NASA stelt SLS-lancering uit vanwege koelingsproblemen in raketmotor

NASA heeft de lancering van de nieuwe SLS-raket uitgesteld. Het ruimteagentschap ontdekte tijdens het voltanken dat een van de vier motoren van de kerntrap niet genoeg afkoelde. Ook speelde aankomend slecht weer een rol.

NASA besloot kort na het openen van het lanceervenster de lancering uit te stellen. De aftelklok bij het Kennedy Space Center stond toen al een tijd stil op T-minus 40 minuten. De vertraging kwam door de oplopende temperatuur in een van de vier RS25-raketmotoren van de kerntrap van de raket. Die worden gekoeld tot een temperatuur van -252 graden Celsius door er vloeibare waterstof doorheen te pompen. Een soortgelijk probleem ontstond ook al in juni, toen NASA een test deed met de raket. Dat was toen opgelost. NASA probeerde tijdens het aftellen om een aantal kleppen te openen in de raket om de druk te verminderen, maar dat bleek de temperatuur niet genoeg te verlagen.

Tijdens het aftellen naar de lancering ontstonden ook nog allerlei andere problemen. Eerder lekte er nog vloeibare waterstof weg uit de kerntrap van de raket, maar dat probleem werd later opgelost. Het weer speelt ook een rol; er komt een stormbui van code rood richting de winderige lanceerbasis in Florida en daardoor leek het niet realistisch meer om de raket tijdens het twee uur durende lanceervenster te lanceren.

NASA gaat de raket nu een andere keer lanceren. De eerstvolgende keer dat de maan en aarde daarvoor in de optimale baan staan, is op vrijdag 2 september. NASA probeert de raket dan rond 18.00 uur Nederlandse tijd te lanceren.

Het Space Launch System is NASA's eigen maanraket. Die is sinds 2010 in ontwikkeling en moest eerst een alternatief worden voor de Space Shuttle, die in 2011 uit dienst werd gehaald. Sindsdien heeft SLS meerdere keren een ander doel gekregen, maar sinds 2018 is het de bedoeling dat SLS het werkpaard wordt van NASA's bemenste maanprogramma Artemis. Op deze eerste vlucht gaan nog geen astronauten mee, maar op de Artemis II-missie in 2024 is dat wel de bedoeling. In 2025 zouden er dan tijdens Artemis III astronauten op de maan moeten landen.

Het SLS-programma zou eerst in 2016 klaar moeten zijn, maar is ernstig vertraagd door een opeenstapeling van problemen. Daardoor werd het programma ook veel duurder dan gepland. Tweakers schreef daar maandag een achtergrondverhaal over.

Reacties (56)

[PjgV]

Mbt de SLS en de NASA is het wel belangrijk om even te weten dat de NASA de SLS eigenlijk niet meer wilde, maar een andere modernere oplossing.
Vooral ook omdat het ongelooflijk duur is geworden: 4 miljard per lancering en er is tot nu toe al 23 miljard (!) uitgegeven. En tot en met 2025 wordt het een dikke 93 miljard. Bizarre bedragen, maar met toestemming dus van het Congress.
Want juist het Congress heeft NASA gedwongen om toch de SLS te gebruiken (door daar wel budget voor te geven en voor de andere oplossing niet).
Dus 180graden anders dan normaal: Congress schrapt nl. altijd bij NASA, nu juist niet. Want dat betekent in meerdere staten veel geld en werk. Het lijkt dus vooral een werkverschaffingsprogramma al la de vroegere SU :-)
Verder wordt het systeem gebouwd door commerciele aannemers (motoren Aerojet Rocketdyne, capsule: Boeing, etc) i.o.v. NASA, dus alle problemen zijn wel de verantwoording van de leveranciers. Omdat die gegarandeerd hebben dat ze volgens de specs van de NASA een werkend systeem konden leveren.
Leuk achtergrondverhaal: https://arstechnica.com/s...-but-maybe-also-the-best/
En https://arstechnica.com/s...t-such-visible-hostility/
Meer bij: https://en.wikipedia.org/wiki/Space_Launch_System of

[Reactie gewijzigd door PjgV op 23 juli 2024 12:02]

[Verwijderd]

Verder wordt het systeem gebouwd door commerciele aannemers

Dat is toch nooit anders geweest? De hardware van het Apollo programma is ook allemaal door commerciele bedrijven gebouwd.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 12:02]

[Templar]

Gebouwd wel, maar de Apollo Guidance Computer is ontworpen door MIT Instrumentation Laboratory. Een non-profit organisatie.

