De rechtbank Rotterdam heeft German A. veroordeeld tot een celstraf van drie jaar. Hij heeft bedrijfsgeheimen over de chipsector gedeeld met Rusland, zo concludeert de rechter. De 43-jarige man werkte lange tijd in de chipsector, onder andere bij ASML en NXP.
De rechtbank deed de uitspraak op donderdag. De rechter oordeelt dat A. zich schuldig heeft gemaakt aan het schenden van de Europese sancties tegen Rusland, die sinds 2014 gelden na de Russische annexatie van de Krim en in 2022 verder werden uitgebreid na de volledige invasie in Oekraïne. De man heeft zich ook schuldig gemaakt aan computervredebreuk, zo luidt de uitspraak.
De rechtbank acht het bewezen dat A. gedurende een periode van anderhalf jaar technologische kennis heeft gedeeld met een persoon in Rusland, nadat hij gegevens van de servers van ASML en NXP had gekopieerd. Daarmee heeft hij kennis verschaft die kan helpen bij het opzetten van een chipfabriek in Rusland. A. verklaart zelf dat hij die documenten had verzameld voor eigen gebruik.
De verdachte heeft zich ook schuldig gemaakt aan computervredebreuk, omdat hij opzettelijk en zonder toestemming zichzelf toegang verschafte tot de systemen van ASML en NXP. Dat blijkt uit de 'grote hoeveelheid bestanden van ASML en NXP' die bij A. thuis werden aangetroffen. Hij zei dat die bestanden nodig waren voor zijn werk, maar de rechtbank gaat daar niet in mee.
De rechtbank Rotterdam vindt dat deze feiten een gevangenisstraf van drie jaar rechtvaardigen. Dat is lager dan de strafeis van het Openbaar Ministerie; die vroeg om een celstraf van vier jaar. De daadwerkelijke straf valt lager uit omdat de rechtbank het niet bewezen acht dat de verdachte geld ontving voor het doorspelen van bedrijfsinformatie.
Bedrijfsgeheimen op USB-sticks
De zaak tegen German A. loopt al langer; hij werd in augustus vorig jaar opgepakt. A. werkte bij verschillende bedrijven in de chipsector, waaronder Veldhovense chipmachinemaker ASML, het Nijmeegse chipbedrijf NXP en de Delftse start-up Mapper. Hij werd ervan verdacht dat hij bedrijfsgeheimen van zijn werkgevers en hun leveranciers heeft verzameld en die verkocht aan contacten in Rusland.
De Rus werd ervan beschuldigd dat hij informatie op USB-sticks en zijn harde schijf verzamelde en vervolgens doorspeelde naar Rusland. Hij zou een deel van de informatie fysiek in Moskou hebben overhandigd aan contacten van de Russische geheime diensten. A. reisde zes keer naar Rusland en stortte na die reizen ruim 40.000 euro aan contant geld op zijn bankrekening; het OM stelde dat dit ging om vergoedingen voor de geheime informatie, maar de rechtbank vindt dat dus niet bewezen.
De AIVD concludeerde in februari al dat German A. inderdaad in contact stond met de SVR, een Russische inlichtingendienst die zich bezighoudt met het bemachtigen van 'inlichtingen over wetenschap en technologie'. De verdachte zelf ontkende altijd dat hij contact had met Russische inlichtingendiensten.
Informatie voor dualusetoepassingen
Het OM stelde dus dat A. met die informatie zou bijdragen aan de bouw van een chipfabriek in Rusland, hoewel de verdachte zelf zei dat de documenten bestemd waren voor zelfstudie. A. verzamelde gegevens rondom het produceren van chips en de benodigdheden voor de bouw van productielijnen voor microchips. Meestal ging het daarbij om zogeheten 'dual use'-technologieën: kennis die zowel voor consumentenproducten als voor militaire doeleinden gebruikt kan worden.
A. wordt aangerekend dat hij daarmee heeft bijgedragen aan de Russische oorlog in Oekraïne. "Het verlenen van advies aan en het delen van technologie met Rusland is buitengewoon ernstig", schreef de rechtbank op donderdag. "Het kan bijdragen aan het versterken van militaire of strategische capaciteiten van dat land, wat gevolgen heeft voor Oekraïne en indirect gevolgen kan hebben voor de internationale veiligheid en stabiliteit."
De verdachte kreeg eind vorig jaar al een inreisverbod van twintig jaar opgelegd voor Nederland. Dat gaat in nadat hij zijn straf heeft uitgezeten.