AMD erkent systeemhaperingen in Windows door firmware-TPM en werkt aan oplossing

AMD erkent dat gebruikers van Ryzen-cpu's systeemhaperingen kunnen ervaren als ze de firmware-TPM inschakelen op Windows 11- en Windows 10-pc's. Het bedrijf werkt aan een oplossing in de vorm van een biosupdate die vanaf begin mei moet uitkomen.

Volgens AMD worden de haperingen veroorzaakt doordat bepaalde Ryzen-systeemconfiguraties soms verlengde geheugentransacties doen met het SPI-flashgeheugen van moederborden, die gerelateerd zijn aan de fTPM. De haperingen duren totdat de geheugentransacties zijn voltooid. De problemen worden opgelost in Agesa-versie 1207, die wordt geïntroduceerd in nieuwe biosversies. De eerste updates worden naar verwachting begin mei uitgebracht door moederbordfabrikanten. De exacte releasedatum verschilt per moederbord.

De gebruikers die TPM-functionaliteit nodig hebben, kunnen tot die tijd overstappen op een dTPM-hardwaremodule, zegt AMD. Dat is echter niet mogelijk op alle moederborden of systemen. Gebruikers dienen zelf een geschikte module voor hun moederbord aan te schaffen. AMD raadt gebruikers die overstappen op een dTPM aan om eerst een back-up van hun gegevens te maken. Ook dienen gebruikers eventuele schijfencryptie die gebruikmaakt van de TPM uit te schakelen, zoals BitLocker.

De TPM-ondersteuning is officieel vereist in Windows 11, hoewel die eis vooralsnog niet strikt wordt nageleefd door Microsoft. Er is geen TPM-eis voor Windows 10. Gebruikers melden al langer haperingen door de fTPM op AMD-systemen. Een YouTube-gebruiker plaatste in januari bijvoorbeeld een video die het probleem demonstreert. Tom's Hardware schrijft dat het probleem zich voordoet op AM4-systemen met Zen+- tot Zen 3-cpu's.

Reacties (59)

[D4NG3R]

Dat verklaard, al maanden 'uit het niets' last van stutters.. Komt overeen met het feit dat ik een paar maanden geleden rondgeneusd heb om te kijken of ik Win11 kon draaien en het aangezet had op m'n 2600x.

* D4NG3R overwoog al om Windows een herinstallatie te geven.

[Reactie gewijzigd door D4NG3R op 23 juli 2024 01:10]

[pmeter]

Op wat voor stutters moet ik alert zijn om te kijken of dit bij mij ook speelt? Alleen bij het opstarten, of bij bepaalde acties?

[Reactie gewijzigd door pmeter op 23 juli 2024 01:10]

[D4NG3R]

Constant maar wel vrij willekeurig hoe veel ik het merk. Het valt vooral op wanneer ik naar iets aan het luisteren ben, en de audio plots heel eventjes hangt. Alsof je in een gesprek zit met iemand en de verbinding heel ietsje wegvalt en het laatste kleine stukje audio blijft hangen voor 0.5 seconde. Willekeurige Youtube video ter illustratie, maar dan veel minder extreem (en veel korter).

En bij games natuurlijk zoals in de voorbeeld video uit het artikel.

Soms merk ik het de hele dag niet, soms merk ik het meermaals per uur (en dan opeens uren niet).

[Reactie gewijzigd door D4NG3R op 23 juli 2024 01:10]

[mhnl1979]

Ik merk dat de taakbalk dus echt vaak vast loopt. Of dat knippen en plakken niet goed gaat. Dan knip ik iets en dan dan wil ik het plakken, maar dan werkt dat dus niets. Dacht eerst dat dat kwam vanwege de Insider Builds. Maar na herinstallatie nog steeds dezelfde issues. Gekmakend. Komt dat ook bekend voor hier? Is dan de oplossing TPM uitschakelen in Bios?

[D4NG3R]

Durf ik nog niet te beantwoorden, ik heb fTPM pas net uitgeschakeld (Ryzen 5 2600x / Asus Prime X370-Pro, nieuwste firmware) en gebruik zelf reguliere Windows 10 pro. De problemen welke je daar beschrijft komen echter wel overeen met dingen waar ik zelf ook last van had. Geen complete vastlopers, maar wel dat bepaalde handelingen niet aan lijken te komen, waaronder copy-paste.

Edit 13:30 sindsdien nog geen stutters gehad.
Edit 2: 16:39 nog altijd geen stutters.

[Reactie gewijzigd door D4NG3R op 23 juli 2024 01:10]

[k.danny]

Ik zit met een Intel cpu, maar heb dezelfde problemen op Win11. Vensters willen niet meer maximaliseren van taakbalk, na meerdere keren proberen lukt het ineens wel. Knippen en plakken werkt ook maar af en toe, zeer frustrerend.