[Armselig]

Dus ze kunnen iets beters maken maar congress gaat toch voor de mindere optie, ik blijf het apart vinden dat je jezelf zo dwars zit.

[P_Tingen]

Kwestie van verschillende belangen; de verschillende congresleden zitten er voor hun staat en de bizarre uitgaven zijn goed voor de individuele staten maar niet persé voor het land als geheel. Een variatie op de Tragedy of the commons

[Revres]

Waar wordt dat werk dan daadwerkelijk neer gezet? Ik begrijp dat het een groot project is maar op een gegeven moment (zoals nu) is de fysieke raket al maanden klaar en hoeft er niets meer geproduceerd te worden. De rocket scientists zijn nu aan het werk om alles te laten slagen en dat zijn volgens mij niet de mensen waar al de werkgelegenheid voor gecreëerd moet worden. Of is het zo dat er al voorgewerkt wordt en er meerdere SLS'en klaar gemaakt worden? (ik heb e linkjes nog niet bekeken kijk ik straks thuis).

[Mayonaise]

De Space Shuttle programma kostte 49 miljard dollar (incl. inflatie) voor de ontwikkeling een eerste lancering.

[Verwijderd]

Wacht? Welke stream hebben jullie gekeken?

NASA besloot kort na het openen van het lanceervenster de lancering uit te stellen.
Het lanceer windows is 40-120=80 minuten open geweest?

De vertraging kwam door de oplopende temperatuur in een van de vier RS25-raketmotoren van de kerntrap van de raket.
Temperaturen liepen niet op? Ze moeten de motoren afkoelen voor 'vertrek' zodat ze niet smelten maar er was nooit sprake van oplopende temperaturen? Ze kregen temperatuur niet voldoende omlaag in 1 motor omdat een klep niet (voldoende) open ging.

Die worden gekoeld tot een temperatuur van -252 graden Celsius door er vloeibare waterstof doorheen te pompen.
Mogelijk een slechte google translate? Want dit is wel duidelijk en correct.

Een soortgelijk probleem ontstond ook al in juni, toen NASA een test deed met de raket. Dat was toen opgelost.
Scott Manley geeft aan dat het de vorige keer juist niet getest was en dat NASA een gok nam:
NASA's Artemis 1 Rocket Launch Scrubbed Due To Stuck Valve #shorts
Vertical video warning....

NASA probeerde tijdens het aftellen om een aantal kleppen te openen in de raket om de druk te verminderen, maar dat bleek de temperatuur niet genoeg te verlagen..
NASA heeft juist de andere kleppen gesloten en druk opgevoerd om de laatste klep (volledig)' open te krijgen:
Bron: https://twitter.com/NASA/status/1564197717408088064

Tijdens het aftellen naar de lancering ontstonden ook nog allerlei andere problemen. Eerder lekte er nog vloeibare waterstof weg uit de kerntrap van de raket, maar dat probleem werd later opgelost.
Ik heb dit niet meegekregen, praten jullie over de 'scheur in de intertank'? Dat was enkel in de buitenste foamlaag en niet onverwacht... Of praten jullie over de piek in 'purge tank' want die was ook binnen acceptabele niveaus: https://twitter.com/NASA/status/1564166991623110656

Verder is waterstof (het meeste vluchtige gas op onze periodieke tabel) onder hoge druk onmogelijk volledig 'te containen'. Er 'lekt' dus continue vloeibare waterstof weg uit de kerntrap van de raket.. Ik verwacht dat de knappe koppen bij NASA dit volledig verwachten.

