Reuters: Nederland maakte ASML-exports naar China niet bekend, ondanks plichten

De Nederlandse overheid heeft orders voor miljarden euro's van ASML naar China niet publiek bekendgemaakt. Het gaat om de export van duv-machines, waarvan bij het bekendmaken volgens het ministerie 'gevoelige bedrijfsinformatie' zou uitlekken.

Dat bevestigt het ministerie van Buitenlandse Zaken aan Reuters na vragen van het persbureau. De Nederlandse overheid moet zogenaamde 'dubbelgebruikgoederen' in een publieke database zetten. Dat zijn goederen die zowel een commercieel en civiel als een potentieel militair doeleinde hebben. De lithografiemachines die ASML verkoopt, vallen onder die maatregel. Die database is onderdeel van strenge exportrestricties die het Nederlandse kabinet onder druk van de Verenigde Staten instelde. Onder die restricties heeft ASML een vergunning nodig om Deep Ultra Violet-immersielithografiemachines naar China te exporteren. Voor zijn geavanceerdere euv-machines gold altijd een exportverbod.

Het ministerie zegt nu tegen Reuters dat het de export van 'gevoelige' machines verplicht moet vastleggen. Daaronder worden euv-machines verstaan, maar geen duv-machines. Volgens een woordvoerder is het niet nodig publiek bekend te maken welke exportvergunningen er worden afgegeven voor de oudere duv-machines.

De reden daarvoor is concurrentiegevoeligheid, zegt het ministerie. "Het publiek bekend maken van die informatie betekent dat het makkelijk is om specifieke bedrijven daarbij te achterhalen en zo commercieel gevoelige bedrijfsgegevens te openbaren", zegt een woordvoerder.

Om die reden heeft Nederland geen compleet overzicht van welke technologie ASML naar China heeft geëxporteerd. Daarmee kunnen beleidsmakers, ook binnen de Europese Unie, en mensenrechtenorganisaties moeilijker achterhalen welke chiptechnologie China wel of niet bezit. Ondanks die onduidelijkheid zei ASML eerder wel dat het in de eerste negen maanden van 2024 voor zeker 6,5 miljard euro aan apparatuur naar China verstuurde.

Reacties (50)

[locke960]

Kop Artikel: Reuters: Nederland maakte ASML-exports naar China niet bekend, ondanks plichten

Gelinkte Reuters artikel: Reuters vind het 'opvallend' maar claimt niets over verplichtingen. Wel een quote van het ministerie dat beweerd dat het voor DUV niet verplicht is.

Nergens een verklaring waarom het voor DUV wel verplicht zou moeten zijn.

Wat is het nu? Iets te hijgerige kop, of heb ik iets gemist?

[Reactie gewijzigd door locke960 op 17 januari 2025 16:33]

[Groningerkoek]

Anders klikken we minder omdat er eigenlijk helemaal niets nieuwswaardigs is gebeurt.

[mbb]

Het artikel claimt dat het van de Nederlandse regering moet. Maar ook dat Nederland dat heeft gedaan onder druk van de VS. Of dat zou zijn omdat er Amerikaanse onderdelen (met export resticties) inzitten is uit dit artikel niet op te maken.
Ook die zin over mensenrechten slaat zonder uitleg nergens op; het wel of niet hebben van chipproductie apparaten is (vooralsnog) geen mensenrecht.

En nadat de VS die een impliciete bedreiging aan NATO bondgenoten Canada en Denemarken uitte, willen we ons nog aan hun druk toegeven?

(Niet direct een fan van leveren aan China, maar dat is aan ons, niet aan de VS)

[Reactie gewijzigd door mbb op 20 januari 2025 14:07]

[Zuvio]

Als ASML die machines aan China verkoopt, hoort daar dan ook het hele proces van installeren en onderhoud/service bij? Maw, het leveren van die machines betekent dat China de duv chips kan maken? En hoort daar dan ook alles bij wat andere landen moeten leveren, zoals Japan? Of is dat inclusief bij de machines zelf.

Want we weten dat die machines alleen er niet voor zorgen dat je chips kan bakken ad infinitum, je hebt keihard support nodig.

