Met de komst van AMD's Ryzen 7 5800X3D-processor heeft de consumentenmarkt er een cpu met flink veel L3-cachegeheugen bij. Omdat de latency van cachegeheugen aanzienlijk lager is dan bij werkgeheugen, heeft de chip de potentie om in games veel beter te presteren. AMD presenteert de 5800X3D dan ook als ultieme processor om op te gamen. In onze uitgebreide review lees je alles over de prestaties van deze nieuwe Ryzen-processor in een groot aantal gedraaide tests en benchmarks.
Meer cache voor prestatiewinst, geen nieuw concept
Volgens AMD zijn de workloads die bij gaming komen kijken erg willekeurig en grotendeels onvoorspelbaar als het op cache aankomt. Wanneer de benodigde data niet in het cachegeheugen voorhanden is, moet het werkgeheugen worden aangesproken. Omdat de snelheid en vooral latency van werkgeheugen een stuk minder gunstig is in verhouding tot cache, hangen de (gaming)prestaties in een dergelijk geval erg af van de snelheid en latency van je ram.
De techniek achter 3D V-cache is nieuw, maar het algehele concept van meer cachegeheugen toevoegen voor prestatiewinst, is dat niet. De enterprisemarkt kent hier meerdere voorbeelden van, terwijl onder de consumentenprocessors de Broadwell-generatie, met als vlaggenschip de Intel Core i7 5775c, een bekend voorbeeld is. Deze processor uit 2015 kreeg maar liefst 128MB cachegeheugen toegevoegd op een losse chip, nóg meer dan de nieuwe Ryzen-cpu. Het grote verschil is dat dit extra geheugen op Broadwell-processors als geheel nieuw L4-cacheniveau werd gebruikt, terwijl het bij de 5800X3D om een uitbreiding van het L3-cache gaat. Bovendien kan dit L4-cache op Broadwell-chips ook voor de geïntegreerde gpu gebruikt worden, die op de 5800X3D uiteraard afwezig is. In de presentatie over de 5800X3D gaf AMD wel aan dat het mogelijkheden ziet om in de toekomst 3D V-cache voor een igpu te gebruiken.
Intel Broadwell-processors zijn van een geëmbede dram-chip voorzien die 128MB extra cachegeheugen geeft.
Ryzen 7 5800X3D: geen snel ram meer nodig?
In dit artikel kijken we naar de invloed van 3D V-cache in combinatie met de snelheid van het werkgeheugen. Omdat de 5800X3D zoveel meer cachegeheugen heeft dan andere Ryzen 7-processors, hoeft er in theorie minder vaak aanspraak gedaan te worden op het werkgeheugen. Of de 5800X3D met zijn grotere hoeveelheid cache daadwerkelijk minder afhankelijk is van de snelheid van het werkgeheugen, hebben we voor dit artikel uitgebreid getest.
Geheugensnelheid
Max. doorvoersnelheid per module
Gebruikte geheugentimings
True latency module
DDR4-2666
21.333 MB/s
CL16-16-16-16-38
12ns
DDR4-3200
25.600 MB/s
10ns
DDR4-3600
28.800 MB/s
8,89ns
Voor deze vergelijking draaien we een selectie van onze vaste tests met zowel de Ryzen 7 5800X3D als de normale 5800X gecombineerd met DDR4-3200, de maximale officieel ondersteunde geheugensnelheid. Daarnaast testen we deze twee processors ook met DDR4-2666 en DDR4-3600, om zo een langzamere én een snellere geheugenoptie in de vergelijking mee te nemen. Om het nadeel van langzaam werkgeheugen en het voordeel van snel werkgeheugen daarbij te versterken, hebben we de geheugentimings van deze drie snelheden gelijk gehouden. Op die manier creëren we tussen zowel de drie doorvoersnelheden als de daarbij horende latency's van het werkgeheugen duidelijke verschillen.
Testverantwoording
Voor deze test hebben we de Ryzen 7 5800X en 5800X3D op standaardinstellingen getest met drie verschillende geheugensnelheden: DDR4-2666, 3200 en 3600. Daarbij hebben we bewust de geheugentimings gelijk gehouden om het voordeel van sneller en nadeel van langzamer werkgeheugen te versterken, zoals op de vorige pagina al is besproken. We hebben uiteraard de nieuwste versies van alle software gebruikt, inclusief Windows 11, biosversies voor de moederborden en gpu-drivers.
Alle gamebenchmarks draaien we in combinatie met een van de snelste videokaarten van dit moment: een AMD Radeon RX 6900 XT. Dat doen we primair in full-hd-resolutie, 1920x1080 pixels, met Medium- en Ultra-settings. We kiezen juist voor de relatief lage full-hd-resolutie om de cpu waar mogelijk de bottleneck te laten zijn. Dit blijft representatief als er in de toekomst snellere videokaarten verschijnen die het knelpunt naar de processor laten verschuiven. Bij hogere resoluties, zoals 4k, ligt de bottleneck doorgaans volledig bij de videokaart.
Game
Verschijningsdatum
Api
Engine
F1 2021
Juli 2021
DX12
EGO Engine 4.0
Far Cry 6
Oktober 2021
DX12
Dunia 2.0
Metro Exodus
Februari 2019
DX12
4A Engine
Red Dead Redemption 2
November 2019
Vulkan
RAGE
Total War: Warhammer III
Februari 2022
DX11
TW Engine 3
Videocodering en bewerking
De H.264-codecs testen we met de StaxRip-encoder. In beide gevallen converteren we een 4k-mp4-video met een framerate van 60fps, een bitrate van 8Mbit en een bitdiepte van 8bit.