Technisch zijn het 'problemen' maar daarom testen ze dit... Als er echt ' problemen' waren dan annuleren ze de lancering. Het eerste echte probleem was dus de klep. Nu doet het zich voor alsof 'problemen' niet voor mogen komen.

Die is sinds 2010 in ontwikkeling en moest eerst een alternatief worden voor de Space Shuttle, die in 2011 uit dienst werd gehaald.
SLS is voortgekomen uit het 'constellation program', origineel bedoelt als vervanger van de Ares raketten. Nadat de spaceshuttle met pensioen is gestuurd is SLS naar voren geschoven als opvolger, niet als alternatief: https://en.wikipedia.org/wiki/Space_Launch_System
It replaces the Ares I and Ares V launch vehicles, which were cancelled along with the rest of the Constellation program, a previous program aimed to return to the Moon.[23][24][25] The SLS is intended to become the successor to the retired Space Shuttle, and the primary launch vehicle of NASA's deep space exploration plans through the 2020s.

Sindsdien heeft SLS meerdere keren een ander doel gekregen, maar sinds 2018 is het de bedoeling dat SLS het werkpaard wordt van NASA's bemenste maanprogramma Artemis.
De SLS heeft nooit een ander doel gehad als het werkpaard van NASA zijn? Het Space Launch System (whats in the name?) heeft alleen iedere keer weer hoge 'design vereisten' gekregen. Als in, hij moet meer kilo's de lucht in krijgen.

Het SLS-programma zou eerst in 2016 klaar moeten zijn, maar is ernstig vertraagd door een opeenstapeling van problemen. Daardoor werd het programma ook veel duurder dan gepland.
Je mag er wel even bijvertellen dat die 'opeenstapelingen' vooral 'by design' waren en voornamelijk politiek gemotiveerd zijn. Historie wordt hier uitgebreid besproken: The SLS is Outdated. Why Does it Exist?

Tweakers schreef daar maandag een achtergrondverhaal over.
Ik hoop dat daar wel iets meer aandacht aan de details zijn gegeven. Ik hou het wel bij Scott Manly

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 12:02]

[RJG-223]

Het lanceer windows is nooit open geweest

Het lanceervenster (launch window) is het tijdvenster waarin de raket gelanceerd kan worden, om in de goede baan te kunnen komen. Als de raket op een ander moment gelanceerd zou worden, dan komt ie niet waar ie wezen moet, of zou het aanzienlijk meer brandstof kosten (misschien wel meer dan er beschikbaar is).

Soms is zo'n tijdvenster enkele uren, soms ook maar enkele minuten.

Het lanceervenster is dus sowieso open geweest, alleen het is niet gelukt op dat moment ook de raket te lanceren. Het volgende geschikte tijdvenster voor een lancering is dus op 2 september rond 18:00:

De eerstvolgende keer dat de maan en aarde daarvoor in de optimale baan staan, is op vrijdag 2 september. NASA probeert de raket dan rond 18.00 uur Nederlandse tijd te lanceren

[Reactie gewijzigd door RJG-223 op 23 juli 2024 12:02]

[Verwijderd]

Mijn punt is dat het bericht vol fouten / slordigheden staat... Ik weet uiteraard wat een launch windows is.

NASA besloot kort na het openen van het lanceervenster de lancering uit te stellen. De aftelklok bij het Kennedy Space Center stond toen al een tijd stil op T-minus 40 minuten.

August 29, 2022: the launch window opens at 8:33 a.m. EST for a two-hour window.
Als de klok op 40 minuten staat terwijl het lanceervenster 120 minuten is, dan is dat niet kort na het openen. Ik denk dat men bedoelt dat de lanceer klok pauze / 'on-hold' stond en niet weer opnieuw gestart is. Ik zal de reactie aanpassen.

[RJG-223]

Mijn punt is dat het bericht vol fouten / slordigheden staat...

Dat betwist ik ook niet - ik heb de livestream overigens niet gezien, dus ik zelf kan er niet over oordelen.

Mijn enige punt was, dat wat je zei over het lanceervenster (dat het niet open was geweest) niet klopte

Ik weet uiteraard wat een launch windows is.

Waarom zei je dan dat het lanceervenster nooit open is geweest ?? Dat suggereert dat je het niet weet.

