In deze mei-editie van de Desktop Best Buy Guide zien we veel standaardsystemen terug, zoals het allround budget- en basissysteem en het mainstream gamesysteem. We zoeken bovendien naar het kleine, met een m-itx-gamesysteem en een kleine en goedkope instap-pc. Daarmee kun je kiezen tussen een krachtig, maar wat prijzig gamesysteem in een compacte behuizing, of met het gloednieuwe AM1-platform voor een mini-budgetsysteem gaan.
De budgetten van het budget- en basissysteem zijn onveranderd gebleven en opnieuw bepaald op 250 en 325 euro. We hebben het idee dat de budgetten nog erg goed passen bij de componenten en doelgroep die we zoeken. Geen reden om die aan te passen dus. Het mainstream-gamesysteem heeft een budget van 1000 euro gekregen.
Voor het mini-gamesysteem hebben we niet alleen de afmetingen, maar ook het budget iets kleiner gemaakt: dat staat op 800 euro. Voor slechts een kwart daarvan hebben we het absolute budgetsysteem op basis van een AM1-chip gebouwd. Dat systeem is niet alleen goedkoop in aanschaf, maar ook in gebruik, omdat het stroomverbruik lekker laag is.
Zoals gebruikelijk zijn de Best Buy Guide-systemen samengesteld in overleg met de community van Tweakers; in het topic op het Gathering of Tweakers-forum kan iedereen zijn mening over het perfecte systeem geven. Het BBG-team plaatst een aantal weken voor publicatie voorstellen voor systemen in het Complete Systemen & Laptops-forum. Vervolgens kunnen alle forumbezoekers hun mening geven en over wijzigingen discussiëren. Bij het schrijven en samenstellen van de definitieve BBG gaan we uit van de feedback uit de bovengenoemde topics, onze eigen bevindingen, de reviews van collega-hardwaresites en de ervaringen van medetweakers op het forum en in de Productreviews.
De prijzen bij de diverse onderdelen worden realtime uit de Pricewatch opgevraagd en zijn daardoor aan verandering onderhevig. De prijzen in de tabellen worden vastgesteld op het moment van publicatie. Als een onderdeel meer dan eens in een configuratie voorkomt, zoals de twee videokaarten voor een sli- of crossfire-systeem, wordt daar in de totaalprijs rekening mee gehouden. Alle prijzen zijn inclusief btw.
We trappen zoals gebruikelijk af met het budgetsysteem. Deze computer is bedoeld voor mensen met een kleine beurs. Hij moet basale taken als communicatie, surfen en tekstverwerken zonder problemen af kunnen handelen, maar hoeft nergens echt in uit te blinken. We hebben voor dit systeem de grens op €250 bepaald en zijn daar zelfs nog iets onder gebleven.
Ten opzichte van de vorige editie van de BBG is er eigenlijk niet zo heel erg veel veranderd. Wel hebben we een iets snellere processor, hoeft er voor het aansluiten van een usb 3.0-apparaat niet meer achter de kast te worden gerommeld en hebben we ook voor een andere ssd gekozen.
Basisonderdelen
Het budgetsysteem is uitgerust met een Intel Pentium-processor uit de Haswell-familie. De G3420 is een op 3,2GHz geklokte dual-core processor, 0,2GHz sneller dan de G3220. In de processor zijn tevens een geïntegreerde geheugencontroller en grafische processor aanwezig. Ook niet onbelangrijk is het bescheiden verbruik van maximaal 53W.
Productspecificaties @ Intel
Waar we de processor verleden keer op een H81M-DGS geplaatst hebben, is er deze keer voor de H81M-HDS gekozen. De verschillen zijn minimaal, maar wat voor ons was de doorslaggevende factor de aanwezigheid van een extra usb 3.0-aansluiting op het moederbord. Hierdoor is het mogelijk om een usb 3.0-poort aan de voorkant van de kast te krijgen, wat een stuk eenvoudiger te gebruiken is. Wel zijn er slechts twee geheugenslots aanwezig, maar over de overige aansluitingen hebben we niets te klagen. Er zijn snelle sata-600-aansluitingen en met zowel een dvi- als vga-poort aanwezig, kunnen vrijwel alle soorten monitoren worden aangesloten. Voor wie toch nog een grafische kaart wil toevoegen is er ook nog een pci-e x16-slot aanwezig.
Productspecificaties @ Asrock
We hebben ervoor gekozen om één geheugenmodule van 4GB te plaatsen in ons systeem. Op die manier kan in de toekomst relatief goedkoop het geheugen worden uitgebreid. De module is gemaakt door Crucial en draait op maximaal 1600MHz.
Voor wat betreft opslag moet er een afweging worden gemaakt tussen snelheid en capaciteit. Heb je veel opslagcapaciteit nodig dan kun er beter voor een traditionele harde schijf worden gekozen. Met een solid state disk start het systeem altijd rap op en reageert hij altijd lekker snel. De M500 heeft als extra een beveiliging voor als de stroom plotseling wegvalt zodat er geen data verloren gaat.
Review @ Hexus
De Cooler Master Elite 344 is een minitoren die geschikt is voor m-atx-moederborden. Aan de voorzijde vinden we usb 2.0- en de door ons gewenste usb 3.0-aansluitingen, en natuurlijk ook voor een hoofdtelefoon en microfoon. Standaard wordt er al een ventilator meegeleverd. In het zijpaneel en aan de achterkant is er ruimte voor nog twee fans extra.
Productspecificaties @ Cooler Master
In het budgetsegment is de keuze voor een kast met ingebouwde voeding vaak een goedkopere keuze. De voedingen zijn echter over het algemeen niet van een geweldige kwaliteit. Zo wordt er maar al te vaak van goedkope condensators gebruikgemaakt en laat het verbruik ook vaak te wensen over. Vandaar dat we besloten hebben om toch maar iets meer geld uit te geven voor wat kwaliteit.
Productspecificaties @ be quiet!
Product | Prijs | Act.Prijs |
Processors |
Intel Pentium G3420 Boxed |
€ 52,90 |
Onbekend |
Moederborden |
ASRock H81M-HDS |
€ 38,95 |
Onbekend |
Geheugen intern |
Crucial CT51264BA160BJ |
€ 29,- |
€ 14,49 |
Solid State Drives |
Crucial M500 2,5" 120GB |
€ 56,- |
Onbekend |
Behuizingen |
Cooler Master Elite 344 USB 3.0 Zilver |
€ 32,- |
Onbekend |
Voedingen |
be quiet! System Power 7 300W |
€ 30,- |
Onbekend |
|
Totaalprijs bij opstellen BBG |
€ 238,85 |
€ 14,49 |
De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kun je hier bekijken.
Voor het tweede systeem, dat we als het basissysteem aanduiden, hebben we het budget op €325 gesteld. Hiermee kunnen we onder meer een wat krachtigere processor, een moederbord met iets meer uitbreidingsmogelijkheden uitzoeken en wat extra geheugen bijplaatsen.
Basisonderdelen
De AMD A8-6600K is een processor uit de Richland-familie, met AMD's Piledriver-modules en een Radeon HD8570D-gpu aan boord, met behoorlijke prestaties. De basisklokfrequentie van deze quadcore-processor is 3,9GHz, wat kan oplopen tot 4,3GHz wanneer de turbomodus ingeschakeld wordt.
Review @ ExtremeSpec
Het basissysteem rusten we uit met een moederbord van MSI. De A78M-E45 heeft alles wat je van een modern moederbord mag verwachten, zoals usb 3.0 en sata III-aansluitingen. Ook zijn er twee extra geheugenslots aanwezig, waardoor we nu twee modules kunnen plaatsen, maar nog steeds de mogelijkheid hebben om de hoeveelheid geheugen op een later tijdstip uit te breiden. Dit moederbord van MSI staat er verder om bekend dat de mosfets van een betere kwaliteit zijn dan de Asrock-moederborden in dit prijssegment.
Productspecificaties @ MSI
De apu's van AMD hebben baat bij snel geheugen en daarom kiezen we ditmaal voor geheugen wat op een frequentie van maar liefst 1866MHz is geklokt. Doordat de processor, het moederbord en de ssd iets goedkoper uitvielen, was er ruimte om niet 4 maar 8GB aan geheugen te plaatsen. Bovendien zijn er nu twee modules aawezig die in dual-mode tegelijkertijd worden aangesproken, wat nog eens een extra positieve invloed op de prestaties heeft.
Productspecificaties @ Kingston
De Cooler Master N300 is geschikt voor atx- en m-atx-moederborden. Aan de voorzijde vinden we de gebruikelijke aansluitingen: 3,5mm-headphone, microfoon, tweemaal usb 2.0 en eenmaal usb 3.0. Verder is de behuizing van binnen ook in het zwart afgewerkt, kan de voeding onderin het systeem worden geplaatst en biedt de N300 de mogelijkheid om 6 ventilatoren te plaatsen. Standaard worden er al twee ventilatoren meegeleverd.
Deze kast biedt dezelfde mogelijkheden als de Elite 344 voor dezelfde prijs, dus het komt uiteindelijk puur alleen op de persoonlijk smaak aan.
Productspecificaties @ Cooler Master
In het budgetsegment is de keuze voor een kast met ingebouwde voeding vaak een goedkopere keuze. De voedingen zijn echter over het algemeen niet van een geweldige kwaliteit. Zo wordt er maar al te vaak van goedkope condensators gebruikgemaakt en laat het verbruik ook vaak te wensen over. Vandaar dat we besloten hebben om toch maar iets meer geld uit te geven voor wat kwaliteit.
Productspecificaties @ be quiet!
De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kun je hier bekijken.
We hebben weer een selectie gemaakt van randapparaten waarvan de prijs en de prestaties bij de budget- en basissystemen van deze BBG passen. Daarnaast bieden we een extra optie met betrekking tot de opslag.
Basisonderdelen
Omdat de gekozen ssd een capaciteit hebben van 128GB heeft, is het niet ondenkbaar de ssd vol zal raken. Daarom bieden we een harde schijf van 1TB als optie aan.