In deze test halen zowel de 5800X als de 5800X3D duidelijk een voordeel uit sneller werkgeheugen. Toch is de prestatiewinst van de 5800X met de overstap van het langzaamste naar het snelste ram een stuk groter dan bij de 5800X3D, respectievelijk gaat het om 33 en 20 procent winst. De 5800X heeft dus relatief gezien meer profijt van sneller geheugen dan de 5800X3D in deze test.
In Adobe Premiere Pro renderen en exporteren we een videoproject. Het bronproject is een Tweakers Tech Hub-aflevering, bestaande uit 4k-camerabeelden, die we exporteren met een variabele bitrate van 20 tot 40Mbit/s. De speelduur van de video is 13 minuten en 51 seconden.
In DaVinci Resolve renderen we een video opnieuw naar 4k met de H.264-codec. De bronbestanden zijn vier streams van 1080p, die in een mozaïek worden samengevoegd tot een enkele 4k-stream. De bitrate ligt met 80Mbit/s flink hoger dan bij Premiere Pro en uiteraard worden ook weer effecten als kleurcorrectie en camerastabilisatie toegepast.
De test in Premiere Pro ziet geen verschillen tussen de relatieve prestatiewinsten bij de 5800X en 5800X3D met sneller werkgeheugen. Beide processors halen dus evenveel voordeel uit sneller ram. Bij de test in DaVinci Resolve is er wel een verschil, maar dit verschil is klein. De 5800X3D ziet net iets minder prestatieverschil tussen de drie geheugenconfiguraties dan bij de 5800X, die zo'n twee procent meer variatie vertoont.
Cinebench is de benchmarksoftware die hoort bij de Cinema4D-rendersoftware. Je kunt deze benchmark gratis downloaden en eenvoudig zelf draaien, in zowel single- als multithreaded modus. Mede daardoor is hij uitgegroeid tot een van de populairste cpu-tests. We draaien de nieuwste Cinebench 23.
Cinebench schaalt amper met de snelheid van werkgeheugen en in onze resultaten zien we dat terug. Zowel in de single- als multithreaded test liggen de scores van de drie geheugensnelheden erg dicht bij elkaar. De voorsprong van de 5800X op de 5800X3D is geheel aan zijn hogere kloksnelheden toe te wijzen.
Blender is een opensource-renderengine. Met deze software renderen we het Italian Flat-project, dat je hier kunt downloaden en dat een stuk zwaarder is dan de Barcelona Pavilion-render die we voorheen draaiden.
Ook in deze benchmark is er bijna geen verschil te bespeuren tussen de drie geheugenconfiguraties op zowel de 5800X als de 5800X3D.
Met 7-Zip comprimeren we 15GB, ruim drie keer zoveel als voorheen, aan willekeurig gegenereerde data met behulp van de 'fast compression'-instellingen tot een 7z-bestand en noteren we de tijd. We berekenen het gemiddelde van drie runs.
In de test met 7-Zip is het juist de 5800X3D die relatief gezien meer voordeel haalt uit sneller ram dan de 5800X. De 5800X ziet een afname in compressietijd tot bijna 14 procent, terwijl dit bij de 5800X3D tot ruim 18 procent oploopt. De Ryzen-processor profiteerde sowieso al van de extra cache, maar dit effect lijkt te worden versterkt door een hogere geheugensnelheid.
In onze uitgebreide review van de Ryzen 7 5800X3D zagen we al dat in F1 2021 het 3D V-cache zorgt voor een enorme prestatieboost ten opzichte van andere processors. Dat betekent dat de normale 5800X zonder dit extra cache dus veel aanspraak doet op het werkgeheugen voor dit spel. In deze test zien we nu dat ook de 5800X3D nog voordeel haalt uit sneller ram, zij het dat de relatieve prestatiewinst kleiner is dan bij de 5800X. Op Medium-settings gaat de 5800X3D er maximaal zo'n acht procent op vooruit, de 5800X ongeveer 20 procent.
Met Ultra-settings ziet de 5800X3D al geen enkel voordeel meer in sneller geheugen, de 5800X wint in dat scenario nog wel 13 procent ten opzichte van het langzaamste geheugen. Ook in de frametimes haalt de 5800X3D zijn schouders op voor sneller ram, terwijl de 5800X hier overduidelijk nog wel voordeel uit haalt.
Far Cry 6 is Ubisofts recentste firstpersonshooter in de Far Cry-serie, die al jarenlang draait op de Dunia-engine. Voor Far Cry 6 wordt daarvan versie 2.0 gebruikt.
De Ryzen 7 5800X3D haalt in Far Cry 6 slechts enkele procenten winst uit het allersnelste geheugen ten opzichte van het langzaamste geheugen. De normale 5800X heeft meer profijt van sneller ram, op Medium-settings wint deze cpu daar bijna tien procent mee en op Ultra-settings is de toename zelfs nog iets hoger. Een soortgelijk beeld zien we bij de frametimes. Voor de 5800X3D liggen de frametimes daar in het beste geval zo'n drie procent lager. Bij de 5800X gaat het er ruim tien procent op vooruit met sneller geheugen.
In Metro Exodus zien we geen verschillen die zo spannend zijn als bij F1 op de vorige pagina. Toch is ook hier zichtbaar dat de 5800X3D veel minder afhankelijk is van snel geheugen dan de 5800X. Vooral op Medium-instellingen is dat terug te zien, waar de 5800X meer dan zeven procent beter presteert door sneller ram. De 5800X3D haalt daar amper een procent voordeel uit. De verhoudingen tussen de frametimes liggen hier niet ver vanaf.
Op Ultra-settings liggen de relatieve prestatiewinsten van de 5800X en 5800X3D erg dicht bij elkaar, net als de behaalde framerates en frametimes.
