Oekraïners klagen AMD en Intel aan om chips in Russische raketten

Tientallen Oekraïense burgers hebben Intel, AMD en Texas Instruments aangeklaagd omdat de bedrijven niet genoeg zouden doen om te voorkomen dat hun chips in Russische wapens terechtkomen. Het gaat onder meer om raketten die worden gebruikt in de oorlog in Oekraïne.

Een Amerikaans advocatenkantoor dat de groep Oekraïense burgers bijstaat, spreekt van 'opzettelijke onwetendheid', schrijft Bloomberg op basis van de aanklachten. Rusland zou de chips kopen via derden aan wie AMD, Intel en TI de chips verkopen. Onder meer Mouser zou zo'n derde partij zijn die de Amerikaanse chips aan bedrijven verkoopt die in werkelijkheid eigendom zijn van de Russische overheid. Mouser is in 2007 overgenomen door Berkshire Hathaway en wordt ook aangeklaagd.

Ook Iran zou raketten maken met de chips en deze leveren aan Rusland. De Amerikaanse bedrijven zouden tekortschieten in het naleven van exportrestricties en in het tegengaan van omleidingsroutes. De bedrijven zouden weten dat de producten worden gebruikt voor Russische raketten, maar zouden onvoldoende doen om dit tegen te gaan.

In de aanklachten wordt verwezen naar vijf aanvallen tussen 2023 en 2025, waarbij tientallen mensen omkwamen door raketten met Amerikaanse chips. Bloomberg schreef al eerder over de aanwezigheid van Amerikaanse chips in Russische wapens. De chips zouden onder meer worden gebruikt om raketten te besturen en op doelwitten te richten. De bedrijven reageerden woensdag niet op Bloombergs vragen, maar zeiden in het verleden wel te voldoen aan Amerikaanse sanctiewetgeving.

Reacties (35)

[BezurK]

Ik begrijp het sentiment best wel, want in die zin leveren de bedrijven indirect een bijdrage aan oorlogsmisdaden. Maar iets meer genuanceerd: chips zijn een commodity. Ze zitten overal in en zijn fundamenteel voor heel veel producten. Wasmachines, ovens, gereedschappen, fietsen, industriële machines en ja - ook wapens. Ga je dat echt kunnen tegenhouden?

Controleren we ook of er geen Europese of Amerikaanse kunststoffabrikanten grondstoffen, halffabricaten of kleine onderdelen (indirect) leveren/produceren voor wapens? Of waar de bouten en moeren vandaan komen die erin zitten? Of misschien zelfs of het staal waarvan die bouten en moeren gemaakt worden niet bij ons uit IJmuiden komt? (serieuze vraag, ik weet dit niet)

[NotWise]

Het is precies wat je zegt. Er is een papieren werkelijkheid en een echte werkelijkheid. Het zo goed als onmogelijk om alle illegale stromen naar China, Rusland e.d. tegen te houden. Nvidia is nu bezig om GPS tracking in haar chips te bouwen. Ik vraag me af of dit daadwerkelijk gaat werken. De Russen staan er om bekend GPS signalen te ver(storen) daar zijn vele voorbeelden van. Ze zijn daar erg goed in.

[watercoolertje]

Het zo goed als onmogelijk om alle illegale stromen naar China, Rusland e.d. tegen te houden.

Alle regels kunnen overtreden worden! Ik zie de toevoeging van dat zinnetje niet anders dan het als excuus te kunnen gebruiken om maar niks te doen/proberen ofso?

Het moeilijk maken van iets heeft gewoon effect, het is niet zwart of wit, maar ergens daartussen...

De Russen staan er om bekend GPS signalen te ver(storen) daar zijn vele voorbeelden van.

Ook daar is wat op te verzinnen! Tegenstrijdige signalen? Steeds een andere locatie? Elke keer gewoon zorgen dat de chip voor x uur deactiveert. En ja het is te omzeilen, kunnen we allemaal dingen voor verzinnen, maar je maakt het moeilijk en omslachtig en dat heeft zeker effect.

[joostiphone]

Helemaal met je eens. Je kan het moeilijk(er) maken door gewoon een diepere export control toe te passen. Ik werkte bij een bedrijf die systemen leverden waar chips in zaten die mogelijk ook door partijen waar de EU niet mee wil werken (of op een blacklist staan) ingezet kon worden. De klanten van onze klanten's klant moesten met bewijs komen waar de producten uiteindelijk terecht zouden komen.

[NotWise]

Toch werkt het niet want het schip is lek als een mandje. Dus kom ik terug op wat ik al eerder zei, de papieren werkelijkheid en de praktijk. De landen die deze chips willen hebben, beschikken over heel veel geld en middelen.

