Inleiding
Samengevat
De iPhone 6 Plus is met zijn grote 5,5"-scherm niet voor iedereen, zeker omdat Apple de forse schermranden van de kleinere iPhones aangehouden heeft en de telefoon daarom groter aanvoelt dan andere telefoons met dit formaat scherm. Dat maakt dat gebruik met één hand erg moeilijk is en de Touch ID-knop bijvoorbeeld niet meer fijn te bereiken is. Vind je het geen punt dat je de telefoon eigenlijk met twee handen moeten bedienen, dan heb je aan de iPhone 6 Plus een fijn toestel met een mooi, groot scherm, snelle hardware, een lange accuduur en een goede camera, die dankzij de aanwezigheid van een gestabiliseerde lens uitblinkt in situaties met weinig licht. We zijn van iPhones gewend dat ze duur zijn, maar de iPhone 6 Plus spant met een beginprijs van 800 euro de kroon. Dat je voor dat geld slechts 16GB opslagcapaciteit krijgt, vinden we behoorlijk karig. Vanwege die hoge prijs en grote behuizing wordt de iPhone 6 Plus waarschijnlijk geen rage, maar voor de niche van grote telefoonliefhebbers, die zeker bestaat, is het een fijn toestel.
Eindoordeel
Samsung had gelijk, dat is nu wel duidelijk; mensen vinden het geen probleem om met een telefoon rond te lopen die wat formaat betreft tegen een kleine tablet aan schurkt. Toen de Zuid-Koreaanse fabrikant in 2011 zijn Galaxy Note presenteerde, waren mensen daar nog niet zo zeker van. Was een 5,3"-scherm niet te groot voor een telefoon? Konden mensen zo'n groot apparaat nog wel comfortabel meenemen, laat staan bedienen? Ja en ja zijn daarop de antwoorden, zo weten we nu. En het kan nog gekker, want de nieuwste Note krijgt maar liefst een 5,7"-scherm.
Na Samsung volgden vele anderen met een grote telefoon: HTC, Sony, LG, Huawei, Nokia, allemaal zochten ze de grenzen van het begrip smartphone op en nu voegt Apple zich daarbij. Dat de fabrikant die het langst vasthield aan een klein schermformaat nu met een 5,5"-telefoon komt, laat wel zien dat deze categorie zijn plekje op de smartphonemarkt meer dan veroverd heeft.
Het is een gewaagde zet van Apple om met een 5,5"-variant van de iPhone te komen. Trouwe gebruikers van het merk zijn nu niet meer dan een 4"-apparaat gewend en het verschil tussen die twee is enorm. Je kunt je afvragen of die stap niet te groot is. Anderzijds probeert Apple natuurlijk mensen die momenteel een Android-telefoon hebben vanwege het goede aanbod van grote telefoons te verleiden om bij een volgende aankoop voor een iPhone te kiezen.
In de afgelopen week hebben we met deze reuzen-iPhone rondgelopen; zowel in de broekzak als in de hand, om te kijken of het Apple gelukt is een grote telefoon te bouwen die zich kan meten met de gevestigde namen in dit segment.
Behuizing: een reusachtige iPhone
Omdat de iPhone 6 en 6 Plus veel overeenkomsten hebben en het weinig zin heeft om dezelfde informatie op twee manieren op te schrijven, is een deel van de tekst in deze review overgenomen uit de iPhone 6-review.
De iPhone 6 Plus heeft hetzelfde nieuwe, rondere design als de iPhone 6, maar is simpelweg groter, een flink stuk groter. Als je hem met de iPhone 5s vergelijkt is het bijna komisch. De schermdiagonaal van 5,5" is bijna veertig procent groter dan die van de 4"-iPhone 5s, maar omdat we het hier over een diagonaal hebben, is het oppervlak bijna twee keer zo groot. IPhones stonden altijd bekend om hun compacte behuizingen en de iPhone 6 Plus doet daarom in het begin totaal niet aan een iPhone denken.
/i/2000549188.jpeg?f=imagenormal)
Designtechnisch heeft Apple dus simpelweg het design van de iPhone 6 gepakt en alle afmetingen opgeschroefd. Dat is vanuit marketingoogpunt goed te begrijpen, Apple wil dat de twee modellen er identiek uitzien voor de herkenbaarheid, maar we zijn er niet zeker van dat het vanuit de gebruiker bekeken de beste keuze is geweest.
Bij telefoons van dit formaat is het belangrijk dat de behuizing compact is. Dat de iPhone 5s dikke bezels had, vonden we nooit erg. De telefoon was immers nog steeds klein genoeg en makkelijk vast te houden. Met elke millimeter die er aan beelddiagonaal bijkomt, wordt het echter steeds belangrijker dat fabrikanten kijken waar en hoe ze de ruimte rondom het scherm kunnen verminderen. Dat heeft Apple niet gedaan en dat heeft tot gevolg dat de iPhone 6 Plus zelfs in vergelijking met andere telefoons erg groot aanvoelt en oogt.
Als we hem bijvoorbeeld vergelijken met de LG G3, ook een 5,5"-toestel, dan is het op het eerste gezicht moeilijk te geloven dat de schermen identiek van maat zijn. LG's telefoon is namelijk smaller dan de 6 Plus, maar vooral een stuk korter.
Dat heeft tot gevolg dat de iPhone 6 Plus erg moeilijk met één hand te bedienen is. Met enige handacrobatiek kán het wel, maar je hebt dan heel weinig grip op de telefoon en we hadden constant het gevoel dat hij uit de handen zou glippen. Het grote formaat heeft ook tot gevolg dat de Touch ID-homeknop eigenlijk niet meer te bereiken is met de duim is als je de telefoon met één hand vasthoudt. De iPhone 6 Plus is dus een telefoon die je eigenlijk met twee handen moet gebruiken.
Heb je echt maar één hand vrij, dan kun je altijd nog de nieuwe Reachability-feature gebruiken. Door twee keer zachtjes op de homeknop te tikken laat je de scherminhoud omlaag schuiven, zodat de bovenkant van het scherm binnen het bereik van de duim komt. Het is echter heel moeilijk om die homeknop te bereiken. Het kàn wel, als je de telefoon helemaal onderaan vasthoudt, maar dan wordt hij topzwaar en is de kans ook groter dat hij uit je handen valt.
