NASA wil Artemis I-missie met SLS-raket 29 augustus of begin september lanceren

NASA heeft nieuwe mogelijke lanceerdata voor zijn Artemis I-missie met de Space Launch System-maanraket gedeeld. De ruimtevaartorganisatie hoopt de raket op 29 augustus, 2 september of 5 september te lanceren.

Volgens de huidige plannen van NASA wordt de SLS-raket op 18 augustus naar het lanceerplatform op het Kennedy Space Center in Florida gebracht, bevestigt de ruimtevaartorganisatie tijdens een persconferentie. Vervolgens zouden er lanceermogelijkheden zijn op de drie genoemde data. De ruimtevaartorganisatie geeft wel aan dat de rest van de voorbereidingen goed moeten verlopen om deze data te halen en dat deze planning daarom nog niet vaststaat. NASA zegt dichter bij de lancering een concretere toezegging te doen.

De SLS-raket wordt gelanceerd met de Artemis I-missie, waarmee de raket met een Orion-capsule zonder crew naar de maan wordt gelanceerd. De Orion-capsule moet dan zes dagen in een baan rond de maan blijven om data te verzamelen, waarna deze terugkeert naar de aarde en vervolgens in de oceaan neerploft. Artemis I is een opmars naar de Artemis III-maanmissie met crew, die in 2025 moet plaatsvinden.

Afhankelijk van de lanceerdatum, kan de missieduur van Artemis I veranderen. Als de raket op 29 augustus wordt gelanceerd, dan zal de test 42 dagen duren en op 10 oktober landen. Bij een lancering op 2 september zou de missie 39 dagen duren en op 11 oktober landen. Als de raket op 5 september neerkomt, dan duurt de missie 42 dagen met een landing op 17 oktober.

NASA wilde SLS-raket aanvankelijk dit voorjaar al lanceren, maar dat liep vertraging op na problemen. De Artemis I-missie werd eind vorig jaar bijvoorbeeld al uitgesteld vanwege een motorprobleem van de SLS. Vervolgens ging de wet dress rehearsal driemaal verkeerd. Bij zo'n test wordt de Space Launch System-raket volgetankt met brandstof. Vervolgens wordt de lanceerprocedure doorlopen en op het laatste moment afgebroken. Uiteindelijk is de wet dress rehearsal op 20 juni grotendeels voltooid, hoewel ook deze vierde poging twintig seconden eerder eindigde dan gepland. NASA geeft aan de test wel als een succes te zien

Door Daan van Monsjou

Nieuwsredacteur

21-07-2022 • 08:24

50

Reacties (50)

Sorteer op:

Weergave:

Beetje offtopic, maar wanneer gaat NASA astronauten naar de maan sturen? Je verwacht toch met de technologie van 2022 vergeleken met 50 jaar geleden dat ze kunnen beginnen met het opzetten van een onderzoekscentrum op de maan.
Eerlijk gezegd waren de maanmissies van 50 jaar geleden gekkenwerk. Er werden gigantische risico's gelopen om toch maar de maanrace te winnen van de USSR. Bijna alles was ongetest (of was gebouwd op onbewezen assumpties). NASA kreeg in die tijd ook quasi een blanco cheque, zowel financieel als op ethisch vlak.
Om een praktisch voorbeeld te geven van de complexiteit van een maanmissie: Het langste verblijf op de maan was in die tijd 72 uur, en op het einde van die missie waren de maanpakken tot op de draad versleten door het maanstof. Dat spul kruipt letterlijk overal en is vlijmscherp. Het verknoeit de elektronica, krast vizieren, zorgt voor longproblemen als het in de cabine komt, etc. Alleen al een oplossing vinden voor dat probleem is een gigantische uitdaging en noodzakelijk voor de beoogde (langere) missieduur.
Om een impressie te krijgen van de omstandigheden van toen raad ik de film "First Man" aan, over het carrièreverloop van Neil Armstrong.
Zie: https://en.wikipedia.org/wiki/Artemis_program

Artemis 1, dus deze lancering: Orion gaat een keer om de maan en keer terug
Artemis 2, 2024: nog een keer, maar bemand.. Reden is dat de huidige Orion geen life support heeft. Ja, geloof het of niet.
Artemis 3, 2025: landing

Nou moet voor Artemis 3, de SpaceX HLS werken en klaar zijn incl. het bij tanken.

