Inleiding
Sony moest en zou de eerste zijn met zijn aankondiging van een nieuwe console en slaagde daar half in. Het bedrijf kondigde de PlayStation 4 weliswaar eerder aan dan Microsoft zijn Xbox One, maar Sony toonde het apparaat zelf pas tijdens de E3. Daarmee bood het Japanse bedrijf Microsoft een buitenkans om alvast een eerste tikje uit te delen in de 'consoleoorlog' en dat deden de Amerikanen aanvankelijk ook. In mei werd de nieuwe Xbox aangekondigd en direct getoond aan de buitenwacht.
De olifant in de kamer werd compleet genegeerd
Het bleek echter een presentatie die meer vragen en verbazing opriep dan antwoorden gaf. Gamers reageerden sceptisch op de plannen van Microsoft. Enge begrippen als 'digital rights management' en 'always online' werden direct gehekeld en gingen een eigen leven leiden. Ook had Microsoft op dat moment nog geen games laten zien; die bewaarde het bedrijf voor de E3-persconferentie. Het bleek de opmaat voor misschien wel een van de grootste pr-blunders in de geschiedenis van de game-industrie.
Terwijl de wereld vol vragen zat na de presentatie die Microsoft eind mei had gegeven en uitkeek naar antwoorden tijdens de E3, hield het bedrijf zelf een mooiweershow. Er werd op het jaarlijkse game-evenement alleen over games gepraat en helemaal niet over de op dat moment veelbesproken onderwerpen die het publiek bezighielden. De olifant in de kamer werd compleet genegeerd. Koren op de molen van Sony, dat in zijn eigen presentatie de vloer aanveegde met Microsoft, waarna Sony zich vrij eenvoudig mocht laten kronen tot 'winnaar van de E3' als het gaat om de tweestrijd tussen beide kemphanen.
Koerswijziging
Een kat in het nauw maakt rare sprongen en kennelijk voelde Microsoft zich danig in het nauw gedreven door Sony, want enkele weken na de E3 volgde een ingrijpende koerswijziging. Diverse vooruitstrevende plannen werden in de koelkast gezet. De eis om gamers altijd verbonden te laten zijn met Xbox Live werd geschrapt. De Xbox One moest bij nader inzien toch maar gewoon een klassieke gameconsole worden, net als de PS4.
Pas toen de rook opgetrokken was en diverse media op een rijtje begonnen te zetten wat er nu precies zou veranderen, bleek eigenlijk pas welke voordelen Microsoft zou laten varen of pas later zou introduceren. Het schrappen van de eis om altijd online te zijn betekende bijvoorbeeld dat ontwikkelaars er niet meer vanuit konden gaan dat gebruikers toegang hebben tot de cloud. Een bijproduct van de wijzigingen is verder dat gebruikers fysieke dragers in hun console moeten blijven stoppen, wat in de originele plannen onnodig zou kunnen zijn door drm. Pas na de analyses bleek dat Microsoft er onvoldoende in was geslaagd zijn vooruitstrevende plannen met de Xbox One uit te leggen. Daardoor kwam de nadruk te liggen op de negatieve aspecten, terwijl over de mogelijkheden nauwelijks werd gesproken.
Nederland en België wachten nog altijd op een releasedatum
Het 'kwaad' was al geschied, maar de gifbeker was nog niet leeg. Terwijl Microsoft zich in augustus klaarmaakte om allerlei launch-acties en bundels met de wereld te delen, had het nog een vervelende boodschap in petto voor onder meer België en Nederland. Waar eerder aangekondigd was dat de Xbox One in 2013 in 21 landen zou verschijnen, schrapte het bedrijf ineens acht landen, waaronder België en Nederland. Het bedrijf stelde dat de doelstelling van 21 landen een agressieve was en dat lokalisatie en specifieke contentdeals voor elk land meer tijd in beslag namen dan gedacht. Nederland en België wachten zodoende nog altijd op een releasedatum, al hebben veel gamers hun console inmiddels, net als Tweakers, uit Duitsland, Frankrijk of Engeland gehaald of laten bezorgen.
Het pakket zoals Belgen en Nederlanders dat nu kunnen bemachtigen is dus niet compleet, maar voor ons in elk geval compleet genoeg om er een review aan te wijden. Tegen de tijd dat de Xbox One in Nederland op de markt komt, plaatsen we zonodig een extra artikel over de wijzigingen die dan mogelijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan de lokalisatie naar het Nederlands, de werking van de Nederlandse Xbox Live Marketplace en de contentdeals die voor de Benelux gaan gelden./i/1386245778.jpeg?f=imagenormal)
Behuizing, uiterlijk en nog meer
Wat stijl en materiaalkeuze betreft lijkt de Xbox One verrassend veel op de PlayStation 4. Net als Sony heeft Microsoft gekozen voor een plastic behuizing die deels glimmend en deels mat zwart is, al zijn de afmetingen van de Xbox One beduidend forser dan die van de PS4. De Xbox One is 333mm bij 274mm bij 79mm, al is dat enkel de kast en dus nog lang niet alles. Zo heeft de Xbox One, in tegenstelling tot de concurrent, een losse voeding en levert Microsoft Kinect mee, een apart blok van bijna 25cm lang.
Hoewel de behuizing van de Xbox One net als die van de PS4 een strak hoekig ontwerp heeft, oogt de PS4 moderner en roept de Xbox One vooral associaties op met VHS-recoders van 30 jaar geleden. Al moet gezegd dat de console niet misstaat tussen de video- en audioapparatuur die in de huiskamer van nu terug te vinden is.
