Inleiding: halve Gen5
Samengevat
Samsung heeft na vier jaar een update in de EVO-serie uitgebracht. De 990 EVO biedt geen opzienbarende prestaties; het zijn drives met een eenvoudige vierkanaalscontroller en dankzij HMB hebben ze geen eigen dram-cache aan boord. Niet alleen het enkelzijdige pcb maakt de drives geschikt voor laptops, maar ook de mogelijkheid om slechts twee in plaats van vier Gen5-lanes te benutten, moet ze zuinig maken. We zagen dat lage energiegebruik nog niet terug, maar verder presteren de drives redelijk en zijn ze in ieder geval sneller dan de 970 EVO Plus-drives. Er is echter veel keus in dit segment en vooralsnog weinig reden om voor deze EVO's te kiezen.
Samsung heeft iets geks gedaan, of misschien is het wel iets heel slims. De nieuwe Samsung 990 EVO is namelijk de eerste Gen5-ssd van het bedrijf, maar tegeljik ook weer niet. Dat is minder onlogisch dan je zou denken, want elke Gen5-drive is natuurlijk ook gewoon een Gen4-drive, dankzij de magie die backward compatibility heet. Toch is het zo simpel niet bij de 990 EVO, want het is eigenlijk meer een Gen4-drive die dankzij de trukendoos van Samsung ook Gen5 snapt.
In beginsel is de positionering van de 990 EVO eenvoudig. Samsung hanteert altijd de PRO-aanduiding voor modellen die voor veeleisende gebruikers bedoeld zijn, en de EVO-serie is daar een afgeleide van, die bedoeld is voor de mainstreamgebruiker. Dat is met de 990 EVO niet anders. De opgegeven snelheden van de ssd's liggen duidelijk onder die van de 990 PRO-drives en de controller is eenvoudiger, terwijl het geheugen een generatie ouder is. Die support voor PCI Express Gen 5-lanes zagen we echter nog niet eerder bij Samsung. Het werd overigens hoog tijd voor een EVO-drive in de 900-serie, want de laatste EVO's, de 970 EVO Plus, werden in januari 2019 geïntroduceerd. Tussentijds, in 2021, heeft Samsung nog wel een non-Pro 980 uitgebracht, maar dat was net als de 970 EVO's een Gen3-drive en niet bepaald een snelheidsmonster.
Tijd om te kijken dus wat Samsung op het pcb van de 990 EVO gesoldeerd heeft en wat de prestaties van die componenten zijn. De adviesprijzen van Samsung zijn, als we naar eerdere productintroducties kijken, altijd wat aan de hoge kant en zakken een tijdje na introductie. De drive is beschikbaar in twee versies; de 1TB-uitvoering kost 120 euro en de 2TB-variant 200 euro. Daarmee zitten we in de vreemde situatie dat de adviesprijzen van de 990 EVO boven de winkelprijzen van de 990 PRO liggen, maar dat wordt ongetwijfeld nog rechtgetrokken.
:strip_exif()/i/2006384758.jpeg?f=imagenormal)
De drives
We kunnen niet zo gek veel zeggen over de componenten van de 990 EVO, want zoals gebruikelijk is Samsung niet superscheutig met details. Wel weten we dat de 990 EVO een zesde generatie v-nand aan boord heeft. De 990 Pro heeft nand van Samsungs zevende of, voor de 4TB-versie, zelfs achtste generatie. Volgens Samsung is de zesde generatie v-nand in de 990 EVO wel 'revised'. Wat dat precies inhoudt, is niet helemaal duidelijk. Het originele zesdegeneratie-v-nand telt 128 laagjes, en heeft een maximale snelheid van 1200Mbit/s en dies van 512Gbit. De herziene V6-generatie zou 133 laagjes hebben en iets zuiniger zijn. Dat V6 Prime-nand heeft wel dezelfde snelheid en maximale capaciteit als het gewone V6-nand.
