De ideale monitor voor je Mac?

BenQ MA320U Review

BenQ MA320U

In het kort

De BenQ MA320U is een monitor bedoeld voor Apple-gebruikers. De beeldscherpte is bij deze 4k-monitor lager dan bij Apples eigen displays met 5k- en 6k-resoluties. Dat levert geen pixelperfecte weergave op, maar in de praktijk zijn de kleine afwijkingen meestal niet zichtbaar. De USB-C-poort met 90W-powerdelivery is voldoende voor de meeste Macs. Net als Apple-monitors kan de MA320U worden aangestuurd vanuit macOS via de door BenQ meegeleverde software. Voor andere apparaten was een uitgebreidere osd handig geweest. Door zijn veel lagere prijs kan de MA320U een interessante optie zijn versus Apple-schermen, maar versus andere schermen van derden is de prijs juist aan de hoge kant en de meerwaarde niet altijd even groot. De MA320U heeft weliswaar enkele sterke kanten, zoals een hoge maximale helderheid en laag energiegebruik, maar ook tragere responstijden en slechtere kijkhoeken dan sommige andere opties. De kleurweergave is prima, maar niet uitmuntend onder macOS. De ingebouwde sRGB- en Display P3-modi zijn niet zo best.

Pluspunten

• Meegeleverde macOS-software
• USB-C met 90W-powerdelivery
• Hoge maximale helderheid
• Laag energiegebruik

Minpunten

• Relatief duur gelet op eigenschappen
• Tegenvallende kijkhoeken
• Matige responstijden, 60Hz, geen FreeSync
• Zeer beperkte osd
• Kleurweergave voor niet-Macs valt tegen

Getest

BenQ MA320U Zilver

Prijs bij publicatie: € 599,-

Vanaf € 649,-

Vergelijk prijzen

Wie een monitor zoekt voor bij een Apple MacBook, Mac mini of Mac Studio, kan natuurlijk bij Apple zelf winkelen. Je komt er dan snel achter dat Apple maar twee monitors in het assortiment heeft: de 27"-Studio Display en 32"-Pro Display XDR. Beide hebben een zeer hoge resolutie en de Pro Display XDR ook een behoorlijke hdr-functie, maar ze zijn ook heel erg duur. De Studio Display kost al meer dan 1500 euro, de Pro Display XDR bijna 5000 euro.

Natuurlijk kun je op een Mac ook iedere willekeurige andere display aansluiten en veel mensen doen dat dan ook. Toch denkt BenQ, een van de kleinere spelers op de monitormarkt, dat een specifiek voor de Mac ontworpen display meerwaarde kan bieden. In september introduceerde het merk twee schermen voor Apple-gebruikers: de MA270U van 27 inch, geprijsd op 499 euro, en de MA320U van 32 inch, die voor 599 euro verkrijgbaar is. Beide schermen hebben een ips-paneel met een 4k-resolutie, een stuk lager dus dan de schermen van Apple zelf.

BenQ denkt dat zijn producten geschikter zijn dan andere schermen van derden, met eigenschappen zoals meegeleverde software voor macOS om schermfuncties te bedienen, een USB-C-poort met veel power delivery om ze gemakkelijk op Apple-computers te kunnen aansluiten en een kleurbereik vergelijkbaar met het ingebouwde scherm van een MacBook. Aan de hand van de grootste van de twee schermen, de MA320U, zoeken we in deze review uit of de 'MacBook-monitor' van BenQ inderdaad een meerwaarde biedt boven normale monitors.

Design en aansluitingen

Zoals te verwachten voor een scherm dat moet worden gekoppeld aan een Apple Mac, heeft de BenQ MA320U een redelijk minimalistisch ontwerp. De zuilvormige poot van het scherm doet me een beetje denken aan die van de gemiddelde LG-monitor; het paneel zelf neigt dan weer naar een Dell UltraSharp, met zijn volledig zwarte voorkant en zilvergrijze achterkant. De MA320U beschikt over hoogteverstelling (115 mm) en je kunt het paneel draaien, kantelen en roteren naar portretstand. Logisch zou je zeggen, maar de Apple Studio Display geeft je de meeste van die mogelijkheden niet.

Evenals bij de Apple Studio Display en Apple iMac-aio's steken de aansluitingen achter op de MA320U recht uit de behuizing. Dat is praktisch bij het inpluggen, maar maakt het lastig om de kabels een beetje ordentelijk uit het zicht te geleiden. Naast de standaard C13-aansluiting voor de stroomvoorziening, waardoor de MA320U geen los voedingsblok nodig heeft, zitten op de monitor een USB-C- en twee HDMI 2.0-ingangen, beide geschikt voor de volledige 4k bij 60Hz. De USB-C-ingang waarop je je Mac aansluit, ondersteunt tot 90W-powerdelivery terug richting de computer. Dat is voldoende voor een MacBook Air en ook nog wel voor de gemiddelde MacBook Pro, maar de krachtigste MacBook Pro's met Max-cpu hebben op volle snelheid nog meer stroom nodig. Die zullen dan dus de accu moeten aanspreken als je ze op hun staart trapt. De USB-A- en USB-C-poort achterop de MA320U bieden 5Gbit/s-doorvoersnelheden en dat geldt ook voor de makkelijker bereikbare USB-A-poort onder aan het scherm, naast de 3,5mm-hoofdtelefoonaansluiting.

De USB-poort op de MA320U is geen Thunderbolt-poort, waarmee het logisch is dat je geen tweede scherm kunt doorlussen via het scherm dat je met je Mac verbindt, zoals dat bijvoorbeeld wel kan met de Apple Studio Display. Apple MacBook Pro's ondersteunen meerdere displays via één kabel alleen via Thunderbolt. BenQ heeft wel een dockingstation in het assortiment waarop je meerdere MA320U's kunt aansluiten. Dankzij de DisplayLink-chipset in de dock werkt dat zelfs met oudere MacBook Air-laptops, die van zichzelf niet meerdere externe displays ondersteunen.

De MA320U kost minder dan de helft van de Apple Studio Display en dat merk je ook wel aan het materiaalgebruik. Waar het Apple-scherm voor een groot deel van aluminium is gemaakt, voel je bij de MA320U overal plastic, ook aan de buitenkant van de poot en de bovenkant van de rechthoekige basis, waarvan je op grond van de zilvergrijze afwerking nog had kunnen denken dat ze van metaal waren. Vanaf de zijkant valt op dat de MA320U redelijk dik is voor een edge-lit lcd, waar Apple-schermen juist zo opvallend dun zijn. Hoewel de afzonderlijke delen van de behuizing bij de MA320U niet zo stevig en luxe aanvoelen als het voorbeeld van Apple en ook niet overal even mooi en naadloos op elkaar aansluiten, staat ook de BenQ-monitor stabiel op het bureau.

Het design van de BenQ MA320U past redelijk goed bij dat van de gemiddelde Apple Macbook. Wel vind ik het jammer dat BenQ de monitor niet in meer kleuren verkoopt dan zilvergrijs met zwart, zoals Apple dat tegenwoordig doet met zijn laptops en pc's. Vooraan de basis van de MA320U zit een neplederen strookje waarvan de functie me ontgaat. Ook designtechnisch lijkt het mij een misser, want Apple is sinds vorig jaar afgestapt van het echte spul.

Osd en praktijk

Midden onder het scherm heeft de BenQ MA320U een aan-uitknop en een joystickje, net zoals veel andere monitors. De osd is echter uiterst basaal: je kunt de helderheid instellen, van input wijzigen en het volume van de ingebouwde speakers aanpassen, en meer niet. Voor alle overige instellingen word je via een QR-code in het menu verwezen naar de Display Pilot 2-software, te downloaden vanaf de BenQ-website voor macOS en Windows. Voor wie andere apparaten (of Linux-pc's) wil gebruiken, had een iets uitgebreider schermmenu niet misstaan.

Display Pilot 2 nestelt zich onder macOS als een knop in het bedieningspaneel aan de rechterkant van de menubalk. Vanaf daar geeft een snelmenu toegang tot de meeste schermfuncties, waaronder de beeldmodus en kleurweergave. De helderheid kun je regelen via dezelfde toetsen als bij het ingebouwde scherm of via de automatische helderheidsregeling. De MA320U heeft een lichtsensor die zowel helderheid als kleurtemperatuur van het omgevingslicht meet, net zoals de sensor van het ingebouwde display van een MacBook. Het is met Display Pilot verder mogelijk om een combinatie van beeldinstellingen te synchroniseren met een Focus-modus die je in macOS instelt. Een andere extra functie die weinig met het scherm zelf te maken heeft, is de mogelijkheid om vensters in verschillende lay-outs te rangschikken.

Zet je de MA320U in de M-Book-beeldmodus, die BenQ voor Apple-gebruik aanbeveelt, dan wordt er een bijgeleverd icc-profiel actief dat grijstinten verder bijregelt en macOS vertelt welke kleuren de MA320U kan weergeven, zodat sRGB- en P3-afbeeldingen met de juiste verzadiging zullen worden getoond. De monitor heeft ook de gebruikelijke sRGB- en P3-modi, die relevant zullen zijn als je andere apparaten zonder ingebouwd kleurbeheer aansluit.

Display Pilot doet wat het belooft en maken het werken met de MA320U onder macOS prettig. De meeste functies zijn echter niet uniek ten opzichte van andere monitors. Veel displays ondersteunen Display Data Channel (DDC), de functie die Display Pilot gebruikt om het scherm vanaf je Mac aan te sturen. Zodoende kun je bij merken zoals Dell en LG een eigen instelprogramma voor macOS downloaden met vergelijkbare functies. Voor overige displays die DDC ondersteunen, kun je een (betaalde) thirdpartyapp zoals Lunar gebruiken. Wat er dan nog ontbreekt ten opzichte van het bovenstaande verhaal zijn wat extra functies voor het synchroniseren van instellingen en rangschikken van vensters: leuk, maar bepaald niet cruciaal. De meeste schermen hebben ook geen kleurtemperatuursensor waarmee ze hun tint aan de omgeving kunnen aanpassen, maar je kunt met een MacBook ook de in de laptop ingebouwde sensor gebruiken voor een externe display. Met een ander scherm zul je tot slot zelf ergens een icc-profiel moeten vinden voor de optimale kleurweergave, maar als het kleurbereik van je monitor aansluit bij een van de standaardprofielen in macOS, kunnen die ook voldoen.

Paneel: eigenlijk niet scherp genoeg

De BenQ MA320U heeft zoals gezegd 3840x2160 pixels op een 32"-paneel. Dat levert een pixeldichtheid van ongeveer 138ppi. Voor Mac-gebruik is dat eigenlijk niet ideaal. Apple-beeldschermen zoals de Studio Display en Pro Display XDR zijn zo ontworpen dat ze een ppi hebben die ongeveer dubbel zo hoog ligt als bij een 'regulier' beeldscherm met ongeveer 100ppi. Zodoende kan de macOS-interface precies twee keer worden opgeschaald, waarbij vier pixels op het scherm even groot zijn als één pixel op een normaal scherm. De tekstgrootte en werkruimte op de 5120x2880 pixels tellende Studio Display is daarmee bijvoorbeeld gelijk aan een gewone 27"-monitor met 2560x1440 pixels.

Bij de MA320U werkt tweemaal opschalen niet echt goed: daarmee is de weergave gelijk aan een full-hd-monitor (1920x1080), wat op 32" erg grote tekst en een krappe werkruimte oplevert. Geen schaling gebruiken is ook geen goed idee, want dan worden de letters juist heel erg klein.

Net als Windows kan macOS het beeld opschalen met een kommagetal, bijvoorbeeld 1,25 keer of 1,5 keer. De aanpak is anders dan hoe Windows het doet: macOS doet intern alsof je een 5k- of 6k-scherm hebt aangesloten en schaalt het beeld vervolgens terug naar de 3840x2160 pixels die de monitor echt heeft. Dat levert een enigszins vage weergave op die, als je gaat pixelpeepen, kleine foutjes kan bevatten. Ik vond het evengoed fijner om naar te kijken dan het enigszins gekartelde beeld dat een regulier 100ppi-scherm op macOS geeft. Van performanceproblemen die zouden ontstaan door de hoge interne resolutie ervoer ik in de praktijk geen last.

