'Google Pixel 2-telefoons krijgen e-sim naast regulier simkaartslot'

De Pixel 2-telefoons van Google krijgen waarschijnlijk de mogelijkheid om twee 'simkaarten' te gebruiken. Google zou naast een traditioneel simkaartslot een e-sim inbouwen. Zo'n e-sim zit al in smartwatches van onder andere Apple en Samsung, en in de 4g-versies van iPads.

Google zou de e-sim in zowel de Pixel 2 als de Pixel 2 XL zetten, meldt Android Authority. De e-sim is een herprogrammeerbare chip die verbinding kan maken met mobiele netwerken om, als de gebruiker dat wil, een simprofiel te downloaden. Als dat gebeurd is, kan het apparaat online via een mobiel netwerk. Om van mobiel netwerk te wisselen hoeven gebruikers niet de simkaart uit de telefoon te halen.

De e-sim maakt het bijvoorbeeld mogelijk om in het thuisland de eigen provider te gebruiken, terwijl gebruikers in andere landen als de VS of Rusland ter plekke goedkope databundels kunnen afsluiten bij lokale aanbieders.

Hoewel Tweakers de informatie van Android Authority niet letterlijk heeft kunnen bevestigen, zei een bron in de telecomindustrie wel tegen Tweakers dat volgende week de eerste smartphones met e-sim worden aangekondigd, zonder te willen noemen om welke telefoons dat gaat. Daarbij zou het gaan om een telefoon met e-sim en een traditioneel slot voor een nanosim. Fabrikanten zouden het fysieke simkaartslot nog niet kunnen missen, omdat nog maar weinig providers de e-sim ondersteunen en een smartphone daardoor bij weinig providers bruikbaar zou zijn.

Android Authority geeft ook andere specs van de apparaten. Zo zou de camera aan de achterkant van beide telefoons optische beeldstabilisatie krijgen, iets wat de Pixels niet hebben. Ook zou Google een eigen chip voor beeldverwerking hebben gemaakt.

Android Authority	Pixel 2	Pixel 2 XL
Processor	Qualcomm Snapdragon 835	Qualcomm Snapdragon 835
Scherm	Oled, FHD	Oled, QHD
Camera's	Optische beeldstabilisatie Google Imaging Chip	Optische beeldstabilisatie Google Imaging Chip
Accu	2700mAh	3520mAh
Opslag	64/128GB	64/128GB
IP-rating	IP67	IP67
Audio	Geen 3,5mm-aansluiting Stereoluidsprekers aan voorkant	Geen 3,5mm-aansluiting Stereoluidsprekers aan voorkant
OS	Android Oreo	Android Oreo
Sim	E-Sim	E-Sim
Extra features	Active Edge	Active Edge

Reacties (125)

[Raindeer]

Ik heb in 2009 nog een rapport hierover geschreven voor Economische Zaken. In dat rapport haalden we een brief aan van de GSMA waarin eSIMs werden afgekeurd. Daarom stelden we voor dat grootschalige eindgebruikers MNCs zouden mogen hebben. Dat rapport heb ik nog bij de GSMA gepresenteerd. Op datzelfde moment deed Apple ook een voorstel voor eSIMs. Hierna ging de 3GPP toch bezig maar het heeft ze jaren gekost om met een standaard te komen en die standaard is nog steeds niet door alle operators geaccepteerd.

Nu zijn we dus bijna tien jaar verder en zo waar de eerste eSIMs komen beschikbaar. :-)

https://www.rijksoverheid...nc-s-versie-2-5-final.pdf
7.2 GSMA vindt geen van de technische oplossingen acceptabel
In Appendix A van TR33.812 versie 9.1 is ook de reactie van de GSM Association opgenomen. Zij zijn negatief over opties 1 en 3 en wensen alleen de bestaande situatie in stand te houden. Zij zeggen onder andere:

[…]Furthermore, one of the major concerns of MNOs is the potential weakening of the well-established and trusted SIM-based GSM/3G security architecture. Extended OTA (any kind and via any bearer of over the air data download to the USIM) capability to facilitate download of new subscriber keys and possibly authentication algorithms represents such a potential weakening of security.[...] For example, a potential need to expose subscriber authentication keys (Kis) and/or authentication algorithms to any 3rd party, would have severe consequences for the GSM/3G industry, e.g. not allowing MNOs to fulfil their obligations towards regulatory and other governmental authorities to guarantee secure authentication and billing.
En vanuit een ander GSMA gremium:
[…]The only proposal in the TR that was acceptable to GSMA SG representatives was the Alternative 2 where operator change was performed by physical replacement of the UICC in the device.[…]

