Sony XH90 TV Review

Met zonder HDMI 2.1

Gameprestaties

Als je een gameconsole hebt, wil je een tv met een zo laag mogelijke inputlag, oftewel een televisie die de beelden van je console die via HDMI binnenkomen, zo snel mogelijk weergeeft. Bij zowel 1080p60- als 2160p60-beelden komt de inputlag van de XH90, gemeten met onze Leo Bodnar-lagtester, uit op ongeveer 16ms. Dat wil zeggen dat de vertraging bijna een enkel beeldje bedraagt. Met een dergelijk lage inputlag valt goed te leven, zolang je maar geen gebruik maakt van de nieuwste generatie consoles. Zowel de PlayStation 5 als de Xbox Series X kan namelijk 4k-beelden uitsturen op 120fps. Op papier kan de XH90, dankzij de HDMI 2.1-ingangen, die ook weergeven. In de praktijk ligt het echter wat gecompliceerder en dat heeft geleid tot nogal wat controverse.

Als je namelijk 4k-beelden met 120fps naar de XH90 stuurt, zien die er een stuk minder mooi uit dan wanneer je dezelfde beelden met 60fps aanbiedt. We hebben dit onderzocht door middel van een pc met verschillende videokaarten uit Nvidia's RTX 3000-serie. En zodra we van 60 naar 120fps schakelden, werd vooral tekst in beeld duidelijk minder goed leesbaar. Na het bekijken van de nodige testbeelden zijn we erachter gekomen wat er precies gebeurt.

Bij het weergeven van beelden met 3840x2160 pixels met 120fps voegt de televisie de informatie van twee achtereenvolgende beeldlijnen samen, waardoor de verticale resolutie feitelijk wordt gehalveerd. Dit is goed te zien op onderstaande foto's. De linkerfoto is een macro-opname van witte en zwarte beeldlijnen die exact een pixel hoog zijn. De rechterfoto toont exact hetzelfde beeld, maar dan niet met 60, maar met 120fps weergegeven. Het is goed te zien dat de horizontale lijnen volledig zijn verdwenen en zijn samengevoegd tot een grijs vlak.

Details van een enkele pixel breed blijven wel zichtbaar en dus is de feitelijke resolutie van de XH90 bij het weergeven van 120fps nog maar 3840x1080 pixels. Wij denken dat Sony deze knieval heeft moeten maken omdat de beeldverwerking niet over genoeg bandbreedte beschikt. De tv mag dan voorzien zijn van twee HDMI 2.1-ingangen waarmee 2160p120-beelden de televisie kunnen binnenkomen, de huidige chipset is waarschijnlijk niet krachtig genoeg om de beelden ongeschonden weer te geven.

Door de verticale resolutie te halveren, wordt effectief de benodigde bandbreedte gehalveerd om beelden met 120fps te kunnen weergeven. De claim van Sony dat deze tv 4k-beelden met 120fps kan weergeven, blijft door deze truc overeind, omdat de term 4k feitelijk alleen iets zegt over de horizontale resolutie en niet over de verticale. Een slinkse wijze van formuleren dus! We kunnen ons dan ook goed voorstellen dan mensen die een XH90 hebben gekocht vanwege de mogelijkheid om te gamen met 120fps, zich bekocht voelen.

De situatie is des te erger omdat de XH90 in de verkoop ging zonder 120fps-ondersteuning, met de belofte dat deze feature later door middel van een software-update zou worden toegevoegd. Een dergelijke situatie is er overigens nog steeds met variabele framerate. Deze HDMI 2.1-feature wordt op dit moment nog niet ondersteund en zal pas later worden toegevoegd. Wellicht dat Sony wacht totdat deze feature in de PlayStation 5 is geïmplementeerd, zodat het kan testen of het goed werkt met zijn eigen tv. Vanwege de gebrekkige weergave van 120fps kunnen we niet anders dan iedereen aanraden een andere HDMI 2.1-tv te kopen om te gebruiken met een gloednieuwe Xbox of PlayStation.

Daarbij komt dat het ons niet is gelukt om 4k-beelden, ook met 60fps, zonder chroma subsampling weer te geven, hoewel we de juiste HDMI-ingangen hebben gebruikt met de juiste instellingen in het menu. We denken dat dit probleem nog wel op te lossen is met een firmware-update, maar om 4k-beelden met 120fps goed weer te kunnen geven, is waarschijnlijk een hardware-upgrade nodig. Het is raar, maar helaas voorlopig waar dat (potentiële) Sony PlayStation 5-eigenaren maar beter geen Sony-televisie kunnen kopen.

Update:

We hebben de XH90 getest met een vorige firmwareversie 6.0384. Eind vorige week heeft Sony versie 6.0414 uitgebracht, die onder andere 'wazig tv-beeld' in 4K120Hz modus moet verbeteren. Wij hebben deze update niet kunnen testen omdat het toestel inmiddels retour is naar de fabrikant. Een foto van Rtings genomen met die nieuwe firmware, leert dat het beeld inderdaad iets minder wazig is, maar de tv intern nog altijd op halve resolutie lijkt te werken in 4K120Hz modus.

• Volgende pagina 5. Energiegebruik en geluid