Hij kan op een zijkant staan, maar Microsoft raadt dat af
Wat opvalt aan het ontwerp van de kast, is dat Microsoft zoveel luchtroosters in de kast heeft opgenomen. De bovenkant en beide zijkanten bestaan voor de helft uit luchtroosters en op de achterkant zit ook een rooster. Alleen voor- en onderkant moeten het zonder stellen. Microsoft lijkt daarmee te willen voorkomen dat er soortgelijke problemen ontstaan als bij de introductie van de voorganger, die geteisterd werd door de beruchte red ring of death, veroorzaakt door oververhitting. Het werkt, de Xbox One wordt niet alleen beduidend minder heet, hij maakt ook veel minder herrie. De Xbox One moet daarbij wel horizontaal geplaatst worden. Hij kan uiteraard op een zijkant staan, maar Microsoft raadt dat af, omdat de koeling van het apparaat daar niet op afgesteld is.
Aansluitingen
Microsoft is een stuk scheutiger met aansluitingen en knoppen dan Sony. Zo heeft de Xbox One een duidelijke aan-uitknop, hoewel verstopt achter het Xbox-logo. Naast de lade van de blurayspeler zit bovendien een minuscuul knopje waarmee de schijf uitgeworpen kan worden. Op de zijkant zit nog een knop waarmee controllers aan de console gekoppeld kunnen worden, mocht dat niet vanzelf gaan. Daar zit ook het paperclipgaatje waarmee de schijf uitgeworpen wordt als die vastgelopen is. Daarnaast zit een extra usb 3.0-poort, naast de twee die op de achterkant te vinden zijn, bij de rest van de aansluitingen.
Op de achterkant zijn verder een optische audio-uitgang en een ethernet-ingang te vinden, naast de speciale Kinect-ingang. Tot slot zijn er nog een infrarooduitgang en een aansluiting voor een Kensington-slot. Bij die achterkant vallen echter vooral de twee hdmi-aansluitingen op; naast de gebruikelijke uitvoer heeft de Xbox One ook een invoer.
/i/1386245780.jpeg?f=imagenormal)
Problemen met hdmi-in
De Xbox One kan een willekeurig hdmi-beeldsignaal verwerken en combineren met het beeld van een game of andere Xbox-applicatie. Het beeld dat via hdmi-in binnenkomt, kan aan de zijkant van het scherm weergegeven worden, in een apart venster. Wie wil kan het ook fullscreen weergeven, waarbij de gespeelde game automatisch gepauzeerd wordt.
De console heeft moeite met signalen van 50Hz
Lastig is wel dat de volumes van de twee signalen, van de console en van de hdmi-invoer, niet los van elkaar geregeld kunnen worden. Wie dus in de rechterbovenhoek een voetbalwedstrijd wil volgen tijdens het gamen, krijgt het geluid van de voetbalwedstrijd daar ongevraagd bij, gemengd met dat van de game. Uiteraard kan het geluid van de hdmi-invoer wel gedempt worden via het apparaat dat het signaal levert, al is dat wat omslachtig.
/i/1386245783.jpeg?f=imagenormal)
Europese frequentie
Er valt nog iets af te dingen op de invoer van het hdmi-signaal, want Microsoft heeft daarbij overduidelijk alleen gedacht aan de Amerikaanse markt. De console heeft moeite met signalen van 50Hz. De Xbox One rekent op een tv-signaal van 60Hz, de standaard in de VS. Als het ingevoerde tv-signaal 50Hz is, dan wordt dat door de console in een 60Hz-signaal omgezet. Om dat te bereiken, wordt elk vijfde frame twee keer weergegeven. Het resulteert in een schokkerig beeld dat eigenlijk onwerkbaar is. Daarmee valt tv-kijken via de hdmi-ingang dus eigenlijk af. Die voetbalwedstrijd volgen in de rechterbovenhoek lukt dus voorlopig alleen als het American Football is.
Er is een gemankeerde oplossing, waarbij de Xbox One geforceerd op 50Hz uitvoer ingesteld wordt. Die geldt dan echter voor het complete uitgaande signaal, dus ook voor de gespeelde games en daarbij wil je de 60Hz juist behouden. Microsoft heeft nog geen oplossing voor dit probleem aangekondigd. Wie een mediaspeler op de Xbox One aansluit, heeft geen last van het probleem.
De ingang biedt ook andere opties. Zo kan een Xbox 360, PlayStation 3 of PS4 op de ingang aangesloten worden en op die manier kan het ontbreken van backwards compatibility van zowel Xbox 360 als PS3 ondervangen worden. In theorie is dat leuk, maar het is enkel handig als je op je tv hdmi-ingangen tekortkomt.
Dat de Xbox One moeite heeft met 50Hz is vooral pijnlijk omdat Microsoft de console zo graag wil zien als een multimediaconsole. Op dat terrein laat de console nog een steek vallen; de machine wil geen brandbare schijven lezen. Hij kan het wel, maar Microsoft heeft er een stokje voor gestoken. Nu Xbox One-games op blu-ray geleverd worden, moeten ze dus ook naar bd-r of bd-re gekopieerd worden. Door het lezen daarvan softwarematig uit te schakelen, hoeft Microsoft zich opeens geen zorgen te maken over illegaal gekopieerde games. Alleen wil het ook zeggen dat films, video's of foto's van een zelf gebrande schijf niet meer bekeken kunnen worden via de Xbox One. Daar zal Microsoft niet om rouwen. Die wil toch dat we films bekijken via betaalde diensten als Netflix. Alleen denkt de gemiddelde thuisgebruiker daar wellicht anders over.
