Chips NXP en Nexperia zitten nog steeds in Russische wapens

Chips van NXP en Nexperia zitten nog steeds in Russische wapens, hoewel Nederland een verbod heeft op export naar Rusland. Het is onbekend hoe recent geproduceerde chips in onder meer drones van het Russische leger terechtkomen.

RTL Nieuws analyseerde gegevens van neergestorte Russische drones en raketsystemen op zoek naar onderdelen van Nederlandse makelij en trof 32 chips aan van NXP, Nexperia en STMicro. Die laatste is een Zwitserse fabrikant van chips, maar valt door de vestiging van het hoofdkantoor in Amsterdam onder Nederlandse exportregels. Van die 32 chips waren er 21 geproduceerd na de inval in Oekraïne in februari 2022.

Sommige van de chips zijn nog geen jaar oud, zo ontdekte RTL Nieuws. Het ministerie van Buitenlandse Zaken noemt het 'zeer onwenselijk' dat de nieuwe chips in Russische wapensystemen zitten. Het aantreffen van de chips wijst er niet op dat de bedrijven de exportregels hebben genegeerd.

Het gebeurt vaker dat landen om exportregels heen werken. Zo kunnen klanten chips doorverkopen, iets dat bijvoorbeeld gebeurde bij TSMC. Daardoor kwamen chips van die fabrikant toch terecht bij het Chinese Huawei. RTL Nieuws heeft de bedrijven om reacties gevraagd, maar kreeg alleen algemene statements terug waarin ze aangeven dat ze hun best doen zich aan de regels te houden.

Het is niet voor het eerst dat er berichten zijn over dat Nederlandse chips in Rusland terechtkomen. In 2023 bleek dat ook al.

Door Arnoud Wokke

Redacteur Tweakers

03-11-2025 • 11:36

146

Submitter: jdh009

Reacties (146)

Sorteer op:

Weergave:

Simpel, via tussenpersonen. Bedrijven die het inkopen en dan doorverkopen aan Rusland.
Als je registreert aan wie je wat verkoopt kunnen de doorverkopers dus geblokkeerd worden
Dat wordt dan wel veel registeren ...
Stel:
NXP verkoopt aan technische partij A, die fabriceert iets wat geleverd wordt aan partij B. Partij B maakt zogenaamd product X en verkoopt dat aan partij C. Partij D koopt product X van partij C, verkoopt het door aan verschillende landen, aan onder andere partij E. Partij E in een willekeurig land verkoopt het aan klanten, plus een deel ervan aan wat op papier klanten zijn, maar in de praktijk dus partij F, waardoor het uiteindelijk in wapens belandt.

Dat kan je allemaal controleren (misschien/waarschijnlijk). Maar niet heel makkelijk, dus zolang het niet ontdekt is, kan partij E aan partij F verkopen. Wordt dat geblokkeerd, dan verzint Rusland/China wel weer een andere omslachtige methode waarbij tijd gewonnen wordt.

;tldr: het is vechten tegen de bierkaai denk ik.
Prima, maar pak partij F aan, dan partij E en daarna kun je partij D aan gaan pakken. En als je die hebt, dan ga je eens op gesprek bij partij C, om te vragen waarom het zo vaak mis kan gaan bij hen. Laten we eens beginnen met de standaard te brengen op 95%, dan is 99% ook te doen en dan kan je naar 99,5%, etc.

Dat hele maar laten gebeuren omdat je niet 100% krijgt is gewoon te makkelijk, er staan veel levens op het spel.
Maar wat als partijen D en C niet redelijkerwijs (konden) vermoeden dat partij E en F onrechtmatige activiteiten uitvoerden? Er zijn grenzen aan in hoeverre je klanten/leveranciers gaat controleren qua ethisch gedrag ...
Dan is dat jammer en gaan we met hen in gesprek om uit te zoeken wat we *wel* kunnen doen om het percentage te verkleinen. En als men daar niet aan mee wilt werken, dan worden de gesprekken geescaleerd.

Maar goed, we weten dat de uitkomst is dat de partijen kunnen leren van ervaringen, dus dat gesprek gaat positief afgesloten worden met werkende maatregelen bij D en mogelijk bij C als D het onverhoopt toch niet lukt.

Als jij op het werk een probleem hebt los je het toch ook op of doe je iets om de impact te verkleinen. Dit is niet anders.
Dit is onmogelijk plus een berg administratie. Dit wordt onwerkbaar. Net zoals bij kleren lukt dit gewoon weg niet in deze wereld handel. Je vraag het onmogelijk.
Dat is onwaarschijnlijk, en die administratie is al verplicht overigens voor een flink aantal producten, soortgelijke eisen zijn er ook voor andere producten maar dan om bijvoorbeeld milieu-technische redenen.

Het is gewoon onderdeel van het zakendoen, die lijsten bestaan ook al vrij lang, dus de wetgeving is niet nieuw, maar men schoof de verantwoordelijkheid gewoon naar beneden, naar de afdeling verkoopondersteuning bijv.. Onlangs in een tv-programma (ja, lineaire tv, sorry), waarin men onderzocht hoe er rond het noordpool gebied zo veel Nederlandse technologie kon worden ingezet door Moskou. Het was overduidelijk dat men gewoon niet eens probeerde de sancties uit te voeren, alles werd letterlijk geinterpreteerd.

Dat maakt gewoon verschil, je kunt echt niet beweren dat dat niet kan. Er is veel moeilijkere wetgeving die ook gewoon nageleefd word. Dit heeft tenminste nog positieve gevolgen. Dan heb je het gewoon niet geprobeerd.
Vertel dan maar hoe dat moet werken. Kan jij mij even vertellen hoe je op een piepkleine transistor een uitgebreid serienummer gaat schrijven?

En als ik een spoel van 3000 transistoren voor ongeveer €25 koop, verwacht jij echt dat iemand alle 3000 serienummers in een administratie gaat stoppen?
Ja, precies zoals jij het beschrijft. Ergens opschrijven dat je een spoel met 3000 transistoren hebt verkocht en uit welke batch die komt.
Maar die spoel wordt niet gebruikt, de transistoren worden gebruikt. De minuscule transistor moet dan een unieke code bevatten, niet de spoel die men na gebruik gewoon vernietigd als men wil. En het aanbrengen en administreren van die unieke code mag ook nog eens niets kosten, want de hele transistor voor packaging kost nog geen cent.
Nee hoor, je kunt toch gewoon beginnen met kijken waar dingen in gaan? Stel ik produceer honderd duizend power management ic's. En ik verkoop er tachtig duizend aan de industrie (autoindustrie bijv.) in Europa, vijf duizend aan de industrie in de VS, tien duizend aan de industrie in Azie en dan heb ik nog vijfduizend voor de handel. Dan hoeven we alleen maar te controleren waar we vermoeden dat het fout gaat.
Nexperia levert vanuit Nederland alleen de belichtte wafers. Die gaan naar China om daar verder verwerkt te worden.

Het probleem is dat Nederland slecht een enkele stap is in het hele productie proces.
Dat klopt. Het is inderdaad iets dat opgepakt moet worden in samenwerking met andere landen in minimaal de EU, VK, Taiwan, Korea, Japan, Canada, en VS (en hopelijk ook Filipijnen, Israel, etc.).
En dan krijg je al meteen tegengestelde belangen. Want je laat China weg. Dus komt het al snel over als het vormen van een front tegen China. En daar zitten Japen, Taiwan en zelfs de Filipijnen echt niet op te wachten, China is hun grote buurman en kan ze echt veel schade berokkenen.
Het is niet tegen China, wat we hier beschrijven, zover ik de discussie volg, gaat dit over het (beter) uitvoeren van al bestaande sancties.