[Reactie gewijzigd door Zuvio op 17 januari 2025 15:31]

[Blokmeister]

Ja en nee. De machines worden ongetwijfeld geleverd met een supportcontract. Ik kan me niet voorstellen dat die er niet bij zitten. Maar dat betekent niet direct dat je chips kan maken. Als ik als broodfabriek een nieuwe deegkneder laat installeren en afstellen, betekent dat niet dat ik direct de nieuwe generatie crompouce kan bakken, daar komt namelijk veel meer bij kijken dan alleen een goede kneder kopen.

[litebyte]

De machines kunnen niet werken zonder monitoring en servicing vanuit ASML. Dat is ooit eerder een keer toegelicht door ASML. volgnex mij had de CEO van ASML ook uitgelegd dat ze de machines op afstand ook af kunnen sluiten.

[jumbos7]

Voor zover ik het begrepen heb is er alleen bekend gemaakt dat ASML de EUV-machines op Taiwan op afstand kan uitzetten in geval van een Chinese invasie van Taiwan en dat is natuurlijk met medeweten en instemming van TSMC. Het zou mij verbazen als diezelfde mogelijkheid aanwezig is bij de aan China geleverde duv-machines. Al zal ASML met het onthouden van onderdelen en ondersteuning toch flink wat in te brengen hebben.

[Reactie gewijzigd door jumbos7 op 18 januari 2025 15:13]

[ABD]

Voor zover ik weet gaat er een engineer van ASML mee per lithografiemachine. Zonder support van ASML werken deze machines niet. Ze kunnen ze niet namaken, mocht je daar bang voor zijn.

Overigens zijn dit soort exportbeperkingen vrij schadelijk voor de bedrijfsvoering van ASML in de eerste plaats en de Nederlandse economie in de twee plaats. Vergoed de V.S. dit op enige manier?

[Reactie gewijzigd door ABD op 17 januari 2025 17:34]

[Kevinp]

Allemaal geheim of niet bekend. En waarschijnlijk komen we daar op z'n vroegst over 70 jaar achter.

Maar bv de subsidie voor fabrieken van Intel of TSMC zouden daar onderdeel van kunnen zijn.
(je weet wel die subsidie waarom we heffen op chinese auto's omdat ze aan subsidies doen).

Maar de kop klopt dus totaal niet. Het moet zijn Nederland houd niet bij wat ASML naar China exporteert.

Veel simpeler is het niet. want wat ze niet mogen doen ze niet (ga ik even vanuit).

[andreetje]

Zover ik weet legde Joe Biden de eis op en knikte Mark Rutte eerbiedig. Wij doen braaf wat er gezegd wordt zonder enige tegenprestatie vanuit de VS.

[david-v]

De tegenprestatie is dat de VS onderdelen en componenten die ASML nodig heeft blijft leveren. Daarom vindt de VS dat ze er iets over te zeggen hebben, omdat ASML niet zonder kan.

[OruBLMsFrl]

En Rutte heeft ook steun gekregen voor zijn nieuwe NAVO baan. Reken maar dat die er ook hun persoonlijke slaatje uit slaan allemaal om 'tegelijkertijd maar natuurlijk niet in directe relatie tot elkaar ' dit soort nationale belangen te regelen zoals de ASML exportregels, ook weer toevallig met Joe Biden die dan toevallig wel wat binnen de NAVO te zeggen had.

[Reactie gewijzigd door OruBLMsFrl op 19 januari 2025 00:03]

[Stronk]

Vergoed de V.S. dit op enige manier? ASML kan niet bestaan zonder levering van onderdelen vanuit de VS.

[jumbos7]

Ik begrijp de zorgen voor het exporteren van euv-machines naar China maar bij duv-machines zou je toch voorzichtiger moeten zijn met het instellen van exportrestricties. Natuurlijk kan China met duv-machines veel, ook op militair vlak. Maar China kan inmiddels duv-machines maken, nog niet zo goed als ASML, maar hoe moeilijker ASML duv-machines te krijgen zijn hoe meer men in China zal investeren om de eigen duv-machines te verbeteren en dan heeft Nederland onder Amerikaanse druk in feite meegewerkt aan een Chinese concurrent voor ASML.

