Prijzen ssd's dalen al meer dan een jaar bijna niet meer

De gemiddelde prijs per gigabyte van ssd's is in 2013 nauwelijks gedaald. Dat blijkt uit gegevens van Tweakers. In 2012 vond nog een sterke daling plaats, maar die vlakte aan het einde van het jaar af. De prijzen daalden sindsdien mondjesmaat.

Tweakers bekeek de gemiddelde prijzen van populaire ssd's in de Tweakers Pricewatch. Het gaat daarbij om twaalf verschillende ssd's met opslaghoeveelheden van 120 of 128GB, elf modellen met capaciteiten van 240, 250 of 256GB en elf ssd's die 480, 500 of 512GB aan boord hebben. Onder de modellen zitten onder andere Intel Series 520-ssd's, Samsung 840-versies, Crucial M500-schijven en OCZ Vector-ssd's. Vreemde prijsvermeldingen, zoals extreem hoge prijzen bij een enkele webshop, zijn niet in de vergelijking meegenomen.

Van de drie categorieën, gemakshalve onderverdeeld in 128, 256 en 512GB, zijn de gemiddelde prijzen per gigabyte berekend, in de periode van begin 2012 tot eind 2013. Daarnaast zijn die gemiddelde prijzen van de drie categorieën gemiddeld.

De grootste prijsdaling deed zich voor in de periode van februari tot november 2012. In die periode van tien maanden daalde de gemiddelde prijs per gigabyte van 1,84 tot 0,89 euro. In de veertien maanden erna vlakte die daling echter sterk af. In die periode daalde de gemiddelde prijs per GB niet verder dan tot 0,80 euro.

Vooral de prijzen van de 128GB-modellen bleven stabiel in 2013, waarbij de prijs per gigabyte in de lente en zomer zelfs regelmatig steeg. De prijs per GB lag ook in vrijwel het hele jaar boven die van het gemiddelde van de drie opslagcategorieën.

Een paar jaar geleden kwamen ssd's sterk in opkomst en de prijzen van nandflash daalden zo sterk, dat werd verwacht dat de snelle flashdisks de harde schijf meer en meer zouden gaan vervangen. Vooral toen in 2011 de hdd-prijzen enorm stegen door overstromingen in Thailand, waar veel harde schijven geproduceerd worden, was de ssd sterk in trek. De prijzen van nand-flash zijn medio 2012 echter gestabiliseerd, waardoor ook aan de sterke prijsdalingen van ssd's een einde gekomen lijkt te zijn.

Reacties (129)

[mux]

Het lijkt erop dat Tweakers in de 'averaging trap' is gevallen en dus enkel gemiddelde prijzen met elkaar vergelijkt, in plaats van volumeprijzen. We zitten met de laatste 2 generaties IMFT/Samsung NAND al ver onder de €0,40/GB, met disk-prijzen tussen de €0,38/GB (Crucial M500 960GB) en €0,56 (Samsung 840 EVO 240GB). En dat zijn de disks die in veruit het grootste volume worden gekocht. De gemiddelde prijs over alle verkochte schijven daalt dus nog steeds aanzienlijk YoY.

[Jefrey Lijffijt]

Dat, maar daarnaast zijn het niet dezelfde produkten over de tijd, maar nieuwere en snellere modellen naarmate de tijd vordert.

[Jerrythafast]

Zo te zien heb je inderdaad helemaal gelijk. Ik volg al een paar maanden de prijzen van de Samsung 840 EVO's, Crucial M500's en Plextor M5S'en en heb in mijn tabelletje tot nu toe alleen maar €/GB waarden tussen 0,38 en 0,67 gezien. Gemiddeld kom ik uit op rond de 0,53 €/GB. De reden dat ik deze schijven volg en niet de andere is omdat de rest veel hogere prijzen heeft. Ik zie een sterke, dalende trend bij deze schijven.

Nu is mijn methode overduidelijk geen haar beter dan die van Tweakers en absoluut niet zuiver. Wat ze het beste kunnen doen is het aantal views dat elke schijf op ieder meetmoment in de Pricewatch genereerde als wegingsfactor gebruiken. De goedkoopste zijn uiteraard het populairst, dus zal het gemiddelde dat hieruit volgt een stuk lager liggen en ook rapper dalen omdat op elk moment de goedkoopste schijven het zwaarste wegen.

Maar ik geloof dat de Pricewatch-views handelsgeheim van Tweakers is, dus ik denk dat we 't met gemiddelden moeten doen


Doet er trouwens niks aan af dat er ondanks de methode wel een bewonderenswaardige daling van €/GB te zien was in 2012!

[Reactie gewijzigd door Jerrythafast op 23 juli 2024 10:41]

[Maistah]

Nou.. als je puur naar deze grafiek kijkt en naar de grafiek van de HDD's van een paar jaar terug, zie je enige gelijkenis. De prijzen zijn ietswat uitgevlakt en zullen nu misschien stabiel blijven afnemen.

Zie hier de grafiek voor HDD's in vergelijking met SSD's:
http://media.bestofmicro.com/ssd,V-G-319948-13.jpg

Natuurlijk loopt de grafiek iets anders omdat er op dit moment een veel goedkoper alternatief beschikbaar is, alleen trager is.

[wewa]

Op een lineaire schaal lijkt de prijs inderdaad uit te vlakken, dat is alleen niet zo relevant. Het gaat om % daling t.o.v. vorig jaar. Had deze grafieken veel liever op een logaritmische schaal gezien.

Tussen 1999 en 2001 daalde de $/GB van HDD's per jaar met 50%. Als je er vanuit gaat dat sinds 1999 niet veranderd was zou je in 2012 op 0.5^13*56= €0.0068/GB zitten ipv de €0.054/GB die de grafiek aangeeft. De prijs is dus niet met die snelheid blijven dalen (hij vlakt dus een beetje uit).

Als we terug rekenen zien we dat de prijs gemiddeld elk jaar met 1-0.054/56^(1/13)=41% is gedaald. Of dit de laatste jaren meer of minder word kun je moeilijk uit de grafiek opmaken...

Overigens hoor je mij niet klagen als HDD's 41% goedkoper worden per jaar, ik verwacht alleen dat de daling in recente jaren minder is.