BenQ past in de MA320U een trucje toe om de impact van beeldschaling te verzachten: standaard staat er in de M-Book-beeldmodus een klein beetje verscherping aan. Ik zag dat alleen in testpatronen, die zonder verscherping evengoed ook niet perfect worden getoond. Letters en grafische elementen zien er op de standaardinstelling net iets beter uit dan hoe ze zouden worden weergegeven zonder verscherping actief.

De beste oplossing was natuurlijk geweest als BenQ zijn monitor had uitgerust met een hogere resolutie, zoals Apple dat doet met zijn displays. Op 32" had dat een 6k-paneel moeten zijn, met ongeveer 6000x3400 pixels. Het is logisch dat BenQ dat kennelijk niet heeft aangedurfd: die panelen zijn zeldzaam en peperduur. Behalve de Apple Pro Display XDR is er maar één andere 32"-6k-monitor in onze Pricewatch en die kost meer dan 2000 euro. Hoewel ASUS en ViewSonic recent nieuwe 32"-6k-monitors hebben aangekondigd, zou het ons verbazen als die minder dan 1000 euro gaan kosten.

Verpakking

De BenQ MA320U wordt geleverd in een kartonnen doos met zwarte en witte opdruk. In plaats van het gebruikelijke piepschuim zit in de doos een milieuvriendelijkere constructie van karton die de inhoud op zijn plek moeten houden. De kabels en voeding zijn ter bescherming in plastic zakjes verpakt en rondom het scherm zit het gebruikelijke foamzakje om krassen te voorkomen.

Testmethode en testveld

We meten helderheid, contrast en kleurweergave met behulp van een Spectracal C6-colorimeter, die we profileren met behulp van een JETI Spectraval 1501 Hires-spectroradiometer. De metingen worden uitgevoerd met behulp van Portrait Displays' Calman Color Calibration-software. Over de testprocedure lees je meer in deze .plan. We meten het scherm eerst door zoals het uit de doos komt, waarbij we de helderheid voor kleurmetingen afstellen op een waarde die de 150cd/m² zo dicht mogelijk benadert. Deze vind je op de productpagina; in dit artikel vind je alleen de scores waarbij we het scherm hebben ingesteld voor sRGB en Display P3. De aanpassingen aan gamma en kleurtemperatuur die we hebben gedaan om de optimale instelling te bereiken voor deze kleurruimtes, vind je in de tabel hieronder. Merk op dat deze instellingen, zoals gezegd, niet kunnen worden gewijzigd via de osd van het scherm, maar alleen als je de Display Pilot 2-software installeert.

De bovenstaande metingen zijn uitgevoerd met onze gebruikelijke testopstelling, waarbij een Windows-pc het beeld uitstuurt. De BenQ MA320U is natuurlijk bedoeld voor gebruik met een Mac. We hebben dus een tweede set metingen uitgevoerd met de MA320U aangesloten op een iMac, waarbij het scherm in de door BenQ voor Mac-gebruik bedoelde M-Book-beeldmodus staat. Met behulp van het bijbehorende icc-profiel in de Display Pilot 2-software neemt macOS de kleurconversie voor sRGB en Display P3 voor zijn rekening.

De hdr-meting voeren we uit met dezelfde software en meetapparatuur en een VideoForge Pro-patroongenerator. Voor de responstijdmeting gebruiken we een fotosensor en de LeCroy WaveRunner 6100-oscilloscoop. De inputlag meten we met een Leo Bodnar-tester. Om de kijkhoeken te bepalen, meten we onder een hoek van 45 graden de resterende helderheid en de kleurverandering ten opzichte van een loodrechte meting. Voor de uniformiteitsmeting kijken we naar de verhouding tussen de helderheid op vijftien meetpunten, gemeten op een volledig wit en een volledig zwart scherm. Ook bepalen we de relatieve kleurverschillen langs de randen ten opzichte van het midden. Tot slot meten we het energiegebruik van de monitor, zowel op de maximale helderheid als op een vaste helderheid van 150cd/m².

	Standaardweergave	sRGB (Windows)	sRGB (macOS)	Display P3 (Windows)	Display P3 (macOS)
Beeldmodus	User	sRGB	M-Book, icc-profiel actief	Display P3	M-Book, icc-profiel actief
Kleurtemperatuurinstelling	Warm1	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
Gamma-instelling	2.2	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
Helderheid instelbaar?	Ja	Ja	Ja	Ja	Ja

Het testveld in deze review bestaat naast de BenQ MA320U uit andere luxe 4k-schermen die we de afgelopen jaren hebben getest. Het zijn monitors die net als de MA320U beschikken over een USB-C-poort met flink wat powerdelivery, zodat je ze gemakkelijk met een MacBook kunt gebruiken. In de grafieken staan bijvoorbeeld de Dell UltraSharp U2723QE en U3223QE en de LG UltraFine 27UQ850-W. De Dell UP2720Q is wat kleurweergave betreft een benchmark voor een high-end scherm, de ASUS ProArt PA32UCR-K laat zien wat een echte hdr-monitor kan. Dit duo is flink duurder dan de MA320U.

De 32"-tegenhanger van Apple, de Pro Display XDR, hebben we helaas niet getest, maar met zijn prijs is dat zeker geen concurrent voor de MA320U. De Studio Display hebben we wel getest en deze staat in de grafieken. Hij heeft een extra hoge pixeldichtheid van meer dan 220ppi, net als de Samsung ViewFinity S9 (S90PC) en de Dell UltraSharp U3224KBA. Ook deze schermen zijn veel duurder dan de BenQ MA320U en in het geval van de Studio Display en ViewFinity S9 ook nog een slagje kleiner.

Testresultaten en conclusie

Het paneel in de BenQ MA320U heeft een matte coating die reflecties effectief vermindert, maar tegelijk een subtiel glinsterend effect geeft aan effen kleuren en iets duidelijker aanwezig is dan bij sommige andere monitors met ips-paneel die ik eerder heb gezien.

• Minimale helderheid wit
• Maximale helderheid wit
• Contrast

Minimale helderheid wit
Monitor	Gemiddelde helderheid in cd/m² (lager is beter)
BenQ MA320U (software dimming)	0,66
Apple Studio Display	3,92
ASUS ProArt PA32UCR-K	19,70
Dell UltraSharp U3224KB	28,25
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	31,33
Dell UltraSharp U2723QE	35,04
LG UltraFine 27UQ850-W	38,28
Dell UltraSharp U3223QE	38,82
LG UltraFine 32UQ85R-W	40,13
BenQ MA320U	48,70
Dell UP2720Q	51,51

Maximale helderheid wit
Monitor	Gemiddelde helderheid in cd/m² (hoger is beter)
Apple Studio Display	586,44
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	586,37
BenQ MA320U	465,49
ASUS ProArt PA32UCR-K	459,58
Dell UltraSharp U3224KB	452,06
Dell UltraSharp U3223QE	418,23
LG UltraFine 32UQ85R-W	404,73
Dell UltraSharp U2723QE	390,80
LG UltraFine 27UQ850-W	376,45
Dell UP2720Q	288,02

Contrast 150 cd/m²
Monitor	Gemiddelde contrast in verhouding (hoger is beter)
Dell UltraSharp U3223QE	1892:1
LG UltraFine 32UQ85R-W	1885:1
Dell UltraSharp U3224KB	1682:1
Dell UltraSharp U2723QE	1667:1
LG UltraFine 27UQ850-W	1381:1
BenQ MA320U	1278:1
Dell UP2720Q	1252:1
ASUS ProArt PA32UCR-K	1083:1
Apple Studio Display	1039:1
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	939:1

De meting van de minimale en maximale helderheid wit en het contrast voeren we uit op de standaardinstelling en bij gebruik van onze standaard testopstelling, dus het profiel 'User'. Hoewel de BenQ MA320U niet zo'n hoge maximale helderheid biedt als de Apple Studio Display, is hij in vergelijking met andere monitors nog steeds bovengemiddeld fel. Dat is vooral belangrijk als je het scherm in een lichte ruimte zou willen opstellen. Merk op dat de MA320U bij het gebruik van het M-Book-profiel lang niet zo fel gaat: dan blijft er een maximale helderheid van ongeveer 350cd/m² over.

In een donkere kamer is zelfs 350cd/m² te veel van het goede en telt vooral een lage minimale helderheid. Bij het gebruik van de standaardinstelling meten we een minimale helderheid van 49cd/m²: prima, maar niet zo donker als sommige andere schermen. Via de functie voor 'softwaredimming' in de Display Pilot-software kan het BenQ-scherm wel heel donker worden ingesteld. We meten een helderheid wit van 0,66cd/m² op het User-profiel en 0,35cd/m² in de M-Book-modus. Dat is zo laag dat het zelfs in het pikkedonker nauwelijks bruikbaar is. Helaas blijft de muiscursor een hogere helderheid houden, wat er een beetje vreemd uitziet. Hoe verder je softwarematig dimt, hoe meer de beeldkwaliteit afneemt. We meten bij bovenstaande helderheden een contrastwaarde van respectievelijk slechts 14:1 en 7:1.

Laat je softwaredimming uit staan, dan heeft de BenQ MA320U een contrast van bijna 1300:1: best goed voor een ips-paneel en hoger dan bij de Studio Display van Apple. Veel andere luxere ips-monitoren van Dell en LG zijn tegenwoordig voorzien van een 'IPS Black'-paneel, met een nog hoger contrast tussen 1600:1 en 2000:1. VA-lcd's en oledschermen doen het nog veel beter. Hoewel de maximale helderheid bij het gebruik van het M-Book-profiel van de MA320U flink lager is, neemt het contrast maar weinig af.

Weergave sRGB, Display P3

sRGB

• Kleurdekking
• Kleurtemp. wit
• Gem. kleurtemp.
• Helderheid wit 150cd/m²
• Kleurafw.
• Grijsafw.
• Colorchecker-afw.
• Gamma

Dekking kleurbereik
Monitor	Gemiddelde gamutdekking in % (hoger is beter)
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	100,0
Dell UP2720Q	100,0
Dell UltraSharp U3224KB	99,9
ASUS ProArt PA32UCR-K	99,4
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	99,1
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	99,0
BenQ MA320U	98,9
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	98,8
Dell UltraSharp U3223QE	98,3
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	98,2
LG UltraFine 32UQ85R-W	97,9
LG UltraFine 27UQ850-W	96,1
Dell UltraSharp U2723QE	96,0

Kleurtemperatuur wit
Monitor	Gemiddelde temperatuur in kelvin (hoger is beter)
LG UltraFine 27UQ850-W	7.172,00
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	6.817,00
Dell UP2720Q	6.739,00
Dell UltraSharp U3224KB	6.477,00
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	6.469,00
ASUS ProArt PA32UCR-K	6.420,00
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	6.396,00
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	6.354,00
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	6.348,00
Dell UltraSharp U3223QE	6.305,00
Dell UltraSharp U2723QE	6.292,00
LG UltraFine 32UQ85R-W	6.262,00
BenQ MA320U	5.972,00

Gemiddelde kleurtemperatuur
Monitor	Gemiddelde temperatuur in kelvin (hoger is beter)
LG UltraFine 27UQ850-W	7.255,00
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	6.843,00
Dell UP2720Q	6.751,00
Dell UltraSharp U2723QE	6.669,00
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	6.598,00
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	6.518,00
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	6.468,00
Dell UltraSharp U3224KB	6.464,00
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	6.452,00
ASUS ProArt PA32UCR-K	6.404,00
Dell UltraSharp U3223QE	6.360,00
LG UltraFine 32UQ85R-W	6.225,00
BenQ MA320U	6.047,00