/i/1386245786.jpeg?f=imagenormal)
De controller
In Europa, en ook in Noord-Amerika, gaven de meeste gamers de voorkeur aan de controller van de Xbox 360, boven die van de PlayStation 3. Sony heeft zich die kritiek aangetrokken en flink geïnvesteerd in de ontwikkeling van de DualShock 4, die dan ook beduidend beter is dan zijn voorganger. Microsoft kon wat dat betreft achteroverleunen en heeft dat ook een beetje gedaan. Met de controller van de Xbox One maakt Microsoft niet zo'n grote stap als Sony heeft gemaakt.
Microsoft is voor het ontwerp van de nieuwe controller zelfs opvallend dicht bij het ontwerp van de Xbox 360-controller gebleven. Wie beide controllers naast elkaar legt, ziet dat de nieuwe controller identieke handgrepen heeft, al loopt er bij de nieuwe knoppenplank een naad over de volle lengte van de handgreep, die door sommige spelers als te scherp ervaren wordt. Dat hangt echter sterk af van de manier waarop je de controller vasthoudt.
De Back- en Start-knoppen zijn vervangen door knoppen voor menu en view
Wie goed kijkt, ziet dat de vorm van de nieuwe controller iets afwijkt van de oude. De plank is even breed, maar iets minder lang. Dat wil zeggen dat de twee schouderknoppen iets dichter bij de knoppen op de bovenkant van de controller zitten. De schouderknoppen zitten bovendien iets meer op de hoeken, waar ze bij de Xbox 360 echt op de voorkant geplaatst waren. Daardoor ontstaat tijdens het spelen het gevoel dat beide wijsvingers tijdens het spelen iets meer omhoog gericht moeten worden om bij de schouderknoppen te kunnen, wat sommigen als onprettig ervaren. Het ontwerp heeft tot gevolg dat de schouderknoppen enkel op de hoek ingedrukt kunnen worden, met het middelste kootje van de wijsvinger, en niet langer naar het midden van de controller, met de vingertop.
De plaatsing van de knoppen is verder hetzelfde gebleven, al is de d-pad van de verhoging gehaald die op de Xbox 360-controller aanwezig was. In plaats daarvan is de vorm van de behuizing boller gemaakt, wat hetzelfde effect heeft. De d-pad is wat stabieler in gebruik dan de oude, doordat het nieuwe ontwerp niet meer in alle richtingen geduwd kan worden, maar enkel omhoog, omlaag, naar links en naar rechts. Beide thumbsticks zijn vrijwel gelijk aan die van de Xbox 360, al valt op dat de voorgangers iets stugger waren. Microsoft heeft de asymmetrische opstelling van de sticks gehandhaafd. Verder zijn de Back- en Start-knoppen vervangen door knoppen die staan voor menu en view, hoewel de functie enkel via een icoon wordt weergegeven.
/i/1386246138.jpeg?f=imagenormal)
Rumble
De opvallendste functie van de Xbox One-controller zit echter aan de binnenkant. In de behuizing zijn rumble-motoren verwerkt, die beide triggers apart kunnen laten trillen. Los daarvan kan ook de rest van behuizing trillen en ontwikkelaars kunnen die trilling naar believen programmeren. Zo is in Forza Motorsport 5 in de rechtertrigger te voelen hoeveel gas je geeft. In theorie kun je via het apart aansturen van de triggers ook laten voelen van welke kant het gevaar komt, bijvoorbeeld door de inslag van kogels, vuisten of zwaarden. Gek genoeg wordt die optie niet gebruikt in Ryse: Son of Rome, toch een beetje een showcase voor wat er met de Xbox One kan. Jammer, want het is een prettige toevoeging, die de beleving van een game er alleen maar beter op maakt, mits de studio het met wat smaak toepast.
Ontwikkelaars kunnen de trilling naar believen programmeren
Een duidelijk minpunt van het nieuwe ontwerp is het kapje dat het batterijcompartiment afsluit. Dat zit veel te los. Laat de controller vallen, ook al is het van slechts 20cm hoog, en de klep schiet gegarandeerd los, waarbij de twee AA-batterijen door de ruimte vliegen. Dat Microsoft gekozen heeft voor batterijen in plaats van een oplaadbare accu is op zich al jammer. Er is een Plug and Charge-kit, maar die moet los aangeschaft worden. De controller aansluiten via een usb-kabel kan en een kabel wordt zelfs meegeleverd, al is die aan de korte kant, zeker als je tegelijk ook van Kinect gebruik wilt maken.
Daarmee is de controller van de Xbox One vooral vertrouwd. Hij ligt, net als de voorganger, erg prettig in de hand. Triggers, thumbsticks en face buttons werken prima, en zitten ook op een makkelijk te bereiken plaats. Al valt daarbij op dat de thumbsticks van de PS4-controller prettiger zijn dan die van de Xbox One. De schouderknoppen van de Xbox One-controller zijn er helaas niet op vooruitgegaan, evenmin als het batterijcompartiment. Daar staat tegenover dat de controller er met de extra rumble-motoren wel interessante nieuwe opties heeft bijgekregen, al valt de ondersteuning daarvan bij de launch-games nogal tegen.
/i/1386245777.jpeg?f=imagenormal)
Kinect
De belangrijkste vernieuwing aan de Xbox One is eigenlijk een oude; Microsoft levert bij elke console ook een nieuwe versie van Kinect. Waar die bij de Xbox 360 nog optioneel was, wordt de camera nu standaard bijgeleverd. Dat komt ook tot uitdrukking in de prijs; de ruwweg 100 euro die een losse Kinect kost, is precies het prijsverschil tussen de PlayStation 4 en de Xbox One. Dat is een flink prijsverschil en de vraag is of de extra functionaliteit die Kinect biedt daartegen opweegt. Dat Kinect een vast onderdeel is, heeft als voordeel dat ontwikkelaars er nu vanuit kunnen gaan dat iedere speler Kinect heeft en er dus functies voor kan verzinnen die wezenlijk zijn voor de gameplay. Het valt dan ook op dat dit niet is gebeurd bij de games die bij de introductie van de console beschikbaar zijn. Eigenlijk gebruik je de camera alleen in Kinect Sports Rivals Preseason en bij de andere games niet of nauwelijks.