Om dat nand aan te sturen, heeft Samsung uiteraard weer een eigen controller gesoldeerd. Dat is de Piccolo-controller, een vierkanaalscontroller met zes Arm Cortex-R8-cores die per kanaal maximaal vier dies kan aansturen. Met de nand-controllercombinatie is Samsung de HBM-weg ingeslagen. De 990 EVO heeft geen eigen dram-chips voor caching aan boord, maar maakt gebruik van het systeemgeheugen, een techniek die 'host memory buffer' genoemd wordt. Onder de sticker is het dan ook niet druk; een enkele nandpackage wordt vergezeld door de Piccolo-controller en verder zijn er een paar discrete componenten voor spanningsregulatie. Het pcb heeft plaats voor een tweede nandpackage, bijvoorbeeld voor 4TB-drives, en de onderkant is geheel leeg.
De drives zetten op papier geen prestaties neer om steil van achterover te slaan. Ook voor Gen4-drives zijn de opgegeven sequentiële lees- en schrijfsnelheden van respectievelijk 5000 en 4200MB/s niet opzienbarend. Het (opgegeven) opgenomen vermogen is dan ook niet schrikbarend hoog met 4,5 tot 6,1W, afhankelijk van de activiteit en het model, zeker niet als je de pakweg 10W van Gen5-drives in je achterhoofd houdt. Een heatsink acht Samsung dan ook niet nodig, al heeft het natuurlijk wel de bekende sticker met ingebouwde koperlaag als heatspreader op de ssd's geplakt.
De drives hebben de standaard vijf jaar garantie die we gewend zijn en het aantal bytes dat je naar de drives kunt schrijven voordat je problemen mag verwachten, bedraagt 600TB voor de 1TB-versie en 1200TB voor de 2TB-drive.
Hoe de drive precies aan de Gen5-ondersteuning komt, is niet helemaal duidelijk. De Piccolo-controller is immers geen nieuwe controller en werd al eerder in gewone Gen4-drives gebruikt. Volgens Samsung zouden vooral laptops van de ondersteuning voor Gen5-lanes profiteren. Zo kan de 990 EVO wel in Gen5-slots worden ingebouwd, maar omdat dan maar twee lanes gebruikt worden, kan de drive minder makkelijk thermische problemen opleveren. Voor desktopsystemen is het nut beperkt; als je een Gen5-slot hebt, beschik je gewoon over vier lanes en koeling mag in een beetje desktop geen probleem zijn. Wel zouden de twee Gen5-lanes en de daarmee gepaard gaande bescheiden prestaties geschikt zijn voor add-inkaarten waarop je meer ssd's kunt installeren. We kunnen ons echter voorstellen dat je ook dan wel voor wat koeling zou zorgen om het maximale uit je ssd's te halen.
Testmethode
Testconfiguratie
| Moederbord |
Asrock Z790 Taichi |
| Processor |
Intel Core i7-13700K |
| Geheugen |
4x Kingston Fury Beast 32GB DDR5 @3600MT/s |
| Systeemdrive |
Corsair MP600 500GB |
| Videokaart |
Geen (igp) |
| Koeler |
Scythe Mugen 5 rev C |
| Voeding |
Seasonic Prime Titanium 650W |
| Windows-versie |
Windows 11 |
| Gebruikte software |
AS SSD 2.0.7316.34247
ATTO 4.01.0f1
CDM 8.0.4
PCMark 10 2.1.2177 64
3DMark |
Ons testsysteem bestaat uit een Core i7-13700K die we in een Asrock Z790 Taichi-moederbord prikken. Dat combineren we met 128GB DDR5-werkgeheugen, bestaande uit twee kitjes Kingston Fury Beast van 64GB. Dat geheugen hebben we nodig om een ramdisk te maken om alle tests mee te draaien, zodat we geen bottleneck hebben van een systeemschijf. Omdat we alle geheugenslots bezetten met dual-rank-modules, kan het geheugen niet meer dan 3600MT/s halen. Om te booten hebben we een Corsair MP600-drive in gebruik waarop we Windows 11 Pro geïnstalleerd hebben. Het geheel wordt van prik voorzien door een Seasonic 650W-voeding.
Synthetische tests
Wat benchmarks betreft hebben we een paar wijzigingen aangebracht. We draaien nog steeds enkele synthetische benchmarks als AS SSD en ATTO, en hebben daar CrystalDiskMark aan toegevoegd, met de standaardinstellingen en de tests van de NVMe-benchmark.