Helderheid wit 150 cd/m²
Monitor	Gemiddelde helderheid in cd/m² (hoger is beter)
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	170,4
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	155,3
BenQ MA320U	153,0
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	152,3
ASUS ProArt PA32UCR-K	151,8
LG UltraFine 27UQ850-W	151,7
Dell UltraSharp U3223QE	151,1
Dell UltraSharp U2723QE	150,8
LG UltraFine 32UQ85R-W	149,8
Dell UltraSharp U3224KB	149,3
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	148,3
Dell UP2720Q	147,3
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	122,8

Gemiddelde kleurafwijking
Monitor	Gemiddelde kleurafwijking in ΔEITP (lager is beter)
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	1,30
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	1,36
ASUS ProArt PA32UCR-K	1,42
Dell UltraSharp U3224KB	1,53
Dell UltraSharp U3223QE	2,16
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	2,32
Dell UP2720Q	2,50
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	2,84
LG UltraFine 32UQ85R-W	4,20
Dell UltraSharp U2723QE	4,40
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	5,24
BenQ MA320U	7,44
LG UltraFine 27UQ850-W	12,11

Gemiddelde grijsafwijking
Monitor	Gemiddelde kleurafwijking in ΔEITP (lager is beter)
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	1,56
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	2,29
Dell UltraSharp U3224KB	2,36
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	2,80
Dell UltraSharp U3223QE	2,85
Dell UP2720Q	3,15
ASUS ProArt PA32UCR-K	3,73
Dell UltraSharp U2723QE	3,91
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	4,98
BenQ MA320U	6,69
LG UltraFine 32UQ85R-W	7,46
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	8,25
LG UltraFine 27UQ850-W	13,06

Gemiddelde gedetailleerde-kleurafwijking
Monitor	Gemiddelde kleurafwijking in ΔEITP (lager is beter)
Dell UltraSharp U3224KB	1,63
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	1,69
ASUS ProArt PA32UCR-K	1,89
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	2,17
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	2,35
Dell UltraSharp U3223QE	2,70
Dell UP2720Q	2,89
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	3,58
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	3,69
Dell UltraSharp U2723QE	4,74
BenQ MA320U	7,91
LG UltraFine 32UQ85R-W	8,25
LG UltraFine 27UQ850-W	13,94

Gemiddeld gamma
Monitor	Gemiddelde gamma-waarde in γ (hoger is beter)
LG UltraFine 32UQ85R-W	2,33
LG UltraFine 27UQ850-W	2,32
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	2,30
BenQ MA320U	2,28
Dell UltraSharp U3223QE	2,23
Dell UP2720Q	2,18
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	2,14
ASUS ProArt PA32UCR-K	2,14
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	2,13
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	2,12
Dell UltraSharp U3224KB	2,11
Dell UltraSharp U2723QE	2,11
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	2,09

Voor sRGB-weergave hebben we onder Windows de gelijknamige beeldmodus gebruikt en onder macOS de M-Book-modus met het ingestelde icc-profiel. Via beide methoden vallen de primaire en secundaire kleuren redelijk goed op hun plek. Bij de ingebouwde sRGB-modus ligt de kleur groen net wat mooier op zijn plek, maar de overige kleuren worden beter weergegeven wanneer je de M-Book-modus gebruikt.

De ingebouwde sRGB-stand van het scherm heeft een wat te warme tint, wat tot uitdrukking komt in een gemiddelde kleurtemperatuur van ongeveer 6100 kelvin en een witpunt van minder dan 6000K - een eind verwijderd van de gewenste 6500 kelvin. Bij gebruik van de M-Book-modus en het meegeleverde icc-profiel wordt die afwijking heel netjes rechtgetrokken en hebben grijstinten over het hele helderheidsverloop nauwelijks nog een kleurzweem. Desondanks is de gemiddelde grijsafwijking, uitgedrukt als een ΔE ITP-score, ongeveer gelijk voor de sRGB- en M-Book-modi. Dat komt omdat de gammacurve in de M-Book-stand juist weer grotere afwijkingen vertoont: middentonen en vooral donkerdere grijstinten worden te donker weergegeven ten opzichte van de referentiewaarde. Dat effect bestaat ook als je het icc-profiel uitzet, maar wordt daarmee dus niet effectief gecorrigeerd.

De gemiddelde afwijking voor de primaire kleuren, grijstinten en mengkleuren (colorcheckerafwijking) is bij de MA320U dus niet zo laag als bij professionele schermen voor beeldbewerking, die over het algemeen beschikken over hardwarekalibratie waarbij je het scherm met een colorimeter nog beter kunt afstellen. Kijken we naar wat gemiddeldere monitors, in de prijsklasse waarin de MA320U meedoet, dan is de kleurafstelling van de MA320U evengoed niet slecht. Behalve de te donkere weergave van grijstinten liggen de tint en verzadiging van de meeste kleuren mooi op hun plek. Dat komt voor een belangrijk deel op het conto van macOS, dat met behulp van het automatisch ingestelde icc-profiel voor de monitor zorgt voor de kleuromzetting en correctie van grijstinten. Ik zag in bepaalde testpatronen (bijvoorbeeld deze op de website Lagom) wat banding als gevolg hiervan, maar bij de meeste grijsverlopen was dit effect niet te zien.

Bij het gebruik van de normale sRGB-modus onder Windows doet de MA320U het niet zo heel goed, ook rekening houdend met het feit dat veel andere schermen in de grafiek duurder zijn dan de BenQ-monitor. De Dell UltraSharp U3223QE kost bijvoorbeeld minder, maar presteert een stuk beter.

• sRGB-modus
• M-Book + icc-profiel (macOS)

Display P3

• Kleurdekking
• Kleurtemp. wit
• Gem. kleurtemp.
• Helderheid wit 150cd/m²
• Kleurafw.
• Grijsafw.
• Colorchecker-afw.
• Gamma

Dekking kleurbereik
Monitor	Gemiddelde gamutdekking in % (hoger is beter)
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	99,4
Dell UltraSharp U3224KB	99,1
LG UltraFine 32UQ85R-W	97,7
Dell UP2720Q	97,6
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	97,3
Dell UltraSharp U3223QE	97,0
LG UltraFine 27UQ850-W	96,7
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	96,6
Apple Studio Display	96,4
Dell UltraSharp U2723QE	96,0
BenQ MA320U	95,5
ASUS ProArt PA32UCR-K	95,5
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	95,3

Kleurtemperatuur wit
Monitor	Gemiddelde temperatuur in kelvin (hoger is beter)
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	6.842,00
LG UltraFine 27UQ850-W	6.837,00
Dell UP2720Q	6.777,00
LG UltraFine 32UQ85R-W	6.664,00
Apple Studio Display	6.644,00
Dell UltraSharp U3224KB	6.478,00
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	6.460,00
ASUS ProArt PA32UCR-K	6.439,00
Dell UltraSharp U3223QE	6.391,00
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	6.378,00
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	6.337,00
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	6.320,00
BenQ MA320U	6.166,00
Dell UltraSharp U2723QE	6.092,00

Gemiddelde kleurtemperatuur
Monitor	Gemiddelde temperatuur in kelvin (hoger is beter)
LG UltraFine 27UQ850-W	6.875,00
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	6.861,00
Dell UP2720Q	6.792,60
Apple Studio Display	6.699,00
LG UltraFine 32UQ85R-W	6.683,00
Dell UltraSharp U2723QE	6.681,00
Dell UltraSharp U3223QE	6.635,00
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	6.633,00
ASUS ProArt PA32UCR-K	6.511,00
Dell UltraSharp U3224KB	6.468,00
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	6.466,00
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	6.441,00
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	6.322,00
BenQ MA320U	6.229,00

Helderheid wit 150 cd/m²
Monitor	Gemiddelde helderheid in cd/m² (hoger is beter)
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	169,5
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	155,0
ASUS ProArt PA32UCR-K	153,8
LG UltraFine 27UQ850-W	152,6
LG UltraFine 32UQ85R-W	152,4
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	152,3
Dell UltraSharp U3223QE	151,4
Dell UP2720Q	150,3
Dell UltraSharp U2723QE	150,1
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	149,8
Dell UltraSharp U3224KB	149,1
BenQ MA320U	148,9
Apple Studio Display	145,4
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	122,6

Gemiddelde kleurafwijking
Monitor	Gemiddelde kleurafwijking in ΔEITP (lager is beter)
Dell UltraSharp U3224KB	2,43
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	3,44
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	3,47
Dell UP2720Q	3,65
Apple Studio Display	3,87
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	4,09
ASUS ProArt PA32UCR-K	4,48
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	4,54
Dell UltraSharp U3223QE	4,81
Dell UltraSharp U2723QE	5,80
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	5,99
LG UltraFine 32UQ85R-W	6,11
LG UltraFine 27UQ850-W	7,51
BenQ MA320U	9,45

Gemiddelde grijsafwijking
Monitor	Gemiddelde kleurafwijking in ΔEITP (lager is beter)
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	1,78
Dell UltraSharp U3224KB	2,07
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	2,18
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	2,26
Dell UltraSharp U2723QE	2,61
Apple Studio Display	4,27
Dell UP2720Q	4,42
Dell UltraSharp U3223QE	4,86
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	5,08
LG UltraFine 32UQ85R-W	6,11
BenQ MA320U	6,38
LG UltraFine 27UQ850-W	7,92
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	10,22
ASUS ProArt PA32UCR-K	17,39

Gemiddelde gedetailleerde-kleurafwijking
Monitor	Gemiddelde kleurafwijking in ΔEITP (lager is beter)
Dell UltraSharp U3224KB	1,66
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	2,16
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	2,56
Apple Studio Display	2,73
ASUS ProArt PA32UCR-K	2,90
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	2,95
Dell UP2720Q	3,56
Dell UltraSharp U2723QE	3,77
Dell UltraSharp U3223QE	4,35
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	5,02
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	5,22
LG UltraFine 32UQ85R-W	5,29
LG UltraFine 27UQ850-W	6,29
BenQ MA320U	8,27

Gemiddeld gamma
Monitor	Gemiddelde gamma-waarde in γ (hoger is beter)
ASUS ProArt PA32UCR-K	2,48
BenQ MA320U (M-Book + ICC-profiel, macOS)	2,30
BenQ MA320U	2,25
Dell UltraSharp U2723QE	2,22
LG UltraFine 32UQ85R-W	2,20
LG UltraFine 27UQ850-W	2,20
ASUS ProArt PA32UCR-K (gekalibreerd)	2,19
Dell UP2720Q	2,19
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	2,14
LG UltraFine 32UQ85R-W (gekalibreerd)	2,14
Apple Studio Display	2,14
Dell UltraSharp U3224KB	2,12
Dell UP2720Q Zwart (gekalibreerd)	2,12
Dell UltraSharp U3223QE	2,10

Display P3 gebruikt dezelfde gammacurve en hetzelfde witpunt als sRGB, maar dan met het grotere DCI-P3-kleurbereik. Vrijwel alle schermen van courante Apple-apparatuur ondersteunen dit grotere bereik, waarmee het van belang is dat de MA320U dat ook aankan. In de praktijk biedt de MA320U een Display P3-kleurdekking van ongeveer 95 procent, wat betekent dat kleuren er op de BenQ-monitor ongeveer even verzadigd kunnen uitzien als op je MacBook, maar net niet helemaal. Met name in rood en groen komt de MA320U een heel klein beetje tekort. Als je de monitor los bekijkt valt dat niet op en direct naast het scherm van je MacBook meestal ook niet, tenzij je uitgerekend die volledig verzadigde kleuren bekijkt.

Net zoals de sRGB-modus is ook de ingebouwde Display P3-modus van de MA320U te rood. Bovendien zien we vrij grote afwijkingen in de tint en verzadiging van primaire en secundaire kleuren, wat in de grafiek zichtbaar is als een erg hoge gemiddelde kleurafwijking. Ook mengkleuren worden daarin meegetrokken, waarmee de colorcheckerafwijking eveneens de hoogste is van alle schermen in de grafiek.