In Red Dead Redemption 2 is totaal geen variatie te bespeuren in de framerates en frametimes die de 5800X3D neerzet. Of het nou snel of langzaam werkgeheugen betreft, de cpu zet identieke prestaties neer in deze game. Bij de normale 5800X komen we wel verschillen tegen. Op Medium-instellingen gaan de framerates er tot ruim zes procent op vooruit met sneller geheugen, met een vergelijkbaar verschil in de frametimes. Met Ultra-settings ingeschakeld, lopen die verschillen veel verder terug.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Medium (99p)
1920x1080 - Medium (99.9p)
1920x1080 - Ultra
1920x1080 - Ultra (99p)
1920x1080 - Ultra (99.9p)
Red Dead 2 Redemption - 1920x1080 - Medium - Vulkan
In Total War: Warhammer III is er met Medium-instellingen een erg klein voordeel te zien voor de 5800X als deze van sneller werkgeheugen is voorzien. Een dergelijke prestatietoename is er voor de 5800X3D niet. Opvallend is dat de frametimes er bij beide processors relatief gezien evenveel op vooruit gaan, al zijn dit in absolute zin kleine verschillen. Op Ultra-settings zijn de verschillen een heel stuk kleiner en bijna verwaarloosbaar.
In de streamingtest coderen we een videobestand met de x264-codec, terwijl het spel F1 2021 draait op een vaste snelheid van 60fps, om zo het streamen van gameplay te simuleren. Hiervoor gebruiken we de 'very fast'-kwaliteitsinstelling van de codec, met een bitrate van 6Mbit en een framerate van 60fps. We rapporteren een gemiddelde van drie runs. In feite geeft deze test een indicatie van hoeveel rekenkracht een processor overheeft naast het draaien van een game.
Bij het streamen van een game, terwijl deze wordt gespeeld, zien we in onze test geen verschillen in het voordeel dat de 5800X3D ten opzichte van de 5800X behaalt met sneller werkgeheugen. Beide processors komen maximaal tot ongeveer 15 procent winst met sneller ram. Uiteraard is wel duidelijk dat de 5800X3D zelfs met langzaam geheugen nog veel sneller is in deze test dan de normale 5800X.
Streaming (x264 6Mbit + F1 2021 1080p ultra 60fps)
Op deze pagina geven we nog eens een overzicht van de procentuele verbeteringen op het snelst geteste werkgeheugen ten opzichte van het langzaamste. Deze tabellen zijn opgedeeld in resultaten van de algemene cpu-benchmarks, de gamingresultaten met gemiddelde framerates en de frametimes.
Er zijn gevallen zoals Cinebench, Blender en Premiere Pro waar het relatieve voordeel van sneller werkgeheugen tussen de 5800X en 5800X3D niet zoveel verschilt. Bij onze x264-test met StaxRip valt er voor de 5800X veel meer winst te behalen wanneer we sneller ram gebruiken, terwijl bij de compressietest met 7-Zip de 5800X3D juist meer profijt ziet. Gemiddeld genomen komen we op een minimaal verschil in relatieve winst tussen de twee processors.
In onze gamingbenchmarks lopen de resultaten ook uiteen. Er zijn spellen waarin de relatieve prestatiewinst tussen beide processors niet zo groot is. Ook zijn er games waarbij we juist wel grote verschillen tegenkomen. Soms alleen op Medium-settings, maar in F1 en Far Cry 6 zijn ook op Ultra-settings de relatieve prestatiewinsten voor de 5800X een stuk groter dan voor de 5800X3D.
In de frametimes is dit verschil nog iets groter dan bij de framerates. Met uitzondering van Warhammer III op Medium-instellingen zien we in elke game een relatief grotere verbetering van lagere frametimes op de 5800X dan op de 5800X3D. Voor strakkere frametimes is de 5800X duidelijk veel afhankelijker van snel werkgeheugen dan de 5800X3D.
De Ryzen 7 5800X en 5800X3D gedragen zich behoorlijk anders wanneer we ze van sneller of juist langzamer geheugen voorzien. Met name in gaming is de 5800X3D lang niet zo afhankelijk als de 5800X van snel ram om optimaal te presteren. Deze verschillen kun je op twee manieren bekijken: op de 5800X3D valt er met sneller werkgeheugen niet zo veel te winnen of met langzamer werkgeheugen niet zo veel te verliezen.
Cache is king
De theoretische kant van het verhaal geeft interessante implicaties. Dankzij de drie keer zo grote L3-cache op de 5800X3D is op deze processor veel vaker de juiste data voorhanden dan op de 5800X. Omdat de normale 5800X vaker last heeft van een cache miss, moet deze data uit het werkgeheugen worden gehaald, wat vertraging oplevert. Voor lastig voorspelbare workloads zoals gaming gebeurt dat vaker, en daar zien we ook de grote winsten dankzij 3D V-cache. De lagere kloksnelheden van de 5800X3D ten opzichte van de 5800X worden in de meeste gevallen meer dan ruim gecompenseerd door de 96MB L3-cache tegenover de toch al niet kleine 32MB L3-cache van de 5800X. Het voordeel is vooral dat deze prestatiewinst van iets anders dan alsmaar hogere kloksnelheden komt, en het energiegebruik dus niet omhoog hoeft, terwijl de efficiëntie onder de streep wel enorm kan toenemen.
Het 3D V-cache dat AMD nu voor het eerst op een consumentenprocessor gebruikt, zullen we ongetwijfeld op toekomstige Ryzen-processors gaan terugzien. Omdat de volgende generatie Zen-cpu's gebruik zal gaan maken van DDR5 dat over het algemeen hogere latency's kent, ligt daar voor 3D V-cache de schone taak om de zwaarste klappen hiervan op te vangen. Dat het voordeel van DDR5 bij Intels Alder Lake in gaming minimaal is, hoeft voor Zen 4 niet automatisch hetzelfde te betekenen. Wel laten de resultaten van dit artikel zien dat er specifiek voor games waarschijnlijk meer winst te behalen valt met een flink grotere L3-cache. En laat AMD daar met 3D V-cache nou net een handigere manier voor hebben gevonden dan het bouwen van een enorme monolitische chip.