Ik geloof het niet, hoewel 3 jaar in SpaceX jaren veel is. Laatste keer dat Orion vloog is ook al weer 10 jaar geleden. Je kan je afvragen wat ze in hemelsnaam doen daar. Ding is al sinds 2004 in ontwikkeling en werd al eens in 2014 gelanceerd. Total kosten nu 18 miljard USD.
SpaceX gaat sneller, maar minder snel dan velen denken. Niet vergeten dat de hoekstenen van Starship ook al meer dan 10 jaar terug geplaatst werden.

Maar er is een groot verschil tussen zeggen: zet maar in elkaar en test het maar en als het ontploft, dan ontploft het aan de ene kant en alle onderdelen individueel grondig testen, grotere assembly van maken die grondig testen enzoverder tot je een volledig systeem hebt aan de andere kant. Ja, dat tweede process is trager, maar heeft wel bewezen veilig te zijn. De Falcon en Dragon hebben ook vele vluchten moeten maken voordat ze geschikt werden verklaard voor vervoer van mensen.
Falcon Heavy van SpaceX zou het ook worden; heeft tot nu toe nog maar 3x gevlogen.

Starship zal ook nog wel even duren.
Komt ook omdat de 'normale 'Falcon 9' nog wat verbeteringen heeft gekregen. Hierdoor waren payloads die gepland waren voor een Falcon Heavy verplaatst naar Falcon 9.
Daarnaast is een FH "simpelweg gezien" "gewoon" 3 boosters die tegelijkertijd hun werk doen, die toevallig aanelkaar geknoopt zijn. Nou ben ik verre van een rocket scientist, maar met alle data die zij hebben verzameld met alle Falcon9 vluchten en landingen, lijkt een FH mij nu ook een piece of cake voor SpaceX.

Starship daarintegen, die laat al even op zich wachten, maar we komen inmiddels genoeg stappen dichterbij dat hij BinnenkortTM toch eens een mooie in-flight test kan gaan doen :*)
Daarnaast is een FH "simpelweg gezien" "gewoon" 3 boosters die tegelijkertijd hun werk doen, die toevallig aanelkaar geknoopt zijn
Elon Musk heeft juist gezegd dat FH veel complexer was dan hij vooraf had gedacht. Het is niet gewoon 3 boosters aan elkaar geplakt. Er komt heel wat meer bij kijken...
En daarom ben ik geen rocket scientist :P
Falcon Heavy vliegt niet veel omdat er maar erg weinig missies zo zwaar zijn dat FH nodig is.
Er staan er echter voor dit jaar nog een paar op de planning, als de payloads optijd klaar zijn.
Sterker nog, de eerste module van de Lunar Gateway (het ISS van de maan) zal (volgens plan al in 2024) een Falcon Heavy gebruiken om gelanceerd te worden.
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Lunar_Gateway
Ik vraag me echt af wat veiliger is in deze. In feite wordt SLS dus maar 1x getest, als dat goed gaat is dat mooi, maar kom je mogelijk niet achter een design-fout. SpaceX itereert constant met echte testen en komt juist die zaken vervolgens sneller tegen. Interessant om eens te onderzoeken, maar daar is veel meer tijd voor nodig.
Deze SLS is, heel gechargeerd gezegd, een combinatie van onderdelen die NASA al had liggen. De oranje tank + solid boosters komen je misschien wel bekend voor van de Space Shuttle missies, zo zijn ook de 4 RS25 motoren vrijwel gelijk aan die van de Space Shuttle. De Orion capsule lag ook al op de plank.