In de M-Book-modus doet de monitor het een aardig stuk beter: de primaire en secundaire kleuren liggen nu wel goed op hun plek, evenals de meeste mengkleuren op de colorcheckertestkaart die we doormeten. De rode tint in grijstinten is weg. Opnieuw is het gamma het pijnpunt: dat is te hoog voor met name de donkere tinten. Als we kijken naar de gemiddelde kleur-, grijs- en colorcheckerafwijkingen scoort de MA320U onder de streep weer iets slechter dan de meeste andere monitors in het testveld. Zoals gezegd zijn die vaak duurder, zodat de prestaties van de MA320U gelet op de prijs vooral heel gemiddeld uitvallen.

• Display P3-modus
• M-Book + icc-profiel (macOS)

Hdr-weergave

De BenQ MA320U heeft een vorm van hdr-ondersteuning die net als bij veel andere 4k-ips-schermen weinig indruk maakt. Wil je wel goede hdr op zo'n scherm, dan moet je simpelweg dieper in de buidel tasten.

Voor de kleurweergave in hdr gebruiken we de ΔE ICtCp-berekeningen. Deze sluiten aan bij het grotere kleur- en helderheidsbereik van hdr-signalen en geven meer weging aan fouten bij lagere helderheden. We noteren bovendien twee verschillende resultaten: een waarin afwijkingen van de beoogde helderheid niet worden meegenomen in de score en een waarbij dat wel gebeurt.

• Max. helderheid fullscreen
• Max. helderheid 5% window
• Gem. grijsafw. zonder lum.
• Gem. grijsafw. met lum.
• Gem. colorchecker-afw. zonder lum.
• Gem. colorchecker-afw. met lum.
• Dekking DCI-P3

Max helderheid wit - (full screen)
Monitor	Gemiddelde helderheid in cd/m² (hoger is beter)
ASUS ProArt PA32UCR-K	1.183
Dell UltraSharp U3224KB	657
BenQ MA320U	613
LG UltraFine 32UQ85R-W	555
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	521
LG UltraFine 27UQ850-W	498
Dell UltraSharp U3223QE	467
Dell UltraSharp U2723QE	443

Max helderheid wit - (5% window)
Monitor	Gemiddelde helderheid in cd/m² (hoger is beter)
ASUS ProArt PA32UCR-K	1.353
BenQ MA320U	614
Dell UltraSharp U3224KB	591
LG UltraFine 32UQ85R-W	556
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	519
LG UltraFine 27UQ850-W	502
Dell UltraSharp U2723QE	444
Dell UltraSharp U3223QE	421

Gemiddelde grijsafwijking zonder luminantie
Monitor	Gemiddelde kleurafwijking in ΔE2000 (lager is beter)
Dell UltraSharp U3224KB	1,14
Dell UltraSharp U3223QE	1,30
Dell UltraSharp U2723QE	1,62
LG UltraFine 32UQ85R-W	1,72
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	2,22
ASUS ProArt PA32UCR-K	3,02
BenQ MA320U	4,80
LG UltraFine 27UQ850-W	5,18

Gemiddelde grijsafwijking met luminantie
Monitor	Gemiddelde kleurafwijking in ΔE2000 (lager is beter)
Dell UltraSharp U3224KB	1,38
LG UltraFine 32UQ85R-W	1,86
ASUS ProArt PA32UCR-K	2,40
Dell UltraSharp U2723QE	2,41
Dell UltraSharp U3223QE	2,89
BenQ MA320U	3,89
LG UltraFine 27UQ850-W	4,98
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	9,01

Gemiddelde gedetailleerde-kleurafwijking zonder luminantie
Monitor	Gemiddelde kleurafwijking in ΔE2000 (lager is beter)
Dell UltraSharp U3223QE	0,71
BenQ MA320U	0,85
LG UltraFine 32UQ85R-W	0,91
Dell UltraSharp U3224KB	1,32
Dell UltraSharp U2723QE	1,46
ASUS ProArt PA32UCR-K	3,30
LG UltraFine 27UQ850-W	3,72
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	7,78

Gemiddelde gedetailleerde-kleurafwijking met luminantie
Monitor	Gemiddelde kleurafwijking in ΔE2000 (lager is beter)
Dell UltraSharp U3224KB	1,54
LG UltraFine 32UQ85R-W	2,28
Dell UltraSharp U2723QE	2,45
Dell UltraSharp U3223QE	2,49
BenQ MA320U	3,31
ASUS ProArt PA32UCR-K	3,75
LG UltraFine 27UQ850-W	6,20
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	12,63

Dekking DCI P3-kleurruimte
Monitor	Gemiddelde dekking in % (hoger is beter)
Dell UltraSharp U3224KB	99,3
LG UltraFine 32UQ85R-W	97,5
LG UltraFine 27UQ850-W	97,1
Dell UltraSharp U3223QE	97,0
ASUS ProArt PA32UCR-K	96,1
Dell UltraSharp U2723QE	96,1
BenQ MA320U	95,6
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	78,1

Met 614cd/m² heeft de MA320U een relatief hoge maximale helderheid, net wat beter dan bij de meeste andere geteste schermen, maar duidelijk lager dan de gewenste 1000cd/m² of meer. Een groter probleem is het veel te lage contrast, waarmee de grote helderheidsverschillen in hdr-beelden nooit op de juiste manier kunnen worden getoond. Tenminste sluit het Display P3-kleurbereik van de monitor wel mooi aan op de meeste hdr-content. De kleurnauwkeurigheid bij hdr-weergave maakt evengoed geen supergoede indruk. Hoewel de mengkleuren op de colorcheckertestkaart over het algemeen heel netjes worden weergegeven als we de helderheid buiten beschouwing laten, is de gemiddelde grijsafwijking juist weer aan de hoge kant: grijstinten zijn over de hele linie te blauw. Nemen we de helderheid wel mee in de berekening, dan nemen de kleur- en grijsfouten toe, waarbij de BenQ richting de onderkant van de grafieken eindigt. Het scherm geeft middentonen donkerder weer dan zou moeten, laat de helderste tinten sterk afrollen en kan de donkerste grijstinten logischerwijs ook niet goed weergeven, omdat het scherm op een bepaald punt niet zwarter kan worden door het lage contrast.

Uniformiteit en kijkhoeken

De ips-techniek staat normaal gesproken voor goede kijkhoeken, maar het paneel in de BenQ MA320U valt op dat punt toch wat tegen. De helderheid neemt onder een hoek verder af en de kleurafwijking verder toe dan bij de meeste concurrerende monitors in het overzicht. Dat is zeker zo als we kijken naar de verticale kijkhoeken, dus wanneer je het scherm van boven of onder beziet: een test waarbij de MA320U stijf onderaan eindigt.

• 45° links - Helderheid
• 45° links - Kleurafwijking
• 45° onder - Helderheid
• 45° onder - Kleurafwijking
• Uniformiteit wit
• Uniformiteit zwart

45° links resterende helderheid
Monitor	Gemiddelde resterende helderheid in % (hoger is beter)
LG UltraFine 27UQ850-W	48,00
Apple Studio Display	44,00
LG UltraFine 32UQ85R-W	43,00
Dell UltraSharp U2723QE	41,00
Dell UP2720Q	40,00
Dell UltraSharp U3223QE	40,00
Dell UltraSharp U3224KB	36,00
BenQ MA320U	30,00
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	25,00
ASUS ProArt PA32UCR-K	24,00

45° links gem. kleurafwijking
Monitor	Gemiddelde afwijking in ΔE2000 (lager is beter)
LG UltraFine 27UQ850-W	13,0
LG UltraFine 32UQ85R-W	15,1
Dell UltraSharp U2723QE	16,3
Dell UltraSharp U3223QE	16,6
Apple Studio Display	16,7
Dell UP2720Q	19,4
Dell UltraSharp U3224KB	19,5
BenQ MA320U	23,1
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	24,9
ASUS ProArt PA32UCR-K	27,5

45° onder resterende helderheid
Monitor	Gemiddelde resterende helderheid in % (hoger is beter)
Dell UltraSharp U2723QE	31,00
Dell UP2720Q	30,00
ASUS ProArt PA32UCR-K	28,00
LG UltraFine 32UQ85R-W	27,00
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	27,00
Apple Studio Display	27,00
LG UltraFine 27UQ850-W	26,00
Dell UltraSharp U3223QE	26,00
Dell UltraSharp U3224KB	25,00
BenQ MA320U	22,00

45° onder gem. kleurafwijking
Monitor	Gemiddelde afwijking in ΔE2000 (lager is beter)
Dell UP2720Q	22,2
ASUS ProArt PA32UCR-K	22,5
Dell UltraSharp U2723QE	22,6
Apple Studio Display	23,5
LG UltraFine 27UQ850-W	25,1
LG UltraFine 32UQ85R-W	25,2
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	25,2
Dell UltraSharp U3223QE	26,3
BenQ MA320U	26,8
Dell UltraSharp U3224KB	27,0

Laagste t.o.v. hoogste wit
Monitor	Gemiddelde uniformiteit in % (hoger is beter)
Dell UltraSharp U2723QE	93
LG UltraFine 27UQ850-W	92
Dell UP2720Q (uniformiteitscompensatie aan)	91
Dell UltraSharp U3223QE	91
Apple Studio Display	89
ASUS ProArt PA32UCR-K	89
LG UltraFine 32UQ85R-W	88
ASUS ProArt PA32UCR-K (uniformiteitscompensatie aan)	88
Dell UltraSharp U3224KB	87
BenQ MA320U	86
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	82
Dell UP2720Q	81

Laagste t.o.v. hoogste zwart
Monitor	Gemiddelde uniformiteit in % (hoger is beter)
ASUS ProArt PA32UCR-K	84
Apple Studio Display	80
BenQ MA320U	76
Dell UltraSharp U3223QE	74
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	69
Dell UltraSharp U3224KB	64
Dell UltraSharp U2723QE	63
ASUS ProArt PA32UCR-K (uniformiteitscompensatie aan)	54
LG UltraFine 27UQ850-W	52
Dell UP2720Q	52
LG UltraFine 32UQ85R-W	51
Dell UP2720Q (uniformiteitscompensatie aan)	44

Als het gaat om de uniformiteit scoort de MA320U wisselend. Let wel dat het om een meting van ons model gaat; we kunnen niet extrapoleren naar alle monitors. Beginnend met de uniformiteit van een wit beeld zien we dat 'ons' scherm aan de linker- en rechterranden duidelijk wat donkerder is dan in het midden. De minst heldere van vijftien meetpunten heeft zo'n 86 procent van de helderheid op het felste punt en de meeste andere monitors die we hebben getest doen dat beter. Tenminste is de helderheidsafname gelijkmatig en ook is de kleurtemperatuur van het hele scherm behoorlijk goed vergelijkbaar. Er is dus geen sprake van een groene of roze tint langs een van de randen.

De zwartuniformiteit van ons testsample bleek relatief aan de andere geteste monitors een stuk beter. Op de foto die we in een donkere ruimte hebben gemaakt van een zwart scherm zien we ook vrij weinig backlight bleeding langs de uiterste randen. Alleen aan de onderrand is een kleine afwijking te zien, die bij normaal gebruik niet opvalt.

Uitgebreide meetresultaten van uniformiteit: zwartuniformiteit, wituniformiteit, contrast en kleurtemperatuur op 15 meetpunten

Responstijd en inputlag

De BenQ MA320U is zeker geen gamingscherm en mocht je het toch daarvoor willen gebruiken, weet dan dat de 60Hz-monitor helemaal geen FreeSync of G-Sync ondersteunt.

