Er komen Europese regels aan voor crypto's. Een plan om cryptovaluta die werken met proof-of-work te verbieden, zoals bitcoin en ethereum, haalde het vooralsnog niet, maar wat staat er wel in de regels en wat gaan die betekenen?
Het plan om proof-of-workcrypto's te verbieden lag op tafel, kreeg kritiek, verdween uit het voorstel, kwam er weer in en haalde vervolgens geen meerderheid van de stemmen. Liefhebbers van cryptovaluta hadden een achtbaanbeleving kunnen voelen bij de recente ontwikkelingen rond MiCA, de regelgeving van de Europese Unie voor de Markets in Crypto-Assets, want een verbod op de huidige implementatie van bitcoin en ethereum lag op tafel.
Het idee was dat cryptovaluta die werken met proof-of-work niet meer zouden mogen, omdat proof-of-work een grote energieconsumptie kent en dus schadelijk is voor de groene doelstellingen van de Europese Unie. Het voorstel dat vorige maand op tafel lag, zei dat cryptovaluta 'minimale duurzaamheidsstandaarden krijgen op gebied van het consensus-mechanisme voor het valideren van transacties", meldde Coindesk. Het Europees Parlement heeft de tekst niet openbaar online staan.
Dat zou gaan gelden voor nieuwe cryptovaluta die proof-of-work als verificatiemethode zouden gaan gebruiken. Voor bestaande cryptovaluta zou gaan gelden dat die een 'gefaseerd plan moeten hebben om te gaan voldoen aan de vereisten', en dus al moeten gaan zeggen wanneer ze van proof-of-work af gaan. De regels zouden ingaan in 2025.
Het voorstel haalde het niet. Een commissie van het Europees Parlement schoot het amendement af. De volgende stap is een overleg met de lidstaten over de exacte tekst van de regelgeving. Er is theoretisch nog een kans dat lidstaten het er toch weer in zetten, maar nu het twee keer is verdwenen, lijkt die kans niet zo groot.
Aan de andere kant zegt het huidige concept nog steeds dat proof-of-work problematisch is. "De toepassing van de proof-of-workmethode is in haar huidige vorm onhoudbaar en ondermijnt de verwezenlijking van de klimaatdoelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs", aldus het Europees Parlement in de tekst die naar de Commissie en de lidstaten gaat voor overleg.
Dit onderdeel van de regels is dus verdwenen, maar MiCA is verder nog springlevend. Het was in 2020 een voorstel van de Europese Commissie en gaat dus binnenkort voor overleg naar de lidstaten. Wat staat er in?
Investeringen in bepaalde crypto's verminderen
Het huidige concept bevat nu in plaats van de regels over het uitfaseren van proof-of-work een artikel over het opnemen van investeringen in crypto's in de lijst van economische activiteiten. Die lijst is gerangschikt naar hoe goed ze zijn voor het klimaat.
Die lijst heet de EU Taxonomy en bestaat al. De bedoeling is dat investeerders daarmee in een oogopslag een beeld krijgen van hoe duurzaam een investering is, uiteraard met de bijbedoeling dat ze daar hun investeringen op aanpassen. Het is onbekend wat de gevolgen daarvan zouden zijn. Behalve de noodzaak om aan te duiden hoe duurzaam cryptovaluta zijn, zijn er geen extra regels rond die taxonomie.
Het doel van de wetgeving is om de handel in crypto's te reguleren, zo blijkt uit de tekst. "De wetgeving voor financiële diensten is geschikt voor het digitale tijdperk en draagt bij aan een toekomstbestendige economie die werkt voor de mensen, door onder meer het gebruik van innovatieve technologieën mogelijk te maken", zo is in de tekst te lezen.
Waarom is dat nodig volgens het Parlement? "Het ontbreken van regelgeving voor cryptoactiva kan bij gebruikers tot een gebrek aan vertrouwen in die activa leiden, wat de ontwikkeling van een markt voor die activa kan afremmen en kan leiden tot gemiste kansen in termen van innovatieve digitale diensten, alternatieve betaalinstrumenten of nieuwe financieringsbronnen voor ondernemingen in de Unie."
Daarnaast gebruiken de Commissie en het Parlement een argument wat bij zoveel regels geldt: door één set regels te maken voor alle lidstaten, weten bedrijven en consumenten waar ze aan toe zijn en hoeven zij niet per land uit te zoeken hoe de regels precies liggen.
Daarbij handelt de EU nu alleen, maar het liefst zien de politici regels die wereldwijd gelden. "De Unie moet ook nadenken over het houden van een wereldwijde conferentie over de regulering van cryptoactiva, om gemeenschappelijke oplossingen te vinden", zegt het Parlement volgens de huidige versie van de regels.
Het is goed om te weten dat de regels in eerste instantie geen gevolgen lijken te hebben voor particuliere cryptobezitters of -handelaars. Het gaat vooral om regels rond het aanbieden van nieuwe cryptotokens of regels voor exchanges. Aanvullende regels voor bitcoin of ethereum staan niet in MiCA.
Drie soorten cryptovaluta
Het concept bevat verschillende regels voor verschillende soorten cryptotokens. De eerste is het type token dat toegang geeft tot een digitale dienst of digitaal goed, maar niet bruikbaar is voor betalingen. De tweede is een asset-referenced token dat wel in gebruik is voor betalingen en beleggingen en waarvan de waarde is afgezet tegen de waarde van normale valuta of grondstoffen als goud en zilver. De derde categorie zijn e-money-tokens en die hebben een waarde die gekoppeld is aan één valuta.
