Hubble-telescoop heeft kapotte camera voor zichtbaar spectrum

De Hubble-telescoop heeft een niet-werkende camera. Het gaat om een camera die geschikt is voor het zichtbare spectrum: het licht dat met het menselijk oog is waar te nemen. De overige instrumenten van de telescoop functioneren nog gewoon.

De kapotte camera betreft de Advanced Camera for Surveys, die astronauten in 2002 tijdens een onderhoudsmissie hebben geïnstalleerd. Volgens de NASA werkt dit instrument sinds enkele dagen niet meer, nadat er een fout was gedetecteerd tijdens een normale opstartprocedure. Het zou gaan om een probleem waarbij de software niet juist is geladen. Technici van de NASA hebben diagnostische informatie verzameld en proberen op basis daarvan de oorzaak en een oplossing te vinden.

De NASA benadrukt dat de telescoop nog normaal functioneert. De overgebleven instrumenten werken nog gewoon 'nominaal', te weten de Wide Field Camera 3, de Cosmic Origins Spectrograph en de Space Telescope Imaging Spectrograph.

De Hubble-telescoop is een gezamenlijk project van de NASA en de ESA en werd in 1990 in een lage baan om de aarde gebracht. In principe was het de bedoeling dat de telescoop zo'n vijftien jaar operationeel zou zijn, maar dat is inmiddels al een kleine dertig jaar. De laatste onderhoudsmissie vond in 2009 plaats en moest de levensduur met zo'n vijf jaar verlengen, maar daar zijn alweer de nodige jaren bovenop gekomen.

De huidige niet-werkende Advanced Camera for Surveys had in 2007 ook al een probleem, toen de voeding van het instrument ermee ophield. Dit euvel werd tijdens de onderhoudsmissie van 2009 verholpen. Vorig jaar waren er ook al problemen met Hubble, nadat een gyroscoop niet meer werkte.

Overigens waren er direct na de lancering in 1990 al problemen met de Hubble-telescoop. Er konden toen geen scherpe foto's worden gemaakt, omdat de primaire spiegel op microscopisch niveau een ietwat onjuist gevormd oppervlak had. Dit probleem werd door reparaties en een corrigerend element, de Costar, verholpen. Dit instrument bevat vijf paren van corrigerende spiegels die het effect van de afwijking van de primaire spiegel tenietdoen.

Reacties (108)

[multikoe]

Om even aan te geven hoe bijzonder de Hubble Telescoop eigenlijk is: toen hij werd gelanceerd in 1990 testte Tim Berners Lee de eerste versie van het World Wide Web
Je vraagt je nu af hoe de wereld het nieuws van de lancering vernam. Stond waarschijnlijk uitgebreid in de KIJK.

[Reactie gewijzigd door multikoe op 22 juli 2024 14:53]

[Shark.Bait]

En dat er tegenwoordig een 25 MHz Intel i486 in zit.

Bron

[Reactie gewijzigd door Shark.Bait op 22 juli 2024 14:53]

[geoffrey.vl]

Interessant aangezien ze pas tijdens een latere onderhoud missie (1999) deze upgrade hebben doorgevoerd:

During Servicing Mission 3A (SM3A), astronauts will replace Hubble’s original main computer, a DF-224/coprocessor combination, with
a completely new computer based on the Intel
80486 microchip. The new computer will be 20
times faster and have six times as much memory as the one it replaces (see Fig. 7-3).

[Shark.Bait]

Daarvoor zat er een 8 bit computer (DF-224) van Rockwell in die werd ge-upgrade met een 386 coprocessor (32 bit) Dat kostte eigenlijk klauwen met geld, en NASA besloot dat het goedkoper was om "off-the-shelf" m.a.w. consumenten onderdelen te gebruiken maar die wel uitvoerig te testen. Progameer mogelijkheden waren ook zo vele malen goedkoper, omdat standaard software daarvoor te vinden was en niet specialistische software (als Rockwell failliet zou gaan, wie update dan de programeer taal?-die zijn ook niet zonder foutjes)

[Chiron]

Dat heeft een reden, namelijk dat de transistor grootte in die i486 gigantisch is vergeleken met hedendaagse cpu's. Daardoor zijn ze minder vatbaar voor de kosmische straling. (vooral het memory)

Zelfs in de nieuwste ruimtevaartuigen gebruiken ze 'prehistorische' hardware:

https://qz.com/317406/why...-computer-chip-from-2002/

[Reactie gewijzigd door Chiron op 22 juli 2024 14:53]

[Rexus]

Interessant feitje over software, straling en kostenbesparingen in de wereld van "new space".

Van SpaceX is het bekend dat zij een andere route hebben gekozen, i.p.v. straling tegen te houden wordt deze geacepteerd en de hardware/software dusdanig geconfigureerd dat fouten voortkomend uit de straling gedetecteerd en corigeerd kunnen worden.

Hierdoor kunnen meerdere relatief goedkope processoren één dure vervangen, ook maakt dit het kosteneffectief om veel testopstellingen tijdens de ontwikkeling aan te schaffen.

Zie onder andere deze video voor meer informatie.

[Reactie gewijzigd door Rexus op 22 juli 2024 14:53]

[Shark.Bait]

Komt eerder omdat het klaarstomen en testen van die systemen door NASA erg lang duurt.
Toen het vervanginsproces in gang werd gezet had de 486 zich al bewezen, de pentium was nieuw. Dus ging men aan de slag met het klaarmaken en uitvoerig testen van een computer met de 486 aan boord, door o.a., met de space shuttle het ding mee te nemen en daarboven te testen.