De harde schijf is goed leverbaar, voor een lage prijs. Het toerental bedraagt 7200 per minuut.
Productspecificaties @ Seagate
Veel mensen gebruiken hun optisch station steeds minder. Een OS kan via een usb-stick worden geïnstalleerd en veel programma's zijn als download beschikbaar. Er zijn echter zat redenen te bedenken om toch een dvd-brander in de computer te plaatsen, vandaar dat we er nog steeds een adviseren, maar niet meer in de standaardconfiguratie. De GH24NS90 van LG is goedkoop, relatief stil en verder niets bijzonders, maar doet gewoon wat je er van verwacht.
Productspecificaties @ LG
De Samsung Syncmaster LS22C300BS is een prima monitor wanneer er niet te veel geld uitgegeven mag worden. Het scherm heeft een resolutie van 1920x1080 pixels en een beelddiagonaal van 21,5 inch. De monitor heeft verder een responstijd van 5ms en beschikt over zowel een d-sub- als dvi-aansluiting. In de doos zit overigens alleen een vga-kabel, dus als je de monitor digitaal wilt aansluiten zal er nog apart een dvi-kabel moeten worden aangeschaft.
De Logitech RX250 is een basismodel. Deze bedrade optische usb-muis heeft als enige extraatje een scrollwiel dat zowel verticaal als horizontaal kan bewegen.
Productspecificaties @ Logitech
De K120 is een uiterst eenvoudig bedraad usb-toetsenbord, maar Logitech heeft allang bewezen dat het ook voor de kleine beurs goede spullen levert.
Productspecificaties @ Logitech
Wil je minder kabels op je bureau, dan raden we de Logitech MK220 aan. Dit draadloze setje bestaat uit een optische muis en een compact toetsenbord.
Productspecificaties @ Logitech
De Logitech LS11-set bestaat uit twee losse speakers van 1,5 watt. Daarnaast beschikken ze over in- en uitgangen aan de voorzijde, zodat een hoofdtelefoon, een microfoon of een mp3-speler probleemloos kan worden aangesloten.
Productspecificaties @ Logitech
Wordt de computer ook voor Skype gebruikt, dan is een webcam wel zo leuk. De Logitech HD Webcam C270 maakt beelden in 720p-formaat en heeft een ingebouwde microfoon. Er zijn zeker goedkopere webcams te krijgen, maar dat gaat vaak ten koste van resolutie en kwaliteit.
Productspecificaties @ Logitech
Product | Prijs | Act.Prijs |
Interne harde schijven |
Seagate Barracuda 7200.14 ST1000DM003, 1TB |
€ 46,86 |
€ 54,99 |
Optische drives |
LG GH24NS90 Zwart |
€ 16,50 |
Onbekend |
Monitoren |
Samsung Syncmaster LS22C300BS Zwart |
€ 99,- |
Onbekend |
Muizen |
Logitech RX250 (Zwart) |
€ 5,95 |
Onbekend |
Toetsenborden |
Logitech K120 (Internationaal) |
€ 9,86 |
€ 9,45 |
Toetsenborden |
Logitech MK220 Wireless Combo |
€ 19,26 |
€ 17,74 |
PC speakersets |
Logitech LS11 |
€ 16,50 |
Onbekend |
Webcam |
Logitech HD Webcam C270 (Zwart) |
€ 21,21 |
€ 16,50 |
De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kun je hier bekijken.
De best buy guide van mei bevat wederom het mainstream-gamesysteem, omdat deze vrij populair blijkt te zijn onder de lezers. Ondanks de naamgeving van deze buy guide zijn de prestaties allerminst mainstream. Dankzij de krachtige videokaart, capabele processor en snelle ssd is dit een zeer vlot systeem, die huidige en toekomstige games moeiteloos aankan op hoge instellingen. In vergelijking met de vorige editie is de totaalprijs lager uitgevallen, met circa honderd euro, waardoor het totaalbedrag op circa duizend euro uitkomt. Dit komt door een andere processor en moederbord, en omdat enkele componenten in prijs zijn verlaagd.
Basisonderdelen
De discussie op het forum ging deze maal vooral over het gekozen platform; de processor en het moederbord. In voorgaande edities werd steevast de overklokbare Intel i5 4670K als processor gekozen met een bijpassend Z87-moederbord. Het draagvlak voor deze processor was deze maal kleiner, omdat niet iedereen het er over eens was of de gebruiker wel zou gaan overklokken. Met dit in het achterhoofd is er gekozen voor een Intel i5 4570-processor, die niet overklokbaar is. De Intel i5 4570 is een quadcore processor met een standaardkloksnelheid van 3,2GHz en een turboboost van 3,6GHz. Deze wijziging houdt ook in dat een goedkoper moederbord mogelijk is.
Mocht je toch geïnteresseerd zijn in het overklokken van de processor dan is de i5 4670K natuurlijk alsnog mogelijk. Vergeet dan niet om het moederbord te wijzigen in een Z87-model, zoals de Gigabyte GA-Z87X-D3H of de MSI Z87-G45 Gaming.