Het feit dat de ontwikkeling toch zo lang duurde zijn nieuwe regelgevingen voor veiligheid en de politiek.
Hergebruik betekent niet dat alles meteen goed werkt. Je moet altijd nog een grondige kwalificatie doen van de combinatie van bouwstenen en technologie. En ondanks dat zaken grondig gebeuren zijn er voorbeelden waarbij uiteindelijk toch fatale ongelukken optraden.
V.b. 1: Ariane 5 had hergebruik van verschillende Ariane 4 onderdelen. Bleek er in de besturingscomputer een beveiliging te zitten die checkte op de flight envelope van Ariane 4 en een self-destruct initieert als er limieten werden overschreden. Bleek door de krachtigere Ariane 5 motoren dat direct te worden overschreden. Gevolg: self destruct bij de eerste lancering.
V.b.2: Boeing die in zijn 737MAX de grotere motoren wat hoger op de vleugel monteert. Daarvoor de flight control computer software aangepast, maar niet grondig genoeg geverifieerd, met crashes als gevolg.
Ja dat weet ik, maar het is nog steeds ene nieuw voertuig die heel anders in elkaar zit dan de space shuttle en weer door nieuwe, andere mensen in elkaar wordt gezet.
Het vrijwel gelijk van de rs25 kan je wel van maken gelijk aan. Het zijn reserve motoren van het shuttle project. Bij de shuttle hadden die motoren een stuwkracht op 70% vermogen ivm reuse en nu op 100%. De solid boosters en oranje core zijn idd grotere versies van de space shuttle.
Verder ook: Voor de Service Module van ESA zou hergebruik worden gepleegd vanuit het ATV programma.
Maar door de veel extremere eisen zijn er toch allerlei nieuwe ontwikkelingen gepleegd.
Voorbeeld: De zonnepanelen van Airbus DS NL moeten een veel groter temperatuurbereik aan kunnen. Daarnaast moeten de scharnieren ook verschillende boost-fasen kunnen doorstaan. Dat was bij ATV ook niet aan de orde.
Denk dat testen zoals nasa doet ook prima kan. Het kost alleen ontzettend veel geld! En bij spacex is dat precies hetzelfde, dat is ook prima maar kost ook ontzettend veel geld.
Sterker nog (zoals ik aaagaf) de Orion voor Artemis 1 != de Orion voor Artemis 2, omdat de eerste Orion capsule geen life support heeft: Zie:

https://www.nasaspaceflight.com/2022/06/orion-status-update/

Eigenlijk bizar, gezien de eisen die NASA aan Dragon en Starliner stelde dat je met de 2e vlucht en de 1e vlucht van een nieuwe capsule er meteen astronauten in stopt voor een weekje naar de maan en terug.
Eigenlijk bizar, gezien de eisen die NASA aan Dragon en Starliner stelde dat je met de 2e vlucht en de 1e vlucht van een nieuwe capsule er meteen astronauten in stopt
Ging met de Space Shuttles ook gewoon goed.
Nou, niet ALLES ging goed met de Space Shuttles...
De eerste en tweede vlucht gingen gewoon goed 😉

Het is makkelijk stellen dat de Space Shuttle onveilig was, maar het ging pas mis bij de 25e keer; dat aantal heeft Apollo naar mijn beste weten nooit gehaald, Gemini stopte na 10 succesvolle lanceringen en Dragon Crew zit rond de 8 lanceringen, dus voorlopig heeft de Space Shuttle het beste track record als je kijkt naar aantal succesvolle opeenvolgende lanceringen van Amerikaanse bodem 😉.

Gevoelsmatig zou ik er waarschijnlijk nog steeds de voorkeur aan geven tov de alternatieven. Rationeel zou ik er niet in stappen natuurlijk.
Vergeet niet dat SpaceX een enorm voordeel heeft qua development: hun boosters (en met Starship straks het hele systeem) zijn herbruikbaar. Dit scheelt niet alleen enorm in de kosten, maar maakt het ontwikkelen ook stukken makkelijker. Je hebt namelijk na een succesvolle lancering een booster die je kan bestuderen. Je kan kijken waar de meeste slijtage plaatsvind en wat je eventueel moet verbeteren.

Daarnaast verwacht ik dat een systeem wat ontworpen is om tientallen keren herbruikt te worden andere toleranties heeft dan een systeem dat het maar 1 keer moet doen. Dat zou het e.a. ook een stuk robuuster moeten maken.
Hmmm. Een herbruikbare booster is een heel stuk ingewikkelder en complexer dan een wegwerp-booster, dus qua ontwikkeltijd is een herbruikbare booster zeker niet goedkoper en waarschijnlijk ook niet sneller.