Als de klok op 40 minuten staat terwijl het lanceervenster 120 minuten is, dan is dat niet kort na het openen

Dat is juist heel goed mogelijk. Het lanceervenster hoeft niet open te zijn voor het aftellen. Alleen voor de daadwerkelijke lancering. Het aftellen zal dus begonnen zijn ruim voor de opening van het lanceervenster. Ik ga er vanuit dat het aftellen zelfs zo gepland was, dat de klok op nul zou staan bij, of vlak na, het begin van het lanceervenster. Dat geeft het minste risico om het venster te missen als het aftellen onverwachts langer duurt.

Als NASA kort na het openen van het lanceervenster heeft besloten om de lancering uit te stellen, en de klok stond op 40 minuten, dan was er waarschijnlijk dus al minstens 40 minuten vertraging op dat moment...

[Verwijderd]

Als NASA kort na het openen van het lanceervenster heeft besloten om de lancering uit te stellen, en de klok stond op 40 minuten, dan was er waarschijnlijk dus al minstens 40 minuten vertraging op dat moment...
De klok stond op on-hold T-40. Ik heb het even nagekeken en de scrub was inderdaad enkele minuten na het openen van het lanceerwindow. Men had dus nog een kleine twee uur om de problemen op te lossen maar heeft besloten om dat niet te proberen. De klok heeft inderdaad niets te maken met tijd daarin vandaar de verwarring.

De twee zinnen in het artikel doen het voor alsof er een relatie is / de aftelklok relevant is, maar die is er inderdaad niet.
NASA besloot kort na het openen van het lanceervenster de lancering uit te stellen. De aftelklok bij het Kennedy Space Center stond toen al een tijd stil op T-minus 40 minuten.

[snah001]

Heb het tussendoor een beetje gevolgd vandaag.
Het probleem van het niet kunnen "Cold Bleeden" van 1 van de (eerder bij de Spaceshuttle) gebruikte motoren is te wijten aan het eigenwijze handelen tijdens de laatste "Wet Dress Rehearsal" waar ook enige zaken niet goed gingen.
Er bleef toen die dag zó weinig tijd over dat ze maar besloten het "Cold Bleeden" van de motoren over te slaan omdat dat toch wel goed zou gaan, nou niet dus.
Iedereen die iets meer van dit project en de politieke motivaties en draaikonterij ten tijde van de administraties Bush, Obama en Trump wil weten moet het boek van oud-Nasa Deputy Director Lory Garver maar eens lezen.
Daarnaast heeft de Nasa, als deze vlucht niet goed gaat, geen "plan B" klaar liggen wat nog veel erger is.
Hoop voor ze dat het goed gaat maar het gesternte waaronder dit project ontstaan is, is niet goed.
Dit stukje citaat zegt genoeg:

"Garver contends that if Nelson and Bolden had their way a decade ago, the United States would still be dependent on Russia to send astronauts to the space station.

And Nelson, she says, who along with then-Sen. Kay Bailey Hutchison “forced on us” the SLS, the taxpayer-funded mega-moon rocket that is years behind schedule, billions over cost and slated to finally make its first uncrewed flight this summer."

Bron:
https://www.politico.com/...ivate-space-race-00041085

https://spaceref.com/spac...space-age-by-lori-garver/

[Reactie gewijzigd door snah001 op 23 juli 2024 12:02]

[loekf2]

Trouwens ze hebben toch de core stage met 4x RS25 op die teststand in Stennis gehad en een full duration burn gedaan ? Hebben ze daar dan geen cold bleeding geoefend ?

Het is bizar dat je procedures gaat zitten oefenen tijdens een echte launch.

(cold bleeding is dus koude propellant in de motor brengen om zo af te koelen, vermoed dat dit RS25 specifiek is omdat (koude) brandstof wordt gebruikt om de wanden van de nozzels te koelen ??)