Vernieuwd design
Vanuit ergonomisch oogpunt vinden we het uiterlijk een verbetering; het hoekige ontwerp van eerdere iPhones zou met dit formaat een soort baksteen hebben opgeleverd. Net als bij veel andere smartphones loopt de achterzijde via een bolling over in de zijkant van de telefoon, maar Apple is verdergegaan. Ook het scherm loopt bol af naar de zijden, waardoor voor- en achterkant via een curve aan elkaar vastzitten. Dat maakt dat veegbewegingen, vooral die waarbij je over de rand van het scherm moet vegen, fijn aanvoelen.
Het ontwerp is wat eenvoudiger dan bij eerdere iPhones, al gebruikt Apple nog steeds aluminium als materiaal. De achterzijde is nu bijvoorbeeld egaal, met slechts één kleur. De contrasterende strookjes boven- en onderaan de iPhone 5s zijn er dus niet meer. In plaats daarvan zijn boven en onder nu streepjes te vinden, die tegelijk dienstdoen als antennes, iets wat HTC bij de One M7 en M8 deed. Bij de iPhone loopt vanaf de horizontale streep nog een soort boog, parallel aan de korte zijdes van de telefoon. Eerlijk gezegd vinden we dat niet mooi, maar dat is een kwestie van smaak.
Ook de knoppen hebben een make-over ondergaan. De homeknop met Touch ID is ongewijzigd, maar de volumeknoppen zijn nu bijvoorbeeld langwerpig in plaats van rond. Daardoor kun je ze wat makkelijker vinden. Daarnaast is de aan-uitknop verplaatst van de bovenzijde naar de rechterzijkant, net als bij veel Android-telefoons. De keuze is logisch; een aan-uitknop aan de bovenkant zou bij een telefoon van dit formaat niet goed te bereiken zijn.
Wat verder opvalt aan de achterzijde is de cameramodule. Apple vindt het blijkbaar heel belangrijk dat de telefoon extreem dun is, ook als dat tot gevolg heeft dat de camera uitsteekt. Dat is moeilijk te begrijpen; een paar extra millimeter merk je als gebruiker namelijk bijna niet. Het huidige ontwerp heeft als gevolg dat de telefoon wiebelt als hij plat ligt en je linksboven op het touchscreen tikt. Niet heel erg en het is nauwelijks storend, maar het had niet gehoeven.
De luidspreker zit ten slotte nog steeds onder op de telefoon, in de hoek. De kwaliteit is voor smartphonebegrippen goed en hij kan lekker hard. De plaatsing is echter ongelukkig, zeker als je filmpjes aan het bekijken bent.
Het scherm: de overstap naar full hd
In plaats van een Retina-scherm heeft de iPhone 6 Plus wat Apple een Retina HD-scherm noemt en daarover blies de fabrikant tijdens de presentatie behoorlijk hoog van de toren. Zo bevat het scherm dual domain-pixels, voor betere kijkhoeken, is de backlight dunner en is de iPhone 6 Plus de eerste iPhone met een resolutie van 1920x1080 pixels, full hd dus.
Gecombineerd met de beelddiagonaal van 5,5" levert dat een pixeldichtheid op van 400ppi, flink meer dan de 326ppi van de iPhone 6. Bij een directe vergelijking met je neus op het scherm zie je dat ook, maar bij dagelijks gebruik vallen de verschillen eigenlijk niet op.
/i/2000549191.jpeg?f=imagenormal)
Dat dual domain waarover Apple spreekt, heeft te maken met de pixelopbouw van het scherm. Bij een ips-scherm kunnen de subpixels gewoon in een raster gerangschikt worden, maar ook in een soort visgraatstructuur. Dat laatste is wat Apple gedaan heeft bij de iPhone 6 en zou betere kijkhoeken tot gevolg hebben. Nieuw is dat overigens niet, vrijwel alle high-end telefoons met een ips-scherm gebruiken een dergelijke indeling. De uiteindelijke verbetering is in onze ogen minimaal; alleen onder extreem wijde hoeken merk je er iets van.
Belangrijker dan kijkhoeken zijn de helderheid en het contrast. Die twee bepalen namelijk hoe indrukwekkend het beeld oogt en of het scherm ook in de buitenlucht een beetje goed af te lezen is. Met de backlight op volle kracht laat de iPhone 6 Plus een helderheid van 511cd/m² noteren en dat is erg goed. Van de recente topmodellen doet alleen de Galaxy S5 het beter; de iPhone 6 scoort praktisch hetzelfde. Ook op het gebied van contrast doet de iPhone 6 Plus het goed, met een verhouding van 1346:1.
Kleurreproductie
In de computerindustrie wordt vrijwel altijd gewerkt met de srgb-kleurruimte om kleuren te definiëren; alleen voor professioneel werk wordt hiervan afgeweken. Het is daarom zaak dat beeldschermen in staat zijn om de srgb-kleuren die in een foto- of videobestand zijn opgeslagen op de juiste wijze weer te geven. Bij smartphones en tablets komen we bijna nooit schermen tegen die het helemaal correct doen en de iPhone 6 Plus is daarop geen uitzondering.
Apple lijkt er net als bij vorige modellen bewust voor gekozen te hebben om net wat meer blauw in de kleurenmix te stoppen dan wat die srgb-standaard voorschrijft. Dat doen wel meer fabrikanten van mobiele apparatuur en zelfs bij televisies gebeurt het. De reden daarachter is hoogstwaarschijnlijk dat wit nog witter oogt als het een beetje blauw is. Dat is met het blote oog moeilijk te zien, maar leg je de iPhone 6 Plus naast een telefoon met precies de kleurtemperatuur die srgb voorschrijft, dan valt te zien dat het scherm wat koel oogt.
Op de weergave van de primaire en secundaire kleuren valt verder niet veel aan te merken. De foutjes zijn zo klein dat ze eigenlijk alleen met speciale meetapparatuur zijn waar te nemen.
Hardware: Apple A8, M8, nfc en meer
Bij de introductie van de iPhone 5s verraste Apple vriend en vijand met de onthulling van de nieuwe A7-soc; de eerste soc gebaseerd op de 64bits-ARMv8-instructieset. Daarmee was het grote namen als Qualcomm, Nvidia en Samsung ruimschoots voor. Die bedrijven komen dit najaar pas met hun eerste 64bits-socs en van die drie heeft alleen Nvidia een eigen ontwerp klaar. Qualcomm en Samsung baseren zich op de standaard-Cortex A53- en A57-ontwerpen van ARM.
