Mooiste consolegame ooit
Samengevat
Het slechte nieuws is dat dit voorlopig de laatste game is die we in de Uncharted-reeks zullen zien, maar het goede nieuws is dat dit de beste game in de serie is. Ontwikkelstudio Naughty Dog kon zich voor Uncharted 4: A Thief's End voor het eerst helemaal richten op de PlayStation 4, en het resultaat mag er zijn. De game ziet er schitterend uit, zowel wat de personages als wat de omgevingen betreft. Het gaat om een wereld waarin je het liefst per direct op vakantie zou gaan. De gameplay weet een heerlijk gevoel van avontuur op te roepen, en gecombineerd met de toegenomen vrijheid die spelers krijgen om situaties aan te pakken, is die gameplay van hetzelfde hoge niveau als de audiovisuele presentatie. De multiplayer-modus is, ten slotte, een kers op een toch al lekkere taart die in de komende maanden ook nog eens wordt voorzien van gratis extra content. Al met al een prachtig afscheid voor Nathan Drake en zijn vrienden.
Eindoordeel
Het mag dan Lara Croft met haar Tomb Raider-serie zijn geweest die actie-avonturengames zoals we ze nu kennen heeft ingeleid, feit is dat Nathan Drake en zijn Uncharted-serie de bevallige jongedame inmiddels in alle opzichten heeft overvleugeld. En mocht dat na de eerste drie delen van de Uncharted-serie nog niet duidelijk genoeg zijn, dan beslist Naughty Dog die discussie met deel vier definitief in zijn voordeel. Het (voorlopige?) slotstuk van de Uncharted-franchise is namelijk niet alleen de beste game uit de serie, maar ook een van de beste games die het genre ooit gezien heeft.
Laten we daarom maar beginnen met een van de weinige kritiekpunten die zouden kunnen worden losgelaten op deze adventure. De ontwikkelaars claimden, toen de game nog in ontwikkeling was en net was aangekondigd, dat het spel volledig in 1080p en op 60fps zou draaien. Dat is niet helemaal gelukt. Uit performance-overwegingen is besloten de singleplayer op 30fps te laten draaien. Op die manier kwam de grafische kwaliteit niet in het geding. In de multiplayer werd de benchmark van 60fps overigens wél gehaald, maar dat is iets anders dan 'het hele spel'.
Een kniesoor die daar om maalt, want de realiteit is dat de framerate ook in de singleplayer nooit een probleem vormt. Bij de heftigste momenten komen wat drops voor die met het blote oog prima waarneembaar zijn, maar buiten dat loopt de game vlekkeloos. De positieve kant van de knieval naar 30fps is gelukkig goed zichtbaar. Uncharted 4: A Thief's End beschikt over uitstekende graphics. Zo goed zelfs, dat we het best aandurven om te stellen dat het hier om de mooiste consolegame ooit gaat. Nathan Drake en de zijnen komen op allerlei verschillende locaties terecht, en de ene locatie ziet er nog mooier uit dan de andere. Zeker in de wat tropischer omgevingen stonden we regelmatig even stil om te genieten van het uitzicht.
Dat is echter pas het begin. De audiovisuele kwaliteit komt overal in terug. De lichtinval in een stoffige ruimte is in die zin al even indrukwekkend als een prachtig vergezicht op een eiland in Madagascar. Daarbij komt nog dat het spel beschikt over prima werkende anti-aliasing. Alles ziet er daardoor lekker scherp en verzorgd uit. Ook de vormgeving en de animatie van de personages zijn van hoog niveau, en dat niveau gaat in de tussenscènes nog eens een stapje omhoog. Dat gebeurt subtiel, want de game wisselt tussenscènes en gameplay moeiteloos met elkaar af, zonder dat daar zwarte schermen of iets dergelijks tussen zitten. De grafische kwaliteit verandert daarbij natuurlijk wel, maar dat gebeurt op zo'n manier dat de speler het amper merkt, en dat verdient een groot compliment.
Datzelfde compliment mag uitgedeeld worden aan het geluid. Regelmatig komt de soundtrack verrassend uit de hoek, op een zeer positieve manier. De effecten zijn ook prima, alsmede de stemmen van de verschillende personages. Dat hoge niveau in de voice-acting zijn we inmiddels best gewend van Naughty Dog, maar Uncharted 4 doet er nog een schepje bovenop. Het helpt om de tussenscènes boeiend en geloofwaardig te houden. Zo geldt de audiovisuele presentatie van het geheel als een nagenoeg perfecte basis waarop Naughty Dog een game heeft kunnen bouwen die bij voorbaat geldt als een van de beste games van dit jaar.