Als die Chinese duv-machines zich uiteindelijk kunnen meten met ASML duv-machines maar goedkoper in de aanschaf en gebruik zijn dan gaat er een lucratieve markt voor ASML verloren. De meeste machines die ASML verkoopt en support voor biedt zijn nog steeds duv-machines. Maar goed nee zeggen tegen of teveel tegengewicht bieden aan de Amerikanen kan ook gevolgen hebben voor ASML dus ik wil niet pretenderen dat ik de wijsheid in pacht heb.

[GameNympho]

Maar wel ten koste van de mensen daar hoe je het wendt of keert.
De zogenaamde lage salarissen zullen ook groeien en de weerzin tegen de eigen regering klinkt ook aardig, ondanks dat men heel veel boycot om niet te laten zien.
Zelfde zo iets met het nieuws over Gaza en Israël (offtopic).
Media laat vaak een bepaalde zijde zien die zeer gekleurd is is welk opzicht het nieuws ook is.

[Aldy]

Hou er ook rekening mee dat in de ASML-machines patenten zitten van de Amerikanen en die zullen dit niet gratis aan ASML beschikbaar stellen. De Chinezen zitten daar niet mee: een patentje meer of minder gejat.

[Boss429]

Hebben wij als Nederland waar ASML onderdeel van is ook eenzelfde soort invloed op het handelen van de VS? Zo niet, dan zijn we toch gewoon een schoothondje van de VS die bespeeld wordt naar de lusten en wensen van de grote boze Ome Sam?

[CelisC]

Met technologie die intussen al meer dan een halve eeuw oud is heeft de mens ooit op de maan weten te landen.

Ik snap de argumentatie van de VS dan niet zo goed waarom de export van EUV wel, DUV wel/niet, maar ouder wel zou mogen, als 'militaire doeleinden' als argument wordt genoemd. Misschien mis ik een stuk kennis van vernietigingstechnologie om dat goed te begrijpen.

Is dit niet gewoon protectionisme van de VS omdat ze geen concurrentie willen op het gebied van consumer hardware, wat haaks staat op hun 'vrije markt' ideaal ?

[x280]

ASML moet gewoon verkopen, klant is koning. Wie betaald die bepaald. Als een andere klant een hogere prijs biedt dan mogen hun die machines hebben.

Amerika moet gewoon eens ophouden met overal een stokje tussen stoppen. Straks hebben wij als Nederland geen economie meer omdat ASML nergens mag leveren ...

[wildhagen]

ASML moet gewoon verkopen, klant is koning. Wie betaald die bepaald. Als een andere klant een hogere prijs biedt dan mogen hun die machines hebben.

Zo werkt het niet. Er zit techniek van Amerikaanse bedrijven in verwerkt, en die mag dus niet worden geëxporteerd.

Als ASML die machines alsnog willen verkopen zullen ze er simpelweg voor moeten zorgen dat ze die Amerikaanse techniek niet meer gebruiken, maar die zélf gaan produceren, of uit een ander land halen.

Dan mogen ze in principe gewoon weer exporteren.

[Kevinp]

Klopt, maar als er een schoefje in zit is het al teveel. Misschien eens serieus nadenken om met China en India de banden aanhalen. Daar zit in ieder geval veel meer potentie.

En betere relatie met Rusland is voor stabiliteit ook een goede optie.

[gsmolders]

Een betere relatie met Rusland… Je bedoelt dat land dat plotseling duizenden mensen begint te vermoorden met als excuus het denazificeren van een ander land? Of kom je nu met het spreekwoordelijke korte rokje? Oekraïne moet niet zo uitdagen met die pogingen om aansluiting te vinden bij het westen?

[Kevinp]

Waar praat ik Oekraïne goed?

Ik zeg alleen dat we grenzen aan Rusland en een goede relatie als Europa met Rusland erg nuttig kan zijn.

Dat dat verder weg dan ooit is moge duidelijk zijn. Maar dat wil niet zeggen dat je daar niet naar toe moet willen.

En ja mogelijk betekend dat wel at Oekraine niet bij de EU of Navo kan. Wat ook volgens originele afspraken zo was.

Ook Oekraïne (en de EU/US) gaan niet vrijuit in hun eigen land. Daar is jaren een burgeroorlog geweest.

