Purism voorziet 'opensourcelaptop' van Core i7-7500U en 4k-scherm

Het bedrijf Purism heeft generatie vier van zijn Librem-laptops aangekondigd. De laptops onderscheiden zich met gebruik van opensourcesoftware en een focus op privacy en krijgen nu een krachtigere processor. De Librem 15 krijgt een 4k-scherm.

Purism levert de vierde versie van de Librem 13 en 15 met een Intel Core i7-7500U, een dualcore van de Kaby Lake-generatie met een kloksnelheid van 2,7GHz en boost naar 3,5GHz. Intel introduceerde de processor in 2016. Het bedrijf rustte de vorige generatie uit met een Core i7-6500U uit 2015.

Ook met de nieuwe processor draait de laptop coreboot, het alternatief voor gesloten bios- en uefi-code. Als experimentele optie maakt Purism het mogelijk de Intel Management Engine uit te schakelen. Dat is onderdeel van het doel om tot een werkelijk 'vrij' bios te komen. De laptops draaien PureOS, een op Linux Debian gebaseerd besturingssysteem.

De Librem 13 heeft een mat ips-scherm met een beelddiagnonaal van 13" en een resolutie van 1920x1080 pixels. De 15,6"-laptop krijgt nu echter een mat 4k-scherm in plaats van een 1080p-display. Purism levert de laptops met 4GB ddr4, met de optie dit uit te breiden tot 16GB, en een ssd van 120GB. De laptops komen in een aluminium behuizing en bevatten onder andere een fysieke knop om de camera en microfoon uit te schakelen.

De prijzen zijn ongewijzigd. De Librem 13 en 15 zijn voor startprijzen van respectievelijk 1399 en 1599 dollar te verkrijgen.

Purism Librem 15 2019Purism Librem 15 2019Purism Librem 15 2019Purism Librem 15 2019

Door Olaf van Miltenburg

Nieuwscoördinator

16-01-2019 • 13:13

125

Reacties (125)

125
125
76
10
0
41

Sorteer op:

Weergave:

Het mooie is dat de hardwareupdates geen prijsverhoging tot gevolg heeft. En vind je $ 1.599,- voor een laptop veel geld, dan is er ook nog de mogelijkheid om dit bedrag gespreid te betalen ZONDER extra kosten of rente. Héél netjes! Zeker het overwegen waard om er eens naar te kijken.

Deze info is HIER te lezen.

Ik heb toch wel sympathie gekregen voor Purism. Ze verkopen mooie en eerlijke hardware, open source en met het oog op privacy. Ik heb bijvoorbeeld de Librem 5 lulijzer besteld. En ik overweeg ook deze laptop aan te schaffen. Ik vind de huidige ontwikkelingen verontrustend en ik wil me onttrekken aan de macht die de grote bedrijven op ons hebben zoveel als mogelijk te ontlopen binnen de macht die ik zelf heb.
Purism heeft één Europese reseller waar je de laptops kan bestellen: https://www.floss-shop.de/de/hardware/. Dat scheelt weer qua levertijd, invoerrechten en btw. 13v4 en 15v4 staan er nog niet op!

Edit: Zoals @Electrowolf aangeeft, bezorgen ze niet buiten Duitsland.
Edit2: Met Huifkar kan je natuurlijk wel in Nederland laten bezorgen. Thanks @Jorgen.

[Reactie gewijzigd door Jelv op 22 juli 2024 23:10]

Helaas, https://www.floss-shop.de...brem-13v4-mit-uk-tastatur :
Kann ich das Gerät auch in andere Länder als Deutschland liefern lassen?
Nein, es tut uns leid, doch das ist zur Zeit auf Grund des enormen Aufwandes und der damit verbundenen Kosten wegen der in allen EU Staaten gültigen WEEE Auflagen nicht möglich. Wir müssten das Produkt in jedem Land der EU getrennt registrieren mit Kosten von jeweils meheren Hundert bis Tausende Euro.
Daher können wir aktuell leider nur an Lieferadressen in Deutschland liefern oder Abholung bei uns vor Ort in Siegen.
Ze leveren dus kennelijk niet buiten Duitsland. Wel kan je het komen ophalen in Siegen, z'n 250 km vanaf de Nederlandse grens.

[Reactie gewijzigd door Electrowolf op 22 juli 2024 23:10]

Geen idee wat dat 'WEEE Auflagen' gebeuren is, even opgezocht: Dit is Europese regelgeving die gaat over het afdanken, inzamelen en recyclen van elektronische apparatuur:

https://www.rvo.nl/onderw.../elektronische-apparatuur

Logisch dat daar kosten aan verbonden zijn, wel erg jammer dat hierdoor het verkopen in heel Europa nogal ingewikkeld wordt omdat dit schijnbaar per lidstaat anders is geregeld.

[Reactie gewijzigd door bartvb op 22 juli 2024 23:10]

Of je stuurt het naar een pakketdepot net voorbij de grens misschien (ala Gronau, Emmerich, etc.)
Hilarisch dramatisch geschreven! Wat een grappige winkel.
En voor wie de discussie over het verbod op geo-blocking bij Europese webwinkels nog in het achterhoofd heeft (zie: nieuws: Europees verbod op geoblocking webwinkels is ingegaan ): ze willen dus best aan je verkopen maar niet in het buitenland afleveren. Dat dit te omzeilen is met huifkar is mooi, maar is gezien vanuit de Europese regelgeving over recyclen van elektronische apparatuur wel weer raar.
Een verkoper is echter niet verplicht om overal in de EU te leveren. Het ophalen van een product moet wel tot de mogelijkheden behoren. Ook kan de consument zich beroepen op levering in het land van de verkoper, net als lokale klanten.
Kijk... dat is nuttige informatie. Wist niet niet. Dank je! :)
Een 15" v3, dus nog niet de v4 (staat nog niet op de site) heeft 7 weken levertijd, dus hou rekening met lange levertijden.
Jorgen Moderator Beeld & Geluid @Jelv16 januari 2019 14:36
Geen probleem, dan laat je het bezorgen bij Huifkar of een DHL-punt dichtbij de grens. Presto.
Via huifkar moet >500 Euro in overleg. Ik vind het geen optie.
En vind je $ 1.599,- voor een laptop veel geld, dan is er ook nog de mogelijkheid om dit bedrag gespreid te betalen ZONDER extra kosten of rente. Héél netjes! Zeker het overwegen waard om er eens naar te kijken.
Vergeet niet dat het nog steeds een lening is die je aan gaat, en buiten de EU dus ik zou toch even goed de voorwaarden lezen.