Verhaal: op zoek naar een piratenschat
De inhoud van deze pagina zou door gamers die vooraf helemaal níets over de setting willen weten als spoiler kunnen worden opgevat. Er staat waarschijnlijk niets in dat niet al uit trailers of eerdere previews kan worden gehaald, maar we plaatsen er voor de zekerheid deze melding even boven.
/i/2001078859.jpeg?f=imagenormal)
De tussenfilmpjes zijn uiteraard een belangrijke bron van informatie als het gaat om het verhaal. Dat verhaal draait om meerdere thema's. Broederliefde is zo'n thema. Het avontuur begint eigenlijk pas echt als Nathan zijn doodgewaande broer Sam ineens voor zich heeft staan. Sam blijkt in de nesten te zitten, en een flink bedrag nodig te hebben om een gevaarlijke gangster te kunnen afbetalen. Dat geld denkt Sam te kunnen krijgen door de nooit opgespoorde schat van piratenkapitein Henry Avery op te sporen, en dus trekken de broertjes Drake er op uit om die schat te vinden.
Stelletje
Dat betekent voor Nathan Drake dat de sleur van het dagelijkse leven doorbroken wordt. Nate is inmiddels getrouwd met Elena Fisher, de immer aanwezige love interest uit de vorige games. Beide avonturiers hebben het avontuur, dat meestal voor levensgevaarlijke situaties zorgt, afgezworen. Nate verdient zijn geld bij een bergingsbedrijf dat goederen uit gezonken boten haalt. De artefacten uit zijn vorige reizen liggen op zolder. Aandenken uit een ander leven. Tot Sam opduikt dus, en Nate Elene met een smoesje achterlaat. Ziehier hoe thema's als liefde, trouw en eerlijkheid aan boord komen.
Toch is geen enkel thema in de setting en het verhaal van Uncharted 4: A Thief's End sterker aanwezig dan dat van het avontuur. Nathan Drake is en blijft de moderne versie van een personage als Indiana Jones. Het vinden van aanwijzingen, het oplossen van puzzels en op die manier in het spoor blijven van een mythisch figuur dat dezelfde route ongeveer driehonderd jaar eerder afgelegd moet hebben, is een intrigerende bezigheid. Dat die bezigheid Nathan en zijn vrienden langs diverse interessante locaties in Italië, Schotland en Madagascar leidt is mooi meegenomen.
Het oplossen van puzzels en het vinden van aanwijzingen is niet overdreven moeilijk. Sterker nog: als je te lang vast zit op een bepaalde plek of niet weet wat je moet doen, dan biedt het spel je na verloop van tijd de optie om een hint te bekijken. Het grootste deel van de lol zit hem dan ook niet in het simpelweg oplossen van de door de piraten bedachte puzzels of in het vinden van de aanwijzingen. Het is meer het gevoel dat je steeds meer begint te begrijpen van wat die piraten bedacht hebben. Langzaam krijg je inzicht in hun gedachtegang en hun leven. En dat gaat gepaard met een aantal memorabele momenten.
/i/2001078845.jpeg?f=imagenormal)
Misschien gaat het woord 'kippenvel' wat ver, maar onze mond viel op diverse momenten toch wel open. Zo loop je op enig moment rond op een plaats waar enorm veel informatie te vinden is over de megalomane plannen die de piraten onder Kapitein Avery hadden. Wie dat soort omgevingen goed verkent, leert nog veel meer. Je kunt brieven vinden waarin de oorsprong van de buit van Avery uit de doeken wordt gedaan. Je kunt op de overschotten van andere expedities stuiten, die ook ooit op zoek waren naar de schat van Avery, of die juist jacht op de man zelf maakten om hem te kunnen arresteren.
Herkenbaar
De omgevingen, de aankleding en alle stukjes informatie zorgen voor een heerlijke sfeer. Nathan en zijn kompanen - vaak Sam, maar af en toe ook oude bekende Victor 'Sully' Sullivan - komen langzaam maar zeker steeds dieper in de wereld van de piraten terecht. Dat daarbij allerlei elementen worden gebruikt die herkenbaar zijn, draagt alleen maar verder bij aan de sfeer. Denk aan de 'Pirata Codex', de natuurlijk ook een rol speelde in de Pirates of the Caribbean-films, maar ook namen van echt bestaande piraten als Thomas Tew komen voorbij. En Kapitein Avery zelf? Ook die bestond echt, al schrijft men zijn naam meestal als 'Every' of juist 'Avary'.