Categorieën crypto-eigendommen volgens regels | 'Gebruikstokens' | 'Gebruikstokens voor betalingen' | 'Asset-referenced-tokens' | 'E-money-tokens' |
In gebruik voor | Toegang tot digitale goederen of diensten | Toegang tot digitale goederen of diensten, betalingen en beleggingen | Betalingen en beleggingen | Betalingen en beleggingen |
Geaccepteerd door | Alleen de uitgever | - | Andere bedrijven dan de uitgever | Andere bedrijven dan de uitgever |
Waarde afgezet tegen | - | - | Meerdere valuta/grondstoffen | Eén valuta |
Voorbeeld | Brave BAT | Bitcoin, ethereum | Facebook libra | EEUR - e-euro |
De regels gaan niet over nft's. Het Parlement wil dat daar wel regels voor komen, maar dat staat hier niet in. "Voor cryptoactiva die (...) de gecertificeerde echtheid van een uniek fysiek activum, zoals een kunstwerk, of enig ander recht dat geen verband houdt met de rechten die aan financiële instrumenten verbonden zijn, vertegenwoordigen (...) wordt voorgesteld te overwegen of er een specifieke regeling voor de hele EU moet worden voorgesteld door de Commissie." De regels gaan vooral over de tweede categorie. Voor 'gebruikstokens' geldt dat alleen de uitgever ze accepteert en ze dus niet in te wisselen zijn voor geld.
Het concept bevat regels over waar cryptovaluta aan moeten voldoen. Het voordeel is dat aanbieders van cryptovaluta in maar één land toestemming moeten krijgen om een nieuwe valuta aan te bieden en vervolgens in elk EU-land aan de slag kunnen. Aan de andere kant moeten ze in de EU een 'juridische entiteit' zijn en een whitepaper publiceren. "Dit cryptoasset-whitepaper moet algemene informatie bevatten (...) over de aanbieding aan het publiek van cryptoactiva of hun verzoek om toelating tot een handelsplatform voor cryptoactiva, over de aan de cryptoactiva verbonden rechten en verplichtingen, over de onderliggende technologie die voor dergelijke activa wordt gebruikt en de daaraan verbonden risico’s."
Liegen of misleiden in die whitepaper mag niet. "De bevoegde autoriteiten moeten een aanbieding aan het publiek van cryptoactiva of de toelating van dergelijke cryptoactiva tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva kunnen opschorten of verbieden indien bij een dergelijke aanbieding aan het publiek of toelating tot de handel de toepasselijke voorwaarden niet in acht worden genomen." Dat zijn geen halve maatregelen.
Ook is het toegestaan om reclame te maken voor cryptobezittingen, maar moet de informatie daarin eerlijk, duidelijk en niet misleidend zijn. Ook moet die kloppen met de verplichte whitepaper die aanbieders van cryptovaluta online moeten zetten over de werking van de digitale munt.
Verder gaan er regels gelden die ook gelden voor kopen op afstand. "Consumenten hebben veertien kalenderdagen de tijd om hun instemming met de aankoop van die cryptoactiva te herroepen, kosteloos en zonder opgave van redenen. De bedenktijd begint te lopen op de dag dat de consument instemt met de aankoop van die cryptoactiva", zo staat in het concept. Als consumenten hun geld terug willen, mogen aanbieders geen transactiekosten rekenen voor het terugstorten.
Niet de enige nieuwe regels
MiCA is niet de enige wetgeving die eraan komt en zich bezighoudt met crypto's. Ook regels die het witwassen van geld moeten tegengaan, richten zich daarop. Als onderdeel van het voorstel moet bij iedere cryptotransactie informatie beschikbaar zijn over 'de bron' en de ontvanger van de cryptovaluta. Die informatie zou op aanvraag beschikbaar gesteld moeten worden aan de bevoegde autoriteiten.
Het gaat dus niet om regels rond transacties die rechtstreeks van de ene naar de andere persoon gaan, maar alleen om transacties via exchanges. Zij zouden daarom persoonsgegevens moeten gaan verzamelen om die zo nodig aan bevoegde autoriteiten te geven.
Tot slot
Het is inmiddels meer dan dertien jaar geleden dat de eerste bitcoinblockchain begon en een jaar of tien nadat bitcoin op sites als Tweakers populair begon te worden. Met MiCA en de regels rond fraude en witwassen krijgen crypto's een plekje in de Europese regels.
De gevolgen voor individuele gebruikers zijn nog miniem. Veel van de regels zijn vooral voor aanbieders van cryptobezittingen of exchanges en niet voor individuele gebruikers. De volgende stap is dat de Europese Commissie, het Europees Parlement en de afzonderlijke lidstaten gaan overleggen over de precieze tekst van de regels. Daarmee kan hij nog gaan afwijken van wat er nu staat. Hoe de regels eruit gaan zien, is dus niet helemaal duidelijk. De komst van de regels is nu wel dichtbij gekomen.
Stem op je favoriete onderwerpscategorie
Ben je Plus-abonnee? Dan horen we graag van je in welke onderwerpscategorieën je meer Plus-artikelen zou willen lezen. Je kunt stemmen in het Aboforum.