De praktijk
Wat betekent dit voor de praktijk? Voor dit moment eigenlijk niet zo veel, omdat kopers van zowel een 5800X als een 5800X3D waarschijnlijk hun processor toch al combineren met snel werkgeheugen. Zeker zo ver in de levenscyclus van DDR4 is de meerprijs voor een snelle geheugenkit met lage latency niet zo groot meer.
Ook zullen gamers in de praktijk steeds meer op hogere resoluties dan 1080p spelen, waar de verschillen kleiner zullen zijn dan in onze tests. Bovendien gaat het om scenario's waar de allerhoogste framerates worden gehaald met een van de snelste videokaarten van dit moment, terwijl genoeg gamers al tevreden zijn met 120, 90 of gewoon 60 frames per seconde.
In de frametimes van onze benchmarks zijn de verschillen wel nog iets groter dan in de framerates, waarmee duidelijk wordt dat de 5800X een stuk afhankelijker is van snel werkgeheugen dan de 5800X3D. Wie toch besluit om met een RX 6900 XT op 1080p te gaan spelen, zal meer frames winnen door van een 5800X over te stappen naar een 5800X3D dan die eerste cpu met sneller geheugen te combineren.
Heb wat benchmarks van hardware unboxed gezien met deze cpu in factorio, een redelijk cpu heavy game, en hij performt de i9 12900k's er dik uit in dat spel.
In factorio reken je qua performance met updates per seconde, niet per se frames per seconde.
Een 12900k haalt ongeveer 250 ups, wat al extreem goed is maar de 5800X3D haalt 316 ups, echt indrukwekkend.
Een Ryzen 9 5950x haalt bijvoorbeeld 203 ups, als je dat vergelijkt met de 5800X3D is de 5800X3D dik 55% sneller, dat is best een flinke performance gain als je het mij vraagt.
Ik denk dat het afhangt van welke games je speelt of deze upgrade het waard is, als je veel cpu heavy games speelt zou het misschien interessant zijn. Ben bijvoorbeeld benieuwd hoe dit ding het doet in iets als arma 3, wat berucht is om hoe zwaar die kan zijn op de cpu.
Nu had ik wel een groter verschil verwacht met total war, die spellen zijn over het algemeen ook zeer afhankelijk van de cpu.
kan aan mijn resolutie (4K) liggen maar in mijn ervaring is TW vooral met de beurtijden CPU bound battles niet zozeer
1 reden waarom ik tweakers graag ook de beurttijden zie testen al lijkt me dat vrijwel ondoenlijk met hoe veel variabelen en onderbreking door diplomacy je dan krijgt
Nu had ik wel een groter verschil verwacht met total war, die spellen zijn over het algemeen ook zeer afhankelijk van de cpu.
Blijkbaar past bij dat spel het meeste wel in de 20-32mb Cache en moet er vooral veel rekenwerk gedaan worden.
Ik ben zelf ook heel benieuwd hoe X3D het doet met games als StarCraft II, Mechtwarrior Online Stellaris en Risk of Rain. Ik zou het mij niet verbazen dat het bij SC2 custom maps en ROR misschien toch meer de ALU's zijn waar de limiet ligt. Aan de andere kant bij SC2 custom maps was Zen3 2x sneller dan Zen2 en grote verschil daar was een grote unified 32MB cache vs 2x16MB met een Infinity Fabric er tussen. Dus ik heb ook nog wel wat hoop dat X3D daar wel leuke winst laat zien als er honderden units over het scherm lopen en op elkaar schieten.
[Reactie gewijzigd door Astennu op 22 juli 2024 15:42]
De games die ze hier testen laten al een flinke boost zien.
Maar zoals je al zegt zijn het vooral de cpu heavy games die maximaal profiteren van dit type cpu.
Ik mis dan ook aandacht en benchmarks van populaire strategie games en citybuilders als stellaris, factorio, city skylines etc.
Ik zag het nog niet gelinked in de thread, maar ondertussen zijn er wat benchmarks met games die wat meer op CPU leunen dan de games die tweakers heeft gebruikt:
Ik heb de benchmarker gevraagd om de savegame van stellaris en op mijn 5820K/GTX970 met de gebruikte settings had ik:
3391 (average van 3 runs) days simulated in 6 minuten
en (omdat de game meer te rekenen heeft hoelanger het duurt) ook een tijdmeting van dag 0 tot 2212.11.10 (4660 dagen):
gem 9.25 dagen/sec
Vergeleken met de 5800x3D die er ~5400 dagen in 6mins en ~22 dagen/sec tot 2212.11.10 resp over doet is dat wel een mega gain.
Een beetje een rare RAM keuze, ik wist niet dat er nog Tweakers zijn die DDR4 2666 zouden durven combineren met een nieuwe Ryzen... had dan DDR4 3200 CL16 als basis genomen, gevolgd door DDR4 3600 CL6 en DDR4 3600 CL14 bijvoorbeeld.
Spijtig dat AMD dit momenteel enkel in 5800 formaat uitbrengt en geen 5900 of 5950 opvolger heeft, blijkbaar zitten ze al op de limiet van die nieuwe techniek...
Als tweaker durf ik zeker mijn oude 64GB 2400Mhz DDR4 nog mee over nemen naar een nieuwe Ryzen 5900X. Dat ben ik eigenlijk ook van plan (of misschien dat het de 5950X wordt). Die paar procent verschil in performance door de trage RAM is het mij niet waard om daarvoor nieuwe sticks aan te schaffen voor 280 EUR. Misschien dat ik ze wel overclock naar 2666 of 2933 Mhz, en bovendien zijn het 4x dual rank DIMMs, dus deze werken volgens mij dan als 'quad rank', wat ook helpt m.b.t. performance. Dit gaat echt geen grote bottleneck zijn. Games interesseren me niet, ik werk vooral met grote datasets en veel dumb parallel processing.