Ook niet vergeten dat je buiten de EU besteld en je dus nog BTW, import en transport (voorschot) er bij moet tellen.
Jorgen Moderator Beeld & Geluid @Qalo16 januari 2019 14:43
V.w.b. je nieuwe telefoon: En hoelang zal het duren vooraleer ook WhatsApp beschikbaar is? Of ga jij weer terug naar SMS? Het is niet gebaseerd op Android, of iOS en heeft een eigen browser. Dat moeten ze allemaal in eigen beheer doen en het is maar de vraag of app-bouwers en contentcreators ook voor PureOS aan de slag gaan. Ondersteuning nul-komma-nul lijkt me dat dan. Als Microsoft het al niet lukt om Windows Phone aan de praat te houden en er steeds veel minder ondersteuning is voor Android TV tov normale Android, of voor Linux, tov MacOS en Windows dan zie ik dit nog niet zomaar een succes worden. Als je het dan alleen maar gaat gebruiken voor bellen en SMS'en, kan je net zo goed een dumbphone gebruiken.
V.w.b. je nieuwe telefoon: En hoelang zal het duren vooraleer ook WhatsApp beschikbaar is?
Niet iedereen gebruikt WhatsApp. Daarnaast kan je WhatsApp ook als webapplicatie draaien. Koop de goedkoopste smartphone die je kan vinden, SIM kaart erin, WhatsApp registreren en webapplicatie linken, SIM kaart eruit, oude smartphone aan de lader ergens thuis in een kast gooien met wifi aan, klaar...

Verder is men bezig met Signal te porten.
Het is niet gebaseerd op Android, of iOS en heeft een eigen browser. Dat moeten ze allemaal in eigen beheer doen en het is maar de vraag of app-bouwers en contentcreators ook voor PureOS aan de slag gaan.
De code leveren ze upstream terug, zodat de community het zelf kan onderhouden. Gekeken naar eerdere grote open-source contributies is dat nooit een probleem geweest.
Als Microsoft het al niet lukt om Windows Phone aan de praat te houden en er steeds veel minder ondersteuning is voor Android TV tov normale Android, of voor Linux, tov MacOS en Windows dan zie ik dit nog niet zomaar een succes worden.
Het verschil is schaalgrootte. Purism kan leven van kleine leveringen. Microsoft kan dat niet met hun business model. Ze brengen nu al hun vierde generatie notebook uit. Er is dus een vraag.
Als je het dan alleen maar gaat gebruiken voor bellen en SMS'en, kan je net zo goed een dumbphone gebruiken.
Dit is de eerste telefoon die zonder beperkingen als desktop OS gebruikt kan worden door het op een monitor en invoerapparatuur aan te sluiten. Zelfs Microsoft lukte dat niet met Continuum. Het is Linux en het is ARM, dus alles FLOSS draait erop.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 22 juli 2024 23:10]

De Librem5 wordt standaard geleverd met Matrix messaging. Werkt echt heel goed, ook op Android/iOS/Windows/Linux. Je kan ook met Matrix je eigen server (synapse) draaien op een RaspberryPi 8-).
Ben je helemaal disconnected van GoogleAppleWhatsAppNSAMicrosoftFBI etc...
Jorgen Moderator Beeld & Geluid @fv16 januari 2019 15:13
En van al je andere contacten :?
Je hebt een goed punt natuurlijk. Matrix op zich wordt niet veel gebruikt.

Maar Matrix heeft wel vele bridges naar andere chatsystemen. Zie de paragraaf Application Services op die link. Dit worden er steeds meer. Het mooie is dan dat je al die chatnetwerken kan bereiken vanuit 1 systeem.

Helaas zijn de meeste nogal primitief en alpha/beta status dus ik gebruik nu vooral bitlbee en Quassel IRC om hetzelfde te bereiken. Een ander probleem is natuurlijk dat sommige netwerken totaal niet te koppelen zijn (met als grootste whatsapp helaas).

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 22 juli 2024 23:10]

Over bridges gesproken. Er is een Matrix <> WhatsApp bridge in aanbouw: https://github.com/tulir/mautrix-whatsapp.
Oh mooi! Ziet eruit alsof iemand eindelijk het whatsapp web protocol open heeft gebroken. Dat is heel lang lastig gebleken.

Ik hoop dat dit ook zo blijft, voor directe whatsapp toegang waren er ook bridges maar die zijn door whatsapp geblokkeerd en sommige users zelfs geband. Dit gebruikte bovendien de Nokia S40 interface die niet meer werkt.
Het is een bewuste keuze om deze telefoon aan te schaffen en zodanig te gebruiken. Waarschijnlijk zal het niet jouw keuze zijn.
Whatsapp is niet de enige chatapp.
Ik denk dat er juist veel ondersteuning is gezien je een Linux distributie tot je beschikking hebt met bijvoorbeeld Plasma van KDE.