Apple introduceert met de iPhone 6 Plus alweer de tweede generatie van zijn 64bit-soc, die logischerwijs de Apple A8 heet. De chip lijkt in de basis niet veel af te wijken van de A7; het gaat nog steeds om een dualcoreontwerp, al zijn de kloksnelheden met 100MHz verhoogd naar 1,4GHz. Apple claimt op processorvlak een snelheidsverbetering tot 25 procent. Dat valt niet compleet toe te schrijven aan de extra kloksnelheid, dus ook aan het ontwerp zal wat getweakt zijn.
Groter zijn de verschillen aan de grafische kant. Apple zegt dat er tot 50 procent meer gpu-kracht in de A8 te vinden is, en dat wijst op het gebruik van een compleet nieuw gpu-ontwerp. Uit een teardown van Chipworks blijkt dat het waarschijnlijk om een Series6XT GX6450-gpu van Imagination Technologies gaat. Ten opzichte van de PowerVR G6430 in de iPhone 5s biedt deze nog steeds vier cores, maar per core kunnen meer berekeningen per kloktik uitgevoerd worden.
Volgens Apple bestaat de soc uit dubbel zoveel transistoren als zijn voorganger, 2 miljard in totaal. Dat komt voor een groot deel door de nieuwe gpu, maar Apple heeft bij de A8 ook nog een nieuwe beeldprocessor, die de informatie uit de camera verwerkt, geïntegreerd. Bij een gelijk productieproces zou een verdubbeling in transistors een fors grotere chip opleveren, maar daar is geen sprake van. In plaats van een 28nm-procedé gebruikt Apple nu namelijk een 20nm-variant. Voorheen bakte Samsung de chips van Apple, maar Chipworks vermoedt dat Apple de A8 bij TSMC laat maken.
Een interessante claim over de A8-soc is dat hij niet gebukt gaat onder throttling. Waar de meeste socs na verloop van tijd zo warm worden dat ze hun maximale kloksnelheid niet meer kunnen vasthouden, komt dat bij de A8 volgens Apple nooit en te nimmer voor.
We hebben dat getest door een halfuur lang een grafische benchmark te draaien die aan het einde een grafiekje plot. En inderdaad, de scores aan het einde van de testrun zijn even hoog als die aan het begin. Overigens geldt dit ook voor de iPhone 5s van vorig jaar. Ter vergelijking hebben we ook enkele Android-toestellen getest, aangedreven door de Snapdragon 801, en daarbij liepen de prestaties gedurende de benchmark wel terug.
/i/2000549885.png?f=imagenormal)
Op draadloos vlak biedt de iPhone 6 Plus ondersteuning voor twee nieuwe technieken: 802.11ac, de nieuwste en snelste wifi-variant, en lte cat4, met 4g-snelheden tot 150Mbit/s. Ondersteuning voor cat 6 lte, in Nederland bekend als 4g+, heeft de iPhone dus niet. Nieuwe telefoons van de concurrentie, in het bijzonder Samsung, kunnen die hogere snelheden wel halen en hebben op dit vlak dus een streepje voor. De iPhone heeft wel ondersteuning voor VoLTE, een techniek om te bellen over 4g. Apple is daarmee de telecomproviders voor, dus op dit moment kun je daar nog geen gebruik van maken.
Onderdelen van Nederlandse bodem
Net als de iPhone 5s bevat de iPhone 6 Plus een coprocessor. Deze zuinige chip registreert constant de gegevens van verschillende sensoren, zodat de relatief energiehongerige A8-soc dat niet hoeft te doen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de gegevens van de accelerometer, voor de stappenteller. Bij de iPhone 5s noemde Apple die chip de M7 en de iPhone 6 Plus bevat zijn opvolger, de M8. Feitelijk zijn dat gewoon andere namen voor Cortex M3-microcontrollers die Apple inkoopt bij het Nederlandse NXP.
Datzelfde NXP levert nog een chip voor de iPhone 6 Plus: die voor nfc. Apple stapt net als andere telefoonfabrikanten en ook banken in contactloos betalen en daarvoor is nfc-hardware nodig. Dit Apple Pay-systeem moet gebruikers laten betalen door de telefoon tegen een terminal te houden en de aankoop vervolgens via de Touch ID-vingerafdrukscanner te verifiëren. In Amerika heeft Apple contracten gesloten met de grootste creditcardmaatschappijen en banken, en de techniek kan overweg met bestaande terminals voor contactloos betalen. De dienst komt ook naar Nederland, maar wanneer is nog niet bekend.
Vooralsnog is de nfc-chip niet te gebruiken voor andere doeleinden en dat is jammer. Andere fabrikanten hebben laten zien dat je toffe dingen kunt doen met nfc, zoals gemakkelijk een verbinding opzetten met een bluetooth-speaker of de telefoon een actie laten uitvoeren door hem boven op een nfc-sticker te leggen.
Weinig geheugen
De iPhone 6 Plus beschikt niet over veel geheugen en dan doelen we op zowel het opslag- als het werkgeheugen. Het goedkoopste model heeft net als bij de 5s 16GB aan opslagcapaciteit, waarvan ongeveer 12GB beschikbaar voor de gebruiker. Voor een telefoon van 800 euro die niet over een micro-sd-slot beschikt, vinden we dat anno 2014 wel krap worden. Apple heeft overigens de 32GB uit de line-up gehaald en de 64GB-versie ervoor in de plaats gezet.
Waar je bij de iPhone 5s dus 100 euro extra betaalde om van 16GB naar 32GB te gaan, ga je nu voor datzelfde bedrag van 16GB naar 64GB. Leuk voor mensen die het geld makkelijk kunnen missen, maar wij hadden liever gezien dat het basismodel 32GB in plaats van 16GB had gehad.
Ook het interne geheugen van 1GB is niet ruim bemeten. Meer geheugen zou de telefoon niet sneller maken, maar het zou wel betekenen dat mensen die fanatiek multitasken bijvoorbeeld niet hun tabs moeten herladen als ze naar Safari wisselen. We verwachten niet dat Apple, zoals sommige Android-fabrikanten, snel de stap naar 3GB maakt, maar voor een telefoon in deze prijsklasse zouden we 2GB niet gek vinden.
