Advocaat-generaal Niessen heeft in een conclusie aan de Hoge Raad laten weten dat hij van mening is dat de Belastingdienst niet bevoegd is tot het vastleggen en verzamelen van kentekens. Dit gebeurt aan de hand van Automatic Number Plate Recognition, oftewel anpr.
In de rechtszaak staat de vraag centraal of de Belastingdienst het anpr-systeem van de politie mag gebruiken, zo schrijft Niessen in zijn conclusie. Volgens de klager is dit in strijd met het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. De advocaat-generaal gaat hierin mee en stelt dat het systematisch vastleggen van kentekens inderdaad een inbreuk op de privacy van weggebruikers vormt.
Een dergelijke inbreuk kan vervolgens alleen gerechtvaardigd worden door een wettelijke regeling. De Belastingdienst baseert de bevoegdheid voor het verzamelen van kentekens op een artikel uit de AWR. Volgens Niessen kent het betreffende artikel echter alleen de bevoegdheid toe om 'aan de hand van beschikbare gegevens een aanslag op te leggen'. De advocaat-generaal vervolgt: "Uit niets blijkt dat de Inspecteur aan deze bepaling (systematische) controlebevoegdheden kan ontlenen." Ook uit andere artikelen van de wet zou dit niet op te maken zijn.
Niessen voegt daaraan toe dat als een dergelijke bevoegdheid dan toch uit de wet afgeleid zou kunnen worden, deze zo onduidelijk en zonder waarborgen is geformuleerd dat ook dan geen sprake zou zijn van een wettelijke regeling. De zaak werd aangespannen door een werknemer die een zakelijke auto had en een 'verklaring geen privégebruik' had ondertekend. Zijn rittenadministratie bleek echter niet te kloppen. Dit kon de Belastingdienst opmaken uit kentekenfoto's waarop te zien was dat hij zich op plekken bevond die niet in de administratie voorkwamen.
Het advies van de advocaat-generaal is niet bindend, maar vormt een belangrijke steun voor het uiteindelijke oordeel van de Hoge Raad. De Belastingdienst slaat sinds 2014 foto's op deze manier op.
Anpr-camera's op een snelweg bij Zwolle. Foto: Google Street View via Rejo Zenger (Bits of Freedom)