Het zal ook nooit een groot speler worden, het is meer bedoeld voor de mensen die bij aankoop van een toestel eerst alle apps removen met adb/custom rom en Google eraf gooien. Of alles in mapjes slepen op een iPhone.
Jorgen Moderator Beeld & Geluid @Loggedinasroot16 januari 2019 15:16
In theorie niet, in de praktijk bijna wel. Het is WhatsApp en Messenger en zeer af en toe Viber, Signal of Telegram. Als jij honderd mensen wilt contacteren zonder SMS of Facebook, zullen dat er schat ik minimaal 90 zijn via WA.
Helemaal mee eens. Het wordt tijd voor meer concurrentie op het gebied van besturingssystemen, met name die ècht veilig zijn, en niet die schijnveiligheid waar de leveranciers je constant bespioneren onder het mom van 'veiligeid'. Zoiers als voor uw en onze veiligheid / For your security.

Maar door de agressie van de grote bedrijven (met name Google) ben ik bang dat dit hetzelfde (nood)lot ondergaat als BQ phone en tablet, een Ubuntu telefoon of tablet.
Want ik zie dat naast de standaard Linux apps op de PureOS weinig extra's draait en ga er vanuit dat de Purephone geen Android apps draait. Want je kunt ook Android apps gebruiken zonder Google, te sideloaden via bijv. apkpure.
Heel jammer.
Android apps op PureOS was een niet gehaalde stretch goal van de Librem 5 crowdfunding. Ze kijken wel naar een manier om Android apps in een container te laten draaien.

From the FAQ (https://web.archive.org/w....puri.sm/shop/librem-5/):

Can I run Android apps?
Not day 1. However there is a lot of interest in including a isolation layer that will be able to power Android applications natively. We have added that as a stretch goal to quantify the effort.

Can the Librem 5 phone run Android?
Very likely, even though we will not expend resources to test this.

Will the Librem 5 be able to run Anbox or Shashlik?
We will test the capabilities of powering Anbox or Shashlik to allow users the ability to run Android applications within PureOS on the Librem 5, but our long-term goal is to utilize native applications that adhere to our strict philosophy. Enterprise clients or users who require Android applications may choose to to run a Android applications within an isolation container, so this is the reason for testing this type of configuration. We have a stretch goal to help with this developmental effort to have Android apps run in isolation.

Via https://forums.puri.sm/t/...ps-on-the-librem-5/3169/3

[Reactie gewijzigd door Jelv op 22 juli 2024 23:10]

Want ik zie dat naast de standaard Linux apps op de PureOS weinig extra's draait en ga er vanuit dat de Purephone geen Android apps draait.
PureOS is 'gewoon' Debian met wat zaken eruit gehaald (die ook weer toe te voegen zijn) en toegevoegd. Ook is PureOS te vervangen met een ander OS. Daarnaast kan je natuurlijk virtualiseren. Virtuele machine, Windows starten wanneer het nodig is en gaan.

Op de Librem 5: dit is nieuw gebied voor Purism, maar hardware uitbrengen is niet een nieuw gebied voor hen. Als een partij dit gaat lukken, dan zijn zij het. Mogelijk falen zij... En kan je alsnog iets anders dan PureOS op je apparaat draaien. Alle code is open-source, dus AOSP ondersteuning laten bouwen door de community zou geen probleem moeten zijn. ;)
''Librem 5 lulijzer''? typ fout of is het een model? kan het niet terugvinden.
Ik gok dat 'lulijzer' (lul ijzer, aan elkaar lees het zo raar) een synoniem is voor telefoon en het dus gaat om de Librem 5 smartphone :+ .
Als je privacy wilt moet je deze hebben:
De laptops komen in een aluminium behuizing en bevatten onder andere een fysieke knop om de camera en microfoon uit te schakelen.
Zijn dit echt fysieke knoppen, m.a.w. wordt de stroomkring onderbroken als je de knop omzet; of zijn het "Fysieke" knoppen die niet meer zijn dan een signaaltje sturen (zoals de meeste knoppen in een computer)? Ik zou de eerste verwachten gezien waar Purism voor staat.

edit
Antwoord al gevonden, fysieke knop die dus echt de stroomkring onderbreekt. Hulde!

[Reactie gewijzigd door Niekleair op 22 juli 2024 23:10]

Voor mensen die opensource-laptops/desktops interessant vinden. Kijk ook naar System76. Ze hebben laptops en leuke desktops (Thelio), wat duurder maar wel met veel flexiibiliteit (naar OEM-standaard) bij het samenstellen.
Dat is een laptop met een open source OS erop. Dat kan kon je bij Dell ook krijgen. Niet te vergelijken met Purism.

* kan/kon: de laptops via de link die ik post zijn niet meer leverbaar, en ik kan zo snel ook geen andere vinden zonder windows 10, maar allicht bestaat het nog.

[Reactie gewijzigd door Jesse op 22 juli 2024 23:10]

Fair enough, het maakt verschil.
De G3 Gaming 15" en XPS 13 worden beide met Ubuntu geleverd lijkt het. Je hoeft alleen maar Ubuntu in het zoek scherm in te voeren. Ubuntu 16.04 LTS om precies te zijn.
4K op zo'n kleine afstand, heeft dat nou zin?
Nee. Extra FPS zou veel nuttiger zijn.
Dat verschilt van persoon tot persoon. Ikzelf vind 4K niet zo nuttig op deze afmetingen, maar veel mensen vinden het wel aangenamer. Gezien je over FPS spreek neem ik aan dat je aan gamen denkt, maar daar dient deze laptop absoluut niet voor. Zijn er nog steeds mensen die last hebben van 60Hz schermen? Ik dacht dat dit probleem verdwenen was toen we op LCDs overgingen?
Ik denk dat veel mensen misinformed zijn als het gaat om 4k.
Als mensen roepen 4k = mooi beeld is dat niet waar.
Het is maar een resolutie en zegt niet veel over de kwaliteit van het beeld.
Daarvoor moet wat er getoond wordt ook geoptimaliseerd zijn.

Daarnaast is een 4k scherm energy zuipen (dit relatief aan de techniek die gebruikt wordt.)

Vergeet ook niet dat een 4k scherm al is het een beetje meer rekenkracht nodig heeft.

