Inleiding
Samengevat
De grotere variant van de North heet weinig verrassend North XL en heeft naast grotere afmetingen een flink hogere prijs. Fractal heeft met de North XL een potentieel pijnpunt voor sommigen opgelost; grotere videokaarten passen veel makkelijker in deze riante behuizing. Ook de overige onderdelen mogen wat forser zijn en de koelmogelijkheden zijn eveneens uitgebreid. Helaas zijn de drie meegeleverde ventilators aan de luide kant, maar de koelprestaties zijn uitstekend. Al met al verdient de North XL geen award, maar als je de North mooi vond en wat ruimte tekort kwam, is het een logische keuze.
Voor wie de originele Fractal North een maatje te klein vond, komt de Zweedse ontwerper met een grotere versie van de North. Naar goed gebruik noemt Fractal de grotere versie simpelweg North XL, en net als de kleinere North is ook de XL verkrijgbaar in versies met een meshzijkant en met een glazen zijkant. Ook het kenmerkende houtenlattenfrontje is gebleven; bij de witte versie is dat hout van een eikenboom afkomstig en bij de zwarte uitvoeringen is het walnotenhout.
Die originele North vond ik in de review een mooie behuizing, maar eerlijk is eerlijk: misschien een beetje krap. De belangrijkste beperking is de ruimte voor videokaarten. Als je de standaardventilators voorin laat zitten, kun je kaarten tot 355mm kwijt. Voor bescheiden gpu's is dat geen probleem, maar zoals we ondervonden bij de bouw van de game-pc die we voor ons 25-jarig jublileum weggaven, is dat voor een kaart als en RTX 4080 nauwelijks afdoende. Met kunst en vliegwerk paste het allemaal maar net.
Met de North XL zul je niet tegen dergelijke problemen aanlopen. De kast is op alle vlakken een stuk ruimer opgezet, van de ruimte voor je videokaart tot die voor je moederbord en je koeling. Daar staat natuurlijk ook een hogere prijs tegenover; de North XL heeft een adviesprijs van 170 dollar, of 205 euro, gekregen. Alle varianten zijn voor die adviesprijs te koop, want Fractal maakt geen onderscheid tussen de Mesh- en de TG-versies. Of de grote versie de meerprijs waard is, bekijken we in deze review. Het korte antwoord kunnen we natuurlijk al geven; als je een grote videokaart of eATX-moederbord wil inbouwen, luidt dat: 'ja'.
:strip_exif()/i/2006502642.jpeg?f=imagenormal)
Uiterlijk en interieur
We houden het voor de XL-versie een beetje kort, want de North XL lijkt van buiten sprekend op de gewone North. De kenmerkende voorkant met de houten latjes, elf stuks tegen tien bij de North overigens, is gebleven, net als de geperforeerde panelen aan de bovenkant en in het geval van de Mesh-versie, de linkerzijkant. De frontpaneelaansluitingen bovenop zijn identiek; naast de powerbutton zitten twee audiopoorten en daar weer naast twee USB A-poorten voor 5Gbit/s. Een enkele USB-C-poort voor 10Gbit/s-snelheden zit rechts.
De XL zou niet de XL heten als de afmetingen niet flink groter waren. Die zijn bij de XL volgens Fractal 36 procent gegroeid, van 447 bij 215 bij 469 millimeter naar 503 bij 240 bij 509 millimeter. De XL is dus bijna 6 centimeter dieper, 2,5 centimeter breder en 4 centimeter hoger geworden. Dat levert inderdaad 36 procent meer inhoud op en als je de uitsteeksels zoals de poten weglaat, zelfs ruim 37 procent. Daarmee is het overigens nog geen extreem grote behuizing: Fractals eigen Define XL bijvoorbeeld heeft een flink grotere inhoud van 82 liter.
Die extra ruimte merk je aan de binnenkant. Er is plaats voor een eATX-moederbord van 337 millimeter breed, waar de North ATX-borden ondersteunde. De grootste winst, en waar je de XL primair voor zou kopen, is de ondersteunde videokaartlengte. Die is zonder ventilators voorin 413 millimeter, van 355mm voor de North. En zelfs als je ventilators of een radiator voorin monteert, heb je nog altijd ruimte voor 380mm lange kaarten. Dat is inclusief ventilators dus meer dan in de gewone North zonder ventilators; daar heb je namelijk 'slechts' 355mm.
Koeling
Aangezien de North XL een volume heeft van bijna 58 liter versus de 42 liter van de North, is er ook meer plaats voor koeling. Als je vluchtig naar de specs kijkt, zul je een toename van zes naar zeven ventilators zien. Dat is niet het hele verhaal, want in de North passen zes 120mm- of vier 140mm-fans, terwijl in de North XL inderdaad zeven 120mm-fans passen, maar de plaats voor 140mm-fans is gegroeid naar zes stuks. Voorin passen drie 120mm- of 140mm-fans en Fractal levert dan ook drie voorgeïnstalleerde pwm-gestuurde Aspect-ventilators van 140mm mee. Bovenin passen drie 120mm-fans, twee 140mm-fans of twee 180mm-fans. In de gewone North is die laatste optie voor 180mm-fans geheel afwezig. Achterop kun je zoals gebruikelijk een 120mm- of 140mm-fan monteren. In de Mesh-versie kun je bovendien nog twee 120mm- of twee 140mm-fans in een beugel monteren, speciaal om je videokaart extra te koelen.