[Fluttershy]

Dit zie je ook terug in wapensystemen, de nucleaire industrie en in de bergingswereld.

Want niet-kosmische straling is net zo funest voor alle systemen die we kennen. Kijk maar eens wat een zooi straling doet met robots in Chernobyl of Fukushima.

[supersnathan94]

Op aarde is de intensiteit van straling echter vrij gereguleerd. Men zal niet zomaar even het equivalent van een zonnewind tegenkomen binnen de atmosfeer.

Daarnasst komt betastraling in de ruimte ook vaak voor. Nogal funest voor elektronische apparatuur maar gelukkig vrij makkelijk tegen te wapenen met een plaat aluminium.

[nobraininvolved]

hahaha gaaf he! dus niet eens de 486 DxII van 66 Mhz, maar gewoon nog de echte 1e lol

[mrmrmr]

De 66 MHz DX2 is een risico wegens de warmteontwikkeling en hoger verbruik. Een DX 25 of 33 MHz is stabieler en blijkbaar voldoende snel voor de taak, dus ik begrijp die keuze wel.

[drakiesoft]

Ik denk dat koeling in de ruimte niet zon probleem is denk je niet?

[robvanwijk]

Ik denk dat koeling in de ruimte niet zon probleem is denk je niet?

Er zijn drie manieren om van warmte af te komen: geleiding: convectie en straling:

• Geleiding is door er een koud voorwerp tegenaan te houden. Voorbeeld: een koelblok tegen je processor monteren.
• Convectie is door de warmte in een vloeistof of gas te krijgen (via geleiding) en dat dan rond te pompen (en ergens anders af te laten koelen). Voorbeeld: via waterkoeling of heat pipes warmte uit je koelblok naar een radiator overbrengen. Ander voorbeeld: koude lucht langs je radiator blazen.
• Straling is wat elk voorwerp uit zichzelf doet: infrarood licht ("warmtestraling") uitzenden. Of, als het echt goed heet is, zichtbaar licht. Dit is hoe infraroodcamera's werken, het idee achter gloeilampen en de reden dat we de warmte van de zon kunnen voelen.

In principe kun je alle drie deze methoden gebruiken om warmte van de CPU van de Hubble weg te voeren, maar de eerste twee methodes hebben een belangrijke beperking: ze kunnen warmte alleen naar andere onderdelen van de Hubble vervoeren. Alleen met de derde methode kom je er "echt" vanaf.

Hoe belangrijk koeling in de ruimte is kun je het best zien aan het ISS. De grote "flappen" aan de uiteinden zijn zonnepanelen; de iets kleinere (maar nog steeds enorm grote) witte panelen zijn de radiatoren. In een vacuüm raak je je overtollige warmte alleen kwijt als je dat soort grote oppervlakken kunt gebruiken voor het simpelweg uitstralen ervan.

@drakiesoft:
> Beetje summier verhaal. Er zijn meer mogelijkheden dan dat.
Oh, ik ben heel benieuwd, welke zijn er dan nog meer?

[Reactie gewijzigd door robvanwijk op 22 juli 2024 14:53]

[Durandal]

Dat koelblok voorbeeld is een beetje ongelukkig gekozen; dat werkt maar heel even tot het blok warm is. Het doel van een koelblok is (al dan niet geforceerde) convectie door oppervlaktevergroting.

Een andere manier om warmte kwijt te raken is bijvoorbeeld een endothermische reactie.
(kan je natuurlijk zeggen 'maar dat is uiteindelijk geleiding'. Ja maar convectie is dat ook.)

[Reactie gewijzigd door Durandal op 22 juli 2024 14:53]

[robvanwijk]

Dat koelblok voorbeeld is een beetje ongelukkig gekozen; dat werkt maar heel even tot het blok warm is.

Dat maakt het toch juist een prima voorbeeld? Als je een koelblok op de processor in de Hubble zet, dan werkt dat een tijdje, maar vroeg of laat moet dat koelblok die warmte ergens anders kwijt, anders heeft het geen effect meer. Dat was overigens ook de reden om datzelfde koelblok nogmaals te gebruiken voor het tweede voorbeeld: als je de warmte uit je koelblok krijgt en verplaatst naar een radiator, dan blijft je koelblok wel gewoon zijn werk doen.

Het doel van een koelblok is (al dan niet geforceerde) convectie door oppervlaktevergroting.

Ik bedoelde met "koelblok" het stuk (meestal) koper dat je op je CPU plakt. Oppervlaktevergroting is wat ik een radiator zou noemen. Maar je hebt gelijk, bij passief gekoeld spul worden metalen blokjes met een soort van "kam-vorm" gebruikt en die worden ook koelblokken (of heat sinks) genoemd. Daar had ik even niet aan gedacht toen ik mijn vorige reactie schreef, bedankt voor de aanvulling!

Een andere manier om warmte kwijt te raken is bijvoorbeeld een endothermische reactie.

Dat is een goed punt, dat had ik niet onder het tapijt mogen vegen. Maar in het geval van Hubble (en andere dingen in de ruimte) heeft dit hetzelfde probleem als een koelblok: je kunt er een bepaalde hoeveelheid warmte in kwijt, maar zodra je chemicaliën op zijn is het uit met de pret. (Ze terugwinnen is immers, per definitie, een exotherme reactie.)
Voor de volledigheid: naast chemische reacties heb je in theorie ook nog kernreacties. Door het fuseren van kernen tot spul zwaarder dan ijzer of het splitsen van kernen tot spul lichter dan ijzer zou je ook energie kunnen dumpen. Een deeltjesversneller in je satelliet inbouwen voor dit doel is echter... hoe was dat spreekwoord over kanonnen en muggen ook alweer?