Wat in mijn optiek veel veel meer rendement heeft is een 1080p houden met hdr10.
Dan kun je inderdaad zeggen dat de kwaliteit omhoog gaat door het grotere kleurenbereik en de de betere contrasten.

4k is wat mij betreft zwaar overhyped en een van de weinige redenen om te kiezen voor een 4k scherm is bij uhd tv's met 50 inch of meer.

Ik heb recentelijk naar een laptop zitten zoeken en werd overspoeld met 4k laptops die ik zou moeten kopen en heb nu gekozen voor een mooi 1080p led scherm.
Betere accuduur en prima beeld.

Hoewel de wens voor 4k allicht toeneemt vind ik dat kleine apparaten zoals telefoons sowieso zonder kunnen en voor laptops is het overkill.
Niet alles draait om gamen of fps. Ik zit regelmatig in de trein te werken op een 13"-laptop met bijna 4k-resolutie (3200x1800). Voor werken in Excel of meerdere Office-applicaties tegelijk gebruiken heeft het zeker toegevoegde waarde.
Ik heb een 13" laptop met een full HD scherm en kan de pixels zelfs op korte afstand niet onderscheiden. Ik moet windows scaling op 125% zetten om het scherm fatsoenlijk te kunnen gebruiken en heb nog steeds last van sommige programma's die niet fatsoenlijk scalen. Een 4k scherm lijkt mij meer een nachtmerrie met dat formaat.

[Reactie gewijzigd door YoghurtO_o op 22 juli 2024 23:10]

Gaat niet alleen om pixels ondescheiden, gaat om meer kwijt kunnen op een scherm.
En dat is verdomde handig, ook op 13".
Dat is maar beperkt handig, op een moment wordt het gewoon te klein om fatsoenlijk te lezen, en dan heb je niet zoveel meer aan de informatie, lees de post van Yoghurt nog eens goed door.
Hangt ook van je ogen af. Zo gebruik ik mijn 13" 1080p laptop op 100% scaling en wil graag een optie om de scaling te verlagen, naar 80-90% maar dat kan helaas niet...Zo heb je ook anderen die op hun 13" 1080p zelfs 150% scaling te klein vinden...Dit gaat dus ook erg om persoonlijk voorkeur ;)
Zoals @thesinsher zegt gaat het om een voorkeur, ik heb zelf een Surface Pro Book 2 en gebruik die op 100% scaling, en vind dat prima te lezen, maar andere die mijn laptop zien zeggen altijd hoe kan je zo klein lezen.

Dus de "beperkt handig" zit in de beperking van je eigen ogen denk ik.
13 inch is dan ook een postzegel van een scherm.
tijd voor een bril? op 13" kan ik makkelijk pixels onderscheiden bij 1080p. ook letters/fonts worden een stuk mooier bij hogere pixeldichtheden (waarbij je dus niet de individuele pixels hoeft te kunnen onderscheiden)

[edit]
ah, ik gebruik geen windows, op zowel Linux als OSX werkt het eigenlijk wel vrij prima. Alhoewel ik moet zeggen dat ik meestal of het laptop scherm, of het scherm op mijn bureau gebruik. Beide schermen hebben overigens een hogere resolutie dan 1080p, waarbij de laptop duidelijk een hogere pixel density heeft (geen 4K overigens, wel iets lager).

[Reactie gewijzigd door borft op 22 juli 2024 23:10]

Ik gebruik mijn 13" als 2e scherm op mijn bureau naast mijn 27". Met 125% scaling is het redelijk te doen maar veel kleiner moet het niet worden. Op 100% scaling is het gewoon te klein om fatsoenlijk te kunnen gebruiken. Op 4k lijk me dat al helemaal onzinnig.

Beide schermen hebben overigens dezelfde 1080P resolutie, en waar ik bij mijn 27" de pixels kan onderscheiden is dit op mijn 13" niet duidelijk. Wat het probleem erger maakt is dat de Windows scaling sommige vensters/apps er totaal wazig uit laat zien op een scherm waar je scaling gebruikt, ook niet echt handig.
Gamen mensen op intel graphics?
Je verwacht het niet, maar er zijn mensen die op intel graphics gamen. Laatst een maat van mij die me vertelde dat hij zo'n 20~30fps haalt in America's Army. Ik haal 90fps (max fps in dat spel) op ultra met mijn notebook gtx1060 en was een beetje verbaasd, tot hij me vertelde dat hij op een Intel iGPU aan het gamen is.
True, maar jij speelt up ultra, en hij?
Ik! Ik heb een Intel HD520 in mijn Asus UX305 (fanless core-i5) en spelletjes zoals Overwatch of LoL draaien perfect ;) Overwatch met de settings op LOW en haal tussen 60-90FPS in-game. Op LoL haal ik wederom minimaal 70-80FPS. GTA V werkt ook verassend goed, met de instellingen tussen LOW en MEDIUM met minimum FPS van tussen de 30 en 35 (GTA V is verassend soepel vanaf 30FPS). Vooral met de moderne Intel HD-graphics is het zeker mogelijk! Ze zijn niet meer zo tergend traag zoals vroeger het geval is. De Purism is dan ook 'voldoende' voor het bedoelde doelgroep. Prima toch?
Hehe, dat is beter dan ik had verwacht. Welke resolutie?

En ik weet dat GTA V op lage resoluties redelijk soepel werkt, ik had destijds een oude videokaart toen het uitkwam.
Overwatch op 768p, LoL op 1080p, GTA V op 768p. Daarbij moet je heel erg letten op je RAM. Met 4GB ram + Intel HD Graphics kom je dus nergens bij zulke games aangezien RAM wordt gedeeld voor beiden je systeem incl. het spel dat je speelt EN ook nog voor de Intel HD Graphics. Je hebt minimaal 8GB RAM nodig om stabiele game prestaties te hebben. Zo is GTA V letterlijk onspeelbaar, zelfs op 800x640 als je maar 4GB ram hebt icm een Intel HD520. Ook op Overwatch en LoL zul je al gauw tientallen FPS missen!
Ja, daar heb je helemaal gelijk in. Ik sprak dan over een dedicated gpu met mijn GTA V voorbeeld.

