Vanwege de kosten heeft Sony de 40GB-versie van zijn PlayStation 3 niet backwards compatible gemaakt. Europese PS3-kopers zullen het moeten doen met dit model aangezien de 60GB-variant geheel van de schappen verdwijnt.
Bij de introductie van het nieuwe 40GB-model van de PS3 maakte Sony bekend dat dit uitgeklede model geen geheugenkaartlezer bevat en ook twee van de vier usb-aansluitingen moet missen. Het goedkopere model kan bovendien geen PS2-spellen meer afspelen. PlayStation 1-spellen zijn overigens nog wel te spelen.
Sony-topman Ray Maguire zegt in een interview met gamesite GamesIndustry dat het ontbreken van de terugwaartse compatibiliteit een 'gevoelig onderwerp' is voor veel mensen en dat de mogelijkheid om oudere spellen te spelen door velen als belangrijk onderdeel wordt gezien 'terwijl weinig mensen het daadwerkelijk gebruiken'. Het geld om deze functionaliteit in te bouwen kan volgens Maguire echter beter worden gestoken in de ontwikkeling van nieuwe spellen of een prijsverlaging van de hardware.
Volgens de topman zullen PlayStation 3-eigenaren rond de kerstperiode 'genoeg keuze' hebben, uit een aanbod van ongeveer 65 PS3-games.
Sony-baas Phil Harrison zei in 2006 nog dat backwards compatibility een ‘belangrijk kernonderdeel’ is van wat het bedrijf moet bieden. Het kunnen spelen van oudere games is volgens Harrison nodig om een 'format' te creëren.
Het is niet voor het eerst dat het bedrijf zichzelf tegenspreekt. Eerder claimde Sony bijvoorbeeld dat de trilfunctie op de Sixasis niet mogelijk was omdat deze zou conflicteren met de ingebouwde bewegingssensor. Ook stelde de fabrikant dat force-feedback niet next-gen zou zijn om zo het ontbreken van rumble te verdedigen. Naar verluidt was een verloren rechtszaak tegen Immersion over gepatenteerde technologie de werkelijke reden dat de trilfunctie bij de introductie ontbrak. Nu het juridische geschil van de baan is, komt Sony in de eerste helft van volgend jaar alsnog met een nieuwe trillende controller.
Bij de introductie van de 40GB-PS3 liet Sony al weten dat het Starter Pack met het 60GB-model in prijs verlaagd zou worden en uiteindelijk zou gaan verdwijnen. Aan enige onduidelijkheid wat er dan met deze versie gaat gebeuren maakt Sony in het Nederlandse persbericht onomwonden een einde: 'Als de voorraad eenmaal op is, is het nieuwe 40 GB-model voortaan de enige versie die in de SCEE-gebieden verkrijgbaar is.' Het nieuwe PS3-model met een opslagcapaciteit van 40GB is vanaf 10 oktober verkrijgbaar en zal 399 euro gaan kosten.
Update 15.20 u.: Informatie over 40GB-only in EU toegevoegd