[bazs2000]

Dat zou je denken maar je hebt wel te maken met een vacuum. Je kunt niet even met een fan de warmte afvoeren dus heb je meer complexe technieken nodig. Hoe complexer de techniek hoe groter de kans op falen.

Als je bij de basis ervoor zorgt dat er niet veel warmte wordt ontwikkeld dan kun je een robuuster systeem neerzetten.

[downtime]

Zo’n geweldige satelliet dat ze hem zouden moeten eren door een andere satelliet naar hem te noemen.

[DeCo]

Ik weet nog dat ik mijn eerste digitale camera ergens in 2001 kocht, toen ik naar Australie ging. Een 5MP camera met 256MB geheugen. Spijt dat ik toen niet analoog schoot, kwalitatief gezien.

[YopY]

Had de Hubble niet maar een 1MP sensor?

[mj.oke]

Grof gezegd, kan je een camera voor astro doeleinden niet echt vergelijken met een spiegelreflect sensor of van een mobiel, dit geld ook voor de astro cammera's van de serieuze hobbyist,

de pixel grootte is zeer van belang bij astro fotografie, veel minder ruis bij lange belichtingstijden.

megapixel race is nu nog steeds niet het enige waar je je dood op moet kijken.

maar de camera is oud, logischerwijs

[kazz1980]

Oh wow.... De KIJK. Ook jarenlang gelezen.

[OxWax]

KIJK , wat heb ik die verslonden ....

[bigbadbull]

KIJK, Eos en Natuur & Techniek waren maandelijkse kost op de trein
aangevuld met newsweek & denksport logigram 4* dacht ik.

[multikoe]

Yes. Toen ik mijn eerste abonnement kreeg, was het nog een weekblad.... Ik wordt oud

[itlee]

Heerlijk! de KIJK inderdaad...die las ik altijd als kind...gefacineerd over de digitale dingen die in de wereld gebeurde... Tof!

[OxWax]

Er zat ook nog, héél lang geleden , een bijlage in met BASIC software (ik bén oud)
En later, gepresenteerd door jullie Wubbo , KIJK TV !

[Reactie gewijzigd door OxWax op 22 juli 2024 14:53]

[itlee]

Voor de msx was dat toch?

[WillySis]

Na 29 jaar en 10 jaar na het laatste onderhoud mag je de Hubble wel als afgeschreven beschouwen. Wat mij betreft is het een wonder dat hij zo lang heeft kunnen functioneren. Na de problemen met de gyroscopen van vorig jaar heeft men leven nog wat te rekken, maar helaas niet al te lang.

[robvanwijk]

Na 29 jaar en 10 jaar na het laatste onderhoud mag je de Hubble wel als afgeschreven beschouwen.

Oh, economisch gezien zal ie vast wel afgeschreven zijn, maar zolang ie werkt lijkt mij de enige logische optie om door te gaan met waarnemingen. Waarom zou je stoppen!?

Wat mij betreft is het een wonder dat hij zo lang heeft kunnen functioneren. Na de problemen met de gyroscopen van vorig jaar heeft men leven nog wat te rekken, maar helaas niet al te lang.

Wat ik me afvraag... hoe groot zou een nieuwe camera zijn? Ik bedoel, Crew Dragon heeft een bagageruimte voor extra vracht (zolang het het soort vracht is die tegen vacuüm kan, lijkt me wel het geval voor componenten van de Hubble), dus... zou het binnenkort niet mogelijk moeten worden om een nieuwe servicing mission naar Hubble toe te sturen?

Ik weet dat Crew Dragon geen luchtsluis heeft, maar dat hadden Mercury en Gemini ook niet: ruimtepak aan, luik open (waarbij alle lucht ontsnapt) werk uitvoeren, luik dicht en de capsule weer op druk brengen zou moeten kunnen toch? Of is dat te riskant als er iets mis gaat...?

[WillySis]

het is niet alleen deze camera. Een andere camera heeft in december en januari ook al problemen gehad, maar die kon steeds weer opgestart worden. Een aantal gyroscopen heeft het ook al begeven, waardoor het in oktober al even gedaan leek met de Hubble. Gelukkig konden een paar andere gyroscopen die al jaren geleden "kapot" waren gegaan weer draaiend gekregen worden.
De camera die nu kapot is, is niet de belangrijkste. Er zijn nog twee camera's over die op andere spectra kijken. Die leveren eigenlijk veel meer ontdekkingen op. De Hubble telescoop is daarmee nog steeds bruikbaar, maar het einde komt wel in zicht. Reparatie is economisch gezien een slechte oplossing. Aan de opvolger wordt al gewerkt en die gaat over ruim twee jaar de lucht in. Voor zo'n korte periode ga je geen investeringen in een oud toestel doen. Met een beetje pech gaat er de volgende dag weer wat anders kapot.

[robvanwijk]

het is niet alleen deze camera. Een andere camera heeft [..] ook al problemen gehad [..]. Een aantal gyroscopen heeft het ook al begeven [..]