In deze video toont Linus aan dat traag RAM helemaal niet zo'n probleem is, zolang je de IF maar snel genoeg klokt. De video gaat wel over Zen2, maar ik denk dat dit gedrag waarschijnlijk ook wel voor Zen3 zal gelden.
Misschien dat Alder lake een betere keuze is als je nog traag RAM hebt. Maar voor mijn specifieke situatie ben ik beter af met meer krachtige cores.
Edit: een test met trage RAM is ook interessant voor mensen met bijvoorbeeld een oude Zen of Zen+ CPU. Met een beetje geluk kunnen ze moederbord en RAM gewoon houden en enkel de CPU nog upgraden naar een 5800X3D. Mooi toch? Maar dan is het wel handig om te weten hoe groot je RAM bottleneck is.
[Reactie gewijzigd door frozen_fire op 22 juli 2024 15:42]
De conclusie van het artikel is "Wat betekent dit voor de praktijk? Voor dit moment eigenlijk niet zo veel, omdat kopers van zowel een 5800X als een 5800X3D waarschijnlijk hun processor toch al combineren met snel werkgeheugen. Zeker zo ver in de levenscyclus van DDR4 is de meerprijs voor een snelle geheugenkit met lage latency niet zo groot meer."
Wel, bovenstaande post van frozen_fire bewijst het tegendeel. Zen3 kan nu eindelijk vanaf de 300-reeks MB's. En er zijn genoeg gamers met een 300- of 400-reeks MB en "tragere" RAM, die dus aan een 5800X3D genoeg hebben om weer helemaal bij te zijn qua CPU-power. Dus los van I/O verbeteringen (PCIe 4.0, USB3.x, etc) is het gewoon de CPU vervangen en whoppa: top game-prestaties. Dus geen nieuw MB en ook geen nieuw RAM-geheugen nodig. Wat deze CPU, die natuurlijk wel wat kost, toch ook qua budget een interessante optie maakt om weer even voort te kunnen. Wat je bespaart kan je verderop mee in een videokaart investeren. Toch mooi, niet?
Alleen is een 12400 in sommige games sneller en dat maakt je suggestie puur voor gaming een erg dure oplossing. Effectief geef je dan richting de 500 euro uit voor 'midrange' gaming performance (i5 x400).
[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 22 juli 2024 15:42]
Euh, als het om upgraders gaat die al een AM4 moederbord hebben, zal een 12400 + MB + snel geheugen ook een aardige duit kosten. (En dan heb je een 6-core, die weliswaar in sommige games sneller is. Maar goed, om die reden kan je evenzeer een 12900 afraden aan mensen. Want in sommige games is die ook niet echt sneller dan een 12400.)
Dat maakt het IMO niet zinniger. Vanaf een 3600 (en lager) kun je natuurlijk wel voor een 5600(X) gaan om je gaming performance te vergroten. Maar voor deze 500 euro zou ik de winst te klein vinden. Dan kun je beter wachten tot de volgende generatie.
Persoonlijk vond ik het verschil in vloeiendheid tussen een 3700X en een 5800X al opmerkelijk. Voor iemand die op een 2700X of lager zit, zal een geheel nieuwe wereld open gaan. Qua vloeiendheid én (in de eerste plaats) framerates.
Nu, wachten tot een volgende generatie gaat altijd. Upgrade-adviezen zijn enkel nuttig voor mensen die willen upgraden.
Het voordeel is natuurlijk dat je alleen de cpu hoeft te kopen. Ook al is een 12400 sneller, daarvoor moet je ook een nieuw moederbord kopen en nieuw ram (tenzij je je trage ram behoudt, maar ik weet niet hoe de 12400 daarmee presteert). Als upgrade is de 5800X3D nog best interessant.
en die 12400 die prik je dan effe in je oude intel systeem van de 9-10-11e generatie?
dus of je hebt onder een steen geleefd de laatste 3j en echte Intel fanboy als je dat hebt (remember de tweakers hype hier voor de 11400 en mobo op een uber DOOD platform) of je bent naar AMD gegaan zoals zovelen en dan is de 5000 serie met huidige pricedrop of deze 58003XD echt nog een koopje om een upgrade te doen en geen nood om opnieuw een volledig nieuw platform te kopen.
ter info PCI-e4 was al heel wat jaren beschikbaar op AMD bordjes rechtstreeks via CPU en ook enkele via chipset vs intel platformen
Volgens mij praten we langs elkaar heen? Ik vind 500 euro namelijk geen koopje. Dat is een prijs die ik associeer met high-end performance. Vervolgens komt dan mijn probleem daarmee; voor die high end prijs krijg je naar huidige maatstaven in aardig wat games midrange performance, namelijk minder dan met een midrange 12400.
Zoals hier al vermeld is een 5600(X) leuk voor wie een 3600 of lager heeft. Voor de 500 euro van de 5800X3d uit dit artikel zou ik de winst te klein vinden. Zeker voor wie destijds voor een leuke prijs een 3600 heeft aangeschaft is dat eigenlijk gekkenwerk. Dat hele platform kostte toen minder dan 500 euro... Ondertussen beginnen er wat geruchten over zen5 te komen en die hebben het over 30% ipc en een veel hogere core count door de overstap naar een hybride architectuur (a la alder lake). Kopers van een 3600 die nu performance tekort komen kunnen wat mij betreft dan ook beter voor de 5600(X) gaan. Heb je nu niets tekort wacht dan lekker op zen5. Dan houd je die 500 euro in je zak en verkoop je straks je oude platform voor +- 200 euro. Dan heb je straks 700 euro te besteden.