Maar dat we zsm vrede moeten willen in Oekraine zelfs met concessies mogen vanuit Europees belang toch wel duidelijk zijn. Emotioneel is dat niet prettig dat snap ik heel goed. Maar in zo'n conflict zullen er altijd compromissen gesloten moeten worden.

[batjes]

Oekraïne goedpraten of niet. Rusland nu nog als potentiële partner zien is complete waanzin. Dat ga je niet lukken zonder de halve EU het harnas in te jagen.

Vergeet niet dat Rusland een vliegtuig vol Nederlanders uit de lucht geschoten heeft.Constant dreigende taal uit naar Europa. Vrijwel constant de Baltische staten aan het sarren is. Dat gekloot met vluchtelingen bij Polen over de grens gooien.

Nee. Zelfs zonder die oorlog in Oekraïne, wil je absoluut op geen mogelijkheid nog een afhankelijkheid creëren bij Rusland.

[Kevinp]

Wederom worden er dingen gezegd die ik niet zeg. Daarnaast was de oorlog in Oekraïne ook met Rusland al bezig met mh17 natuurlijk.

Daarnaast staat er volgens mij dat we als EU compromissen zullen moeten sluiten. Met We bedoelde ik ook Europa.

En ik zeg niet sat we vriendjes moeten zijn. Maar ik snap oprecht niet dat er mensen zijn die vinden dat we dat niet moeten willen.

Dat het momenteel bijna onmogelijk is dat is een andere discussie.

Maar heb je liever een Rusland waar je leuk op vakantie kan gaan bv de peking express. Of een Rusland in oorlog is Oost Europa die ons belastinggeld kost.

Bijkomend voordeel is dat energieprijzen stabieler worden en waarschijnlijk dalen.

[batjes]

Maar... waarom moeten we compromissen sluiten met de Russen? Of de Amerikanen danwel Chinezen?

Er is donders weinig in deze wereld dat we als EU niet zelf hebben of kunnen. Misschien moeten we eens proberen de banden aan te halen met landen die bij ons in de buurt liggen en waar we meer op 1 lijn mee zitten qua normen en waarden. In plaats van afhankelijkheden creëeren bij schurkenstaten zoals Rusland.

Wat duidelijk moge zijn is dat de Europese afhankelijkheden bij andere supermachten ons keer op keer in ons achterste weet te bijten. De enige reden dat we uberhaupt nog die afhankelijkheid bij anderen hebben is omdat we voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten.

We hebben als Europa Putin een vinger gegeven, meneer nam de hele hand (verassend). Nu wil je weer vingers uitdelen? Ik heb wel een vinger voor Rusland....

Verkijk je er niet in hoe vaak Europese landen een oogje dichtknepen naar Rusland over de afgelopen 20+ jaar. Die hele gasproblemen was deels strategie, gemeenschappelijke afhankelijkheid creëeren in een hoop de banden op termijn verder aan te halen... Goh, dat beet ons echt hard in ons maatschappelijke achterste.

We zijn als EU beter af als we primair afhankelijk zijn van de EU.

En wanneer je banden gaat aanhalen met Rusland, zal de halve EU uit de EU stappen.... Finland en Zweden weg, baltische staten weg. Polen geeft ons de vinger. Roemenië en buurlanden pleite.

Goed idee! Naar mijn mening hebben we die mede-EU landen veel harder nodig dan wat Rusland ons ooit kan bieden.

[Reactie gewijzigd door batjes op 19 januari 2025 15:20]

[Kevinp]

Waarom leest iedereen hier Nederland. Er staat letterlijk als EU/Europa.

Dus je laatste zin slaat daarom al nergens op.

Compromissen kunnen ook simpel zijn. Bijvoorbeeld het niet vervolgen van Putin (hij wordt nu gezocht voor oorlogsmisdaden).

Ik zeg niet dat ik weet hoe het er precies uit moet zien. Ik ben zeker van mening dat we als EU meer van onszelf afhankelijk moeten worden.

Maar daarnaast zou ik graag een stabiele relatie zien met Rusland en China waar er geen dreiging van conflict is.