Maar daar geldt hetzelfde voor: al die modules zijn compact genoeg (en ontworpen) om vervangen te worden. Als het volgende defect een micrometeoriet is die op de hoofdspiegel inslaat en een gigantische barst veroorzaakt, dan zou het wel einde verhaal zijn; die is, voor zover mij bekend, niet te vervangen (en bovendien ook te groot in doorsnede).

Reparatie is economisch gezien een slechte oplossing.

Oh sorry, ik bedoelde niet dat het een goed idee was, ik was vooral nieuwsgierig of het (in elk geval in theorie) mogelijk zou zijn. Dit nieuwsartikel gaat over Hubble, dus heb ik die even als concreet voorbeeld gebruikt, maar dezelfde vraag geldt ook voor andere (toekomstige) satellieten.

Aan de opvolger wordt al gewerkt en die gaat over ruim twee jaar de lucht in.

Je hebt het over James Webb? Van de ene kant wel, van de andere kant is dat niet echt een "vervanger"; JW heeft compleet andere camera's aan boord. Als het lanceren (en uitvouwen) goed gaat, dan ben ik er volkomen van overtuigd dat ie prachtige plaatjes gaat schieten en ontzettend interessante data terug zal sturen, maar niet elke observatie die Hubble kan doen, kan door JW overgenomen worden.
En zelfs als dat wel zo zou zijn: dikke kans dat waarnemingstijd op JW jaren van tevoren volgeboekt zal zitten. Dus als er een waarneming is die allebei kunnen doen, dan is het waarschijnlijk een goed idee om die door Hubble te laten doen, dan houdt JW meer tijd over voor het doen van "nieuwe" waarnemingen.

[WillySis]

De James Webb wordt wel als opvolger van de Hubble gezien. Het is geen één op één vervanger, maar maakt deels gebruik van technieken die ook in de Hubble zitten, maar ook van nieuwe technieken.
Gelukkig is de JW al voor een aantal jaren volgeboekt (al zijn er voor een deel van de instrumenten nog wat gaatjes over).
Zolang de Hubble nog een bruikbaar instrument heeft zal dat gebruikt worden. Je moet de Hubble zo langzamerhand gaan zien als "het wrak op de weg" zolang alles goed gaat is er niets aan de hand, maar als er ook maar iets gebeurd valt het kaartenhuis in elkaar.

[jqv]

Kranten, nieuws voorzieningen op Radio en TV.

En niet vergeten de wondere wereld met Chriet Titulaer.

[multikoe]

Chriet! Hij was de analoge Tweakers.

[dmantione]

De Costar is niet langer in gebruik: De huidige generatie instrumenten corrigeren het beeld zelf. Hij is terug naar de aarde gebracht en thans in bezit van het Smithsonian.

[RogerWilco2]

Het National Space and Air Museum is één van de gaafste musea die je kunt bezoeken.

Als je ooit in de buurt van Washington komt zeker een aanrader. Bezoek dan ook de locatie op het vliegveld.

[loekf2]

Ben alleen in het deel op de Mall geweest, maar het is soort hemel voor ruimtevaart/vliegtuig "nerds":

- Originele X1 waarmee Chuck Jaeger door de geluidsbarriere ging.
- Apollo 11 capsule
- Vliegtuig van de Wright Brothers
- De origele Spirit of St Louis van Charles Lindbergh
- X-15

en meer. Toevallig was er toen ik er was ook een Starwars tentoonstelling. Collega's schamen zich soms nog dood voor de ietwat "enthousiaste" reacties toen....

Herinner me dat ze ook dingen van het russische maanprogramma hadden. In Moskou staat trouwens ook een waanzinnig ruimtevaart museum, in een park dat het meest doet denken aan een soort Bioshock, soort ex-communistisch happy land (alle staten uit de USSR hadden er een paviljoen):

http://www.kosmo-museum.ru/

Met bv. ook complete raket motoren, MIR, Salyut, capsules (mag je ook in) etc.

[Corsa_GSi]

Ben in 2010 in Moskou geweest dit museum helaas gemist

[Maruten]

Helaas is het nog wachten tot minstens maart 2021 voordat we een opvolger krijgen in de vorm van de James Webb Space Telescope. Tenzij we een manier vinden om sneller dat het licht te reizen (ik verwacht van niet) zullen telescopen de belangrijkste manier blijven om het heelal te verkennen. PBS Space Time heeft een mooi filmpje over wat voor telescopen we in de toekomst kunnen verwachten.

[Robbaman]

Ik ben echt bang dat er bij de lancering iets misgaat met de James Webb... Dat project heeft inmiddels al zoveel gekost, stel dat de raket ontploft ofzo tijdens het lanceren, ik vraag me echt af wat er dan gaat gebeuren.

[DeCo]

Laatst een documentaire gezien over de Hubble op RTL-Z en de lancering daarvan.. Endeavour was net voor de lancering ontploft. Afgezien de mensenlevens uiteraard, wil je niet weten hoe zenuwachtig iedereen was bij de uiteindelijke lancering. Decennia werk leg je even weg in de schoot van de lancering..

[DigitalExorcist]

Ja, maar de lancering is maar een fractie van het werk natuurlijk. Allicht, als die telescoop ploft heb je een behoorlijk probleem, maar alle research is dan al klaar. Je hoeft 'alleen maar' een nieuwe te maken aan de hand van alle documentatie die je wél gewoon al hebt.

[tweaknico]

Veel spullen worden op maat gemaakt. Even een spiegel maken kost maar een jaar.
Sommige van de spullen, met name op stock items, zullen al niet meer leverbaar zijn of speciaal opnieuw gemaakt moeten worden.