In de conclusies van 3GPP en de GSMA is het opvallend dat het oogpunt van de klant vrijwel volledig buiten beschouwing wordt gelaten. Het gaat om hoe aanbieders naar deze opties kijken en niet naar wat de klant zou willen en welke voordelen dit voor de klant zou kunnen opleveren. Zo missen in het rapport en in de reactie de impact op roaming, het snel kunnen wijzigen van netwerk, en de impact van een fusie of de verkoop van een bedrijfsonderdeel. Deze elementen zijn niet of maar beperkt meegenomen. Uit de interviews bleek dat de geïnterviewden niet verwachten dat de 3GPP de komende jaren zal komen met een standaard, omdat de belangrijkste stakeholders, bij monde van de GSMA, aangegeven hebben hier geen interesse in te hebben.

[Reactie gewijzigd door Raindeer op 24 juli 2024 20:10]

[nils83]

eSIM’s worden al jaren door Apple gebruikt, je doet of ze nu opeens na 10 jaar pas gebruikt worden

[Raindeer]

Oktober 2014 was de eerste Apple SIM in een iPad. Maar, de implementatie was redelijk beperkt en je kon bij verschillende providers, zoals Verizon je maar 1x registreren. You could enter, but never leave. Er is daarna een internationale SIM van GigSky gekomen, maar die zat vast aan 1 service provider. In 2016 was de GSMA heel blij dat er nu eindelijk iets van een standaard was. https://www.gsma.com/news...ovisioning-specification/ Tot nu toe zijn er bijna geen producten die die standaard echt ondersteunen. https://www.gsma.com/rsp/ Dus ja, ik zit hier al 10 jaar naar te kijken en ik zie nog steeds geen producten die echt de mogelijkheid geven om van operator te veranderen en weer te veranderen.

[Rukapul]

Met jarenlange ervaring in standaardisatie en met telco's is volstrekt helder waarom GSMA op deze manier de boel vertraagde. De fysieke SIM vormt de basis van de (commerciale) machtspositie van operators.

[TerraGuy]

Kun je dat verder uitleggen? Je kunt een fysieke SIM toch eenvoudig vervangen door eentje van een andere provider als je dat wilt? Wat voor machtspositie heeft een telco dan nog?

Het enige wat ik kan bedenken is dat de fysieke handeling (per post aanvragen van SIM, handmatig SIM vervangen bij overstap) iets meer werk is dan de e-SIM, wat een barrière zou kunnen zijn.

[Raindeer]

Internet of Things is belangrijkste usecase. Je wilt geen 50k simmetjes wisselen

Roaming een tweede als je dual SIM hebt zoals hier.

Sim Slide neemt ook veel ruimte en is bron van bugs en errors

[pandit]

Document bestaat niet meer maar "mnc-s-versie-2-5-final.pdf" staat nog wel in de cache van Google

[Reactie gewijzigd door pandit op 24 juli 2024 20:10]

[Raindeer]

Dank je, de link is nu gefixt. Ik had in google search de link gekopieerd, maar daar staan puntjes in ...

[AceAceAce]

Er is sinds 2009 gigantisch veel veranderd, ook met hulp van GSMA.

Voor meer technische info, zie hier de blogs over Machine-2-Machine e-SIMs en Consumer RSP e-SIMs van mijn collega. De Consumer RSP categorie is waar het in dit artikel om gaat. De M2M e-SIM is al wat langer volwassen.

Op chronologische volgorde:
https://blog.ul-ts.com/po...e-or-is-there-more-to-it/
https://blog.ul-ts.com/po...mer-rsp-migration-debate/
https://blog.ul-ts.com/posts/rise-of-the-virtual-sim/
https://blog.ul-ts.com/po...icc-are-always-available/
https://blog.ul-ts.com/po...c-on-end-user-behaviours/

[Reactie gewijzigd door AceAceAce op 24 juli 2024 20:10]

[tom.cx]

Waneer zal de huidige simkaart vervangen worden door een e-sim? Het heeft wel een groot voordeel. Je simkaart kan niet uit de telefoon gehaald worden en de kans is daarmee groter dat je hem op afstand kan blokkeren. Alleen weet ik niet of telecom providers staan te springen om e-sims. Apple heeft hem nu in de Watch gedaan. Maar het werkt niet in Nederland.