Nog even opgezocht hier op logaritmische schaal. http://www.mkomo.com/assets/hd-cost-graph.png

Edit:
SDD prijzen zijn tussen 2007 en 2013 met 1-(1.15/40)^(1/6)=45% gedaald.
HDD prijzen zijn tussen 1999 en 2012 dus met 41% gedaald.
Aangenomen dat in 2013 de SDD gemiddeld €0.85 = $1.15 per GB kost.

[Reactie gewijzigd door wewa op 23 juli 2024 10:41]

[orange.x]

Harddisks worden ieder jaar 41% goedkoper? Dat klopt natuurlijk niet helemaal wat je zegt. De $/GB wordt lager maar dat zegt niets over de prijs van de harde schijf. Aangezien de harde schijven steeds meer capaciteit krijgen zal de "prijs/HDD" niet zo snel dalen.

Tuurlijk krijg je er meer voor terug, maar het is niet zo dat als vorig jaar een 3TB schijf 80 euro kostte deze dit jaar 41% goedkoper is.

Even een willekeurige schijf gepakt uit de Pricewatch: pricewatch: WD Green WD30EZRX, 3TB, was februari 2013 ongeveer 120 euro. Nu 1 jaar later gaan ze voor net onder de € 100 weg. Maar zou er 41% af zijn gegaan (*.59) dan kom ik op ± € 71 euro uit. Is dus niet helemaal correct.

Tuurlijk is het een "gemiddelde" maar dat de prijs per GB gemiddeld daalt zegt natuurlijk niet dat de prijs van een HDD ook met hetzelfde % daalt. Dat is een beetje mijn punt

[Reactie gewijzigd door orange.x op 23 juli 2024 10:41]

[Valandin]

SSD's zijn op het moment nog duur (In verhouding) omdat;

Er gebruik gemaakt word van de NAND-flash technologie, wat totaal anders is dan DRAM.
Beter presterende onderdelen (Dus ook duurder dan andere 'soortgelijke' apparaten zoals USB Sticks / SD kaarten)

Voorderest zijn SSD's ook veel complexer te fabriceren dan zijn voorgangers, én SSDs worden vaak ook nog uren getest voor de levering.

Hoeveel de productiekosten exact zijn? Niemand zal het weten.
Wel is het duidelijk dat de productiekosten van SSD's stukken duurder zijn dan die van hardeschijven.
Ik verwacht persoonlijk ook geen forse dalingen dit jaar aangezien de SSD's sinds een paar maanden pas écht populair zijn, en er nu ook veel vraag naar is.

[ops187]

Ik denk dat we vanaf Q3 significante prijsdalingen gaan zien als de volgende generatie SSD's (20nm NAND) beschikbaar zijn.

[MSalters]

Vreemde claim, "SSD'z zijn duur omdat het andere technologie is dan DRAM". DRAM kost ca. 10 euro/GB, SSD's blijkbaar 0.5. Dat is 20x goedkoper !

Uiteindelijk zijn er twee factoren belangrijk voor de prijs van een chip: de grootte en de technische complexiteit. Dat geldt van een dom micro-controllertje tot een dure Xeon processor. SSD's zijn behoorlijk groot en behoorlijk complex omdat je veel bits wil hebben.

[masser120]

Vraag en aanbod, SSD's worden populairder, worden meer verkocht, dus kunnen ze er meer voor vragen. Ik denk als SSD's straks echt gemeengoed zijn, de prijzen pas weer zullen gaan dalen, omdat ze dan ook meer opslag moeten gaan bieden bijvoorbeeld omdat 'men er meer van verwacht', zoals eigenlijk met alle hardware.

[Reactie gewijzigd door masser120 op 23 juli 2024 10:41]

[Nyarlathotep]

Voorwaarde voor het 'gemeengoed' worden van de SSD is een concurrerende prijs t.o.v. traditionele harddisks. En dat gebeurt nu niet.

SSD als boot disk, traditionele schijven voor opslag (ook in b.v. een NAS).
Zolang deze prijsstellingen zich voor blijven doen zal de SSD naast de traditionele disk blijven bestaan. Want die prijzen dalen wél, en de opslag per platter neemt nog steeds toe (zo meteen aan 1,25Gb per platter). Dit zet de prijzen voor kleinere schijven nog meer onder druk.

Edit: haha ja, 1TB per platter bedoel ik uiteraard

[Reactie gewijzigd door Nyarlathotep op 23 juli 2024 10:41]

[Aionicus]

Ook vanwege het feit dat SSD's nog te onbetrouwbaar zijn als er een stroom storing heeft plaatsgevonden zal hierin helpen , het heeft geen zin om 2tb SSDs goedkoop te laten ontwikkelen omdat er nog veels te veel haken en ogen aan het product zitten.

een SSD is super natuurlijk maar de kans op verlies van data is toch hoger dan met een traditionele schijf , ik las van de week een onderzoek van een amerikaanse Uni waarbij van de 20 geteste SSD schijven er geen 1 was die om kon gaan met een powerloss zonder dat je data echt verloren ging. In sommige gevallen was de SSD ook nog beschadigt erdoor.

Ik hoop dat tweakers eens een serieuze powertest gaat doen met SSD's ipv dat we "commerciele informatie" krijgen over verkopen....

Waar vroeger tweakers echt inging op dit soort onderzoeken zie ik nu steeds vaker reviews langskomen die echt commercieel zijn , de tweaker awards zijn niet meer de awards waar het beste product uitkomt maar eerder een populariteitsprijs.

Veel gemiste kansen , en erg jammer.

[arnoudwokke]

Ik hoop dat tweakers eens een serieuze powertest gaat doen met SSD's ipv dat we "commerciele informatie" krijgen over verkopen....

Dit is geen 'commerciële informatie', dit is een serieus nieuwsbericht waarin veel onderzoek heeft gezeten om te kijken hoe de prijsontwikkeling van ssd's is. Aangezien de prijs bij de aanschaf een uitermate belangrijke factor is, lijkt me dit relevante en goede informatie die je informatie geeft over waar de markt van ssd's heen gaat. Voor iedereen die interesse heeft in ssd's lijkt me dit relevante en goede info - en die lees je alleen op Tweakers omdat het ons onderzoek is. Eigen onderzoek is iets wat we tot enige tijd geleden nooit deden trouwens.

Dat wil niet zeggen dat een serieuze powertest geen goed idee is. Daar gaan onze reviewers over, dit is duidelijk bedoeld als nieuwsbericht. Ik zal dit idee intern doorgeven, maar voor volgende keer: je kunt contact opnemen met Wout Funnekotter (reviewcoordinator) of bijvoorbeeld Willem de Moor of Jelle Stuip, die beide werken aan Core-reviews.

