Grote technologiebedrijven falen in de zorgplicht die zij tegenover de gebruikers hebben als het gaat om schadelijke content en het respecteren van privacyrechten, staat in een Brits parlementair onderzoek naar desinformatie en nepnieuws. Het rapport pleit voor betere wetgeving.
Volgens Damian Collins, voorzitter van de verantwoordelijke commissie, zijn er na het onderzoek drie grote dreigingen voor de Britse samenleving aan te wijzen. Eerst noemt hij de democratie die onder druk staat van desinformatie die op een 'kwaadaardige en onophoudelijke' manier naar burgers wordt gestuurd, evenals gepersonaliseerde 'dark adverts' van niet te identificeren bronnen. Collins zegt dat deze berichten via grote sociale mediaplatforms worden verspreid, vaak van agentschappen uit landen als Rusland.
De twee andere dreigingen slaan op grote technologiebedrijven die falen in hun zorgplicht naar burgers en bedrijven 'als Facebook' die een grote marktkracht hebben. Daardoor kunnen die bedrijven geld verdienen door kleinere bedrijven en ontwikkelaars die gebruikmaken van het platform, te 'pesten', aldus Collins. Bedrijven als Facebook zouden zich in de onlinewereld niet mogen gedragen als 'digitale gangsters' die denken dat ze boven de wet staan, zo staat in het onderzoek.
Het onderzoek raadt de Britse regering aan een verplichte ethische gedragscode in te voeren voor technologiebedrijven. Hier zou dan in staan wanneer content kwaadaardig is. Een onafhankelijke toezichthouder zou erop moeten toezien dat de bedrijven zich aan deze code houden, anders zou deze instantie gerechtelijke stappen moeten kunnen nemen. Ook moeten de bedrijven wettelijk verplicht worden om meer te doen tegen schadelijke of illegale content. Platforms die hier niet aan meedoen, moeten volgens het plan 'grote' boetes krijgen. "Bedrijven kunnen zich niet verschuilen achter de claim dat ze slechts platforms zijn en daarom geen verantwoordelijkheid dragen voor de content", zegt Collins.
Het rapport is voor een groot deel gefocust op de handelspraktijken van Facebook, voor, na en tijdens het Cambridge Analytica-schandaal. "Wij geloven dat Facebook bewust ons onderzoek wilde frustreren door ons onvolledige, oneerlijke en soms misleidende antwoorden te geven. Zelfs als Zuckerberg niet gelooft dat hij verantwoordelijk is voor het Brits parlement, is hij dat nog steeds voor de miljarden gebruikers over de hele wereld. Er zijn nog steeds vragen die hij weigert te beantwoorden. In plaats daarvan stuurt hij vertegenwoordigers die niet de juiste informatie hebben. Zuckerberg faalt herhaaldelijk in het laten zien dat hij over het juiste niveau aan leiderschap en persoonlijke verantwoordelijkheid beschikt om baas te zijn van een van de grootste bedrijven ter wereld", aldus Collins.
Aanleiding van het commissierapport is een anderhalf jaar durend onderzoek. Volksvertegenwoordigers uit negen landen hebben aan het onderzoek meegewerkt, waaronder naast het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld ook België en Frankrijk.