Praktijktests
De praktijkbenchmarks bestaan uit PCMark 10, waarvan we de complete Storage-test draaien, en ook de zware consistencytest is gebleven. Speciaal om de gamingprestaties in kaart te brengen, heeft UL Benchmarks een Storage Benchmark aan 3DMark toegevoegd; die draaien we voortaan ook. We hebben onze eigen traces, opgenomen en afgespeeld met NasPT, geschrapt. Die kregen een baard en de software wordt al te lang niet bijgewerkt om relevante resultaten te kunnen geven.
Wel hebben we onze USB-test naar ssd-benchmarks geport, zodat we een realworldtest toevoegen waarmee je kunt zien hoe snel een drive kleinere en grotere bestanden kopieert. Daarnaast testen we hoe snel de (pseudo-)slc-cache van een ssd is en hoelang die bruikbaar is door er sequentiële data in blokken van 500MB naartoe te schrijven en de snelheid te loggen. Velen van jullie vroegen in het verleden of we kunnen testen hoe ssd's presteren als ze niet volledig leeg zijn. Dat doen we met deze test door niet alleen te testen op een lege drive, maar ook op een halfvolle drive en een ssd die voor driekwart vol is. We schrijven in die drie gevallen naar de drive vanaf een ramdisk.
Warmte en energie
Die laatste testmethode gebruiken we ook om de warmtehuishouding in kaart te brengen. Een te hete ssd gaat immers throttlen, waardoor de prestaties teruglopen. We testen daarom ssd's hetzij met hun eigen heatsink als ze daarmee geleverd worden, hetzij onder de heatsink van ons Taichi-moederbord om te zien hoe de temperaturen en bijbehorende snelheden van de drive zich ontwikkelen bij belasting. De overige tests worden met actieve koeling op de ssd's uitgevoerd om de effecten van die throttling op de ruwe prestaties te minimaliseren. Uiteraard testen we de drives met de op het moment van testen nieuwste firmware.
Ons testplatform bestaat uit een Z790-moederbord met Intel Core i7-13700K-processor. Wat we nog niet konden op dat nieuwe platform, was het opgenomen vermogen van ssd's testen. Daar komt nu verandering in, want inmiddels hebben we een oplossing ontwikkeld om het energiegebruik van ssd's nauwkeurig te meten en te loggen.
Om het vermogen van ssd's te meten, gebruiken we een aangepast riserkaartje van het bedrijf SerialCables. Daarmee kunnen we naast Gen3- en Gen4-ssd's ook de snellere Gen5-drives meten.
We hebben het pcb aangepast en er een stroommeter op gesoldeerd. Die INA226-meter meet de spanningsval over een shuntweerstand en stuurt de meetgegevens naar een Arduino. Die logt tijdens de tests keurig wat het gevraagde vermogen van de drives is. We rekenen dat om naar milliwatts en de samplesnelheid is 20ms, waarbij de sensor dan al acht samples gemiddeld heeft, voor een effectieve samplerate van 400 metingen per seconde.
/i/2005822522.png?f=imagenormal)
We gebruiken CrystalDiskMark om het opgenomen vermogen tijdens lezen en schrijven te meten. Om het idle-vermogen te meten, zetten we het Windows-energieprofiel op Power Saver en wachten we tot ASPT de drive in Deep Sleep op PS4 zet. Dat idle- of slaapverbruik is vooral relevant voor laptopgebruikers, maar let op: een drive die niet correct in slaapstand gaat, verbruikt al snel ongeveer 1W aan vermogen. Dat klinkt niet als veel, maar met acht uur per dag is dat 3kWh per jaar en als je pc constant aanstaat, is dat 9kWh: toch een paar euro.
:strip_exif()/i/2005670190.jpeg?f=imagenormal)
Synthetische tests: ATTO en CrystalDiskMark
Met ATTO testen we comprimeerbare data in steeds oplopende transfersizes. We lichten de 4kB-, 64kB- en 1MB-transfersizes eruit. De kleinere groottes zijn relevant voor de random read- en writeprestaties, terwijl de 1MB-bestanden een beeld van sequentiële overdrachten geeft. ATTO gaat tot transfersizes van 64MB, maar in de regel lopen de snelheden na 1MB niet meer op.