Waar vroeger tweakers echt inging op dit soort onderzoeken zie ik nu steeds vaker reviews langskomen die echt commercieel zijn

Voor 2007 hadden we geen eigen reviews. Commerciële reviews hebben we niet, nooit gehad en zullen we nooit hebben.

de tweaker awards zijn niet meer de awards waar het beste product uitkomt maar eerder een populariteitsprijs

Klopt, en ook dat is nooit anders geweest. Logisch ook: hoe kun je in Ziggo-gebied uitproberen hoe UPC is? En koop je alle spiegelreflexcamera's en lenzen om de beste te kunnen beoordelen? Natuurlijk niet, mensen stemmen op wat ze kopen.
Wel nieuw dit jaar: de gemiddelde beoordeling van mensen die gebruikersreviews achterlieten telden voor een kwart mee. Dus het was voor het eerst niet langer alleen een populariteitsprijs, hoe tevreden mensen erover zijn telde ook mee.

[Verwijderd]

Veel onderzoek? Bijvoorbeeld de Crucial M500 120GB is in driekwart jaar precies de helft goedkoper geworden. En daalt nog elke week als een tierelier.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 10:41]

[aval0ne]

En die ene uitzondering geldt dan voor alle SSD's?

[gnu]

Ik gok dat je het artikel bedoelt dat deze pagina samenvat: http://www.extremetech.co...liable-drive-manufacturer

Intel ging er goed mee om. Daarnaast is het zo dat dit wel extreem getest is. Er zijn weinig situaties te noemen waarin de stroom op de disk zelf ineens wegvalt terwijl je met 64 threads tegelijk data aan het schrijven bent. Zelfs in een desktop zal er in de meeste gevallen genoeg stroom zijn voor de disk om de huidige operatie af te maken voordat er echt geen power meer is.

[_JGC_]

Ze hebben uiteindelijk een handjevol verouderde SSDs getest. Dat alleen Intel er goed mee omgaat is duidelijk: uit dat lijstje is alleen de Intel 320 uitgerust met condensatoren om stroomverlies op te vangen. Tegenwoordig zijn er meer SSDs met deze functie, in de pricewatch kan je hierop ook filteren. Onder meer de Crucial M500 heeft deze bescherming, maar die is dus niet meegenomen in de test.

[fevenhuis]

Ik gebruik zelf not Intel 320's maar ik denk dat het verkeerd is om Intel nog als betrouwbare SSD maker te omschrijven.

Intel Is na het maken van de SSD 320 duidelijk een ander koers ingeslagen en is daarna over gegaan op de toen berucht onbetrouwbare Sandforce controllers.

Intel dacht waarschijnlijk dat de SSD race om snelheid ging, maar die aanname was verkeerd, er is wel degelijk een markt voor hogere betrouwbaarheid.

Sinds het overschakelijken naar Sandforce is het agfelopen met Intel als marktleider op het gebied van betrouwbare SSD's.

Het is belachelijk dat de huidige naam van Intel op het gebied van SSD nog steeds gebaseerd is op een schijf van 3 jaar geleden. De snelheid van de tweede generatie SATA300 SSD's is natuurlijk absoluut niet te vergelijken met de huidige SATA600 schijven.

[Gé Brander]

Niet elke Sandforce controller is onbetrouwbaar omdat er 1 serie is geweest die niet betrouwbaar was...

[Aionicus]

Dit is 1 van de onderzoek filmpjes die ik heb gezien (heb deze even snel gegoogled op werk) maar ik had ook een pdf bestand met daarin een 60 tellend dossier waarin alles uitgebreid getest werd op verschillende methodes :

- Flying data (aka data word goed weggeschreven maar in verkeerde blokken op de ssd)
- Wrong data (Data word wel weggeschreven maar het is allemaal random junk , dus je data op dat stukje is weg)
en nog een paar andere methodes die ik helaas niet even uit mijn hoofd wist , Ik ben wel dusdanig onder de indruk geraakt van het rapport dat ik toch maar meteen mijn SSD in mijn linux "home server" heb aangepast en geoptimalizeerd door de checkups nu 1x per week te laten doen ipv 1x per maand. Tevens heb ik maar een backup ingesteld waarbij hij ook alle configuratiebestanden backupped (bij enige wijziging) naar een Raptor schijf waarvan ik weet dat deze de komende jaren nog zonder problemen zou moeten werken.

een presentatie over de effecten kan je hier nakijken :

https://www.usenix.org/co...ssions/presentation/zheng

ik zal proberen om het rapport even te googlen als ik tijd heb straks (heb vandaag 30 man die ik aan het werk moet houden dus er is een kans dat ik het pas vanavond kan posten , en dan is er nog de kans dat ik het vergeet, dus ik ga mijn best doen nog even wat aanvullende info te zoeken zodat de geintresseerden ook dat rapport goed kunnen nalopen.

[kaaas]

Zou je de link naar het onderzoek kunnen posten ben geinteresseerd welke schijven ze getest hebben. Als het namelijk het artikel is dat gnu hier boven heeft gepost heben ze niet echt recente schijven getest.
Cipher heeft een heel tof artikel over betrouwbaarheid van ssd's, hij legt haarfijn uit waarom powerloss zo slecht is voor je ssd.
CiPHER's Storageblog: SSD betrouwbaarheid
En een BBG met verschillende categorien waaronder betrouwbaarheid.
CiPHER's Storageblog: SSD best buy guide
Dit word vooral bepaald door door het wel of niet aanwezig zijn van power-safe capacitors.

[Reactie gewijzigd door kaaas op 23 juli 2024 10:41]

[Navi]

Mooie review, ik gebruik zelf ook S3500 SSD's in mijn servers, beetje vreemd dat hij ze bestempeld als consumenten ssd's, want dat zijn het namelijk niet.

http://www.intel.com/cont...ives-dc-s3500-series.html

"efficient SSD specifically designed for data center application upgrades."

[Aionicus]

Dit ga ik zo ook nog even (stiekem) doorlezen ! bedankt voor de links.

Uit de presentatie die ik heb gelezen ging het wel om schijven met powerloss capacitors erin , hieruit bleek dat deze soms ook beschadigt werden en soms niet goed werkten. De modellen die gebruikt werden in die test waren onder andere mijn huidige twee SSD's (een 840 evo en een plextor ssd) . jullie houden die links nog van me te goed

[Verwijderd]

Ja, maar hier is natuurlijk ook een logische reden voor.

