NASA kiest bedrijf voor bouw raket om monsters van Marsrover terug te halen

NASA heeft een contract aan Lockheed Martin Space gegeven voor de bouw van het Mars Ascent Vehicle. Dat is een kleine, lichte raket die naar de rode planeet moet vliegen om daar monsters van het Mars-oppervlak op te pikken die door Marsrover Perseverance zijn verzameld.

Volgens NASA betekent deze contracttoekenning dat 'de eerste robotische rondreis om monsters veilig naar de aarde te brengen via het Mars Sample Return-programma' weer een stap dichterbij is. Volgens Thomas Zurbuchen van NASA is met de toekenning van dit contract inmiddels het einde van de conceptuele fase voor de Mars Sample Return-missie in zicht.

Het MAV is een cruciaal onderdeel om de monsters die Perseverance verzamelt, terug te kunnen brengen naar de aarde om ze gedetailleerd te bestuderen. Hiervoor moet nog het nodige gebeuren. In de planning gaat NASA ook pas uit van het begin of halverwege het volgende decennium, voordat de monsters daadwerkelijk op aarde zullen arriveren.

Mars Mars Mars

V.l.n.r.: Mars Ascent Vehicle, Sample Fetch Rover en Sample Retrieval Lander

De Sample Retrieval Lander van NASA is nodig om het MAV naar het oppervlak van de rode planeet te krijgen. Deze SRL is het lanceerplatform dat het MAV meedraagt en moet in of vlakbij de Jezero-krater op Mars landen. De Sample Fetch Rover van ESA verzamelt de door Perseverance geplaatste monsters. Daarna zal het MAV lanceren om een baan om Mars te bereiken. De container met monsters zal daar overhandigd worden aan de Earth Return Orbiter van ESA. Dit Europese ruimtevaartuig zal uitgerust zijn met de zogeheten Capture, Containment and Return System-payload van NASA om daarmee de monsters veilig naar de aarde terug te brengen.

Volgens NASA is dit een nogal lastig proces en zijn er de nodige uitdagingen voor het ontwikkelen van het MAV. Deze raket moet namelijk robuust genoeg zijn om de zware omstandigheden op Mars te weerstaan. Ook moet de raket flexibel genoeg zijn, zodat het MAV kan samenwerken met de verschillende ruimtevaartuigen. Daarnaast moet het MAV klein genoeg worden gemaakt, zodat hij in de SRL past. De SRL wordt op zijn vroegst in 2026 gelanceerd.

Perseverance is de opvolger van Marsrover Curiosity en kwam vorig jaar op 18 februari aan op Mars. Tweakers publiceerde eerder een achtergrondartikel over de landingsprocedure van Perseverance en een achtergrondartikel over de techniek achter zowel Perseverance als Ingenuity. Ingenuity is de helikopter die bij de Perseverance-rover hoort.

Door Joris Jansen

Redacteur

09-02-2022 • 11:13

46

Reacties (46)

Sorteer op:

Weergave:

Wat een bijzondere keuze.
Volgens mij is SpaceX al een hele tijd bezig met het ontwikkelen van raketten voor dat doel. (Retourtjes naar Mars). Waarom ze nu dan voor Lockheed Martin kiezen is mij een raadsel.
Misschien omdat NASA verder kijkt dan welke bedrijf en CEO de meeste clicks kan genereren?
Het begint ronduit vreemd te worden inderdaad. Iedere optie voor iedere missie heeft tegenwoordig een leger van mensen dat Elon Musk/spaceX roept ongeacht de beoogde doelen en of mogelijkheden.
Toch niet zo vreemd, er wordt door SpaceX al jaren gebouwd aan een raket met als primaire doel Mars. Waarom zou je dan weer een nieuwe raket gaan maken waarvan je weet dat hij 5x zo duur gaat uitvallen. Ook weten ze bij NASA ook wel dat er tegen die tijd allang een Starship rond Mars vliegt. Wat ik wel snap is dat ze deze bedrijven nodig hebben voor de nationale veiligheid en continuïteit.