Het gaat nu vooral om het besturen van de console met je stem
Microsoft lijkt Kinect vooral te willen gebruiken als een nieuwe manier om de console zelf te besturen en niet zozeer de games die erop gespeeld worden. En waar Kinect ooit vooral als camera geïntroduceerd werd, lijkt Microsoft nu juist de microfoon te willen gebruiken. Het gaat nu vooral om het besturen van de console met je stem en veel minder om het maken van gebaren voor de camera. Dat laatste kan wel; je kunt zwaaien om naar links of rechts te bladeren, maar de nadruk ligt overduidelijk op de voice commands.
Omdat de Xbox One officieel nog niet in Nederland en België verkrijgbaar is, ondersteunt het apparaat ook nog geen Nederlands. Je moet dus kiezen uit Duits, Frans, Spaans of Engels als je ertegen wilt praten. Aan alle voice commands voor de Xbox One gaat het woord 'Xbox' vooraf. Dat is de trigger die de console laat luisteren. Daarna is er een flinke hoeveelheid opties. Eigenlijk kan elke optie in het hoofdmenu van de console worden aangeroepen. Met 'Xbox go to settings' kom je in het instellingenmenu en met 'Xbox go to Internet Explorer' open je de browser. Het zijn opties die uiteraard net zo goed met de controller gekozen kunnen worden. Juist voor het navigeren door het menu heeft Kinect eigenlijk niet zoveel meerwaarde.
Interessanter zijn de opties die je hebt als je aan het spelen bent. Een opdracht als 'Xbox pause' is prettig, net als 'Xbox go home'. Ook 'Xbox snap tv' of 'Xbox snap Netflix' zou handig kunnen zijn, als de console geen problemen zou hebben gehad met onze netfrequentie. Met 'snap' kun je het beeld van de hdmi-ingang in een klein venster weergeven tijdens het spelen. Nog handiger is de optie 'Xbox record that', waarna de console een opname maakt van de game die je aan het spelen bent, die je na afloop kunt bewerken en uploaden naar internet. 'Snap' en 'record' kun je ook met de controller starten, al moet je dan de game verlaten, waar dat bij het gebruik van voice commands niet hoeft.
/i/1386246396.jpeg?f=imagenormal)
Rustig praten
Het herkennen van voice commands werkt goed, maar zeker niet foutloos. De console snapt de opdrachten het best als je ze met een Amerikaans accent uitspreekt. Bovendien is rustig praten aan te raden en dan nog zul je veel opdrachten moeten herhalen. Vooral de trigger 'Xbox' is daarbij van belang. Een kleine pauze tussen die trigger en de rest van de opdracht kan geen kwaad, maar dan lijkt het nog vaak dat 'Xbox' bij de eerste keer de stemherkenning wakker maakt, waarna het tweede deel pas na een herhaling van de opdracht herkend wordt. Uiteraard heeft het systeem het een stuk moeilijker als er in een groep rond de console door elkaar wordt gepraat.
De camera van Kinect wordt niet veel gebruikt, maar hij functioneert prima, in ieder geval een stuk beter dan zijn voorganger. Hij levert een goed beeld, wat vooral opvalt bij het gebruik van Skype. Helemaal mooi is dat Skype de beller in de gaten houdt. Als de spreker voor de camera beweegt, volgt de camera hem. Hij draait niet, maar de software kiest steeds een andere uitsnede, waarbij de spreker zoveel mogelijk in het midden van het beeld wordt gehouden. Verder is de camera vooral handig bij het inloggen. Als je profiel eenmaal bekend is, zal de Xbox One je herkennen zodra je in beeld verschijnt. Dat gaat indrukwekkend snel en de herkenning is ook indrukwekkend goed. Als je voor de console gaat zitten en hem begroet met 'Hi Xbox', zal hij keurig teruggroeten, waarbij je automatisch ingelogd bent. Overigens heeft Kinect nu een infrarood-camera, zodat je ook in schemerige en zelfs donkere ruimtes moeiteloos herkend wordt. De software schijnt ook sterk vebeterd te zijn, zodat bewegingen van het lichaam veel nauwkeuriger waargenomen worden, tot aan het bewegen van losse vingers toe.
/i/1386246548.jpeg?f=imagenormal)
Risico
Er zit ook een risico aan het gebruik van Kinect. Vooral tijdens het gamen kan het vervelend zijn als de console een opdracht verkeerd begrijpt. Als je op het heetst van de strijd even niet duidelijk genoeg praat, kun je onverwachte en vooral ongewenste resultaten krijgen. Het is dus een beetje oppassen met commando's die je tijdens het spelen kunt geven, zoals 'Xbox record that'. Met veel mensen in een ruimte is dat uiteraard lastig. Gelukkig werkt de console ook zonder Kinect. Wie echt geen gebruik wil maken van de functionaliteit of er tijdelijk genoeg van heeft, kan de stekker er uittrekken. De console draait dan zonder morren verder, waarna je enkel de controller kunt gebruiken om het apparaat te bedienen. De Xbox One start ook moeiteloos als Kinect niet is aangesloten.