Tweakers is een tmg bedrijf geworden, hoewel ze beweren het zelfde te blijven worden ze oppervlakkiger en commercieler met het oog op het verkrijgen van een zo'n groot mogelijk publiek, met het plaatsen van geruchten en regelmatig een copy/paste van websites zoals de Telegraaf, zonder verdere diepgang.
Misschien een idee om deze website te plaatsen onder telegraaf.nl/tech ?
Want langzaam gaan we wel naar dat niveau toe hier.

Verder ontopic.
SSD's zijn inderdaad nog steeds niet echt betrouwbaar.
Veel mensen beveel ik aan om alle belangrijke data ook op te slaan op hun 2e HDD, puur omdat dit veiliger is.
Ook kunnen de SSD's slecht tegen het veel verwijderen en nieuwe data op slaan en houden ze er ook niet van om boven de 80% vol te raken.

Dat de prijzen niet verder zijn gedaald vind ik persoonlijk wel jammer.
De prijs/kwaliteit verhouding laat daarom ook schromelijk te wensen over.

[Croga]

Tweakers is een tmg bedrijf geworden, hoewel ze beweren het zelfde te blijven worden ze oppervlakkiger en commercieler met het oog op het verkrijgen van een zo'n groot mogelijk publiek, met het plaatsen van geruchten en regelmatig een copy/paste van websites zoals de Telegraaf, zonder verdere diepgang.

Vooral in de titel van dit specifieke stuk is dit ook terug te vinden:
"PRIJZEN DALEN AL MEER DAN EEN JAAR NIET!!!111oneeinzuno"
en vervolgens zie je gewoon een prijsdaling van 11% over 2013. Dat is zonder meer een normale prijsdaling te noemen.

Vervolgens staat er een tabel op het scherm die een datum formaat gebruikt waar zelfs de inwoners van het enige land ter wereld die het nog gebruikt zich voor schamen.... Serieus.... mm/dd/yyyy wordt door iedereen verworpen omdat het zo verwarrend is en dan gaan we het op een NEDERLANDSE site gebruiken?

[Reactie gewijzigd door Croga op 23 juli 2024 10:41]

[Bigrob]

Even off-topic: Voor de duidelijkheid, tweakers valt niet bepaald onder de TMG maar onder de persgroep.

http://www.persgroep.nl/nl/merken/tweakersnet

De persgroep heeft een aantal jaar VNU overgenomen waar tweakers onderdeel van was.

Het voordeel van de persgroep is dat, die niet alles bij elkaar stopt maar naast elkaar laat bestaan, kijk naar de andere kranten en websites. daardoor kan tweakers hun eigen identiteit houden.

Tweakers is een van de weinige nederlandse grote tech-websites die nog een eigen identiteit heeft. hiernaast heeft tweakers eind vorig jaar aangegeven dat ze zich weer wat meer op testen willen richten. maar net zoals met alles vraag en aanbod bepaald!

[totaalgeenhard]

Tweakers zal ondanks commerciële karakter toch wel inzien dat technische onderbouwing bij technologie van de toekomst toch echt nodig is.

SSD is nog geen "proven" technologie.

[H!GHGuY]

Dit is inderdaad geen nieuws. Hadden ze nu nog aangegeven _waarom_ dit zo is...
Zie trouwens ook verderop in de reacties mux' mooi aanvulling over de waarde van de data en je ziet dat T.net hier een journalistieke blunder maakt.

Foute data/interpretatie, geen verklaring. Eigenlijk een leeg artikel dus.

[Verwijderd]

Het is ook gewoon niet waar. Bijvoorbeeld de Crucial M500 120GB is in driekwart jaar precies de helft goedkoper geworden. En daalt nog elke week als een tierelier.

[Verwijderd]

ja daar dacht ik ook al aan, ik ben namelijk opzoek naar een nieuw ssd en de Crucial m500 series is echt als een gek aan het dalen.

en over betrouwbaarheid van ssd gesproken, ik denk dat Crusial bij de betrouwbaarste hoort.

[ToFast]

En dat type heeft toch al 'speciale' condensatoren ten behoeve van een powerloss?

[_JGC_]

Probleem met de Crucial M500 is dat ie achterblijft qua prestaties. Niet dat je het merkt, maar als je vraagt welke SSD je moet kopen is het standaard antwoord "Samsung 840 EVOI" en "De 840 Pro is nog veel sneller". De Samsung 840 EVO en Pro zijn het afgelopen jaar niet echt gedaald in prijs.

Mijn advies overigens: Samsung, Crucial en Plextor maken fatsoenlijke SSDs, prestatieverschil merk je niet in de praktijk, qua betrouwbaarheid heeft Crucial de betere papieren en als je dan moet kiezen selecteer je die 3 merken in de pricewatch, stel je filter in op de gewenste grootte en sorteer je op prijs, komt de Crucial M500 over het algemeen als de goedkoopste naar voren (de v4 is misschien goedkoper, maar die moet je laten liggen).

[fre0n]

Journalisten die nog echt onderzoek doen en zelf een goed artikel produceren zijn schaars

[Verwijderd]

Dat is niet zo gek natuurlijk. Onderzoeksjournalistiek kost geld, en als niemand meer bereid is om te betalen voor nieuws en informatie houdt het snel op. Als je bijvoorbeeld de C't ziet, daar gaat men behoorlijk diep op de materie in, maar daar wordt dan ook 5 euro of zo per magazine voor betaald. Je kunt niet hetzelfde van gratis websites verwachten.

[fre0n]

De website is niet gratis. Wij betalen als lezer wellicht niet om de artikelen te lezen maar dat komt omdat wij het product zijn...

Dit soort artikelen zijn gewoon site-vulling, met echte artikelen zou de site nauwelijks nieuwe content genereren. Maar met dit soort meuk kunnen ze er net zo goed een RSS tracker op zetten om content te slurpen en hier af te beelden.

[ToFast]

Ok, dus bij een powerloss is de kans op beschadigde data veel lager met een traditionele HDD ? Ik kan me het niet voorstellen, bij een powerloss doen (consumenten) platterschijven toch ook direct *POEF*?