En inderdaad, China gaat waarschijnlijk blijven leveren. Dat is dan een van de weinige plaatsen waar men deze spullen nog kan halen. Dat is toch echt beter dan niets doen en honderd procent naleving verlangen en als dat niet lukt maar op te geven. Dan hadden we beter geen sancties kunnen opleggen en beter onze koning op handelsmissie naar Moskou kunnen sturen (flauw, sorry, hopelijk te vergeven).
Voordat je sancties oplegt, zal je eerst na moeten denken wat dat betekend in de geglobaliseerde economie. Want dat is hier nu het probleem. Je kan als enkele stap in een ingewikkelde productie keten niet je wil opleggen aan de andere landen in die productie keten. Andersom zouden wij ook niet accepteren dat China ons oplegt dat we niet aan hun onwelgevallige landen geen eindproducten mogen leveren.

Precies hetzelfde wat we met de JSF zagen. Een tiental landen koopt die vliegtuigen en produceren gezamenlijk de onderdelen. De één onderdelen voor het landingsgestel, de ander de onderdelen voor de motor. Weer een ander de vlieg electronica onderdelen. Ze sluiten overeenkomsten af om elkaar de onderdelen te leveren en dan wil je als enkel land sancties op JSF onderdelen gaan opleggen aan een ander land dat deelneemt aan de JSF. Dat gaat niet.

Als je over dit soort zaken autonoom wil kunnen beslissen, dan zal je ervoor moeten zorgen dat je als land de gehele productie keten in handen hebt.
Maar de sancties zijn al aangenomen, het is gewoon het naleven ervan door het uitbreiden van de lijsten.

Ik ben het met je eens dat je moet samenwerken en je voorbeeld met de JSF is een iets complexer voorbeeld waarbij er meerdere producten in een eindproduct gaan en inderdaad goed laat zien dat een toeleveringsketen ingewikkeld is. In elk geval, als een groot deel van de landen meedoet, dan maak je het wel moeilijker en duurder. Dat is toch echt een uitkomst en beter dan alles maar laten zoals het is en roepen dat we al zo ons best doen want we hebben al iets ingesteld.
Over dewelke heb je 't dan, die van België of Nederland ;)
Goede vraag, daar heb ik geen antwoord op. Maar de meeste organisaties die met zulke zaken te maken hebben hebben gelukkig een goede compliance afdeling.
Oké, ik tref op een droon een transistor aan met code 3C. Hoe nu verder?
Kijk die rapporten eens in, het gaat men niet om een bjt. Dus als je wilt dat ik je gelijk geef dat je de bjt transistor niet gaat traceren dan is dat mij betreft prima. Laten we gewoon eens beginnen met iets doen in plaats van zeggen dat honderd procent niet te doen is.

En als je perse antwoord wilt op de transistor. Houd bij, waar elke batch naartoe gaat en waar deze in gaat, door de keten heen. Als bijv. een Nexperia heb je misschien wat, drie honderd klanten? Dan ga je naar die drie honderd klanten en loop je er een keer doorheen als je vermoed dat er iets niet verkeerd is gegaan met een bepaalde halfgeleider (als dat perse een transistor moet zijn, dan kan dat dus ook). En zo kom je bij de wasmachines die opeens massaal verkocht worden of wat er dan ook gebeurd is.

Overigens denk ik dat de compliance afdelingen van zo'n Nexperia wel weten waar de halfgeleiders verkocht zijn in de keten. De sales calls zijn natuurlijk elke maand bij zo'n club.

En als je dat *echt* niet goed voor elkaar krijgt, dan moet je de transistor maar analyseren in een lab. Als het de jelly-bean is, dan kan dat met apparatuur in een goed lab. Op het internet staan er hele pagina's vol met mensen die een z80 analyseren en erachter komen dat ze een kloon te pakken hebben die alleen in Indonesie werd verkocht (link heb ik hier niet, de post is wat ouder).
Kijk die rapporten eens in, het gaat men niet om een bjt. Dus als je wilt dat ik je gelijk geef dat je de bjt transistor niet gaat traceren dan is dat mij betreft prima. Laten we gewoon eens beginnen met iets doen in plaats van zeggen dat honderd procent niet te doen is.
Een transistor is het meest extreme voorbeeld, maar dat betekent niet dat op andere componenten geen soortgelijke problemen spelen. Een 74HC00 is weliswaar iets groter, maar er is ook zeer weinig ruimte om uitgebreide informatie af te drukken.

Je kunt registreren waarde batch naartoe gaat, maar je zult de hele keten moeten traceren. Bijvoorbeeld stel Nexperia houdt bij dat een batch aan Mouser verkocht is. Mouser heeft honderdduizenden klanten. En nu?

En dat alles moet gebeuren zonder enige overheid, want een 74HC00 kost nog steeds maar 15 cent. Een serienummer intoetsen betekent verlies maken.
Als we bij Mouser aankomen, dan gaan we naar Mouser om te vragen waar ze aan verkopen met aantallen boven de honderd spoelen per maand bijv.. Nogmaals, honderd procent is het doel, maar dat gaan we niet halen. Maar we kunnen wel *iets* doen.

En laten we niet vergeten dat men compliance afdelingen heeft, die kunnen dit, dit is hun werk en expertise. Net zoals jij duidelijk wel iets weet van elektronika, weten zij wel het een en ander van compliance.

Overigens, er staat een die-shot van een 74HC00 online, was dat waarom je die koos als voorbeeld?
Als we bij Mouser aankomen, dan gaan we naar Mouser om te vragen waar ze aan verkopen met aantallen boven de honderd spoelen per maand bijv.. Nogmaals, honderd procent is het doel, maar dat gaan we niet halen. Maar we kunnen wel *iets* doen.
Ik denk dat dat ook in de huidige situatie al op zou vallen, zo naïef zijn de huidige sancties nu ook weer niet. Een pakketje met 4 spoelen dat aan Turkije verkocht is valt evenwel niet zo op. Dat zijn toch al weer 12000 chips. Stel dat in een droon 2 stuks van dat type chip gaan, dan is dat toch al weer genoeg voor 6000 dronen.
Als je maar genoeg data verzamelt komen we er wel, ze schieten er duizend per dag de lucht in oid? Desnoods zet je er een specialist op, wat kopen ze nog meer bij Mouser? Wat exporteren ze, wat importeren ze bij de klanten, etc.. Ok, je moet even vragen aan dhr. Erdogan of ie wil helpen, maar dan heb je het wel gevonden. Die vier spoelen ben je kwijt, dat is dan nog geen eens een maand in dat voorbeeld, maar de als je genoeg data verzameld vind je de mensen die stelselmatig hier aan meewerken en kun je die op de sanctielijst zetten.

En je kunt meteen beginnen met nieuwe klanten screenen, als je de oude misbruikers dan hebt gevonden, dan maak je het echt wel moeilijker. Dat is het punt, gewoon beginnen om het iets moeilijker te maken.
Batch nummer op zichtbare en onzichtbare manieren toevoegen.
Serieus? Op 2,8mm bij 1,2mm een batchnummer schrijven? En dan is een SOT23 nog niet de kleinste bouwvorm. SOT523 is bijvoorbeeld nog kleiner.

De gangbare praktijk is dat op deze componenten twee letters worden aangebracht. Die zijn door de JEDEC toegewezen en met een codeboek kan je dan achterhalen wat voor type transistor het is. Voor de BC857 waar ik naar linkte is dat bijvoorbeeld 3C. Veel meeste mensen kunnen dat al niet meer met het blote oog lezen, je hebt een loep nodig.
Men laat het niet maar gebeuren. Wat rederlijkerwijs verwacht mag worden wordt al gedaan door NXP en Nexperia en de Nederlandse autoriteiten, maar je kunt geen waterdicht systeem verwachten zonder dat dit enorme economische schade oplevert voor de betrokken bedrijven. En Rusland zal er verwacht ik geen wapen minder van produceren. Die vinden altijd wel een leverancier, desnoods van een andere chip die net zo goed werkt.