Mijn idee zou zijn om SpaceX meer geld en resources te geven om Starship sneller van de grond te krijgen en wat contracten afsluiten voor de nationale veiligheid. Dit is gewoon een politiek spel waarbij een hoop banen en ego's op het spel staan.
Dat heet risicospreiding; waarom vertrouwen op 1 partij, terwijl een andere partij het ook zou kunnen? Bovendien werkt dit competitie in de hand, wat het proces kan versnellen.

Ik persoonlijk vind dit geen weggegooid geld, aangezien de ruimtevaart enorm veel betekent voor de wetenschap & indirect hebben wij er allemaal profijt van, doordat de ruimtevaart voor veel technologische vernieuwingen zorgt (IC's, magnetrons, zonnepanelen, etc.)
competitie is leuk totdat het over miljarden gaat voor het zelfde doel,
Dat is het wel. Ik pretendeer niet te weten wat de specifieke eisen zijn aan deze missie, en 99.9% van de mensen niet. Vandaar dat ik de directe reactie van roepen Elon Musk/SpaceX als vreemd benoem. Maar blijkbaar hebben veel mensen het programma van eisen voor de missie gelezen. Hebben een specifiek detail analyse berekend van de specific impuls benodigd voor de missie. De mogelijke connecties tussen Perseverance en Starship geanalyseerd Enz enz enz.

zonder in elk geval een basisbegrip van extreem veel missie specifieke eisen is direct “Ja maar Starship!!” roepen vreemd en ongeïnformeerd in mijn ogen.

Ik weet het uiteraard ook niet want bovenstaande zaken is een studie op zich maar wat ik wel weet is dat dit soort missies extreem gecompliceerd zijn en zeer specifieke tools en voertuigen nodig hebben en per definitie bij alles Falcon 9 of Starship zeggen fanboy gedrag is en geen wetenschap.

Edit: ik zeg niet dat jbhc hier aan mee doet, het valt enkel op dat er wel heel veel fanboys van SpaceX bij alles roepen dat Elon Musk, SpaceX, Starship enz de oplossing is.

[Reactie gewijzigd door Rendiertje1 op 23 juli 2024 02:11]

Zoals hieronder ook al gezegd: Starship is een enorme overkill voor een sample return missie. Daarnaast is het ook nog eens zo dat een vlucht naar Mars met Starship een one-way ticket is. Ze moeten om weer terug te kunnen eerst een ISRU straat op mars opzetten voor de terugvlucht.
Omdat starship veel te overdreven is om samples op te halen bijv. Je zou het wellicht kunnen gebruiken als de raket die de boel aflevert, maar dit project vergt zeer veel, veelal onbekende, toepassingen van nog niet bestaande technologie. Starship is een redelijk vaststaand concept inmiddels met een ander doel.
Uiteraard, tegen 2018 verwacht Elon zijn eerste missie naar Mars te doen met starship.

Los daarvan krijgt spacex al een hoop funding die rechtstreeks naar starship gaan. Het cryogenic refulen in leo is super belangrijk voor het succes van starship en de ontwikkeling van die technologie is contract dat is uitgeschreven door Nasa.

Daarnaast wil niemand in de VS een monopoly op in de private ruimtevaart sector. Toen de shuttle stopte met vliegen, shoot de prijs van een soyuz zitje ook de lucht in.
Niets vreemds aan. SpaceX timmert lekker aan de weg. Wat mist in het artikel waarom er voor Lockheed is gekozen en of er ook andere deelnemers waren.
Wilde gok, omdat Lockheed Martin Space meer ervaring heeft. Misschien word er later nog bekend gemaakt wie er nog meer in de race was, als die er uberhaupt was. Misschien zat NASA wel gewoon wat rond te neuzen naar de opties en kwamen ze bij LMS uit. Kan er in het artikel in ieder geval niet wijzer uit worden of er meer gegadigden waren, kijk zelf maar: https://www.nasa.gov/pres...e-first-samples-from-mars
Je doet nu net of ik deel uitmaak van een propaganda team terwijl ik oprecht verbaasd ben over de keuze voor een bedrijf als lockheed martin.

Het is niet alsof hun vorige grote project *kuch* JSF *kuch* nou zo een enorm succes is.