Hoe veel sneller is die A8-soc?
De A8-soc in de 6 Plus is even snel en krachtig als die in de 6, maar moet flink meer pixels aansturen, meer dan je zou denken. Intern werkt de iPhone 6 Plus namelijk niet met een resolutie van 1920x1080, maar met 2208x1242 pixels. Dat heeft te maken met hoe de interface schaalt op iOS. Apps werken met een interne resolutie van 736x414 punten. Dat aantal wordt tijdens het renderen verdrievoudigd om uiteindelijk te worden terugebracht naar 1920x1080 pixels, een weinig elegante oplossing waarbij je prestaties weggooit.
In de twee verschillende testscenario's van de grafische benchmark GFXBench doet de iPhone 6 Plus het daardoor significant minder goed dan de iPhone 6. In de Manhattan-test, de zwaarste van de twee die ook het meest leunt op moderne technieken, is de iPhone 6 maar liefst twee keer zo snel als de 6 Plus.
Absoluut gezien beschikt de 6 Plus gelukkig over voldoende rekenkracht op dit vlak. Zelfs met zijn resolutiehandicap is hij sneller dan de recente topmodellen uit het Android-kamp. Daarnaast kiezen ontwikkelaars van mobiele games er momenteel nog voor om hun games niet te zwaar te maken, zodat ze ook op goedkopere telefoons draaien. Je hoeft je dus geen zorgen te maken dat je in de praktijk bij het spelen van games in de problemen zult komen met de 6 Plus.
Cpu-kracht
In het dagelijks gebruik hebben we niet veel gemerkt van de extra rekenkracht die de A8-chip biedt. IOS liep op de iPhone 5s al erg vloeiend en dat is op de iPhone 6 Plus niet anders. In tegenstelling tot een paar jaar terug, toen elke megahertz verschil leek uit te maken, hebben we nu een punt bereikt waarop je in de dagelijkse praktijk steeds minder merkt van snellere processors in mobieltjes, al geldt dat vooral voor iOS; bij Android zul je vaker nog een versnelling waarnemen.
Om toch te kunnen zien hoe veel sneller de rekenkernen in de A8 nu echt zijn in vergelijking met eerdere socs, hebben we onze vaste benchmarksuite voor iOS-apparaten van stal gehaald. Deze bestaat uit zowel synthetische benchmarks als tests die binnen normale apps gedraaid worden.
We trappen af met GeekBench, waarmee we de rauwe rekenkracht van de processorkernen meten, in een singlethreaded en een multithreaded scenario. Apple spreekt bij de A8 van een prestatiewinst tot 25 procent, maar bij deze tests wordt dat niet gehaald. Zowel bij single- als bij multithreaded berekeningen is de A8 zo'n 17 procent sneller dan de A7.
Smartphonegebruikers zullen een groot deel van de tijd in de webbrowser doorbrengen, dus ook daarvan meten we de prestaties. In tegenstelling tot bij de vorige test draait het hier niet enkel om de processorkracht, maar ook om de kwaliteit en snelheid van de browser zelf. In de Peacekeeper-test, die allerlei verschillende facetten van de browserprestaties test, is de iPhone 6 Plus 18 procent sneller dan de 5s, en in Kraken, dat vooral javascript test, gaat het om een verbetering van ongeveer 16 procent.
Er zijn maar weinig handelingen op een telefoon die tegenwoordig nog echt lang duren. Apps starten bijvoorbeeld vaak binnen een paar seconden. Aan foto- en videobewerking hebben smartphones echter nog steeds een flinke kluif en daarom hebben we iMovie erbij gepakt om aan de hand van de exporteertijden te kijken hoe veel sneller de A8-soc is dan zijn voorgangers. Opnieuw is de nieuwe iPhone 6 Plus sneller, zo'n 13 procent ditmaal.
iMovie - film exporteren |
Telefoon | | In seconden |
iPhone 6 Plus |
Apple A8 |
****
26,11 |
iPhone 6 |
Apple A8 |
****
26,12 |
iPhone 5s |
Apple A7 |
*****
30,169 |
iPhone 5 |
Apple A6 |
**********
65,98 |
Wat uit deze tests ook duidelijk wordt, is dat de A8-chips in de iPhone 6 en 6 Plus vrijwel identiek zijn. Dat de iPhone 6 in de meeste benchmarks nét iets sneller is, heeft waarschijnlijk te maken met kleine verschillen tussen individuele exemplaren.
Camera: met optische beeldstabilisatie
Om redenen die wij niet begrijpen heeft de iPhone 6 Plus een betere camera dan de iPhone 6. Dat ligt niet aan de sensor, die is precies hetzelfde, maar wel aan de lens. Die is bij de 6 Plus namelijk voorzien van optische beeldstabilisatie, waardoor hij kleine trillingen in de hand van de gebruiker kan 'opvangen'. Daardoor is het mogelijk om uit de hand te schieten met langere sluitertijden, zonder dat de foto wazig wordt. Dat betekent ook dat de iso-waarde omlaag kan, waardoor foto's minder ruis bevatten.
We hebben de iPhone 6 en 6 Plus tijdens een avondwandeling op dit vlak vergeleken en de verschillen zijn overduidelijk. Om ze goed te zien moet je twee keer op onderstaande afbeeldingen klikken, één keer voor de full-screenweergave en nog een keer om volledig in te zoomen.
Waar de iPhone 6 bij beide foto's koos voor iso 2000, kon de 6 Plus af met iso 500. Hoewel de 6 Plus daardoor een relatief lange sluitertijd van 1/4 seconde moest kiezen, zijn de foto's dankzij de beeldstabilisatie nog steeds scherp.
IPhone 6 Plus (1/4 - f/2.2 - iso 500) en iPhone 6 (1/15 - f/2.2 - iso 2000)
IPhone 6 Plus (1/4 - f/2.2 - iso 500) en iPhone 6 (1/15 - f/2.2 - iso 2000)
Afgezien van de gestabiliseerde lens is de camera gelijk aan die van de iPhone 6. Het gaat dus nog steeds om een relatief grote sensor met 8 megapixels. Dat lijkt in verhouding misschien weinig, maar het is meer dan genoeg voor terugkijken op een telefoonscherm, tabletscherm of delen via Twitter en Facebook, en dat is toch wat de meeste mensen met hun foto's zullen doen. Ook wie nog foto's afdrukt, komt met 8 megapixels redelijk ver; een scherpe A4-print is geen probleem.