Ook Libertalia, de veilige thuishaven voor piraten die Avery volgens de overlevering wilde stichten, zou echt kunnen hebben bestaan. De mythe over zo'n 'piratenutopia' in Madagascar bestond in elk geval al lang voor Uncharted 4 bedacht werd. Feit is echter wel dat die stad al snel het mikpunt wordt voor de broertjes Drake, die dan koers zetten naar een van de meest idyllische omgevingen waar een game zich af kan spelen.
Gevechten: knallen of sneaken?
Nu is het zo dat op avontuur gaan in Uncharted 4: A Thief's End ontzettend leuk is. We kunnen ons goed voorstellen dat we het alleen al leuk genoeg zouden vinden om de omgevingen te verkennen, verborgen grotten te vinden en te verkennen en langs afgronden en over rotsen te klimmen, zonder dat er ooit een vijand in de buurt zou komen. Die vijanden zijn er echter vaak genoeg wél. Dat heeft alles te maken met een voormalige partner van Sam en Nathan, genaamd Rafe Adler. Rafe is niet alleen geobsedeerd door de schat van Henry Avery, maar ook schatrijk. Dat stelt hem in staat Nadine Ross en haar private military company in te huren. Je raadt het al: dat verklaart de tientallen tot honderden mercenaries die Nathan moet zien te verslaan.
/i/2001078823.jpeg?f=imagenormal)
Die shootouts kennen we, want die hebben altijd in Uncharted-games gezeten. Daarin zit een gevaar verscholen. Het kan namelijk te voorspelbaar worden. Als je een grote ruimte betreedt waar allerlei strategisch geplaatste blokken liggen, dan weet je eigenlijk al hoe laat het is. Dat is in Uncharted 4 deels ook zo, al pakt het niet altijd uit zoals je verwacht en kun je er zelf bovendien flink wat variatie aan toevoegen.
Stealth
In de eerste plaats hebben we meerdere malen meegemaakt dat we een vuurgevecht verwachtten omdat de locatie zich er voor leek te lenen, maar dat dat niet gebeurde. Das alvast aardig. Daarnaast komen de vijanden soms later binnen dan jij, waarna ze zich vanuit een punt verspreiden. Dat biedt natuurlijk mogelijkheden, zeker als zij nog niet weten dat Nathan Drake en zijn eventuele metgezel in de buurt zijn. Meer dan ooit speelt stealth een belangrijke rol in de combat van Uncharted. Nathan kan zich verstoppen in hoog gras, maar ook door aan richels te hangen of dekking te zoeken achter muurtjes en dergelijke.
/i/2001078803.jpeg?f=imagenormal)
Het geruisloos uitschakelen van vijanden werkt goed, is spannend en ook nog eens een stuk handiger dan een massaal vuurgevecht aangaan. De vijanden in Uncharted 4 schieten namelijk met scherp. Ook proberen ze je regelmatig te flankeren en achter je dekking vandaan te krijgen door granaten op je te gooien. Wij legden dan ook niet zelden het loodje op de momenten dat er een net iets te grote overmacht tegenover ons stond, en wij speelden het grootste deel van het spel op de 'Moderate' moeilijkheidsgraad.
Sluipen is dan ook aan te raden. Niet eens alleen omdat dat de makkelijkste en veiligste manier is om vijanden uit te schakelen, maar ook omdat je gevechten soms zelfs helemaal kunt voorkomen. Een aantal keer stond een groot aantal vijanden tussen ons en de plek waar we naartoe moesten, en wisten we die plek te bereiken zonder alle vijanden uit te schakelen. Dat kan niet altijd, maar vaak genoeg is die mogelijkheid er wel. Het is illustratief voor de vrijheid die Naughty Dog de speler heeft willen geven in Uncharted 4: A Thief's End.