En je hoeft voor een wegwerpbooster helemaal niet te kijken waar hij slijt. Als hij boven komt is het goed :)

Een of een systeem dat je maar één keer gebruikt aan minder hoge eisen hoeft te voldoen is ook nog maar de vraag.
En je hoeft voor een wegwerpbooster helemaal niet te kijken waar hij slijt. Als hij boven komt is het goed
Tuurlijk wel. Je wilt kijken of je berekeningen kloppen met de werkelijkheid, daarmee spoor je fouten op die misschien deze keer net goed gingen, maar de volgende keer niet.
Dat is inderdaad zo, maar het is niet zo dat je een herbruikbare booster in de ontwikkelfase meerdere keren kunt bekijken en een wegwerpbooster niet. Er zijn erg veel manieren om die slijtage te simuleren, je kunt veel leren van ervaringen van anderen. Ook wegwerpraketten ontstaan niet uit het niets, maar zijn meestal met dezelfde technieken en met dezelfde materialen gebouwd als eerdere raketten.
Er zijn erg veel manieren om die slijtage te simuleren
Uiteraard kan je een hoop simuleren, maar als de simulaties hetzelfde waren als de werkelijkheid dan hoefde je geen testvluchten uit te voeren...
En dat doen ze met de SLS dus ook niet :) (kon het niet laten)
Robuuster betekent in de ruimtevaart zwaarder.

Een raketmotor die hergebruikt wordt, moet uit elkaar gehaald worden voor inspectie (het maakt niet uit of dat na elke keer of pas na vijf of tien keer is). Dat betekent dat die demontage mogelijk moet zijn. Dat resulteert in een ingewikkelder en zwaarder ontwerp, waar meer potentieel zwakke plekken in zitten.

In een raketmotor voor eenmalig gebruik is erosie geen groot probleem, zolang je weet hoe dat precies in zijn werk gaat en je marge groot genoeg is. Wanneer je diezelfde motor meerdere malen wilt gebruiken, is erosie juist wél een groot probleem, dat je met speciale dure coatings en legeringen moet zien te voorkomen. Misschien zelfs door onderdelen anders te ontwerpen.
Starship is van een hele andere orde dan Falcon (9/Heavy).

Ik vind de voorspellingen nogal optimistisch, zullen we maar zeggen. Ik juich echter het enthousiasme van SpaceX 100% toe.
Laatste keer dat Orion vloog is ook al weer 10 jaar geleden. Je kan je afvragen wat ze in hemelsnaam doen daar. Ding is al sinds 2004 in ontwikkeling en werd al eens in 2014 gelanceerd. Total kosten nu 18 miljard USD.
Boze tongen beweren dat het voornaamste doel van SLS niet is om een raket te lanceren maar politieke carrieres te lanceren door geld en werk te verdelen. Talloze politici hebben een of ander deelprojectje binnen weten te hengelen dat wat geld en/of banen oplevert voor hun eigen achterban. Op zich is er niks mis mee dat grote overheidsprojecten zorgen voor werkgelegenheid (net als het graven van een kanaal of het bouwen van een snelweg) maar rond SLS is het beeld ontstaan dat dit soort neveneffecten het hoofddoel zijn geworden. Daardoor stemmen politici niet voor efficiente oplossingen maar kiezen ze de oplossing die hun achterban het meeste oplevert, ook al is het enorm verspillend.
Boze tongen beweren dat het voornaamste doel van SLS niet is om een raket te lanceren maar politieke carrieres te lanceren door geld en werk te verdelen.
Dat is algemeen bekend. De NASA wilde het SLS helemaal niet in de huidige vorm. Het SLS is gebouwd rondom hergebruikte onderdelen van de Space Shuttle, dit zodat bestaande banen behouden bleven.
Orion was dan ook oorspronkelijk ontwikkeld voor het Constellation program, in de tijd van George W. Bush, die Amerika terug op de Maan wilde.
Maar wegens bezuinigingen heeft Obama het toen gecancelled.
Overigens is pas onder Trump besloten om de terugkeer naar de Maan opnieuw prioriteit te geven.
Het heeft dus geen technische reden dat de Orion zo weinig gevlogen heeft, maar meer een financiele / politieke reden.
Ik denk dat de mindset met betrekking tot veiligheid van 2022 wel even iets anders is dan die van de jaren '60/'70.