Je kunt erop wijzen dat veel levens op het spel staan maar stel nou dat je 100 miljoen euro moet maken zodat Rusland als het mee zit 10 miljoen euro extra kwijt is om andere leveranciers te vinden. Dan kun je toch beter een groot deel van die 100 miljoen direct geven aan Oekraïne en je vooral focussen op het laag hangend fruit zodat het wat omslachtiger wordt voor Rusland om aan die chips te komen?
Waarom moet het waterdicht zijn? Laten we gewoon beginnen en die zaken iteratief eens gaan verbeteren. De handen in de lucht gooien en roepen honderd procent is niet haalbaar is toch echt te makkelijk. Als we alles in de maatschappij zo zouden aanpakken rijd er echt geen trein en heb je geen groente meer in bij de groenteboer/supermarkt/bezorgdienst.

Dat Moskou nog wapens blijft maken zal best zo zijn, maar dat doen ze dan maar met andere chips of chips die ze dan moeten halen uit wasmaschines van marktplaats.

En nee, je moet die tien miljoen aanpakken helaas, want als het om luchtverdediging gaat dan is deze op dit moment duurder en moeilijker dan aanvallen met die aanvals-drones. Zoek maar eens op wat zo'n patriot rakket kost, dat is geen grap.

Mijn punt is vooral, probeer er iets aan te doen in plaats van maar te accepteren dat men aangeeft dat honderd procent niet haalbaar is.

Ander voorbeeld op ander vlak, maar hopelijk relevant voor tweakers, er is een rapport over gpu-verkopen in 2023, daarin staan de verkopen naar distributeurs, en je ziet daar bij distributeurs die in stan-landen actief zijn plotseling 60% groei voor bijna elk stan-land. Dat is echt niet voor de lokale gamers. Beweren dat we niet weten waar zaken heen gaan is gewoon niet juist, het is logisch, het is makkelijk, maar het heeft gevolgen voor mensen.
Je vergelijking klopt niet. Die dingen die Nexperia (en NXP) maakt gaan in hele grote aantallen de deur uit en komen worst-case als een hele kleine partij ergens uit. Grafische kaarten zijn complete producten, waar mogelijk in 1000-den aantallen verkocht wordt, maar niet een veelvoud daarvan (zoals bij simpele halfgeleiders van Nexperia). Als je dat echt wilt administreren heb je een volksleger personeel nodig.

Het probleem met - malafide - tussenpersonen los je ook nog eens niet op met volledige administratie. Het klinkt wellicht vervelend: maar waarom dacht je dat witte boorden criminaliteit zo ongelofelijk lastig is te bewijzen/uit te zoeken? Met genoeg tussenpartijen en diverse landen is het administratief al een crime de dingen te relateren. Waarschijnlijk is het verzoek voor administratieve info later afgehandeld dan dat een partij in Rusland is.

Je maakt best wel wat posts over dit onderwerp en lijkt kennelijk niet echt te lezen wat anderen zeggen. Sommige dingen zijn nu eenmaal (redelijkerwijs) onmogelijk.
Volgens mij wil je niet luisteren/lezen. Ik zeg hierboven niet anders dan anderen al tegen je zeiden. Ik weet ook niet precies het naadje van de kous, maar probeer je een antwoord te geven.

Het gaat niet om onwil, het gaat om onmacht cq. onmogelijkheden. Een bedrijf factureert een order c.q. 1 (grote) partij. Er is geen verdere administratieve tracering of die partij in mogelijk 1000-den sub orders bij ettelijke vervolgafnemers (die administratie is voor de vervolgafnemer). Dus bijhouden voor BTW gaat louter en alleen over die partij die jij verkoopt aan je directe afnemer.

Het is de overheid of een onderzoeksjournalist die de keten aan administratieve sporen af zou kunnen gaan, maar hoe lang denk je dat je moet wachten voordat journalist X bij een bedrijf in Turkije (dat land mogen wij aan leveren, en Turkije's mag aan Rusland leveren) informatie krijgt dat de spullen doorverkocht zijn aan 10 andere tussenpersonen?

Het Nederlandse bedrijf heeft - voor zover ik weet - alleen de plicht om te controleren dat de afnemer in een land zit, dat niet op de sanctielijst staat, en - ik weet niet in hoeverre een bedrijf dan kan (tegen redelijke kosten) controleren of de ontvanger geen malafide doorverscheper is. Dat laatste is denk ik al niet eenvoudig te controleren. Zeker als het een bonafide bedrijf is en toch (delen van) een order alsnog doorverschepen, zodat het in Rusland terechtkomt. Kortom: het is onmogelijk basiselementen te blokkeren voor doorverkoop naar Rusland.
Als je de indruk hebt dat ik je bijdrage niet goed begrijp, dan spijt dat mij en ik probeer het met iets meer tijd bij deze reactie, hopelijk komt dat er uit in de bijdrage.
Het gaat niet om onwil, het gaat om onmacht cq. onmogelijkheden. Een bedrijf factureert een order c.q. 1 (grote) partij. Er is geen verdere administratieve tracering of die partij in mogelijk 1000-den sub orders bij ettelijke vervolgafnemers (die administratie is voor de vervolgafnemer). Dus bijhouden voor BTW gaat louter en alleen over die partij die jij verkoopt aan je directe afnemer.
Mijn voorbeeld met BTW was niet goed genoeg inderdaad. Als ik iets verkoop, dan administreer ik dat, zoals jij aangeeft. Als ik dan weet waar mijn producten heen gaan, en ik weet waar mijn producten van vorig jaar heen gingen en wat er verder verkocht word aan een partij, dan kan ik daarmee iets afleiden. Zie het zo, als ik mijn klant vraag wat hij maakt en hij zegt auto's te maken, dan verwacht ik dat hij meer spullen besteld die daar mee te maken hebben, als dat niet gebeurd, dan kan ik dat onderzoeken. Als dezelfde klant nooit eerder heeft besteld, dan is dat ook iets om te onderzoeken, als deze klant normaal gesproken andere spullen besteld, dan kan dat ook onderzocht worden. Je moet ergens starten. Als het een tussenhandel betreft, dan kan de tussenhandel gevraagd worden om hetzelfde soort onderzoek te doen net zolang je ergens uitkomt. Als dat niet kan, dan heb je nog de gegevens van douane, die bedrijven hebben een winst- en verliesrekening, wat gebeurd daar, etc..
Het is de overheid of een onderzoeksjournalist die de keten aan administratieve sporen af zou kunnen gaan, maar hoe lang denk je dat je moet wachten voordat journalist X bij een bedrijf in Turkije (dat land mogen wij aan leveren, en Turkije's mag aan Rusland leveren) informatie krijgt dat de spullen doorverkocht zijn aan 10 andere tussenpersonen?
Ik heb geen idee, maar we hoeven dit niet aan journalisten over te laten, bedrijven hebben vaak compliance afdelingen die dit soort onderzoek beter kunnen uitvoeren en als er verkocht word aan een groothandel, dan heeft die groothandel ook een compliance afdeling. Overigens heeft Turkije ook export regels voor Rusland voor haar eigen drone industrie.
Het Nederlandse bedrijf heeft - voor zover ik weet - alleen de plicht om te controleren dat de afnemer in een land zit, dat niet op de sanctielijst staat, en - ik weet niet in hoeverre een bedrijf dan kan (tegen redelijke kosten) controleren of de ontvanger geen malafide doorverscheper is. Dat laatste is denk ik al niet eenvoudig te controleren. Zeker als het een bonafide bedrijf is en toch (delen van) een order alsnog doorverschepen, zodat het in Rusland terechtkomt. Kortom: het is onmogelijk basiselementen te blokkeren voor doorverkoop naar Rusland.
Volgens mij werkt het zo, het is gewoon verboden en in de praktijk komt het erop neer dat men verwacht dat je een redelijke inspanning doet om aan de lijsten te voldoen. Dat is precies wat wij met elkaar eens zijn, er moet een redelijke inspanning gedaan worden om sancties na te leven.