Verkennen en platformen: net wat meer te kiezen
De vrijheid in de gameplay wordt door nog twee andere elementen geïllustreerd. Allereerst is er een bepaald level in het spel waarin de speler in een jeep rijdt en de omgeving vrij mag verkennen. 'Vrij' is een betrekkelijk begrip natuurlijk, want het gebied is wel degelijk beperkt, maar er zijn wel allerlei optionele plaatsen te bezoeken waar collectibles, speciale wapens en extra stukjes informatie over het achtergrondverhaal te vinden zijn. Daarnaast komt de vrijheid terug in het platformgedeelte. Klimmen en klauteren is niets nieuws voor Uncharted, maar de mate van vrijheid die je krijgt in het vinden van een eigen route is dat wel. Soms kun je langs een rotswand klimmen, maar is er ook een grot die achterlangs gaat en die je net zo goed kunt kiezen. De plaats waar je uitkomt is dan hetzelfde, maar er is net wat meer keuze in de route, en dat werkt fijn.
Het klimmen werkt trouwens beter dan het voorheen al deed. Binnen de kortste keren vlieg je tegen rotswanden op alsof het stoeprandjes zijn en zwaai je langs afgronden alsof je gewoon op een schommel zit. Regelmatig zul je even om je heen moeten kijken en de omgeving moeten bestuderen, op zoek naar een geschikte route. Ook daar komen soms kleine puzzeltjes bij kijken. Je moet dan ergens een object vandaan halen waar je op kunt klimmen om een bepaalde rand te kunnen bereiken, maar dat zijn bekende elementen die eigenlijk niet echt een naam mogen hebben.
/i/2001078819.jpeg?f=imagenormal)
Veel interessanter is het om even stil te staan bij de echte puzzels. We schreven het al: het spel voorziet je meestal van tips als het je niet lukt om er eentje op te lossen. Wij kwamen echter geen puzzels tegen waarbij dat echt nodig was. Het niveau ervan is zo hoog dat je vaak wel even goed moet kijken, maar tegelijkertijd laag genoeg om ervoor te zorgen dat je binnen afzienbare tijd door hebt wat de bedoeling is. Op die momenten heb je trouwens ook best even tijd om die puzzels te bewonderen. Vaak zijn het fikse bouwwerken, zowel in afmetingen als in hoe vernuftig ze in elkaar zijn gezet.
Als Uncharted 4: A Thief's End zonder enige vorm van multiplayer in de winkel zou zijn gelegd, zou daar geen haan naar hebben gekraaid. Al is dat wellicht een persoonlijk iets, dus anders gezegd: wij zouden de multiplayer-modus niet missen. Dat is niet omdat die modus niets zou toevoegen aan de game, maar juist omdat het singleplayer-gedeelte al zo ontzettend goed en compleet is. Inclusief tussenscènes houdt die singleplayer-campagne je op de gemiddelde moeilijkheidsgraad al snel zo'n zestien uur bezig, en elk van die uurtjes is de moeite waard. Nooit krijg je het gevoel dat een level als 'vulling' is toegevoegd. De singleplayer is dan ook meeslepend, onderhoudend en uiterst vermakelijk.
/i/2001078831.jpeg?f=imagenormal)
Multiplayer: eigen stijl
Dat mag dan wel zo zijn, maar die multiplayer-modus is er dus wel degelijk. Niet dat de game zich ooit heeft kunnen meten met populaire online games als Call of Duty en Grand Theft Auto, maar de multiplayer-kant van Uncharted 3: Drake's Deception was desondanks populair. In die zin is het dus niet vreemd dat die spelmodus ook in het vierde deel terug te vinden is, en met succes. Net als toen weet de spelmodus een geheel eigen stijl van gameplay te bieden. Dat komt in de eerste plaats door de combinatie van schieten en de platformopties die je ook in de singleplayer hebt, waardoor je naar hartelust door de levels kunt klimmen, zwieren en zwaaien, en vanuit onverwachte posities op je vijanden kunt schieten. Daarnaast zijn er echter allerlei power-ups te koop terwijl een multiplayer-potje aan de gang is, en ook die geven de gameplay een eigen wending.
Nog niet veel spelmodi
In de gameplay draait het natuurlijk primair om het doel van een spelmodus, zoals het bezitten van bepaalde gebieden of het bemachtigen van een bepaald object. Daarmee zijn, met de Warm-up playlist, Team Deathmatch en Ranked ook meteen alle variaties genoemd. Dat klinkt als vrij weinig, maar er is licht aan de horizon: Naughty Dog zal elk kwartaal nieuwe maps, spelmodi, wapens en items aan de multiplayer toevoegen, en als we de roadmap van de ontwikkelaar mogen geloven, zal daar niet voor betaald hoeven worden. Alle dlc-content is vrij te spelen door simpelweg de game te spelen. Dat is alvast mooi meegenomen, al moet er wel bij gezegd worden dat de dlc-content ook te koop is, voor gamers die niet de moeite willen nemen om alles te unlocken.