En inderdaad moest ik toen ook de resolutie wat terug schalen. Gamen op een integrated gpu zou ik aanraden voor alleen popcap games etc.
Mijn 15" laptop is 1080p, en ik denk niet dat dat meer moet worden want ik moet scaling nu al op 125% zetten. Zelfde met m'n 24" 1440p monitor. Er zijn vast mensen die er anders over denken, maar ik heb er genoeg aan.
Ik heb een laptop met een resolutie van 3000 bij 2000 pixels met een formaat van 13.3", en alhoewel ik wel gebruik maak van resolutie scaling (125-150%, afhankelijk van de taak en afstand) is dit display wel een stuk fijner om tekst vanaf te lezen dan mijn 24" 1080p monitor thuis.
Zelf nu aan m'n tweede laptop met 4k-scherm op 15", en zou niet meer terug willen.
Tekst ziet er gewoon zoveel beter uit wat lezen veel aangenamer maakt, en ook afbeeldingen zien er gewoon veel beter uit.
(Beetje wat je met een moderne telefoon ook wel gewend bent, met FullHD op 6")

Windows Scaling staat op 250% bij mij.
4K op zo'n kleine afstand op zich wel, want je zit dan geen pixels. Maar als we het gaan hebben over de fysieke grootte van het paneel, op 13 of 15 inch zou ik zeggen van niet.

Het scherm is klein en windows scaling werkt gewoon niet goed genoeg, zelfs op 1080P op 15 inch, wat hem default op 125% scaling krijg i kartifacts her en der. sommige installers zijn blurry etc,

Op 4K zal dat, op 15 inch, ongeveer 200% zijn, op laptops is 4K echt weg gegooid geld. liever 1080P en een langere accuduur. Dit 4K Paneel heeft een PPI van 282.42. op de 15 inch laptop.

Een standaard 1080P 24"monitor heeft dat op 91,79 zitten. 1440P op 24" heeft t op 122.38 zitten, waarbij 27" op 108.79 PPI.

Nu even na gaan dat een 4K scherm door vele woord aangeraden van af 32" wat je een PPI geeft van 137.68. Want, an af 32" ka nje daad werkelijk goed van 4K genieten. op laptops is het niets meer dan een gimmick, imho.

[Reactie gewijzigd door Indentical op 22 juli 2024 23:10]

4K op zo'n kleine afstand op zich wel, want je zit dan geen pixels. Maar als we het gaan hebben over de fysieke grootte van het paneel, op 13 of 15 inch zou ik zeggen van niet.
Of je pixels ziet of niet hangt af van je kijkhoek. Dus zowel van de grootte van het scherm als hoever je er vanaf zit. Dus deze uitspraak slaat niet echt heel erg ergens op. Maar je bedoelt waarschijnlijk dat 4K op kleine afstand *en* met een klein scherm wat jou betreft zinloos is terwijl 4K op een groot scherm van kleine afstand wel zin heeft.

Wat mij betreft heeft zit trouwens wel degelijk zin. Tijdschriften worden niet voor niks meestal op (minstens) 300 ppi gedrukt, dat leest gewoon veel prettiger.

Een scherm met een ppi van 280 (bijna 300 dus) kan veel subtielere tekeningetjes laten zien met dunne haarlijntjes en dergelijke. Vooral voor (technisch) tekenwerk erg prettig.
Ook @batjes vanwege de 1200 dpi printer race, want voor inktjets geldt eigenlijk hetzelfde verhaal:

Weliswaar is het voor drukwerk de standaard om op minimaal 300 dpi beeld aan te leveren voor een optimaal resultaat, maar dit is toch niet helemaal 1:1 te vergelijken met een beeldscherm.

Bij drukwerk (en inkjets) worden de transparante Cyaan Magenta Yellow blacK = CMYK lagen inkt óver elkaar gedrukt, wat bij RGB niet kan.

Bij drukwerk/inkjets kun je niet de inkt op 50% zetten. Het is inkt of niet, er zit niks tussen. Dus wordt het beeld in kleine stukjes verdeeld die – per stukje voor een deel (in dit geval 50%) uit inkt bestaan en deels niet.

Het inktgedeelte heeft meestal de vorm van een cirkel of ovaal. Zo’n stip wordt ook weer opgebouwd uit blokjes, met een laserbelichter. Die rasterstippen worden opgebouwd binnen een raster met een beperkt aantal velden, aan de hand van de RGB data uit het aangeleverde beeld, maar een R, G of B subpixel is niet genoeg data voor één optimale rasterpunt / een RGB pixel is niet genoeg voor een raster’roosje’ van CMYK rasterpunten.

Bovendien zijn de rasterpunten vaak ook nog ‘bijzonder’ van vorm zodat ze scherpe contouren ondersteunen en niet onnodig vaag maken, min of meer zoals slim gebruik van subpixels een letter op een beeldscherm scherper maakt dan domweg per hele pixel de kleur en tint bepalen.

Daarom zal een scherm van 300 dpi een scherper / vloeiender beeld geven dan een tijdschrift wat op basis daarvan gedrukt is, want dat wordt omgezet in een raster wat grover is.

[Reactie gewijzigd door laptopleon op 22 juli 2024 23:10]

Ja, ik heb een ThinkPad T580 met 4k IPS scherm. Geweldig hoe scherp macOS (heb hem gehackintoshed) is, en hoe ongelofelijk crispy tekst eruit ziet. Alles ziet er gewoon beter uit. Het is niet zo dat ik niet zonder kan, maar het is een zeer fijne plus.
MacOS rendert tekst sowieso stukken beter dan Windows, en het doet dat al vanaf het begin veel beter. En dat zeg ik als iemand die altijd Windows gebruikt en niet eens een Mac heeft.
Ja, pixels zitten dichter op elkaar = scherper beeld.
Helaas nog niet gevonden of het een TN of IPS paneel is...