Het idee achter die lage resolutie is dat de individuele pixels groter zijn. Grote pixels zouden meer licht opvangen, met een betere beeldkwaliteit tot gevolg, vooral in donkere situaties. Diezelfde filosofie paste HTC toe op zijn One; dat toestel heeft een resolutie van slechts 4 megapixel.
Het focussysteem is en opzichte van eerdere iPhones verbeterd doordat nu naast contrastdetectie ook fasedetectie gebruikt wordt bij het scherpstellen. Daarvoor zijn op de beeldsensor speciale pixels gereserveerd, die door de marketingafdeling van Apple 'Focus Pixels' gedoopt zijn. De fabrikant treedt daarmee in de voetsporen van Samsung, dat deze techniek als eerste toepaste in een smartphone, namelijk de Galaxy S5.
/i/2000549858.png?f=imagenormal)
Fasedetectie-autofocus gebruikt invallende lichtstralen om te bepalen hoe ver het te fotograferen voorwerp van de camera verwijderd is. Contrastdetectie analyseert simpelweg het hele beeld, terwijl de focus langzaam bijgesteld wordt, om zo te kijken wanneer het beeld op zijn scherpst is. Dat maakt contrastdetectie preciezer, maar het moet ook voorbij het focuspunt gaan voordat het doorheeft waar dat ligt. Camerafabrikanten gebruiken daarom vaak een combinatie, waarbij fasedetectie gebruikt wordt om een globale schatting te maken van de afstand tot het onderwerp, waarna de precieze scherpstelling via contrastdetectie gebeurt.
In de praktijk merk je zeker dat de camera in de iPhone 6 Plus sneller focust dan die in de 5s. Daarnaast worden foto's snel weggeschreven, waardoor je tussen twee foto's nauwelijks hoeft te wachten. Dankzij iOS 8 is het nu ook mogelijk om focus en belichting los van elkaar te regelen; met één tik op het scherm stel je scherp en vervolgens kun je een slider naar boven of beneden bewegen om de belichting bij te stellen. Het is een fijne toevoeging, zeker voor situaties met moeilijke lichtomstandigheden.
IOS 8 geeft ontwikkelaars daarnaast meer controle over de camera, zodat ze zaken als witbalans, lichtmeting, diafragma, iso-waarde en sluitertijd zelf kunnen regelen. Dat opent de deuren voor zeer uitgebreide camera-apps: leuk voor de fotoliefhebbers.
Fotokwaliteit
Om wat meer grip te krijgen op de fotokwaliteit van verschillende smartphones hebben we een speciale testkaart ontworpen. Deze bevat verschillende soorten kleuren, texturen en detail, en hangt op een vaste plek waar hij verlicht wordt met regelbare led-lampen. We plaatsen de smartphones op een statief en fotograferen de hele kaart. Eén keer met de lampen op hun felst, en nog een keer met slechts één lamp ingeschakeld en dan bijna geheel gedimd. Zo krijgen we ook een idee van de hoeveelheid ruis die een camera vastlegt in situaties met weinig licht.
Voor deze review vergelijken we de iPhone 6 Plus met de iPhone 5s, iPhone 6, LG G3, Galaxy S5 en HTC One M8. De Lumia 930 hadden we helaas niet voorhanden, al durven we wel te zeggen dat die de vergelijking waarschijnlijk gewonnen had. Onderstaande foto's zijn honderdprocentcrops uit de totale foto. Omdat de camera's verschillende resoluties hebben, is de uitsnede niet constant gelijk.
Vlnr: iPhone 6, iPhone 6 Plus, LG G3, HTC One M8 en Galaxy S5
Met voldoende licht maken eigenlijk alle geteste camera's prima kiekjes. Dankzij onze felle lampen kunnen vrijwel alle camera's de iso laag houden, wat redelijk ruisvrije beelden oplevert. Alleen de HTC One M8 kiest met iso 125 een waarde boven de 100.
Vlnr: iPhone 6, iPhone 6 Plus, LG G3, HTC One M8 en Galaxy S5
In een donkere omgeving worden de verschillen tussen de camera's veel duidelijker. We zien meteen dat de iPhone 6 het beter doet dan de 5s en de 6 Plus doet het nog een stukje beter. Dat komt enerzijds door de betere sensor, maar ook door de optische beeldstabilisatie waardoor de 6 Plus een lagere iso-waarde kan gebruiken dan de concurrenten. De LG G3 toont een behoorlijk lichte foto met minder detail, maar op klein formaat zal dat waarschijnlijk niet opvallen. De HTC One M8 en Galaxy S5 doen het niet al te best.
Video-opnamen
Ook op videogebied kent de iPhone 6 Plus wat nieuwe trucjes. Dankzij de snellere autofocus heeft Apple ervoor gekozen om de camera continu te laten scherpstellen tijdens filmen, wat behoorlijk snel gaat. Opnamen worden nog steeds opgeslagen in full hd, maar de maximale framerate is verdubbeld van 30 naar 60fps. Daarnaast is het in de slowmo-stand nu mogelijk om met 240 beeldjes per seconden te schieten. Bij de iPhone 5s was dat nog 120fps. De resolutie voor de slow-motion-stand is nog steeds 1280x720 pixels en het beeld heeft wat meer ruis dan bij normale video's.
Foto samples
Accuduur: indrukwekkend
Apple-accu's waren doorgaans klein in vergelijking met de accucapaciteiten die door de concurrentie werden gebruikt. Daar kon Apple mee wegkomen, omdat het relatief zuinige hardware gebruikt en alles zelf integreert, waardoor het vergaande optimalisaties kan doorvoeren. De iPhone 6 Plus lijkt op accugebied echter veel meer op een Android-telefoon. Hij heeft namelijk een capaciteit van 2915mAh. Dat is nipt minder dan bijvoorbeeld LG's G3, een andere 5,5"-telefoon.