Wat heeft PCI 4 hier overigens mee te maken? Aan het gebruik van PCI-4 zitten nogal wat haken en ogen, tenzij je een B550 of X570 pakt. Verder voor GPU volledig irrelevant. Enige waar je tegenaan kan lopen is het gebruik van PCI 2.0 x6 in B450 om de boel aan elkaar te knopen waardoor meerdere m.2 ssd's, die tegenwoordig vaak goedkoper zijn dan 2.5'' modellen, een dingetje wordt. Maar ook hiervan zie ik niet wat dit te maken heeft met de zinnigheid van een upgrade naar een 5800X3D a 500 euro. (Tenzij je last hebt van die beperking en je moederbord wil vervangen, maar ook dan is de 5800X3D geen zinnige koop.)
[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 22 juli 2024 15:42]
Voor een midrange PC kan je dan evengoed een 5600 tegen 230eur kopen. De 5800x kost trouwens maar 340eur en er zit nog een 5700 tussen binnenkort.
De performance verschillen zijn voor allen zeer afhankelijk van het type game. Het is zeker niet de 12600 die alles wint in game perf. Het is met up en downs en je ziet duidelijk in de verkopen online dat dit niet de meest geliefde cpu is (behalve hier op tweakers...)
Als je nu kiest voor een 6core dan maak je geen midrange pc, dat is budget design. Je kan een zeer degelijk high end 550 chipset mobo kopen voor 150ish euro.
En idd de startprijs van 500eur (449 dollar) is redelijk hoog, maar gelijk aan de intro prijs van de 5800X november 2020. Er is voor elk budget nu een keuze, dat maakt het als consument interessanter.
Ik gebruik de labels budget, midrange, high-end eigenlijk altijd op basis van prijs en niet prestatie. Een 5600(X) kan ik dan ook geen budget cpu noemen met zijn prijskaartje van 210(230) euro, ook al heeft hij 'maar' 6 cores. Dat valt onder midrange. De 12400 qua prijs ook in de midrange klasse.
Overigens, ga je voor een hoger model dan heb je daar in gaming nu geen profijt van, volgens tweakers is een 5800X 0.7% sneller. Dan ben je dus aan het gokken op een toekomst waarin dat anders is. Kopers van bijvoorbeeld een 1700X,1800X, 3700X, 3800X en 3900X hebben die fout al gemaakt. De 5600X is immers een stuk sneller en voor al die cpu's geldt dat het voor gaming beter is om er een Ryzen 5600X in te zetten. In F1 2021 zie je bijvoorbeeld dat een 5600X 42% sneller is dan een 3900X. Voor het geld dat je destijds had kunnen besparen door voor de 3600 te kiezen had je nu 2x een 5600X kunnen kopen.
Dat gaat eigenlijk altijd zo. Over 3-4 jaar zijn we weer een aantal architecturen verder en wat je dan koopt geeft veel meer prestaties voor hetzelfde geld. Wellicht dat men wat in de war is geraakt van een periode van stagnatie maar vroeger was het eigenlijk heel normaal dat een cpu na enkele eigenlijk niks meer voorstelde. Daarom is nu voor 500 euro zo'n 5800X3D voor geen goed idee. Hetzelfde eigenlijk voor alles boven de 5600X, tenzij je ook compute/compile doet.
[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 22 juli 2024 15:42]
Er zijn altijd uitzonderingen natuurlijk, maar de gemiddelde Tweaker speelt wel eens games ook denk ik.
Ook snap ik wel dat als je destijds 64GB kocht, je nu voor een kostelijke upgrade zou staan. Had je destijds 16 GB gekocht, dag je nu 32/64GB ddr 3600 misschien ook wel makkelijker overwogen denk ik.
Je moet ook altijd wel zien dat alles in verhouding is vind ik als je er van alles wat wil mee doen.
Als gamen niet je main usecase is het idd vrij nutteloos om sneller geheugen te hebben op een enkel type compessie na dan waar het verschil maar zo 50% kan zijn.
Is gamen je main of ook maar half je pc gebruik ben je gek als je nog steeds DDR4 2400 gebruikt. Het is tot 35% trager oftewel een hele generatie gpu upgrade voor minder dan een fractie van de prijs van een gpu.
Moet wel zeggen dat het voor een game vergelijking wel gewoon heel erg schreef is met 2666 te testen. niemand met gezond verstand gebruikt dat nog voor gaming. Een 3000/3200 cl16 vs 3800 cl16 had interessanter geweest.
En nee alderlake heeft ook gewoon baat bij snel geheugen net als amd. Uiteindelijk is de afgelopen 5 jaar al gebleken dat het de applicatie is die bepaald of snel geheugen nuttig is niet de cpu architectuur. Ook bij deze 5800X3D is dat niet anders al is het verschil minder maar er is dan ook voor matig geheugen gekozen.
Voor compute/compile/rendering is meer mhz beter. Bij gaming telt de combinatie van latency en mhz. Snellere setjes hebben meestal ook een hogere latency. Voor gaming kun je daarom vaak op de true latency afgaan als indicator van praktische snelheid.
True latency is zeker niet het belangrijkste bij gaming. 3600 CL16 heeft een net iets hogere true latency als 3200 cl14 maar presteert wel beter en 4266 cl19 heeft ook een vergelijkbare latency en presteert ook weer beter (niet op ryzen dan door de limieten).
What about the 3733 MHz settings that are officially approved/recommended by AMD? Well, running that is not so simple, if stability is what you’re looking for. Judging by the tests, we can say that it’s usually not worth it to set your RAM to say 3800/4000 MHz (with Infinity Fabric set to 2:1). The best thing that you can do is get a kit that will run at DDR4-3600 with low latencies – this combination the best of two worlds and quite easily achievable. if you like to tweak a bit, we surely can advise using Ryzen DRAM Calculator, which is a good starting point, and the settings that you find there are going to bring an increased performance gain for most users.