En je hebt opnieuw gelijk dat het onmogelijk is om alles te blokkeren, dat ben ik met jou, en alle anderen die dat aangeven dan ook uiteraard volledig eens. Een verschil dat dan nog staat, is dat er naar mijn mening, wel degelijk meer gedaan kan en moet worden, onder de noemer die jij zelf aangaf, de redelijke inspanning (jij beschreef deze als tegen redelijke kosten in je betoog).
Ja, maar dan moet je ook registreren aan wie bedrijf b en bedrijf c en bedrijf d het doorverkoopt. Op een gegeven moment kom je er niet meer uit.
Tenzij bedrijf A een koopovereenkomst tekent waarbij je een doel vastlegt, en geen licentie tot doorverkoop, of de doorverkoop moet goedgekeurd worden.

Audit trail, en dan kun je er uiteindelijk in ieder geval wel achter komen via welk kanaal de producten niet in het doelproduct terecht zijn gekomen.

Maar goed, over wat voor aantallen hebben we het, dat is niet duidelijk, en hoeveel afnemers. Begin hier maar eens aan met duizenden klanten & X honderduizenden of meer chips.
Zelfs dan kom je er niet. Partijen als Shein, Alibaba en Temu verkopen wereldwijd spotgoedkope elektronica producten. Producten die zij op hun beurt bij weet ik wie allemaal inkopen, partijen die op hun beurt ook weer overal onderdelen vandaan halen. Die ketens zijn zo complex, daar kom je echt niet uit. Al was het maar omdat heel veel landen ook niet mee willen werken.

Die eindproducten kunnen overal ter wereld ingekocht worden en dan verscheept worden naar Rusland om daar uit elkaar gehaald te worden voor de onderdelen.
Zelfs dan kom je er niet. Partijen als Shein, Alibaba en Temu verkopen wereldwijd spotgoedkope elektronica producten. Producten die zij op hun beurt bij weet ik wie allemaal inkopen, partijen die op hun beurt ook weer overal onderdelen vandaan halen. Die ketens zijn zo complex, daar kom je echt niet uit. Al was het maar omdat heel veel landen ook niet mee willen werken.

Dat is niet het probleem van de fabrikant, dat die ketens complex zijn. Als je bepaalde producten wilt verkopen moet je registreren dat je die verkoopt.

Die eindproducten kunnen overal ter wereld ingekocht worden en dan verscheept worden naar Rusland om daar uit elkaar gehaald te worden voor de onderdelen.

Enerzijds worden hun chips op die manier zeer duur. Anderzijds kan je dan tracen welke andere bedrijven meewerken aan de Russische oorlogsmachine. Ze kunnen dan hun goede bedoelingen tonen door mee te werken of hun slechte door niet mee te werken, allebei zeer waardevolle info.
Dat is niet het probleem van de fabrikant, dat die ketens complex zijn. Als je bepaalde producten wilt verkopen moet je registreren dat je die verkoopt.
Dat is wel het probleem van de fabrikant. Als jij allemaal (imo onrealistische) eisen gaat opleggen aan je klanten, dan kopen je klanten wel de producten van de concurrent in. Of ze eisen lagere prijzen simpelweg omdat ze bij jou chips veel meer kosten nog kwijt zijn erbovenop.

Dit zijn allemaal generieke chips. En natuurlijk heeft de chip van NXP voordelen tov de van TI, en die van TI heeft weel voordelen tov die van NXP. Maar er zijn er weinig die onvervangbaar zijn (als dat zo was hadden ze de prijs al wel hoger gemaakt).

En los daarvan gaat het ook gewoon je verkopen verminderen. Want omdat dit zo duur gaat worden voor distributeurs, zullen die ervoor kiezen gewoon niet aan kleinere klanten meer te verkopen. Eg een Farnell gaat echt jou geen chipje verkopen als ze eerst een achtergrondonderzoek moeten doen naar jou (plus dat AVG daar ook weer wat van zal vinden). Dus dan verkoopt Nexperia ook een chipje minder.
Supply chain management is een vak op zichzelf en brengt inderdaad kosten met zich mee. Maar dat mag geen excuus zijn om jou producten in de handen van verkeerde partijen te laten vallen, zij het vis tussenhandelaars of misschien zelfs direct. En daar heeft een overheid überhaupt niks mee van doen, die legt een eis op, als bedrijf zien je daaraan te voldoen of wellicht wordt je net zoals een ander Chinees bedrijf dat constant embargo's moedwillig verbrak en managers bekroonde, verbannen van een markt.

Dus je kunt wel stellen dat moeilijke regels duur kunnen zijn, het verliezen van het westen is nog veel duurder.

Uiteindelijk als andere bedrijven dit kunnen, waarom nexperia niet.
Vanwaar denk je dat andere bedrijven dit kunnen? Ik denk niet dat welk random bedrijf dan ook die vergelijkbaar is met Nexperia dit kan. De reden dat het hier in het nieuws komt is omdat het een Nederlands bedrijf is (of nou ja, wat complexer, maar je snapt het punt). Niet omdat andere bedrijven niet exact hetzelfde probleem hebben.

En ja als een bedrijf als Nexperia moet kiezen tussen de Europese markt verliezen, of niet kunnen concurreren meer tegen andere bedrijven, dan wordt het lastig. Ik denk dat ze dan zich moeten terugtrekken uit een hoop markten. Eg nog wel direct aan Volkswagen leveren, maar niet/nauwelijks meer aan tussenpersonen leveren, want dat kan gewoon niet meer uit. En dus een Farnell of een Mouser zullen dan ook liever exact dezelfde chipjes van een ander bedrijf verkopen gezien ze daar niet zulk soort extra kosten bij hoeven te hebben.

En zelfs als dit bij elke leverancier hier geforceerd wordt, betekend het dat de Westerse maak bedrijven die die chipjes kopen, duurder uit zijn dan de Aziatische concurrentie.

Met alle respect, volgens mij snappen hier een hoop niet hoe standaard de dingen zijn waar we het hier over hebben. Het is alsof blijkt dat schroeven van een Westers bedrijf in een Russische drone gevonden zijn, en dat nu door de hele supply chain elke koper gecontroleerd moet worden of die geen schroeven aan de Russen levert. Dat kan gewoon niet.
Het gaat om schaal, zoals je zelf aangeeft. De Russen kopen niet één chipje. Het zijn de grote stromen die we willen zien en stoppen, indien nodig.
Gaat het om de drones dan hebben ze er redelijk wat nodig, tegelijk zijn de drone aantallen alsnog gerommel in de marge tov een miniscule fabrikant van bijvoorbeeld huishoudelijke apparatuur verkoopt aan aantallen.

Gaat het om de hypersonische raketten van de Russen dan heb je het echt over een handjevol chips, gezien ze er daar niet zoveel van hebben.
Hun productie is op een hoog niveau. Punt is dat we die stromen in kaart kunnen brengen aangezien er af en toe een drone neergehaald wordt.

We kunnen doen alsof we goederen vrij moeten laten stromen terwijl ze oorlog starten in Europa. Vervolgens bedreigen en bespioneren ze onze luchthavens met onze eigen drones. Kunnen we blijven doen alsof goederen vrij moeten blijven stromen. Moeten we wachten tot ze hier bommen droppen? Wanneer is het aangewezen om op onderzoek te gaan en bepaalde stromen stil te leggen?
Wanneer het realistisch is om te stoppen, en we niet vooral onszelf pijn doen met maatregelen die Rusland niet raken. De impact op onze fabrikanten en de economie is enorm, zeker voor kleinere bedrijven, als er altijd een achtergrond onderzoek gedaan moet worden als er wat generieke chips worden gekocht.

