Fitbit introduceerde vorig najaar twee nieuwe smartwatches: de Fitbit Versa 3, die vanaf 200 euro in de Pricewatch staat, en de Fitbit Sense, het nieuwe topmodel dat op dit moment vanaf een kleine 290 euro te koop is. Uiterlijk lijken beide apparaten sterk op elkaar en ook wat functionaliteit betreft zijn er veel overeenkomsten. De Sense heeft meer sensoren aan boord en biedt daarmee enkele functies die de Versa 3 moet missen. In de basis is de Sense net als andere Fitbit-apparaten sterk gericht op gezondheidstracking, waarbij Fitbit zich richt op een brede doelgroep en niet zozeer op die-hard sporters.
Uiterlijk
De Sense is een compact horloge, dat ook prima om een kleinere (vrouwen)pols past. Het apparaat heeft geen fysieke knoppen, maar wel een aanraakgevoelige touchknop aan de linkerzijkant van de behuizing. Een korte druk op de knop activeert het horloge vanuit de slaapstand of laat je terugkeren naar het hoofdmenu. Tweemaal kort drukken opent een snelmenu met vier apps naar keuze; langer vasthouden start een vooraf ingestelde app of functie, bijvoorbeeld de sport- of muziekapp. Helaas reageert de knop lang niet altijd direct op aanraking. De fysieke drukknop die Fitbit gebruikte bij voorgaande modellen, was wat ons betreft beter geslaagd.
Het horloge heeft een vierkant oledtouchscreen dat 29x29mm meet en daarmee een van de kleinere uit de test is. Het scherm gaat standaard uit als het horloge niet gebruikt wordt, maar kan ook in always-onmodus gebruikt worden, waarbij de tijd altijd zichtbaar blijft. Dat laatste heeft uiteraard negatieve invloed op de accuwerktijd.
Smartwatchfuncties
Het apparaat kan uiteraard dienstdoen als allround smartwatch, waarbij je notificaties kunt ontvangen en kunt reageren met een aantal korte snelkeuzeantwoorden of via spraak-naar-tekst een langer antwoord kunt formuleren. De ingebouwde spraakherkenning werkt prima. Klanten van ABN AMRO, Rabobank of bunq kunnen ook contactloos betalen met de Sense. Het horloge heeft daarnaast een ingebouwde muziekfunctie, waarmee het mogelijk is muziek via Deezer en Pandora op het horloge te zetten. Eigen mp3’s kun je bij dit nieuwe model helaas niet meer gebruiken en ook muziek van Spotify kan niet op het horloge zelf offline opgeslagen worden.
De Sense biedt ondersteuning voor Amazons spraakassistent Alexa en Google Assistent. Op het moment van schrijven zijn beide echter nog niet beschikbaar in Nederland. De Sense beschikt behalve over een ingebouwde microfoon ook over een luidspreker en dat maakt het mogelijk om direct inkomende gesprekken aan te nemen als je telefoon binnen bluetoothbereik is. Verder zijn er apps voor timers, wekker, agenda en sport aan boord. Wil je meer apps, dan is er een groot, maar kwalitatief vrij wisselend aanbod beschikbaar via Fitbits appstore.
In vergelijking met de Apple Watch oogt het kleinere oledscherm met zijn beduidend lagere resolutie wat minder fraai en de interface werkt ook zichtbaar minder soepel. Stroperig is het zeker niet, maar de animaties zijn beduidend minder vloeiend dan die van de Apple Watch.
Fitbits app geeft overzichtelijke informatie over stappen, gelopen afstand, verbruikte calorieën en het aantal trappen dat je per dag loopt. De Sense analyseert daarnaast (automatisch) in hoeverre je gestrest bent op basis van hartslagvariabiliteit, rust- en slaaphartslag, en elektrodermale activiteit, of eda. Dat laatste is een manier om wisselingen in elektrische geleiding in de huid te meten, wat een indicator van stress kan zijn.
Accuwerktijd
De accuwerktijd van de Sense is uitstekend. Wij haalden in de praktijk zo’n vijf en een halve dag, inclusief verschillende gps-work-outs: ruim tweemaal de werktijd van de Apple Watch Series 6 dus. Dat is overigens met het scherm standaard uitgeschakeld. Met de optionele always-onmodus van het oledscherm ingeschakeld zakt de werktijd terug naar ongeveer drie en een halve dag.
Eda-sensor
De Fitbit Sense is het eerste horloge met een eda-sensor aan boord. Eda-metingen moeten handmatig uitgevoerd worden door de palm van je hand over het scherm te leggen en contact te laten maken met twee metalen sensoren op de rand van het scherm. Tijdens een test van minimaal twee minuten meet het horloge vervolgens of er veranderingen optreden in de geleiding van je huid, waarna je te zien krijgt of dit het geval was. Verdere duiding of tips worden niet gegeven, waardoor je als gebruiker (vooralsnog) eigenlijk weinig met de uitslag kunt, vooral omdat geregistreerde pieken niet alleen op stress kunnen duiden, maar ook andere factoren hier invloed op hebben. Wij zijn benieuwd of er in de toekomst meer praktische toepassingen voor eda-metingen komen, waarbij gebruikers meer handvatten krijgen om iets met de resultaten te doen.
