Zoekmachines en je privacy

Kun je 'Googelen' zonder alles prijs te geven?

Introductie

Met een marktaandeel van meer dan 95 procent heeft Google een oppermachtige positie als zoekmachine. We verwachten niet dat concurrenten die snel gaan breken, maar het is wel degelijk mogelijk om een alternatief voor de zoekmachine te kiezen. In de laatste jaren zijn er tientallen zoekmachines opgekomen die zich op een belangrijk punt proberen te onderscheiden van Google: privacy.

In dit artikel bekijken we verschillende privacyvriendelijke zoekmachines. Sommige daarvan, zoals Startpage, maken onder de motorkap gebruik van Googles zoekresultaten en doen daar een schil omheen nadat ze alle identificeerbare informatie van gebruikers hebben verwijderd. Anderen, zoals Brave, proberen het met een eigen webcrawler. Zoekmachines als DuckDuckGo en Qwant pretenderen een vuist te willen maken tegen bigtechbedrijven door een eigen crawler in te zetten, maar zijn daar in de praktijk veel minder ver mee.

De wereld van anonieme zoekmachines bestaat uit cryptovaluta’s, investeringen door overheden en private equityWe kijken ook naar de verdienmodellen van de zoekmachines. Google mag dan wel oppermachtig zijn en gebruikers overal over het internet tracken, je weet tenminste waar je aan toe bent als je de dienst gebruikt. Dat is heel anders in de wereld van anonieme zoekmachines, die bestaat uit cryptovaluta’s, investeringen door overheden en private equity. Zo is Startpage voor meer dan de helft in handen van een advertentiemaatschappij en krijgt het 'Europese alternatief voor Google: Qwant' geld van het Chinese Huawei.

We bekijken uiteraard ook hoe praktisch de zoekmachines zijn. Een Android-widget is bijvoorbeeld essentieel en het is ook wel handig om te weten hoe je nieuws kunt filteren of niet.

We hebben geen harde meetmethode ingezet om zoekresultaten te meten. Het is te moeilijk die objectief vast te stellen en er een 'beste' uit te halen. We hebben de zoekmachines uiteraard wel veelvuldig gebruikt en weken als standaard ingesteld in onze browsers en daaruit kunnen we wel een redelijk goed beeld geven van of een zoekmachine goed of minder goed is.

Meer alternatieven

Het is moeilijk om een definitief oordeel te vellen over wat de ‘beste’ alternatieve zoekmachine is. Die vraag is voor iedereen anders te beantwoorden, maar wat we in ieder geval kunnen doen, is een overzicht maken van de diensten, hun aanbod en hun herkomst.

We kijken naar vier zoekmachines. Een daarvan is DuckDuckGo, omdat dat een van de bekendste diensten is als het over dit onderwerp gaat. We kijken naar Startpage, omdat dat er het transparantst over is dat het Google-resultaten aanbiedt, maar dan in een privacyjasje. Qwant, dat zichzelf neerzet als Europa’s eigen alternatief voor Big Tech, komt eveneens aan de orde. Tot slot is er Brave Search, dat relatief nieuw is, maar als enige zoekmachine vrijwel geheel afhankelijk is van een eigen crawler.

Natuurlijk zijn er nog veel meer zoekmachines, waaronder veel die zich richten op privacyvriendelijke zoekresultaten. In de meeste gevallen gaat het om aggregatiediensten die informatie uit verschillende bronnen halen. De vier die we hier behandelen, zijn het opvallendst, maar zeker niet per se de beste. Voor meer alternatieven kun je ook eens kijken op PrivacyTools. Er zijn er genoeg.

• Volgende pagina 2. DuckDuckGo