Als blijkt dat in Nederland geproduceerde / verkochte paracetamol bij Russische militairen opduikt, moet de Kruidvat dan een achtergrond onderzoek gaan doen bij al hun klanten? Want het gaat hier dus ook gewoon over hele generieke chips die jij ook zo kan bestellen en morgen in huis hebt. Als dit hele specialistische chips waren was het een ander verhaal.

Met als resultaat dat zelfs best case niet alleen Rusland de chips ergens anders koopt, maar dat iedereen de chips ergens anders koopt, want ze worden gewoon te duur door alle extra kosten.

(Wat dit te maken heeft met de drones die bij ons rondvliegen snap ik niet, dat zijn hele andere drones, en eerder uit China gehaald. Daar zitten misschien ook wel weer Westerse chips in, maar dan DYI verbieden onze chips te gebruiken?)

[Reactie gewijzigd door Sissors op 3 november 2025 13:09]

De impact op onze fabrikanten en de economie is enorm, zeker voor kleinere bedrijven, als er altijd een achtergrond onderzoek gedaan moet worden als er wat generieke chips worden gekocht.
Maar dat zouden die bedrijven zelf niet moeten hoeven doen in verruit de meeste gevallen. Je hoeft in de hele keten in principe alleen je eigen schakel te registreren, dus wat krijg ik binnen en wat gaat er uit, en naar wie.

Dus voor de bedrijven die generieke chips maken, aan wie verkopen ze die. Voor die kopers, in welke componenten worden de chips in verwerkt en aan wie worden die componenten verkocht.

Dan is het vervolgens aan de overheden om die informatie op te vragen en onderzoek te doen naar de hele keten, dan kunnen ze ook gericht ingrijpen daar waar de keten breekt en het spoor verdwijnt. En alleen die bedrijven zullen dan extra onderzoek zelf moeten doen, maar dan hebben we het niet meer over kleinere bedrijven.
Die schakels worden alleen wel allemaal doorberekend. Ja Nexperia bijvoorbeeld hoeft 'alleen' uit te zoeken aan welke bedrijven ze allemaal een buffer chipje verkopen (van zulke dingen die ze met honderdenmiljoenen tegelijk maken). Maar één van die bedrijven is een distributeur als Mouser. En die hebben vele duizenden klanten die dat chipje kopen. En die moeten voor al die duizenden klanten, van particulieren tot kleinere bedrijven, moeten ze dat ook gaan uitzoeken. Dat zijn extra kosten voor de distributeur, en dat zullen ze of aan de fabrikant doorberekenen (lagere marges), of aan de klanten (waardoor die switchen naar een andere chip die exact hetzelfde doet en die niet dat extra gedoe / kosten heeft). Beide resulteert in minder winst voor deze bedrijven.
Dat soort dingen kan je vandaag de dag perfect automatisch registreren en wordt waarschijnlijk zelfs als grotendeels geregistreerd.
En hoe wil je de goederen stroom stoppen vanuit landen die bevriend zijn met Rusland? Je doet net of wij er nog controle over hebben, maar het hele Nexperia verhaal van afgelopen weken laat toch echt duidelijk zien dat die controle er helemaal niet is. Het bedrijf is zelfs Chinees eigendom.

Je kan landen als China en India geen export verbod naar Rusland opleggen. Die handelen gewoon met Rusland. Dus kan een bedrijf in China gewoon producten inkopen en leveren aan Rusland. En als dat bedrijf geen chips meer geleverd krijgt, dan neemt een ander bedrijf het gewoon over. Ik zie zelfs niet hoe je überhaupt wil voorkomen dat er nog chips geleverd worden aan een bedrijf die reeds betrapt is met leveringen aan Rusland.
Tenzij bedrijf A een koopovereenkomst tekent waarbij je een doel vastlegt, en geen licentie tot doorverkoop, of de doorverkoop moet goedgekeurd worden.
Klinkt goed. Totdat je een concurrent hebt die die eisen niet oplegt maar wel een vergelijkbare chip kan leveren. En die concurrent is een stuk goedkoper uit omdat ze die hele bureaucratie niet hoeven op te tuigen.
We hebben het over betrekkelijk eenvoudige chips van soms maar een paar cent per stuk. Rusland koopt die denk ik vooral in omdat het goedkoper is dan ze zelf maken. Er zijn bovendien altijd leveranciers van soortgelijke chips en er is bij chips die zoveel gebruikt worden als die van NXP en Nexperia altijd wel een plek waar men bereid is en in staat is om dat soort maatregelen te omzeilen.

Ik vind dat je ook lichtzinnig denkt over een audit van duizenden klanten, die zich zo in verschillende landen en werelddelen bevinden. De tijd en kosten die dat kost wegen niet op tegen wat het oplevert. Dat geld kun je dan beter besteden met het steunen van Oekraïne.

[Reactie gewijzigd door jumbos7 op 3 november 2025 15:57]

Totale onzin.

Die bedrijven houden de serie nummers etc bij aan wie ze de spullen verkopen. Als zo een serie nummer verschijnt in Oekraïne vanuit een opgeblazen russisch wapen dan moet de koper meteen worden uitgesloten.

Ooit wel eens IETS gekocht van tech? Er staat altijd een serie nummer op zo een factuurtje.

Ook die chips hebben gegarandeerd, 110%, identificeerbare codes er op staan en zijn dus makkelijk te herleiden tot er opeens een partij tussen zit die het toevallig niet noteert. Of toevallig een excuus heeft. Onderzoek doen en duidelijke consequenties laten zien wat er gebeurt als je dit soort dingen doorverkoopt.

We doen er wel erg makkelijk over maar laten we niet vergeten dat zo een raket, voertuig of apparaat mensen het leven kost. We zitten er lekker ver vanaf wat ons voordeel is.

[Reactie gewijzigd door aaradorn op 3 november 2025 13:06]

Nee, dit soort chips hebben geen serienummers. Er staat iets van identificatie op, maar niets waarmee je een individuele chip kunt identificeren, alle chips uit een partij hebben dezelfde identificatie en nee, die staat niet op de factuur. Voor €0,15 per chip zou alleen het invoeren/scannen van een serienummer al betekenen dat die met verlies verkocht wordt.
Je wilt mij zeggen dat we in 2025, in Nederland, geen UID of ECID gebruiken op die chips en ze maar gewoon willekeurig er uit drukken?

Dus als er een fout in een batch zit kunnen we niet achterhalen welke batch dat was?

En klant moet maar ooit een defect rapporteren en het hele bedrijf ligt dus totaal plat....
Op individuele componenten staat soms een batchnummer of datecode. Soms gecodeerd tot een paar letters. Vaak zijn packages zo klein dat er nieteens een part number op past, en staat er alleen een korte gecodeerde vorm van het part nummer op zo'n chip.

Op de reels en omdozen staan natuurlijk wel serienummers, dus de grotere serieuzere klanten van NXP kunnen daarmee herleiden waar parts vandaan komen. Maar als jij er eentje tegenkomt in het veld, dan kun je dat niet. Je kan natuurlijk wel met het serienummer op het apparaat waar de chip in zit terug naar de fabrikant, en dan kan de fabrikant met hun interne administratie dat wel weer uitzoeken (althans, als ze intern hun shit op orde hebben). Want die weten (soms, niet altijd) welke reel van welke pallet in het magazijn in op welke dag in welke pick&place-machine geladen is, en producten met welke serienummers daar vandaan komen.
Hoe kleiner de bouwvorm, hoe minder ruimte is voor identificatiegegevens. Bij de SOIC-bouwvorm waar ik hierboven een plaatje van gaf is er nog enige ruimte, als je dezelfde chip in TSSOP koopt staat er al weer minder op geschreven. Koop je de chip als DHVQFN dan daalt de informatie nog verder.

