Het Nederlandse kabinet gaat de eerder voorgestelde coronanoodwet aanzienlijk aanpassen. Dat gebeurt nadat er nogal wat kritiek kwam op de conceptwet, die onder meer werd geuit door de Raad van State en de Autoriteit Persoonsgegevens. De corona-app wordt uit de wet gehaald.
Het AD baseert zich op bronnen uit Den Haag en de NOS bevestigt op basis van eigen bronnen dat de spoedwet verregaand wordt aangepast. Dat zou worden gedaan door de brede kritiek op de wet en de daarmee samenhangende angst dat er zich geen Kamermeerderheid achter de wet schaart. Zo gaf Gert-Jan Segers van regeringspartij ChristenUnie eerder al aan dat hij alleen steun geeft als de zorgen over de noodwet worden weggenomen.
Wat er allemaal precies wordt aangepast, zal waarschijnlijk vrijdag blijken. Dan wordt het aangepaste wetsvoorstel vermoedelijk gepresenteerd. Volgens een bron van het AD is er 'flink wat aan verspijkerd': "De eerste versie deugde van geen kant. Dus het is goed dat er nu veel is aangepast, want we hebben ook heel veel kritiek over onszelf afgeroepen. Het origineel was gewoon een gedrocht."
Waarschijnlijk komt er een aparte wet voor de corona-app, waarin onder meer zal worden onderstreept dat het gebruik vrijwillig is. De corona-app wordt geheel uit de noodwet gehaald. De aanwezigheid in deze wet "wekte alleen maar de suggestie dat deze verplicht zou kunnen worden, hoewel juist expliciet in de wet stond dat dit niet zo is", aldus een ingewijde.
Eerder waren onder meer de Nationale ombudsman, gemeenten en de Raad van State al kritisch. De Autoriteit Persoonsgegevens sloot zich daarbij aan. Volgens de privacywaakhond druist de noodwet in tegen Europese regelgeving. EU-wetgeving zou voor het verzamelen van telecomdata eisen dat het noodzakelijk moet zijn. Die noodzaak zou kunnen zijn dat een pandemie gestopt moet worden, maar het kabinet heeft die noodzaak nog niet genoeg aangetoond, vond de AP. Ook stelde de privacywaakhond dat er te weinig waarborgen zijn dat verzamelde gegevens anoniem blijven en goed beveiligd worden en werd de bewaartermijn van een jaar als te lang betiteld.
Naast het punt uit de wet dat Nederlandse telecomaanbieders voor maximaal een jaar zendmastdata geanonimiseerd beschikbaar stellen aan het RIVM, is de wet ook bedoeld om iets te doen aan de juridische basis van de huidige coronamaatregelen, die veelal via noodverordeningen zijn geregeld. Die worden opgelegd vanuit de minister, samen met de burgemeesters. Als burgemeesters ingrepen, gebeurde dat vaak op basis van de Gemeentewet en er bestaan twijfels of die wet wel de juiste juridische basis biedt. Daarbij kunnen volksvertegenwoordigingen zoals de Tweede Kamers of lokale gemeenteraden pas achteraf zaken toetsen of kritiek leveren. De noodwet ontstond dan ook vanuit de wens van onder meer de Tweede Kamer om de maatregelen beter wettelijk te verankeren.
Verder is er onder meer de kritiek dat de noodwet de overheid te veel macht zou geven, bijvoorbeeld omdat het binnentreden van een woning als een noodzaak werd omschreven in het kader van het voorkomen van een verspreiding van covid-19. Dat zou betekenen dat de politie zou mogen ingrijpen en iemands huis zonder toestemming zou mogen binnentreden. In de Memorie van Toelichting van de noodwet staat wel dat terughoudendheid hierbij geboden is, maar meer uitleg over de algemene beperking op het huisrecht ontbreekt. Verder zijn er twijfels over de proportionaliteit van de sancties die staan op de overtreding van de wet. Voor het overtreden van de veiligeafstandnorm zou bijvoorbeeld ook maximaal een maand hechtenis kunnen worden opgelegd.