Het is tijdens een korte reviewperiode moeilijk te ervaren hoe lang een telefoon meegaat, omdat je toch meer dan gebruikelijk actief bezig bent met het toestel. We kunnen echter zeker stellen dat de iPhone 6 Plus niet teleurstelt op dit vlak; hij gaat fors langer mee dan de iPhone 5s en ook net wat langer dan de iPhone 6. Zijn troefkaart is daarbij het idle-gebruik. De combinatie van een grote accu en een zuinige 20nm-soc heeft tot gevolg dat hij in stand-by slechts langzaam leegloopt.
Accutests
Voor een goede, objectieve en verifieerbare vergelijking hebben we zoals gebruikelijk onze twee zelfontwikkelde accutests gedraaid. In de eerste moet een telefoon continu door een vaste reeks webpagina's browsen. Op elke pagina wordt scrollgedrag gesimuleerd en af en toe wordt een pauze ingelast; als echte mensen browsen, moeten ze immers ook de tijd nemen om de tekst op de pagina te lezen. Onze tweede test is eenvoudiger en bestaat uit het herhaald afspelen van een film, tot de accu leeg is. Voor beide tests wordt de schermhelderheid vastgezet op 250cd/m², zodat we een eerlijke vergelijking kunnen maken met andere telefoons.
De browsetest heeft ons flink wat kopzorgen bezorgd, omdat zowel de iPhone 5s, als de 6 en 6 Plus na verloop van tijd hun wifi-verbinding kwijtraakten. Bij normaal gebruik is dat niet altijd merkbaar, maar bij een accutest die meerdere uren achter elkaar draait kom je het sneller tegen. Enig googelen leerde ons dat meer mensen wifi-problemen ondervinden na de upgrade naar iOS 8. Hoe wijdverspreid de problemen zijn, is niet bekend en Apple heeft er nog niet op gereageerd. Gelukkig lukte het ons na vele mislukte pogingen om de test één keer zonder problemen door te komen, met onderstaand resultaat.
Waar de iPhone 5s toch echt zijn meerdere moest erkennen in recente Android-topmodellen, kan de 6 Plus de strijd aan met de toppers uit de Android-wereld. Met een score van acht uur en zeven minuten eindigt hij op een hele nette plek achter HTC's One M8. In de videotest doet hij het naar verhouding iets minder goed, maar een dikke negen uur onafgebroken video kijken is zeker niet slecht.
Software: hoe werkt iOS op een groot scherm?
De iPhone 6 draait iOS 8, de nieuwste versie van het besturingssysteem, die onlangs vrijgegeven werd en ook beschikbaar is voor onder andere de iPhone 5 en 5s. Waar vorig jaar bij iOS 7 het nieuwe uiterlijk de show stal, draait het bij iOS 8 om nieuwe features voor de gebruiker, maar zeker ook om nieuwe mogelijkheden voor ontwikkelaars. Wat daarbij opvalt is dat Apple de touwtjes enigszins uit handen geeft en op bepaalde vlakken handige features van Android overneemt. Dat maakt dat iOS 8 minder dan voorgaande iOS-versies aanvoelt als een walled garden.
Op deze pagina bespreken we een aantal van deze nieuwe features; check voor een volledig overzicht van iOS 8 onze review.
IOS op een groot scherm
IPhone-ontwikkelaars hadden het lange tijd erg makkelijk. Er was maar één iPhone, dus ook maar één schermresolutie om voor te ontwikkelen. Met de komst van de iPhone 5 kwamen er wat pixels in de hoogte bij, maar dat viel nog te overzien. Met de iPhone 6 en 6 Plus is het aantal verschillende schermformaten verdubbeld, en zoals elke keer bij een nieuwe iPhone zal het even duren voordat ontwikkelaars hun apps hebben bijgewerkt.
Apps die nog niet zijn bijgewerkt zien er op de iPhone 6 Plus een beetje lomp uit, want ze worden simpelweg uitvergroot, inclusief toetsenbord. Dat is een probleem dat zichzelf op termijn zal oplossen, maar op dit moment is het nog een beetje gek en vooral onhandig dat het toetsenbord kan variëren in grootte.
De applicaties die al wel gebruikmaken van de nieuwe iOS 8-technieken voor opschalen zien er prima uit op de iPhone 6 Plus en laten lekker veel informatie zien. Als je ze naast elkaar houdt, lijkt het bij de iPhone 5s haast alsof je door een sleutelgat naar een app aan het kijken bent. Op de iPhone 6 zie je meer van de webpagina, zie je meer elementen in lijsten en is het maken van foto's dankzij de grote viewfinder erg prettig. Ook het toetsenbord typt vanwege de grotere toetsen zeer fijn. Ben je dus bereid om je telefoon met twee handen te gebruiken, dan is het fijn werken met de iPhone 6 Plus.
Om beter gebruik te maken van de aanwezige schermruimte kun je bepaalde onderdelen van iOS 8 en bepaalde apps ook horizontaal gebruiken, waarbij ze een soort iPad-modus hanteren. De Agenda-, Mail- en Berichten-apps laten bijvoorbeeld twee kolommen zien en ook krijg je in landschapsmodus een aangepast toetsenbord voorgeschoteld, met losse knoppen voor bijvoorbeeld kopiëren, knippen en plakken.
Dat brede toetsenbord werkt alleen niet zo lekker, omdat de telefoon zo groot is. Wil je in horizontale positie tikken dan moeten je duimen eerst over de forse schermranden reiken voordat ze bij het beeldscherm aankomen. Daarom is het moeilijk, zelfs als je grote handen hebt, om het midden van het toetsenbord te raken. Bij elke G en H die je tikt, heb je het gevoel je duim echt te moeten strekken, en dat is ongemakkelijk. Wellicht dat het met kolenschoppen van handen goed gaat, maar voor de gemiddelde persoon zal het weinig comfortabel zijn.
Keuze uit toetsenborden
Om nog even verder te gaan over dat toetsenbord: je hebt er nu keuze in. Een van de belangrijkste nieuwe features van iOS 8 is namelijk de mogelijkheid om andere toetsenborden te installeren. De fabrikanten achter de populaire Android-toetsenborden Swiftkey en Swype hebben al iOS 8-toetsenborden uitgebracht, al ontbreekt ondersteuning voor Nederlands nog. Toch vinden we het goed nieuws, want al die toetsenborden bieden unieke functionaliteit, die je niet bij het standaard-iOS-toetsenbord kunt vinden, zoals woorden vormen door met je vinger over het toetsenbord te vegen. Hopelijk komt de ondersteuning voor het Nederlands snel, want de iPhone 6 kan met zijn grotere scherm een dergelijke swipe-mogelijkheid goed gebruiken.