[arie.v]

En toch heeft NASA dit wel eerder gedaan: onder druk van de ruimterace naar de maan met de toenmalige USSR werd besloten om Apollo 4 als een 'all up test' uit te voeren, waarbij de Saturnus V raket voor het eerst in zijn geheel werd gelanceerd, en diverse tests werden uitgevoerd die nog nooit eerder waren gedaan. En werd voor het eerst het geluid van de lancering waargenomen én gevoeld.

Vervolgens was de Apollo 6 de volgende lancering van de Saturnus V die serieuze problemen kende: Pogo, ook problemen met de motoren van de tweede trap, waarbij door een verkeerde bedrading niet de juiste motor werd uitgeschakeld- maar waarbij het besturingssysteem wel in staat was om dit grotendeels op te vangen.

Dus het is niet uniek zoals NASA nu de SLS 'on the fly' test.

PS: deze opname is voor mij de ultieme belevenis van de lancering. Let vooral op het 'wooooop' geluid van de turbo's die instarten vlak voor de lift-off. Sound on!

[dvraemdo]

Idd, ook gezien in de 'must see' documentaire 'Moon Machines'. Dit is het stuk van de Saturn V.

[multikoe]

Ik word af en toe wel wat moe van dat NASA-bashen waar we nu weer lekker in gaan hangen....

Het is niet ongebruikelijk om in een testproces bepaalde stappen over te slaan als je de risico's voldoende laag inschat. Dat is helemaal niet na een "omdat dat toch wel goed zou gaan', daar gaat een heel proces van evaluaties en risico-analyses aan vooraf.
Bovendien weet jij (en wij ook niet) of ze het subsysteem dat de cold-bleed moet managen, niet ondertussen uitgebreid is getest op identieke systemen. Ook dat is vrij gebruikelijk.

Wat iedereen ook schijnt te vergeten is dat deze lancering nog steeds een test is. Een eind-test weliswaar, maar de capsule aan de puntige kant van de raket heeft niet voor niets geen bemanning.

NASA heeft inderdaad geen plan B. Maar in deze industrie heeft niemand een Plan B. SpaceX heeft ook geen plan B als Starship niet blijkt te werken. Plan B is zowel bij NASA als bij SpaceX: fixen wat niet werkt en opnieuw proberen.

[Woudloper]

Het lijkt erop dat NASA zijn zaakjes wederom niet op orde heeft. Wederom een fout, net zoals vorige week bij het oefenen.

Vraag mij ter degen af of NASA deze raket ooit op de maan gaat krijgen.

[Jonataurus]

sls en orion gaan niet 'op' de maan. Het is alleen bedoeld om mensen naar een baan om de maan te brengen, waar ze overstappen op een maanlander van spacex. En orion word daarna weer gebruikt voor de terugweg naar aarde.

[SuperDre]

Voor zover ik begreep is de 'maanlander' van SpaceX gewoon een aangepaste versie van de Spaceship, welke ook dan rechtstreeks van hier naar de maan vliegt, wel nog onderweg een tankstop.

[jsiegmund]

SLS begint een meesterwerkje van ironie te worden. De wet dress rehearsal die ze eerder hebben gedaan heeft specifiek dit probleem niet gevonden omdat die eerder moest worden afgebroken wegens een andere waterstof lekkage. De motoren die ze gebruiken zijn oude space shuttle motoren die al eens gevlogen hebben. Super mooi natuurlijk dat je motoren kunt hergebruiken, maar in het geval van SLS is dat ook meteen het laatste gebruik van deze motoren, samen met de eerste trap van deze nieuwe raket verdwijnen deze beestjes ergens in de oceaan aangezien er van hergebruik dit keer geen sprake is (in tegenstelling tot wat SpaceX doet). Dat precies zo'n motor dan weer tot deze scrub leidt, het is bijna alsof ze er om vragen.

Hoe dan ook, ik hoop wel dat ie vrijdag vliegt. Of ergens daarna, maar nu we eenmaal zijn moet deze de ruimte in!