Specifiek voor deze laptop, gamen is hij niet voor gemaakt aangezien er geen losse AMD/Nvidia Gpu in zit.

[Reactie gewijzigd door dylan111111 op 22 juli 2024 23:10]

Maar op een gegeven moment ga je voorbij wat je ogen kunnen zien, dus dan maakt het niet meer uit. Er is een scherm technologie die zich daarmee bezig hield.
Dat is ook de gedachte achter de benaming die Apple gebruik voor zijn hoge-resolutie schermen: Retina
Ahhh, aangezien je retina(netvlies) iets van je lichaam was, dacht ik dat ik fout zat met die benaming. Ty.
En toch zien mensen tot 600 dots per inch het op krantenpapier wel, niet voor niets die printer race naar 1200 DPI een jaar of 20 geleden. Nu zijn dots niet helemaal hetzelfde als pixels. Maar eigenlijk wel. Een pixel is ook een puntje.
Tuurlijk, ik zeg alleen dat er een limiet aan het detail zit wat je ogen kunnen zien. Ik spreek verder niet over waar die precies ligt, want dat weet ik niet.
Oh jazeker. Ik heb het nu een goed jaar op mijn Dell XPS15 van het werk en zou niet graag meer terug willen. Schaling moet wel op 125% omdat het anders wel erg klein wordt, maar tekst en afbeeldingen zijn heerlijk scherp op 4K en je hebt wat meer effectieve schermruimte.
Mijn enige aanmerking op deze laptop zou zijn dat er maar 16GB DDR4 in kan, dat maakt hem wat minder toekomstbestendig voor mij persoonlijk, zeker samen met de toch al een generatie achterlopende i7.

[Reactie gewijzigd door Thedr op 22 juli 2024 23:10]

In die dell dingetjes kan je gewoon ram bijprikken in mijn ervaring.
Mijn Dell had standaard al 32GB gelukkig, daar is dat geen probleem. Maar bij de Librem 15 is 16GB het maximaal mogelijke.
Maar plek voor 1 reepje?
Juist op zo'n kleine afstand.

Ik heb ook een 4K scherm op mijn 15.6'' laptop. Heerlijk. Scaling wel op 125% anders wordt het echt te klein, maar het is ideaal om veel vensters naast elkaar te hebben. Ik werk met een tiling window manager, daar kan ik met veel pixels optimaal gebruik van maken. En dankzij de scaling word alles ook scherper gerendert. Nadeel is wel dat ik me nu dus daadwerkelijk stoor aan het gebrek aan scherpte op niet-4K schermen.
Ik was ook altijd wat sceptisch wat betreft de noodzaak/meerwaarde van een dergelijk hoge resolutie op een klein scherm, maar nadat ik een jaar of twee geleden een 15" laptop met 4K paneel heb aangeschaft (de 1080p-versie was op dat moment niet leverbaar niet leverbaar), ben ik het bijzonder gaan waarderen. Het biedt meer scherm-ruimte (mogelijkheid om meer panelen tegelijkertijd open te houden in je editor, bijv.), het maakt foto-bewerken een stuk aangenamer (bijv. minder noodzaak om voortdurend te zoomen), video ziet er beter uit (mits in native resolutie), games idem ditto, maar misschien wel het belangrijkst: scherpere tekst (en beeld in het algemeen) is rustiger voor de ogen, iets dat voor mij als developer (dus iemand die de hele dag met zijn pokkel voor een beeldbuis zit) een niet te onderschatten voordeel is.
Purism maakt hele mooie machines maar het is echt de Apple van de vrije-software beweging, het is allemaal zo ongelofelijk duur.

Ik ga zelf liever voor een System76 laptop. Bij System76 heb je een 1060 en een i7 6-core voor de prijs van een Purism i5 laptopje.

[Reactie gewijzigd door Omega op 22 juli 2024 23:10]

Purism is toch iets heel anders dan System76.
System76 is gewoon een laptop waar ze een distro op installeren.
Maar bij System76 kun je geen volledig FOSS (FSF approved) distro draaien zoals PureOS, Trisquel of Parabola. Ook draait het niet op Coreboot of heeft het hardware switches voor wifi en bluetooth. Het is gewoon niet echt te vergelijken.
Dat is open source software.
Je kan op elke willekeurige laptop linux installeren en zo een open source besturingssyteem draaien.
Purism doet wel wat anders.
Maar hebben maar 1 jaar garantie.
Mooie apparaten met een hele redelijke prijs voor zo'n niche. Het zijn bepaald niet de goedkoopste laptops die je kan krijgen, maar wel behoorlijk uniek door de openheid van de hardware.

[Reactie gewijzigd door CAPSLOCK2000 op 22 juli 2024 23:10]

$1600 voor een minimale configuratie 120GB/4GB noem je een redelijke prijs?
Ik hoor mensen altijd roepen dat Apple (te)duur is maar ik vind deze ook wel fors aan de prijs.
Apple doet aan massaproductie, Librem heeft het toch echt wat lastiger op dit gebied. Ze gebruiken ook niet de goedkoopste onderdelen, maar de vrij-ste.
Dat snap ik allemaal wel, het punt wat ik wilde maken is dat iemand $1600 "een hele redelijke prijs" noemt voor een dergelijke minimale configuratie. Natuurlijk telt het open hardware mee in dit geval, het OS is immers al OSS en zo te downloaden en te draaien op andere HW. Ik heb zelf ook PureOS 8beta draaien op een Dell LT uit 2010 en dat valt niet eens tegen qua snelheid voor mijn toepassingen.
Dat snap ik allemaal wel, het punt wat ik wilde maken is dat iemand $1600 "een hele redelijke prijs" noemt voor een dergelijke minimale configuratie.
En daar blijf ik bij, alle projecten die ik ken die open hardware proberen te leveren zijn allemaal verschrikkelijk duur en typisch is de hardware eigenlijk al vervelend ouderwets tegen de tijd dat je het krijgt. Dat is hier beter dan gemiddeld, dus vind ik de prijs redelijk.
De prijs is verdedigbaar vanuit de fabricage, (als je die zaken belangrijk vindt tenminste) maar daarmee is het nog geen concurrerend product.