• 20-80-responstijd
• 80-20-responstijd
• Overshoot
• Undershoot
• Inputlag

Reactietijd OD optimaal 20-80%
Monitor	LCD-paneel	Resolutie	Schermdiagonaal	Gemiddelde tijd in ms (lager is beter)
ASUS ProArt PA32UCR-K	IPS	3840x2160	32"	6,2
LG UltraFine 32UQ85R-W	IPS Black	3840x2160	31,5"	8,0
LG UltraFine 27UQ850-W	IPS Black	3840x2160	27"	8,4
Dell UltraSharp U3224KB	IPS Black	6144x3456	31,5"	9,2
Dell UP2720Q	IPS	3840x2160	27"	9,5
BenQ MA320U	IPS	3840x2160	31,5"	9,6
Dell UltraSharp U2723QE	IPS Black	3840x2160	27"	9,7
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	IPS	5120x2880	27"	11,8
Dell UltraSharp U3223QE	IPS Black	3840x2160	31,5"	12,5
Apple Studio Display	IPS	5120x2880	27"	14,1

Reactietijd OD optimaal 80-20%
Monitor	LCD-paneel	Resolutie	Schermdiagonaal	Gemiddelde tijd in ms (lager is beter)
ASUS ProArt PA32UCR-K	IPS	3840x2160	32"	6,5
LG UltraFine 27UQ850-W	IPS Black	3840x2160	27"	8,0
LG UltraFine 32UQ85R-W	IPS Black	3840x2160	31,5"	8,6
Dell UltraSharp U2723QE	IPS Black	3840x2160	27"	8,7
Dell UltraSharp U3224KB	IPS Black	6144x3456	31,5"	9,0
Dell UP2720Q	IPS	3840x2160	27"	10,3
Apple Studio Display	IPS	5120x2880	27"	11,4
BenQ MA320U	IPS	3840x2160	31,5"	11,7
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	IPS	5120x2880	27"	12,2
Dell UltraSharp U3223QE	IPS Black	3840x2160	31,5"	12,2

Overshoot OD optimaal
Monitor	LCD-paneel	Resolutie	Schermdiagonaal	Gemiddelde overshoot in procenten in % (lager is beter)
Dell UltraSharp U3223QE	IPS Black	3840x2160	31,5"	2
BenQ MA320U	IPS	3840x2160	31,5"	3
Apple Studio Display	IPS	5120x2880	27"	6
Dell UP2720Q	IPS	3840x2160	27"	6
LG UltraFine 32UQ85R-W	IPS Black	3840x2160	31,5"	8
Dell UltraSharp U2723QE	IPS Black	3840x2160	27"	8
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	IPS	5120x2880	27"	9
ASUS ProArt PA32UCR-K	IPS	3840x2160	32"	11
Dell UltraSharp U3224KB	IPS Black	6144x3456	31,5"	13
LG UltraFine 27UQ850-W	IPS Black	3840x2160	27"	14

Undershoot OD optimaal
Monitor	LCD-paneel	Resolutie	Schermdiagonaal	Gemiddelde undershoot in procenten in % (lager is beter)
ASUS ProArt PA32UCR-K	IPS	3840x2160	32"	1
LG UltraFine 32UQ85R-W	IPS Black	3840x2160	31,5"	2
Dell UltraSharp U3224KB	IPS Black	6144x3456	31,5"	2
Dell UP2720Q	IPS	3840x2160	27"	2
Dell UltraSharp U3223QE	IPS Black	3840x2160	31,5"	2
BenQ MA320U	IPS	3840x2160	31,5"	3
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	IPS	5120x2880	27"	3
Dell UltraSharp U2723QE	IPS Black	3840x2160	27"	3
LG UltraFine 27UQ850-W	IPS Black	3840x2160	27"	5
Apple Studio Display	IPS	5120x2880	27"	5

Inputlag 60Hz
Monitor	LCD-paneel	Resolutie	Schermdiagonaal	Gemiddelde tijd in ms (lager is beter)
Dell UP2720Q	IPS	3840x2160	27"	8,6
Dell UltraSharp U3223QE	IPS Black	3840x2160	31,5"	8,6
BenQ MA320U	IPS	3840x2160	31,5"	8,7
Dell UltraSharp U2723QE	IPS Black	3840x2160	27"	9,0
LG UltraFine 27UQ850-W	IPS Black	3840x2160	27"	9,2
LG UltraFine 32UQ85R-W	IPS Black	3840x2160	31,5"	12,1
Dell UltraSharp U3224KB	IPS Black	6144x3456	31,5"	12,1
ASUS ProArt PA32UCR-K	IPS	3840x2160	32"	12,1

Met een responstijd van bijna 10ms voor de 20-80%-grijsovergang en zelfs richting de 12ms voor de omgekeerde transitie is de MA320U een van de traagste schermen die we recent hebben getest. Ook ten opzichte van andere kantoor- en beeldbewerkingsschermen, waarmee we hem hier vergelijken, maakt hij geen grote haast. Voor de 60Hz-refreshrate is het evengoed voldoende, want daarvoor komt er maar iedere 16,7ms een nieuw beeld op het scherm te staan. Op de optimale overdrive-instelling heeft de MA320U bovendien praktisch geen last van zichtbare over- of undershoot, iets dat op de maximale overdrive-instelling van de monitor wel heel duidelijk te zien is. Ondanks de beduidend snellere responstijd is die stand daarom niet aan te raden.

Van noemenswaardige inputlag heeft de monitor geen last: we meten 8,7ms vertraging bij een 1080p/60Hz-signaal.

Energiegebruik

Energiegebruik 150cd/m² - wit
Monitor	Gemiddelde vermogen in watt (lager is beter)
LG UltraFine 27UQ850-W	20,2
BenQ MA320U	20,7
Dell UltraSharp U2723QE	21,6
LG UltraFine 32UQ85R-W	23,8
Apple Studio Display	24,0
Dell UltraSharp U3223QE	27,3
Dell UP2720Q	31,2
Samsung ViewFinity S9 (S90PC)	32,5
ASUS ProArt PA32UCR-K	36,1
Dell UltraSharp U3224KB	46,4

Het energiegebruik van de BenQ MA320U is een fijne verrassing: ingesteld op dezelfde helderheid van 150cd/m² als de andere schermen in deze grafiek zien we bij de BenQ-monitor een verbruik van minder dan 21W. Dat is een paar watt lager dan de eerstvolgende 32"-monitor, terwijl meerdere 27"-schermen een hoger verbruik noteren. Een van die schermen is de Apple Studio Display, die net als de Samsung ViewFinity S9 en Dell U3224KB wel een veel hogere pixeldichtheid heeft dan de MA320U. Over het algemeen leidt dat tot een hoger verbruik.

Conclusie

Met de MA270U en MA320U hoopt BenQ Apple-gebruikers aan te spreken die nog op zoek zijn naar een scherm voor bij hun computer, maar niet de hoofdprijs willen betalen die Apple vraagt voor zijn eigen displays. Beide BenQ-schermen hebben een 4k-resolutie, waar de Apple-displays met hun 5k- en 6k-resoluties een nog scherper beeld geven. Bij de MA320U, die we voor deze review bekeken, moet je in de praktijk haast wel gebruikmaken van beeldschaling met een kommagetal, wat geen pixelperfecte weergave oplevert. In de dagelijkse praktijk is dat over het algemeen niet zichtbaar.

Ten opzichte van de Apple-schermen doe je bij de MA320U nog meer concessies in ruil voor de lagere prijs. Zo is de behuizing niet zo mooi geconstrueerd als die van de Apple-schermen, al is de BenQ-monitor wel voorzien van meer ergonomische opties. Thunderbolt ontbreekt, zodat je niet meerdere displays kunt doorlussen op de MA320U. De standaard USB-C-poort is voldoende om dit scherm makkelijk met vrijwel iedere recente Mac te kunnen gebruiken en de 90W-powerdelivery voldoet voor de meeste MacBooks. De software die BenQ meelevert voor macOS en Windows maakt het makkelijk om de beeldinstellingen van de MA320U onder die besturingssystemen te wijzigen, maar voor andere apparaten was een uitgebreidere osd handig geweest.

De MA320U doet kortom wat hij belooft, maar ten opzichte van andere schermen van derden is de meerwaarde niet altijd even groot, terwijl die schermen duidelijk goedkoper kunnen zijn. 600 euro is best veel geld voor een, afgezien van de Apple-focus, vrij standaard 32" ips-monitor met 4k-resolutie. Nu is het uitkiezen van een ander model wellicht net wat meer werk. Je moet opletten dat het scherm USB-C heeft, met 90W-powerdelivery als je een krachtigere MacBook wilt aansluiten. De monitor moet het P3-kleurbereik goed kunnen weergeven, en als je de instellingen van het scherm net zo gemakkelijk als bij de MA320U wilt wijzigen via macOS, moet je mogelijk nog op zoek naar een (betaalde) utility.

Als het gaat om de beeldkwaliteit heeft de MA320U enkele sterke kanten, zoals een hoge maximale helderheid. In combinatie met de M-Book-modus voor macOS is de kleurafstelling redelijk goed en hij sluit aan bij hoe het scherm van een MacBook eruit ziet. De ingebouwde sRGB- en Display P3-modi die je zult gebruiken voor andere apparaten zijn echter niet best en voor professionele toepassingen zijn er schermen met een nog betere kleurweergave dan wat de MA320U op het M-Book-profiel presteert. De MA320U heeft voorts een lager contrast, tragere responstijden en slechtere kijkhoeken dan sommige andere opties, waarbij ons sample niet zo'n heel goede wituniformiteit had. Het energiegebruik valt wel weer gunstig uit.

Pluspunten

• Meegeleverde macOS-software
• USB-C met 90W-powerdelivery
• Hoge maximale helderheid
• Laag energiegebruik

Minpunten

• Relatief duur gelet op eigenschappen
• Tegenvallende kijkhoeken
• Matige responstijden, 60Hz, geen FreeSync
• Zeer beperkte osd
• Kleurweergave voor niet-Macs valt tegen

Getest

BenQ MA320U Zilver

Prijs bij publicatie: € 599,-

Vanaf € 649,-

Vergelijk prijzen

Laagste prijzen voor: BenQ MA320U Zilver

Winkel	Beoordeling	​	Prijs	Totaal	​
ALTERNATE.nl	4.5 van 5 sterren (1.033 shopreviews) (1033)		€ 649,-	€ 649,-	Bekijk
Azerty	4.5 van 5 sterren (1.008 shopreviews) (1008)		€ 649,-	€ 649,-	Bekijk
CAPS	4.5 van 5 sterren (516 shopreviews) (516)		€ 649,-	€ 649,-	Bekijk
Cameranu	4.5 van 5 sterren (125 shopreviews) (125)		€ 649,-	€ 649,-	Bekijk
Redable.nl	4.5 van 5 sterren (30 shopreviews) (30)		€ 649,-	€ 649,-	Bekijk

Reacties (83)

[BertNL]

Er is inmiddels ook een redelijk betaalbare 5k monitor geschikt voor macbooks en mac mini’s: uitvoering: ASUS ProArt PA27JCV Zwart Wellicht dat Tweakers die in 2025 een keer kan testen? Is overigens nog niet goed leverbaar in Nederland.

[Soulshaker]

En in begin 2025 de 5k BenQ PD2730S. Vreemd dat daar geen melding van was in dit artikel.

[mooiboy]

Het is inderdaad even wachten op de PD2730S
https://www.benq.com/en-u...essional/pd2730s/buy.html

Het is ook best bijzonder dat het al zolang heeft geduurd voordat er een goed 5K scherm op de markt kwam. Die van Apple is erg duur voor wat het is en de Samsung ViewFinity S9 is erg ondermaats.

Nu hopen dat de helderheid een beetje OK is.

[CorbataGames]

Hoe meer ik reviews van concurrerende schermen lees, des te meer ik het idee heb dat de Apple Studio display juist NIET duur is voor wat het is.

Die Asus ProArt had volgens mij (heb het niet meer nagezocht) volgens de eerste reviews zeer slechte speakers, het scherm was niet zo helder, kleuren vielen wat tegen, geen webcam en gebrekkige aansluitingen. Plus dat de speakers en schermhelderheid niet aan te sturen zijn met je toetsenbord.