[Verwijderd]

Mijn Mac is een paar keer uitgevallen (aardlekschakelaar gevalletje), maar de SSD heeft daar geen problemen door ondervonden. Daarom verbaast je post mij enigszins. In tegenstelling tot de hdd's, waarvan er nu een schijf last heeft van bad blocks, corrupte inode-tabel etc. met een ext4-filesystem. Ik zou dus uit ervaring opmaken dat het eerder andersom is. Heb je een bron omtrent het verhaal van de kapotte SSD's aub?
Het lijkt mij namelijk ook logischer dat een SSD het beter overleeft dan een hdd, vanwege de opbouw en werkwijze. Bij een SSD heb je een garbage collector die de data opruimt, indien een cel als leeg geboekt is, de data is dus redelijk persistent. Bij een hdd staat je deeltje ook hoog of laag, maar als de firmware niet tijdig heeft bijgeschreven in je blocks en superblocks wat het journal moet bevatten, heb je een probleem bij stroomuitval. Aangezien die blocks etc. ook op het magnetische gedeelte staan en niet in een geheugenchip, duurt het in ms (milleseconden) langer voordat dit is bijgewerkt dan bij een SSD, omdat een geheugencel nu eenmaal sneller beschreven is.
Kans dat bij een uitval je SSD corrupt is, is imo een stuk lager hierdoor dan bij een hdd.
Indien je hdd een backup power-source zou hebben (pico-psu op accu en laadcircuit) dan zou de buffer (64MB bijv.) ervoor kunnen zorgen dat dit nog wordt bijgeschreven naarmate de scheduler dit doet in het OS gecontroleerd (tijdsinterval), maar bij een plotseling 'powerdown' bestaat de kans dat de scheduler nog niet heeft bijgewerkt, de firmware dit ook niet meer kan doen (trage schrijftijd en de firmware heeft ook prik nodig) met corruptie tot gevolg.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 10:41]

[maevian]

De meeste Ultrabooks hebben enkel een ssd, de meeste mensen hebben minder en minder opslag nodig, hun muziekcollectie staat op Spotify, hun films en series streamen ze, hun foto's staan in de cloud, waarvoor heeft de gemiddelde consument nog een TB opslag nodig? 256gb is ruim voldoende en 128gb volstaat zelf voor de meeste mensen

[mikesmit]

Ik denk dat je er een beetje naast zit met je schattingen. Genoeg mensen hebben nog zelf een muziek en film collectie louter om het feit dat er niet voor betaald hoeft te worden.

een collectie films is tegenwoordig gouw al 2 TB. Een blu ray rip is nog altijd tussen 10 en 50 GB.

bovendien heeft nog geen een Online muziek dienst contracten met alle platenmaatschappijen. En heeft bijvoorbeeld netflix niet alle films.

en ten slotte. Je moet alle opslag in huis meerekenen met je schatting. Mediabox, nas, desktop, laptop? Misschien is er in elke woning in Nederland gemiddeld wel 2TB aanwezig. Dit zou misschien wel een leuk onderzoekje zijn...

[maevian]

Ik sprak hier over de gemiddelde thuis gebruiker, niet over de gemiddelde tweaker... hoeveel mensen hebben er een nas denk je? Zullen er niet zo veel zijn, de meeste mensen weten niet eens wat een nas is.
Die muziek en film collectie valt ook wel mee, hier in de Benelux zijn er inderdaad veel mensen die door het beperkte aanbod films en series via illegale kanalen downloaden. Maar nadat je een film hebt gezien verwijder je die toch gewoon? En de gemiddelde muziek collectie is ook niet groter als 16gb, of je moet al echt een enthousiast zijn

[aval0ne]

256gb is ruim voldoende en 128gb volstaat zelf voor de meeste mensen

Heb je een linkje naar je marktonderzoeksrapport waar dit uit blijkt? Of is dit gewoon een op niets gebaseerde persoonlijke mening die je generaliseert naar iedereen?

[antiekeradio]

TiB per platter bedoel je denk ik.

[efari]

Ik hoop uit de grond van mijn hart dat je 1, 25TB (of Tb) bedoelt, of anders zitten er tegenwoordig een duizendtal platters in 1 behuizing.

[X_pl0visi0n]

. Want die prijzen dalen wél, en de opslag per platter neemt nog steeds toe (zo meteen aan 1,25Gb per platter). Dit zet de prijzen voor kleinere schijven nog meer onder druk.

is dat niet wat weinig? 1.25gig?

[mad_max234]

Vraag en aanbod, SSD's worden populairder, worden meer verkocht, dus kunnen ze er meer voor vragen. Ik denk als SSD's straks echt gemeengoed zijn, de prijzen pas weer zullen gaan dalen, omdat ze dan ook meer opslag moeten gaan bieden bijvoorbeeld omdat 'men er meer van verwacht', zoals eigenlijk met alle hardware.

Zitten gewoon aan de max van de huidige techniek, moet weer nieuwe machines komen die productiekosten per GB weer verlagen, zoals het al decennia gaat overigens met ic's. Marges zijn nu wel beetje weg, ze hebben alles geoptimaliseerd, dan zitten ze aan max van efficiëntie en kunnen ze er nu niet veel meer uit halen. Geen nood, want elke 2 jaar verkleinen we de chips en worden ze vanzelf ook goedkoper, icm met 450mm wafers(nu zitten ze nog op 300mm) die eerdaags toch wel zijn intreden zal gaan doen, dan gaan er veel meer chipjes op wafer.

En natuurlijk schommelt de prijs beetje door vraag en aanbod, maar zolang er geen grote schaarste is en gezonde concurrentie zal dat niet noemenswaardig zijn, dat zal prijs dan echt niet gigantisch opdrijven. Ze zitten nu gewoon aan max van de huidige techniek, je zie het bij alle fabrikanten dat ze nu de bodem bereikt hebben. Is dus even wachten dat er weer twee keer zoveel transistors tegen lagere prijs per transistor op wafer geplaatst kan worden en dan zal de prijs weer echt gaan dalen.

Gemeengoed heeft daar niks mee te maken, ASML(en concurrenten) des te meer.

[analogworm]

Plus er is momenteel gewoon erg veel aanbod, misschien wel meer dan er vraag is. Of misschien eigenlijk dat vraag en aanbod nu een beetje gestabiliseerd is, waardoor de prijs zich ok stabiliseert.

Verder mbt de nieuwe techniek, dat zou Tlc geheugen zijn, maar dat is enkel voorbestemd aan producenten met eigen fabriek zoals Samsung.

[CoranOrange]

Meer vraag bij een gelijkblijvend aanbod leidt tot een hogere prijs.
Hierbij moet wel rekening gehouden worden met als het een trend is ,de grotere vraag, dat de productiecapaciteit moet worden uitgebreid dit kost geld en kan ook leiden tot korte termijn hogere productiekosten. Wat weer kan leiden tot schaalvoordelen wat weer leidt tot lagere kosten wat uiteindelijk de SSD toegankelijker maakt voor een groter publiek.

Men zal mee moeten gaan met de grotere vraag niet simpelweg de prijs verhogen tot de vraag gelijk is aan het aanbod (bedrijf A) want er is genoeg concurrentie die wel de productiecapaciteiten aanpast en dan door deze grotere vraag aanzienlijk marktaandeel wint door in te zetten op goedkopere ssd's in plaats van het uitmelken van de huidige vraag (bedrijf .

[crazylemon]

JA ja... ik denk eerder "prijsafspraken"

[Verwijderd]

Volgens mij heeft het andere redenen. Er zijn een paar nand producenten vorig jaar en het jaar daarvoor overgenomen. De markt is erg groot maar er zijn maar een paar spelers. Samsung, Hynix en dan heb je al een heel groot deel van de markt te pakken.

De reden waarom er een paar bedrijven die nand chips maakten over de kop zijn gegegaan, komt door doordat de prijzen juist te laag waren. Productie cappaciteit is wat kleiner geworden en zie hier het resultaat.

Ik verwacht ook pas weer lagere prijzen als 20nm nand chips massaal van de band gaan rollen.

[christiaann1985]

En waardoor zet die prijsdaling dan niet door?

[Squixx]

gokje: vorige zomer is er een fabriek die ongeveer 30% van de markt bediende afgebrand. Gevolg hiervan is een veel grotere vraag dan aanbod. Gezien zon fabriek niet zomaar uit de grond gestampt is duurd heet dus weer even voordat we nieuwe prijsverlagingen zullen zien.

http://www.extremetech.co...nix-fire-but-for-how-long

[Verwijderd]

Zou me niets verbazen als er prijsafspraken gemaakt zijn.

[vhartong]

Zou mij ook absoluut niets verbazen. Helaas komt dit altijd pas veel later aan het licht (kijkt naar philips met de beeldbuizen).
Het is ook erg lastig om hiervoor met bronnen te komen.

Maar ik kan me oprecht niet voorstellen dat de productiekosten niet omlaag gegaan zijn het afgelopen jaar.

**Aan de andere kant is het mogelijk dat de bedrijven de prijzen hoger houden om te herstellen van de 'financiele crisis', en dat er dus helemaal geen afspraken zijn gemaakt.

[Verwijderd]

Zou mij ook absoluut niets verbazen. Helaas komt dit altijd pas veel later aan het licht (kijkt naar philips met de beeldbuizen).
Het is ook erg lastig om hiervoor met bronnen te komen.

Maar ik kan me oprecht niet voorstellen dat de productiekosten niet omlaag gegaan zijn het afgelopen jaar.

**Aan de andere kant is het mogelijk dat de bedrijven de prijzen hoger houden om te herstellen van de 'financiele crisis', en dat er dus helemaal geen afspraken zijn gemaakt.

Je kan er inderdaad donder op zeggen dat dit weer een zoveelste illegale prijsafspraken geintje is wat ons geflikt word.
Er is namelijk een direct verband tussen goedkope USB geheugen sticks en geheugen kaarten enerzijds en SSD's anderzijds. Die eerste soort opslag is gewoon verder gedaald en SSD's zijn niet verder gedaald.
22 euro voor een 64GB usb geheugen stick:
pricewatch: Verbatim Store 'n' Go PinStripe 64GB Zwart
Reken dat om naar een 128GB SSD en deze zou dus 4 a 5 tientjes moeten kosten ipv het dubbele (90 euro) wat ze nu kosten.
Dus weer illegale prijsafspraken met een illegale miljarden winst en over 5 jaar weer een miljoenen boete.......

_{@hieronder maevian: klopt, daarom staat er ook "direct verband", SSD mem zal enkele centen duurder zijn, net als de controller + 2 euro en behuizing + 2 euro. (maar dus geen + 50 euro....)}

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 10:41]

[maevian]

Het gehuigen van SSD's is wel van veel hogere kwaliteit dan het geheugen van een usb sticks

[aval0ne]

Om van de controller maar te zwijgen

[Henk Poley]

Dan mag kan je beter naar snelle USB sticks kijken, zoals de Kingston DataTraveler HyperX USB 3.0. Src: http://usbflashspeed.com

Of eentje hier uit de Random 4K: http://www.legionhardware...roundup_july_2013,10.html

[Reactie gewijzigd door Henk Poley op 23 juli 2024 10:41]

[DutchReaper]

Wanneer bedrijven vergelijkbare prijzen hanteren hoeft er niet altijd sprake te zijn van een prijsafspraak. Het is ook mogelijk dat het bedrijf geen concurrerende prijzen wil hanteren en daarom zijn prijs basseert op zijn concurrenten. Dit maakt het achterhalen van prijsafspraken onmogelijk omdat het alleen te bewijzen is met de daadwerkelijke gesprekken.

[MSalters]

Maar ik kan me oprecht niet voorstellen dat de productiekosten niet omlaag gegaan zijn het afgelopen jaar.

TLC werkt niet geweldig, en is sowieso de grens. 4 bits per cel gaat niet lukken dus daar zijn het afgelopen jaar geen prijsverlagingen van gekomen.

Schaalgrootte hangt zo rond de 20 nm en ook daar zit weinig snelle winst meer.

Nieuwe fabrieken zijn duur, en met de financiële crisis krijgen bedrijven niet zomaar een paar miljard krediet om een nieuwe fabriek op te zetten, zeker niet voor een product waarvan de verachting is dat de prijzen gaan dalen.

[Fliepke]

Gokje: Er zijn eigenlijk niet zoveel fabrikanten en die kunnen de marktprijs gewoon bepalen, vraag en aanbod worden op elkaar afgesteld. Als niemand dan harder gaat produceren, waardoor het aanbod stijgt, zal de prijs dus ook niet zakken. Dit soort kartelachtige constructies zie je natuurlijk wel vaker.