Ecg, temperatuur en SpO₂
Ook nieuw bij de Sense is een ingebouwde ecg-sensor, die we dus ook al tegenkwamen bij de Apple Watch en waarmee op gelijke wijze een hartfilmpje gemaakt kan worden dat eventueel atriumfibrilleren kan aantonen. Opnieuw: wellicht handig voor mensen met (vermoedens van) hartproblemen, maar een functie die je als gezond persoon niet regelmatig zult gebruiken.
Een derde nieuwe sensor lijkt op het eerste gezicht minder indrukwekkend, maar biedt in de praktijk wellicht nog de meest praktische inzichten. De Sense heeft voor het eerste namelijk ook een huidtemperatuurmeter aan de onderkant van de behuizing. Deze wordt gedurende de nacht gebruikt om je gemiddelde temperatuur op te nemen, waarna je in de app onder het kopje Gezondheidscijfers ziet hoe je temperatuur van nacht tot nacht verandert. Verhoging van je nachttemperatuur kan duiden op beginnende koorts. Dat gezondheidsoverzicht, waarin je ook trends in ademhalingsfrequentie, hartslagvariabiliteit, rusthartslag en bloedzuurstofsaturatie terugvindt, laat standaard data voor de afgelopen zeven dagen zien. Wil je ook een 30-dagenoverzicht, dan zul je een abonnement op Fitbits Premium-service moeten nemen. Bij aankoop van de Sense krijg je zes maanden Fitbit Premium gratis. Daarna kost deze dienst 8,99 euro per maand.
De Sense biedt ook SpO₂-meting, maar die is op een rare manier geïmplementeerd. Het is onmogelijk om handmatig een SpO₂-meting uit te voeren; registratie van het bloedzuurstofgehalte gebeurt alleen tijdens slaap en bovendien alleen nadat je de SpO₂-app uit Fitbits appstore geïnstalleerd hebt. In eerste instantie was meting van het bloedzuurstofgehalte zelfs alleen mogelijk bij gebruik van één specifieke watchface, maar die restrictie is inmiddels verdwenen. Om hartslag en bloedzuurstofsaturatie te meten, maakt Fitbit gebruik van een nieuwe optische sensor. Tijdens onze test bleek deze nauwkeurige all-dayhartslag- en nachtelijke SpO₂-metingen uit te voeren.
Slaapanalyse
De slaapanalyse van de Fitbit Sense is uitgebreid en, voor zover wij kunnen schatten, van goede kwaliteit. Fitbit geeft via het slaapdashboard inzicht in slaapduur en slaapfasen, en analyseert aan de hand van hartslagdata hoe goed het herstel gedurende de slaap is geweest. Uit die drie ingrediënten destilleert de software een slaapscore die op een schaal van 0 tot 100 aangeeft hoe goed je geslapen hebt. Over het algemeen komt die score vrij goed overeen met hoe wij onze slaap en mate van uitgerustheid zelf schatten. De meting van het aantal geslapen uren valt bij Fitbit wel lager uit dan bij de meeste concurrenten, vooral omdat Fitbit gedurende de nacht vaak perioden registreert waarin je (onbewust) wakker bent. Daarnaast lijkt het algoritme van Fitbit toch al wat strakker afgesteld dan die van de meeste andere fabrikanten, die stil in bed een boek lezen of tv-kijken soms ook al als slaap willen herkennen. Bij Fitbit gebeurt dit zelden.
Sport
Fitbit richt zich met zijn horloges op een brede doelgroep van consumenten die een gezonde levensstijl willen, maar niet per definitie op zoek zijn naar de meest uitgebreide sportanalyse. Fitbits horloges en app ogen 'vriendelijk' en toegankelijk, en zijn duidelijk zowel op mannen als vrouwen gericht. De Sense biedt twintig sportprofielen en laat je voor trainingen doelen op het gebied van tijd, afstand, calorieverbruik en 'tijd in actieve zones' instellen.
Tijdens activiteiten zie je die gegevensvelden in beeld. Bij hardlopen en fietsen zie je boven en onder in beeld standaard klein de afgelegde afstand en totale tijd, terwijl in het midden groot de hartslag getoond wordt. Door heen en weer te swipen kun je meer data zien en je hebt als gebruiker ook de mogelijkheid om de datavelden zelf aan te passen. Geavanceerde trainingsmogelijkheden, zoals intervaltrainingen, biedt de Sense niet.
In Fitbits app is na een training uitgebreide informatie over onder andere afstand, tempo, aantal stappen, hartslagdata, gebruikte energie en tussentijden te vinden. Data is indien gewenst ook automatisch of handmatig naar diensten van derden zoals Strava te exporteren en Fitbit biedt ook een webportal waar je dashboards en activiteiten op een groter scherm kunt bekijken en analyseren. Daarnaast biedt Fitbit via zijn app een groot aantal videowork-outs voor onder andere cardio, kracht en yoga. Het gros van deze work-outs is helaas alleen beschikbaar als je een Premium-account hebt.