Een microfoon zonder camera had vrijwel dezelfde functionaliteit geboden
De vraag is dus of Kinect de moeite waard is. Het scheelt 100 euro in aanschafprijs. Daarvoor krijg je een apparaat dat net onder of net boven de tv geplaatst moet worden. Dat klinkt simpel, maar wat als je de tv net met zo'n mooie beugel aan de muur gehangen hebt? Dan is het nog lastig om een goede plek voor Kinect te vinden, al was het alleen al omdat er een dikke kabel achter uit de camera komt. Onderop zit een aansluiting voor een statiefschroef, maar het is de vraag of je Kinect op een statief onder je tv wilt plaatsen.
Het is leuk dat het systeem je herkent en je inlogt zodra je voor de camera verschijnt, maar verder wordt die camera weinig gebruikt, hoewel hij veel beter is dan zijn voorganger. De microfoon van Kinect wordt daarentegen wel veel gebruikt. Het blijft wat vreemd om tegen een scherm te moeten praten en de eerste keer dat je dat ten overstaan van anderen doet, voelt helemaal raar, maar het went snel. Het is te hopen dat het voor omstanders net zo snel went.
Het werken met voice commands heeft ook meerwaarde, zeker bij opdrachten die tijdens het gamen gegeven kunnen worden. Toch achten wij het de meerprijs niet waard. Een microfoon zonder camera, ingebouwd in de console zelf, had vrijwel dezelfde functionaliteit geboden, tegen een fractie van de kosten. Het had bovendien een extra apparaat en snoer gescheeld, en problemen met het plaatsen van de camera voorkomen.
Het is vooral jammer dat het Microsoft niet is gelukt om in de launch-games van de console meer ondersteuning voor Kinect in te bouwen. Een veel betere camera, verhoogde nauwkeurigheid bij het waarnemen van bewegingen en de potentie die het werken met voice commands heeft: het biedt ontwikkelaars een scala aan mogelijkheden, zeker nu diezelfde ontwikkelaars weten dat iedere Xbox One-bezitter over Kinect beschikt. Van die potentie had Microsoft best iets meer mogen tonen bij de introductie van zijn nieuwe console. Dan had de consolebouwer een stuk sterker gestaan in de strijd met Sony.
De hardware: AMD all the way
Microsoft heeft voor zijn Xbox One bij hetzelfde adres aangeklopt als Sony voor zijn PS4. De door IBM geproduceerde PowerPC-processor van de Xbox 360 is ingeruild voor een moderne apu van AMD. Die accelerated processing unit bestaat uit een enkele chip met daarop de cpu- en de gpu-cores. Die opbouw kennen we van de huidige generatie pc's, waarin de processors van zowel AMD als Intel een vergelijkbare opbouw hebben.
De apu van de Xbox One heeft een trucje achter de hand
De apu in de Xbox One lijkt dan ook sterk op AMD's apu's die in pc's zitten, maar AMD produceerde voor de console wel een aangepaste versie, met hardware die voor de pc-markt nog niet te koop is. De processor-cores bestaan namelijk uit Jaguar-modules, die de energiezuinige en krachtige opvolger van de huidige apu's zijn. Ook de gpu van de Xbox kreeg een update naar de nieuwe graphics core next-architectuur, die vergeleken met oudere gpu's betere prestaties mogelijk maakt. Diezelfde gcn-cores worden in moderne videokaarten voor de desktop gebruikt.
/i/1386245789.jpeg?f=imagenormal)
Zoek de verschillen
De Xbox One heeft vrijwel dezelfde apu als de PS4, maar heeft enkele opmerkelijke verschillen. De One-apu heeft acht Jaguar-cores die vergeleken met de PS4 iets sneller op 1,75GHz worden geklokt. De gpu heeft 768 streamprocessors die op 853MHz, weer iets hoger dan de PS4 dus, worden geklokt. Zoals we eerder schreven heeft de gpu van de PS4 echter met 1152 streamprocessors meer gpu-cores, terwijl de gpu bovendien over gddr5 in plaats van ddr3 kan beschikken, wat een voordeel op gebied van bandbreedte voor Sony's console oplevert. De apu van de Xbox One heeft op zijn beurt een trucje achter de hand; net als de Xbox 360 heeft de One een stukje snel geheugen dat de gpu-prestaties verbetert, al is het precieze voordeel hiervan nog onduidelijk.
Met een rekenkracht die minstens vijfmaal die van de Xbox 360 bedraagt, moet de Xbox One games stukken mooier weergeven. De gpu is uiteraard maar een deel van de console. Die levert dankzij de krachtige hardware mooie plaatjes met antialiasing tegen kartelranden. Met de combinatie van een stevige cpu en gpu kunnen bovendien realistische effecten, zoals water, belichting en andere physics-elementen worden toegevoegd.
Wat hardwarespecificaties betreft komt de Xbox One aardig in de buurt van een gemiddelde, moderne game-pc uit 2013. Het programmeren van games zou daarmee eenvoudiger zijn. Ontwikkelaars hoeven geen compleet verschillende games voor pc, PlayStation en Xbox te maken; alle platforms zijn dicht naar elkaar toe gegroeid. Welke gevolgen dat heeft voor platform exclusives en de snelheid waarmee games voor de verschillende systemen uitkomen, zal de tijd leren.
Voor een uitgebreide vergelijking tussen de hardware van de PS4, die van de Xbox One en die van de oudere PS3 en Xbox 360, verwijzen we naar dit achtergrondartikel.
/i/1386245781.jpeg?f=imagenormal)
Warmte, energie en geluid
Net als bij de PlayStation 4 hebben we bij de Xbox One warmtebeelden gemaakt. Om de console goed warm te krijgen speelden we Ryse: Son of Rome. De temperatuur liep daarbij op tot 50,7ºC tijdens een van de vechtscènes. De cutscenes vereisten minder energie en daar zagen we de temperatuur ook weer dalen. Daarbij viel op dat het geluidsniveau tijdens het gamen een stuk lager lag dan bij de PS4.