Het zou je dus ook sieren de gemaakte insinuaties terug te nemen.

[Reactie gewijzigd door jbhc op 23 juli 2024 02:11]

Je heb gelijk, Ik zet jou onterecht weg in een catogrie mensen en dat is niet helemaal netjes. Ze bestaan wel maar ik kan op een enkele opmerking niet vaststellen dat je daar aan mee doet. (het fanboy-isme)

Bij dezen neem ik de insinuatie terug. Zal even een edit maken.

PS, Voor Lockheed Martin zelf was de JSF denk ik een groot succes ;)

[Reactie gewijzigd door Rendiertje1 op 23 juli 2024 02:11]

Klopt. Ze kijken normaal wie de meeste pork voor senatoren kunnen genereren.
Het zal wel te maken hebben met irritatie richting de legacy space industrie en dus een grote gunfactor voor SpaceX. SpaceX is namelijk ook geboren uit irritatie richting de legacy space industrie. Ze zijn nu zo (ongezond) dominant wat betreft capability en launch portfolio dat je bijna zou concluderen dat elke missie naar SpaceX zou moeten gaan.
Het gaat hier om een voertuig wat mee gaat met een andere raket die op mars land, de samples verzameld en deze weer aan een andere raket terug geeft die vervolgens weer terug vliegt naar de aarde. dus niet een nieuwe Raket bouwen alle Space X.
Waarschijnlijk om te voorkomen dat SpaceX straks een monopolie heeft.
Inderdaad, een beetje concurrentie aanzwengelen kan zeker geen kwaad.
Die retourtjes gaan nog wel even duren. Sterker nog, Musk heeft zelf gezegd dat de eerste astronauten er rekening mee moeten houden dat het mogelijk een one way trip is. Stel dat we in 2026 deze probe versturen, dan komen de samples ergens in 2027 of 2028 terug. Ik verwacht nog geen retourvluchten van SpaceX tegen die tijd, dus is er een toegevoegde waarde, tenzij er inderdaad een one way trip plaatsvindt voor die tijd. De vraag is echter of SpaceX (of eender welke organisatie) dat voor 2030 gaat halen. Er zijn nog aardig wat lastige problemen om op te lossen, zo is er nog geen (bekende) oplossing voor de Starship m.b.t. stralingsschilden. Maandenlang in een Starship zitten zonder genoeg stralingsbeveiliging maakt het bijna automatisch een enkele reis.

[Reactie gewijzigd door pagani op 23 juli 2024 02:11]

Omdat SpaceX z'n doel eerder is "we sturen een hoop one-way trips om een infrastructuur op te zetten in de hoop dat we ter plaatse fuel kunnen produceren om de raketten terug vol te laden om terug te kunnen komen naar aarde".

Gezien hoe groot die raketten zijn, hebben we best wel een hoop extra brandstof nodig om terug op te stijgen van Mars, en al DIE brandstof moet je dus eerst vanaf de aarde de ruimte in krijgen en DAT kost nog eens zoveel meer brandstof...

Dus gezien het hier enkel gaat om een paar kleine stof-monstertjes is er gewoon absoluut geen nood aan een reuzeraket waar 7 mensen en al hun materiaal in kwijt kan. Gewoon een raketje droppen dat net groot genoeg is om van de oppervlakte van Mars terug in een baan rond die planeet te geraken en daar een rendez-vous te doen met een ander platform dat dan terugkeert naar de Aarde. En dat raketje op Mars krijgen heeft wel wat lanceerkracht nodig, maar daarom echt niet een volledige Starship.
Gewoon een raketje droppen? Hoeveel bedrijven hebben er het afgelopen jaar succesvol een raket laten landen?

En ja, er zijn meer bedrijven die raketten bouwen maar om dan voor Lockheed martin te kiezen. Wanneer hebben die voor het laatst succesvol een raket laten vertrekken laat staan landen?
Lockheed Martin stond al in de jaren 70 op Mars met de Viking landers.
Dit betreft een kleine 'raket' die samples vanaf Mars naar een lage baan om Mars gaat lanceren. Deze zal op een lander bevestigd worden. Dit is totaal anders dan wat SpaceX hier op aarde doet, en ik zie daarom ook niet helemaal voor me hoe ze dit contract zouden moeten krijgen t.o.v een bedrijf die hier al ervaring mee heeft.