[Homer J.Simpson]

Het leest een beetje moeilijk met woorden als "lanceerraam" en "kerntrap"?
On topic: jammer dat er nu weer problemen zijn tijdens het aftellen, je zou toch verwachten dat ze met een samenraapsel van reeds tientallen jaren in gebruik zijnde componenten juist deze zaken wel onder de knie zou hebben. Ik kan me dan ook niet aan de indruk onttrekken dat SLS vooral een politiek project is, waarbij het vooral belangrijk is dat iedereen er genoeg aan verdient en eigenlijk niemand zich echt druk maakt over de planning.
Als ze zo doorgaan worden ze vreselijk hard rechts ingehaald door SpaceX, en dan ook nog voor een fractie van de kosten.

[multikoe]

Ze gebruiken misschien wel componenten die al eerder gebruikt zijn, maar die componenten zitten in een compleet ander systeem. De regelsystemen, de hulpsystemen, de bevestiging van de SLB's, het is allemaal nieuw.
Dat betekent ook dat die "bekende" onderdelen onder andere omstandigheden en met andere parameters moeten werken.

[Blokker_1999]

lanceerraam is een letterlijke vertaling, maar wel foutief in dit geval. In het nederlands zouden we in dit geval venster gebruiken. Lanceervenster kom je wel eens tegen. De vertaling van core stage is wat moeilijker. Kerntrap klinkt vreemd, maar denk niet dat daar een betere vertaling voor is.

Hoewel SLS gebasseerd is op bewezen technologie blijft er in de basis weinig over van wat er 50 jaar geleden ontworpen werd. De eerste SLSen gaan nog omhoog met de originele motoren van de Shuttle, maar als die er eenmaal door zijn gaat men gebruik maken van nieuwe motoren. Ook daar moet rekening mee gehouden worden. De boosters zijn ook grotendeels herontwikkeld, alle elektronica is nieuw en ga zo maar verder.

En wat er vandaag is misgelopen is 1 van de weinige dingen die men bij de laatste test niet kon testen door een probleem dat toen ontstaan was. Dat is spijtig, maar is de manier waarop ze bij NASA werken. Alles testen, testen en testen en als er dan toch een afwijking is, alles stilleggen.

[Fly-guy]

Artemis is ook een politiek product, geheel bedoeld om banen te creëren. Toen onder Obama besloten werd NASA meer te laten focussen op onderzoekshardware en minder of niet op lanceerhardware, verloren duizenden Amerikanen hun baan.
Niet veel later werd er toch weer budget "gevonden" waaruit artemis is ontstaan.

Na artemis zal NASA waarschijnlijk het vervoer van hun spullen/mensen ook weer overdragen aan commerciële partijen..

[TijsZonderH]

Waarom zou je een term als 'launch window' niet kunnen vertalen? Lijkt me niks mis mee hoor.

[TheKmork]

Omdat een "window" in de betekenis van "time window" niet als "raam" vertaald wordt. De vertaling is namelijk tijdsvenster, dus als je het al vertaalt zou het dan waarschijnlijk "lanceringsvenster" worden. Dit is voor zover bij mij bekend echter niet echt een gangbaar woord in het Nederlands, dus wellicht dan eerder een lanceringstijdsvenster of iets dergelijks (maar dat is ook niet echt een lekker lopend woord).

Het gaat er dus niet zo zeer om *dat* er vertaald wordt, maar dat er dan wel de juiste termen in de vertaling gebruikt worden.

[Reactie gewijzigd door TheKmork op 23 juli 2024 12:02]

[TijsZonderH]

Net even met de eindredacteur overlegd en venster is inderdaad beter ja, dus dat pas ik wel aan. Maar de discussie lijkt verder vooral te gaan over het wel of niet vertalen (niet van jou specifiek), dus dat viel me vooral op.

[NewGuest]

Mogelijk zou het een 'lanceer(tijds)kader' kunnen zijn. Gelezen als in de omsluiting van het ideale moment van lanceren.

[Bas Boss]

Veel woorden zijn gewoon niet met 1 woord te vertalen. 😀

[Fly-guy]

Alles kan, maar moet je het ook willen? Ik denk dat de meesten meer bekend zijn met launch window dan lanceerraam.

Met dit soort letterlijke vertalingen wordt het verhaal eerder een moeilijk leesbaar zooitje dan samenhangend artikel. Laat vel gebruikte (Engelse) termen gewoon zoals ze zijn.

