De woonadressen van bedreigde Nederlanders, waaronder journalisten, politici en advocaten, zijn te achterhalen in de commerciële databases van kredietinformatiebureaus zoals Experian en Focum. Dat blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws.
RTL Nieuws vond tijdens onderzoek de thuisadressen van verschillende bedreigde Nederlanders die worden beveiligd, bijvoorbeeld vanwege 'ernstige dreigingen uit het criminele milieu'. Het nieuwsmedium vond bijvoorbeeld de adressen van bedreigd VVD-kamerlid Ulysse Ellian en misdaadjournalist John van den Heuvel. RTL trof ook de adressen van andere bewindspersonen aan, die op eigen verzoek niet bij naam worden genoemd. Hun adressen zijn in openbare registers als het Kadaster uit veiligheidsoverwegingen afgeschermd, maar zijn wel te vinden in de databases van commerciële bedrijven zoals Focum en Experian.
RTL vond de adressen in de databases van kredietinformatiebureaus, zoals die van de genoemde bedrijven. Die koppelen de persoonsgegevens van 'miljoenen Nederlanders' aan gegevens over hun betaalgedrag. Bedrijven gebruiken die gegevens om te bepalen of klanten producten of diensten kunnen betalen, bijvoorbeeld bij het afsluiten van telefoonabonnementen of energiecontracten. Incassobureaus en particuliere recherchebedrijven gebruiken die gegevens ook om adressen te achterhalen, stelt RTL.
De Nederlandse Consumentenbond uit kritiek op de werkwijze van kredietinformatiebureaus. Met de databases worden zonder toestemming de gegevens van 'miljoenen Nederlanders' verhandeld, waaronder die van de genoemde bedreigde personen. Experts benadrukken tegen RTL dat het onder de AVG verboden is gegevens van klanten door te verkopen zonder hen daarover in te lichten. De Autoriteit Persoonsgegevens laat in een reactie weten al sinds 2020 onderzoek te doen naar de werkwijze van kredietinformatiebureaus, maar de privacytoezichthouder heeft nog geen oordeel geveld.
Branchevereniging VvKI, de Vereniging van Krediet Informatiebureaus, zegt in een reactie aan RTL dat het niet op de hoogte is welke mensen bedreigd worden of in het stelsel Bewaken en Beveiligen van het Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid zitten. De personen in kwestie kunnen een verzoek indienen om hun gegevens te laten afschermen, stelt de VvKI.
Na navraag van RTL maakt kredietinformatiebureau Experian bekend dat het per 31 maart 2024 stopt met zijn Autotrace-dienst, waarmee woonadressen kunnen worden opgezocht. Ook DataChecker, een ander bedrijf, 'gaat bekijken' of zijn adressenzoekfunctie in de lucht blijft. Dat bedrijf zegt te gaan onderzoeken of het extra maatregelen moet nemen. DataChecker maakt gebruik van de database van Focum.