Meer info en wat illustraties van de raket vind je hier: https://en.wikipedia.org/wiki/Mars_sample-return_mission

Overigens duurt het nog wel even voor Starship Mars kan bereiken, tot nu toe zijn ze nog niet in een baan om de aarde gekomen, en ook bijtanken in de ruimte is iets wat nog uitgevonden moet worden :-).
Het terug halen van Mars monsters klinkt wel een beetje als een film titel, hehe. Maar zo'n missie lijkt me ook best wel moeilijk. Je moet wel een beetje in de buurt van de rover uitkomen, anders duurt het weken voordat de rover naar de raket gereden is en misschien is het wel onmogelijk omdat de raket ergens geland is waar de rover niet kan komen. Anyways, ik heb er wel vertrouwen in dat het lukt, de JWST is ook gelukt en dat was ook een lastige klus.
🤔 Het is al best druk op Mars,
alleen de VS maakt er graag een drama van.

https://www.nature.com/articles/d41586-021-01301-7
•Viking 1 en Viking 2 al in 1975
https://en.wikipedia.org/wiki/Viking_program
•pathrover VS
•spirit VS
•curiorisity VS
•opportunity VS
•Tianwen China


Tianwen-2 zou ook samples moeten gaan halen en dat moet rond 2028 gebeuren. Of het tijdspad van de VS realistisch is zal de toekomst uitwijzen. Ze pompen er sws miljarden vanuit verschillende kanten in.
Dat lijkt mij zeker lastig. Je hebt geen GPS in de buurt. Gelukkig kunnen ze het aardig goed uitrekenen waar men terrecht komt.
Een beetje in de buurt is een understatement. Perseverance heeft gisteren zijn langste afstand ooit in 1 dag afgelegd. Maar liefst 245 meter. Hij legt dus niet even een paar kilometer af.
Deze raket moet namelijk robuust genoeg zijn om de zware omstandigheden op Mars te weerstaan

welke zware omstandigheden? zandstorm? hebben ze volgens mij niet. Planeet is niet vol met gassen of radioactief materiaal. welke omstandigheden maken dit zo zwaar?

//edit; is toch gewoon on topic? dat misschien 'domme' vraag is [..]

[Reactie gewijzigd door himlims_ op 23 juli 2024 02:11]

Wat dacht je van grote temperatuurverschillen? Die varieert van grofweg -70 graden tot +25 graden. Daarnaast heeft Mars wel degelijk een atmosfeer met gassen (primair waterstof, zuurstof, koolmonoxide, kooldioxide, waterstof en edelgassen). En je zit ook nog met kosmische straling etc.

En zandstormen hebben ze wel degelijk daar.
Planet-encircling dust storms (global dust storms) occur on average every 5.5 Earth years (every 3 Martian years) on Mars
Zie https://en.wikipedia.org/wiki/Atmosphere_of_Mars en https://en.wikipedia.org/wiki/Climate_of_Mars

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 23 juli 2024 02:11]

Maar die temperatuurverschillen zijn voor de raket als deze zich níet op de planeet bevindt nog veel groter. Nu is de raket waarschijnlijk niet zozeer het probleem, maar temperatuurwisselingen hebben veel meer invloed op het laadmechanisme (samples uit de robot halen en in de raket stoppen, veilig afsluiten etc.)

Daarnaast zoals genoemd wordt hieronder is stof vooraal ook daarbij een probleem. Als de raket eenmaal weer vertrekt vliegt dat stof er binnen no time af, maar het laadmechanisme kan er flinke moeite mee hebben.

[Reactie gewijzigd door pagani op 23 juli 2024 02:11]

Met zulke temperatuur verschillen heeft de gewone luchtvaart ook te maken.
Maar wellicht kloppen die getallen niet en is het extremer voor ruimtevaart.