[Blokker_1999]

Kan je perfect vertalen, alleen ben ik in het verleden dan altijd op lanceervenster uitgekomen ipv raam.

[APClll]

Je kunt het natuurlijk vertalen, maar een term als "lanceervenster" oogt al minder krampachtig

Ook "core stage" zou iets als 1e trap kunnen zijn. (je kunt natuurlijk discusseren of de boosters hulpraketten zijn, of een onderdeel van de 1e trap)

[lackodan]

Ik ben absoluut geen taalpurist, maar ik was net aangenaam verrast om deze Nederlandse vertalingen te lezen. Voor mij waren ze in elk geval duidelijk genoeg. (Ter info, het lijkt erop dat ESA de term 'lanceervenster' gebruikt, vergelijkbaar met wat TheKmork voorstelt: https://www.esa.int/Space...bben_klein_lanceervenster)

[multikoe]

Feitelijk is er op dit moment nog niemand die een bemande vlucht naar de maan kan uitvoeren. NASA is het verst. SpaceX is bezig, maar is objectief nog niet zo ver als NASA. Hier zullen mensen op reageren dus de onderbouwing: SLS is feitelijk klaar, af, om gelanceerd te worden in een baan om de maan. Het ontwerp is klaar. SpaceX heeft nog geen hardware klaar staan dat in een baan om de maan geschoten kan worden. Ik praat over nu, niet over wat komt.

Verder is er, voor zover ik weet, geen enkele organisatie of bedrijf die actief bezig is met het ontwikkelen van hardware voor bemande vluchten naar de maan.
Dus, puur kijkend naar een bemande vlucht naar de maan, heeft NASA met Artemis op dit moment de beste papieren.

Dat is natuurlijk te simpel voor een lekkere discussie en daarom worden er altijd andere aspecten bijgehaald:
- Kosten: Als beide systemen (Starship en SLS) uiteindelijk werken, dan is SpaceX heel veel goedkoper. Al was het alleen maar omdat Starship en de booster herbruikbaar zijn.
- Flexibiliteit: SpaceX kan sneller inspelen op verandering in externe factoren
- Volume (Elon's stokpaardje). SpaceX zet in op massa-productie. Hun voornaamste doel: zoveel mogelijk tonnen per jaar de ruimte in. Herbruikbaarheid en massaproductie zijn beide noodzakelijk voor dat doel.

Dus, ondanks het feit dat Artemis waarschijnlijk het snelste leidt tot mensen op de maan, heeft SpaceX op de langere termijn de beste papieren.

[Reactie gewijzigd door multikoe op 23 juli 2024 12:02]

[RJG-223]

Dus, ondanks het feit dat Artemis waarschijnlijk het snelste leidt tot mensen op de maan

Je vergeet dat Starship onderdeel is van Artemis. Zonder Starship landen er dus in 2025 geen mensen op de maan. En een alternatief voor Starship (als maanlander) zal er ook beslist niet komen vóór 2025.

Ik denk dat in 2025, SLS wel eens feitelijk achterhaald kan zijn, links en rechts ingehaald door SpaceX met Starship. Het zou me niet heel erg verbazen als het ze lukt om Starship tegen die tijd ook goedgekeurd te krijgen voor lancering met astronauten vanaf de aarde (maar ik weet eerlijk gezegd niet precies wat daar bij komt kijken; wellicht is dat complexer dan ik denk).

[Reactie gewijzigd door RJG-223 op 23 juli 2024 12:02]

[multikoe]

Je hebt gelijk, maar het doet niet veel af aan mijn argument namelijk dat SLS verder is in zijn ontwikkeling dan Starship. En ik denk ook dat Starship uiteindelijk betere papieren heeft.

[Blokker_1999]

Waarom zouden we onze taal moeten verengelsen?

[moonlander]

Tweakers doet het zelf al met het menu Pricewatch en Reviews..

[Alekz87]

De naam tweakers alleen al

[Keypunchie]

Prijskijker!

[RJG-223]

Prijskijker!