[Awesomehobo]

Ik vraag me af in hoeverre het "veiliger" is.

Vergeet niet dat vrijwel alle digitale aspecten, zeker als deze met internet zijn verbonden, te manipuleren/hacken zijn.

Gezien providers deze simkaarten dus kunnen omzetten, uitschakelen, activeren (en meer), zal een kwaadwillend persoon (of bedrijf) dit ook kunnen, mits zij de juiste technologie bezitten.

Daar buiten lijkt het me dat dit echter ook geld voor de modders en tweakers onder ons, of de etnische hacker die wellicht de mogelijkheden vinden om hier zelf een virtuele provider op te knallen.

De mogelijkheden zullen groots zijn, maar het risico daarmee ook.
(Om nog niet eens te spreken over privacy)

[MClaeys]

Providers kunnen een gewone simkaart toch ook uitschakelen, activeren en meer? Als je een beetje kennis hebt van je slachtoffer, dan haal je een blanko sim (dat kan bij bvb Proximus in België, gewoon zeggen dat je een zakelijk abo hebt en een nieuwe sim nodig hebt. Ze kunnen die in de winkel niet activeren, dus die krijg je blanco mee). Dan de helpdesk bellen, zeggen dat je een nieuwe sim hebt, de nummer op de oude niet kan lezen, enkele vragen antwoorden en hop, nummer zit op andere sim. Zo zijn er eens enkele youtubers "gehackt" een tijd terug meen ik me te herinneren.

[Yalopa]

Ik twijfel als dit (nu nog) gaat werken. Toen ik 2 jaar terug een nano sim nodig had voor mn werk abbo werd ik door de mensen van de proximus winkel vriendelijk verwezen naar onze mobile fleet manager, met de melding dat de shops geen toegang hadden tot de corp abonnementen.

[MClaeys]

Klopt, ze hebben daar geen toegang toe, maar als je iemand bent die constant op de baan bent kan je moeilijk naar de hoofdbureau voor een dwaze sim. Een paar maand geleden heb ik zo nog een sim moeten gaan halen, zodat de fleetmanager die kon activeren. Gewoon meegekregen zonder zelfs nummer te moeten opgeven. Ze weten in de winkel goed genoeg dat ze voor een businessabo toch niks kunnen doen.
Dus een blanco sim verkrijgen is 3 keer niks voor wie wil. Bij Base betaal je (momenteel) voor een nieuwe sim, dus daar ligt het anders. Bij Orange geen idee.
Nu, ik ben blij dat ze ze meegeven, scheelt wel wat last, ik deed het dan ook niet voor misbruik van te maken.

[Awesomehobo]

Dat klopt, en heb ik ook nooit ontkent.

Echter is het op zo'n moment mogelijk voor jou om je simkaart uit je telefoon te halen als je er dermate last van hebt. Als deze ingebouwd zit, is dit geen optie.

(En waarschijnlijk zal er geen optie in je telefoon ingebouwd worden om deze uit te kunnen schakelen)

[MarcoC]

Telecomproviders hebben niet zoveel te willen. Zij leveren de dienst telecommunicatie. Niemand heeft KPN of Vodafone gevraagd om een simkaart.

[RetroMan]

Telecomproviders hebben, terecht. genoeg te willen op het gebied van beveiliging van hun duurbetaalde netwerken en abonnementenadministratie. Als is het alleen maar om te kunnen garanderen dat "de dienst telecommunicatie" morgen ook geleverd kan worden.

[MarcoC]

Een fysieke simkaart is niets anders dan een drager van informatie.

[Glashelder]

Je hebt duidelijk geen idee waar je het over hebt. Een SIM kaart is veel meer dan een drager van informatie. Het is in feite een computer die op verzoek beveiligde informatie kan vrijgeven, gegeven dat de juiste keys gegeven worden .

[Yalopa]

Dat belet niet dat het ding programmeerbaar is, en dus makkelijk vervangen kan worden door een ander programmeerbaar component, bvb een e-sim

[MarcoC]

Ik weet wel waar ik het over heb, het is een drager van informatie waarvan alleen de telecomprovider de sleutels heeft. Een e-sim is een drager van informatie waarvan alleen de telefoonfabrikant de sleutels heeft. Hierbij neem ik aan dat de e-sim een fysiek secure element in de telefoon is, en niet geëmuleerd zoals sommige mobiele betaaloplossingen (ING op Android).