NASA is zéér terughoudend met hun crew-missies.
Oh dat zeker, in de jaren 60 was vrijwel alles nieuw, van de computers tot allerhande processen, vrijwel nooit eerder uitgebreidt getest. De astronauten hebben menig raket zien ontploffen in de aanloop naar het Apollo programma, het was dus echt een combinatie van lef, veel risico en briljante engineering. Ik weet nog, volgens mij tijdens Apollo 11, dat men nog even een lek aan het fixen was voor de lancering. :) Tegenwoordig zou dat niet meer gebeuren. Met het nadeel dat we er eeuwen over doen en mogelijk stoppen bij het eerste ongeluk, we zijn heel erg risico mijdend geworden.

[Reactie gewijzigd door vgroenewold op 28 juli 2024 06:49]

Niet alleen zijn 'we' (=de hele maatschappij) heel erg risico mijdend geworden, maar 'we' geven ook altijd iemand (meestal de overheid) de schuld. Hierdoor krijgen we steeds meer verstikkende regels en zijn leidinggevenden en politici steeds schuwer om iets nieuws uit te proberen.

De vraag is wat beter is ?

En daar komt mooi de vergelijking tussen NASA en SpaceX weer om de hoek kijken: alles van tevoren testen vs. probeer maar uit en kijk of je er van kan leren.
Ook dat klopt, risico mijdend, wantrouwend en afschuiven van verantwoordelijkheid. Allen geen beste eigenschappen om vooruit te komen. Ik zie dat in de hele management-maatschappij continue langskomen en dat werkt verstikkend, dus dat lijkt me alles behalve beter, ook niet voor vooruitgang in de ruimtevaart.
Ik zie dat in de hele management-maatschappij continue langskomen en dat werkt verstikkend, dus dat lijkt me alles behalve beter, ook niet voor vooruitgang in de ruimtevaart.
Dat klinkt wel erg mijdend, wantrouwend en afschuiven van verantwoordelijkheid 😜
Staat in het artikel:
Artemis I is een opmars naar de Artemis III-maanmissie met crew, die in 2025 moet plaatsvinden.
Dat is een streef datum. Ik denk niet dat ze dat gaan halen.
Die planning is net zo onzeker als de opmerking erover zeker zijn.....
Het eerste deel staat gewoon in het nieuwsbericht:
Artemis I is een opmars naar de Artemis III-maanmissie met crew, die in 2025 moet plaatsvinden.
Kan iemand mij vertellen waarom deze missie ruim 40 dagen moet duren? Terwijl de Apollo missies een kleine week duurden?
Het uiteindelijke doel van het Artemis programma is om een permanente basis op de maan te zetten. Apollo was vooral een prestigeproject om maar de eerste te zijn. Men kon toen maximaal 3 dagen op de maan blijven.

Voor een permanente basis zijn natuurlijk veel langere missies nodig. De eerste bemande missie, Artemis III, zal al een week op de maan verblijven.
Ik denk omdat ze bij deze missie geen mensen meenemen, zo kunnen ze dus in alle “rust” alle systemen testen. 40 dagen overleven in de ruimte kost een hoop volume (eten/sporten/etc.).

Technisch gezien lijkt mij dat ze met deze raket sneller bij de maan kunnen zijn. Terug zal marginaal sneller zijn omdat je niet te snel wilt gaan als je de atmosfeer in vliegt.
Sneller denk ik niet, dat kost alleen maar meer brandstof. Daarvoor heb je dan weer een krachtigere draagraket nodig die meer brandstof verbruikt etc etc. Wellicht kunnen ze de meest efficiënte baan en beter berekenen, maar er sneller (hogere snelheid) naartoe zullen ze niet snel doen.
Men neemt de goedkope/zuinige route, niet de snelste. Dat ondertussen alle onderdelen langer op weg zijn is eeder voordeel dan nadeel voor een test.
De reden van de langere duur is vanwege de veel langere baan die men gaat afleggen. Het is een test missie om nog dieper de ruimte in te gaan.
Hier is een pagina die het verschil uitlegt tussen Artemis I en Apollo
In deze video van ESA is goed te zien hoe die baan er uit ziet.
Hopelijk doen ze een goede livestream. Lijkt me leuk om te zien! :)

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.