Prijshorloge :-)

[RJG-223]

Waarom zouden we onze taal moeten verengelsen?

Als we launch window vertalen met lanceerraam, dan zijn we onze taal ook aan het verengelsen :-( ...

[vinkjb]

Je begrijpt toch wat er staat, lekker Nederlands houden, we verengelsen toch al heeeeel erg.
Tijdsbestek van 2 uur, zoals iemand anders al zei tijdkader.
Soms zouden we iets meer Vlaams moeten zijn qua taal, die hebben overal wel een goed alternatief woord voor.

[Reactie gewijzigd door vinkjb op 23 juli 2024 12:02]

[MrMonkE]

Maar.. het is vrijwel altijd langer.
Nederlands in een bestaande GUI is daardoor soms een drama omdat het niet past

[i-chat]

Lol vandaag nog schreef tweaker.net een plus-artikel over hoe de SLS de lucht in zou gaan en wederom lukt het weer net niet helemaal

Je zou zeggen dat een sls vergeleken met wat spaceX doet nou niet bepaald rocketscience is🤪

Maar goed wij hadden ooit Melkertbanen De VS heeft NASA. 🥸

[Fly-guy]

Het is 1 ding om een capsule in een lage baan om de aarde te krijgen, maar een geheel ander ding om een raket te bouwen die groot genoeg is om de maan te bereiken. Dat laatste heeft spacex ook nog niet bereikt.

En bij iedere lancering kan een onderdeel falen, spacex heeft ook genoeg uitstel achter de naam staan.

[vgroenewold]

Alleen niet van jaaaaaren en miljarden. Wat dat betreft is het zsm testen van SpaceX behoorlijk effectief gebleken.

[hipy]

Nou is de SLS niet het toonbeeld van goedkoop en snel iets maken, maar SpaceX is verder weg van een maanlanding dan veel mensen denken. Ze moeten überhaupt nog in een baan om de aarde komen, uitwerken hoe je Starship gaat bijtanken in orbit met meerdere 'tankers' en tot slot moet er ook nog een versie van Starship komen die kan landen op de maan. Dat duurt nog wel even, denk ik zo :-)

[vgroenewold]

Dat is zo, maar hoe lang is SpaceX nu in feite bezig met Starship, iets wat van de grond af aan is opgebouwd?

[RJG-223]

Dat is zo, maar hoe lang is SpaceX nu in feite bezig met Starship, iets wat van de grond af aan is opgebouwd?

Ze waren er in 2016 al serieus over aan het denken, en vermoedelijk waren er dus al een paar / aantal mensen mee bezig. Het lijkt erop dat ze vanaf ca. 2018 serieus tijd zijn gaan besteden aan het ontwerpen en bouwen. Vermoedelijk na afronding van de defintieve F9/FH (block 5 dus), ongeveer halverwege 2018. Dus zijn ze ongeveer 4 jaar bezig inmiddels. Vermoedelijk zijn ze al een aantal maanden eerder begonnen met ontwerpers van het F9 team naar het BFR team te verhuizen.

Met de Raptor zijn ze al ca. 10 jaar bezig.

[RJG-223]

SpaceX is verder weg van een maanlanding dan veel mensen denken

Nee hoor. In 2025 moet Starship op de maan gaan landen, inclusief bijtanken in een baan om de aarde. En die aardbaan: dat redden ze mogelijk al binnen een maand.

Edit: en dan zijn ze in 2025 de eersten die sinds 50 jaar met mensen op de maan landen...

Edit 2: en vóór die tijd moet Starship HLS al een keertje onbemand op de maan geland zijn.

[Reactie gewijzigd door RJG-223 op 23 juli 2024 12:02]

[xzaz]

2025 gaan ze nooit redden.

[screenager]

De SLS is vanaf het begin nou niet helemaal vlekkeloos geweest, op dat gebied zijn ze al wel hopeloos ingehaald door SpaceX.

https://www.thecgo.org/be...-an-irredeemable-mistake/

[Skyrunner]

Ah pet.

Hopend op een goede lancering vrijdag a.s. natuurlijk, maar live bekijken wordt het hem niet voor mij (GMT+8).