Een ander alternatief is een AMD FX-8320. Deze octocore-processor is vooral gunstig geprijsd, maar het nut van de vele rekenkernen verschilt per game. Het is nog onduidelijk hoe toekomstige games gebruik zullen maken van deze vele cores, maar in sommige games zoals Battlefield 4 schalen de extra rekenkernen goed. Het is tevens een interessante optie omdat de FX-8320 ook overklokbaar is. Daarentegen verbruikt deze processor wel wat meer energie dan de tegenhangers van Intel. Een goed moederbord dat bij de FX-8320 past is de Gigabyte GA-970A-UD3P.
De Gigabyte G1.Sniper B5 is een moederbord met de B85-chipset als basis. Met deze chipset is het niet mogelijk om de processor te overklokken, maar dit was, zoals gezegd, toch al niet mogelijk met de i5 4570. Desondanks is het moederbord van alle gebruikelijke functies voorzien, zoals usb 3.0, sata 6 Gbps en gigabit-ethernet. De Sniper onderscheidt zich in vergelijking met andere B85-moederborden door de degelijke geluidschip en stabielere Intel NIC.
Alhoewel een aparte processorkoeler niet per se nodig is, kiezen we toch voor de Gelid Solutions Tranquillo, omdat deze dankzij zijn pwm-ventilator stiller is dan de standaardkoeler. Mocht je iets meer geluid niet erg vinden, dan kan je deze processorkoeler ook achterwege laten. Een hele goede processorkoeler is namelijk niet nodig voor de koelprestaties, omdat de processor niet wordt overgeklokt.
We kiezen voor 8GB werkgeheugen dat op 1600 MHz is geklokt; dat is voor het gros van de gamers voldoende. Deze twee modules van Crucial zijn klein van stuk, waardoor problemen met de installatie van de processorkoeler worden voorkomen.
Een gamesysteem kenmerkt zich door zijn videokaart, want deze heeft de grootste invloed op de prestaties. Bij de voorgaande editie kozen we voor een MSI 290. De prijzen, functionaliteit en prestaties van de verkrijgbare AMD 290's liggen op het moment van schrijven op een gelijkwaardig niveau waardoor er niet echt een model met kop en schouders boven de rest uitsteekt. Bij deze editie kiezen we voor een model van Gigabyte, omdat deze een iets hogere kloksnelheid heeft van de gpu ten opzichte van de MSI. Desondanks is een AMD 290 van een andere fabrikant ook prima mogelijk.
Iedereen die over is wil niet meer terug: een ssd. De prijzen zijn de afgelopen maanden fors gedaald. Zo kan je al een 240GB-model krijgen voor minder dan 100 euro. Deze Crucial M500 240GB is daar een voorbeeld van. Op deze relatief grote ssd kun je tal van games kwijt. Door games op een ssd te plaatsen verkort je de laadtijden in games. Het prestatieverschil met de Samsung 840 EVO is klein, terwijl de Crucial M500 wel een stuk goedkoper is. Bijkomend voordeel is dat Crucial speciale condensators heeft toegevoegd aan de ssd die de spanning even behouden bij stroomuitval: een soort kleine accu ter backup.
Een 2TB grote hardeschijf van Seagate voorziet de gemiddelde gamer van genoeg opslagruimte. De hdd beschikt over een sata-600-aansluiting en 64MB cachegeheugen. Mocht er meer capaciteit vereist zijn dan zijn er ook 3TB- en 4TB-versies van deze harde schijf verkrijgbaar.
Een behuizing kiezen is een heikel punt bij het geven van advies. De ene persoon kiest zijn behuizing op basis van de koelingsmogelijkheden terwijl een ander juist het uiterlijk van het grootste belang vindt. En zelfs wat betreft dat uiterlijk variëren de meningen erg. We proberen enigszins variatie aan te brengen en kiezen deze editie voor de nieuwe Coolermaster CM 690 III. Deze behuizing zal waarschijnlijk het gros van de mensen tevredenstellen. Dit model kenmerkt zich de goede koelprestaties en de handige drivetrays.
Cooler Master 690 III: behuizing met een stamboom
Alternatieve behuizingen zijn de Fractal Design Define R4 en de Corsair Carbide 500R.
Een goede voeding is essentieel. De V550S van Coolermaster heeft een semi-modulair kabelontwerp, waardoor je een kabelbende in je systeem voorkomt. Hij is bovendien vrij stil en heeft een vermogen van 550 watt. De interne componenten zijn van een hoge kwaliteit en de voeding is ook energiezuinig. Door het beperkte energieverlies hoeft de ventilator niet hard te draaien en is de voeding erg stil. Coolermaster schijnt zeker van zijn zaak te zijn, want het bedrijf geeft vijf jaar fabrieksgarantie op deze voeding.
