Mijn kijk voor wat hij waard is.
[Waarschuwing: Voor die een langer verhaal en onconventionele kijk niet schuwen]
Jordan Peterson is niet de eerste beste, hij is een gezaghebbende emiritus hoogleraar in de psychologie die tegen het politieke correcte denken in durft te gaan, en hij is heel stellig dat hij zich baseert op gedegen wetenschappelijk studies.
Wat mensen vaak over het hoofd zien: Het aanhalen van bronnen zegt heel weinig omdat in de sociale wetenschappen onderzoeken regelmatig tot tegenovergestelde conclusies komen. In de manier waarop onderzoeken worden opgezet, mede door de inherente zwakheid van de sociale verbanden, vertaalt bias zich onbewust naar uitkomst.
Veel sociale wetenschappen zijn tegenwoordig sterk politiek gedreven, en nog kwalijker steeds eenzijdiger politiek gedreven. Ook economie, een sociale wetenschap die aan elkaar hangt van de wiskundige modellen, wordt sterk door politiek gedreven.
In feite scheppen de economische opvattingen die vervolgens weer overgenomen worden door managers en bestuurders de economische verhoudingen, die vervolgens weer als natuurverschijnsel worden geïnterpreteerd. Maar onze mening over dingen kan je niet los maken van ons gedrag,
Wanneer mensen een mening lezen die ze niet bevalt, eisen ze bronnen. Wanneer ze dan de bronnen krijgen, accepteren ze dan die mening? Nee, ze zoeken naar bronnen die hun eigen mening onderbouwen en blijven bij hun mening. Daarom is dat hele geroep om bronnen vooral een manier om de kijk van anderen in twijfel te trekken: Hij geeft geen bronnen.
Maar wat je dan laat zien is dat je niet meer dan een amateurwetenschapper bent. Want de wetenschappelijke methode is helemaal niet gericht op het scheppen van visies. Het is gericht om binnen afgebakende grenzen en voorwaarden verbanden te vinden, zodat je later door de zelfde voorwaarden te scheppen voorspelbare resultaten kan reproduceren. Wetenschappelijke kennis is juist zo sterk afgebakend dat je deze nauwelijks kan generaliseren en als grondslag voor bredere visies gebruiken.
Het toont ook een groot onbegrip over wat een kijk is. Er bestaat geen objectieve kijk over dit soort sociale verschijnselen. Er is geen finale waarheid. In plaats van een andere kijk af te wijzen, wil je verschillende kijken verzamelen om een plat beeld een extra dimensie te geven. Wat ze diepgang noemen.
Daarbij hangt de waarde van een kijk niet af van zijn wetenschappelijke onderbouwing maar van de manier waarop het verschijnselen in samenhang kan bekijken die aansluit bij de ervaringen van anderen. De waarde van een kijk ligt niet alleen in begrip maar ook in zijn sturende werking. Daarvoor is vaak belangrijker of mensen zich er in kunnen vinden dan of het wetenschappelijk onderbouwd of verantwoord is.
Wetenschappers kunnen maar niet begrijpen waarom mensen vast blijven houden aan religies waarvan diverse grondslagen op verzinsel zijn gebaseerd. Wat ze niet begrijpen is dat die religies mensen een samenhang bieden waarin ze hun eigen handelen en denken een richting kunnen geven. Wetenschap produceert alleen maar een enorme lappendeken van versnipperde informatie. En als daar ooit een theorie van alles uitkomt dan kan alleen een immense computer die nog hanteren. In feite gaat die dan de complexiteit van de werkelijkheid benaderen waar mensen juist een (uit)weg in proberen te vinden.
Dat wetenschap over grote sociale verschijnselen waarde-uitspraken kan doen is broodje aap. Wetenschappelijk onderzoek doet geen waarde-uitspraken, begrenst haar onderzoeksgebied kunstmatig met allerlei condities, en komt vervolgens met hele zwakke sociale verbanden, die niet meer dan een lichte geur verspreiden.
Daarom kan wetenschappelijk onderzoek een samenhangende visie van mensen met een groot denkraam niet vervangen. We worden nu overgeleverd aan weinig bezielende technocraten, bureaucraten en managers. Neem onze Minister-president die vrij is van elke visie. Een belangenvertegenwoordiger die zegt: Als het bedrijfsleven nog wensen heeft, dan kunnen ze me bellen.