Samsung adverteert de 990 EVO's niet als snelheidsmonsters; ze zouden 5000 en 4200MB/s voor lezen en schrijven moeten halen. In ATTO haalt de 2TB-drive dat bijna, mits we hem in een Gen4-slot prikken. Op Gen5 blijft de leessnelheid wat achter, terwijl het schrijven even snel gaat, maar wel iets minder hard dan de geadverteerde 4200MB/s.
- ATTO - Read - QD 4 - 1MB
- Read - QD 4 - 64kB
- Read - QD 4 - 4kB
- Write - QD 4 - 1MB
- Write - QD 4 - 64kB
- Write - QD 4 - 4kB
CrystalDiskMark
We splitsen de resultaten van CDM op in sequentiële en random groepen. We draaien CDM twee keer: één keer met de defaultinstellingen en de tweede keer met het NVMe-profiel. Tussen beide tests zit wat overlap, maar we hebben de NVMe-specifieke tests als zodanig aangegeven.
CrystalDiskMark komt altijd mooi in de buurt van de door de fabrikant opgegeven specs en dat is in het geval van de 990 EVO niet anders, tenminste, voor de 2TB-drive. Die komt zowel met Gen4- als Gen5-interface aardig in de buurt van de 5GB/s, maar de kleinere drive blijft weer wat achter. De Pro-drives van Samsung zijn uiteraard een stuk sneller, maar de nieuwe EVO's zijn toch sneller dan de 970 EVO's die ze opvolgen.
- Sequential 1MB - Q8T1 - Read
- 1MB - Q8T1 - Write
- 1MB - Q1T1 - Read
- 1MB - Q1T1 - Write
- 128kB - Q32T1 - Read
- 128kB - Q32T1 - Write
In de random read- en writeprestaties blijft de MP700 Pro iets achter bij zijn concurrentie. De iets lagere prestaties zagen we ook al bij de 4kB-tests van ATTO.
- Random 4KB - Q32T1 - Read
- 4KB - Q32T1 - Write
- 4KB - Q1T1 - Read
- 4KB - Q1T1 - Write
- 4KB - Q32T16 - Read
- 4KB - Q32T16 - Write
Synthetische tests: AS SSD
AS SSD maakt gebruik van niet-comprimeerbare data, waardoor de snelheden meestal wat lager uitvallen dan bij CDM of ATTO.
Beide capaciteiten scoren in het Gen4-slot vrijwel identiek, maar onze 1TB-drive is iets trager op Gen5. Dat geldt voor zowel lezen als schrijven.
- AS SSD - Read - Sequential
- Write - Sequential
- Read - 4k-blokken
- Write - 4k-blokken
- Read - 4k-blokken - 64 Threads
- Write - 4k-blokken - 64 Threads
Iops
Hoge iops zijn natuurlijk een direct gevolg van hoge doorvoersnelheden, maar voor het gemak voegen we ze voortaan aan de benchmarkresultaten toe.
Volgens Samsung zijn de 990 EVO-drives met name op het gebied van iops verbeterd ten opzichte van eerdere generaties. We zien inderdaad zeer respectabele prestaties voor een min of meer budgetdrive.
- Read - 512B
- Write - 512B
- Read - 4k
- Write - 4k
- Read - 4k-64 Threads
- Write - 4k-64 Threads
- Read - 16MB
- Write - 16MB
Praktijktests: filecopy en duurtest
In deze kopieertest lezen en schrijven we kleine en grote bestanden van en naar de ssd. Om een bottleneck met de systeemopslag te voorkomen, draaien we de test vanaf een ramdisk.
De 2TB 990 EVO leest de 5MB-bestanden iets sneller dan de 1TB-uitvoering, maar in het schrijven ervan zitten grotere verschillen. Dat geldt ook voor de 10GB- en 50GB-bestanden, hoewel de verschillen steeds kleiner worden.