Productiedatum probeert men vaak nog wel vast te leggen, maar dat wordt vaak al afgekort tot laatste 2 cijfers van het jaar en weeknummer. Op iets grotere bouwvormen is wellicht ook de wafer(set) waaruit hij gekomen is te identificeren.
Je kan met lasers gewoon serienummers er in zetten. Heel klein. En tijdens het maken van de chip is dat een kleine actie en tijdens het inbranden van het serienummer noteer je gewoon een serienummer van de rol en welke serienummers we in de rol zitten. Zijn twee getallen. Rol nummer, startnummer van eerste chip op de rol en de lengte van de rol is vast gedefinieerd.

Je slaat op in systeem waar de rol naar verkocht is en eventueel als je halve rollen verkoopt kan je gewoon zeggen serienummer rol, start serienummer verkocht, aantal verkocht.

Dat kan 100% geautoriseerd worden.
Ik denk dat dat standpunt nadere toelichting vergt: Ik denk dat chipfabrikanten héél graag meer informatie op de componenten zouden afdrukken, maar er is simpelweg geen ruimte. Het is nu al vaak zo klein dat het met het blote ook niet leesbaar is, dus als je stelt dat het wel gewoon kan (en dan met een microscoop aflezen?), dan zouden alle chipfabrikanten niet goed bij hun hoofd zijn.
En je verwacht niet dat Rusland dit dan tegen ons gaat gebruiken? Ze kopen één product waar een dergelijke chip in zit van een merk dat goede handel doet met het westen, smokkelen dat naar rusland, gebruiken die chip in een wapen en zorgt dat dit wapen ergens bij een ziekenhuis in oekraine neerkomt en niet ontploft waardoor het onderzocht wordt. Vervolgens wordt de chip gevonden en helpen wij onze eigen economie om zeep door die leverancier niet meer te voorzien of te beboeten. Dan wordt het heel makkelijk voor rusland om onze chipproductie te verstoren.
Je maakt een hoop aannames, en lees je mijn hele bericht?

"Ook die chips hebben gegarandeerd, 110%, identificeerbare codes er op staan en zijn dus makkelijk te herleiden tot er opeens een partij tussen zit die het toevallig niet noteert. Of toevallig een excuus heeft. Onderzoek doen en duidelijke consequenties laten zien wat er gebeurt als je dit soort dingen doorverkoopt."
"Als zo een serie nummer verschijnt in Oekraïne vanuit een opgeblazen russisch wapen dan moet de koper meteen worden uitgesloten."

Ik doe geen aannames, ik reageer op je bovenstaande statement en ik toon aan hoe makkelijk rusland dit tegen onze economie kan gebruiken.
En hoe blokkeer je die dan 'gewoon'? Hoe voorkom je dat een Chinees bedrijf chips afneemt van een ander Chinees bedrijf en die verwerkt in eindproducten, die aan Rusland geleverd worden?

Denk dat je vergeet dat de chips in China gepackaged worden. De Europese auto industrie is nu al helemaal over de rooie door het huidige Nexperia conflict. Wat gebeurt er als Nexperia export verboden gaat opleggen van chips aan Chinese producenten? Wat als er tegenmaatregelen komen en China niet langer aan Nederland levert? Andere landen verbied om Chinese producten aan Nederland door te verkopen?

Zo 'gewoon' is het allemaal dus niet.
Maar de chips worden niet in Nederland geproduceerd. Slechts een enkele stap vind er hier plaats, de belichting, de andere stappen ervoor en erna vinden in China en anderen landen plaats.

Het proces is dus helemaal niet hetzelfde.

Dat is nu juist het hele probleem, Nederland is slechts een radartje in de gehele productie keten. Maar wil wel de hele keten haar wil opleggen. Terwijl de andere partijen in de keten er heel anders over denken.
In Hamburg en in VK als het om Nexperia gaat.

De packaging gebeurde in China.
Precies. Dus zodra een belichtte wafer Nederland verlaat, ben je het zicht kwijt.
Dus als jij iets aan klanten gaat verkopen in de winkel waarvan je niet weet of ze voor Rusland inkopen moeten die winkels in de winkelstraat maar gesloten worden?
Het is heel simpel dat zo te stellen, maar daarmee "verleg" je de verantwoordelijkheid meer en meer naar de verkopende partij.

Niet alleen is de verkopende partij daar waarschijnlijk niet blij mee, het is ook erg demotiverend om als verkopende partij bezig te zijn om allerlei klanten en constructies "door te lichten" om daarmee te bereiken dat je NIET verkoopt.

Daar komt bij dat het waarschijnlijk ook nog eens chips van een paar euro betreft die je werkelijk overal en nergens kunt laten produceren.
Lol, succes daarmee.

Het is een fluitje van een cent om in die supply chain dingen te vervalsen. Zeggen dat je het aan A hebt geleverd maar het aan D doet. Al helemaal wanneer dit nog eens via allerlei dubieuze landen loopt. Waarbij de overheid dat gewoon voor allerlei redenen toelaat.

Totaal onbegonnen werk.

Het verbaast mij dat het mensen verbaast.

[Reactie gewijzigd door B_FORCE op 3 november 2025 12:18]

Zet ze in de blockchain dan :)
Dit soort redenering is kort door de bocht. Zwarte markten bestaan en registreren zorgt enkel voor wat frictie. Niet dat het niet een stap is in de juiste richting, maar het presenteren als de oplossing is nogal wat.
Ja, maar dat lost nog niets op. Het is dermate lukratief om die shit door te verkopen, dat ze net zo makkelijk 10tallen shell-companies op kunnen zetten voor dit doel. En je kunt ook nog via-via kopen, dan wordt het lastiger om te traceren.
En als je de docu hebt gezien van GamerNexus over de handel in Nvidia AI chips, weet je dat nog meer manieren zijn. Er was overigens ook sprake van dat de Russen chips uit andere apparaten haalden. Dat is welliswaar arbeidsintensief, maar als je dat door Chinezen laat doen, wordt het ineens haalbaar.
Dan moeten alle bedrijven die de chips doorverkopen ook registreren waar aan wie ze de chips verkopen. Willen ze daar onderuit, dan plaatsen ze de chip in een nep product (al is het een stukje karton) en verkopen ze dat. Meestal zitten er in dit soort gevallen meerdere stappen tussen, wat het heel lastig maakt om de weg van een chip tot het eindstation te volgen.

Mocht je een chip uit Rusland in handen krijgen, dan zou je die via een serienummer (als ze dat hebben) misschien de eerste schakel kunnen achterhalen, maar niet de hele keten.

Overal waar aan te verdienen is wordt gewoon gehandeld. Er zijn genoeg mensen die elke mores overboord zetten om geld te verdienen. De sancties tegen Rusland zijn voor dit soort mensen alleen maar een mooi excuus om de prijs (en de winst) flink op te schroeven.
Goed registreren zodat je de keten kunt volgen. Doen we bij vlees en eieren ook, en bij veel ondere producten. Vast niet 100%, maar lijkt me met chips toch echt wel makkelijk te volgen a.d.v batchnummers, Waar een wil is is een weg, en dat geeft aan waar de manko's zitten.
Maar de wil is er internationaal gezien helemaal niet. Dat is nu net het probleem. Je wil als radertje in de keten de hele keten gaan controleren. Die macht heb je gewoon niet, dat is afgelopen weken wel gebleken met al dat gedoe bij Nexperia.
De wil is idd het manko, dat zeg ik. Maar het kan zeker , de keten kun je volgen tot de eerste afnemer die niet mee wilt doen, dat is je lek. De producent hoeft alleen de eerste stap te registreren. Wie daarna verkoopt aan een partij die het niet doet kun je uitsluiten. Probleem is nu vooral dat de productie al is op een plek die die eerste stap niet gaan nemen. Maar er zijn toch NL en BE bedrijven die dit wel zouden (moeten) kunnen.
Je kan de eerste afnemer al niet volgen,. De belichtte wafers gaan naar de China afdeling van Nexperia om daar uitgesneden en gepackaged te worden. Zodra de wafers Nederland verlaten, ben je het zicht al kwijt en heb je geen controlemeer wat er verder gebeurt.
Dat en vaak liggen voorraden in China. En volgens mij heeft China geen export beperking naar Rusland afaik
Heel moeilijk. Ik werk in een klein bedrijfje in de luchtvaart en het is voor ons heel moeilijk te achterhalen waar onze produkten naar toe gaan. We worden uitgebreid door de bank ondervraagd of onze produkten niet uiteindelijk in Rusland gebruikt. worden. Die anderhalve man en een paardenkop in ons bedrijfje weet dat niet en kan dat niet weten.
Ik heb voor genoeg organisaties gewerkt waar dit ook van toepassing is. Vaak via 3-4 links en daarmee eigenlijk niet meer goed te traceren. De eerste link kan prima aan een legitieme bron door verkopen.