Die Viewfinity was inderdaad ook echt ondermaats (plus dat ik een hekel heb aan de software van Samsung). De dell die te koop staat is zo lelijk dat je 'm niet op je bureau wilt hebben.

Ik wacht nog even of er komende jaren niet wat goede 32" 6k schermen komen. Ten opzichte van dat Apple scherm wil ik best wat concessies doen als het minder geld kost, ten opzichte van de Studio display ben ik op dit moment nog niet overtuigd van de concurrentie.

[Soulshaker]

De asus 5k monitor is voor 800 euro , de helft dan het 5k studio display van Apple.
En op vlak van aansluitingen is het studio display ook geen hoogvlieger.

[mooiboy]

Tja ik vind 1700 euro erg veel voor een IPS scherm met 60Hz. Dan begint het bij mij toch te jeuken. Ook vind ik het niet kunnen verstellen van je scherm een groot minpunt. Oh, en je kan hem niet met Windows gebruiken wat voor mijn hybride situatie wel belangrijk is.

De Benq gaat naar verwachting 1200 kosten.

Persoonlijk heb ik geen ingebouwde webcam nodig want ik heb al een goede externe. Speakers ook helemaal niet belangrijk en mogen er van mij ook helemaal uit.

Het belangrijkste is gewoon het paneel. Vooral de kleurweergave, de helderheid en de uniformiteit van de backlight.

[Reactie gewijzigd door mooiboy op 16 december 2024 13:13]

[Stiggy]

[...]
Oh, en je kan hem niet met Windows gebruiken wat voor mijn hybride situatie wel belangrijk is.
[...]

Dat kan wel hoor, ik gebruik mijn Studio Display al jaren hybride (op mijn eigen MacBook Pro, en van klanten krijg ik meestal een Windows laptop).

Ik zou het niet direct iedereen aanraden want je hebt wel eens een raar dingetje. Op een HP ZBook met Windows 11 heb ik bv een hele tijd gehad dat de ZBook aan zijn HP adapter moet hangen als je boot (daarna kan hij eraf), anders krijg je geen beeld. Dat was een jaartje of zo terug opgelost, maar vanochtend had ik het ineens weer. Afijn, even die voeding eraan en daarna werkt het feilloos. Ben altijd blij als ik thuiswerk, want dat beeld is toch echt een heel stuk fijner dan de 2560x1440 HP's die we op het werk hebben (of de Asus die ik er thuis nog naast heb staan).

[xs4me]

Ik kan dit alleen maar bevestigen.
Natuurlijk je kunt wat besparen voor een LG scherm of nog slechter, deze Benq, maar het verschil, en dus ook in prijs, is er gewoon. Zeker icm met Mac OS, geen gevoel met 3rd party drivers. Geen gezeik met poorten. Prachtig af gewerkt en natuurlijk het belangrijkst een prachtig scherm waarbij srgb en P3 ook werkelijk goed is.
Er naast staat een Apple thunderbolt display. Die dus weer direct aan te sluiten is op de studio display. Nog een voordeel. Dat ding is denk al 15 jaar oud en is nog steeds mooi en foutloos, terwijl al die DELLs en andere monitoren door de jaren heen al stuk zijn gegaan of vervangen zijn.
Bottom-line is dat die monitor dus de meest kosten efficiënte is van allemaal. De tijd zal leren of dat voor de studio monitor ook zo is. Maar ook de iMac schermen waren altijd prachtig. Maarja, die verving je dan ivm hardware, dus dat is met de nieuwe setup icm mac mini of studio dus ook handiger geworden.

[Reactie gewijzigd door xs4me op 17 december 2024 13:40]

[mxttie]

Ik kocht vorig jaar de LG ultrafine 5k, heel tevreden mee, buiten bij momenten de irritante popping in de speakers die na 1 maand startte.. ik wou eerst terugsturen maar heb ondertussen beseft dat ik dan mogelijk slechter af zal zijn, dus ik probeer er dan maar mee te leven 😉

[mooiboy]

Ik sla die even over..

YouTube: New 5K display for Mac! Asus ProArt PA27JCV

Het wachten is op de Benq met mini-led i.p.v. edge-lit zoals de Asus.

[DieMitchell]

dit is betaalbaar? Ik betaaldie iets meer als dat voor mij aw3225qf

[Muurtegel]

Monitors die geen 'macOS software' meeleveren kunnen ook via de mac bestuurd worden dmv het open source MonitorControl. Ik gebruik het zelf alleen om de brightness aan te passen via mijn keyboard, maar is een wereld van verschil met de meeste onhandige OSDs.

[Herbie!]

Naar zoiets heb ik lange tijd gezocht en uiteindelijk opgegeven. De meeste apps maakte de pixels donkerder maar het scherm bleef wel dezelfde intensiteit houden. Wat het resultaat doffer maakte.
Bedankt hiervoor ga ik binnenkort testen.


Net als voor het gebruiken van de rechtermuisknop toets op je toetsenbord, als je van die rode kringels hebt onder tekst en je dan per se je muis moet pakken om de suggesties te zien.
Daar ook lang naar gezocht maar nooit iets voor gevonden.

[ZpAz]

Waarschijnlijk kan je dat laatste wel met BetterTouchTool voor elkaar krijgen. Om een toetsenbord knop naar een andere actie te mappen, als een rechtermuisklik.

[Herbie!]

Bedankt, die app heb ik toevallig ook.
zeer handig om je scherm mee in stukken te kunnen delen, Waar gebruik jij die app voor?
Die ontwikkelaar ook eens benaderd hoe/of ik zo'n scriptje kon maken.
Maar daar nooit een reactie op gekregen.

Hetgeen waardoor het denk ik niet lukte, komt ook doordat je een muisklik wil mappen aan een stuk waar de cursor van je toetsenbord staat ipv waar de muis is.
Alhoewel ik mij niet kan voorstellen dat het niet kan.

[donny007]

Zelf gebruik ik BetterDisplay, die tool gebruikt het Display Data Channel om commando’s naar de monitor te sturen.

Standaard gebruikt BetterDisplay een combinatie van een pixel overlay (range 0-50 %) en displaycommando’s (range 51-100 %) om de helderheid over een groter bereik te kunnen regelen, dit kun je aanpassen in de instellingen zodat 0-100 % alleen hardwarematig wordt geregeld.

[wschoonveld]

Wat een mooi uitgebreide review!

Zelf gebruik ik een 4K monitor van LG, wat prima werkt op een Mac(book). Ik ben ik in het vooronderzoek heel erg zoekend geweest en heb mij blind zitten staren op de ppi. Er wordt hier weinig aandacht gegeven hoe de goedkopere monitoren werken op een Mac en dat snap ik niet. Ik was namelijk bang voor wazige letters, in de praktijk blijkt hier niks merkbaar te zijn en heb ik een haarscherp beeld. Ik gebruik mijn Mac voor kantoortaken, surfen en programmeren.

[johnbetonschaar]

Ik was namelijk bang voor wazige letters, in de praktijk blijkt hier niks merkbaar te zijn en heb ik een haarscherp beeld.

Het zal vooral van je ogen af hangen of het verschil merkbaar is, ik zie het in ieder geval direct en vind het verschil tussen 4K Windows/Linux vs 4K macOS, of tussen 4K macOS en 5K macOS heel erg goed zichtbaar. Ik had eerst een LG 5K scherm staan dat ik vervangen heb voor 4K Dell schermen omdat ik meer aansluitmogelijkheden en KVM wilde, en hoewel de Dell schermen uitstekend zijn in Windows en Linux, is de scherpte zeer duidelijk minder onder macOS. Je raakt er aan gewend en dan lijkt het 'super scherp' maar dat is het dus niet, er zit een overduidelijke software schaling overheen waardoor letters een beetje fuzzy worden.

Het is overigens echt niet 'vreselijk' en het verbaast me niks dat veel mensen het verschil niet zien, en deze manier van schalen heeft ook duidelijke voordelen (elke macOS app schaalt probleemloos op elk schermtype en DPI, in tegenstelling tot Windows of Linux waar je om de haverklap tegen slecht geschreven applicaties aan loopt die te groot zijn, of te klein, of fuzzy, of icoontjes hebben die piepklein zijn, etc). Maar je kunt ook niet claimen dat het een trade-off zonder nadelen is en dat je het verschil tussen 27" 4K of 5K niet kunt zien op macOS

[Olaf van der Spek]

, ik zie het in ieder geval direct en vind het verschil tussen 4K Windows/Linux vs 4K macOS, of tussen 4K macOS en 5K macOS heel erg goed zichtbaar.

Wat zie je voor verschil tussen macOS en Windows op 4K?

[johnbetonschaar]

Text rendering is niet pixel-perfect op macOS, je kunt duidelijk zien dat er intern op 2x resolutie wordt gerenderd en dan gedownscaled naar 1.5x (ik gebruik 'looks like 1440p' op 4K). Als je de scaling op 1x zet of op 2x, dan is de text rendering wel perfect, alleen ofwel veel te klein ofwel veel te groot.

[wernervp]

Text rendering op Windows (en Linux) met 150% scaling zal ook niet pixel perfect zijn, ik zie dat daar evengoed ook. Ook Windows kan van 1 pixel niet 1,5 pixel maken, dus iets van 5 pixels breed zal in Windows bij 150% ook 7 of 8 pixels moeten worden, 7,5 pixel bestaat immers niet.

Persoonlijk zie ik het verschil niet in kwaliteit tussen Windows en Mac op een 4K scherm, ik heb het echter ook nooit kunnen vergelijken met een 5K scherm. Nadeel bij Windows is vooral zichtbaar bij applicaties die HiDPPI niet ondersteunen, dat komt gelukkig nog maar weinig voor. Windows gaat er (bij mij) ook niet goed mee om wanneer je de laptop met HiDPI scherm geschaalt aansluit op een extern scherm zonder scaling, scherm elementen (vooral in Office apps goed merkbaar) zijn dan buitenproportioneel groot. Ik zie bij MacOS minder 'glitches' in het dagelijks gebruik dan bij Windows op HiDPI schermen. Ook bij Visual Studio zijn er allerlei problemen met de fonts wanneer je switched tussen scaled en niet scaled.. hier staat er ook iets over geschreven: https://depretto.dev/revi...l-a-hot-mess-in-2022.html

[johnbetonschaar]

Voor moderne apps op Windows en Linux Wayland werkt de schaling niet meer op die manier en blijft alles haarscherp ook met fractionele schaling. De applicatie krijgt dan gewoon door wat de virtuele resolutie en bijbehorende DPI zijn, en past automatisch alle rendering aan. Alle schaalbare elementen (fonts, vector icons) worden dan pixel-perfect getekend en het OS hoef niks meer te up-, of downscalen.

Dit is dus anders dan bij macOS waar global scaling op de hele frame buffer wordt toegepast, en applicaties geen idee hebben van de virtuele resolutie die de gebruiker heeft ingesteld. De applicaties leveren gewoon @1x en @2x bitmap assets voor niet-schaalbare elementen en tekenen schaalbare elementen in logische units (points), en dan regelt AppKit intern of ze op 1x worden getekend, of op 2x en dan downscaled naar bijvoorbeeld 1.5x. Het voordeel is dat op die manier altijd alle AppKit applicaties consistent renderen, het nadeel is dat je alleen pixel-perfect kunt renderen als de DPI van je scherm hetzelfde is als (of in ieder geval heel dicht bij) de standaard DPI die Apple heeft gekozen (en dat is bij 27” dus 5K)

De fuzzyness van text op macOS komt niet omdat er halve pixels worden getekend of wat dan ook, fonts zijn allemaal vector based dus die komen hoe dan ook niet perfect overeen met pixels, daar hebben we anti aliasing voor. Het is het downscalen van een 2x frame buffer naar een 1x frame buffer die dingen fuzzy maakt.