Ik begrijp eerlijk gezegd ook niet helemaal wat het grote voordeel is boven pakweg een Dell waar je hetzlefde type / vergelijkbaar open source OS op zet.

Beiden gebruiken een CPU etc. van dezelfde grote commerciële clubs, of mis ik iets?
De prijs is verdedigbaar vanuit de fabricage, (als je die zaken belangrijk vindt tenminste) maar daarmee is het nog geen concurrerend product.

Ik begrijp eerlijk gezegd ook niet helemaal wat het grote voordeel is boven pakweg een Dell waar je hetzlefde type / vergelijkbaar open source OS op zet.

Beiden gebruiken een CPU etc. van dezelfde grote commerciële clubs, of mis ik iets?
Vergelijk het met een biologische biefstuk. Die is ook veel duurder dan een "normale" biefstuk uit de supermarkt maar "werkt" precies hetzelfde. Je betaalt niet omdat zo biologische biefstuk beter smaakt, al is het in praktijk vaak wel zo, maar omdat je dierenleed wil voorkomen.
Deze fabrikant heeft extra moeite genomen om onderdelen te kiezen die zo vrij en open mogelijk zijn. Dat maakt alles duurder. Of het die prijs waard is? Tja, hoeveel is je vrijheid je waard? Moeilijk te zeggen en erg persoonlijk. Het is in ieder geval geen apparaat voor de grote massa.
In welk opzicht zijn deze onderdelen dan ‘vrijer en opener’? Het (min of meer) monopolie van de chipfabrikanten wordt er bijvoorbeeld niet door ondermijnt en op een Dell kun je toch ook Linux draaien?

Als je er mee op Facebook gaat, wordt je even hard gevolgd, etc.

Niet om te trollen, oprechte nieuwsgierigheid.
In welk opzicht zijn deze onderdelen dan ‘vrijer en opener’? Het (min of meer) monopolie van de chipfabrikanten wordt er bijvoorbeeld niet door ondermijnt en op een Dell kun je toch ook Linux draaien?
Het belangrijkste aspect is firmware.

Een modern systeem zit vol met firmware zoals de BIOS, dat is software die in de hardware ingebakken zit. Die firmwares zijn door de jaren heen steeds groter en krachtiger geworden en er zijn er tegenwoordig zelfs met een netwerkaansluiting. Die mogelijkheid wordt met name in het bedrijfsleven gebruikt om computers op afstand te beheren. Helaas die firmware meestal closed source.

Neem als voorbeeld de Intel Management Engine. Die bleek onlangs een volledig besturingssysteem te bevatten genaamd Minix. Die chips zitten in honderden miljoenen computers, en de meeste mensen weten het niet eens. Helaas zijn er gaten in de beveiliging van die software gevonden, zoals dat bij alle software gaat.

Het is nogal wat dat er in het geheim een tweede besturingssysteem op je computer draait dat overal bij kan. Voor de duidelijkheid, dit is geen theoretisch verhaal, dit is echt. Amerikaanse geheime diensten eisen van Intel dat die firmware wordt uitgeschakeld voor levering.

Ik ben niet tegen dit soort chips, remote management is gewoon handig, maar ik wil wel zelf de baas blijven en zelf bepalen welke software er op die chip draait. Een chip met software die ik niet kan vervangen maar die wel kwetsbaar is voor aanvallen via het netwerk vind ik geen goed idee.

Dit voorbeeld gaat over één chip, er zijn er meer.
Hieronder een filmpje dat verder in gaat op het IME probleem.
https://www.youtube.com/watch?v=iffTJ1vPCSo

Je zou je kunnen afvragen hoe druk we ons moeten maken over spionage door Chinese bedrijven zolang we dit soort gaten in onze computers inbouwen.

Veiligheid is niet de enige reden om zelf je firmware te willen vervangen, je zou ook een snellere firmware kunnen schrijven voor bepaalde hardware of nieuwe features toevoegen. Het is uiteindelijk gewoon software en alle software kan/moet worden gepatched en verbeterd. Een bekend voorbeeld is het OpenBIOS project dat, zoals de naam al zegt, een Open Source BIOS onderhoudt.

Ten slotte is het belangrijk dat de leverancier van deze laptop het goed vindt dat je zelf firmware vervangt. Als je dat met een Dell doet ben je onmiddellijk je garantie kwijt.

[Reactie gewijzigd door CAPSLOCK2000 op 22 juli 2024 23:10]

Dit verheldert een hoop, bedankt :)

