Dat is natuurlijk een stelling die niet helemaal opgaat. Een design trend is nu eenmaal niet eeuwig houdbaar, anders zouden we nu nog met de gekleurde plastic clamshells rondlopen van de MacBook G3. Apple gaat daarin gewoon mee met de wens van de markt.
Er is een tijd geweest waarin 'de computer' uit die professionele sfeer moest worden getrokken en beschikbaar, maar ook vooral aantrekkelijk en 'hip' moest worden gemaakt voor het grote publiek. Kleurrijk plastic, een vriendelijk en rondvormig ontwerp waren toen de elementen die het best toepasbaar waren om dat te bereiken. Dat is de tijd geweest van de MacBook G3, de bekende clamshell.
Zodra de computer een prominente plek in ons straatbeeld had gekregen, is er juist weer een versobering geweest om de computer vooral effectief in zijn rol neer te zetten, maar ook zeker een rustgevend element mee te geven. Dat was met de MacBook G4 veel meer van toepassing: dunne schermranden om de ruimte die je gebruikt zo effectief mogelijk te gebruiken, een ontwerp met één kleur (zilver) wat rust geeft aan het oog. Die filosofie is nog steeds van toepassing tot op de dag van vandaag: iets heeft een 'strak' design wanneer het rust geeft aan de ogen: symmetrie, eenvoudige en zo min mogelijk kleuren, zo min mogelijk randen, enzovoorts. Een laptop is van een hebbedingetje naar een lastobject veranderd, en dus is de huidige ontwerpfilosofie om dat te verlichten. Dunner, minder gewicht, enzovoorts. Dat is de trend die je in de laptopmarkt de laatste jaren ziet. Die ontwikkeling lijkt vanzelfsprekend, maar er zijn een aantal briljante ontwerpers die onze wensen dermate goed hebben geïnterpreteerd dat de ontwerpen nu zoals vandaag zijn.
Qua telefoons is die ontwerpswens ook vrij vormbaar geweest. We hebben de ontwikkeling van telefoons als de Nokia 3310 naar steeds kleiner wordende ontwerpen gezien, omdat we de wens hadden dat telefoons steeds kleiner moesten worden. Hoe minder ruimte het inneemt, hoe beter. Sinds medio '00s is daar weer een omslag in geweest, toen telefoons steeds meer functionaliteit met zich mee gingen dragen en meer zakcomputers werden. Toen werd juist de wens naar een groter scherm groter. Ook qua kleuren zie je daar een soortgelijke ontwikkeling: het ging van functioneel (pre-3310), naar hip en toegankelijk (3310 met al die uitwisselbare frontjes), naar versobering en minimalisering (tot 2005, waarin alle telefoons langzaamaan weer zwart of grijs werden), naar juist weer een herintroductie van de mobiele telefoon als smartphone.
Die ontwikkeling volgt ook de trends die spelen in andere markten. Geborsteld aluminium is een tijdje heel hip geweest en vond ook zijn weg in auto-interieurs, ook de achterkant van de Samsung Galaxy S3 bootste een geborsteld aluminium-effect na. Neutrale kleuren zoals het grijs van sierbeton en donkerder zilver/antraciet is wat de markt juist nu wilt. Waar de kleuren op auto's de laatste jaren niet gekker kon, met de xentallic-lakken, candy kleuren vanuit de fabriek, begint daar ook juist weer een verschuiving op te treden naar effectloze kleurlakken. Kijk eens naar de achterkant van de iPhone 10XR...

Voelt zo'n achterkant met zo'n geribbeld metallic ontwerp niet inmiddels enorm gedateerd aan? Nog geen 6 jaar terug was dat het hipste wat je kon hebben.
De crux van dit verhaal is: het feit dat het ontwerp van een product niet convergeert naar één ideaal, wilt niet zeggen dat er geen algemene lijn is. De markt is levend, de wensen van mensen veranderen en dat maakt de markt niet vast, maar vloeiend. Apple zal, net als elk bedrijf, willen inspelen op de huidige wensen van de markt, en die veranderen. Dat de iPhone 4 er heel anders uitziet dan de iPhone 6 heeft niet te maken met een bewuste keuze van Apple om alles nét niet op elkaar aan te laten sluiten, maar simpelweg een trendlijn die ze volgen. En dan heb je als bijkomend gevolg wanneer je producten niet allemaal tegelijkertijd vernieuwd, maar met tussenpozen, dat de markt in de tussentijd verandert en dat producten niet echt lekker qua design bij elkaar passen. Maar dat is een logisch gevolg van een logische beslissing.
P.S. Ik haal vooral Apple-voorbeelden aan omdat het artikel Jony Ive betrof en Jony Ive vooral bekend is om zijn werk bij Apple. Jony Ive heeft altijd bijzonder goed kunnen vertalen wat de wens is van een markt naar de uitvoer van een product. Desalniettemin is dit de kern van consumer product design: je markt begrijpen, je positie van je techniek begrijpen, en aan de hand daarvan een ontwerp maken wat goed in de markt ligt. Elk bedrijf dat consumentenproducten levert doet dit en is dus net zo goed vast te stellen bij een bedrijf als Samsung, autofabrikanten, maar ook in huishoudelijke apparaten en gereedschappen, meubilair, enzovoorts.
[Reactie gewijzigd door naarden 4ever op 23 juli 2024 09:14]