Ik zie niet in in welke waarde het precies toevoegt om een telecomprovider een stukje kavel op een telefoon te bieden. Daar heeft alleen de telecomprovider baat bij, niet de consument.

[Mother_lepard]

Niet dus.

Een simkaart bevat o.a. een processor, ram en rom geheugen. En ja het is ook een drager van informatie.

[MarcoC]

Dat snap ik, maar dat geldt net zo goed voor een secure element, waar een e-sim naar alle waarschijnlijkheid gebruik van maakt (anders zou het geen e-sim zijn).

[Reactie gewijzigd door MarcoC op 24 juli 2024 20:10]

[Pinin]

Ik denk dat je dat onderschat, één van de redenen waarom hier nog nauwelijks dual-sim toestellen verkocht worden.

[MarcoC]

De klant bepaalt uiteindelijk. Zou het niet zo zijn dat er gewoonweg niet zo heel veel vraag is naar dualsim-toestellen?

[pepsiblik]

Tuurlijk. Daarom worden ze in het buitenland zo goed verkocht :-)

[MarcoC]

Misschien is er daar meer vraag naar.

[YangWenli]

Nou ja China phones hebben het al jaren en die verkopen goed.

Dit argument kun je trouwens voor iedere technologie gebruiken, als Samsung of Apple het niet levert wordt het niet verkocht.

[MarcoC]

Zou het niet andersom zijn, dat Apple en Samsung leveren waar vraag naar is? Waarrom zouden ze bewust kiezen om minder geld te verdienen?

[Anoniem: 855731]

Hoe zou jij de authenticatie en authorisatie doen?

[MarcoC]

Dat weet ik niet, maar een digitaal uitleveringsproces lijkt me minder ingewikkeld dan een fysiek uitleveringsproces.

[Anoniem: 890159]

Ze hebben ook grote nadelen: veel gedoe als je even van toestel wilt wisselen (bv. omdat je accu leeg is of omdat je op een fastival je simkaart in een goedkoop tostel wilt gebruiken).

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 890159 op 24 juli 2024 20:10]

[Anoniem: 855731]

Je kunt gewoon meerdere toestellen en SIMs (inclusief een combinatie van eSIM en fysieke SIM) koppelen aan jouw nummer. Meerdere providers bieden al zoiets binnen het Apple eco-systeem, maar het kan net zo goed voor andere systemen worden gebouwd. Zodra providers een eSIM server hebben, kunnen ze dit soort diensten gaan bouwen.

[Anoniem: 890159]

Moeilijk en ingewikkeld.
Op vakantie gaan mijn telefoon stuk.

Nu: koop een goedkope simlockvrije telefoon, duw simkaart erin (eventueel met mini - micro - nano adapter), klaar.

Dan: koop een goedkope simlockvrije telefoon, hoop dat die een esim heeft (zal wel een duurder model worden), regel een pc met internet, herinner je alle inlogcodes, activeer esim op nieuwe toestel. Krijg foutmelding dat iemand vanuit het buitenland je telefoonnummer probeert over te nemen. Wacht tot de klantenservice van je provider open is (tijdsverschil). Bel en probeer het geregeld te krijgen.

Toch maar liever niet.

[t link]

Ik voel eigenlijk al aankomen dat je hier extra voor gaat moeten betalen...

[Horatius]

Moet momenteel ookal, best logisch ook.

[armageddon_2k1]

Als Apple en Samsung het besluiten in te voeren als enige optie gaan ze gewoon mee hoor. Ze hebben niet zoveel te willen.

[Hegeman]

In het artikel van e-sim staat dat er een bootstrapprofiel aanwezig om een profiel te downloaden.
Ik neem dus aan dat dit bootstrapprofiel dus altijd aanwezig blijft om zo nodig een profiel van een andere provider te kunnen downloaden?

[arnoudwokke]

Klopt, die moet in de fabriek op de e-sim zijn gezet, want anders kan hij geen verbinding maken met een netwerk en het profiel downloaden. De bits om de databundel te kunnen afsluiten en te laten werken komen binnen dankzij die bootstrap

[Aaargh!]

Via welk netwerk verloopt die bootstrap dan ? Kan je zomaar met elke 3G/4G netwerk verbinden met dat profiel ?

