Open brief van 29 wetenschappers vraagt om sterkere waarborgen in aftapwet

In een open brief aan de Tweede Kamer vragen 29 wetenschappers om sterkere waarborgen in de aftapwet. Die breidt de bevoegdheden van de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten AIVD en MIVD uit en wordt deze week door de Kamer besproken.

In de brief noemen de wetenschappers vijf punten waarop de aftapwet verbeterd kan worden. Onder de wetenschappers zijn IViR-onderzoekers Nico van Eijk en Egbert Dommering, naast hoogleraren computerbeveiliging Herbert Bos en Bart Jacobs. Als eerste kritiekpunt noemen zij dat het toezicht op de diensten weliswaar wordt uitgebreid, maar dat dit op 'rommelige wijze' gebeurt. Zo gebeurt dit soms door een rechter en soms door een speciale toetsingscommissie, naast toezicht door het parlement en de bestaande CTIVD. De wetenschappers stellen voor het toezicht bij een enkele instantie onder te brengen, bijvoorbeeld bij een rechter. Die moet vervolgens toegang krijgen tot alle relevante informatie.

Ten tweede willen de academici achter de brief dat ook het delen van informatie met buitenlandse diensten vooraf getoetst wordt. In het huidige wetsvoorstel is dat niet het geval. Daar komt als derde punt bij dat het budget voor toezicht voldoende moet zijn om dit 'daadwerkelijk en effectief' te maken, bijvoorbeeld doordat een onafhankelijke organisatie het budget vaststelt.

De laatste punten van kritiek richten zich op het verzamelen van gegevens en op transparantie. Zo zouden de inlichtingen- en veiligheidsdiensten een 'select while you collect'-beleid moeten voeren, waarbij zij doelgericht zoeken en 'bijvangst' meteen verwijderen. Tot slot biedt het huidige wetsvoorstel onvoldoende mogelijkheden voor burgers om informatie over de inzet van bevoegdheden op te vragen, aldus de brief. Ook moet het voor organisaties duidelijk zijn wat zij over medewerking met de diensten naar buiten mogen brengen.

Eerder uitten sommigen van de wetenschappers soortgelijke kritiek op het hackvoorstel, dat eveneens deze week wordt besproken in de Tweede Kamer. Dat voorstel bevat onder andere een hackbevoegdheid voor de politie. De aftapwet die in de huidige brief aan de orde is, introduceert onder andere de bevoegdheid voor inlichtingendiensten om informatie via de kabel te onderscheppen. Tot nu toe kan dat alleen met draadloze communicatie. Het voorstel werd in oktober naar de Kamer gestuurd, ondanks kritiek van de Raad van State. Later uitte de Raad voor de Rechtspraak eveneens kritiek, onder andere over onvoldoende toezicht.

Reacties (28)

[freekvd]

Met de houding die de overheid zichzelf geeft in onze samenleving, is het eigenlijk gek dat ze meer vrijheden krijgen in het verzamelen en opslaan van gegevens dan het bedrijfsleven.

De burger wordt beschermd tegen het bedrijfsleven, dezelfde problemen kunnen zich voordoen bij de overheid, zeker als oneigenlijk gebruik en ongericht opslaan niet meer te controleren zijn of zelfs de maatstaf worden.

[tweaknico]

Het uitgangspunt was ooit dat de Overheid ten dienst stond van de Burgers.
Helaas lijkt het er tegenwoordig steeds meer op dit omgekeerd wordt.
De Overheid voelt sterk de behoefte om te controleren, beheersen etc.
Daarvoor is monitoring = surveillance (liefst zo uitgebreid mogelijk) noodzakelijk en vroeger was de hoeveelheid data teveel om te behappen, nu is dat veel minder het geval.
Meer een geval van omdat het kan dan iets anders.

Feitelijk is de datahonger best wel oud in NL. Ondanks dat er godsdienst vrijheid was en de overheid, in ieder geval bij monde niet geinteresseerd was in wat je geloof was. Het was wel de bedoeling dat je je godsdienst bij de gemeentelijke inschijving vermelde, dan wel kreeg je die mee van je ouders bij de geboorte aangifte... daar is door de, tijdelijke, overheid in de periode 1940-1945 dankbaar gebruik gemaakt.

