Inleiding
Apple is een kei in de kat uit de boom kijken. Het bedrijf uit Cupertino is niet geneigd nieuwe concepten en technieken snel te omarmen, maar wanneer het dat wel doet, kun je ervan uitgaan dat er goed over nagedacht is. Goede voorbeelden zijn de iPod, iPhone en iPad; geen van die drie apparaten was de eerste in zijn soort, maar na hun introductie groeiden ze allemaal uit tot toppers in hun segment.
Een van de gebieden waarop Apple de laatste tijd conservatief is geweest is het schermformaat. Terwijl de schermen in het Android-kamp groeiden en groeiden, heeft Apple sinds de introductie van de eerste iPhone slechts een halve inch aan de schermdiagonaal toegevoegd; het ging van 3,5" naar 4" in 2012.
Met de achtste generatie iPhone komt daar verandering in. Apple wisselt het 4"-scherm van de iPhone in voor een 4,7"-scherm bij het basismodel. Daarnaast gaat Apple verder en introduceert het ook een groter model, met een 5,5"-scherm.
/i/2000544326.jpeg?f=imagenormal)
Ook op andere vlakken poogt Apple in te lopen op de Android-concurrentie. Door het ondersteunen van de draadloze techniek nfc bijvoorbeeld, waarmee Apple draadloos betalen mogelijk wil maken. Ook krijgen de nieuwe iPhones ondersteuning voor snellere vormen van wifi en 4g.
Daarnaast is er nog de softwarezijde. Zoals we inmiddels gewend zijn, gaat de release van een nieuwe iPhone gepaard met een nieuwe versie van iOS, versie 8.0 in dit geval. Na een grote visuele overhaul bij iOS 7 is voor deze nieuwe versie meer aan nieuwe functionaliteit gewerkt. Zo krijgt iOS ondersteuning voor third-party-toetsenborden en wordt het mogelijk voor apps onderling om te communiceren en gegevens uit te wisselen.
Voor Apple-begrippen zijn dat een aantal ingrijpende wijzigingen. Het is duidelijk dat de iPhone 6 een deel van het terrein moet terugwinnen dat Apple in de afgelopen tijd verloor op de smartphonemarkt. Tweakers ging bij Apples eigen evenement in Cupertino alvast aan de slag met deze nieuwe iPhones om te kijken of al deze wijzigingen goed uitpakken.
Groter en grootst met een nieuw ontwerp
Voor wie het nog niet begreep: van de nieuwe generatie iPhone komt geen 4"-model meer. Wie het kleine formaat op prijs stelde, heeft pech, omdat eigenlijk geen enkele telefoonfabrikant een high-end model van dat formaat in zijn assortiment heeft. Het scherm in het basismodel is nu 4,7" groot en dat betekent dat het formaat van de nieuwe iPhone toegenomen is. Afgezien van de dikte dan, want de nieuwe iPhone is met 6,9mm net wat dunner dan het oude model, dat 7,6mm meet.
/i/2000544332.jpeg?f=imagenormal)
Vlnr: iPhone 5s, iPhone 6 en iPhone 6 Plus
Hij is echter 14mm langer en 8mm breder en dat maakt dat hij simpelweg moeilijker met één hand te bedienen is en dat terwijl gemakkelijke bediening met één hand juist altijd een van speerpunten van Apples telefoon was. Apple heeft dat geprobeerd op te lossen door een speciale modus aan te bieden waarin je de hele scherminhoud naar beneden schuift, zodat je met je duim bij de bovenste elementen kan. Die functie, die Apple Reachability noemt, activeer je door twee keer op de homeknop te tikken. Het werkt prima, maar het voelt wel een beetje aan als een lapmiddel.
Die modus lijkt overigens vooral bedoeld voor het grote model van 5,5", want dat is een behoorlijk groot apparaat. Met een breedte van 77mm is hij niet meer goed met één hand te gebruiken.