[JBVisual]

Mits de provider het ondersteund, Ja.
Medewerking van providers is dus noodzakelijk dit te laten werken, Echter willen providers de e-sim al lang tegenhouden omdat er juist grove winsten te behalen zijn hiermee. Dus de adoptie zal misschien nog wel even op zich laten wachten.

[RebelwaClue]

Misschien een domme vraag, maar welke grove winsten behalen providers door vast te houden aan het oude sim kaart model?

[LOTG]

Volgens mij is het idee dat het makkelijker word om een andere provider te nemen op het moment dat het nodig is.

Je hoeft geen simkaart meer te regelen en kunt nu in principe direct een tijdelijk abbo afsluiten als je in het buitenland bent.

Dat zijn natuurlijk misgelopen roaming winsten.

Lijkt mij geen slecht business model om een data abbo aan te bieden voor een dag of zo.

Maar nu de roaming kosten zijn afgeschaft valt daar niet zo veel meer te halen.

[Dorank]

Je moet nu een SIM regelen, kan op zowat elke straat hoek. Maar met een e-sim is de keuze beperkt tot de operators die hieraan willen meewerken (en zeer waarschijnlijk iets moeten betalen om opgenomen te worden als mogelijk operator). Ik zie de e-sim dan ook beperkender dan de normale fysieke sim.

BTW Roaming is alleen in de EU geregeld, de wereld is een stukje groter.

[Vulcanic]

De bespaarde kosten van het niet implementeren zouden op zichzelf al tot een winst gerekend kunnen worden. Echter zijn er ook nog andere nadelen voor de klant:

• Het omwisselen van een telefoon zal moeilijker gaan dan even de simkaart in het nieuwe toestel zetten
• Het gros van de mobieltjes ondersteund het nog niet, het zal dus niet OF maar een lange tijd e-sim EN simkaart ondersteuning worden voor veel providers.
• Met een e-sim wordt het hacken van de service die de informatie over de e-sims bevat lucratief.

[t link]

Zou een middeweg van ROM simkaarten die je kan herschrijven na ze geleegd te hebben door ze even in het licht te houden geen uitkomst zijn? dan heb je de veiligheid van sim maar bijna alle flexibiliteit van esim.

[Anoniem: 890159]

Waarom zou je dat willen? Simkaarten zijn niet duur.

[t link]

Sneller dan een nieuwe simkaart via de post krijgen, zou maar een paar minuten duren om van provider over te stappen dan als je gewoon je simkaart kan flashen.

[Anoniem: 890159]

Post? De laatste keer dat ik een nieuwe simkaart nodig had (de oude had de route mini - micro - nano niet overleefd) ging ik naar de KPN winkel, kreeg een nieuwe en liep de winkel uit met een werkende simkaart op m'n oude nummer.

[t link]

Dat geld misschien voor grote providers, maar voor kleinere providers en in het buitenland is dat ingewikkelder. Ik zie het voordeel uberhaupt al niet van Esim, daarom stelde ik deze middeweg voor.

[DirtyBird]

Kan dit niet via een wifi netwerk? Daar heb je immers geen sim voor nodig.

[Anoniem: 855731]

En hoe doe je dan authenticatie en authorisatie op een klantvriendelijke manier? Dus zonder userid/password.

[DirtyBird]

Imei?

[Dorank]

https://www.google.nl/search?q=imei+spoofing

[keverjeroen]

Werkt dit niet het zelfde als bij het bellen van noodnummers? Dat kan ook zonder simkaart..

[Aaargh!]

Het bellen van noodnummers is onderdeel van de GSM standaarden, dit is volgens mij iets nieuws.

[HashIT]

Afhankelijk van de gebruikte technieken is een bootstrapprofiel niet langer noodzakelijk.

De eerste eSIM oplossingen waren bedoeld voor embedded devices, waarbij massa en minimale gebruikersinteractie voorop staat. Het is een push-model waar gebruik wordt gemaakt van bestaande OTA technieken (SMS, BIP) om de eSIM te laden.

De recente technieke worden ook wel Remote SIM Provisioning genoemd en zijn meer gericht op consumenten. Hierbij kan ieder IP netwerk gebruikt worden en initieert de gebruiker het downloaden en activeren van de SIM. Dit is dus meer een pull-based model waarbij de controle bij de gebruiker ligt in plaats van bij het netwerk.

[mashell]

De e-sim maakt het bijvoorbeeld mogelijk om in het thuisland de eigen provider te gebruiken, terwijl gebruikers in andere landen als de VS of Rusland ter plekke goedkope databundels kunnen afsluiten bij lokale aanbieders.

Dus met e-sim worden eindelijk alle telefoons gewoon multi sim. Dat is wel een groot voordeel voor de consument.

[RebelwaClue]

Volgens mij niet, aangezien je niet meer bereikbaar bent op je eigen nummer op het moment dat de e-sim wordt omgezet naar een goedkoop buitenlandse databundel. Het is dan gewoon te vergelijk met oude sim eruit, nieuwe erin.

[Reactie gewijzigd door RebelwaClue op 24 juli 2024 20:10]

[mjz2cool]

als de simkaart slot blijft bestaan worden de telefoons wel multisim

[RebelwaClue]

In dat geval wel ja, al vraag ik me dan af of het dual standby of dual active zal zijn

[mjz2cool]

dat is dan een kwestie van implementatie, niet anders dan nu

[Pinin]

Ik vind het tabelletje onduidelijk, er staat e-sim bij Sim, maar in de text staat ook reguliere sim. Dus ik zou iets verwachten als: Nano-sim, E-sim

[Pasteis]

Als het veel kleine storingen zou kunnen verhelpen, dan zou dat heel erg mooi zijn! Hoe vaak krijg ik wel niet een klant in de winkel binnen die eventjes geen bereikt heeft. Je stopt vervolgens de simkaart er opnieuw in en voila hij maakt weer verbinding met het netwerk, 9 van de 10 klanten komt hier niet zelf op (netzoals als je problemen ervaart eerst proberen de telefoon opnieuw te starten), men zou daar echt baat bij hebben!

[toxicsplatterz]

Betekend dit dat ik mijn huidige provider op de e-sim kan zetten en de simkaart van mijn werktelefoon als fysieke kan installeren zodat ik beide kan gebruiken? Of staat dit afzonderlijk van elkaar en kunnen ze niet naast elkaar gebruikt worden?

[SSDtje]

Zo'n beetje alle info die inmiddels "bekent" is over de Pixel 2 & Pixel 2 XL, is in het artikel hieronder gelinkt na te lezen.
Ook e-sim wordt hier kort in behandeld.
Bron, androidcentral.

[Freshnezz]

Het lijkt er gewoon weer op dat dit een k*t jaar voor mij wordt qua telefoon uitkiezen. Er is geen Android telefoon die eigenlijk alles heeft wat ik wil.

LG V30 - Gave video/camera functies, geen stereo speakers

Pixel 2 - Stereo speakers - stock android, geen 3.5mm jack (waarschijnlijk?)

Sony Xperia XZ1 - Stereo, Gave AR functies - 1000fps video schieten - lelijk ouderwets design - geen oled - geen groot scherm

Samsung S8 - Geen stereo speakers, slechte locatie vingerafdruk
Note 8 - Zie S8 en te duur

HTC U11 - Wel stereo speakers, geen 3.5mm jack, gedateerde design, geen groot scherm, geen OLED

Mis ik misschien nog iets?

Weer typisch Android jaartje dit. De Nexus 6P was voor mij toch wel een compleet telefoontje twee jaar terug op de brakke batterij problemen na

[Reactie gewijzigd door Freshnezz op 24 juli 2024 20:10]

[ToFast]

Ik ben eerder geneigd te zeggen dat je een luxeprobleem hebt

[JanusJaap]

Waarom staat de Oneplus 5 niet in je rijtje? Die heeft vanalles wel wat jij mist in de telefoons die je noemt... (hmmm, geen stereo speaker)

[Reactie gewijzigd door JanusJaap op 24 juli 2024 20:10]

[Sjoerd611]

Het weglaten van de 3.5mm jack zou voor mij toch wel een behoorlijke dealbreaker zijn.. Misschien een ontzettend domme vraag maar hoe levert menig fabrikant een telefoon zonder die jack af? Gewoon zonder oordopjes, met een ander connectortje, of wellicht zelfs met bluetooth oordopjes erbij?

[R.Mats]

Gewoon zonder. Bij Apple moest je ook los een adapter of earpods aanschaffen en dat deden gekken ook gewoon. Dus als het Apple lukt om weg tekomen met zo'n naaistreek tegen over de consument, waarom de rest van de markt niet?