[Reactie gewijzigd door Menesis op 23 juli 2024 02:11]

die blijven ook geen 2 jaar vliegen zonder onderhoud denk ik :)
Nu is een vliegend vliegtuig natuurlijk ook wel wat anders dan een coasting-ruimteschip. Het grootste deel van de tijd zweeft die maar wat in het luchtledige.
Er zijn volgens mij gewoon stormen stof en aarde (https://airandspace.si.ed...e/solar-system/mars/wind/). Dus ik neem aan dat het daar op slaat
Bron:
Mars’ dust storms aren’t totally innocuous, however. Individual dust particles on Mars are very small and slightly electrostatic, so they stick to the surfaces they contact like Styrofoam packing peanuts.

“If you’ve seen pictures of Curiosity after driving, it’s just filthy,” Smith said. “The dust coats everything and it’s gritty; it gets into mechanical things that move, like gears.”

The possibility of dust settling on and in machinery is a challenge for engineers designing equipment for Mars.

This dust is an especially big problem for solar panels. Even dust devils of only a few feet across -- which are much smaller than traditional storms -- can move enough dust to cover the equipment and decrease the amount of sunlight hitting the panels. Less sunlight means less energy created.
Nu zullen zonnepanelen wat minder kritisch zijn voor deze relatief korte missie op de planeet zelf, maar je moet wel rekening houden met wat er opbouwt zodat andere zaken niet kapot gaan. Denk aan thruster ports die verstopt raken, wat je parten kan spelen tijdens een lancering (wanneer er stof is opgebouwd en daardoor de raket mogelijk uit balans is, wat je normaliter kan compenseren als de thruster ports niet verstopt zouden zitten aan de kant die nu zwaarder is). Zo zullen er wel meer (en grotere) problemen zijn, die ik als leek niet overzie. :P

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 02:11]

zandstorm? hebben ze volgens mij niet.
Die hebben ze zeker wel. Ze noemen ze stof stormen
Martian dust storms are common, but every decade or so, for reasons unknown, a monstrous one goes global, veiling the planet. The storms can be a mortal threat to exploration: The one in 2018 killed off NASA's Opportunity rover by coating its solar panels in dust. But now, researchers say the storms may also be one of the culprits in the ultimate martian cold case: how the once-wet planet lost its water.
https://www.science.org/c...lanet-driving-water-space
Temperatuur (schommelingen) en straling.

Ook heeft mars nog een atmosfeer (een hele dunne) dus zal ‘weer’ er ook wel van invloed zijn.
Straling.

En Marvin the Martian natuurlijk.
een van de redenen dat je er niet wil wonen zijn de zandstormen die weken, maanden duren en soms de hele planeet bedekken....

https://www.newscientist....missie-van-vijftien-jaar/
Het grootste probleem is niet eens de omstandigheden van de omgeving, maar van de bodem waar de raket op moet landen en weer opstijgen.

Je moet maar een plek zien te vinden die een stabiel/stevig genoef is om de uitstoot van een raketmotor te weerstaan en niet al te veel puin omhoog schiet dat je raket, marsrover of zelfs moederschip in orbit kan beschadigen. Hier op aarde hebben we daar uitgebreide infrastructuur voor dat heb je op mars niet. (dat was de reden dat die marsrover aan een kraan hing tijdens de landing, en het alternatief, de boel inpakken in airbags, is ook niet echt geschikt voor iets wat weer moet opstijgen.)

Maar ze pakken het iig al slimmer aan dan die wilde dromen van SpaceX, ze gebruiken een kleine lander ipv een gigantsiche raket, en ze hebben de marsrover die van te voren een beetje een goede plek voor de landing kan zoeken.

[Reactie gewijzigd door KSU4reqY op 23 juli 2024 02:11]

Het zou wel een stunt zijn als de Russen of de Chinezen stiekem eerder zijn en deze samples ophalen. ;)
Zijn die samples niet allang kilometers weggewaaid op het moment dat ze ze komen ophalen?
Ik moest gelijk aan deze MAV denken. Wel leuk om die term nu terug te zien komen bij een echte missie naar Mars :)
Ze geven zelf aan dat het pas ergens in de jaren 30 gaat gebeuren.... Tegen die tijd hebben de astronauten van SpaceX de samples al wel in hun broekzak gedaan en nemen ze die mee terug met hun starship.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.