De opties voor waterkoeling volgen de fanspecs grotendeels. Je kunt radiators van maximaal 360mm of zelfs 420mm voorin monteren en bovenin kun je 360-rads of 280mm-radiators kwijt. En natuurlijk kun je de fanpositie achterop gebruiken om een 120mm- of 140mm-miniradiator te plaatsen.
Over koeling gesproken: je cpu-koeler mag 185mm hoog zijn, een 15mm-toename ten opzichte van de 170mm in de North. Als je in de Mesh-versie de beugel met fans monteert, gaat daar wel een stukje vanaf en ben je beperkt tot een koeler van 155mm hoogte, al zul je dan waarschijnljik eerder voor een watergekoelde processor gaan. De gpu-beperkingen en die van de processorkoeler hebben we gehad, dus rest de voeding nog. Die mag 290mm lang zijn met één harde schijfkooi op de bodem en 175mm als je een tweede kooi monteert. Die kooien zijn eigenlijk beugels waar je een 3,5"- of 2,5"-drive in kunt monteren en die schroef je vast op de bodem. Daarmee heb je dus plaats voor twee 3,5"-drives en twee of vier 2,5"-drives, want twee 2,5"-drives kun je zoals gebruikelijk in beugeltjes achter het moederbord kwijt.
Testmethode
Voor de tests van behuizingen maken we gebruik van zelfontwikkelde componenten. Daarmee hebben we volledige controle over de energie of warmte die een behuizing ingaat, zonder rekening te hoeven houden met variaties die door software ontstaan. Om deze tests realistisch te houden, hebben we onze testsystemen opgebouwd zoals echte componenten zijn gebouwd. We gebruiken weerstanden onder heatsinks als warmtebron en door de spanning nauwkeurig in te stellen, kunnen we regelen hoeveel vermogen de kast ingaat. De printplaten en koeling zijn vormgegeven als reguliere componenten en waar mogelijk hebben we ook 'echte' heatspreaders en heatsinks gebruikt. Lees desgewenst de uitgebreide beschrijving en toelichting van onze testmethode; op deze pagina houden we het bij een kort overzicht.
:strip_exif()/i/2004968080.jpeg?f=imagenormal)
We testen de behuizingen met de eigen, meegeleverde ventilators om de out of the box prestaties te beoordelen. Daarnaast vervangen we de ventilators door onze eigen exemplaren, zodat we een beter beeld krijgen van de onderlinge verhoudingen tussen de kasten. Dat doen we met diverse configuraties: een high-end systeem, een basis- of mainstreamsysteem en een kantoorsysteem. Om ons geen onnodig testwerk op de hals te halen, gaan we daarbij geen kantoorsysteem in een eATX-behuizing van 200 euro inbouwen. Dat lijkt ons een weinig realistisch scenario en om dezelfde reden bouwen we geen high-end systeem met RTX 3090-equivalent in een mITX-behuizing in. Sterker nog, dat past in het grootste deel van de mITX-behuizingen niet eens.
| Systeem |
High-end pc |
Basis-pc |
Kantoor-pc |
| Processorvermogen |
200W |
100W |
65W |
| Processorkoeler |
Noctua U12A |
Noctua U12A |
Noctua L9X |
| Videokaartvermogen |
350W |
150W |
0W |
| Videokaartkoeler |
ASUS Strix 3090 |
ASUS Strix 2060 |
Geen |
| Vrm |
10W |
10W |
7,5W |
| Chipset / pch |
10W |
10W |
5W |
| Geheugen |
5W |
5W |
5W |
| M.2-ssd |
5W |
5W |
2,5W |
| Voeding |
30W |
20W |
10W |
| Totaal vermogen |
610W |
300W |
97,5W |
Naast temperatuurmetingen voeren we geluidsmetingen uit, die we in onze vernieuwde geluidarme ruimte uitvoeren. Die kamer, met zwevende vloer, en dempende wanden en plafond, heeft een noisefloor van ongeveer 12dB(A). De geluidsmeter die we inzetten, is een Larson Davis 831C met een 378A04-microfoon, die voorzien is van een voorversterker. De geluidsmeter heeft een noisefloor van 5,5dB(A), maar om een veilige marge aan te houden, durven we te stellen dat we alles vanaf 14dB(A) nauwkeurig kunnen meten. De geluidsmetingen bestaan uit het meten van de geluidsproductie van de meegeleverde ventilators op 7 en 12V, en de geluidsproductie van vier, drie en één Noctua-fan(s) op 12V. De geluidsmeter gebruiken we ook om de ventilatorsnelheden zo in te stellen dat de Noctua-fans 30, 35 en 40dB(A) produceren.
| Testoverzicht |
High-end pc |
Basis-pc |
Kantoor-pc |
| Stockfans |
Casefans 12V* |
Casefans 12V |
Casefans 12V |
| |
Casefans 7V* |
Casefans 7V |
Casefans 7V |
| |
|
| