HP Pavilion 13 Review

De eerste Whiskey Lake-benchmarks

Amber en Whiskey Lake

De Pavilion 13 is voorzien van een nieuwe processor die door Intel tijdens de IFA, in augustus werd gepresenteerd. De fabrikant kondigde Amber Lake en Whiskey Lake aan, en dat zijn de opvolgers van de Kaby Lake- en Kaby Lake Refresh-processors die je in laptops en tablets terugvindt.

Kaby Lake Refresh was de derde generatie 14nm-processors, na Skylake en Kaby Lake. Je zou misschien denken dat het intussen tijd wordt om over te stappen naar 10nm, maar Intel heeft moeite met het maken van de nieuwe chips. Daarom is de overstap naar 10nm uitgesteld en wordt de stap vermoedelijk in 2019 gezet. Whiskey Lake en Amber Lake vormen in naam dus alweer de vierde generatie 14nm-processors, maar de cpu wordt net als Kaby Lake Refresh nog steeds volgens het 14nm++-procedé gebakken.

Cpu	Cores/threads	Kloksnelheid/turbo	Tdp
Core m3-8100Y	2/4	1,1/3,4GHz	5W
Core i5-8200Y	2/4	1,3/3,9GHz	5W
Core i7-8500Y	2/4	1,5/4,2GHz	5W
Core i3-8145U	2/4	2,1/3,9GHz	15W
Core i5-8265U	4/8	1,6/3,9GHz	15W
Core i7-8565U	4/8	1,8/4,6GHz	15W

Op het moment van schrijven heeft Intel zes processors aangekondigd. Drie Amber Lake- en drie Whiskey Lake-processors. Amber Lake is met zijn tdp van slechts vijf watt bedoeld voor tablets en heel dunne laptops, en kan passief gekoeld worden. De Whiskey Lake-processors hebben een tdp van 15 watt en dergelijke processors waren jaren geleden speciaal voor ultrabooks bedoeld, maar tegenwoordig vind je ze ook in normale 15"-laptops terug.

De grootste verandering bij Whiskey Lake zit hem misschien niet in de cpu, maar in de pch. Die pch werd bij Kaby Lake (Refresh) nog op 22nm gebakken, maar dat is bij de nieuwe generatie 14nm geworden, net als de cpu. Een dergelijke die shrink leidt normaal gesproken tot een lager verbruik, maar Intel geeft niet aan of en in hoeverre het verbruik is gedaald.

Een andere toevoeging die het verbruik moet verlagen, is CNVi, dat Intel al in Gemini Lake toepaste. Daarbij zijn de processor, de logic, het geheugen en de mac-componenten van de wifi- en bluetoothhardware van de draadloze netwerkkaart naar de pch verplaatst. Intel kan een companion rf-module met daarop de rest van de hardware leveren in de vorm van de Wireless-AC 9461, 9462 en 9560, maar andere fabrikanten kunnen ook hun eigen companionmodules maken.

Usb 3.1 gen2, de snelle usb-variant met een maximale snelheid van 10Gbit/s dus, is nu ook in de pch geïntegreerd. Voorheen werd vanuit de pch alleen usb 3.1 gen1 ondersteund. Laptops met usb 3.1 gen2 bestonden al wel, maar daarvoor was een extra controller nodig en nu Intel de ondersteuning in de pch heeft, hoeft dat niet meer.

Verder is er ondersteuning voor Intels Titan Ridge Thunderbolt 3-controller. Die heeft als verschil met de oude Alpine Ridge-controller dat er een displayport 1.4-signaal kan worden uitgestuurd in plaats van displayport 1.2. Displayport 1.4 biedt meer bandbreedte, waardoor je 4k-schermen op 120Hz en beeldschermen met ondersteuning voor hdr kunt aansluiten. Whiskey Lake heeft ook meer pcie-lanes tot zijn beschikking, namelijk zestien, waar dat er nog twaalf waren bij Kaby Lake (Refresh). Tot slot heeft Whiskey Lake, maar Amber Lake niet, hardwarematige bescherming tegen Meltdown- en L1TF-aanvallen.

Whiskey Lake voor note- en ultrabooks

We vermoeden dat de processors die we het meest zullen tegenkomen, de Core i5-8265U en de Core i7-8565U zijn. Dat zijn de opvolgers van de Core i5-8250U en i7-8550U, en die processors staan op het moment van schrijven op plek 1 en 3 in het lijstje van meest voorkomende laptopprocessors in de Pricewatch.

	Core i5-8265U	Core i5-8250U	Core i7-8565U	Core i7-8550U
Codenaam	Whiskey Lake	Kaby Lake Refresh	Whiskey Lake	Kaby Lake Refresh
Cores/threads	4/8	4/8	4/8	4/8
Basiskloksnelheid	1,6GHz	1,6GHz	1,8GHz	1,8GHz
Turbosnelheid	3,9GHz	3,4GHz	4,6GHz	4,0GHz
Cache	6MB	6MB	8MB	8MB
Gpu	UHD Graphics 620	UHD Graphics 620	UHD Graphics 620	UHD Graphics 620
Max. kloksnelheid gpu	1,1GHz	1,1GHz	1,15GHz	1,15GHz
Pcie-lanes (max.)	16	12	16	12

Zoals gezegd, en zoals blijkt uit de bovenstaande tabel, is er aan cpu en gpu weinig tot niets veranderd. De gpu is nog steeds een UHD620 en aan de kloksnelheden is niet gemorreld. Ook de basiskloksnelheid van de cpu is hetzelfde gebleven, maar de turbofrequentie is wel opgeschroefd naar 3,9GHz voor de i5-8265U en maar liefst 4,6GHz voor de i7-8565U. In hoeverre je iets aan die turbosnelheid hebt en hoe lang een laptop dat volhoudt, bekijken we verderop in dit artikel.

• Volgende pagina 3. Benchmarkresultaten