/i/2001078851.jpeg?f=imagenormal)
Tot de zomer is het aanbod dus nog iets beperkt, al wisten we toch al het nodige plezier uit de nu beschikbare spelmodi te halen. Vooral Command, dat in veel lijkt op Domination, is aardig, mede doordat elk team een Captain heeft. De Captain is de speler die op dat moment de meeste punten heeft bijgedragen aan de objectives in het spel. De Captain heeft allerlei voordelen in de gameplay, bijvoorbeeld dat hij items goedkoper kan kopen en teamgenoten sneller kan reviven. Het nadeel is dat voor het andere team zichtbaar is wie de Captain is, en dat een kill op de Captain bonuspunten oplevert. De Captain zal dan ook flink opgejaagd worden.
Items, sidekicks en mysticals
Het kopen van items tijdens de gameplay is een rode draad in de multiplayer van Uncharted 4. In de potjes verdien je geld door vijanden neer te krijgen en uit te schakelen, maar ook door teamgenoten te reviven of door loot op te pakken waar spelers zijn neergeschoten. Tevens zijn er verspreid over de maps schatten te vinden die voor wat bonus-cash kunnen zorgen. Dat geld geef je uit in de store, die je met een druk op de knop opent, en met nog een druk op een van de richtingsknoppen op de d-pad kies je welke upgrade je wilt hebben. Dat kan bijvoorbeeld een RPG zijn, maar je kunt ook een computergestuurde sidekick inroepen. Dat kan een soldaat zijn die ammunitie uitdeelt aan jou en je teamgenoten, en jou kan reviven als je neer gaat, maar ook een sniper, of een zware soldaat met een heftig machinegeweer.
Net zo interessant als de sidekicks zijn de mysticals. Dit zijn eveneens in de store te krijgen speciale items, die een bepaalde magische werking hebben. Zo is er bijvoorbeeld de 'The Wrath of El Dorado', een soort totempaal die projectielen afvuurt op vijanden. De 'Staff of Ayar Manco' zendt net als een sonar golven uit die de positie van vijanden kort laten zien. De 'Cintamani Stone' revived alle op hun knieën gebrachte teamgenoten in een bepaalde straal om de speler in een klap tot leven, en zo zijn er dus nog meer mysticals die de gameplay op een bepaalde manier beïnvloeden. Het kan de actie een leuke wending geven en sluit bovendien goed aan bij de identiteit van Uncharted 4: A Thief's End.
Conclusie
De verwachtingen voor Uncharted 4: A Thief's End waren hooggespannen, en we kunnen niet anders zeggen dan dat Naughty Dog die verwachtingen ruimschoots heeft waargemaakt. Met Uncharted 4 laat de Californische ontwikkelstudio zien waar hij toe in staat is op de PlayStation 4, want vergeet niet dat dit pas de eerste game is die de studio specifiek voor de jongste console van Sony heeft gemaakt. Het resultaat is er naar: nooit eerder zagen we een mooiere consolegame, en we sluiten zelfs niet uit dat Uncharted 4 de concurrentie met de mooiste pc-games ook wel aan zou kunnen.
Het verhaal van Uncharted 4 gaat echter veel verder dan alleen maar 'mooie graphics'. De presentatie is van een uitermate hoog niveau, en datzelfde geldt voor de gameplay. Naughty Dog is erin geslaagd flink veel variatie aan te brengen in de gameplay, mede doordat spelers meer vrijheid hebben dan voorheen in de Uncharted-serie. Mede daardoor brengt de singleplayer een fijne combinatie van avontuur, platformstukken en gevechten, die je van begin tot eind geboeid weet te houden. Dan is er ook nog de multiplayer-modus, die vooralsnog vooral functioneert als een lekker toetje na de hoofdmaaltijd. Naughty Dog voegt echter per kwartaal nieuwe, gratis content toe aan de multiplayer, dus die spelmodus zou na verloop van tijd nog wel een grotere rol kunnen gaan spelen.
Eindoordeel