New Dutch chips regularly found in Russian weapons despite sanctions

Overigens is deze hele discussie overbodig. Trump zet nu gewoon de deur open om geavanceerde chips te exporteren naar China. Nu rustig wachten op de versoepeling voor Rusland (want Trump en Poetin zijn dikke maten, vanaf Trumps kan bekeken)

Dat Trump nu de exportrestricties versoepelt voor China, zal tot verwondering leiden bij ASML

[joostiphone]

Dat begrijp ik wel, maar het maakt de discussie zeker niet overbodig. Klaarblijkelijk hebben bedrijven als Intel en AMD lak aan imagoschade met dit soort praktijken, wellicht omdat ze zo groot zijn. Maar ons bedrijf had het imago heel hoog in het vaandel staan. Dus ze deden geen diepe export control omdat het alleen maar moest vanwege regulering, maar omdat het bedrijf goed wilde doen in de wereld.

[Vizzie]

Ik lees dit toch een beetje als "we kunnen dit nooit perfect doen dus laten we maar niets doen". Natuurlijk werkt geen enkele maatregel perfect, maar alle beetjes helpen.

[vanaalten]

Nvidia is nu bezig om GPS tracking in haar chips te bouwen.

Dat is geen GPS tracking maar locatie-tracking - wordt geen GPS voor gebruikt maar doet een meting hoe lang een signaal nodig heeft vanaf de chip naar een specifieke Nvidia server.

[NotWise]

Ik had alleen de kop gelezen van het artikel. Maar ik vond het al wat gek moet ik eerlijk toegeven.

Nvidia bouwt “GPS-tracker” voor AI-chips om exportrestricties te bewaken

[FooLsKi]

Je hebt dat artikel wellicht niet helemaal correct begrepen; nVidia is bezig tracking in hun AI-chips te bouwen, dat is correct. Die chips sturen een signaal 'naar huis' en op basis van hoe lang dat signaal erover doet kunnen ze de afstand bepalen en hebben op die manier een indicatie in welk land de chips zich bevinden. Ze hoeven dus geen GPS-zender/ontvanger in hun chips in te bouwen ;)

[telenut]

Ja, en dat valt niet te onderscheppen of tegen et houden dan?

[drdelta]

Als je als Nederlands bedrijf kokers aan Rusland gaat leveren formaat raketbuis en dat trots via sociale media adverteert, dan denk ik dat je binnen niet al te lange tijd ook op het matje geroepen wordt.

Het verschil is vooral dat AMD, Intel, etc processoren in principe altijd herleidbaar zijn, en veel lastiger te produceren dan plastic of metalen onderdelen (die vaak ook geen markering hebben).

Het lijkt me dat het geheel onwenselijk is, maar helaas bij een groot gedeelte nauwelijks herleidbaar is.

[jvr]

We kunnen er van alles van vinden.....daarom is het goed dat een rechter er naar kijkt en op basis van feiten een uitspraak doet.

[lenwar]

Je kunt uiteraard nooit een 100% afgesloten stroom hebben, maar er zijn natuurlijk wel redelijke stromen die (blijkbaar) bekend zijn. Zoals in het artikel is aangegeven leveren ze aan een bepaalde partij, waarvan bekend is dat die van de Russische overheid is, of dat er bekende stromen zijn.

Ze kunnen het op z'n minst heel moeilijk maken. In de praktijk zien we dat partijen weinig tot geen moeite nemen om het proberen te voorkomen, of zelfs actief omwegen zoeken. https://tpo.nl/2024/12/10/nederlandse-bedrijven-omzeilen-mogelijk-rusland-sancties-via-omweg/
https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2593065-arrestaties-bij-damen-voor-omzeilen-ruslandsancties-bij-scheepsbouwproject

En zo zijn er nog heel veel andere voorbeelden. Alles voor wat centen.

[Sissors]

Tenzij ik eroverheen lees, zie ik alleen dat ze aan een derde partij leveren (Mouser), en die zou weer verkopen aan entiteiten die dat weer doorspelen aan de Russen. Probleem is dat Mouser een gigantische distributeur van elektronica is. Jij kan ook gewoon een account aanmaken bij ze en morgen wat chips geleverd krijgen. En natuurlijk wil je dat het zo min mogelijk naar de Russen gaat. Maar het is ook niet realistisch dat je bij zulke standaard chips dat voorkomt. Je kan ook niet voorkomen dat de schroeven van de Hornbach niet bij de Russen terecht komen.