Apple heeft ook aan zijn eigen toetsenbord gesleuteld. Zo is er nu ondersteuning voor woordvoorspelling, een feature die Apple QuickType noemt. Helaas werkt QuickType op dit moment nog enkel in het Engels, waardoor we er in de Benelux weinig aan hebben. Van Android weten we al dat vergelijkbare functionaliteit fijn werkt, dus hopelijk schiet Apple op met de vertalingen.
Verbeteringen aan notificaties, widgets en spotlight
Een tweede handige vernieuwing is de uitbreiding van notificaties en het notificatiecentrum in zijn geheel. Ontwikkelaars kunnen hun notificaties nu aanvullen met invoervelden en knoppen. Apple heeft zelf al het goede voorbeeld gegeven met bijvoorbeeld de Messaging- en Mail-apps. Als je een sms of iMessage binnenkrijgt, kun je vanuit de notificatie boven aan het scherm meteen een reply intikken in een klein invoerveld. En bij een e-mail kun je vanuit die positie het mailtje meteen als gelezen markeren of verwijderen.
Voor mensen die veel mailtjes en berichtjes binnenkrijgen, is de extra functionaliteit erg handig en we hopen dan ook dat app-ontwikkelaars hier snel op inspringen Het invoerveld en de knoppen verschijnen vooralsnog alleen als je de notificaties boven aan het scherm laat verschijnen; bij de zogeheten toast-berichten in het midden van het scherm zie je ze niet. Dat zou nog een mooie toevoeging zijn.
Daarnaast heeft Apple het widget-deel van het notificatiecentrum opengesteld voor ontwikkelaars. In iOS 8 kunnen alle apps dus widgets weergeven, en gebruikers kunnen zelf kiezen welke ze willen en in welke volgorde. Als je dus een eigen weer-app prefereert boven die van Apple, kun je de voorspelling in het notificatiecentrum krijgen en dit biedt ook kansen voor bijvoorbeeld nieuws-apps. In de praktijk moet je wel erg selectief te werk gedaan; de widgets nemen namelijk behoorlijk wat ruimte in en als je er een aantal neerzet, moet je al flink scrollen.
Ook Spotlight, de ingebouwde zoekfunctie, kent nieuwe functionaliteit. Er wordt nu niet enkel meer op de telefoon zelf gezocht, maar ook op verschillende webdiensten, waaronder Google, Wikipedia, iTunes en de App Store. Vooral dat laatste is handig, omdat een app zoeken via Spotlight in de praktijk sneller is dan via de App Store zelf.
Apps praten met elkaar
De belangrijkste nieuwe feature onder de motorkap is wat Apple App Extensions noemt. Dit is een verzamelnaam voor een reeks api's die ervoor moeten zorgen dat apps beter integreren met iOS en daarbij ook met elkaar kunnen communiceren. De eerdergenoemde widgets in het notificatiecentrum en de custom toetsenborden maken onderhuids ook gebruik van deze extensies.
In onze ogen is de Share-extensie het meest vernieuwend, althans, voor iOS. Voorheen waren alle Share-opties in iOS door Apple zelf ingebakken; de Twitter- en Facebook-deelopties komen dus niet van de desbetreffende apps, maar zijn door Apple zelf gemaakt in samenwerking met die twee bedrijven. Dat is natuurlijk geen efficiënte werkwijze. Het kost veel tijd en is ook nadelig voor gebruikers; als Apple besluit een bepaalde dienst niet te ondersteunen hebben ze pech.
Gelukkig heeft Apple voor iOS 8 een voorbeeld genomen aan Android en is het voor ontwikkelaars nu mogelijk om aan te geven dat hun applicatie gebruikt kan worden om dingen te delen, zoals foto's, url's of tekst. Die apps verschijnen dan vanzelf in het Share-menu. Verwacht maar dat veel apps hiervan gebruik gaan maken, vooral sociale netwerken als Instagram, Pinterest en misschien zelfs Google+, dat tot nu toe om begrijpelijke redenen niet door Apple werd ondersteund. Een app als Pocket is vanwege deze functionaliteit een stuk gemakkelijker in je workflow te verwerken.
Dankzij iOS 8 kunnen we dus een aantal features van ons iOS-verlanglijstje wegstrepen. Natuurlijk zijn er nog genoeg zaken die we graag verbeterd zouden zien, zoals een standaardcamera-app die uitgebreide instellingen biedt of de mogelijkheid om zelf standaard-apps in te stellen voor zaken als e-mail, sms en browsing. Ook zonder die zaken vinden we iOS 8 een flinke vooruitgang en het is vooral de weg die Apple inslaat waar we blij van worden. Hoe meer macht bij de ontwikkelaars en gebruikers ligt, hoe beter.