Review @ Techpowerup
Product | Prijs | Act.Prijs |
Processors |
Intel Core i5 4570 Boxed |
€ 168,70 |
Onbekend |
Moederborden |
Gigabyte G1.Sniper B5 |
€ 69,61 |
Onbekend |
Processorkoeling |
Gelid Solutions Tranquillo Rev.2 |
€ 22,95 |
Onbekend |
Geheugen intern |
Crucial Ballistix Tactical BLT2C4G3D1608ET3LX0CEU |
€ 58,95 |
Onbekend |
Videokaarten |
Gigabyte GV-R929OC-4GD |
€ 369,50 |
Onbekend |
Solid state drives |
Crucial M500 2,5" 240GB |
€ 92,05 |
Onbekend |
Interne harde schijven |
Seagate Barracuda 7200.14 ST2000DM001, 2TB |
€ 67,95 |
€ 49,- |
Behuizingen |
Cooler Master CM 690 III Closed |
€ 76,- |
Onbekend |
Voedingen |
Cooler Master VS V550S |
€ 78,65 |
Onbekend |
|
Totaalprijs bij opstellen BBG |
€ 1.004,36 |
€ 49,- |
De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kun je hier bekijken.
Randapparatuur
De populaire Dell U2312HM heeft een ips-scherm dat is voorzien van een led-backlight. Zowel de lage input-lag als de korte responstijd maken het zeer geschikt voor het spelen van games. Dell heeft ook de U2713HM in het assortiment; deze monitor heeft een grotere beelddiagonaal en hogere schermresolutie.
Update: de Dell U2312HM is niet meer goed leverbaar. Goede alternatieven zijn de Dell U2414H of de Dell P2414H. Deze monitoren zijn ondanks het ips-paneel toch responsief. Het verschil tussen beide monitoren is vooral het uiterlijk en het aantal aansluitingen.
Review Dell U2414H @ TFTCentral. Review Dell P2414H @ TFTCentral.
Naast Dell biedt LG degelijke monitoren met ips-panelen aan tegen scherpe prijzen. Deze 27"-monitor van LG heeft een fullhd-resolutie en is voorzien van een strak ontwerp en dunne bezels. De kleinere 23"-versie is iets goedkoper, maar biedt alsnog goede prestaties en functionaliteit.
De Z906 is de opvolger van de beroemde Z-5500. Dit 5.1-setje heeft dan ook dezelfde kenmerken, zoals een prijs van rond de 300 euro en een grote subwoofer. Voor wie niet alles binnen handbereik opstelt, wordt een afstandsbediening meegeleverd. Logitech heeft ook goedkopere speakerssetjes in het assortiment, zoals de Z506 of Z623. Dat zijn ook prima keuzes die een stuk goedkoper zijn.
Logitech heeft een rijk assortiment toetsenborden voor gamers en wij kozen voor de G510s. Dit toetsenbord is voorzien van tal van macrotoetsen, wat bij sommige games erg handig kan zijn. Daarnaast is een klein lcd-scherm aanwezig om ingame-informatie te tonen. Voor de nachtbrakers is er achtergrondverlichting bij de toetsen ingebouwd en zijn de wasd-toetsen in een andere kleur uitgevoerd.
Sommigen zweren erbij, anderen kan het niet bekoren: toetsenborden met mechanische schakelaars, die veel duidelijkere haptische feedback geven dan reguliere toetsenborden. De laatste tijd zijn er steeds meer fabrikanten die de zogeheten mechanische keyboards maken. De Steelseries 6gv2 maakt gebruik van Cherry MX Black-switches en leent zich daarmee goed voor een potje gamen. Voor meer informatie kun je kijken naar een uitgebreid topic op het forum over mechanische toetsenborden.
De G400s kan gezien worden als de populaire MX518 in een ander kleurtje en met een verbeterde sensor. Het ergonomische ontwerp is namelijk precies hetzelfde gebleven. Dit is voor de meeste mensen een prima muis, die ook nog eens schappelijk geprijsd is. Sommige gebruikers geven aan dat de sensor zelfs nog beter is dan de duurdere G500s.
De een kan niet zonder, terwijl de ander het nut er niet van in ziet: de muismat. Voor de gebruikers die er toch een willen hebben, is dit simpele, maar ook gunstig geprijsde model van Steelseries een goede keuze.
Het nut van een optische drive wordt met elke editie minder en minder. Net als bij de andere systemen laten we de optische drive dit keer buiten het lijstje van standaardcomponenten. Games worden steeds meer als download aangeboden en zelfs het installeren van het besturingssysteem gaat tegenwoordig door middel van een usb-drive. Voor de mensen die toch niet zonder kunnen, is dit model van Samsung een prima keuze.
Product | Prijs | Act.Prijs |
Monitoren |
Dell Ultrasharp U2312HM Zwart |
€ 221,01 |
Onbekend |
Monitoren |
LG IPS277L-BN Zilver, Zwart |
€ 229,- |
Onbekend |
PC speakersets |
Logitech Z906 |
€ 249,- |
€ 263,90 |
Toetsenborden |
Logitech G510s Gaming Keyboard |
€ 97,99 |
Onbekend |
Toetsenborden |
Steelseries 6Gv2 (Qwerty) |
€ 69,99 |
Onbekend |
Muizen |
Logitech G400s Gaming Mouse |
€ 44,18 |
Onbekend |
Muismatten |
Steelseries Qck |
€ 8,99 |
€ 11,99 |
Optische drives |
Samsung SH-224DB Zwart |
€ 13,31 |
Onbekend |
Naast het reguliere mainstream-gamesysteem hebben we deze editie ook een compact gamesysteem die is opgebouwd rondom een mini-itx-moederbord. Met een budget van 800 euro is er getracht een goede balans te zoeken tussen formaat en prestaties. Dit lijkt gelukt te zijn, getuige de voorgestelde samenstelling: ondanks de beperkte grootte van het systeem, levert hij toch hele goede prestaties dankzij de volwaardige GTX760.