Dit soort boycots zijn net zoals zoveel boycots praktische onzin. Als voorbeeld. Ik kom vaak in de Rotterdamse haven op schepen met een Russische kapitein, bemanning, voertaal, ed. Op het schip is de documentatie in het Russisch, maar de port of convenience is Liberia ofzo. Geen haan die er naar kraait. En het mooiste nog? Vaak een Russisch x Oekraïense mix crew. Gaat prima samen.

Het blijven papieren maatregelen bedacht door politici die zich vooral zelf stevig op de borst kloppen vanuit hun ivoren torentje. De echte wereld blijkt negen van de tien keer toch anders te zijn.

[Reactie gewijzigd door Hemingr op 3 november 2025 15:53]

Hier een leuke fragment, via Cyprus komt het in Rusland aan

YouTube: Rusland koopt Nederlandse apparatuur via schimmige bedrijfjes op Cyprus

[Reactie gewijzigd door theduke1989 op 3 november 2025 13:45]

De enige manier waarop je het 100% kan uitsluiten is het stoppen met produceren. Je kan nooit 100% voorkomen dat chips (of welke andere waar) in verkeerde handen komt. Er is gewoon veel geld mee te verdienen (smokkel) dus er blijft altijd een illegale weg. Dit is op zich niets nieuws in oorlogsvoering.
Je kan wel tegenmaatregelen nemen. Bijhouden welke series je aan welke bedrijven verkoopt en die bedrijven dan op de sanctielijst smijten. Vooral in China en de Stans zitten vele bedrijven die min of meer openlijk handelen. Een obscuur 'Bv-tje' zonder website maar met russische eigenaren zijn duidelijke rode vlaggen.

Het probleem is dat de koopman het wint hier. Het maakt ze niet zoveel uit dat hun fabricaten elke dag hier op woonhuizen regenen.

Smokkelen kan je nooit de volumes halen die er nu doorheen gaan. Dat zou al een slok op een borrel schelen.
Veel van die chips kan jij nu gewoon bij Mouser en Farnell bestellen, en over een paar dagen staat UPS dan met een pakketje voor de deur. En dan kunnen die weinig doen om te voorkomen dat jij morgen dat naar Rusland gaat brengen. Ook gezien hoe klein chips zijn, is het niet bepaald moeilijk die te vervoeren.

En dan kan je stellen dat Mouser en Farnell dan hun klanten moeten screenen, maar hoeveel schade gaat het doen aan onze economie en hoeveel aan de Russische oorlogsmachine als je elke keer als iemand een generiek chipje koopt er een uitgebreide screening moet plaatsvinden?
Heb je de documentaire over gpu-smokkel van GamersNexus wel eens gezien? De moeite waard, men weet vaak prima waar spullen heen gaan en toch gebeurd het. Het is niet eens zo zeer dat je het niet volledig kunt voorkomen, meer zelfs een kwestie van dat men het gewoon laat gebeuren of actief mee helpt om verboden te omzeilen, dat moet dus eerst aangepakt worden voordat we zeggen dat het niet honderd procent voorkomen kan worden.
Nee, maar als een onduidelijk bedrijf uit Kazachstan ineens 2 containers besteld zouden er mi. wel wat alarmbellen mogen afgaan.

Als je ziet dat de europese export naar dergelijke landen ( turkmenistan, kirzigie etc ) ineens van enkele miljoenen naar vele miljarden is gegaan, is het duidelijk dat er nog wel wat licht zit tussen 'elke bestelling screenen' en ''ongelimiteerde openlijke export richting de agressor' .
Een spoel van 3000 chips past in een grote envelop.
Maar als een Chinese producent van electronica een paar procent meer chips bestellen bij Nexperia China, dan valt dat echt niet op. En als die vervolgens die chips verwerken in half fabrikaten en die verkopen aan een andere Chinese handelaar, dan is dat business as usual.

En als die handelaar het exporteert naar een Vietnamees bedrijf die daar eind producten van maken, dan kraait daar echt geen hond naar. En als die het eindproduct dan naar Turkmenistan verschepen, wie registreert dat dan?
Dat is niet correct. Er zijn 32 chips gevonden in raketten van Rusland.
trof 32 chips aan van NXP, Nexperia en STMicro. Die laatste is een Zwitserse fabrikant van chips, maar valt door de vestiging van het hoofdkantoor in Amsterdam onder Nederlandse exportregels. Van die 32 chips waren er 21 geproduceerd na de inval in Oekraïne in februari 2022.
Nexperia produceert 100 miljard chips per jaar.
Nexperia is een Nederlands bedrijf, maar met een Chinese eigenaar, Wingtech. Van de 12.500 medewerkers werken er slechts 400 in Nederland. Het bedrijf produceert jaarlijks meer dan 100 miljard chips, waarvan het merendeel in China wordt afgewerkt.
bron: https://industrievandaag....nexperia-wat-ging-er-mis/

Het is onmogelijk om die 100 miljard chips jaarlijks te kunnen tracen. Rusland kan gewoon goedkope eindproducten kopen in China met Nexperia chips erin om die chips er vervolgens uit te halen.
"Experts Okano-Heijmans en Slijper pleiten voor betere traceerbaarheid van chips, strengere controles bij distributeurs in risicolanden en meer samenwerking tussen overheden en bedrijven om verdachte handelsroutes sneller te blokkeren."

Het zijn natuurlijk veel meer dan die 30-oid chips en het is algemeen bekend hoe die routes min of meer lopen. Natuurljk vooral lastig omdat China semi-openlijk rusland steunt en er ook aan grenst dus die chips lekken zo weg. Maar toch denk ik als men echt wil er meer stappen gezet kunnen worden. 100% gaat je niet lukken, maar een flinke knauw geven.
Dat is toch niet te doen met productie aantallen van 100 miljard chips per jaar. Die chips gaan de hele wereld rond. Zitten in zoveel eindproducten, worden zo vaak doorverkocht. Onmogelijk om dat met de huidige globalisering te managen.
1) Experts denken van wel

2) Het gaat om aanzienlijke aantallen. Dubieuze distributeurs uit het netwerk snijden, zijn zat anderen die het wel kunnen verkopen.
Nou dan ben ik erg benieuwd hoe die Clingendael experts denken dat te gaan doen.

Hoe ze denken te gaan bepalen aan wie Nexperia via China allemaal chips leveren? Want bij Nexepria werken er 400 mensen in Nederland en dus 12.100 mensen elders. Waarbij de Chinese afdeling nu helemaal autonoom werkt, compleet los van Nederland.