Als je de Hubble nu opnieuw zou moeten maken, moet je ook een nieuw ontwerp maken, al is 't alleen maar omdat de fabrikant van de spiegel nu een betere kan maken, maar de oude niet meer 1 op 1 kan produceren. Daadoor changes in frame etc. etc.
Veel van dit soort zaken is echt one-off. Of als je er 3 had willen maken dan moet je ze gelijktijdig maken.

[Reactie gewijzigd door tweaknico op 22 juli 2024 14:53]

[MSalters]

Voor de Hubble heb je gelijk. Maar als je het hebt over de James Webb telescoop, die is natuurlijk nog courant. Natuurlijk, er gaat enige tijd overheen om een nieuwe te bouwen als de lanceering mislukt, maar je hebt sowieso even tijd nodig om een raket te boeken.

[tweaknico]

Het schijnt dat spacex er nog een paar heeft liggen....

Stel je heb een bepaalde Pentium gebruikt als CPU (10 jaar geleden een courant model)...
die zijn niet meer leverbaar. Even een productie run draaien lukt noot tegen redelijk kosten.

Andere CPU ==> ander powerspecs, ander koel specs ==> andere...???
(James Webb is ook al bijna 10 jaar oud...)

[Reactie gewijzigd door tweaknico op 22 juli 2024 14:53]

[batjes]

Er worden hier vrij 'standaard' of the shelf CPU's voor gebruikt. De Mongoose-V bv.

http://www.cpushack.com/space-craft-cpu.html
https://www.esa.int/Our_A..._Handling/Microprocessors

Het is niet alsof ze maar 1 processor kopen, daar liggen er nog tig van op de plank bij de ruimtevaart organisaties.

[Chrisje1983]

Nou het lijkt mij dat als er een satelliet gebouwd wordt ze ook wel zorgen voor een NOS voorraadje van onderdelen waarvan je weet dat de productie run niet oneindig is zoals bijvoorbeeld de gebruikte cpu. Het zou wel erg zuur zijn dat de enige cpu die nog over was zojuist is stuk gegaan in de satelliet.

[tweaknico]

Satelieten zijn vooral one-off builds.

En als je voorziet dat je er 20 gaat maken dan koop je onderdelen voor 20 of op z'n best 21 stuks.
Waarom meer op voorraad nemen voor iets waar je nooit meer bij kan.
Je maakt het, schiet op een XXL vuurpijl de lucht in en hoopt dat het een beetje verderop nog werkt.

De plaats waar dit soort satellieten gestald wordt is meestal buiten bereik.
Hubble was in die zin een afwijking. Die was serviceable tot de Space Shuttle uit de vaart gehaald is.
maar is nu net zo onbereikbaar als alle andere satellieten. op ~570Km boven de aarde.

[MSalters]

Stel je heb een bepaalde Pentium gebruikt als CPU (10 jaar geleden een courant model)...
die zijn niet meer leverbaar. Even een productie run draaien lukt noot tegen redelijk kosten.

Andere CPU ==> ander powerspecs, ander koel specs ==> andere...???
(James Webb is ook al bijna 10 jaar oud...)

Pentium is natuurlijk consumentenspul. De James Webb zal vermoedelijk een RAD750 hebben, een speciale chip die tegen de straling kan. En daar komen niet elke 18 maanden updates van. Dus ja, die kun je ook nu gewoon nog krijgen.

[tweaknico]

Eens maar hoeveel mensen weten modellen en types van hardened spul.
(RAD750 is trouwens een Hardened SBC, niet een CPU, er zit een PowerPC 750 cpu in).
Zie: https://en.wikipedia.org/wiki/RAD750

Industrial is al een ver van m'n bed show voor de overgrote meerderheid.
Een 486 is ook nog te vinden... https://www.industrialtrading.net/kontron/dimm-pc$486-i
Zelfs een 386 staat daar nog...
Ik heb ooit iets voor een fabriek gebouwd die als ze het zichzelf makkelijk willen maken weer een i486SX systeem met een ISA-bus gebruikt, anders moet de hele handel geport worden naar een ander OS, (bv. Linux, ipv QNX , iets andere industral Bus adapters) iets andere IPC interfaces gebruiken, iets andere drivers gebruiken, Kortom nieuw ontwerp en nieuwe realisatie.
Het was een combinatie die TOEN voor de hand liggend was, maar nu niet meer gemaakt zal worden.
( Overigens ik hoorde dat 2 jaar geleden in nieuw ontwerp niet goed gelukt was... en draait het spul uit 1997 nog steeds ).

[Sir Isaac]

Veel van dit soort zaken is echt one-off. Of als je er 3 had willen maken dan moet je ze gelijktijdig maken.

Van kritische onderdelen worden er _altijd_ drie of vier stuks gemaakt. Ik heb gewerkt aan ~70% van alle optiek in Tropomi Daarvan werd van iedere component vier stuks gemaakt. Typische een engineering qualification model, een flight model een flight spare en soms nog een AIT spare voor als iemand z'n schroevendraaier laat vallen.
Dus als er een raket ontploft liggen van van de kritische onderdelen de spares in de kast. De mechanica zal idd opnieuw gedaan moeten worden, maar daar zijn de CAM files waarschijnlijk ook nog wel beschikbaar.

[tweaknico]

Dus die 3 a 4 exemplaren worden gelijktijdig gemaakt, niet eerst het engineering qualification model, en dan 10 jaar later het flight model.... Beiden zijn binnen een tijdsbestek van een paar maanden tot 1 jaar gemaakt. ( = gelijktijdig ingekochte onderdelen ) gemaakt.

Bij One-Off kan het nog steeds zo zijn dat je een paar onderdelen extra aanschaft, maar dat wil niet zeggen dat alles dubbel / meervoudig is. Mogelijk wil je ook een aantal onderdelen op een zodanige manier testen dat ze kapot gaan, die worden dan ook meegerekend in de bouw.

En mogelijk zijn er nog een paar onderdelen extra gemaakt. Maar van de hubble spiegel b.v. zijn er geen 4 gemaakt.

[DeCo]

Een fractie zou ik het niet willen noemen. Dat een tweede minder kost, is zeker waar.. maar het kost dan wel een tweede lancering.
Maar je moet je ook voorstellen dat je als wetenschapper pakweg 10 jaar toegeweid aan een project hebt gewerkt, en het dan in één seconde opgeblazen ziet worden.
Dus de spanning was erg hoog bijj de lancering.

[Templar]

Je bedoelde neem ik aan de Challenger ramp in 1986? De Endeavour werd gebouwd als vervanging van de Challenger.

[Reactie gewijzigd door Templar op 22 juli 2024 14:53]

[xChOasx]

Bij mijn weten staat de Endeavour nog ergens mooi in een museum ofzo.

Challenger knalde uit elkaar door een te koude lancering (waarvoor gewaarschuwd was) en Columbia viel uiteen bij re-entry omdat een ijsblok het schild beschadigd had.

[Valen_76]

Ehm, bij mijn weten zijn alleen de Challenger en Columbia in stukjes uit een gevallen. Challenger op 28 januari 1986 en Columbia op 1 februari 2003.

En Hubble hing al zo'n 2 jaar in de ruimte toen Endeavour voor de eerste keer omhoog ging.

[DeCo]

ja, vergissing...
er waren al een paar voor jou met deze correctie ;-)

[Maruten]

Gelukkig heeft de Ariane 5 een vrij goede staat van dienst, maar je weet maar nooit inderdaad. Ook het uitklappen van het zonnescherm en de spiegels mag niets mis mee gaan. De Hubble bevindt zich in een lage baan om de Aarde en kon dankzij de space shuttle een aantal keer onderhouden en gerepareerd worden. De JWST zal zich in het Aarde-Zon L2 punt bevinden (edit: bijna 4x verder dan de maan), veel te ver weg om een bemand schip naartoe te sturen.

[Reactie gewijzigd door Maruten op 22 juli 2024 14:53]

[bigbadbull]

als het echt nodig is kan daar ook een schip naar toe gestuurd worden hoor.
een beetje langer reis eerst wat cargo achter laten en dan extra verblijf installeren in de cargo bay ?
ik fantaseer maar , maar lijkt mij een mogelijke optie.

[robvanwijk]

als het echt nodig is kan daar ook een schip naar toe gestuurd worden hoor.

Hoe definieer je "echt nodig"? Ik vermoed dat er, mocht de James Webb een even groot probleem hebben als Hubble, de meest realistische optie is om James Webb #1 aan zijn lot over te laten en James Webb #2 te bouwen. Dat is vele malen sneller, veiliger en goedkoper dan een bemande reparatiemissie erheen te sturen (als een onbemande reparatiemissie mogelijk is, dan wordt het mogelijk een ander verhaal).

[bigbadbull]

dan was het niet echt nodig hé.
dat is een "simpele" kosten baten analyse die de NASA zal maken, mogelijks gepaard met een aantal andere experimenten die zo ook willen uitvoeren.
Maar dat is dus voor NASA om te bepalen en voor ons hopelijks nooit te weten te komen.

[g0tanks]

Technologisch gezien zijn ruimtelanceringen niet heel bijzonder meer. Gevoelsmatig zou ik me meer zorgen maken over componenten van de telescoop zelf, waarvan achteraf blijkt dat ze net niet goed genoeg zijn, of net anders gedragen in de ruimte dan voorspeld.

[DigitalExorcist]

Verzekeringskwestie

En wat hierboven al gezegd is: de ontwikkeling is al klaar en goed gedocumenteerd. Het is dan 'alleen nog' een kwestie van een nieuwe bouwen, maar alle research heb je dan al gehad.

[Reactie gewijzigd door DigitalExorcist op 22 juli 2024 14:53]

[Robbaman]

Volgens mij zit er ook enorm veel tijd en energie in het kalibreren en valideren. Dit zul ja allemaal opnieuw moeten doen. Tuurlijk zal het goedkoper zijn dan de eerste keer, maar enkele miljarden gaan er denk ik nog steeds wel in zitten als je er nog een moet maken. De vraag is of er nog landen/investeerrders te porren zijn.

Waarschijnlijk gaan die dan zeggen, ja maar wacht even, we zijn nu 15 jaar verder, misschien moeten we meteen even wat aan de specs doen... en dan zijn we weer 15 jaar verder

[Datastream]

Dat soort risicos zijn er altijd. Het zou ons onderzoek naar het heelal nogal vertragen maar niet stil leggen. We sturen er gewoon nog een de ruimte in dan.

Al heb ik zelf niet genoeg geduld voor een mislukte lancering dus het zou pijn doen

[MewBie]

Dan hebben we heel duur vuurwerk.
Maar dat is een risico dat bij elke lancering hoort, al wordt het risico wel steeds wat kleiner naarmate er steeds meer succesvolle lanceringen komen.

[mcDavid]

Voor de wetenschap zou het een ramp zijn, maar economisch maakt het weinig uit. Er is al zoveel geld verspild in dit project, dat een mislukte lancering daar weinig significante impact op zou hebben. Ik zou me in zo'n geval dus niet te druk maken om de kosten, maar vooral om de gemiste kansen voor de wetenschap.

[tweaknico]

Het geld is niet verspild, alleen besteed.

Het probleem is dat het rendement 0% is. Er is geen verdienste tegenover alle investeringen.
==> Afschrijving op toekomstige winsten.

[mcDavid]

Er is wel degelijk heel veel geld (en tijd) verspild. Het project is al ruim 10x over budget, en Northrop Grumman blijft lekker aanmodderen. Dit is zo'n typisch cost-plus project, waarbij de aannemer geen enkele incentive heeft om het project tot een goed einde te brengen, maar er juist alles aan gelegen is aan te blijven modderen om de geldstroom zo lang mogelijk te rekken. Northrop is daar heer en meester in, en dat is waarschijnlijk waarom ze het bedrijf wat deze aanbesteding gekregen heeft opgekocht hebben.

Het project is ooit voor ~850 miljoen aanbesteed, maar inmiddels is er ruim 9 miljard uitgegeven. Er is dus al ruim 8 miljard dollar verspild, en de kraan is nog niet dicht. Tegen de tijd dat er daadwerkelijk gelanceerd wordt is er zoveel geld verspild dat die laaste 850 miljoen (het echte verlies zou het project mislukken) er ook nog wel bij kan.

De verloren tijd krijg je alleen nooit meer terug.

[tweaknico]

Dat kan alleen als de originele specificaties van het project nog gevolgd worden.
Ik kan me ook voorstellen dat het een en ander gewijzigd is in het ontwerp.
(En re work omdat zaken te lang op geslagen blijven liggen).

[unglaublich]

Ik denk dat je onderschat hoeveel waarde er in de kennis zit.
Alle bouwtekeningen, berekeningen, software, prototypes en labapparatuur bestaat nog.
Ik denk dat, mocht het zo ver komen, de meest logische oplossing is: nog ééntje bouwen.

[tweaknico]

Dat is soms niet zo makkelijk. Als een van de toeleveranciers niet meer exact hetzelfde kan leveren (bv. door een upgrade van de fabriek), dan zul je eerst die oude fabriek moeten bouwen om de oude ontwerpen mee te maken.

[jjeggink]

Dan gaan er waarschijnlijk een paar mensen stilletjes in een hoekje zitten huilen...

Maar inderdaad, het zal maar mis gaan. Niet alleen zouden jaren werk en flink wat centen in rook op gaan, maar ook de wetenschap zou een flinke pas op de plaats moeten doen. Veel onderzoek wat nu op de plank klaar ligt om met de JWST uit te gaan voeren, zou nog wat jaren extra blijven liggen.

[SSDtje]

Mocht er nog iemand zijn hier op Tweakers, die alle info en dus ook alles over de science instruments, en dus ook alle specs van de camera's die de Hubble aan boord heeft wil weten, bij deze: Hubble Space Telescope Servicing Mission 4.pdf

Interessant om eens door gelezen kan ik melden (althans dat vond ik dan)

[batjes]

Uit het oog van privacy en toekomstig link behoud:
https://www.nasa.gov/pdf/..._SM4_Media_Guide_rev1.pdf

[Sissors]

De Hubble telescoop is één van de weinige satellieten die onderhoudsmissies heeft gehad, en waarschijnlijk zijn de meeste uberhaupt niet gemaakt met onderhoud in het achterhoofd. Echter dit is wel altijd met de Space Shuttle gebeurd. Mijn vermoeden is dat dit bijzonder lastig is zonder Space Shuttle: Weet iemand daar meer over? Een Sojoez lijkt me heel lastig worden voor onderhoud, maar ook de nieuwe Amerikaanse capsules zijn wel wat ruimer, maar het komt natuurlijk niet in de buurt van een Space Shuttle. Oftewel is zulk onderhoud mogelijk nog in de toekomst (en dan bedoel ik niet specifiek bij de Hubble telescoop), of moeten we daarvoor wachten tot nog een volgende generatie ruimtevaartuigen?

[dmantione]

Klopt, met het afschrijven van de Shuttle heeft Nasa bewust gekozen voor het opofferen van het vermogen om in de ruimte werk te kunnen verrichten. Noch de Orion, noch wat SpaceX en Boeing in de planning hebben, beschikken over de luchtsluizen, armen en laadruimen om constructie- en onderhoudswerk te kunnen verrichten.

Of de volgende generatie dat wel kan... niemand heeft het erover. Op dit moment is de prioriteit dieper de ruimte in te gaan. Capsules zijn daarvoor inherent geschikter dan ruimteveren.

[batjes]

De Hubble was ontworpen met de Shuttle in het achterhoofd. In eerste instantie zou de shuttle de Hubble komen ophalen om hier op aarde er aan te kunnen sleutelen alvorens hij hem terug zou plaatsen.

Blijft jammer dat die Shuttle en de kloon Buran nooit echt succesvol zijn geworden.

[loekf2]

Volgens mij zijn zowel de Crew Dragon (2) als de Boeing Orion capsules niet geschikt voor ruimte wandelingen. Zit geen airlock in. Soyuz TMA heeft die wel.

Of je moet de hatch opengooien, maar lijkt mij niet handig. Geloof dat de crew dragon wel blijft werken in vacuum met de astronauten in hun ruimtepak.

Spaceshuttle had natuurlijk wel een airlock. Geen idee hoe ze dat deden met de Apollo en Gemini.

Als ze die Hubble willen refurbishen moet ze wachten op SpaceX Starship/BFR.

[WJP]

Geen idee hoe ze dat deden met de Apollo en Gemini.

Volgens mij hadden ze daar ook geen luchtsluis, maar lieten ze de lucht eruit voordat ze het deurtje open deden. Ik zag er zondag nog een leuk plaatje van: https://www.reddit.com/r/..._the_50th_anniversary_of/

[loekf2]

Ik klikte even door en zag de trailer van Apollo 11. Holy sh*t.. bizar om beelden van 50 jaar terug haarscherp te zien... zonder CGI zeg maar.

[WJP]

Ja, ik hoop dat hij ook in Nederland in de bioscoop komt!

[dmantione]

Mocht de ACS permanent defect zijn, dan kan dat best wel eens een pijnlijk verlies zijn: De James Webb-telescoop is vanwege het gebruik van goud als refecterend materiaal op de spiegels, inherent ongeschikt om in zichtbaar licht te kijken. Op het moment dat de James Webb er is, zullen de infraroodinstrumenten van de Hubble achterhaald zijn, maar hij zou nog relevant blijven voor situaties waarbij je in zichtbaar licht wilt kijken.

[enzozus]

Misschien heeft de VS ergens nog wat op de plank liggen:

http://www.planetary.org/...ets-two-hand-me-down.html

In theorie zou het niet al teveel geld moeten kosten om er eentje de lucht in te krijgen, maar in de praktijk kost alles NASA altijd veel meer geld dan je zou denken helaas. Ik weet ook niet precies wat er met deze twee gebeurd is en of er uiteindelijk eentje voor WFIRST gebruikt wordt of niet.

[Reactie gewijzigd door enzozus op 22 juli 2024 14:53]

[batjes]

Politiek.

De NASA en de ESA hebben in deze hetzelfde probleem. Elke staat of land dat er geld aan geeft, wilt invloed hebben. Productie of ontwikkeling bv. Waardoor alles verdeelt wordt, langer duurt en dus een stuk kostbaarder.

Ga je een stapje hoger en pak je het ISS. Zowel Amerika als Rusland wou het vrouwtje niet wezen bij onderlinge aansluitingen, dus hebben ze wat nieuws verzonnen >.>. Zo heb je ook onnozele shit tussen landen/staten en in allerlei geforceerde samenwerkingen.

Er is ook een budgettair probleem. Men kan wel van alles willen, maar geld is er niet en men is al veel geld kwijt in de onderhoud van al het onderzoek wat nog gewoon doorloopt. De plannen van de toekomst kunnen al snel wijzigen als blijkt dat project A en B ineens lang voorbij hun houdsbaarheid datum gaan en bakken met tijd en geld kosten. NASA leidt hier nog veel harder onder dan de ESA, wij leunen wat dat betreft veel te hard op de VS.

[la cucaracha]

Het valt me nog mee dat de Hubble ( en satellieten in het algemeen) het zo lang blijft doen.
Ik las laatst ergens dat de Tesla roadster inmiddels ernstige APK afkeurpunten heeft opgelopen door een constant bombardement met ruimtegruis.

[571Pro]

Al bijna 30 jaar in bedrijf. Welke hoogkwalitatieve condensatoren zitten er op de prints van deze dingen.
Of ze drogen misschien niet uit in het luchtledige...
Hier zie ik het meeste na 6-7-8 jaar sterven door condensator fails.

[GeroldM]

Waarom denk je dat de kosten zo hoog zijn? Er word gebruik gemaakt van hoogwaardige electronica componenten, die niet beschikbaar zijn voor gebruik door normale en/of professionele doeleinden waar men winst mee wil maken.

Dat soort onderdelen worden bexchikbaar gemaakt met wetenschap en prestige in het achterhoofd.

[batjes]

Dat en ruimte spul zit vaak stampes vol errorcorrectie of het meervoudig uitvoeren van componenten. De software is ook flexibeler, als hardware ergens een probleem vormt, past men de software aan.

De componenten hoeven niet per sé onbeschikbaar te zijn voor consumenten. Ze gebruiken vaak zat spul wat tig jaar geleden in 1 of andere vorm op de planken gelegen heeft.

[golfdiesel]

Ik kom genoeg apparatuur tegen van 20 jaar oud waarvan de condensatoren nog gewoon goed zijn. Als ze na 6 tot 8 jaar defect zijn is er iets mis in de keuze van de componenten cq een slechte warmte huishouding.

[PjotrStroganov]

Zijn verregaande reparaties überhaupt nog mogelijk nu de space shuttle niet meer vliegt?

[CivLord]

Nee. Zelfs de meest simpele reparaties zijn niet meer mogelijk.

[KeesAlderlieste]

Afgelopen zondag was er een mooie docu over de Hubble op RTL-Z

[n0elite]

Rare titel ''Hubble-telescoop heeft kapotte camera voor zichtbaar spectrum''.

Dit leest als: ''Hubble-telescoop heeft een kapotte camera om zichtbaar spectrum waar te nemen.''