Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) oordeelt dat een verplichte achterdeur in de versleuteling van berichtenapps mensenrechten schendt. De Russische overheid probeerde eerder om zo’n achterdeur in Telegram te verplichten.
In 2017 probeerden de Russische inlichtingendiensten om Telegram te verplichten om toegang te verlenen tot gesprekken van zes gebruikers die beschuldigd werden van terroristische activiteiten. Telegram weigerde dat te doen, omdat het dan een achterdeur zou moeten toevoegen die encryptie zwakker zou maken voor alle gebruikers. Rusland probeerde het bedrijf vervolgens onder druk te zetten, onder andere door een boete uit te schrijven en de app in het land tijdelijk te blokkeren.
Volgens de Russische wet moeten berichtenapps zoals Telegram communicatie van gebruikers zes maanden bewaren. Voor metadata geldt een periode van een jaar. Indien Russische wethandhavers dat verzoeken, moeten apps sleutels aan de overheid geven die toegang verlenen tot gesprekken.
Een Russische gebruiker was het niet eens met de acties van de Russische overheid en stapte naar het EHRM. Hoewel Rusland sinds september 2022 geen deel meer uitmaakt van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, vond het EHRM dat het nog altijd kan oordelen over de zaak omdat de wet al langer bestaat. De aanklager beweerde dat de wet Rusland in staat zou stellen om toegang te krijgen tot alle versleutelde berichten op de app, waardoor de privacy van alle gebruikers in gevaar zou komen.
In een vonnis geeft het EHRM de gebruiker nu gelijk. De rechtbank oordeelde dat de wet artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens schendt. De wet zou het voor de Russische overheid mogelijk maken om zonder enige reden toegang te krijgen tot conversaties van alle gebruikers. In Rusland is immers geen gerechtelijke toestemming meer nodig om zo’n achterdeur te gebruiken.
Volgens het EHRM zorgt het er ook voor dat alle gebruikers worden blootgesteld aan meer risico's, ook als zij niet worden onderzocht. Zo'n achterdeur zou er immers voor zorgen dat de encryptie voor alle gebruikers wordt verzwakt. Dat is volgens het Hof niet proportioneel tot het beoogde doel.