Het grotere formaat van de nieuwe iPhones heeft natuurlijk ook voordelen. Zo is er meer ruimte voor de toetsen van het virtuele toetsenbord, wat het typen vergemakkelijkt. Op het 5,5"-model heeft het toetsenbord zelfs extra toetsen. Daarnaast zijn het homescreen en apps als Messages en Mail op de grootste iPhone ook in een speciale landscape-stand te gebruiken.
Ook kan je simpelweg meer informatie op het scherm kwijt, wat natuurlijk fijn is als je veel browset of e-mails verwerkt. Er is vast een groep gebruikers die het 4"-formaat zal missen, maar wij weten uit ervaring dat grotere schermen snel wennen en dat teruggaan daarna moeilijk is. De voordelen van de extra schermruimte wegen in onze ogen dan ook op tegen het verminderde gebruiksgemak met één hand.
Een nieuw design
We zouden het nieuwe ontwerp omschrijven als simpeler en tegelijk meer ergonomisch. Apple stapt af van de harde lijnen die het introduceerde met de iPhone 4 en heeft de bolling die we nog kennen van de oudere iPhones gedeeltelijk teruggebracht. Een goede zaak, want hoewel we de iPhone 5s een mooie telefoon vinden, is het vanwege de harde randen niet de fijnste telefoon om vast te houden.
De afgeronde randen van de iPhone 6-modellen voelen in vergelijking een stuk fijner aan en maken dat het hele toestel lekkerder in de hand ligt. Wat daarbij ook helpt is dat de bovenste glaslaag aan de randen bol afloopt, waardoor swipebewegingen vanaf de zijkant een stuk fijner uit te voeren zijn.
Het ontwerp is wel wat eenvoudiger dan bij eerdere iPhones. Achterop zitten boven en onder bijvoorbeeld geen strookjes met andere kleur meer en voor de mooie afgeplatte randjes is bij de rondere behuizing geen plek meer. Apple heeft wel wat accentstreepjes aangebracht op de achterzijde, die dienen als antenne, iets wat HTC ook bij de One (M7) en (M8) deed. Bij de iPhone loopt vanaf de horizontale streep ook nog een soort boog, parallel aan de korte zijdes van de telefoon. Eerlijk gezegd vinden we die een beetje uit de toon vallen, maar dat is een kwestie van smaak.
Ook de knoppen op de telefoon hebben een make-over ondergaan. De homeknop onder het scherm is vrijwel hetzelfde en nog steeds uitgevoerd met een vingerafdrukscanner, maar de volumeknoppen zijn nu bijvoorbeeld langwerpig in plaats van rond. Daarnaast is de aan-uitknop verplaatst van de bovenzijde naar de rechterzijkant. Een logische keuze gezien het grotere formaat. Zoals we gewend zijn van iPhones voelen die knoppen erg degelijk aan en geven ze duidelijke feedback.
Wat verder opvalt aan de achterzijde is de cameramodule. Het is Apple blijkbaar niet gelukt om de cameramodule zo plat te maken dat hij volledig binnen de behuizing past en hij steekt dus een beetje uit. Mooier hadden we het gevonden als hij wel verzonken was.
Al met al vinden we de nieuwe iPhones op ergonomisch vlak een verbetering, maar op het gebied van uiterlijk en uitstraling zien ze er iets minder speciaal en verfijnd uit dan de 5s.
Nieuwe Retina-schermen en nieuwe iSight-camera's
De toename in schermformaat gaat gepaard met een toename in schermresolutie; bij het 4,7"-model gaat het om 1334 bij 750 pixels en het 5,5" model heeft een resolutie van 1920x1080 pixels. Dat betekent dat de 4,7"-iPhone 6 dezelfde pixeldichtheid heeft als zijn voorganger, 326ppi, en de iPhone 6 Plus daar met 401ppi fors boven zit./i/2000544339.jpeg?f=imagenormal)
De scherpte van het 4,7"-model steekt op papier schraal af bij de Android-concurrentie, maar in de praktijk zie je de verschillen alleen echt goed als je er naar op zoek gaat. Bij het lezen van een mailtje hadden we bijvoorbeeld niet het gevoel dat de tekst onscherp was. De beeldkwaliteit van de schermen is voor zover wij met het blote oog konden zien goed, met flinke helderheid en goede kijkhoeken.