[StGermain]

Vreemd, ik draai w11 op een niet ondersteund systeem (i6600k) en ondervind totaal geen problemen.

[arbraxas]

Duh, die heeft geen TPM. En dat is nou net wat het probleem wat hier beschreven word veroorzaakt.

[StGermain]

Het moederbord wel en daarop is het geactiveerd.

[Xaphod]

De TPM module op het moederbord geeft blijkbaar geen problemen.
De module ingebouwd in de processor soms wel.

[Madshark]

Heb hier idem soms dezelfde problemen, maar dan met Intel.
Een herstart lost het wel op, maar is bloed irritant.

[360Degreez]

Dat kan ook een andere oorzaak hebben. Explorer is nog buggy in Windows 11 en voornamelijk wanneer je werkt in mappen die gesynchroniseerd worden met een clouddienst zoals Dropbox of OneDrive. Mappen aanmaken, verwijderen, hernoemen of verplaatsen is een regelrecht drama met zeer veel haperingen.

[mhnl1979]

Ik heb het overal. Op SSD / HDD of waar dan ook. Maar ga het uitschakelen in BIOS en dan maar kijken.

[Vr4nckuh]

Ja zowel in win 10 als win 11 worden de taakbalk, start, zoekbalk om de haverklap ineens niet meer responsief. Ik dacht eerst dat het aan mn graphic drivers lag (ook AMD). Het gebeurt vaak als de pc weer even actief word nadat ie idle heeft gedraaid (beeldscherm is dan uit gesprongen). De Radeon software verbruikt dan opeens 1 tot 1.5 GB geheugen (mem leak much). Als ik dat proces kill, en opnieuw start werkt alles weer!

[mhnl1979]

Ik heb vanmorgen in mijn B450 moederbord de TPM uitgeschakeld, en heb er tot nu toe geen last van gelukkig.

[mhnl1979]

Helaas , geen resultaten. Nog steeds fouten

[timoootjex]

Ja zelfde hier heb er ook al maanden last van ik dacht echt dat toen ik men pc bouwde ik iets aan men cpu had kapot gemaakt.

[Vibonacci]

Hmm. Ik draai een 3700x met fTPM aan op een X570 bord sinds de Windows 11 release. Ik heb deze symptomen nooit ervaren, en gebruik het systeem heel veel.

Zeker wat je hieronder schrijft: audio die blijft 'hangen' is heel opvallend en irritant. Nooit gemerkt.

Denk dat dit een situatie is waarbij niet 100% van de gebruikers die een Ryzen CPU + fTPM aan hebben dit ervaren, en dat er nog een andere factor speelt waardoor je hier last van hebt.

[D4NG3R]

Het zal waarschijnlijk vooral aan de combinatie van CPU + moederbord liggen, AMD bevestigt dit zelf iig ook:

AMD has determined that select AMD Ryzen system configurations may intermittently perform extended fTPM-related memory transactions in SPI flash memory (“SPIROM”) located on the motherboard, which can lead to temporary pauses in system interactivity or responsiveness until the transaction is concluded.

Ikzelf ervaar sinds het uitschakelen van fTPM letterlijk geen stutters meer, wat een verademing.

[Reactie gewijzigd door D4NG3R op 23 juli 2024 01:10]

[Vibonacci]

Ligt dan voornamelijk aan het moederbord denk ik. CPU is meer homogeen, elke 2600x of 3700x is hetzelfde als een andere, maar een moederbord van merk A is anders dan een van merk B. Zelfs met dezelfde chipset.

Gigabyte Aorus X570 Elite eigenaren zijn in the clear.

Gelukkig biedt uitschakelen van fTPM de oplossing in de tussentijd

[ELD]

Ik heb zelf AMD en Intel systemen, maar vaak bij AMD zie je dit soort problemen. Niet alleen op windows. Ook in Linux irritante problemen die na 4 jaar nog steeds niet opgelost zijn zoals vastlopen bij Lagere c-state. Het USB probleem op x570 is ook vervelend

[Reactie gewijzigd door ELD op 23 juli 2024 01:10]

[crzyhiphopazn]

USB-probleem is zeker irritant op het X570 platform.
Windows Hello via mn Logitech Brio wordt 99% niet opgestart omdat de usb niet wordt herkend.

[TheDeeGee]

Herkenbaar.

Begin vorig jaar na 15+ jaar Intel weer eens AMD geprobeerd met een upgrade van mijn 4770K naar 5800X. Nou dat heb ik geweten, wat een drama zeg. Na twee weken tobben alles terug gestuurd en weer mijn 4770K terug geplaatst. Na 3 maanden de knoop doorgehakt een geupgrade naar een 11700 (non-K), was meteen Plug & Play en draait sinds vorig jaar Maart al zonder crashes of andere problemen.