[Reactie gewijzigd door johnbetonschaar op 17 december 2024 10:58]

[Devvert]

Oh, dus ik kan rustig in de laatste Ubuntu de scholing op 150% zetten? Op m'n 28" 4k scherm was 100% of 200% schaling echt niet te doen.

[johnbetonschaar]

Als je Wayland gebruikt en de applicatie het Wayland fractional scaling protocol ondersteunt (automatisch als het een recente Gnome/GTK of KDE/QT applicatie is) dan wel. X11, XWayland of applicaties die op oudere GUI toolkits zijn gebaseerd of custom rendering gebruiken hebben nog steeds allerlei verschillende nadelen.

[fondacio]

Ik heb dezelfde ervaring. Ik had een LG 4K-scherm staan (27UK850), maar heb een jaar geleden een LG 5K-scherm gekocht. Mijn 4K-scherm is naar mijn werkplek verhuisd. Het 4K-scherm beviel eerst prima, maar sinds ik aan het 5K-scherm ben gewend, merk ik dat het 4K-scherm net iets minder scherp is. Het is een heel subtiel verschil en werken op 4K went ook weer snel, maar het is wel zo'n voorbeeld van een geval waarin je niet weet wat je mist tot je het een keer gezien hebt en daarna kun je het niet meer "ont-"zien.

[runnershigh]

Hier ook een 32" 4k monitor, van LG. Op de Mac Mini ingesteld op 2560x1440.

Wat mij betreft haarscherp beeld en uitstekend bruikbaar voor ontwikkelen en office, maar misschien weet ik niet wat ik mis ...

[lowfi]

4k op 32" of 4k op 27" is nogal een verschil. Wat heb je zelf?

[wschoonveld]

4k op 32" of 4k op 27" is nogal een verschil. Wat heb je zelf?

4K op 27 inch, 32 inch wordt weer een ander verhaal, het was een bewuste keuze om voor 27 inch te gaan.
Ik heb van mijn werk een goedkoop 24 inch monitor, daar zie ik veel duidelijker de pixels, maar het is wel scherp ondanks dat het geen hoge resolutie is.
Gelukkig wennen je ogen ook aan schermen en scherpte, ik had vroeger een CGA scherm daar heb ik uren achter gezeten… zelfs dat went 😎
Ik weet wel uit eigen ervaring dat jaren terug dat als monitoren in Windows gingen schalen dat het echt wazig werd en dat was heel vervelend.

[Reactie gewijzigd door wschoonveld op 16 december 2024 18:47]

[SG]

Mijn 4K en 1440p staan op meter afstand dan is 32” tov 75cm gelijk aan 24”
Ik gebruik rond de 150% schaling. Die afstand is fijn voor de ogen variofocus bril glazen. Maar niet ideale grote voor die afstand. Maar met 24” mis ik hoop canvas.

[z1rconium]

Als je 4k goed genoeg vind om met je mac te gebruiken, dan zijn er legio opties.
De spoeling word dun als je naar 5k gaat, maar zelfs dan blijft de studio display een zeer goede optie op het moment dat er nog geluid en een webcam bij moet. Apple heeft dit ding scherp in de markt gezet, ondanks dat ie z'n prijs heeft.

[sspiff]

Ik ben niet thuis in het Mac wereldje, maar het verbaasd me dat er een aanzienlijke groep mensen is die liever een flinke smak bijbetaald voor dat beetje extra pixels van een 5K scherm ipv naar een hogere refresh rate te gaan.

[z1rconium]

Als je veel met tekst bezig bent dan kom je er snel achter dat 5k scherp is (=native resolutie) en 4k moet schalen, tekst zal echter nooit echt scherp worden. Die 'smak' geld betaal ik dan ook nog om speakers en een webcam beschikbaar te hebben.

[Jefrey Lijffijt]

Volgens mij is het niet waar dat tekst twee keer gerenderd wordt. Tekst is vectorgebaseerd en je kunt dat direct renderen op welke resolutie maar nodig.

[redniels]

Vergeet alles wat je weet. Apple weet het beter. edit: En doet het dus ergens in de "pipeline" anders.

[Reactie gewijzigd door redniels op 16 december 2024 09:48]

[Luminair]

Ik vind dit een beetje een vreemde verwoording. Er is niet iets als een 'native' resolutie, en volgens mij verwijs je naar dat Apple veelal 2x gebruikt als scale vergeleken met hun eigen eerdere-generatie apparaten, wat de pixel dichtheid (PPI) effectief verdubbelt.
Zo gaat een 1440p iMac naar 2880p (5K) display. Maar dat neemt de mogelijkheid van een 4K scaling zeker niet weg, en je kunt arbitraire resoluties gewoon instellen als HiDPI / Retina. Bij 4K displays wordt dus gewoon ook een x2 scaling gebruikt. (Je kúnt verschillende factors kiezen, waarbij eerst naar 3x wordt geschaald en dan weer terug, maar dat gebeurt niet standaard)

Je kunt stellen dat naarmate je scherm fysiek groter wordt de pixeldichtheid afneemt, en daarmee de scherpte van tekst. En een 4K display op 27" zal niet het PPI hebben waar Apple op doelt, waarbij je tekst inderdaad minder scherp zal zijn dan op een 4K display van 21".

Maar dat heeft dus niks met "4k moet schalen" te maken.

[Hoboist]

Hierboven wordt genoemd dat 4k op Windows slechter is dan op de Macbook omdat

Text rendering is niet pixel-perfect op macOS, je kunt duidelijk zien dat er intern op 2x resolutie wordt gerenderd en dan gedownscaled naar 1.5x (ik gebruik 'looks like 1440p' op 4K). Als je de scaling op 1x zet of op 2x, dan is de text rendering wel perfect, alleen ofwel veel te klein ofwel veel te groot.

Jij zegt juist dat 4k niet goed schaalt op een mac.

Schaalt 4k nu wel of niet goed op een macbook?

[Metian]

Het hangt er ook maar net vanaf wat de toepassing is voor een mac. Als designer zou ik een hogere resolutie prefereren over hogere refresh rate. Als je wilt gamen op een mac, dan is het logischer om een hogere refresh rate te hebben (hoewel ik maar weinig mensen ken die gamen op een mac).

[sspiff]

Ik denk ook niet dat gamen op Mac een groot ding is, maar ook bij gewoon desktop gebruik merk je het verschil tussen 60Hz en 120Hz best sterk.

[bzzzt]

Als je een recente MacBook Pro hebt staat het display standaard ingesteld op 'ProMotion' (Apple marketingspeak voor 120Hz). Moet zeggen dat het misschien een stukje vloeiender scrolled maar vind het geen verschil tussen dag en nacht. Onscherpte door gebrek aan pixels valt mij veel meer op, maar ik lees dan ook niet terwijl ik door tekst scroll

[yvez]

Ik kan niet voor Apple spreken uiteraard. Maar als ik mijn Iiyama monitor (27" QHD) op 60hz ziet worden mijn ogen erg snel moe en zie ik als het ware de traagheid, niet dat het slowmo is, maar je ziet het gewoon. Als ik hem daarna terug op 144hz (of zelfs 120) dan is het gelijk een stuk rustiger voor mijn ogen.

Het is dus denk ik gewoon erg persoonlijk en waar je gevoeliger voor bent.

[bzzzt]

Ik vind dat heel subjectief en ook bijzonder dat je puur door de refresh rate vermoeid zou raken waarbij ik ook een beetje moet denken aan een placebo effect.

Dat je het ziet kan ik begrijpen, maar er verandert feitelijk niet zoveel aan het scherm: de interne refresh (die een stuk hoger ligt dan 60Hz), de backlight frequentie etc blijven gewoon gelijk. Gebruik je het scherm voornamelijk voor games of ook voor productief werk?

[yvez]

Uiteraard is het subjectief, dat zeg ik ook dat het persoonlijk zal zijn. Ik kan niet zeggen of het placebo is, wie weet.

Maar als je het kan zien, dan kan het dus ook dat het effect heeft op je. In mijn geval, zoals uitgelegd.

Ik weet nog toen ik vroeger, bij normale beeldbuizen, altijd op 60hz en voor het eerst een iiyama met 100hz had. Dat was echt nooit meer terug voor mij. Het kan inderdaad zijn, dat het effect bij lcd minder zichtbaar is en het nu in mijn hoofd zit. Hoe dan ook, als ik mijn monitor nu op 60hz zet, dan krijg ik last van vermoeide ogen.

[bzzzt]

Ik weet nog toen ik vroeger, bij normale beeldbuizen, altijd op 60hz en voor het eerst een iiyama met 100hz had. Dat was echt nooit meer terug voor mij.

Beeldbuizen werken heel anders: de lading die door de electronenstraal op het fosfor wordt gezet dooft heel snel uit waardoor er een flikkerend effect ontstaat wat door de meeste mensen bij 60Hz waarneembaar is. LCDs zijn een stuk trager en moeten actief naar een veranderde kleurwaarde gestuurd worden. Daarnaast flikkert het backlight (feitelijk een grote LED lamp) ook en wordt flikkering ook als 'tool' toegepast om motion blur tegen te gaan op sommige schermen.

[dengregg]

Bij crt schermen viel dit veel harder op door de manier dat deze werken. Bij die schermen lichten enkel de pixels op tijdens een kort gedeelte van het het weergeven van het scherm, waardoor zelfs bij een stilstaand beeld met hoge refresh nog steeds snel vermoeidheid kon optreden.

[Kanter]

Is ook wel persoonlijk. Heb een MSI QD-LED met 240 Hz een week getest maar nu weer terug naar 60 Hz. Ik merk geen groot verschil. Ja tuurlijk de MSI was iets vloeiender maar niet wereldschokkend verschil.

[pBook]

Ik had een 27” 5K iMac en was overgestapt naar een 4K 27” Dell scherm aan een MacBook. Na twee maanden heb ik die verkocht en een Studio Display gekocht. Het verschil is enorm. 4K naar 5K klinkt als een kleine stap, maar je hebt het over 77% meer pixels op hetzelfde formaat. Ik heb het scherm refurbished bij Apple gekocht. Was als nieuw, werkelijk geen enkel krasje, zelfde garantie ook.

Het is nog steeds een hoop geld, zeker tegenover de 27” iMac van een paar jaar geleden. Overigens zijn de speakers erg goed voor een beeldscherm. Ingebouwde webcam met Center Stage en mic zijn ook fijn.

[Reactie gewijzigd door pBook op 16 december 2024 08:05]

[iev2015]

Klopt, helemaal mee eens. Als UI/UX ontwerper staar ik voortdurend naar elke pixel. Ik werk hybride: thuis gebruik ik een 27" 4K-scherm en op kantoor een 27" 5K-scherm. Zo’n 5K-scherm (Studio Display) werkt zoveel fijner en rustiger voor mijn ogen. Het is een investering, maar voor dagelijks en intensief gebruik kan ik dat wel verantwoorden. Natuurlijk hoop ik op een beter alternatief met 120Hz, maar zulke schermen bestaan simpelweg (nog) niet in 5K.

[cmegens]

Als je grafisch werk doet of bijvoorbeeld video dan is een hogere refreshrate niet nodig of zelfs onhandig. Maar hoe hoger de resolutie, hoe hoger de resolutie van je video preview window.

Kleurechtheid en resolutie zijn voor dat soort toepassingen echt belangrijker dan verversingssnelheid.

[Soulshaker]

dat beetje extra pixels

77% meer pixels dan een 4k scherm.

[_eLMo_]

Niet allemaal hoor, ik snap dit ook niet. Ik heb een 49” QD-OLED er aan hangen. 5120x1440, dus dpi van 110 ofzo. Maar wat een kleurweergave! En ook leuk voor de games.

€900 met Black Friday.

[redniels]

610 voor de oude VA variant (daar ben ik voor gegaan, heel blij mee)

[CorbataGames]

Het betaalt zich wel uit. Ik heb een 5k hoofdscherm en een 4k er naast, allebei 27".