Alleen roept dit de vraag op: Hoe weet ik, dat deze hele toko / constructie niet juist is opgezet als lokeend voor mensen die iets hebben wat de geheime dienst interessant vindt? En dat dat hele alternatieve BIOS-verhaal toch weer niet een achterdeurtje bevat. Tenslotte is ook die BIOS voor mij abracada en zelfs als dat niet zo was, zou het waarschijnlijk erg veel tijd en moeite kosten om dit voor 100% uit te zoeken.
Alleen roept dit de vraag op: Hoe weet ik, dat deze hele toko / constructie niet juist is opgezet als lokeend voor mensen die iets hebben wat de geheime dienst interessant vindt? En dat dat hele alternatieve BIOS-verhaal toch weer niet een achterdeurtje bevat. Tenslotte is ook die BIOS voor mij abracada en zelfs als dat niet zo was, zou het waarschijnlijk erg veel tijd en moeite kosten om dit voor 100% uit te zoeken.
Daarom is het zo belangrijk dat alles open en vervangbaar is. Zo dat je van ene kant kan controleren hoe het werkt, en het van de andere kant kan vervangen als je het niet vertrouwt. Als je zelf niet de technische kennis hebt kun je iemand inhuren om het voor je te doen. Dat zal snel een dure grap worden, maar dat is een kwestie van hoe belangrijk je het vindt en hoeveel je er voor over hebt. Gelukkig hoef je niet alles alleen te doen, omdat de code open is kun je samenwerken met anderen, en gebruik maken van het werk van al je voorgangers.
Ik vind het mooi dat dit soort zaken van de grond komt, net als de fairphone bijvoorbeeld. Anderzijds zijn er meer wegen die naar Rome leiden. Als ik er over na ga denken op hoeveel manieren een computer ‘lek’ kan zijn qua data…

Veel tweakers zullen ooit wel eens naar keyloggers gekeken hebben. Die bestaan ook in hardwarematige varianten. Beeldschermen die meegekeken kunnen worden.

Komt bij dat de afgelopen tien, vijftien jaar ongeveer alles aan een computer wel een keer te kunnen worden gehackt of kwetsbaarheden bleek te bevatten, zoals nog niet zo lang geleden met de Intel CPU’s.

Ik vrees dan ook dat de EUFI / BIOS niet de enige truc is die de machtigste clubs ter beschikking staat. Daarvoor ben je uiteindelijk toch niet veilig hiermee.
Tja, dat kun je ook over je huis of je auto zeggen. 100 manieren waarop er iets mis kan gaan, zeker als je een volhoudende tegenstander met veel geld hebt.
Toch kun je maar beter een goed slot op je deur zetten want voor iedere James Bond zijn er duizend kruimeldiefjes die zich wel door een eenvoudig slot tegen laten houden.

Overigens denk ik dat in praktijk dit soort systemen vooral gekocht worden door mensen die het leuk vinden om zelf aan hun OS te sleutelen en niet tegen kunstmatige barrieres van de fabrikant aan willen lopen. Net zoals een moderne auto vol beveiligde chips een stuk minder leuk is voor een hobbyist die zelf aan z'n auto wil sleutelen.
Mee eens, het is een forse prijs maar dat slik ik nog wel. Wat ik niet weg kan slikken is de ontzettend hoge prijs als je een grotere disk wil als optie. Of twee disken. Dan zet ik die er later liever zelf in. Ik neem aan dat dit kan?!
Dat kan gewoon. Er is een (bereikbaar) standaard 2.5" SATA aansluiting en een (bereikbaar) PCI-E M.2 slot. Op wat je daarop aansluit zijn geen restricties gezet.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 22 juli 2024 23:10]

$1600 voor een minimale configuratie 120GB/4GB noem je een redelijke prijs?
Niet voor 120GB/4GB, wel voor een open source laptop, je kan niet de belangrijkste feature weg laten en dan klagen over de prijs.
Opensource wordt duur betaald .... ;)

Ik snap je punt.
Ik ben voor FLOSS, maar dit is geen redelijke prijs imho. Gaat wel richting apple prijzen.
Je moet toch wel een flinke hekel hebben aan BIOS/UEFI om zoveel extra geld uit te geven ipv van een laptop van Clevo (of 1 van de vele andere bouwers) te kopen en daar vervolgens Linux op te zetten.

Los daarvan ben ik benieuwd hoe efficiënt coreboot te zaken aanstuurt in vergelijk met UEFI...
Ik héb een Clevo, maar zal het niet snel weer doen. De bouwkwaliteit is echt jammer. Een aantal vrienden van mij hebben er ook een, maar ook daar wel probleempjes met bouwkwaliteit. Behuizing is aluminium maar juist op het kritieke punt waar de krachten van het dichtklappen van het scherm op de behuizing komen is gekozen plastic, en zit daar ook nog eens een fan grill van plastic om het geheel nog wat zwakker te maken.

Ik vind dit zeer mooie laptops en de prijs is best acceptabel als je het met Apple vergelijkt, bijvoorbeeld. Ja, het kan goedkoper, maar dan krijg je bijvoorbeeld rookits en allerhande adware / spyware meegeleverd van de fabrikant. Puur uit principe ga ik daar mijn geld niet insteken.
Het iets ingewikkelder enkel Coreboot. Ze maken ook gebruik van HEADS. Welke je nog veiliger kan maken met een Librem Key
Maar dan blijft het duur inderdaad. Maar dat zal wel aan de kleine oplages liggen denk ik.
Waar vind ik deze laptops of dit merk in de Pricewathc?
Niet, je kunt ze namelijk niet kopen via Nederlandse webshops maar alleen via hun eigen site. Ze leveren wel in Nederland, maar omdat het vanuit Amerika moet komen zitten daar import kosten in en duurt het lang.
Ik zat op de site van PureOS te kijken, maar vind daar alleen een beta van versie 8. Is er ook nog ergens iets 'stable' te vinden?
Op de download site zie ik wel twee directories, maar het gekke is dat er dus nog een recentere versie is dan die achter te download knop zit
Zonde dat er niet gebruik gemaakt wordt van USB-PD laden. Als je deze in huis haalt heb je wéér een nieuwe adapter die nergens anders goed voor is en die je overal weer mag meesleuren. Met USB-PD is dat toch veel eleganter: 1 universele lader op het werk, 1 universele lader thuis en mss nog 1tje in je bed ook als je zoals mij bent. Dan kan zonder problemen overal inpluggen. Als je laptop nog vol genoeg zit kan je er je gsm of tablet aan hangen en als je binnen een jaar of twee overstapt naar een nieuw model, dan zijn al die laders nog bruikbaar. Ongelooflijk dat er nog nieuwe laptops worden uitgebracht zonder PD.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.