Dat kan bv ook betekenen dat we als Europa Neutraler zullen zijn en dat we bv ons niet / minder bemoeien met de buitenland politiek van deze landen zo lang het geen dreiging voor Europa is.

[koelpasta]

Maar dat we zsm vrede moeten willen in Oekraine zelfs met concessies

Ja, maar het is dus Oekraine die de consessies moet doen. Een heel land dat zich niet mag ontwikkelen omdat ze voor rusland als een buffer moeten fungeren tegen het westen. Volgens mij ben je dan moreel faiiliet als je dat soort dingen accepteert.

Daar is jaren een burgeroorlog geweest.

Je bedoelt dat rusland daar een proxyoorlog aan het houden was?

Emotioneel is dat niet prettig dat snap ik heel goed. Maar in zo'n conflict zullen er altijd compromissen gesloten moeten worden.

Nogmaals, jouw 'compromis' bestaat uit het laten onderdrukken van een heel land om een goede relatie met de onderdrukker te onderhouden. Daar is zo ontzettend veel mis mee, in moreel opzicht, maar ook in strategisch opzicht omdat het op langer termijn voor de russen niet genoeg gaat zijn.

[Kevinp]

Die Proxy oorlog die Europa begonnen is door een leider van een land af te laten zetten?

We doen net alsof Rusland de enige is die iets fout heeft gedaan. Maar ook de EU en US hebben gewoon veel fouten begaan in het geheel rond Oekraine.

Al is het maar het niet afdwingen van de afspraken die zijn gemaakt om het land vredig te houden. Dus het in stand houden van de burgeroorlog.

Maar in mijn ogen ook het politiek willen oplossen van MH17 ipv als Nederland/Navo daar in 2 dagen tijd de crashsite veilig stellen. En zo aan te geven dat de Navo echt wel wil ingrijpen.

[Mr.Beach]

Het hele probleem is dat de VS de dienst uitmaakt, en daarmee zichzelf op nummer 1 zet. Een nogal arrogante houding, waar de halve wereld wel een beetje klaar mee is.

Handel is handel en als je dat gaat controleren, en misgunnen vraag je om problemen.

Samenwerking is het enige wat ons als mensheid verder brengt, en dat wordt op allerlei manieren bellemert door verzonnen regeltjes.

Een kwalijke ontwikkeling.

[koelpasta]

Handel is handel en als je dat gaat controleren, en misgunnen vraag je om problemen.

Wat een ongelovelijke onzin. Handel wordt aan alle kanten gecontrolleerd, anders loopt het volledig uit de hand. Dat is de huidige situatie.
Je kunt discussieren over hoeveel controle er nodig is, maar dat er controle nodig is, is voor vrijwel iedereen duidelijk. Met handel kun je bijvoorbeeld landen economisch volledig kapotmaken.
Je hebt het over samenwerken, maar regels zijn nodig om die samenwerking goed te laten gaan. Lang niet alle handelaren geven om samenwerken en denken enkel en alleen aan hun eigen portemonee, of die van hun aandeelhouders.

[Reactie gewijzigd door koelpasta op 19 januari 2025 13:08]

[Mr.Beach]

ASML is een Nederlands bedrijf, en waar de onderdelen ook vandaan blijken te komen, het uiteindelijke product,het idee is hier in Nederland bedacht en ontwikkeld.

Wat voor chaos het in de wereld zou worden, als elke land zijn eigen onderdeel zou gaan bepalen aan welk land er wel en niet geleverd mag worden. Dat moeten we helemaal niet willen.

"Wat een ongelovelijke onzin" misschien in jouw beperkte tunnelvisie op deze wereld, in de mijne in ieder geval zeker niet. Lees ook even wat er achter de komma staat, want dat is de essentie.

[closefuture]

Er zit techniek van Amerikaanse bedrijven in verwerkt, en die mag dus niet worden geëxporteerd.

Nog beter dan dat; De techniek is ontwikkeld door Amerikaanse universiteiten in opdracht (en met geld) van de Amerikaanse overheid.

[VBald]

Ik begrijp zeker de kapitalistische houding, echter ben je niet bang dat als men weet welke chiptechnologie achter de chips zit en dan mensen met een verkeerd houding vervolgens specifieke virussen/malware maken, zie bv "Meltdown en Spectre" om data te stelen? Dus als je niet weet wat je hebt verkocht, maar die zelfde chips hier ook verkoopt dan kan de andere partij toch iets gemeens doen.