Apple claimt gebruik te maken van iets dat het 'dual domain pixels' noemt. Dat betekent dat de subpixels niet recht naast elkaar, maar onder een hoek zitten. Dat is vooral bedoeld voor verbetering van het scherm als gebruikers het onder een hoek bekijken. De scheve plaatsing compenseert voor de verschillende helderheden van de subpixels, omdat ze onder verschillende hoeken bekeken worden. Zodra we ze op de redactie hebben, kunnen we iets zeggen over zaken als contrast en kleurreproductie.

De camera's in de iPhone 6 en 6 Plus gebruiken een volledig nieuwe sensor met opnieuw een resolutie van acht megapixels. De grote vernieuwing zit hem in de toevoeging van pixels die door middel van fasedetectie-af helpen met scherpstellen, waardoor de tijd die het kost om te focussen fors omlaag moet gaan. Apple heeft hiervoor de naam 'focus pixels' bedacht. Een vergelijkbare sensor zagen we ook al in de Galaxy S5. Of de sensor uit de nieuwe iPhones ook bij Samsung vandaan komt, is niet bekend. In het verleden gebruikte Apple Sony-sensors. De pixels zijn nog steeds 1,5um groot, dus op het gebied van beeldkwaliteit verwachten we geen schokkende verbeteringen.
Terwijl de sensors in de iPhone 6 en 6 Plus dezelfde zijn, geldt dat niet voor de optische elementen. De camera in het grotere model beschikt namelijk over optische beeldstabilisatie. Dat zagen we eerder al bij telefoons van HTC, LG en Nokia. Waarom het 4,7"-model geen optische stabilisatie heeft, is niet bekend.
Ook op videogebied kennen de iPhone 6-modellen wat nieuwe foefjes. Ten eerste is er nu ondersteuning voor 1080p-video met 60fps en daarnaast is het aantal beelden in de slow motion-stand verhoogd van 120 naar 240fps. Het opnemen van slow-motion kan maximaal op 720p-resolutie.
Een nieuwe soc en snellere wifi en lte
Apple introduceert met de iPhone 6 alweer de tweede generatie van zijn 64bit-soc, die zoals verwacht de A8 heet. Volgens Apple bestaat de soc uit dubbel zoveel transistoren als zijn voorganger, 2 miljard in totaal. Dat wijst erop dat er flink wat toegevoegd is aan het ontwerp, maar het is de vraag waar die extra transistors precies voor gebruikt zijn. Apple claimt namelijk een bescheiden 25 procent vooruitgang in rekenkracht en een gpu die tot 50 procent sneller is.
De extra processorkracht is vermoedelijk het gevolg van hogere kloksnelheden, terwijl de gpu waarschijnlijk wel meer die space in beslag neemt. De nieuwe beeldprocessor, die de informatie uit de camera verwerkt, is geïntegreerd in de A8-soc en zal ook nog wat van het transistorbudget opsnoepen.
Een interessante claim over de A8-soc is dat hij niet throttlet. Waar de meeste socs na verloop van tijd zo warm worden dat ze hun maximale kloksnelheid niet meer vast kunnen houden, zou dat bij de A8 volgens Apple nooit en te nimmer voorkomen. De voordelen laten zich raden; apps hebben altijd de maximale processorkracht beschikbaar en een lange gamesessie moet van begin tot eind dezelfde ervaring opleveren. Dat doet vermoeden dat de processorkernen in de A8 hoger geklokt hadden kunnen worden, maar dan wel met throttling tot gevolg.
Een van de redenen dat Apple twee keer zoveel transistors in kan zetten en meer prestaties uit de chip perst, maar naar eigen zeggen alsnog een chip heeft die zuiniger is dan zijn voorganger, is het productieproces. In plaats van een 28nm-procédé gebruikt Apple nu een 20nm-variant, vermoedelijk die van Samsung, al heeft chipbakker TSMC die techniek ook klaarstaan.
Op draadloos vlak biedt de iPhone 6 ondersteuning voor twee nieuwe technieken: 802.11ac, de nieuwste en snelste wifi-variant, en lte cat4, met 4g-snelheden tot 150Mbit/s. Of de nieuwe iPhone ook 4g+ ondersteunt, is op dit moment nog volstrekt onbekend; aan de snelheid is af te leiden dat de modemchip lte mogelijk maakt op een band van 20MHz. Onder meer Qualcomms Gobi-modems, die Apple vaak gebruikt voor iPhones, ondersteunen dan geen carrier aggregation op verschillende frequenties, zoals Vodafone en KPN op dit moment aan het uitrollen zijn in Nederland onder de naam 4g+. Zekerheid hierover hebben we niet.
De iPhones hebben wel ondersteuning voor VoLTE, een techniek om te bellen over 4g. Ze zijn daarmee de telecomproviders voor, dus op dit moment kun je daar nog geen gebruik van maken.
Apple noemde ook nog een techniek waarbij een telefoongesprek opgezet kan worden via een wifi-verbinding, binnen een gebouw bijvoorbeeld, en vervolgens overgeschakeld kan worden naar VoLTE, zonder dat de gebruiker daar iets van merkt. Hoe dat precies in zijn werk gaat en of dat enkel met iPhones werkt, is nu nog niet duidelijk.
Betalen met nfc via Apple Pay
De twee iPhone 6-modellen zijn de eerste Apple-telefoons met een nfc-chip aan boord. En Apple doet daarmee een poging om betalen met de telefoon een succes te maken. Om dat te bewerkstelligen is het een samenwerking aangegaan met de grote creditcardmaatschappijen: American Express, MasterCard en Visa, plus een zestal banken. Gebruikers kunnen hun creditcards en pinpassen koppelen aan de Passbook-app en als ze vervolgens willen betalen bij een betaalterminal die nfc ondersteunt, hoeft de telefoon er enkel tegenaan gehouden te worden. Via de Touch ID-sensor in de homeknop kan de betaling vervolgens geaccordeerd worden. Apple maakt hierbij gebruik van een secure element in de telefoon om er zeker van te zijn dat de betaalgegevens veilig opgeslagen worden.
De demonstraties die Apple gaf, zagen er erg eenvoudig uit, maar het systeem valt of staat natuurlijk bij de ondersteuning door de winkelketens. Voor de Verenigde Staten lijkt dat redelijk goed te zitten. Volgens Apple is Apple Pay compatibel met meer dan 200.000 bestaande betaalautomaten met ondersteuning voor contactloos betalen. Daarnaast toonde het bedrijf een lange lijst van grote Amerikaanse winkelketens die toegezegd hebben om Apple Pay te ondersteunen, waaronder McDonalds, Bloomingdales, Starbucks en Walgreens.
De kans dat Apple Pay in Nederland een succes wordt, is beduidend minder groot. Apples systeem is namelijk primair een front-end voor betalingen met creditcards en dat betekent dat bedrijven aankopen met creditcards moeten ondersteunen. Nu is dat bij grote Nederlandse zaken vaak geen probleem, maar bij supermarkten kan je bijvoorbeeld enkel pinnen. In dat opzicht is Nederland een stuk minder creditcardvriendelijk dan de Verenigde Staten. Mocht het Apple lukken om de grote Nederlandse banken aan boord te krijgen, dan heeft het systeem natuurlijk veel meer kans van slagen.