Je ziet daar overigens dat 4xc 3200 Mhz CL14 in elke game bovenaan staat. Inclusief bijvoorbeeld 3600 Mhz CL14 en 4000 Mhz CL18. Ga je puur rekenen dan heb je eigenlijk geen/weinig 'straf' voor de hogere latency. Denk aan winrar oid. Dan is elke mhz die je extra pakt gewoon extra performance. Bij gaming blijft het altijd een trade-off.
Bij Alder lake is dat overigens niet echt anders. Een DDR5-4800 Low latency setje (30) doet het in gaming beter dan een 'snellere' DDR5 5200 (36) en een DDR5 5600 (36) set. Ga je renderen dan haalt DDR5 5600 (36) dat 4800 Mhz low latency setje weer in. Vandaar mijn punt; in gaming moet je rekening houden met latency én mhz.
Als gamen niet je main usecase is het idd vrij nutteloos om sneller geheugen te hebben op een enkel type compessie na dan waar het verschil maar zo 50% kan zijn.
Juist wel dus, dan kun je min of meer blind de hoogste Mhz gaan zoeken in ruil voor extra performance. Ga je gamen dan moet je op zoek naar de sweet spot (wat natuurlijk overduidelijk niet DDR4 2600 CL36 is, dat was het punt niet...).
[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 22 juli 2024 15:42]
wist niet dat er nog Tweakers zijn die DDR4 2666 zouden durven combineren met een nieuwe Ryzen
Ik heb jaren gedraaid met 2166 ECC memory > OC naar 2400, eerst met een 1700 en dan met een 3900X. Verlies ik FPS ermee? Geen idee... Alles draaide goed genoeg.
Nu heb ik geupgrade van een 1070 naar 6600XT ITX ( 4L chassis ) en draai ik 2666 > 3200 OC ECC geheugen met die 3900X.
Merk ik een verlies in FPS als ik 5 of 10% verlies? Nowp... De echte FPS boost komt van de GPU upgrade waar ik effen 80% meer FPS haalde, met een lagere stroom verbruik.
Persoonlijk heb ik al lang een hekel aan benchmarks zoals hierboven, waar men een overkill GPU dat een kleine percentage kopers voor zijn en dat men dan benchmarkt. Terwijl een oude CPU, meer dan goed genoeg is voor de "lagere" spec GPU dat je draait.
O leuk, 5800X3D geeft veel meer FPS... Ja, tot je op de GPU limiet aanloopt op 2K of eronder voor lagere GPUs. O, steek honderd euro's meer in je geheugen. Waarom? Steek diezelfde extra geld in een hogere klas GPU en je hebt veel meer FPS winst.
Ik zie gewoon het nut niet meer in voor de rat race te volgen voor de 5 of 10% winst. Ja, de 5800X3D lijkt een goede CPU voor gaming MAAR, bijna al de benchmarks zijn op 3090's en van die toestanden, niet wat de normale gamers kopen. Eenmaal dat je de GPU limiteert, verlies je weeral die voordelen.
Men draait mensen zot maar zo lang je geheugen niet een puur bottleneck is, moet je niet upgraden naar zotte prijzen. Voor gaming is en blijft de GPU de grootste winstmarge voor FPS. De CPU komt op 2de plaatst ( aka gebrek aan cores of ipc ). Dan pas geheugen.
Als je op budget zit snap ik het ergens wel , maar als je veel geld uitgeeft aan een RTX3080 of meer en een 5900x of meer, waarom zou je geen paar honderd € uitgeven aan de meest ideale ram... ?
Omdat sneller ram bij igpu loze en 32mb l3 cache cpu minder impact heeft dan kiezen voor een 3070ti ipv 3060
Als je in bent voor een 12900k of ks dan lijkt mij dat er dan ook meer 3080 in het vizier is. Maar 12400 en 12600 zijn geen 3090 doelgroep. Met uitzondering de extreme hardcore esporters met doel hoge overkloks en puur gamen.
Bij de budget groep is 1080p ook relevant en dan gaat het om is speelbaar met midrange g-kaart en dan speeld prijs ook grote rol en is die 5800x ook al te duur en stopt men liever in 3070 ipv 3060 wat bij de meeste games grotere impact op fps heeft
En dit CPU en g-kaart in balans wordt zelden gebenched. En vaak ook niet up to date.
Komen vaak later sporadisch na release reviews.
Die paar procent extra kan het verschil zijn tussen een frame drop en soepele gameplay. Puur naar gemiddelde fps kijken is niet zo zinnig, niet voor wie al richting de 100 fps gaat.
Ik ben toch wel heel erg benieuwd wat er gaat gebeuren nu beide fabrikanten naar hun DDR5/PCIe 5 generaties gaan, en DDR5 'bijna' aan de 2e generatie zit. DDR5 heeft een redelijk significante latency itt vorige geheugengeneraties (net zoals DDR4 op 1600/1833MHz eigenlijk slechts zelden de moeite waard was itt DDR3). DDR5 is bovendien qua hoeveelheid DIMM's/snelheden nog steeds lastig op het ENE platform wat het ondersteund.
AMD adopteert het binnenkort op consumenten niveau, Intel komt binnenkort met hun tweede generatie, en hoewel je nu al DDR4/DDR5 op dezelfde chip kan testen, verheug ik me er op om te zien wat er gaat gebeuren als het wat verder gaat. En haaks daarop: hoe de featureset van DDR5 door beide platformen omarmt gaat worden (ook qua ECC e.d...)
Dat lijkt me wel duidelijk.
Ryzen ondersteunt ECC al op hun bestaande processors.
Je hebt alleen een moederbord nodig wat ECC ondersteunt en DDR4 ECC en je bent klaar.