Om te denken dat de Nederlandse economie draait op ASML alleen is niet geheel waar. Denk aan export en havens, boeren, Schiphol etc.

[Cio]

Boeren horen niet in dat rijtje thuis als je naar de cijfers kijkt, tenzij je chocoladefabrieken enzo mee gaan rekenen. Net als dat het maken van virussen en malware nu juist weinig van doen heeft met chiptechnologie.

Maar export... daar hoort ASML juist bij de belangrijkste partijen (machines). En de beperkingen op het exporteren van technologische middelen (met bijbehorende kennis) limiteren ons natuurlijk, maar tegelijkertijd is het netto goedkoper om, bijvoorbeeld, geen chips te leveren aan Rusland die in hun wapens gaan dan om nog meer wapens te leveren aan Oekraïne.

[VBald]

Met boeren, bedoelde ik landbouwexport zoals hier: https://www.cbs.nl/nl-nl/...a-5-procent-hoger-in-2024.
€47,4 miljard heeft de Nederlandse economie verdient eraan en ASML in eerste negen maanden naar China €6,5 miljard en dan moet daar de andere inkomsten bij van ASML.

Hier op wikipedia (Wikipedia: Meltdown (security vulnerability)) lees je dat Meltdown een inherente zeldzame exploit in de design van moderne CPU's gebruikt. Dus als je weet hoe de chip eruit gaat zien kan je het ook gaan exploiteren.

[koelpasta]

Als er straks ai-gestuurde drones gemaakt met de nieuwste chip-tech op je hoofd vallen dan piep je denk ik anders.
En als de Neerlandse economie niet meer bestaat zonder ASML dan doen we toch echt iets fout.

[x280]

Uhhhh dat wordt al gebouwd door landen zoals de VS, Turkije en Israel. De chinezen zijn daar helemaal niet mee bezig...

[poktor]

Dit was augustus vorig jaar al bekend:
nieuws: ASML mag geavanceerde duv-chipmachines nog tot 2024 leveren aan China

Maar nu ineens ophef? Vreemd.

[wildhagen]

Nee. Dat artikel gaat over tot 2024, dus 1 januari 2024.

Echter het Reutersartikel zegt dit:

Computer chip equipment maker ASML itself releases sales data for China - around $7 billion worth in the first nine months of 2024 - but it does not specify the type of machinery it sells by region.

Oftewel tussen januari en september/oktober 2024. En dat is dus na de door jouw artikel gestelde termijn

[poktor]

Inderdaad, datum van het artikel niet gecheckt. Thanks!

[mutley69]

Ik ben benieuwd hoe Trump op dit nieuws gaat reageren.

[ashwin911]

ASML is ook in de VS gevestigd, de EUV techniek is in de VS ontwikkelt en een heleboel leveranciers voor onderdelen voor de machines zijn Amerikaans.. Zelfs al was er geen druk vanuit de VS op de Nederlandse overheid dan was ASML toch wel vleugellam geslagen met betrekking tot export naar China.

[Reactie gewijzigd door ashwin911 op 17 januari 2025 15:41]

[a_rated]

Gaat hier om DUV (high-end).

[ashwin911]

Klopt, maar de Amerikaanse overheid kan nog steeds de gang van zaken verstoren als ASML dingen doet die de VS niet wilt dat ze doen zelfs al gaat het niet expliciet om de EUV techniek vanwege de sterke afhankelijkheid van ASML met Amerikaanse instellingen

[mhaket]

Ook in DUV machines zit zeer waarschijnlijk ook Amerikaanse technologie. En daarmee hebben de Amerikanen dus wel degelijk wat te vertellen over de verkoop van de geïntegreerde machine.

[Pe Nis]

De EUV techniek van ASML is helemaal niet in de VS ontwikkeld. De source kwam van Cymer, maar die kondat dat niet industrialiseren dus hielp ASML eem handje.

[K0L3N]

goed lezen wat er staat, het gaat hier niet om ASML maar om de Nederlandse overheid die dit niet bekend maakt..