- 1000x 5MB-bestand lezen
- 1000x 5MB-bestand schrijven
- 10GB-bestand lezen
- 10GB-bestand schrijven
- 50GB-bestand lezen
- 50GB-bestand schrijven
Cachetest
We testen de snelheid van de cache (met actieve koeling op de drives om throttling te voorkomen) door op een lege drive, een halfvolle drive en een driekwart volle ssd een testbestand te schrijven. De lege drive is uiteraard een bestcasescenario, maar de halfvolle en driekwart volle drives zul je vaker in de praktijk tegenkomen. We meten de overdrachtssnelheid van elk bestand, een bestand van 500MB dat in een 329MB grote zip verpakt is, en geven in de grafiek die snelheid weer. We schrijven tot de helft van de vrije ruimte gevuld is.
Ook in de duurtest is de 2TB-versie van de 990 EVO aanzienlijk sneller dan de 1TB-versie met schrijven. De 2TB-drive haalt 3,3GB/s op een lege schijf, terwijl de 1TB-versiee op 2,2GB/s blijft steken, weliswaar met pieksnelheden van 2,8GB/s. Op gevulde drives zakken de prestaties van beide uitvoeringen echter flink in: we meten voor de 1TB-drive niet veel meer dan 0,6 tot 0,7GB/s en voor de 2TB is het iets beter met 1,2GB/s.
PCMark Storage
De Storage-test van PCMark geeft een totaalbeeld van een combinatie van allerlei activiteiten die van je opslag gebruikmaken. De totaalscore en -bandbreedte geven een algemene indruk, terwijl de deelresultaten inzoomen op specifieke toepassingen.
De 2TB 990 EVO scoort een stuk hoger in PCMark in een Gen5-slot dan wanneer we de drive in een Gen4-slot testen. De 1TB-versie scoort weer aanzienlijk daaronder, met een nog lagere score voor de Gen4-test. Beide scores zijn wel een stukje hoger dan die van de 970 EVO Plus-equivalenten.
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore - Bandbreedte
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore - Toegangstijd
PCMark 10 deelresultaten: starten en gebruik software
- PCMark 10 - Starten Adobe Acrobat
- Starten Adobe Photoshop
- Starten Adobe Lightroom
- Starten Adobe Premiere_Pro
- Starten Adobe Illustrator
- Starten Adobe After Effects
- PCMark 10 - Starten Windows 10
- Gebruiken PowerPoint
- Gebruiken Excel
- Gebruiken Photoshop Heavy
- Gebruiken InDesign
- Gebruiken Illustrator
- Gebruiken After Effects
Gaming
- PCMark 10 - Starten Overwatch
- Starten Call of Duty: Black Ops 4
- Starten Battlefield V
Bestandsmanipulatie
- PCMark 10 - 2.37GB_(399_JPEGs)_leestest
- 2.37GB_(399_JPEGs)_kopieertest
- 2.37GB_(399_JPEGs)_schrijftest
- 20GB_(4_ISOs)_leestest
- 20GB_(4_ISOs)_kopieertest
- 20GB_(4_ISOs)_schrijftest
PCMark 10 Consistency
De 990 EVO is duidelijk geen ssd die je voor heel zware taken moet inzetten. De Consistency-score is een van de laagste van de moderne Gen4-drives en aangezien we absolute budgetdrives buiten beschouwing hebben gelaten, is dit een van de minst presterende drives in deze zware test.
- PCMark 10 Consistency - Steady state bandwidth
- Steady state read latency
- Steady state write latency
In onderstaande grafiek zie je het verloop van de bandbreedte tijdens de consistencytest. In de acht degradatiefasen wordt de ssd eerst tweemaal volgeschreven met data en draait PCMark de Storage-test, met tussentijds steeds langer durende randomwriteworkloads. Vervolgens wordt in de drie steadystatefasen de Storage-test gedraaid, voorafgegaan door drie kwartier randomwriteworkloads. De ssd moet tijdens die fase zijn 'slechtste' prestaties geven. Tijdens de vijf recoveryfasen kan de drive zich herstellen. Tussen de Storage-benchmarks door is de drive steeds vijf minuten idle om ruimte te bieden voor interne optimalisaties als garbage collection.