Warmtebeelden Xbox One bovenkant (links) en onderkant (rechts). Pcb-foto via iFixit.
| Bovenkant | Onderkant |
Max. |
50,7ºC |
32,7ºC |
Sp1 |
46,2ºC |
26,0ºC |
Sp2 |
49,1ºC |
27,4ºC |
Sp3 |
26,9ºC |
27,9ºC |
Sp4 |
25,9ºC |
32,1ºC |
Sp5 |
- |
30,6ºC |
Het lage geluidsniveau is vrij simpel te verklaren. Microsoft heeft voor de Xbox One gebruikgemaakt van een grote ventilator met een doorsnede van 112mm. Dankzij de grote diameter van de ventilator hoeft deze niet hard te draaien om voldoende koeling te leveren, wat een maximale geluidsdruk van 34,4dB(A) oplevert.
Er is ook veel meer ruimte voor koeling in de Xbox One dan in de PS4. De PS heeft een inhoud van 4,1dm³, terwijl de Xbox maar liefst 7,3dm³ groot is. Daarbij levert Microsoft bij de Xbox One een losse stroomadapter, terwijl Sony die in de PS4 ingebouwd heeft. Een ingebouwde adapter neemt meer ruimte in en genereert ook nog eens extra warmte. Daarnaast verstookt de Xbox minder energie. Het maximale verbruik van de Xbox One, inclusief Kinectcamera, ligt met 128 watt iets lager dan de maximaal 150 watt van de PS4. Het neemt allemaal dus wat meer ruimte in, maar daardoor blijft de Xbox One wel netjes koel. Microsoft lijkt koste wat kost geen nieuw rrod-debacle te willen veroorzaken en zit met de temperaturen aan de veilige kant.
| Xbox One adapter |
Max. |
50,1ºC |
Sp1 |
42,4ºC |
Sp4 |
28,2ºC |
|
Xbox One Kinect |
Sp2 |
36,0ºC |
Sp3 |
37,7ºC |

Ook de Kinectcamera en de adapter van de Xbox One ontsnapten niet aan onze warmtebeelden. De adapter wordt bij de twee kleine ventilatiesleufjes bijna net zo warm als de console zelf. De Kinectcamera wordt een graad of vijftien warmer dan de omgevingstemperatuur.
Geluidsdruk
We hebben het door de Xbox One geproduceerde geluid in een geluidsarme ruimte gemeten met een geluidsdrukmeter. We zetten de consoles op een tafel met de geluidsdrukmeter op 20cm afstand tijdens de metingen. Daarbij hebben we de geluidsdruk gemeten terwijl de console alleen het Home-menu toonde en tijdens gamen. De cijfers worden vergeleken met de PS4 en Xbox 360. We hebben daarvoor de originele Xenon-versie met 90nm-componenten en de Trinity-versie van de Xbox 360 S met 45nm-chips ingezet.
Console | Xbox One | Xbox 360 S (Trinity) | Xbox 360 (Xenon) | PS4 |
Idle |
34,4dBA |
34,3dBA |
44,1dBA |
34,3dBA |
Gaming |
34,7dBA |
39,6dBA |
52,2dBA |
38,7dBA |
De Xbox One, de moderne 360 S en de PS4 ontlopen elkaar nauwelijks wat de geluidsproductie idle betreft. De originele 360 maakt wel een flink kabaal en dat wordt tijdens het gamen helemaal erg. De Xbox One gaat dan nauwelijks meer geluid produceren. De grote behuizing kan dankzij de dito ventilator zijn warmte prima kwijt. De 360 S is ietsje luider dan de PS4, maar van geen van beide is de geluidsproductie storend.
Opgenomen vermogen
Met behulp van een Voltcraft-energielogger hebben we het opgenomen vermogen van de consoles onder verschillende omstandigheden gemeten. Daarbij keken we naar het stroomverbruik als het apparaat is uitgeschakeld, hoeveel energie het kost om alleen het menu te laten zien, wat het kost om een filmpje te streamen via de browser of Netflix en natuurlijk wat een game spelen aan energie kost.
Console | Xbox One | Xbox 360 S (Trinity) | Xbox 360 (Xenon) | PS4 |
Uitgeschakeld |
0,3W |
0,3W |
2,4W |
0,2W |
Menuweergave |
71,3W |
62,7W |
147,7W |
77,4W |
Netflix-streaming |
74,6W |
66,5W |
141,7W |
84,7W |
Browserstreaming |
74,8W |
65,8W |
143,3W |
76,5W |
Gamemenu |
90W |
78,9W |
172,5W |
98,7W |
Gaming |
120-128W |
81W - 84W |
182W |
125W - 135W |
Stand-by |
16,2W |
nvt |
nvt |
6,5W |
Opmerkelijk aan de vermogenscijfers is dat de Xbox 360 S zuiniger is dan de nieuwe Xbox One (en PS4). De Xbox One is wel aanzienlijk zuiniger dan de originele Xbox 360.
Windows Xbox?
Voor wie Microsoft de laatste jaren heeft gevolgd, kan het geen verrassing zijn dat de user interface van de Xbox One veel lijkt op Windows 8, al is er ook veel van de Xbox 360-interface te herkennen in de menu's. Mede daardoor zullen Xbox 360-gamers snel gewend zijn aan de nieuwegeneratieconsole van het Amerikaanse bedrijf. De combinatie leidt tot overzicht en dat staat weer aan de basis van gebruiksgemak.