Dat is ook de inherente zwakte van een meerpartijsysteem van strijdende belangengroepen. Daarin wordt geen maatschappijbrede visie meer ontwikkeld, men promoot ideeën die de belangen van de eigen achterban dienen. Dat is sowieso de valkuil van de mens, hij wil maar al te gemakkelijk geloven dat wat hem dient ook goed is voor de rest.
Wat is de waarde van een kijk. Wat maakt een kijk een goede kijk? Nou dat er voor een groep een bredere herkenbare samenhang aan verschijnselen wordt gegeven die wetenschap moeilijk kan geven omdat haar methodiek daar niet voor geschikt is. Dat we zo een wat beter begrip krijgen van dingen omdat onze hersenen weinig kunnen met bergen onsamenhangende feitjes ook al komen die uit noest wetenschappelijk onderzoek. Een visie veronderstelt al dat je in staat bent om een bredere samenhang te ontdekken.
Het bestaan van die samenhang wil niet zeggen dat die allesbepalend is. Er zijn vele van dit soort samenhangen die onze werkelijkheid gestalte geven en bij tijden leidend worden en daarna weer ondergeschikt. Een goede visie is verrijkend maar daarom geen totaalmodel voor de werkelijkheid. Het vertelt iets over ons veel te eenduidige denken dat veel mensen dit niet meer begrijpen.
Neem China: Het westen kijkt er naar en zegt. Mao deugde niet, Deng Xiaoping was goed want hij richtte zijn blik naar het westen, Xi Jinping is een nieuwe Mao die weer niet deugt. En dit briljante inzicht wordt dan eindeloos rond gekaatst in de media tot iedereen aanvaardt dat dit de waarheid is.
Maar ik zie dat toch een beetje anders. Mao was de ideale leider om het gewone volk te verenigen en de macht van de oligarchen en keizerrijk elite te breken. Zonder hem was de volksbeweging niet aan de macht gekomen. Maar de bezielende oprichter en held van een onderneming is niet altijd de beste man voor de verdere ontwikkeling.
Hij bleek niet de man die de juiste visie had hoe China uit de armoede en hongersnood kon worden gehaald. Zijn ambitieuze ideologisch getinte plannen, hoewel goed bedoeld, mislukten catastrofaal. Daarom werd na zijn dood zijn aanhang ter zijde geschoven en kwamen pragmaten op met daaronder de briljante leider Deng Xiaoping. Zijn motto: "Het maakt niet uit of de kat wit of zwart is, als hij maar muizen vangt". En resultaten heeft zijn politiek geboekt!
Maar die immens snelle groei leidde ook tot gevaarlijke wildgroei en scheefgroei die op den duur weer zou vertalen in millieu-catastofes, schuldproblematiek, scheve welvaartsverdeling, corruptie en sociale ontwrichting. In westen stomen wij doodleuk door in dezelfde neoliberale filosofie want onze door lobby's gedreven EU-technocratie kan niet "umdenken". Maar in China heeft men een nieuwe roerganger gekozen, die wel een visie heeft om het schip bij te sturen. Een die de grote oligarchen een toontje lager laat zingen, corporaties kortwiekt, armoedebestrijding tot speerpunt heeft gemaakt, een beter milieu voortvarend ter hand neemt. enz. En die voortreffelijke man is Xi Jinping. Maar dat is niet de lijn die onze westerse machthebbers kunnen waarderen.
En onze bureaucratie/technocratie haat dat soort voortvarende leiders. Dat zijn gevaarlijke dictators, prenten ze ons in. Alle krachtige nationale leiders zijn in het neoliberale denken nieuwe uitvoeringen van Adolf Hitler, willen hun rijk uitbreiden en koesteren heimelijke wensen tot genocides. Je wordt gewoon simpel van dit eindeloos herhaalde geloofsdenken, dat net als eerdere religie erg eenzijdig op de Joods-christelijke kijk en beleving baseert. Ideologie verandert al snel in een dwangbuis voor het denken.
Daar tegen in durf ik rustig te verdedigen: We hebben evenwichtige sterke leiders nodig, juist om de menselijkheid te bewaren. Er is niets menselijks aan een bureaucratie. Dat is een loket waar hele bevolkingsgroepen machteloos tegenop botsen. Dit werd weer schrijnend duidelijk in een reportage over de slachtoffers van de Groningse gaswinning. Het systeem kent geen menselijkheid, alleen procedures en voortdurend veranderlijke beleidsmaatregelen.
Om de samenleving een menselijke koers te geven en daar mensen achter te kunnen laten scharen is het nodig om een "menselijke" kijk leidend te maken. Een menselijke kijk is de kijk van een mens. Anders komen er geen samenhangende acties tot stand die grote problemen aanpakken. Een goede kijk hoeft niet de beste of de enige kijk te zijn, want meerdere wegen kunnen naar Rome leiden.
Waarom is het Chinese systeem superieur aan onze partijoligarchie waarin belangengroepen vechten om de baas te mogen spelen en hun eigen belangen door te drukken? Omdat je alleen in een naar Harmonie strevend éénpartijsysteem een totaalaanpak kan ontwikkelen die alle partijen in de samenleving zo breed mogelijk dient.
Ik luister graag naar de ideeën van Jordan Peterson, omdat hij een heldere denker is die verbanden weet te leggen. Dat wil niet zeggen dat ik zijn kijk daarom deel. Zo gelooft Peterson sterk dat de prestatiemaatschappij het beste systeem is voor de samenleving omdat het de hoogste productie brengt.
Daar ben ik het niet mee eens. Want wat is zinvolle productie? Een werknemer kan bijvoorbeeld sterk bijdragen aan een goede werksfeer en het sociale verband versterken. En is die duurdere oudere werknemer met zijn tegendraadse mening en langere termijn kijk door zijn grote ervaring juist niet van grote waarde? Maar dat past niet in het gestroomlijnde idee van productie dat alle output kwantitatief maakt om zo te komen tot de hoogste korte termijn winst voor de aandeelhouder.
Maar niemand vraagt zich af, of durft nog aan te kaarten, of de deze doelstelling eigenlijk wel gewenst is voor de bredere onderneming en de maatschappij. Alle managers gaan braaf mee in het kader waarbinnen ze moeten werken. Terwijl het de gezondheid van mensen en samenleving zichtbaar naar beneden leidt. Maar wel op een rationele manier. En vol wetenschappelijke voetnoten. Dus verantwoord!
Wie dat gelooft is blind geworden. Het probleem van wetenschap en rationeel denken is dat het resultaat wil afdwingen maar zelf geen richting geeft. Daarvoor is een brede subjectieve waardeafweging nodig en daar zou je als samenleving alle mensen in moeten betrekken, niet alleen de machtigen en hun intellectuele huurlingen.
Als we de hebzucht van de rijken leidend maken en het doel van de maatschappij wordt om aandeelhouderswinst te maximaliseren, dan zijn we goed op weg met ons blinde efficiency-streven waarin alle menselijkheid als overbodigheid wordt wegbezuinigd en alleen het inkomen van de rijken nog als winst gezien wordt.
Maar als we het levensgeluk van alle mensen, zelfs alle wezens op deze wereld leidend zouden willen maken, dan zijn we op een catastrofale weg die onze ondergang wordt in het kielzog van alle andere levensvormen die we al hebben laten uitsterven.
Ik durf rustig te stellen dat het monomane prestatiestreven door bevelgedreven organisaties in dienst van de belangen van een ingebeelde elite een collectieve waanzin is, zelfs als de uitvoering ervan geheel wetenschappelijk is gefundeerd.
Het is triest om vast te stellen dat steeds minder mensen in staat zijn om dit totalitaire waandenken nog onderuit te halen. Dat komt omdat wij hier in het westen al 2000 jaar geïndoctrineerd worden in geloofsdenken. Onze voorouders die daar tegen in verzet kwamen zijn stelselmatig vermoord om een populatie te scheppen die niet enkel onzinnige geloofsartikelen aanvaardt als uitgangspunt, maar zelfs enthousiast omarmt om de goedkeuring van zijn meester te krijgen.
Eigenlijk worden mensen in bevelgedreven organisaties gegijzeld en slachtoffer van een afgezwakte vorm van het
Stockholm-syndroom. Ze leren dat ze actief mee moeten denken omdat anders hun baan en bestaanszekerheid in gevaar komt. En zo gaan ze hun eigen onderdrukking en uiteindelijke afvloeiing helpen organiseren en vallen ze anderen aan op om zichzelf te redden.
En zo krijg je dan een samenleving van domme napraters. Ik wordt zo moe van al die discussieprogramma's waarin mensen naar nieuwe originele manieren zoeken om hetzelfde te bepleiten om die aai over de bol te krijgen van de rest. Het is allemaal zo voorspelbaar dat je er simpel van wordt. Het is als een lekkende kraan: drup, drup, drup, drup...
Ja, ik weet dat velen inmiddels braaf hebben geleerd dat Baudet een tweederangsfiguur en een ongelooflijke loser is, die alleen maar onzin uitkraamt en een gevaarlijke beweging aanvoert. En hoewel ik vind dat Baudet op sommige punten te ver door slaat, en ook andere ideeën op na houdt dan ik, is het gewoon een verademing om een originele en zeker ook oprechte denker te horen. Iemand die zelf over dingen nadenkt en afwijkende conclusies trekt! Wat heerlijk, waar vind je ze nog?
Maar goed anderen dromen van de Kafkaanse EU samenleving met enkel nog centrale systemen waarin olifantdikke rapporten in grote geheimhouding langs de burelen gaan. Gezien, hoewel, niettegenstaande, dan wel, of en niet uitsluitend, in zeker zin, anderszins voorstelbaar, op basis van eerder onderzoek, verwijzend naar eerder constateringen, alles in ogenschouw nemend komen wij tot de conclusie dat de olifant een muis heeft gebaard.
Waarom is Putin zo gehaat in Europa? Omdat onze technocratische bureauridders die in vuistdikke wetten petabytes aan regels produceren toch niet op de liefde van het volk kunnen rekenen. Uit een onderzoek blijkt dat een meerderheid van de Europeanen liever door een krachtdadige leider als Putin zouden willen worden geregeerd. Heb je hem nog zo afgebrand en is dat je dank. Dat doet pijn.
En daarvoor dienen dictators ook, om de boel eens goed op te schudden en vastgeroeste machines weer in beweging te krijgen. Zelfs een flapdrol als Trump heeft een hoop mensen wakker geschud over schaduwzijde van de internationale handel. Hij heeft zoveel schade veroorzaakt, zeggen de bureaucraten. Hoe dan? Door vier jaar geen oorlog te voeren?
En wat doet Biden dan beter als het om internationale verhoudingen gaat? Samen met Europa op oorlog met Rusland aansturen? En zal hij dan wel iets fundamenteels kunnen verbeteren in een land waarin hij net zo goed als Trump struikelt over al die uitgestoken benen van belangengroepen? We zullen zien.
Het roer moet radicaal om om de problemen op te lossen. Naar mijn mening moeten wij naar een éénpartijstelsel waarin de hele bevolking representatief is vertegenwoordigd. Dat is DEMOCRATIE.
Is dat zo een gekke gedachte? Waarom worden er dan in ons systeem brede coalities en nationale regeringen bepleit als het algemeen belang in gevaar komt omdat partijen niet over de muren van hun eigen belang meer heen weten kijken? Men weet dus kennelijk maar al te goed wat de zwakte van dit meerpartijsysteem is, waarin de winnende partijen redeneren. Nu is het onze beurt de zakken te vullen.
Waarom dan niet een permanent een nationale regering op basis van representatieve vertegenwoordiging van heel het volk, die permanent algemeen belang behartigt? China laat zien dat als je dat op de juiste manier vorm geeft je juist een veel daadkrachtiger socialer systeem bouwt.
Waarom niet? Omdat deelbelangen hun belang boven algemeen belang stellen of er feitelijk gelijk aan stellen. Daarom niet. En daarmee ontwikkelen deze deelbelangen zich tot de vijand van het volk en de natie. Maar zij leven in de hooghartige inbeelding dat zij alleen de natie zijn. Gewone mensen zijn toch hun dienaren, hun werkslaven? Zoals Lodewijk de XIV het in de hoogste graad formuleerde: L'etat? Cest Moi! (Het land? Dat ben IK!), want iedereen is hier om mij te dienen.
Maar zouden onze vele integere bestuurders ook niet liever onverdeeld voor het eigen volk werken dan het veelal buitenlandse grootkapitaal dat in geld gemeten nu 95% van alle NL bedrijven heeft opgekocht? Zij moeten wakker worden, hen hebben we nodig. Zij moeten zich net als Pieter Omzigt uit willen werken vanonder de partijdiscipline die besturen opleggen om verborgen elite-agenda's door te voeren. Laten ze een sociale nationale partij vormen, en afscheid nemen van het idee dat eigen volk dienen iets vies is, maar het veelal buitenlandse grootkapitaal dienen iets nobels.
[Reactie gewijzigd door Elefant op 30 juli 2024 18:00]