Ik ga echt NOOIT meer met AMD in zee, al zijn ze nog zo snel.

[Mangu429]

Herkenbaar.

Begin vorig jaar na 15+ jaar Intel weer eens AMD geprobeerd met een upgrade van mijn 4770K naar 5800X. Nou dat heb ik geweten, wat een drama zeg. Na twee weken tobben alles terug gestuurd en weer mijn 4770K terug geplaatst. Na 3 maanden de knoop doorgehakt een geupgrade naar een 11700 (non-K), was meteen Plug & Play en draait sinds vorig jaar Maart al zonder crashes of andere problemen.

Ik ga echt NOOIT meer met AMD in zee, al zijn ze nog zo snel.

Vertel dan ook wat het drama was in plaats van alleen te bashen.

[Dutch2007]

Lijkt me een moederbord probleem dan, heb zelf eerst een x470-f (asus) gehad (met 2700x), nu x570-f (asus) met 5900x, maar geen van bovenstaande issue's.

[Tadango]

Ah, daardoor komt dat dus... Net gisteren mijn systeem opnieuw geïnstalleerd omdat ik geen oplossing kon vinden

[rc_enzo]

Ik had precies hetzelfde. Een aantal weken geleden kwam er een topic voorbij op de AMD subreddit waarbij er eveneens over fTPM en 'system instability' werd gesproken. Een groot deel van de comments gingen over de spontane realisatie dat ook zij exact dezelfde haperingen ervaarden, en geen enkele houvast op wat de issue nou veroorzaakt had.

[Reactie gewijzigd door rc_enzo op 23 juli 2024 01:10]

[MrMonkE]

Het is dus iets dat vrij duidelijk is als je het hebt?

Zelf namelijk niets gemerkt dus ik denk dat ik er geen last van heb.
Win 10, wel TPM ding aan in bios.

<ot> Dat 11 voor 10 wordt genoemd in het artikel vind ik stijltechnisch storend.

[Reactie gewijzigd door MrMonkE op 23 juli 2024 01:10]

[rc_enzo]

Het was vrij duidelijk voor mii. Zonder opgaaf van reden, enkele seconden hakkelig beeld en audio, alsof je een buffer probleem hebt. Daarna, alsof er niks aan de hand is of ooit is geweest.

Althans, zo was het bij mij. Your mileage may vary.

[Admiral Freebee]

Kan er iemand mij in lekentaal uitleggen wat de SPI controller of het SPI geheugen doet op een moederbord? Ik heb het gelinkte Wikipedia artikel gelezen maar de rol op een modern moederbord blijft mij wat vaag.

Volgens Wikipedia:

SPI is used to talk to a variety of peripherals, such as

Sensors: temperature, pressure, ADC, touchscreens, video game controllers
Control devices: audio codecs, digital potentiometers, DAC
Camera lenses: Canon EF lens mount
Communications: Ethernet, USB, USART, CAN, IEEE 802.15.4, IEEE 802.11, handheld video games
Memory: flash and EEPROM
Real-time clocks
LCD, sometimes even for managing image data
Any MMC or SD card (including SDIO variant[10])

Maar voor zo ver ik weet wordt op een modern moederbord voor veel zaken een andere bus zoals PCI-E gebruikt. Op een oude Windows tablet zie ik bijvoorbeeld wel dat de WiFi controller via SPI aangesloten is.

Op een modern moederbord zie ik de term vooral voorbij komen als het gaat over zaken zoals fan controllers en temperatuursensoren dus ik dacht altijd dat het vooral daar mee te maken had. Maar blijkbaar zit er ook iets in de TPM implementatie dat SPI gebruikt.

[Skix_Aces]

Maar voor zo ver ik weet wordt op een modern moederbord voor veel zaken een andere bus zoals PCI-E gebruikt.

PCI-e wordt alleen gebruikt voor razendsnelle communicatie met bijvoorbeeld de chipset of consumenten elektronica. Andere componenten op het moederbord hebben niet met deze bus te maken, simpelweg omdat hij te complex en te snel is om door veel componenten gebruikt te worden.

Veel componenten worden nog aangestuurd door een SPI, I2C, of custom bus. Dit zijn simpel te implementeren protocollen voor low speed applicaties. Een USB hub heeft bijvoorbeeld een EEPROM nodig om lokale gegevens in op te slaan. Die zit meestal aan een I2C bus verbonden zodat de processor deze status gegevens ook uit kan lezen.