[cjdell]

Net als de hierboven genoemde 29 wetenschappers, staren ook te veel organisaties zich blind op de ruimere bevoegdheden voor het onderscheppen van metadata. De Raad van State, de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) als ook het Genootschap van Hoofdredacteuren, de NVJ en de Raad voor de Rechtspraak zijn alleen bezorgd over de uitwerking van de door het kabinet goedgekeurde 'aftapwet'.
Zelfs de Tweede Kamer neigt naar een te haastige behandeling van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (WIV) door zich eveneens te beperken tot commentaar op een ‘sleepnet’. Bevoegdheden moeten weliswaar met grote zorgvuldigheid worden afgewogen, maar daarmee wordt de beoordeling van andere wetsartikelen, die eveneens vergaande consequenties hebben, te kort gedaan.

Het is te hopen dat de Tweede Kamer luistert naar de 29 wetenschappers die bovendien de indruk geven van afstand beter te kunnen oordelen over de werkwijzen e.d. van de inlichtingendiensten, dan die diensten zelf.
Sterk argument is dat het ook voor organisaties duidelijk moet zijn wat zij over medewerking met de diensten naar buiten mogen brengen.

http://www.opiniestukken....ersoneel-beter-beschermen

[evilution]

Ze doen net of al die onduidelijkheden en vaagheden per ongeluk in het wetsvoorstel zitten...

[Verwijderd]

Dat kan en is niet uit ter sluiten. Welke politicus (want laf zijn ze allemaal) wil de verantwoordelijkheid in de schoenen geschuift krijgen als er een aanslag is die 'voorkomen had kunnen worden als we...' - en ik vertaal vrij - 'de dictatuur hadden ingevoerd'?

Dus dat rommelige biedt diensten uitgebreide toekomstige mogelijkheden om de politici uit de wind te houden die dan de handen in onschuld kunnen wassen met de uitspraak dat het niet aan hen lag.

Aan de andere kant zijn de meeste politici geen ICTérs. ICT is zo ingewikkeld dat niemand het nog echt snapt. Als het over auteursrechten gaat snappen rechters er geen hout van, juristen doen maar wat en het gros van de mensheid appt zich liever een verkeersongeluk in dan dat ze uitkijken. Die rommeligheid is dus ook gewoon een ernstig gebrek aan competentie dat ontstaat vanuit een ernstig gebrek aan technorealisme.

"Freedom is not defined by safety. Freedom is defined by the ability of citizens to live without government interference. Government cannot create a world without risks, nor would we really wish to live in such a fictional place. Only a totalitarian society would even claim absolute safety as a worthy ideal, because it would require total state control over its citizens’ lives. Liberty has meaning only if we still believe in it when terrible things happen and a false government security blanket beckons."
-- Ron Paul, Texas Straight Talk, April 23, 2007

[kdekker]

Politici zijn zeker niet allemaal laf. Zo'n uitroep klinkt als een kapitein die aan wal staat.

En om dan toch een paar oneliners toe te voegen:

• ICTers hebben lang niet altijd benul van politiek
• Zowel politiek als techniek is zo ingewikkeld dat niemand het nog echt snapt
• Zolang er kwaadwillende mensen zijn (en geloof me, als de omstandigheden ervoor zorgen, is potentieel iedereen kwaadwillend voor een ander), moet de politiek iets doen om de door jou geschetste vrijheid enigszins te waarborgen.

Effectief is de taak van de politiek niet meer/minder om een veilige samenleving te hebben, waar de politiek zichzelf moet beschermen tegen al te veel bemoeienis met de burger. Diezelfde burger wil wel veilig kunnen leven. De (onmogelijke?) kunst is om daar een balans in te vinden.

Als er mensen zijn die hoe dan ook een einde wil aan het ongeloof in het decadente Europa (of VS), (ik probeer in termen van een terrorist te denken) dan stop je die niet/nooit met redelijke argumenten. Als politiek (en techniek ook) gebaseerd is op redelijkheid, en 1 partij is volkomen onredelijk, wat hou je dan over? Hiervoor zijn volgens mij geen maatregelen. Als praktijkgeval (dat in dit geval niet direct ICT gerelateerd is), denk eens aan Syrië/midden-oosten.