- Degrade-fase
- Steady-state en recovery
Warmtetest en vermogen
We hebben het idle-vermogen geprobeerd omlaag te krijgen, maar noch in het Gen4-slot, noch in het Gen5-slot willen de EVO's lager dan 0,2W. Ook een Power Saving Mode in Samsung Magician bood geen soelaas. Onder load is het energiegebruik, zeker bij random operaties, wel redelijk in orde. Idle en bij sequentiële opteraties maakt het niet uit of de ssd in een Gen4- of Gen5-slot zit, maar de 990 EVO is wel duidelijk zuiniger bij random operaties in Gen5-modus.
- Opgenomen vermogen - Idle
- Opgenomen vermogen - 1MB Lezen
- Opgenomen vermogen - 4KB Lezen
Warmtetest
In onze warmtetest laten we de drive gedurende een kwartier volschrijven en meten we daarbij de temperatuur van de ssd en de snelheid waarmee de drive volgeschreven wordt. Zo hebben we direct een indicatie van de afmetingen van de (pseudo-)slc-cache. In onderstaande grafieken zie je het verloop van de test en in de tabel hebben we enkele gemiddelden op een rijtje gezet. We kijken daarbij naar de gemiddelde snelheid die gehaald wordt bij het schrijven naar de cache en hoe groot die is, of in ieder geval hoeveel data je op volle snelheid kunt wegschrijven. Ook loggen we de maximale temperatuur en de gemiddelde ssd-temperatuur tijdens de test.
De EVO's zetten geen indrukwekkende presaties op cachinggebied neer. De 2TB-uitvoering haalt net de 4GB/s, maar dat is op pieken; de gemiddelde snelheid naar de cache is slechts 2,9GB/s. Die cache is ook niet heel groot; we kunnen slechts 111GB schrijven voordat de snelheid inzakt naar 1,1GB/s. Bij de 1TB-versie is de gemiddelde snelheid slechts 2,1GB/s met een cacheafmeting van 81GB, waarna we met slechts 0,6GBs schrijven. In geen van beide gevallen loopt de temperatuur hoog op. We meten voor beide drives slechts 66 graden maximaal, en een gemiddelde van 59 en 60 graden voor de 1TB- en 2TB-drives.
| Drive |
Schrijfsnelheid naar cache |
Capaciteit cache |
Schrijfsnelheid zonder cache |
Maximale temperatuur |
Gemiddelde temperatuur |
| Samsung 990 EVO 1TB |
2,1GB/s |
81GB |
0,6GB/s |
66°C |
59°C |
| Samsung 990 EVO 2TB |
2,9GB/s |
111GB |
1,1GB/s |
66°C |
60°C |
| Samsung 970 EVO Plus 2TB |
2,4GB/s |
5GB |
1,5GB/s |
78°C |
74°C |
| Samsung 980 1TB |
2,2GB/s |
56GB |
0,6GB/s |
56°C |
52°C |
| Samsung 980 PRO 1TB |
3,2GB/s |
112GB |
1,7GB/s |
63°C |
59°C |
| Samsung 980 PRO 2TB |
3,2GB/s |
222GB |
1,5GB/s |
60°C |
57°C |
| Samsung 990 PRO 1TB |
4,0GB/s |
226GB |
1,6GB/s |
61°C |
58°C |
| Samsung 990 PRO 2TB |
4,0GB/s |
219GB |
1,8GB/s |
61°C |
58°C |
| Lexar NM790 2TB |
4,1GB/s |
267GB |
1,7GB/s |
68°C |
65°C |
| Kingston KC3000 2TB |
3,4GB/s |
674GB |
1,2GB/s |
73°C |
67°C |
| WD Black SN770 1TB |
3,7GB/s |
354GB |
0,4GB/s |
60°C |
58°C |
| Lexar NM790 2TB |
4,1GB/s |
267GB |
1,7GB/s |
68°C |
65°C |
Prestatie-index
Voor onze testsuite hebben we twee prestatie-indices gemaakt. Daarbij maken we onderscheid tussen een index voor licht en een voor zwaar gebruik, met de zware Consistency-test van PCMark als onderscheidende test. De overige benchmarks tellen allemaal even zwaar mee.