Populaire programma's als Netflix en Skype zijn aanwezig
Belangrijk daarbij is de invloed die je zelf hebt op de indeling van de tegels. De thuispagina van de Xbox One-interface wordt automatisch aangepast aan wat de gebruiker het vaakst gebruikt. In ons geval verschenen er al snel aparte tegels, omdat we tijdens het reviewen nog maar twee games te spelen hadden en die dus vaak startten. Er verschenen tegels voor Ryse: Son of Rome en Forza Motorsport 5, maar ook voor Netflix en Skype. We hadden die apps het vaakst gebruikt bij het testen van onder meer de stembesturing van Kinect.
Menu's die je wat minder vaak nodig hebt, maar die je eventueel toch binnen handbereik wil hebben, zijn vast te zetten met 'pins'. Die pins verschijnen links van het thuismenu en zijn dus ook snel bereikbaar. Dat is bijvoorbeeld handig voor het instellingenmenu. De My Pins-pagina is naar eigen inzicht in te vullen. We kunnen ons dus voorstellen dat veel mensen het Kinect-commando 'Xbox go home' snel zullen vervangen door 'Xbox my pins', want dat zou op termijn wel eens de completere startpagina kunnen zijn.
Via de diverse menu's van de Xbox One zijn uiteraard ook allerlei apps te bereiken, al valt het aanbod voor de Nederlandse markt nu nog wat tegen. Zoals bekend zijn er hier nog geen lokale contentdeals, want die komen natuurlijk pas als de Xbox One hier ook op de markt is. Dat betekent echter niet dat er nog helemaal geen aanbod is. Populaire programma's als Netflix en Skype zijn aanwezig en werken minstens zo goed als op andere platforms en consoles. Verder bestaat het aanbod voornamelijk uit programma's van Microsoft zelf, zoals zoekmachine Bing, Internet Explorer, Xbox Music en Xbox Video.
/i/1386247560.jpeg?f=imagenormal)
Games: Forza 5 en Ryse getest
Hoewel de Xbox One kan rekenen op een aardige line-up aan games, lijkt een 'systeemverkopende' topper te ontbreken. Racegamefans kunnen hun hart ophalen met Forza Motorsport 5, terwijl een game als Dead Rising 3 ook een specifieke schare fans heeft. Waar Sony voor de PlayStation 4 echter direct uitpakt met een nieuwe Killzone-game, ontbreekt voor de Xbox One een spel van soortgelijke statuur, al wordt dat gecompenseerd door het feit dat Microsoft zijn console met meer exclusieve titels aflevert dan Sony. Helaas hebben we nog niet al die exclusieve titels kunnen testen, maar met twee games in het bijzonder zijn we al flink aan de slag gegaan.
Forza Motorsport 5: fijne racegame
Van alle exclusieve titels voor de Xbox One is Forza Motorsport 5 waarschijnlijk de grootste en bekendste. Al sinds de aankondiging van Microsofts nieuwe console stelen de beelden van Turn 10's nieuwste racegame de show. Niet verwonderlijk, want dit is grafisch het indrukwekkendste spel dat momenteel beschikbaar is voor de spelcomputer. De rondjes die je rijdt in Praag behoren tot de allermooiste die we ooit zagen in een racegame, met dank aan de haarscherpe beelden en de soms bijna letterlijk oogverblindende lichteffecten.
Forza 5 is een prachtige eerste racegame voor Xbox One-gamers
Het spel is echter veel meer dan alleen mooie beelden. Zo is er opnieuw een glansrol weggelegd voor de mannen van het Top Gear-team. Net als voor Forza Motorsport 4 schreven de heren hun eigen teksten en wordt er dus een flinke dosis tongue-in-cheek-humor over je uitgestort in de stukjes die Jeremy Clarkson, Richard Hammond en James May vertellen. Hun tekst kan gaan over een specifieke auto of over een bepaald soort auto's, of ze leiden een bepaalde uitdaging in, in het bijzonder als je die uitdaging uitvoert op Top Gears eigen circuit.
Net als in voorgaande Forza-games verzamel je gaandeweg een aardig wagenpark en de auto's die je bezit, kun je van binnen en buiten flink aanpassen. Het spel downloadt automatisch de nodige designs en je kunt je auto's automatisch laten upgraden, al kun je dat natuurlijk ook handmatig doen. De soepelheid waarmee dit gaat, verklapt iets van de samenwerking tussen de game en de cloud, die bij het racen zelf het duidelijkst wordt. Je rijdt niet langer tegen anonieme bots, maar tegen ai-coureurs, die gebaseerd zijn op de rijstijl van je vrienden en andere Xbox Live-gebruikers. Hun Drivatars zijn je tegenstanders in de singleplayer. Zelf heb je uiteraard ook een Drivatar en als die in jouw afwezigheid goede resultaten boekt in de games van andere mensen, krijg je daarvoor in je eigen spel extra credits.
Toch gaat het uiteindelijk om het racen zelf, en daarin blijft Forza heel sterk, ook met Forza Motorsport 5. Mede dankzij de toevoeging van auto's met open wielen is er een hoop variatie te vinden in het racespel. Je begint immers met relatief trage auto's en feitelijk bieden die een totaal ander spel dan de pijlsnelle auto's. Dat houdt het levendig en boeiend. Daarin wordt het spel trouwens ook geholpen door de nieuwe controller van de Xbox One, die beschikt over afzonderlijke trillingen in beide triggers. Daarmee krijg je in een racegame als Forza 5 veel meer feedback over hoe de auto zich gedraagt. Mede daardoor is Forza 5 een prima vervolgstap voor volgers van de serie en een prachtige eerste racegame voor Xbox One-gamers.