[Reactie gewijzigd door kdekker op 3 augustus 2024 10:35]

[bbob]

De politiek hier heeft samen met de USa gezorgd voor de terreur die we nu hebben.

Waarom moest Saddam weg ?
Is het nu beter in Irak.
Waarom moest Gadaffi weg ?
Is het nu beter in Libië.
Waarom moet Assad weg ?
Is het nut beter in Syrië.

Je zou denken dat de USA maar ook NL die dit altijd ondersteund een les trekt. Het zijn machtspelletjes die keer op keer verkeerd uitpakken. Het gaat zogenaamd over democratie want tja in de 3 genoemde landen zit een dictator.
Probleem is echter dat ze geen USA vriendjes waren want genoeg andere landen met een dictator waar niet aan worden gedaan.

Nu ga ik bot zeggen als alle 3 de dictators er daar nog zouden zitten zouden we de problemen die we nu hebben niet gehad hebben. Geen massaal vluchtelingen probleem, geen grote aanslagen.

Ik heb onze overheid nooi hierover gehoord. Juist nu krijgen we met terrorisme te maken dat ja mede veroorzaakt is door onze overheid die steun geeft aan de USa en zelf actief troepen stuurt.

Die overheid faalt dus in het beschermen van burgers omdat we juist hebben meegewerkt aan het nu onveiliger maken van burger. Dan komt men met wetten om ons dan toch maar te beschermen. Die wetten gaan echter ten klosten van privacy, zijn zonder controle en 3keer raden zoals dat bij overheden gaat, de bevoegdheden worden opgerekt, opgerekt en over 10 jaar mogen ze dingen waar we nu nog van riepen dat kan niet. Je geeft ze de vinger en de rest weet je wel.

Politici zijn voor 99% laf. Ze zitten er tegenwoordig bijna niet meer vanwege een overtuiging maar als beroep. Daar hoort een carrière bij, vaak leuk betaald binnen het politieke netwerk, ons kent ons of bij het bedrijfsleven, vooral multinationals waar men kritisch op moest zijn.

Ja het is gewoon verrot het systeem dat we nu kennen en dat verklaart mede het succes van extreme partijen in vele landen.

[kdekker]

Ik ben het met je eens - met mijn zeer beperkte blik en kennis - dat het onder de oude situatie minder slecht was. Het woord 'beter' is m.i. hier niet op z'n plek. Alle genoemde personen hebben bloed aan hun handen. Met die personen aan het roer had je echt nog steeds een hele rij problemen gehad. Alleen al het feit dat wij met onze economie hard afhankelijk zijn van de olie uit die contreien.

Het is echter enigszins overtrokken om jouw reactie te combineren op een land als de VS, NL, of een ander EU land. Digitale onveiligheid is echt niet te vergelijken met de terreur zoals in het Midden-Oosten voorkomt. En veel terreur komt daar veelal van burgers, die met behulp van (olie)dollars van staten (o.a. Iran) in andere landen uitgeoefend wordt (Libanon, Syrië, maar ook Israël (Hezbollah, PLO).

Forget it dat als je de burger aan het roer laat (zoals als de laatste nieuwkomers in de politiek willen) dat je een betere overheid krijgt. Binnen de kortste keren gedragen zij zich net als de huidige politici. Anarchie is ook een bedreiging voor de veiligheid.

Democratie is w.s. nog steeds de minst slechte van alle overheidssystemen die er bestaan. Een dictator biedt w.s. meer veiligheid, maar dat gaat ten koste van een hele hoop andere zaken/vrijheden. Je reactie laat op geen enkele manier een onderbouwing of nuancering zien. Onbegrijpelijk dat je daarvoor zo hoog gemod wordt.

[bbob]

Ander voorbeeld Saudi Arabië grote bondgenoot van USA.
Schendingen van mensenrechten aan de order van de dag.
Sharia Wetgeving.
Koning Dictator.
Zag laatst leuk lijstje (dacht Lubach) met wat IS wil en Saudi Arabië. Verschillen, zoek ze met een vergrootglas.

Enige verschil bondgenoot van de USA, verder is het er niet veel beter dan in de 3 eerder genoemde landen.
Verschil is wel nog dat er net als uit bevriende naties, Quatar, Bahrein, Koeweit geld komt naar extreme organisaties hier. Notabene van landen die wij ondersteunen.

In Irak hebben ze nu een zogenaamde democratie, geen veiligheid, geen dak boven je hoofd, weerbericht van vandaag 15 doden.
Libië, totale anarchie dus beter is het er niet op geworden.

Meten met 2 maten maar daar is onze politiek goed in.

[kdekker]

Je hebt mijn vorige reactie niet begrepen (of je wilt het niet begrijpen). Het oorspronkelijke artikel gaat over opsporingsbevoegdheden. Om daarom een vergelijk te maken tussen en NL en Saudi Arabië is dan buiten properties. Je hebt dus over een land dat geen democratie is en vergelijk je met NL (wel een democratie, met allerlei negatieve aspecten, maar nog steeds ZEER VEEL te prefereren boven Saudi Arabië).

Ik snap werkelijk niet jouw dramatiserende context t.o.v. wat er in NL gebeurd. Ik kan je in zoverre volgen dat in dictaturen de overheid ook alles wil volgen, maar dat is nog steeds onvergelijkbaar met waar het hierboven over gaat. Je hebt in NL onnoemelijk veel meer vrijheden en een veel betere overheid dan in de door jou genoemde landen.

Grosso modo kan de gemiddelde Nederlander redelijk relaxed leven (afgezien van armoede), zo'n beetje alles zeggen (waar het maximum van meningsuiting meer op een recht van beledigen gaat lijken). De historische context wordt al minder en beschaafdheid is soms ver te zoeken. En met een steeds bonter gekleurde samenleving is het niet gek dat er meer politieke partijen komen, waar de bestaande partijen niet lekker bij voelen. Daarom zal een politicus af en toe met 2 maten meten, of met dubbele tong spreken (al dan niet met zand in de mond). Wat dat betreft is het interessant wat er na de verkiezingen volgend jaar gaat gebeuren. Een burger,die zwabbert naar de populairste politiek leider van het moment. Dan wordt het lastig een werkbare coalitie te vormen.

Het helpt dan niet als Arjan Lubach je referentiekader is/wordt

[tweaknico]

Als NL, VS, etc bommen op je gooien dan willen overlevenden van die bombardementen mogelijk iets terug doen wat in hun bereik ligt...
Soort van extreme burgelijk ongehoorzaamheid?

[kdekker]

De overheid oefent van rechtswege macht uit. Een burger heeft dat recht niet. Dus burgerlijke ongehoorzaamheid mag niet zover gaan dat ze bommen gaat gooien. Anders krijg je Palestijnse toestanden c.q. complete anarchie (met genoeg voorbeelden in het Midden-Oosten, waaronder het genoemde Irak).

Alleen in oorlogssituatie mogen burgers ook naar wapens grijpen, maar nooit onschuldige medeburgers doden. Dat een niet functionerende overheid dat doet, geeft de burger geen recht hetzelfde te doen. Je bent dan op dat moment namelijk geen haar beter dan de overheid die je bekritiseert.

[tweaknico]

Klopt, dan heet het een rechtsstaat.
Wat doe je bij een regering waar geen (eerlijke) rechtsgang mogelijk is? (Syrie, ...)
OF als het een ander land is dat je zo wie zo als terrorist bestempelt?
(VS et.al. vs. Irak, ...)

Dat is waar het mis begint te gaan, als dat een paar mensenlevens (leeftijd) duurt (midden-oosten) kost het ook een paar mensenlevens (leeftijd) om weer tot rust te komen.
Midden oosten issues zijn serieus in de moderne vorm begonnen ergens in de 19e eeuw... bij het opdelen van de macht in het MIdden Oosten tussen UK en FR.
Eigenlijk niets nieuws dus.

Ik denk dat als de Olie niet belangrijk meer is voor energie dat het dan pas rustig KAN gaan worden.

[Reactie gewijzigd door tweaknico op 3 augustus 2024 10:35]

[Aikon]

Op welke manier geven ze je dat idee?

[Madden]

Ik kan mij wel in de opmerking van @evilution vinden; ook ik krijg een beetje dat gevoel. Misschien door de toon van het bericht, maar zeker ook door de punten die worden aangedragen door de experts.
Op zijn minst lijkt het alsof er niet goed is nagedacht over bepaalde punten. Maar....naief als ik ben ( ) denk ik niet dat daar niet goed over is nagedacht

[Nas T]

Ik ben bang dat er te goed over is nagedacht. Ik zou je willen aanraden er op zijn minst rekening mee te houden. De datahonger van overheden is duidelijk sinds de onthullingen van Snowden.
De intentie is er sindsdien alleen maar slechter op geworden en dat is een kwalijke zaak.
Juist daarom moeten we de overheid wantrouwen. Ze hebben de verkeerde intentie, keer op keer, continu. Of het bewust is of niet: als ze erop gewezen worden, nemen ze geen verantwoordelijkheid. Kijk eens naar de bonussen van topfunctionarissen: bij de overname van NXP krijgt de topman rond €400.000.000. Dat noem ik niet te vee, dat doen ik ziek. Dit probleem speelt al jaren (zoek naar het initiatief corporate governance, commissie Tabaksblat) en wordt niet opgelost door de overheid.
Vertrouw jij ze?

[bbob]

Denk dat overheden bewezen hebben per definitie niet te kunnen vertrouwen. d.w.z er zitten binnen die overheid een boel enge mannetjes die vooral honger naar macht hebben. Internet computer en techniek maakt steeds maar zaken mogelijk die men eenvoudig geautomatiseerd kan doen.

Dat dit ten kost van privacy gaat is bijzaak want ben nou eerlijk terrorisme (dat NL mede met USA en andere landen gecreëerd heeft) is toch belangrijker te bestrijden. Als dat niet genoeg is halen ze de pedofiel er wel bij om het mooi te verpakken voor de doorsnee burger.

Dat er in de praktijk bijna geen controle is op deze diensten is ondertussen al een feit.Er is sprake van commissies maar die werkten in het verleden niet en zullen in de toekomst ook niet werken.

Het dele van informatie werkt 2 kanten op en zo kan de overheid illegaal verkregen informatie van buitenlandse diensten witwassen. Op die manier kun je mensen veroordelen waarbij het de vraag is of dat wettelijk met recht op eerlijk proces wel echt zo is.

Ook stelt zich de vraag als de overheid gaat hacken, welke garantie is er dat er geen gegevens op een apparaat van een verdachte gezet kunnen worden om deze te belasten. Ook daarvan zijn er in het verleden voorbeelden genoeg geweest van agenten die het niet zo nauw namen, irt affaire.

Dus het is idd slecht gesteld met onze democratie en de wet nu is een mooi voorbeeld van de weinige controle die er is en het bewust inbouwen van zaken waar nu commentaar op is.

Daarnaast kamerleden hebben vaak weinig verstand van deze zaken, de woordvoerders op dat gebied worden door de overheid mooi geprogrammeerd zodat ze niet te kritisch zijn. De rest van de kamerleden stemt dan braaf als het bekende steemvee mee met de partij want dat wordt van ze verwacht.

[Verwijderd]

Anatomy of the State:

Briefly, the State is that organization in society which attempts to maintain a monopoly of the use of force and violence in a given territorial area; in particular, it is the only organization in society that obtains its revenue not by voluntary contribution or payment for services rendered but by coercion.

While other individuals or institutions obtain their income by production of goods and services and by the peaceful and voluntary sale of these goods and services to others, the State obtains its rev- enue by the use of compulsion; that is, by the use and the threat of the jailhouse and the bayonet.

Having used force and violence to obtain its revenue, the State generally goes on to regulate and dictate the other actions of its individual subjects. One would think that simple observation of all States through history and over the globe would be proof enough of this assertion

[tweaknico]

Er lijken veel overeenkomsten tussen Mafia en Overheid.
Je kunt je wel eens afvragen of het "gevecht tegen criminaliteit" niet gewoon concurentie "concurrentie dwarszitten" is.

[Verwijderd]

Zoals Republikein Ron Paul op zijn bureau een bordje had:

Don’t steal, the government doesn’t like competition.

[janbaarda]

Of ze besteden het uit aan clubs als BUNA/STEMRA met een eigen politiedienst (Brein).

[Verwijderd]

Laten we maar voorzichtig zijn met dit soort reacties, straks komt Tweakers ook op de Fake News lijst.

[ZiPTyf]

http://www.dutchnews.nl/n...ssive-bonus-for-nxp-boss/ Ik niet wist... lol

[Nas T]

388 miljoen euro, als ik me niet vergis. Het is gewoon te ziek voor woorden, dit zou dus gewoon niet mogen.
De meeste mensen kennen de Balkenendenorm. Deze ligt rond de €180.000 als jaarsalaris. Als je weet dat een modaal inkomen onder de €40.000 ligt in Nederland, dan is dat al veel.

Als je dat tegenover elkaar vergelijkt:
Meneer Clemmer verdient met één verkoop dus in één keer zo'n 2.000 keer de Balkenendenorm. Je leest het goed: tweeduizend. Als je dat tegen een modaal inkomen legt, dan gaat het ergens rond de 10.000.
Blijkbaar mag je in Nederland ongestraft in één keer 200~250 mensenlevens (bij 40~45 jaar werken) aan inkomen verdienen.

Dat komt ook overeen met zo'n 50 keer levenslang de Balkenendenorm.

Dit is écht, werkelijk waar, te ziek voor woorden. Dit moeten we als maatschappij echt verbieden. Ik zou jullie dit ook willen vragen: denk eens na: vanuit verschillende kanten horen jullie vanuit de media vast wel iets over vluchtelingen en over bepaalde bevolkingsgroepen/nationaliteiten. Buiten wat je hoort via de media, wat zie je hiervan terug in je omgeving?

Nou vraag ik me af: hoe groot is dat vluchtelingenprobleem? Dit is ook problematisch maar komt nauwelijks in het nieuws...

[tweaknico]

Hij zal ook wel vluchteling worden (belasting vluchteling, wel te verstaan), maar die worden wereldwijd met open armen ontvangen.

[Verwijderd]

In het regeerakkoord staat dat de wet gemoderniseerd wordt om cybercriminaliteit aan te pakken. Alhoewel ik niet weet wat er in achterkamertjes besproken is weet ik dat in het regeerakkoord nergens expliciet staat dat massaal aftappen toegestaan moet worden, idem hacken van computers door de politie. Dat betekent dus dat de PvdA zonder problemen delen van de wet kan afschieten. Dat is belangrijk omdat de PvdA een regeringspartij is.

De onderzoekers zijn één van de weinigen die aan de kaak stellen wat ik eerder al opmerkte, namelijk dat het delen van de massaal afgetapte gegevens met buitenlandse inlichtingendiensten de bewaartermijn tot een farce maken. Deze zijn namelijk niet gebonden aan de wettelijke bewaartermijn.

Tot slot mis ik een principiële discussie van het massaal aftappen. Er wordt steeds weer het voorbeeld gebruikt van aftappen van alle communicatie naar Syrië, wat redelijk klinkt. Maar wie zegt dat dat in de praktijk ook zo gaat? Misschien gaat de AIVD wel iedereen proberen te achterhalen die bepaalde zoektermen gebruikt,, of Tor gebruikt, of versleutelde email gebruikt etc. Dan heb je het over miljoenen mensen.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 3 augustus 2024 10:35]

[BramV]

I always feel like somebody's watching me.
And I have no privacy.
Woh, I always feel like somebody's watching me.
Tell me is it just a dream?

Who's watching?
Tell me who's watching.
Who's watching me?

I'm just an average man, with an average life.
I work from nine to five; hey hell, I pay the price.
All I want is to be left alone in my average home;
But why do I always feel like I'm in the Twilight Zone, and

Rockwell - Somebody's Watching Me

[aimbob]

??