[Nyarlathotep]

Er zijn best veel fabrikanten. Echter: er zijn erg weinig fabrikanten die hun schijf compleet zelf assembleren. De nand chips worden ingekocht andere fabrikanten. En dát zijn eer maar een paar.
Voorbeeld: Samsung heeft zulke snelle én betaalbare SSD's omdat zij zelf de nand chips fabriceren én de SSD zelf assembleren.

[tweaker2010]

Omdat qua kostprijs de rek er zo'n beetje uit is misschien? SSD's zijn een stuk complexer te produceren dan gewone HDD's.

Overigens geeft deze grafiek een beetje een vertekend beeld. Die piek (en de daarop volgende daling) kwamen puur doordat er op dat moment overstromingen in Thailand waren waardoor de HDD productie tijdelijk kwam stil te liggen en de vraag naar SSD's steeg. Sinds eind 2012 is er echter weinig veranderd terwijl SSD's nu inmiddels toch echt veel populairder zijn geworden.

[g4wx3]

HDD zijn veel complexer te produceren dan SSD's

SSD's zijn gewoon flash-geheuntjes en een sata-controllertje op een bordje.
En die chipje worden in dozijn gemaakt bij een heleboel klein en grote fabrieken

Harde schijven zitten mechanisch zeer ingewikkeld in elkaar, er mag ook geen milimeter speling zitten op de onderdelen, de schijven moeten perfect gebalanceerd worden, de leeskoppen moeten met de grootste nauwkeurigheid worden geplaatst.

Het overtroeft F1-technologie.
En het motorje moete continue zo'n 60km/uur rijden, maar wel heel precies

[tweaker2010]

Dat is onjuist. SSD's zijn geen gewone flash-geheugentjes, NAND geheugen moet aan heel wat strenge eisen voldoen wil het geschikt zijn als betrouwbaar opslagmedium.

There’s one problem with NAND: it generally has a finite number of write cycles, meaning that each transistor will wear out over time.
http://www.maketecheasier.com/why-are-solid-state-drives-so-expensive/

[MSalters]

En precies daarom hebben SSD's wear levelling. Het flash geheugen in een SSD is behoorlijk normaal flash geheugen, hooguit worden er iets slimmere controllers gebruikt.

[Madrox]

Dat valt wel mee, want HDD is al een bewezen technologie. SSD's hebben trouwens ook de nodige technische beperkingen:

Due to its relatively simple structure and high demand for higher capacity, NAND flash memory is the most aggressively scaled technology among electronic devices. The heavy competition among the top few manufacturers only adds to the aggressiveness in shrinking the design rule or process technology node.[27] While the expected shrink timeline is a factor of two every three years per original version of Moore's law, this has recently been accelerated in the case of NAND flash to a factor of two every two years. In November 2012, Samsung announced that it had started production of 10 nm scale chips, which implies a minimum geometry of between 10 and 19 nm.[61][62]
As the feature size of flash memory cells reaches the minimum limit, further flash density increases will be driven by greater levels of MLC, possibly 3-D stacking of transistors, and improvements to the manufacturing process. The decrease in endurance and increase in uncorrectable bit error rates that accompany feature size shrinking can be compensated by improved error correction mechanisms.[63] Even with these advances, it may be impossible to economically scale flash to smaller and smaller dimensions. Many promising new technologies (such as FeRAM, MRAM, PMC, PCM, ReRAM, and others) are under investigation and development as possible more scalable replacements for flash

En Samsung zelf:
Samsung is positioning the technology as an answer to the issues of scaling NAND flash down to ever-smaller process nodes. With flash hitting 10nm today, increasing its performance and density by dropping to still-smaller process sizes becomes increasingly difficult - but stacking offers an alternative to boost components' capabilities without changing process size.

Als het verkleinproces niet meer gaat, zullen de prijzen stabiliseren. Net zoals je dat op de harddisk markt hebt gezien.

Wat je verder over de harddisk verteld; daar hebben ze machines voor die zeer secuur werken. Complexe machines, maar tegelijkertijd bewezen machines.

[Reactie gewijzigd door Madrox op 23 juli 2024 10:41]

[Fredi]

Maar de firmware van een SSD is dan weer veel en veel complexer dan die van een HDD. Daar steekt behoorlijk wat tijd in om die te ontwikkelen denk ik. En tijd kost geld.

[haarbal]

Omdat de productiekosten hoog blijven.

[Verwijderd]

Dalen de waarde van de dollar en euro niet in gelijke trend met de prijsverlagingen?

[spank_mojoo]

kartelvorming
anders worden de HDD's helemaal niet meer verkocht.

[nvidia666]

tiens raar als ik pricewatch opendoe zie ik al 10 SSD's die onder de 0.50 Euro zitten per GB ?

[Miyamoto]

Lezen. In het onderzoek zijn alleen populaire SSDs meegenomen. Niet verkeerd. Als niemand je product wil moet je het uiteindelijk tegen dump prijzen verkopen.

[Boppo84]

Lezen. Om te beginnen zijn het er maar 5, het onderzoek gaat slechts tot schijven van maximaal 512GB. Vier van de vijf zijn de (populaire) Crucials, 2 dáárvan zijn mSata varianten.
Onder de €0,50/GB heb je dus twee formaten M500 en een Intenso.
Dus niet zo heel raar dat de gemiddelde prijs hier nog een eind vanaf zit.

Maargoed. De gemiddelde prijs per GB van de 5 populairste SSD van 240GB-256GB is €0,59. Een stuk lager dan hier voorgesteld dus. Misschien dat de prijzen na de jaarwisseling nog wat gedaald zijn. En zo te zien zijn hebben de goedkopere modellen aan populariteit gewonnen.

[Bartske]

Ze rekenen ook een gemiddelde uit, dat betekend dat ruwweg 50% van de SSDs onder die prijs zitten en 50% daarboven

[Takenzo]

Dit geldt alleen maar voor een symmetrische verdeling (zoals bijvoorbeeld een normaalverdeling). Bij een scheve verdeling hoeft het absoluut niet zo te zijn dat 50% boven en 50% onder het gemiddelde ligt. Zo kan het zo zijn dat een klein aantal producten het gemiddelde flink omhoog trekt, waardoor het grootste deel van de SSD's minder dan het gemiddelde kosten.

Misschien ben je in de war met de mediaan, waarvoor wel geldt dat er 50% boven en 50% onder ligt (de mediaan is dan ook de middelste waarde, en niet [per definitie] de gemiddelde).