Fotogalerij en specificaties
Gsm-besturingssysteem |
iOS |
Versie besturingssysteem |
iOS 8 |
Beeldscherm |
|
Schermdiagonaal |
5,5" |
Schermresolutie |
1920x1080 (Full HD 1080p) |
Invoermethode |
Touchscreen |
Schermtype |
LCD |
Multitouch |
Ja |
Touchscreentechniek |
Capacitief |
Secundair scherm |
Nee |
Technische kenmerken |
|
CPU/SoC |
Apple A8 |
Aantal cores |
Dualcore |
Opslaggeheugen |
16GB |
Simkaart |
Nanosim |
Aantal SIMs |
Single |
Camera |
|
Cameraresolutie |
8Mp |
Cameraresolutie (voor) |
1,2Mp |
Camera-autofocus |
Ja |
Diafragma |
2,2 |
Gsm-flitsertype |
Enkele led |
Resolutie video-opname |
1920x1080 (Full HD 1080p) |
Stabilisatie |
Optische stabilisatie |
Verbindingen |
|
Mobiele netwerken |
Edge, gprs, hsdpa, hspa, hspa+, hsupa, lte, umts |
Verbinding (wlan) |
802.11a, 802.11ac, 802.11b, 802.11g, 802.11n |
5GHz-ondersteuning |
Ja |
Bluetooth-versie |
Bluetooth 4.0 |
Overige draadloze verbindingen |
Near Field Communication (NFC) |
GSM-Connector |
3,5mm, Merkspecifiek |
Functionaliteit |
|
Berichten |
E-mail, mms, sms |
Afspeelmogelijkheden |
Audio, Video |
GPS |
Ja |
Gsm-functies |
A2DP (Bluetooth-stereo), Bewegingssensor, Handsfree, Kompas, Tril, Vingerafdrukscanner, Voicerecorder |
Accu |
|
Gesprekstijd |
24u |
Stand-by-tijd |
384u |
Accutype |
Li-Ion |
Accu verwisselbaar |
Nee |
Inclusief accessoires |
|
Meegeleverde gsm-accessoires |
Datakabel, Headset bedraad, Oplader |
Uiterlijke kenmerken |
|
Telefoonmodel |
Bar |
Gewicht (gram) |
172g |
Lengte |
158,1mm |
Breedte |
77,8mm |
Hoogte / Diepte |
7,1mm |
Kleuren |
Grijs |
Alternatieven
Binnenkort krijgt de iPhone 6 Plus concurrentie van de moeder aller grote telefoons: de Note 4. Die telefoon is marginaal groter, maar heeft wel een 5,8"-scherm, met de hoge resolutie van 2560x1440 pixels. Ook bevat hij een nieuwe generatie processor en wordt hij geleverd met een stylus. Net als de iPhone heeft de Note 4 een vingerafdrukscanner, al werkt die niet even gemakkelijk. Het is nog de vraag of de softwarekant van de Note 4 even indrukwekkend zal zijn als de hardwarekant.
Lees onze preview van de Galaxy Note 4
LG laat met de G3 zien dat een 5,5"-telefoon ook relatief compact kan zijn. Hij is smaller en korter dan de iPhone en houdt daardoor fijner vast. De knop aan de achterkant is goed te bereiken. De schermresolutie van 2560x1440 pixels is flink hoger, maar trekt ook een zware wissel op de accu. Op cameragebied zijn de twee telefoons aan elkaar gewaagd, maar de iPhone wint duidelijk de strijd over de accuduur.
Lees onze review van de LG G3
De Xperia Z3 is fors kleiner dan de iPhone 6 Plus in formaat, maar het 5,2"-scherm is niet heel veel kleiner. Sony's nieuwste telefoon is verder waterdicht en beschikt over een prima scherm, een indrukwekkende accuduur en een goede camera. Verder belooft Sony dat de Xperia Z3 tegen een stootje kan.
Lees onze preview van de Xperia Z3
Wie 5,5" te klein vindt en een voorliefde heeft voor Windows Phone kan goed terecht bij de 6"-Lumia 1520. Dit is nog meer een toestel voor gebruik met twee handen, maar met het grote scherm is het fijn browsen en mailen, en de accu gaat lang mee. De 1520 is verder voorzien van Nokia's uitstekende PureView-technologie en maakt daarom erg mooie foto's.
Lees onze review van de Lumia 1520
Wie overweegt de iPhone 6 Plus te kopen zal natuurlijk ook naar de iPhone 6 kijken. De verschillen zijn op technisch vlak erg klein; de 6 Plus gaat iets langer mee op de accu en maakt iets mooiere foto's bij weinig licht. Je moet de keuze echter primair laten afhangen van het formaat. Ga dus vooral naar de winkel om beide versies vast te houden en kijk welke je het fijnst vindt.
Lees onze review van de iPhone 6
Conclusie
Als we iets geleerd hebben van de vele grote telefoons die we in de afgelopen jaren gereviewed hebben, is het dat een grote telefoon een eigen aanpak vereist. Het belang van een dunne bezel en materialen die veel grip bieden, stijgt met elke milimeter waarmee je het scherm vergroot. Dat is ook een van de redenen waarom LG zoveel lof heeft ontvangen voor de G3. Het is weliswaar een 5,5"-telefoon, maar met zijn dunne schermranden lijkt hij kleiner en door de knoppen achterop te plaatsen hoef je nooit je vingers te strekken om ze te bereiken.
Een dergelijke aanpak missen we een beetje bij de iPhone 6 Plus. Zaken die bij de iPhone 6 wel goed werken, zoals de vormgeving en de plaatsing van de Touch ID-knop, komen bij de grote 6 Plus minder goed uit de verf. Ook het horizontale gebruik, met de aangepaste apps en het speciale toetsenbord werkt in de praktijk niet ideaal, omdat de grote bezels het moeilijk maken om fijn te tikken. Dan is er nog de gekke resolutieschaling, waarmee prestaties verloren gaan. Dat alles schept het vermoeden dat de iPhone 6 Plus tijdens het ontwikkelproces niet dezelfde aandacht heeft gekregen als de iPhone 6.
De iPhone 6 Plus laat zich dus het beste met twee handen bedienen en dan verdwijnen veel van de genoemde problemen gelukkig. Met twee handen is de telefoon prima vast te houden, kun je Touch ID met je vrije hand bedienen en tikt het toetsenbord fijn in portretmodus. Daarnaast is het werken met een dergelijk groot scherm iets wat snel went; als je teruggaat naar een kleiner toestel zien apps, webpagina's, de camera-preview en foto's er maar klein uit.
Over de hardware zijn we ook positief. Dankzij de A8-soc is de telefoon snel in gebruik en gaat de accu lang mee, en de camera is nog iets beter dan die in de iPhone 6. Daarnaast zijn we blij met de nieuwe mogelijkheden van iOS en de extra vrijheid die Apple aan ontwikkelaars en gebruikers geeft.
Het is duidelijk dat de 6 Plus voor een niche bedoeld is, de niche die het niet erg vindt dat een telefoon niet meer fijn met één hand te gebruiken is en ook nog eens een dikke portemonnee heeft. Het 16GB-basismodel van de 6 Plus kost namelijk een forse 799 euro. Koop je het nieuwe 128GB-model, dan loop je rond met de eerste mainstreamtelefoon van meer dan 1000 euro.
Hoewel ze dezelfde goede hardware delen, is de iPhone 6 Plus onder de streep vanwege de onnodig grote behuizing een minder goede telefoon dan de iPhone 6. Daarom krijgt hij een lagere score: een krappe vier sterren.
Eindoordeel