Die 4k blijft toch altijd een beetje behelpen.

[Tweaker626]

Wat voor velen van ons wellicht interessant zou zijn is een 'Apple-compatibiliteits-test' van deze BenQ en bv andere office monitoren:
uitvoering: LG Ergo 32UN880 Zwart
uitvoering: Iiyama ProLite XUB3293UHSN-B5 Zwart
uitvoering: LG 32UQ850V-W.AEU Wit, Zilver

Ervaring heeft namelijk geleerd dat niet elke monitor goed schaalt icm Apple (zoals ook in het artikel benoemd).
Zelf heb ik bv een zeer fijn Philips 27" 2560x1440 scherm dat op Linux super werkt, maar aan een Macbook onleesbare hoofdpijn-tekst oplevert. Zelfs met de bekende tooltjes om de HiDPI resoluties beschikbaar te maken krijg ik het niet scherp. Achteraf zag ik dat er veel problemen zijn met Apple Silicon icm 2560x1440, dus misschien is het risico bij 4k minder. Maar het maakt wel dat ik enigzins voorzichtig ben bij de aanschaf van een nieuwe monitor.

Sowieso is het wellicht een idee om bij elke monitortest even een Macbook aan te sluiten en iets te zeggen over het beeld. En ik snap best dat dit erg subjectief is, maar ik vertrouw op de Tweakers-test-redacteuren; die hebben inmiddels zo veel ervaring.

[Reactie gewijzigd door Tweaker626 op 16 december 2024 10:36]

[lenwar]

Okee, dat geeft in elk geval deels mijn vraag.

MacOS schaalt dus niet goed met iedere standaardmonitor?
Dat voelt een beetje gek. Je zou verwachten dat iedere monitor gewoon normaal behandelt wordt, net zoals op ieder ander besturingssysteem. Dit klinkt eerder alsof MacOS een vage/slechte implementatie heeft? Of ga ik nu te kort door de bocht?

Dit lijkt me eerder iets om als bug aan te melden?

[Tweaker626]

Korrekt.
Zie ook deze goede uitleg hierboven:
johnbetonschaar in 'BenQ MA320U - De ideale monitor voor je Mac?'

Overigens is vanwege die schaling juist 2560x1440 een probleem-resolutie voor Apple Silicon.
Daar vind je veel posts van gefrustreerde gebruikers over.

[lenwar]

Dus eigenlijk zou iedere review van iedere monitor gewoon moeten zeggen dat MacOS ruk is met dat scherm en de rest wel normaal.

Dan gaat Apple het waarschijnlijk wel oplossen. Nu hebben ze waarschijnlijk nog ergens een soort schijn bij sommigen dat die Apple-schermen ‘beter’ zijn. Maar als bij iedere review maar wordt benadrukt dat alles overal normaal is, gaat daar allicht helpen met dat idiote gedrag van ze 😊.

Ik vraag me nu alleen wel af hoe het dan komt dat het zo lomp gaat op het ene scherm en wel normaal op het andere scherm.

[Blurk62]

Ik heb een 32" LG Ergo op m'n thuiswerkplek in combinatie met een MBP M3 en nog een oude DELL U2715H. Heel tevreden over die LG, meestal zet ik hem op 3360x1890 maar vaak ook op 4K resolutie als ik bijvoorbeeld met hele grote logs bezig ben.
Overigens kun je met een paar tikjes zo weer de lettergrootte aanpassen in de meeste programma's zoals Sublime, iTerm of Chrome dus die schermresolutie zegt niet alles.
Ik herken totaal de klachten niet die anderen zeggen te hebben met het schalen van MacOS.
Op kantoor hebben we nog een paar LG 5K schermen en gek genoeg krijg ik daar juist hoofdpijn van! Veel te scherpe letters!

[Jefrey Lijffijt]

Net als Windows kan macOS het beeld opschalen met een kommagetal, bijvoorbeeld 1,25 keer of 1,5 keer. De aanpak is anders dan hoe Windows het doet: macOS doet intern alsof je een 5k- of 6k-scherm hebt aangesloten en schaalt het beeld vervolgens terug naar de 3840x2160 pixels die de monitor echt heeft. Dat levert een enigszins vage weergave op die, als je gaat pixelpeepen, kleine foutjes kan bevatten. Ik vond het evengoed fijner om naar te kijken dan het enigszins gekartelde beeld dat een regulier 100ppi-scherm op macOS geeft. Van performanceproblemen die zouden ontstaan door de hoge interne resolutie ervoer ik in de praktijk geen last.

Heb je hier een bron voor, want volgens mij is dit gewoon niet waar. Vrijwel alles in de interfaces van Mac is vectorgebaseerd en het schaalt ook nog gewoon direct naar een andere resolutie, niet dubbel. Dit is al het geval sinds de retina MBP is geïntroduceerd in 2012.

Tekst en de meeste opmaakcomponent zijn dus perfect, voor zover de resolutie het toe laat, wat voor schaling je ook kiest. Het internet zit helaas vol met rastergraphics die typisch voor een bepaalde resolutie zijn ontworpen en die worden uiteraard geschaald en opnieuw gerenderd; dat is altijd het geval als je schaling gebruikt, of het nu in Windows, Mac, je browser, of waar dan ook is.

[Chiron]

Heb je zelf een mac en een 4K monitor?

Tekst in native 4K (op de 137 ppi van een 32") leest superirritant, omdat de letters pixelig zijn. Door 5K te scalen naar 4K met Betterdisplay krijg je een soort 'cleartype' effect waardoor het een stuk fijner leest.

[Reactie gewijzigd door Chiron op 16 december 2024 10:27]

[Jefrey Lijffijt]

Ik ben inderdaad in de eerste plaats Mac gebruiker en gebruikte een 4K scherm op 27" waar ik ook een Windows desktop aan heb hangen. Recent overgestapt naar een 34" widescreen met lagere ppi, hogere verversingssnelheid en usb-c. Op Windows is tekst op beide monitoren niet zo prettig als bij MacOS. Ook MacType geprobeerd, nog steeds slecht leesbaar.

Ik ga het nog eens in detail bekijken hoe tekst eruit ziet op de twee monitoren met verschillende vergrotingsfactoren. Het verhaal dat dit niet juist werkt op MacOS gaat tegen mijn kennis, intuïtie en ervaring in.

[Chiron]

Je 34" widescreen is een 1440p in de hoogte denk ik, waardoor je qua ppi op de 'sweet spot' van 109ppi gaat zitten. Dat komt beter uit de verf dan 4K (een Apple 5K scherm is stiekem 'quad-1440p').

En op 27" is de ppi met 4K 163ppi, waardoor tekst ook scherper kan 'ogen' dan op een 32".
Ik vind overigens tekst op een 32" al klein, 27" zou helemaal inimini moeten zijn (maar dat ligt meer aan mijn ogen en de kijkafstand denk ik).

Het is niet dat het niet werkt, maar native 4K op 32 inch in macos is qua tekst vind ik niet prettig. Het ziet er heel raar blurry en pixelig uit. Als ik hidpi aanzet met betterdisplay ziet tekst er iig veel leesbaarder uit, zoals windows dat met cleartype doet.

En het is puur met tekst. Als ik ga fotobewerken zet ik hem juist op 4K native, zodat ik geen artefacts heb door het scalen.

[VBald]

Hoi Jefrey,
Het gaat toch om de 55ppi of 110ppi wat voor Apple software het beste valt dus rond 109ppi. Retina is vanaf 218/220ppi dat is 4x55ppi ongeveer.
Bij de 32" 4k is de ppi meestal 157ppi en dat is niet geheel in buurt van 55x3=165ppi, daarom onscherp om het zo te zeggen.
Bij 34" 4k is de ppi waarschijnlijk lager en nog meer onscherp.

27" 4k is 163ppi dus echt dichtbij de 165ppi of anders 109ppi/2=54,5ppi en dan 54,5x 3=163,5ppi, dit is waarom het scherper is/oogt. Vermenigvuldiging van 720p doen het dus goed bij MacOS, 5K heeft dus 2880 en dat is 2x1440p, maar 4k heeft 2160, dat is 2160/720p=3, dus een mooie schaling voor 720p.

Ik neem aan dat je dit allemaal al weet, misschien kijken of je de windows dezelfde output moet geven naar het scherm als MacOS doet, wellicht dat het er hetzelfde uitgaat zien.
Hoe is de ervaring van MacOS van je 27" 4k naar 34"? Beter of niet? Want uitgaande van de ppi zou het minder moeten zijn, mits het vector verhaal het geval is.

Succes

[lenwar]

Wat ik hier niet helemaal uit haal.

Wat maakt dit scherm nou ideaal 'voor MacOS' en een willekeurige andere monitor met hetzelfde kleurbereik niet? (Apple hardware is tenslotte niets bijzonders. Het zijn gewoon pc's waar geen drivers voor Windows/Linux voor zijn. Maar goed, dat is even een andere discussie )

[Roel1966]

de weergave gelijk aan een full-hd-monitor (1920x1080), wat op 32" erg grote tekst en een krappe werkruimte oplevert. Geen schaling gebruiken is ook geen goed idee, want dan worden de letters juist heel erg klein.

Dit is niet alleen een punt specifiek voor deze monitor maar wel een belangrijk punt waar ik laatst tegenaan ben gelopen bij een Samsung 32 inch 4K monitor. Ik ging er vanuit dat je dan meer werkruimte in de hoogte hebt maar bij scaling valt ook dit behoorlijk tegen. Vandaar dat ik uiteindelijk bij een 21:9 monitor ben gebleven waarbij je ondanks scaling toch een ruime werkruimte blijft houden.

Tja en verder, snap niet helemaal waarom een merk als Benq zich opeens richt op Apple terwijl de specs nou niet echt vergelijkbaar zijn of in de buurt zitten van een Apple monitor. Ik denk dat in feite elke willekeurige 32 inch 4K monitor even zo geschikt zou zijn voor een Apple device. Daarentegen vind ik het prijskaartje best wel aan de hoge kant voor in feite en 'gewone' doorsnee 4K monitor. Zeker als je bekijkt dat de O-led monitoren nu wel ongeveer in diezelfde prijscategorie zitten.

Of en hoe precies de settings zijn durf ik even niet te zeggen omdat ik verder geen meetapparatuur daarvoor in huis heb, maar de MSI O-led monitor die ik nu sinds 1 maand gebruik heeft standaard zowel Adobe-RGB, s-RGB als DCI-P3 kleurinstellingen.

[Blokker_1999]

De tekstgrootte en werkruimte op de 5120x2160 pixels tellende Studio Display is daarmee bijvoorbeeld gelijk aan een gewone 27"-monitor met 2560x1440 pixels.

Daar klopt de wiskunde toch niet lijkt mij daar 1440x2 nog altijd geen 2160 maar 2880 is. Je verliest dus ofwel tekstgrootte ofwel werkruimte.

[Mast]

De resolutie van de Studio Display is dan ook 5120 x 2880.

[deepvreezo]

Dit moet inderdaad 5120x2880 zijn, gefixt!

[Deodorex]

Heeft iemand nog een tip voor een monitor met ingebouwde goede speakers?

[VBald]

Bekijk de Gigabyte line-up bv 27U, 28U en 32U. Ook de Samsung Odyssey G7 etc hebben speakers. Ik heb zelf geen monitor, dus vanuit reviews zijn ze van de Gigabyte goed.

[ede]

Ik gebruik mijn oude Apple Thunderbolt Display met een Thunderbolt 3 naar Thunderbolt 2 converter.
Je kunt die monitor nog steeds voor een paar honderd euro op Marktplaats vinden.

De speakers in deze monitor zijn goed

[BertNL]

Afgezien de speakers van de  Studio Display hebben de meeste monitors vaak vrij matige speakers. Dell biedt nog de optie om bij bepaalde modellen een losse speaker onderaan het scherm te koppelen. Die losse speakers zijn iets beter, maar maken tegelijkertijd het uiterlijk van de monitor minder strak.