[Bartske]

Daarom zei ik ook ruwweg aangezien ik denk dat de prijzen van SSDs wel redelijk symmetrisch verdeeld zijn. Maar je hebt helemaal gelijk met je argumentatie.

[GigaPixels]

Tweakers bekeek de gemiddelde prijzen van populaire ssd's in de Tweakers Pricewatch.

Dus: het gaat hier over gemiddelde prijzen, enkel populaire SSD's en enkel SSDs die in de Tweakers pricewatch terug te vinden zijn.

[sbmuc]

Idd, voordeligste zit op €0.382 per GB pricewatch: Crucial 2.5" M500 960GB

Ik denk dat het beter is om te vergelijken met de 5 voordeligste SSD's van 2012 / 2013. De gemiddelde prijs is misschien niet erg veel gezakt ivm veel nieuwe concurenten waar ook hele dure bij zitten die het gemiddelde "verpest". Bijvoorbeeld: pricewatch: Fujitsu S26361-F4008-L32 32GB zit op €26.921 per GB! Daar gaat je gemiddelde... Veel nieuwe PCI SSD's die erg duur zijn!

Prijzen van SSD's zijn per GB wel degelijk een stuk gezakt!

[Reactie gewijzigd door sbmuc op 23 juli 2024 10:41]

[Petertyuh]

Zoals ik in de tekst lees, zijn dit soort prijzen juist niet mee genomen. Dus ik ga er wel van uit dat deze prijzen kloppen en een goede vertegewoordiging zijn van de gemiddelde prijs.

Vreemde prijsvermeldingen, zoals extreem hoge prijzen bij een enkele webshop, zijn niet in de vergelijking meegenomen.

[Adion]

In elke grootte die ik bekeken heb in pricewatch zitten de goedkope populaire modellen inderdaad eerder rond de 0.5 euro, en zijn al deze modellen ook slechts in 2013 uitgebracht.
Ik vraag me af of het gemiddelde niet omhoog gebracht is door populaire modellen uit 2012 mee te nemen in het berekenen van het gemiddelde, terwijl deze in 2013/2014 niet meer in prijs gestegen zijn.

Ik ben wel benieuwd naar een grafiek die de gemiddelde minimum-prijzen voor elke grootte doorheen de tijd vergelijkt, want ik denk dat waar je in 2013 dus ssd's voor 0.5 euro per gb kon kopen, dit vermoedelijk in 2012 niet het geval was, en de daling in prijs toch wel een pak groter is dan dit artikel aanduid.

[!mark]

Misschien is de productieprijs wel te hoog om verder te zakken, de producent en shop moeten ook nog winst maken natuurlijk.

Of de prijzen worden kunstmatig hooggehouden

[Mizgala28]

Dat laatste natuurlijk, je ziet het nu met RAM geheugens die flink duurder zijn geworden.

[!mark]

Komt omdat er eind 2013 een RAM fabriek in de brand is gevlogen. Het is natuurlijk mogelijk dat fabrikanten de prijs op dat niveau houden

[gentlemen]

Het blijft relatief duur vergeleken met een hdd. Het zou eigenlijk moeten dalen omdat er zo veel concurrenten bij zijn gekomen. Ik vind het wel opvallend dat Seagate en WD zich er niet zo in hebben verdiept.

[tweaker2010]

Ik vind het wel opvallend dat Seagate en WD zich er niet zo in hebben verdiept.

Een HDD produceren is heel iets anders dan een SSD. Het is niet voor niets dat chipfabrikanten als Samsung en Toshiba hier de grootste spelers in zijn. Zij hebben ook de meeste ervaring en kennis op dit gebied.

[gentlemen]

Dat is ook zo maar hiermee wil ik zeggen dat als bijvoorbeeld Seagate en WD er ook in stappen, zij het niet slecht zullen doen om hun naambekendheid. Ze lopen dus wat kansen mis bedrijfseconomisch gezien.

Voor hieronder: Ik zag het net op de website van Seagate. Zij zijn wel SSD's aan het produceren ook onder eigen naam. Geen gemiste kansen voor ze. Btw een dank voor je links.

[Reactie gewijzigd door gentlemen op 23 juli 2024 10:41]

[tweaker2010]

De HDD divisies van Samsung en Seagate zijn samen gegaan en Western Digital is overgenomen door Toshiba. Dus ze lopen in principe geen kansen mis. Zie ook:
nieuws: Samsung en Seagate gaan samen ssd-controllers maken
nieuws: Seagate neemt hardeschijftak Samsung over
nieuws: Toshiba neemt deel hdd-productie WD over - update

[sloth]

Gisteren viel me nog op dat je op dit moment maar 60 euro betaalt voor een van de beste 120 GB SSD's: pricewatch: Crucial 2.5" M500 120GB

In oktober kostte deze nog 80 euro, dat is toch een verschil van 20 euro of 25% van de oorspronkelijke aankoopprijs.
Hoezo mondjesmaat?

[Edoras]

Sinds wanneer is de prijs van 1 artikel bepalend voor de prijs van een hele sector? Er zijn altijd positieve uitzonderingen, maar die worden dus blijkbaar gecompenseerd door een hele grote schare SSDs die niet of nauwelijks in prijs dalen.

[MSalters]

Je mag van een dergelijk product verwachten dat er een behoorlijke subsitutie plaatsvindt. Dat betekent economisch dat de prijzen niet al te onafhankelijk kunnen veranderen,

[Adm.Spock]

Bestaande producten die opgevolgd zijn door een nieuwere serie van dezelfde fabrikant zou je na uiterlijk 12 maanden uit de vergelijking moeten schrappen, en producten van andere fabrikanten die duidelijk inferieur zijn aan de top 5 modellen zou je moeten schrappen na 18 maanden, dan krijg je een heel ander plaatje.

[StraightOn.NL]

Ik vind de huidige prijzen voor SSD allessinds accceptabel. Het voordeel dat je er uit haalt zijn de kosten waard.

[dutchdaun]

Ik ook, met name je laptop geef je er zo boost mee, (mits voorzien van minimaal SATA2) dat een SSD elke cent waard is! Bij mij staat bijna alle data op de nas en elk laptopje in huis heeft een 128Gb Evo aan boord. 10-15 opstart tijd en alles werkt gewoon veel sneller en prettiger. Beste opgrade ever en elke cent meer dan waard.

[Reactie gewijzigd door dutchdaun op 23 juli 2024 10:41]