Qua randapparatuur is dit systeem gelijkwaardig aan het mainstream-gamesysteem. Mocht je dus op zoek zijn naar een bijpassende monitor, muis of toetsenbord dan kan je op die pagina terecht. Om niet in herhaling te vallen, omdat sommige onderdelen hetzelfde zijn als bij het mainstream gamesysteem, is de begeleidende tekst soms iets bondiger.
Basisonderdelen
De Intel i5 4440 heeft een kloksnelheid van 3,1GHz en vier rekenkernen. De processor weet goede prestaties te leveren, terwijl de warmteproductie in toom blijft.
Mini-itx-moederborden worden steeds meer gemeengoed. De prijzen vallen derhalve ook relatief mee. Het gekozen model van Asrock is uitgerust met de B85-chipset en voorziet de gamer van alle reguliere functionaliteit. Zo zijn er vier usb 3.0-aansluitingen aanwezig, waarvan er twee zijn te benutten via een interne header. Verder treffen we vier sata-600-aansluitingen aan en een pci-e-3.0 x16-slot. De prijs is tevens gunstig.
Ook dit mini-itx-gamesysteem wordt uitgerust met 8GB werkgeheugen. Hetzelfde werkgeheugen als bij het mainstream gamesysteem: twee modules van 4GB van Crucial. Een mooie bijkomstigheid is dat de modules kleiner zijn dan normaal.
Een MSI GTX760 zorgt voor het grafisch geweld. Deze videokaart is onlangs nog iets in prijs gedaald en is nu te verkrijgen voor iets meer dan 200 euro. Met deze prijs biedt de videokaart veel waar voor zijn geld. De versie van MSI is uitgerust met een goede koeler en is stil. Er kan eventueel ook gekozen worden voor een snellere videokaart, zoals de GTX770 of AMD 280X.
Let bij het kiezen van een videokaart op dat die niet té groot mag zijn: er is enkel ruimte voor een dubbelslotskoeler bij de Silverstone-behuizing. Een korte videokaart heeft de voorkeur, omdat je de videokaart dan makkelijker kan installeren.
Update: de eerder gekozen, grotere, MSI GTX760 lijkt nog nét iets te groot te zijn voor de gekozen behuizing. Derhalve is een compacte itx-versie van de MSI GTX760 nu de standaard videokaart. Zoals de naam al doet vermoeden is deze een stuk kleiner.
GTX 760: kiezen tussen twee en vier gigabyte
De bekende Seagate Barracuda 7200.14 harde schijf met een capaciteit van 2TB. Weinig poespas, doet wat hij moet doen.
Het kiezen van een geschikte behuizing is bij dit systeem het voornaamste aandachtspunt. Door het kleinere formaat is het vaak wat lastiger dat alle onderdelen in de behuizing passen. Ons oog is gevallen op de Silverstone Sugo SST-SG08B-Lite. Deze behuizing heeft een volume van slechts circa vijftien liter, terwijl er wel een grote videokaart in past.
Alternatieve behuizingen zijn ook mogelijk. De Fractal Design Node 304 is bijvoorbeeld een stukje groter, maar wel goedkoper en beter verkrijgbaar. Verder heeft Silverstone ook de Raven RVZ01 in het assortiment, een compacte torenmodelbehuizing. Bij de Raven heb je wel een sfx-voeding nodig. Omdat een goede afstemming van de onderdelen bij dit mini-itx-systeem belangrijker is dan bij de reguliere systemen, is het verstandig om informatie in te winnen op het forum, mochten er onduidelijkheden zijn.
Waar bij het mainstream gamesysteem het 550W-model van de Coolermaster VS-serie gekozen werd, volstaat het 450 watt-model bij het mini-itx-gamesysteem. De V450S is relatief klein, met zijn lengte van 140mm. Dit zorgt ervoor dat de voeding net iets makkelijker is te installeren in de behuizing. Ook de V450S is stil, van hoge kwaliteit en semi-modulair uitgevoerd.