/i/1371821614.jpeg?f=imagenormal)
Ryse: Son of Rome kon veel beter
De andere launchtitel die we al uitgebreid hebben kunnen spelen, uitspelen zelfs, is Ryse: Son of Rome. Deze game van Crytek werd door Microsoft tijdens de E3 onthuld, en maakte toen indruk door het spektakel dat te zien was en de kwaliteit van de graphics. Daarna werden de geluiden echter wisselvalliger. De game is volgens diverse andere media te eentonig en daardoor te saai, en bovendien veel te kort voor een launchgame waarvoor gewoon de volle mep betaald moet worden.
Ryse: Son of Rome vervalt helaas in middelmatigheid
In dat laatste kunnen wij de kritische reviewer of gamer geen ongelijk geven. Ryse: Son of Rome is inderdaad geen lange game en ook eentonigheid valt het spel zeker te verwijten. Toch begint de game niet slecht. In pakweg drie kwartier tot een uur krijg je, spelend als de Romeinse soldaat Marius, het vechten en de verschillende multiplier-bonussen aangeleerd. Het avontuur leidt je vervolgens langs allerlei spectaculaire gevechten, die eigenlijk maar één nadeel hebben: ze maken steeds gebruik van dezelfde gameplaymechanismen, waardoor je een groot deel van de tijd steeds hetzelfde aan het doen bent.
Dat is doodzonde, want op zichzelf werken die mechanismen goed en Ryse ziet er op de meeste punten ook nog eens goed uit. Bovendien zijn wij zelf fan van een klassieke setting zoals het oude Rome, dus dat heeft het spel ook mee. Ryse: Son of Rome heeft ons, mede daardoor, prima weten te vermaken. Ook wij kunnen onze ogen echter niet sluiten voor de genoemde minpunten. Ryse: Son of Rome is geen slecht spel en bevat bouwstenen die bij een puike game hadden kunnen horen, maar vervalt helaas in middelmatigheid.
Verder?
Zoals gezegd hebben we nog lang niet alle games die nu beschikbaar zijn voor de Xbox One kunnen testen. Zo noemden wel al Dead Rising 3, maar ook het complete aanbod multiplatformspellen hebben we nog niet in huis. Grote games als Battlefield 4, Assassin's Creed IV: Black Flag, FIFA 14 en Call of Duty: Ghosts zijn ook verkrijgbaar voor de Xbox One. Tegen de tijd dat de Xbox One op de Nederlandse en Belgische markt verkrijgbaar is, komen we hierop terug.
/i/1371115097.jpeg?f=imagenormal)
Tot slot
Stellen dat de Xbox One een console is die in de toekomst nog flink verrijkt zal worden is een open deur, want feitelijk is de machine zelf nog niet eens verkrijgbaar in Nederland en België. Toch is dat, net als bij de PlayStation 4, wel een aanzienlijk deel van het verhaal. Ook voor de Xbox One geldt dat het een console is met veel potentie, die er momenteel nog niet wordt uitgehaald. De games doen bijvoorbeeld nog weinig met de unieke features van de Xbox One, zoals de puike technologie van Kinect en de meerwaarde die de cloud kan bieden. Daarnaast zijn diverse features, zoals het live streamen van gameplay, nog niet live. Ook valt nog af te wachten hoe het uiteindelijke aanbod van apps en features eruit komt te zien als de console in 2014 daadwerkelijk onze markt betreedt.
Ook voor de Xbox One geldt dat het een console is met veel potentie
Toch betekent dat niet dat het zinloos is om al een Xbox One in huis te halen. Hoewel niet alle games uit het aanbod van hoge kwaliteit zijn, zijn er best games te vinden die de moeite waard zijn. Zeker gamers die zich in het verleden hebben vermaakt met de Forza-games, hebben in Forza Motorsport 5 een prima reden om een Xbox One in huis te halen. In de toekomst komen daar natuurlijk nog diverse exclusieve titels bij, zoals Titanfall, en dat is bepaald geen lullige troefkaart om achter de hand te hebben.
Over de prijs van de console kun je een discussie op zich voeren. De Xbox One beschikt over hardware die zeer vergelijkbaar is met de hardware van de PS4, maar is toch honderd euro duurder. Dat heeft natuurlijk veel te maken met Kinect, dat bij de prijs is inbegrepen. Is dat honderd euro extra waard? Dat moet ieder voor zich bepalen. Het geven van stemcommando's went snel en werkt dan vrij goed, al zijn er ook commando's waarmee de Xbox het moeilijk blijft hebben. De cameratechniek is prima en we zijn benieuwd hoe games in de toekomst van deze techniek gebruik kunnen maken.
Pluspunten
-
Kinect 2.0
-
Moderne features
-
Sterke interface
-
Stemcommando's
-
Diversiteit in aanbod games
Minpunten
-
Groot apparaat, externe voeding
-
Kleine minpuntjes controller
-
Xbox luistert niet altijd goed
Eindoordeel
Notitie van de redactie: in de reacties wordt (veelvuldig) gewezen op het feit dat de kostprijs van PlayStation Plus als minpunt wordt aangevoerd bij de PlayStation 4-review, maar de kostprijs van Xbox Live niet wordt meegewogen bij deze review. De reden hiervoor was dat Xbox Live al sinds de introductie geld kost, terwijl online gaming op de PlayStation altijd gratis was. Daardoor wordt het punt bij de PS4 wel opgemerkt, maar bij de Xbox One niet. Dit vinden ook wij, bij nader inzien, niet terecht, omdat we Sony in feite 'bestraffen' voor het feit dat online gaming op de PlayStation-consoles de afgelopen negen jaar gratis is geweest. Helaas is het niet meer mogelijk de scorekaarten aan te passen. Op het eindoordeel zou het in beide gevallen geen invloed hebben, maar het minpunt had bij allebei wel óf bij allebei niet vermeld moeten worden, vandaar deze extra notitie.