Intel daarentegen, ondersteunt zelfs op Alder Lake geen ECC. Ook niet met DDR5.
Alleen op de W680 workstation chipset van Intel Alder Lake wordt ECC ondersteunt.
De ECC in de DDR5 spec is "in-chip" ECC. Dwz dat de geheugen chips zelf een ECC controle doen. Dat beschermt tegen bit flips in het geheugen.
Dat beschermt niet tegen bit flips bij de data overdracht tussen het geheugen en de CPU. Daarvoor heb je "normale" ECC nodig. Dat vereist medewerking van de CPU. En dat doen Intels niet, want Intel vind dat een premium feature.
edit: De duurdere Alder Lake desktop CPU's, 12500 en hoger zo te zien, kunnen het wel, maar doen het niet als ze niet op een moederbord worden gestoken met een W680 chipset. Die borden zijn nog niet te krijgen, maar voor zover ik prijzen kan vinden, gaan die borden minsten 400 a 500 Euro kosten.
-> premium feature dus.
[Reactie gewijzigd door locke960 op 22 juli 2024 15:42]
Nee, je snapt hem niet. Standaard zit er bij DDR5 dus alleen ECC die tegen bit flip beschermt, je hebt speciaal ECC geheugen nodig (ook beschikbaar voor DDR5 maar als separate feature) als je de "normale" ECC wilt hebben. En dan moet je ook nog eens precies die W680 workstation chipset hebben om het te kunnen gebruiken voor Intel. Wel interessant dat het ondertussen tenminste kan, maar dat stond ook al in het originele bericht.
Ja de termenm die jij zoekt zijn 'sideband ECC' versus (alleen) on-die ECC.
JEDEC wilde eigenlijk naast on-die ECC ook sideband ECC voor de DDR5 spec verplicht stellen (dus 'volledig' ECC zeg maar, maar is helaas niet gelukt omdat intel er voor is gaan liggen. Als dat wel gelukt was hadden we tenminste ECC op alle consumentenchips en met alle chipsets.
ECC is echt iets wat om totaal onzinnige redenen door intel naar het 'workstation / server' gesegmenteerd, terwijl het eigenlijk van de zotte is dat het anno 2022 niet standaard is.
DDR5 heeft een hogere latency maar ook andere verbeteringen waardoor je meer acties per clock cycle kan verwerken wat de negatieve latency weer teniet kan doen. Je moet immers langer wachten per cycle maar kan meer doen per cycle.
Vooralsnog zijn sommige applicaties en games sneller en andere weer trager.
Voor wat betreft ECC: na jarenlange kunstmatige segmentatie door intel kun je straks ook full (sideband, dus niet allen on-die!) unregistered ECC (in ECC mode) gebruiken bij een deel van de huidige consumenten core series alder lake CPUs
als je een moederbord met een w680 chipset gebruikt. W680 lijkt qua featureset op de h670 en z690, dus oa 8 dmi lanes plus dus nog andere features en supermicro en asrock hebben al producten aangekondigd. maar ik verwacht dat er ook wel bordjes van Asus en gigabyte zullen komen. Je kan daarmee een aardige midrange workstation bouwen (al zou ECC eigenlijk gewoon verplicht moeten zijn als je het mij vraagt..)
Ik neem aan dat ECC op AM5 zal blijven, maar het zou fijn als dat mind halfslachtig wordt qua support. Bij AM4 werkt het niet op alle moederborden (in echt ECC mode). In de regel niet zelfs
[Reactie gewijzigd door PjotterP op 22 juli 2024 15:42]
Zou er wellicht ook een test gedaan kunnen worden met Flight Simulator? Voor zover ik heb gezien is deze CPU hog een hele goede kandidaat voor de 3d-v-cache. De verschillen kunnen hier nog wel eens groter zijn, maar ik ben erg benieuwd of het nog steeds een verschil geeft tov sneller geheugen.
Ik mis in de benchmarks ook altijd MS FlightSimulator. Is toch bij uitstek een titel die veel van CPU en GPU vraagt, dus zou goed idee zijn deze voortaan mee te nemen in de diverse benchmarks!
Een enorme verbetering ten opzichte van de 5800x, en ook intel werd ruim verslagen.
sterker nog de 5800x3d's 1% lows waren bijna zo hoog als de gemiddelde FPS van de 12900KS
edit fixed
[Reactie gewijzigd door Countess op 22 juli 2024 15:42]
Eigenlijk vraag ik mij af waarom de 5800X3D niet met een 1660((-Ti/Super) wordt getest? Dat is toch aardig in de richting van wat de gemiddelde gebruiker heeft die ook een beetje dieper in de buidel kan tasten.
Het is stuivertje wisselen en geen van beide is beter met gamen of andere workloads. ze hebben beide forse winsten over de andere chip op verschillende vlakken en afhankelijk van de hardware configuratie.
:strip_exif()/i/2005044132.jpeg?f=imagemedium)
:strip_exif()/i/2004983538.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2003937724.jpeg?f=thumbmedium)
/i/2005477430.png?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2005279580.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/258361/crop5fbd53b98fcc5_cropped.jpeg?f=community)
/u/984937/crop637375dc25f1f_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/34200/crop6554f56fe2075_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/531258/crop63667c21b6af9.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/57010/goku-mini.jpg?f=community){kind=small}
vs intel platformen
:strip_icc():strip_exif()/u/109168/crop5c6ad3dc9bc0f_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/175440/crop5b5f0d899a5e8_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/1401/haroid_icon_60x60.png?f=community){kind=icon}
:strip_icc():strip_exif()/u/83337/countess6-nice.jpg?f=community){kind=small}
fixed
:strip_exif()/u/57096/crop64cbdcb3776f4_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/306122/TNJ_P38.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1157718/crop5e6d5ebf96a5f_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