Wat als jij nu bij Alternate 10 processoren koopt en die naar Rusland verscheept. Had Alternate dan eerst ook een onderzoek naar jou moeten doen voor ze gingen leveren? En dat is nog in het Westen. Denk je dat ze het in China, India, etc ene drol uitmaakt waar die chips verder heen gaan?

[Reactie gewijzigd door Sissors op 11 december 2025 10:30]

[_Pussycat_]

De vraag is of ze alles gedaan hebben wat redelijk te verwachten is. Als de russen xyz willen kopen, zeggen ze dan "nou ja, het mag eigenlijk niet, maaaaaar.... als je het via Mouser bestelt leveren we voor dezelfde vriendjesprijs" of waarschuwen ze Mouser dat er een verdachte bestelling aankomt die niet bediend mag worden?

Compleet tegenhouden is niet mogelijk. Maar als de russen regelmatig moeite hebben dingen op tijd te krijgen, te veel betalen, en soms nep-prullaria krijgen, wordt het wel moeilijker.

De russen geven dit zelf ook toe, ze zeggen namelijk voortdurend "de sancties storen helemaal niet, die maken ons zelfs sterker", maar willen óók dat die sancties opgeheven worden bij elke "vredesonderhandeling". Schijnbaar maken die sancties ze dus toch niet zo geweldig sterk..

[JSBach]

Dan kan Oekraïne nog Nvidia aan hun aanklacht toevoegen. Ik schrok er wel van, toen ik mijn geliefde Nvidia Jetson Orin Nano in een Russische drone zag. Harde realiteit is vaak een klap in het gezicht.
https://www.forbes.com/si...t-with-smuggled-us-chips/

[MPIU8686]

Dit valt toch nooit te controleren en tegen te houden .. iedereen raakt er altijd wel via een omweg aan.

[aaradorn]

Dat betekent niet dat deze bedrijven extra stappen kunnen ondernemen om het door verkopen van chips moeilijker te maken dan het nu is.

Zo te zien noemen ze tussen partijen in de rechtszaak, op zijn minst zouden ze die al kunnen blokkeren en uit zichzelf beter onderzoek doen wat er met hun chips gebeurt. Express niet kijken betekent niet dat je niet weet wat er gaande is.

[NeuroTechie]

Dan zoeken ze nieuwe partijen, verder ga je dit nooit tegen kunnen houden. Die chips zitten overal (lampen, knoppen, schakelaars, wasmachines, broodroosters, rookalarmen en tienduizenden andere productcategorieën).

AMD en Intel kunnen nu ook gaan zeggen dat Oekraïne de chips gebruikt voor het doden van mensen en dat ze ook alle export naar Oekraïne blokkeren.

[locke960]

Niemand verwacht een totaal succes. Het gaat erom het lastiger en duurder voor de russen te maken aan die chips te komen. Een van de manieren om dat te bereiken is druk op die bedrijven te zetten dmv. rechtszaken zodat ze meer/betere maatregelen nemen.

Dat heeft echt wel impact. De russen moeten nu veel gesanctioneerde goederen kopen via "minder gangbare wegen", dwz minder scrupuleuze handelaren, die daarvoor dus een hele vette marge vragen ivm, de pakkans. En dan zijn er ook nog de oplichters die daar gebruik van maken door nep artikelen te verkopen aan een "wanhopige klant die alles toch wel koopt."

[dasiro]

Het is aan de overheid om dit soort restricties op te volgen en niet aan de fabrikanten, net zoals het ook niet aan (buitenlandse) burgers is om dit voor een rechtbank te brengen.

[Wasabi!]

En anders moet iedere Rus zijn PlayStation inleveren, net zoals in de tijd van Saddam voor de SCUD raketten, die zou ze ook gebruiken. Wat een broodje aap was.

[Macboe]

Well well well alsof de kleine hoedjes nog niet genoeg geld hebben ontvangen van de wereld.... Lijkt er op dat alles in de neus van Zelensky beland dus... Tax money well spent

[Reactie gewijzigd door Macboe op 11 december 2025 11:16]

[WhiteSnake76]

En Nvidia word niet aangeklaagt? hun Jetson A.I. units zitten in in Russische A.I. Killer Drones...

[MazeWing]

Dan krijgt de Intel Rocket Lake (codenaam voor de 11e generatie, zoals de 11700K) wel een dubbele betekenis….

[_Pussycat_]

Belachelijk ja, die mensen die zeuren als je ze probeert dood te maken. Geen idee wat er met hen mis is. Ik zou me gewoon laten uitmoorden en geen kik geven.

[Ignite60]

Username doesn't check out

[Ignite60]

Username checks out.

[Ignite60]

JOUW waarheid. There I fixed it for you

[comrade]

er is maar een waarheid, leef ermee.