Product | Prijs | Act.Prijs |
Processors |
Intel Core i5 4440 Boxed |
€ 154,90 |
Onbekend |
Moederborden |
ASRock B85M-ITX |
€ 66,05 |
Onbekend |
Geheugen intern |
Crucial Ballistix Tactical BLT2C4G3D1608ET3LX0CEU |
€ 58,95 |
Onbekend |
Videokaarten |
MSI GeForce GTX 760 Gaming ITX |
€ 224,99,- |
Onbekend |
Solid state drives |
Crucial M500 2,5" 240GB |
€ 92,05 |
Onbekend |
Interne harde schijven |
Seagate Barracuda 7200.14 ST2000DM001, 2TB |
€ 67,95 |
€ 49,- |
Behuizingen |
Silverstone Sugo SST-SG08B-Lite |
€ 65,- |
Onbekend |
Voedingen |
Cooler Master VS V450S |
€ 67,39 |
Onbekend |
|
Totaalprijs bij opstellen BBG |
€ 797,28 |
€ 49,- |
De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kun je hier bekijken.
In deze BBG besteden we voor het eerst aandacht aan een budget-minisysteem. Zowel Intel als AMD richten zich in 2014 nadrukkelijk op de instapmarkt van desktops. Beide fabrikanten willen onder de bestaande sockets, socket 1150 van Intel en FM2 van AMD, een nieuw segment aanboren. De nieuwe producten die Intel en AMD hebben geïntroduceerd zijn beide zogenaamde soc (system on a chip) ontwerpen.
In de praktijk wil dit zeggen dat er zoveel mogelijk zaken in de processor worden geïntegreerd waardoor er geen chipset meer nodig is. Deze socs werden tot voor kort vaak alleen in tablets, smartphones of goedkope laptops gestopt, maar tegenwoordig zijn de moederborden inclusief processors ook voor consumenten te verkrijgen. Hierdoor zit een systeembouwer niet meer vast aan de keuzes die een hardwarefabrikant heeft gemaakt. Intel heeft inmiddels een complete line-up met Bay Trail-D-processors. AMD zet daar het AM1-platform tegenover met socs die over Jaguar-cores beschikken.
Het leek ons goed om dit platform ook te behandelen in een BBG, zodat er voor weinig geld een compacte computer kan worden samengesteld die eventueel makkelijk weggewerkt kan worden. De combinatie van een lage prijs en veelal m-itx-producten maakt dit platform interessant, want ondanks dat de platformen zijn bedoeld voor de onderkant van de markt, zijn andere combinaties van een socket 1150- en FM2+-socket vaak maar iets duurder dan de socs die AMD en Intel nu aanbieden. Naast de formfactor is er nog een groot voordeel: de socs verbruiken een minimale hoeveelheid energie waardoor een passieve koeling al snel volstaat. Dit komt de geluidsproductie uiteraard weer ten goede en het is goed voor de portemonnee. Doordat de socs zeer energie-efficiënt zijn, zijn ze in de basis ook voldoende voor een budgetthuisserver. De nadruk ligt hier wel op budget omdat beide platformen in principe maar over twee satapoorten beschikken. Dit hoeft natuurlijk geen probleem te zijn gezien de populariteit van kant-en-klare 2bay-nas-systemen.
Omdat het de eerste keer is dat dit systeem is behandeld in de BBG was er van te voren nog geen budget vastgesteld. In de praktijk bleken systemen van ruim onder de 200 euro tot de mogelijkheden te behoren, maar daarvoor moesten wel veel concessies worden gedaan op de kwaliteit en levensduur van een computer. Daarom hebben we besloten om de volle 200 euro beschikbaar te stellen als budget zodat we geen concessies hoeven te doen op het gebied van kwaliteit. De keuze voor het platform dit budget-minisysteem werd al vrij snel beslist in het voordeel van AMD. De processors van AMD blijken erg zuinig te zijn, zeker wanneer de computer niets aan het doen is. Daarnaast biedt het platform meer performance voor hetzelfde geld en is de processor naderhand altijd nog te upgraden. Het Intel-platform biedt alleen processors die vast gesoldeerd zitten op het moederbord.
Normaal gesproken wordt de randapparatuur in de opties meegenomen, alleen omdat de randapparatuur in de praktijk erg overeen komt met die van het budget- en basissysteem verwijzen we naar die systemen als je op zoek bent naar geschikte randapparatuur.
Budget minisysteem
De AMD Athlon 5150 is niet de goedkoopste processor met een socket AM1-voetje, maar wat ons betreft heeft deze processor wel de beste prijs-/prestatieverhouding. De Athlon 5150 beschikt over vier processorkernen die elk op 1,6GHz draaien. Goedkopere alternatieven zijn de AMD Sempron 2650 en AMD Sempron 3850. De 2650 beschikt over slechts twee processorkernen, terwijl de 3850 met zijn 1,3GHz behoorlijk lager geklokt is. De paar euro extra voor een 5150 lijkt ons daarom de moeite waard.
Een van de goedkoopste AM1-moederborden is de Asus AM1I-A. Het is een moederbord zoals AMD het ook heeft bedoeld: er zijn geen extra chips op het moederbord aangebracht die extra features toevoegen aan het moederbord. Dit betekent wel dat er slechts twee usb 3.0 en twee sata-600-poorten aanwezig zijn.
De keuze om extra chips achterwege te laten komt met name de zuinigheid te goede. Wie extra sata- en usb-aansluitingen nodig heeft kan uitwijken naar de ASRock AM1B-ITX. Dit moederbord beschikt over extra chips van ASMedia die er voor zorgen dat er twee usb 3.0 en twee sata-600 aansluitingen extra aanwezig zijn.
Omdat de processor over een single-channel geheugencontroller beschikt, heeft het geen enkele meerwaarde om te kiezen voor twee modules. Daarom hebben we het er bij een gelaten. In eerste instantie plaatsen we 4GB, genoeg voor de meeste basissystemen. Het geheugen is later altijd nog gemakkelijk uit te breiden omdat het tweede slot vrij blijft. Deze module van Corsair draait op 1600MHz bij een latency van 11 en een spanning van 1,5V.
Om het systeem zo goedkoop mogelijk te houden kiezen we er voor om in het basisconfiguratie een traditionele harde schijf op te nemen van 500GB. De aanschafprijs ligt nog onder de 40 euro en past daarom in het plaatje van een zo goedkoop mogelijk systeem. Het is echter geen snelle harde schijf, het toerental bedraagt slechts 5400rpm. Wie een paar euro extra kan missen en niet veel opslagruimte nodig heeft kan beter een 60GB ssd aanschaffen, zoals ook in de opties wordt aangedragen.
Het zoeken van een kastje met bijbehorende voeding was de grootste uitdaging in deze BBG. Ondanks dat het een goedkoop systeem moest worden, wilden we niet teveel besparen op de kwaliteit van de voeding. Die kwaliteit is namelijk belangrijk voor de levensduur van het hele systeem.
Uitgangspunt voor een kast was dat er een voeding aanwezig moest zijn met minder dan 90W. Een dergelijk systeem als wij hebben aangedragen zal een maximale belasting hebben van ongeveer 35 watt. Een grotere voeding zou er voor zorgen dat de belasting ver onder de 10% komt in ruststand. Dit komt de efficiëntie niet bepaald ten goede. Met dit gegeven bleven er slechts een klein aantal kanshebbers over.
Merken als LC-POWER en Inter-Tech bieden een aantal kasten aan in dit segment, maar de kwaliteit van de gebruikte voedingen is ruim onder de maat. De gebruikte condensators in de voedingen kunnen een levensduur van vijf jaar waarschijnlijk al niet halen. De keuze is daarom uiteindelijk gevallen op de Akasa Crypto. Een m-itx-behuizing met een ingebouwde voeding van 60W. Enig nadeel van de voeding is de mogelijke beschikbaarheid. Hiervoor hebben we echter een alternatief geplaatst in de opties.
De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kun je hier bekijken.
Hieronder vind je diverse opties terug voor het budget-minisysteem. Wil je een snellere processor, geef je weinig om het verbruik en mis je de usb 3.0 en sata-600 poorten niet? Dan kun je op basis van socket 1155 ook nog een goedkoop setje aanschaffen. Omdat socket 1155 al is opgevolgd door socket 1150 en de goedkoopste combinatie van een AM1-processor en moederbord toch een stuk goedkoper is, is dit echter niet voor iedereen de beste koop.
Alternatieven en opties
De Intel Celeron G1620 gaat al een tijdje mee, maar gezien de lage prijs in combinatie met een m-itx-moederbord is het toch een interessante optie.
De processor beschikt over twee rekenkernen die op 2,7GHz zijn geklokt. In multi-threaded situaties is het verschil tussen de Athlon 5150 en de G1620 niet heel groot, maar vooral in single-threaded applicaties neemt de G1620 het voortouw ten opzichte van het AM1-platform.
M-itx-moederborden met een socket 1155 zijn nog vrij goed verkrijgbaar tegen zeer scherpe prijzen. De Gigabyte GA-H61N-D2V is daar een voorbeeld van. De aanschafprijs ligt ruim onder de 50 euro. Hiermee is het moederbord wel wat duurder dan concurrerende moederborden van het AM1-platform, maar er is bij socket 1155 ook een beter upgradepad beschikbaar. Op dit moederbord kan namelijk gewoon een stevige quadcore-processor worden geschroefd.
Ten opzichte van een standaard AM1-moederbord biedt dit moederbord ook extra sata-poorten, wat voor thuisservers interessant kan zijn.
Mocht de Akasa Crypto kast niet meer leverbaar zijn dan is de Antel ISK een prima alternatief. De prijs ligt iets hoger, maar bij gebrek aan betere alternatieven is de Antel ISK 110 een prima keuze. De kwaliteit van de voeding is in orde terwijl de kast eventueel ook met een vesa-bevestigingsbeugel op de achterkant van een monitor kan worden gemonteerd.
Het werd al eerder in de BBG aangehaald. In de basisconfiguratie zit een relatief trage harde schijf. Wie met 60GB uit de voeten kan is een ssd sowieso de beste optie. En in combinatie met een 32-bits installatie van Windows zal 60GB ook wel voldoende zijn voor een basiscomputer. De meerprijs van een 120GB ssd is ten opzichte van de harde schijf wat ons betreft een iets te grote stap, maar daarbij moeten we wel direct toegeven dat een ssd de belangrijkst mogelijke upgrade bij een basiscomputer zoals deze is.