Met de komst van AMD's Ryzen 7 5800X3D-processor heeft de consumentenmarkt er een cpu met flink veel L3-cachegeheugen bij. Omdat de latency van cachegeheugen aanzienlijk lager is dan bij werkgeheugen, heeft de chip de potentie om in games veel beter te presteren. AMD presenteert de 5800X3D dan ook als ultieme processor om op te gamen. In onze uitgebreide review lees je alles over de prestaties van deze nieuwe Ryzen-processor in een groot aantal gedraaide tests en benchmarks.
Meer cache voor prestatiewinst, geen nieuw concept
Volgens AMD zijn de workloads die bij gaming komen kijken erg willekeurig en grotendeels onvoorspelbaar als het op cache aankomt. Wanneer de benodigde data niet in het cachegeheugen voorhanden is, moet het werkgeheugen worden aangesproken. Omdat de snelheid en vooral latency van werkgeheugen een stuk minder gunstig is in verhouding tot cache, hangen de (gaming)prestaties in een dergelijk geval erg af van de snelheid en latency van je ram.
De techniek achter 3D V-cache is nieuw, maar het algehele concept van meer cachegeheugen toevoegen voor prestatiewinst, is dat niet. De enterprisemarkt kent hier meerdere voorbeelden van, terwijl onder de consumentenprocessors de Broadwell-generatie, met als vlaggenschip de Intel Core i7 5775c, een bekend voorbeeld is. Deze processor uit 2015 kreeg maar liefst 128MB cachegeheugen toegevoegd op een losse chip, nóg meer dan de nieuwe Ryzen-cpu. Het grote verschil is dat dit extra geheugen op Broadwell-processors als geheel nieuw L4-cacheniveau werd gebruikt, terwijl het bij de 5800X3D om een uitbreiding van het L3-cache gaat. Bovendien kan dit L4-cache op Broadwell-chips ook voor de geïntegreerde gpu gebruikt worden, die op de 5800X3D uiteraard afwezig is. In de presentatie over de 5800X3D gaf AMD wel aan dat het mogelijkheden ziet om in de toekomst 3D V-cache voor een igpu te gebruiken.
Ryzen 7 5800X3D: geen snel ram meer nodig?
In dit artikel kijken we naar de invloed van 3D V-cache in combinatie met de snelheid van het werkgeheugen. Omdat de 5800X3D zoveel meer cachegeheugen heeft dan andere Ryzen 7-processors, hoeft er in theorie minder vaak aanspraak gedaan te worden op het werkgeheugen. Of de 5800X3D met zijn grotere hoeveelheid cache daadwerkelijk minder afhankelijk is van de snelheid van het werkgeheugen, hebben we voor dit artikel uitgebreid getest.
Geheugensnelheid | Max. doorvoersnelheid per module | Gebruikte geheugentimings | True latency module |
---|---|---|---|
DDR4-2666 | 21.333 MB/s | CL16-16-16-16-38 | 12ns |
DDR4-3200 | 25.600 MB/s | 10ns | |
DDR4-3600 | 28.800 MB/s | 8,89ns |
Voor deze vergelijking draaien we een selectie van onze vaste tests met zowel de Ryzen 7 5800X3D als de normale 5800X gecombineerd met DDR4-3200, de maximale officieel ondersteunde geheugensnelheid. Daarnaast testen we deze twee processors ook met DDR4-2666 en DDR4-3600, om zo een langzamere én een snellere geheugenoptie in de vergelijking mee te nemen. Om het nadeel van langzaam werkgeheugen en het voordeel van snel werkgeheugen daarbij te versterken, hebben we de geheugentimings van deze drie snelheden gelijk gehouden. Op die manier creëren we tussen zowel de drie doorvoersnelheden als de daarbij horende latency's van het werkgeheugen duidelijke verschillen.