Hartslagmeting
Tijdens sportactiviteiten is de betrouwbaarheid van de hartslagmeter in onze ervaring wat wisselend, waarbij het aan het begin van de work-out vooral even kan duren voordat de hartslagsensor zich correct instelt op de hartslag. Tijdens ons korte standaardrondje ging dat bijvoorbeeld helemaal fout, zoals onderstaande grafiek laat zien. De Sense (in groen) wist tijdens deze korte run van 3,5km feitelijk pas na 13 minuten een goede lock te krijgen; de hele periode ervoor wist het horloge duidelijk niet goed te schatten wat de hartslag was.
Bovenstaande is een extreem voorbeeld. Tijdens hardloopsessies met een gelijkmatig tempo is de nauwkeurigheid van de Sense doorgaans goed, maar ook onderstaand voorbeeld van een langere run laat duidelijk zien dat het horloge in het begin moeite heeft de hartslag correct vast te stellen. Is dat eenmaal gelukt, dan is de nauwkeurigheid van de Sense doorgaans goed.
Bij langere hardloopsessies met een wisselende belasting weet de Sense doorgaans goed bij de les te blijven, hoewel we ook in het voorbeeld hieronder zien dat het horloge vooral aan het begin van de activiteit duidelijk moeite heeft om de juiste hartslag te bepalen. Dat laatste is een terugkomend beeld tijdens onze tests. Soms is de Sense snel bij de les, maar meestal helaas niet.
Gps-nauwkeurigheid
De Sense heeft een eigen gps-ontvanger ingebouwd, waar zijn voorloper nog gebruik moest maken van een via bluetooth verbonden telefoon om locatiegegevens op te kunnen slaan. Onze tests laten zien dat de gps redelijk nauwkeurig werkt, maar in vergelijking met andere horloges schatte de Sense onze fiets- en hardloopsessies vaak iets korter dan het gemiddelde van de andere smartwatches en de door Strava berekende afstanden. Niet veel, maar op een run van 10km berekent de Sense soms ruim 150m minder dan we daadwerkelijk gelopen hadden. Kijken we naar de gps-traces van de Sense, dan valt op dat het horloge niet altijd correct registreert waar we lopen of fietsen. Onderstaand voorbeeld toont een gps-trace van de Fitbit Sense (blauw) onder gunstige omstandigheden, waarbij de Sense ons soms enkele meters buiten het gelopen pad plaatst.
Temidden van hoogbouw lijkt de Fitbit Sense ook net wat meer moeite te hebben dan de meeste andere modellen in de test. Onderstaande kaartjes tonen de Fitbit Sense in paars en de Garmin Forerunner 745 in blauw. Tussen de hoogbouw in het centrum van Rotterdam hebben beide apparaten duidelijk moeite, maar de Sense snijdt net wat meer hoekjes af en legt de daadwerkelijk gelopen route iets minder goed vast.
Samengevat
De Fitbit Sense is een fijn horloge, dat goede smartwatchfunctionaliteit combineert met goede sportfuncties en overzichtelijk gepresenteerde gezondheidsinzichten. Een uitblinker is de Sense echter niet. De smartwatchfunctionaliteit blijft daarvoor te ver achter bij die van bijvoorbeeld de Apple Watch S6 en de Samsung Galaxy Watch 3, terwijl er voor sportregistratie en analyse ook betere alternatieven te koop zijn. De Sense moet het net als andere Fitbit-horloges en -trackers vooral hebben van de laagdrempelige software, die goede inzichten biedt voor een breed publiek. Aan die goede inzichten voegt Fitbit met de Sense nu ook ecg en eda-metingen toe, waarvan wij het nut minder duidelijk vinden. Wil je graag een Fitbit-smartwatch, maar kun je het stellen zonder de ecg-, eda- en SpO₂-functies, dan is de nieuwe Versa 3, die gelijktijdig is uitgebracht en verder identieke functionaliteit biedt, een prima alternatief dat 100 euro goedkoper is.
Andere Smartwatches van Fitbit
De Fitbit Sense werd vorig najaar samen met de Fitbit Versa 3 op de markt gebracht. Beide horloges lijken uiterlijk als twee druppels water op elkaar en ook de functionaliteit komt grotendeels overeen, alleen moet de Versa 3 het zonder de eda- en ecg-functies doen en mist het horloge de huidtemperatuurmeter van de Sense. De Versa 3 heeft, in tegenstelling tot de oudere Versa 2, wel een gps-ontvanger ingebouwd en ondersteunt dezelfde muziek-, sport- en smartwatchfuncties als de Sense. De Versa 3 kost in de praktijk 100 euro minder dan de Sense. Wil je graag een Fitbit en kun je de eda- en ecg-functies missen? Dan is de Versa 3 een prima alternatief voor de Fitbit Sense.