[Reactie gewijzigd door wiseger op 3 november 2025 12:13]

1) Experts denken van wel

2) Het gaat om aanzienlijke aantallen. Dubieuze distributeurs uit het netwerk snijden, zijn zat anderen die het wel kunnen verkopen.
Als Rusland dan wat meer geld betaald zijn er genoeg andere die via, via, via de chips alsnog verkopen. Het is praktisch onmogelijk dit soort praktijken te voorkomen.
Dan wil ik weten welke experts en waar ze hun kennis vandaan halen. Ik zou zeggen dat de experts hier op Tweakers zitten en ik kan mij niet voorstellen dat iemand met enig verstand van elektronica zal zeggen dat dat controleerbaar is.
Dat klinkt leuk, maar vergelijk het maar eens met voorkomen dat een blokje zeep in verkeerde handen valt. Blokjes zeep zijn in iedere supermarkten in héél veel landen te koop. Hoe ga je controle uitvoeren op al die supermarkten in al die landen?

Bij Nexperia speelt exact zoiets: Jij kunt bij de elektronicawinkel op de hoek zeer waarschijnlijk Nexperia-chips kopen, en het is ondoenlijk dat dat winkeltje iedereen die koopt gaat registreren.
De enige manier waarop je het 100% kan uitsluiten is het stoppen met produceren.
Dat is geen oplossing. Die chips worden grootschalig gebruikt en zijn in geval van nood ook wel vervangbaar door die van andere leveranciers. De eerste die problemen had met uitblijvende leveringen van NXP was Volkswagen...
Als er een unieke identificatie in de chips zitten dan zou je de route die een chip heeft afgelegd kunnen bepalen .. als de supply chain zo is ingericht dat er traceability is.

Als een chip verkocht aan partij X dan opduikt in een ander apparaat .. dan is iig duidelijk via welke route ze daar terecht zijn gekomen.

Zoals ook bij medische implantaten bijvoorbeeld.
Chip zit in apparaat x. Komt via de normale weg in de handel. Handige Harry soldeert deze chip er uit en verkoopt deze aan Rusland. Hoe wil je dit voorkomen? Je kunt markeren en registreren wat je wil. Hergebruik hou je niet tegen.
Die zit er niet er niet in. Dat is een mooie droom die voor complexe chips misschien enigszins uitvoerbaar is (maar ook dan enorm complex), voor simpele chips niet. Een extreem voorbeeld: Een transistor is letterlijk 3 laagjes gedoteerd silicium. Daar past geen identificatie in. En als je het erop wilt af drukken: Op twee vierkante millimeter is geen ruimte voor veel tekst.

Iets complexere chips dan... bijvoorbeeld een 74HC00. Die bestaat uit enkele tientallen MOSFET's, maar het interne schema van die chip is vrij exact gedefinieerd. Geen ruimte in dat schema om een complex identificatiemechanisme in te bouwen.
@YannickSpinner en wat heeft het feit dat ze in Russische wapens zitten dan met tech te maken? Toch niet zo consistent die interne regels?
Het zijn geen regels, maar overwegingen. Ik merk dat je niet op zoek bent naar nuance, maar ik kan er niks anders van maken dan dat dit vaak gelaagde afwegingen zijn dan in een zin te vangen is. Chips zijn tech, daar ben je het hopelijk mee eens. Geopolitieke ontwikkelingen zijn niet altijd tech, maar natuurlijk wel als ze over chips gaan. Dus dat nieuws brengen we, maar handelsverboden over aardappels niet.
Nuance is nou juist waar ik naar op zoek ben, maar dat is niet wat je in andere artikel schetste. Daar was het 'wat zijn eigen overtuigingen ook zijn, we focussen op de tech'. Waar ligt daarin de nuance?
Je geeft een parafrase obv meerdere comments. De nuance staat hopelijk in de comments waar je naar verwijst
Dat verbaast mij niet zoveel.

Je kunt zo chips bestellen bij de grote distributeurs, ze vragen je wel een vinkje te zetten dat je de spullen niet exporteert naar sanctielanden of inzet voor militair of nucleair gebruik. Maar daar is vervolgens nul controle of handhaving op.

Dus je kunt zo een pallet onderdelen bestellen en via de gebruikelijke routes (meestal Turkije) naar de sanctielanden krijgen als je dat graag wil.

bijv:
https://nl.farnell.com/nxp/mimxrt1052dvl6b/mpu-32bit-600mhz-mapbga-196/dp/2846908
morgen in huis, en dan?
Niets, dan kun je je productie starten als normaal bedrijf. En als jouw bedrijf sancties omzeilt, dan komt het op de sanctielijst, zoals het hoort, met alle bestuurders en ondernemingen die je hebben geholpen daarmee. Gewoon een kwestie van handhaven.
Maar het producerende bedrijf overtreed die regels niet. Dit is vaak niet "producent > tussen persoon > schurkenstaat" maar "producent > legitieme distributeur > legitieme klant > overstock opkoper > tussen persoon > grijs gebied > schurkenstaat"

of natuurlijk het extreem simpele "Producten > Mousser > Pjotr de Partikulier +200% marge > Pakketje naar neef in Bulgarije +200% marge > Ome Vlad > enkeltje eerste klas retour richting het westen”

[Reactie gewijzigd door Hemingr op 3 november 2025 18:36]

Mooi voorbeeld inderdaad, en die Bulgaar is toch echt gevonden. Maar dan alleen door opletten door de Bulgaarse overheid. En die Nederlander uit Nijmegen is ook gevonden door de douane meen ik. Als de keten zelf iets beter haar best doet, dan komt er echt nog minder door.
Dan steel je ze, of doe je het via een aantal tussenbedrijven, of ....
Stelen is ook verboden. En deze aanpak maak je het die zgn. tussenbedrijven al snel erg oninteressant. Je wilt echt niet op een sanctielijst komen, dat is echt heel vervelend namelijk.

Overigens, als stelen ons grootste probleem is qua sanctieomzeiling, dan mogen we zeggen dat we het goed hebben aangepakt.
Ik weet niet of China er iets mee te maken heeft, maar blijf het bijzonder vinden hoeveel handel we met China drijven. We vinden Rusland en Noord Korea zo eng, maar handelen wel dag in dag uit met hun grootste bondgenoot. Ik zou om die reden dus ook nooit een Chinese auto rijden. En ik probeer bij alles wat ik koop China te mijden als producent. En ja mijn telefoon is ook niet gemaakt in China. Maar onderdelen uit mijn telefoon vast wel, zo realistisch ben ik dan weer wel.
Meer dan 90% van de wereldwijde elektronica wordt in China gemaakt. Als je als chipfabrikant niet aan China levert, kun je op zoek gaan naar een curator.
Niet alleen NXP en Nexperia Chips hoor, ook Nvidia Jetson Orin A.I. chips voor Drones, al zijn die laatste natuurlijk niet Nederlands.

[Reactie gewijzigd door WhiteSnake76 op 3 november 2025 12:17]

Tja, en de chips zijn gewoon via veel hobby electronica sites of aliexpress te bestellen, daar gaat niemand controleren aan wie ze geleverd worden.
De "boycot" lijkt in te houden dat er handel is, via tussenpartijen. Het enige voordeel is dat ze nu duurder zijn geworden omdat de tussenpartij er ook aan wil verdienen.

Nederland deed in het verleden ook niet zo moeilijk als tussenpartij. Denk aan de (bont)jassen die werden geassembleerd in Noord Korea, een ander label erin, verkocht aan Amerikaanse vrouwen.

De Russische olie lijkt andere landen ook te bereiken.

Meestal komen er wat "geschokte" reacties, wat papieren regeltjes en er zal weinig veranderen.
Nexperia maakt ze, maar de wafers worden in China gesneden.
Chinese handelaar daar soldeert ze op aansturing-bordjes en hop naar Rusland en Oekraine, desnoods met nog een tussenhandelaar. Want China verdient ook gewoon goed aan deze oorlog.
Elke kritiek op het handelen van China, dat hebben we hier in Nederland gezien :')
Hoe wil je dat voorkomen?


Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn