Hubble-telescoop is binnenkort weer operationeel door herstelde back-upgyroscoop

De Hubble-ruimtetelescoop kan waarschijnlijk op korte termijn weer gebruikt worden. De telescoop ging op 5 oktober in een safe mode na een falende gyroscoop, maar het lijkt erop dat een niet nominaal werkende back-upgyroscoop inmiddels weer normaal functioneert.

De NASA meldt dat het inschakelen van de back-upgyroscoop in eerste instantie allerlei afwijkende waarden opleverde: volgens de data draaide deze gyroscoop extreem snel rond. Uiteindelijk is een aantal manoeuvres uitgevoerd waarbij de telescoop meer dan eens in tegengestelde richtingen werd gedraaid, in een poging om eventuele blokkades weg te werken die voor de afwijkende waarden zorgden. De back-upgyroscoop lijkt na een paar additionele tests weer normaal te functioneren waardoor de Hubble-telescoop binnenkort, na een aantal laatste tests, weer klaar zal zijn voor normaal gebruik.

De inmiddels waarschijnlijk normaal functionerende back-upgyroscoop is zo'n 7,5 jaar niet gebruikt, waardoor er vermoedelijk onder meer sprake was van enige roestvorming. Met de onlangs falende gyroscoop zijn er nu drie buiten werking. Tijdens een onderhoudsmissie in 2009 hebben astronauten zes nieuwe gyroscopen geplaatst, waarvan er nu nog drie operationeel zijn.

Drie actieve gyroscopen is het ideale scenario om zo precies mogelijk de draaisnelheid van het ruimtevaartuig te meten en de Hubble goed te kunnen richten op doelwitten. In theorie kan het ruimtevaartuig ook met een enkele gyroscoop functioneren, al is dan de efficiëntie iets lager.

De wielen in de gyroscopen van de Hubble-telescoop draaien met een constante snelheid van 19.200 omwentelingen per minuut. Elektronica in de gyroscoop detecteert de kleinste bewegingen van de as van een wiel en geeft die informatie door aan de centrale computer van Hubble.

Reacties (29)

[rapsac]

Mogelijke oorzaak van de giroscoop problemen; https://www.youtube.com/watch?v=KibT-PEMHUU

[Flaat]

Wie is hier als een gek zaken aan het downvoten, dit was een enorm relevant filmpje!?

[DonJunior]

Las van de week een dergelijk bericht over Chandra
https://www.nasa.gov/feat...e-of-safe-mode-identified

Die had eenzelfde issue met een gyroscoop. Toch wel bijzonder dat ze beiden door bijna hetzelfde issue in safe mode schieten.

[Rexus]

Het falen van de gyroscopen lijkt voort te komen uit de gebruikte lagers, een electrische lading die door kosmiche straling word opgewekt zou kleine onregelmatigheden weg "vonken" bij het rollen van de kogels in het lager.

Het zou nu, dankzij keramieke kogels, zijn opgelost.

https://hackaday.com/2018...because-of-space-weather/
https://science.slashdot....hit-by-mechanical-failure

[Verwijderd]

Bij gebrek aan zwaartekracht en wrijving e.d., zou men niet zoiets als een magnetische lager kunnen maken? Bv. zoiets als https://www.youtube.com/watch?v=EcYFBvO7cZI

[batjes]

Het probleem is alleen dat er maar bar weinig magnetisch materiaal is, dat niet uit een metaal bestaat. Ik betwijfel dat zuurstof of dat vage plastic geschikt is voor de ruimtevaart.

[Reactie gewijzigd door batjes op 22 juli 2024 23:36]

[Verwijderd]

Maarja, een magnetische lager zou volledig omhuld kunnen worden door isolerend materiaal, waardoor er geen electrische ladingen kunnen overspringen.

[the_stickie]

Gyroscopen zijn natuurlijk in de eerste plaats bewegende onderdelen. Bewegende onderdelen gaan (makkelijker) stuk. Bovendien is dit gevoelige precisie mechanica; te veel wrijving (door slijtage) betekent een onwerkbare gyroscoop.

net om die reden heeft Hubble er 6 bij, terwijl hij er maximaal 3 nuttig kan gebruiken (en sinds de laatste reparatie/servicing, waarbij ze er 6 nieuwe hebben geplaatst, zelfs met ééntje verder kan)

[Reactie gewijzigd door the_stickie op 22 juli 2024 23:36]

[madcow22]

Over algemeen is idee dat meeste kapotte gyro's in de ruimte zijn stuk gegaan door kosmische straling wat voor vast gelaste lager zorgt. Daarom zitten in alle moderne satellieten keramische lagers.

[Niet Henk]

waardoor er vermoedelijk onder meer sprake was van enige roestvorming

In de ruimte? Hoe werkt dat? Geen zuurstof = geen oxidatie = geen roest als ik mijn scheikunde goed herinner.

[Verwijderd]

Volgens mij is er wel zuurstof op de hoogte van de Hubble telescoop

https://www.space.com/207...elescope-infographic.html

Launched from space shuttle Discovery on April 24, 1990, the Hubble Space Telescope orbits at an altitude of about 350 miles (560 kilometers)

https://www.sciencefocus....orrode-or-rust-in-space/:

Earth's atmosphere still contains oxygen up to about 700km altitude (the ISS orbits at 400km). At that altitude, oxygen exists as single atoms, rather than O2 molecules, and it is more reactive. ... In deep space, however, the lack of oxygen means that corrosion does not occur.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 23:36]

[kr4t0s]

In low orbit in een kleine hoeveelheid zuurstof die ontsnapt van de aarde.

[MIB75]

Het is niet zozeer zuurstof die ontsnapt van de aarde: er is gewoon nog zuurstof op die hoogte. Met ontsnappen suggereer je dat de zuurstof als een raket aan de aantrekkingskracht van de aarde ontsnapt.

[tweaknico]

Wordt eerder gestript door de zonnewind als de zuurstof zich iets te ver buiten de dampkring begeeft..

[roberto250b]

Ik heb er geen verstand van maar vind het een beetje vreemd dat ze bij zon project pas na jaren erachter komen dat een onderdeel weer werkt. ze hebbend toch al een tijd problemen met de gyroscopen die nog werkten dus dan blijf je toch ook de oude steeds opnieuw proberen? Nu is plotseling ineens alles weer mogelijk.

Verder natuurlijk mooi dat hij weer volledig operationeel word.

Edit: ik zie in het orginele artikel dat ze inderdaad al vanaf de eerder problemen aan het proberen waren de gyrosoop tot leven te brengen

[Reactie gewijzigd door roberto250b op 22 juli 2024 23:36]

[AtleX]

Nee, want de defecte gyro heeft dan invloed op de het systeem. Als die in onbalans is wordt dat weer gemeten door de andere gyros waardoor er correcties uitgevoerd moeten worden. Die correcties kosten stuwstof, en da's nogal beperkt op voorraad. De Hubble vliegt niet dagelijks even langs een tankstation.

[FlaaMindO]

Volgens mij worden die gyroscopen ook gebruikt om de satelliet te richten.
Door er een rem op te zetten draait de satelliet mee in die richting.

[Sme4gle]

Ik denk dat je de gyroscoop verward voor een 'reaction wheel'. Dit zijn namelijk wielen met een bepaalde massa, een soort van vliegwiel zegmaar. Deze kunnen inderdaad de rotatie van een ruimtevaartuig aanpassen, Een gyro is echter alleen maar om rotatie snelheden te meten .

[haarbal]

Je hebt ook gyroscoop achtige constructies om satellieten te kunnen draaien. Scott Manley heeft het er over in z'n reaction wheels video.
https://youtu.be/7Js5x4NhUxU?t=194

[TommyboyNL]

De Hubble heeft 0,0 stuwstof aan boord, maar alleen reaction wheels. Hij was dan ook afhankelijk van de bezoekjes van de Space Shuttle voor zijn orbital boosts.

[Geim]

Verwachting is dat hij in 2030 zal neerstorten (als hij voor die tijd op één of andere manier niet weer in een hogere baan is gebracht).

[roberto250b]

Ah ok dan kun je door het testen van zon onderdeel inderdaad van koers raken dus.

Lijkt me dat ze tussen de missies door toch evengoed alle systemen weer even testen, maar als deze pas na maanden draaien weer goed zuiver is kan ik begrijpen dat ze dat niet eerder hebben gedaan.

[PvdVen777]

Mogelijk is de beschikbare energie een belemmering of zijn er andere prioriteiten geweest tussendoor ?

[Flaat]

Tijd, tijd kost veel op Hubble, als ze de camera ergens op kunnen zetten doen ze dat. Tijd om kapotte onderdelen te gaan fixen omdat het waarschijnlijk kan hebben ze dus niet. Nu was het zodanig ver dat ze wat tijd hadden om erachteraan te gaan.

[th4k1ck3r]

Ik denk inderdaad dat ze niet goed nadenken bij zulke projecten.
/sarcasme

Ze hebben een aantal manoeuvres uitgevoerd waardoor het onderdeel weer is gaan werken. Ze zijn er dus niet achter gekomen dat het weer werkt. Ze hebben er actief aan gewerkt om een defect onderdeel weer te laten werken.

[NLAnaconda]

volgens de data draaide deze gyroscoop extreem snel rond. Uiteindelijk is een aantal manoeuvres uitgevoerd waarbij de telescoop meer dan eens in tegengestelde richtingen werd gedraaid, in een poging om eventuele blokkades weg te werken die voor de afwijkende waarden zorgden.

Klinkt als een oude PC die niet niet meer werkt en die je vervolgens een paar beste rammen geeft et voila, hij doet t weer

[AfroBob]

Het rammen van oude elektronica verstoord de (soldeer)connectoren etc. met een kans om weer een betere connectie te krijgen, en is dus erg "brute force".

Het draaien van de telescoop in tegenovergestelde richting van de gyroscopen werkt direct op de werking van het mechanisme, welke zelf op hoge snelheid ronddraait om bewegingen van de telescoop te meten.

Je kan ze vergelijken (beide kunnen een wenselijk effect hebben). Maar uiteindelijk is het draaien van de telescoop een uitgedachte, en waarschijnlijk gecalculeerde, move geweest. Wat je bij "gewoon een klap" niet echt kan zeggen.

[Proxx]

ze hebben de hubble achtjes laten vliegen

[YopY]

Percussive maintenance,