In dit geval zit er dus een SPI flash geheugen op het moederbord die door het fTPM gebruikt wordt, waarvoor is mij onbekend. Door een ontwerpfout kan het gebeuren dat data ergens in de pijplijn vertraagd wordt of vast blijft te zitten terwijl de SPI bus op een response wacht. Afhankelijk van hoe de architectuur binnen de CPU is ontworpen kan dit er voor zorgen dat andere delen van de CPU geen memory accesses kunnen doen terwijl de fTPM bezig is wat voor deze hangs zorgt.

[DaWaN]

Geen specifieke kennis van deze moederborden, maar de meeste moederborden hebben een SPI-Flash waar het bios in staat. Ik vermoed dus dat het te maken heeft met het SPI-flashgeheugen op het moederbord.

[GarBaGe]

Ik heb bij de aanschaf van mijn X470 mobo direct een aparte dTPM aangeschaft, simpelweg omdat ik een scheiding wil tussen mijn security en processor. Daarnaast is een embedded TPM (fTPM) veel sneller en makkelijker doelwit van security aanvallen.
Waarschijnlijk ben ik de enige die een dTPM heeft?

[Rutger Mulder]

dTMP modules zijn al maanden niet meer te krijgen. Allemaal opgekocht door scalpers.

[satoer]

Gewoon kijken op AliExpress. Daar verkopen ze allerlei goedkope TPM modules compatibel voor diverse merken en moederborden. Even goed kijken in de handleiding van het moederbord hoe de pin verdeling is op de header. Sommige fabrikanten gebruiken namelijk verschillende configuraties.

[Mangu429]

Waarschijnlijk ben ik de enige die een dTPM heeft?

Nee.

[Reactie gewijzigd door Mangu429 op 23 juli 2024 01:10]

[amigob2]

Zat mij af te vragen waarom ik er geen last van had.
Rog strix X570-E gaming moederboard heeft een dTPM op het moederboard,

[Reactie gewijzigd door amigob2 op 23 juli 2024 01:10]

[Jornzor]

Apart, ik heb hetzelfde bordje en ik heb er wel last van, dit zodra ik fTPM inschakel in de bios.

[amigob2]

Ik kan kiezen tussen dTPM en fTPM in de bios, en ik heb er niets aan veranderd. Dus stond default op dTPM

[Jornzor]

Ja klopt. Maar bij de laatste update maar dan niet de beta bios update staat het standaard ingesteld op fTPM en daarna kan je het niet meer wijzigen dat is de reden waarom ik terug moest naar een eerdere bios versie.

[Mitsuko]

Dat heeft even geduurd zeg... Windows 11 is er inmiddels al 5 maanden! Nou wil ik AMD niet onmiddelijk de schuld geven voor het probleem zelf, maar ze hadden het wel eerder kunnen erkennen.

[latka]

Of had MS het wellicht kunnen testen en de CPUs als incompatible betitelen. Nut en noodzaak van een TPM verplichting zijn zowiezo nog duister op dit moment.

[Mitsuko]

Daarom zeg ik ook niet dat het de schuld is van AMD - als Microsoft had samengewerkt met AMD dan was het misschien voor de release van Windows 11 al opgelost.

Maar het probleem is ook al door gebruikers opgemerkt in augustus 2021 en eind januari zijn er meerdere artikelen over geschreven (voorbeeld).

[Vasouris]

Zoals ik lees kan je dit oplossen door ftpm uit te zetten via het bios?
Dit speelt al een aantal weken bij mijn vriend opeens, na installatie nieuwe videokaart, en hebben alles al zo'n beetje geprobeerd...

[Indentical]

Zoals ik lees kan je dit oplossen door ftpm uit te zetten via het bios

Mwa... dat weet ik zo niet. Misschien dat dit kan op Windows 10, maar ik vraag me af he Windows 11 reageerd als je fTPM uitzet gezien het een vereiste is voor de installatie van het OS.

Alternatief wat je kan doen om dit te omzeilen is natuurlijk een dTPM kaartje te kopen die je in je PC kan steken en fTPM geheel omzeilt. Zoals deze van Asus

[Vasouris]

Excuses, op het systeem draait win10.

Ik ga het proberen in elk geval . en anders dank voor de link!

[Jornzor]

Hier zelf ook last van gehad. Terug gegaan naar een oudere bios versie van asus was mijn oplossing. Fijn dat het erkend wordt en dat eraan wordt gewerkt.

[wicked_query]

Ik vond het al zo vreemd dat wanneer ik AOE4 speelde met vrienden de rest nooit last hadden van haperingen/hick-ups maar ik wel. De fix kan me niet snel genoeg komen.

[AtlAntA]

Ik had ditzelfde probleem bij de laatste bios van gigabyte voor mijn x570 bord. Ik ben terug gegaan naar een oudere beta niet wetende wat de oorzaak was.