Meer opties en vrijheid in iOS 8
Waar iOS7 voor een groot deel draaide om de introductie van een nieuwe visuele stijl legt Apple bij iOS 8 meer de nadruk op nieuwe functionaliteit. Zo op het eerste gezicht lijkt het besturingssysteem daarom niet veel veranderd ten opzichte van zijn voorganger, maar schijn bedriegt. Kort gezegd heeft Apple heel goed gekeken naar wat de concurrentie doet, in het bijzonder Android, en zich daardoor laten inspireren. Je zou daarom kunnen stellen dat dingen 'gejat' zijn, en dat is zeker te onderbouwen. Voor de eindgebruiker maakt het 'waarom' uiteindelijk weinig uit, zolang het maar 'goed gejat' is en hij of zij daardoor meer met de telefoon kan doen, of sneller kan werken.
Apple heeft om te beginnen een aantal delen van het strengbewaakte iOS opengesteld voor ontwikkelaars. Zo kunnen zij nu zelf widgets ontwikkelen voor in het notificatiecentrum, terwijl dat voorheen alleen widgets van Apple zelf getoond werden. Daarnaast, en dat is een erg grote wijziging, is er nu ondersteuning voor meerdere soorten toetsenborden. Vind je het standaard toetsenbord van iOS dus niet fijn werken, dan kan je met iOS 8 een alternatief uit de App Store halen. Dat is een opvallende stap, omdat Apple daarmee toegeeft dat zijn software niet voor elke gebruiker even geschikt is en er bedrijven zijn die beter aan de wensen van die gebruikers kunnen voldoen. De bedrijven achter Swiftkey en Swype, twee populaire toetsenborden voor Android, hebben al laten weten dat ze hun toetsenbord voor iOS 8 uit zullen brengen. Het standaardtoetsenbord van iOS is overigens ook bijgewerkt en kan nu woorden voorspellen.
Ook de notificaties zijn aangepakt, die zijn nu deels interactief. Dat betekent dat je bijvoorbeeld rechtstreeks op een binnenkomend sms'je kan reageren vanuit de notificatie. Ook is het mogelijk om een e-mail meteen te verwijderen of te archiveren, zonder de mail-app te hoeven openen. Op Android kunnen we vergelijkbare interactieve notificaties goed waarderen en ook op iOS lijken ze de workflow van mensen die hun telefoon intensief gebruiken te verbeteren.
Verder zijn er nog veel kleine wijzigingen. Zoals de mogelijkheid om de interface in zwart-wit weer te geven, om energie te besparen, iets dat Samsung eerder dit jaar introduceerde bij de Galaxy S5. Verder kun je nu een overzicht oproepen waarin het accugebruik uitgesplitst staat per app, zodat je beter kan analyseren welke apps de accu het meest belasten.
Tot slot
Apple heeft bij de ontwikkeling van de iPhone 6 en 6 Plus goed naar de Android-concurrentie gekeken. De grotere schermen, ondersteuning voor wifi ac en nfc, hogere schermresoluties; we zagen het allemaal al eerder in het Android-kamp. Ook veel van de nieuwe features van iOS 8, waaronder de ondersteuning voor alternatieve toetsenborden en de mogelijkheid van apps om gegevens uit te wisselen komen bekend voor. De nieuwe iPhones wekken dus het gevoel dat Apple een inhaalslag wilde maken.
Is dat erg? In onze ogen niet, zo lang het allemaal maar goed uitgewerkt is. En dat lijkt zo te zijn. De grotere behuizingen voelen stevig en fijn aan, de telefoons zijn erg snel, de schermen mooi en dankzij het gekromde glas is het swipen van de zijkanten - wat je binnen iOS 8 vaak genoeg moet doen - fijner dan bij eerdere iPhones. Op een later moment zullen we natuurlijk nog verder ingaan op de kwaliteit van de schermen en de camera's, maar gezien Apples track record op dit gebied hebben we op dat vlak geen zorgen.
De iPhone 6 is geen revolutionaire telefoon, maar het is op eerste gezicht wel een heel complete telefoon. En dankzij de keuze uit meerdere schermgroottes, die beide fors groter zijn dan het oude 4"-formaat, is één van de grootste kritiekpunten van voorgaande modellen voorgoed verleden tijd.