De prestaties van de 990 EVO zijn een stuk minder dan waar we inmiddels mee verwend zijn. Met sequentiële snelheden onder de 5GB/s en redelijke, maar zeker geen geweldige prestaties, komen de drives in onze index niet al te hoog in de lijst te staan. Vooral de 1TB-drive had wel wat beter mogen presteren. Als we de 990 EVO's vergelijken met hun voorgangers, de 970 EVO Plus-drives, dan zien we zeker voor de 2TB-uitvoering duidelijk een verbetering in de index voor licht gebruik.
- Prestatie-index licht gebruik
- Prestatie-index zwaar gebruik
Conclusie
Het heeft vier jaar geduurd om weer een nieuwe EVO-drive uit te brengen; de 970 EVO Plus werd in januari 2019 geïntroduceerd. Sindsdien heeft Samsung zich, met de Pro-serie, vooral gericht op drives voor meereisende gebruikers. Hoog tijd voor een mainstreamdrive dus en dat is de 990 EVO dan ook, niet veel meer of minder.
We zijn de laatste tijd natuurlijk verwend met drives die hetzij mooie prestaties laten zien, zoals alle Gen5-drives die op de Phison E26 met Micron B58R-nand zijn gebaseerd, hetzij voor niet te veel geld degelijke prestaties neerzetten, zoals Lexars aanbod of drives als de WD Blue SN770. Die laatste is in de 2TB-uitvoering tegenwoordig voor pakweg 120 euro te koop, toevallig gelijk aan de adviesprijs van Samsungs 1TB-model. De WD-drive is in een Gen4-slot even snel; de 990 EVO is met z'n twee Gen5-lanes iets sneller. Het geeft wel aan dat er flink met de prijs gestunt moet worden om de 990 EVO aantrekkelijk te maken, want de adviesprijs is veel te hoog.
De prestaties zijn dus redelijk en beter dan die van de directe voorganger: de 970 EVO Plus. Dat mag natuurlijk ook wel, want we zijn inmiddels vier jaar verder en er is veel keus. Ook vergeleken met de 980, een eveneens dram-loze mainstreamdrive uit 2021, zijn de prestaties duidelijk verbeterd, maar de 990 EVO blijft een instapper. De 990 EVO heeft wel één truc achter de hand waar de concurrentie nog geen antwoord op heeft. Met zijn twee Gen5-lanes presteert de drive minstens zo goed als op vier Gen4-lanes, maar zou hij minder verbruiken. Goed voor laptops, die, zoals Samsung verwacht, in de nabije toekomst massaal met M.2-slots met twee in plaats van vier Gen5-lanes uitgevoerd zullen worden. Een drive die leuk presteert zonder een hitteprobleem te vormen, is dan welkom. Tot die tijd zou ik het bij een van de reguliere Gen4-drives houden, die voor hetzelfde geld veel beter of voor minder geld hetzelfde presteren.
- Samsung 990 EVO 1TB
- Samsung 990 EVO 2TB
:fill(white):strip_exif()/i/2006402796.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2006384758.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006384794.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006384788.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006384790.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006384792.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005822524.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005822526.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005822528.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2006402796.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007012164.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006930500.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006816208.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006689336.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2006114698.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2002253611.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005408290.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005502124.jpeg?f=fpa)
/i/2004611226.png?f=fpa)
/u/20302/pc.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/233767/crop5db03cbc075aa.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/3228/crop5d113bdb41aeb_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/106005/animated%2520garfield.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/512547/crop63b57417ac609.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/378936/crop689e60d837b65_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/152928/crop5f2a6769d94ac.png?f=community){kind=small}
/u/142529/crop5a33871e8eef4_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/287731/crop6270fa65746ea_cropped.jpg?f=community){kind=small}
. De PCMark 10 Consistency-test op pagina 8 belast de ssd overigens nog veel zwaarder, dat is echt een worst-case-scenario.
:strip_icc():strip_exif()/u/441295/crop643503da40654_cropped.jpg?f=community){kind=small}
Anders had ik een dergelijke SSD nog wel overwogen. Kan er 4 plaatsen op dit bord.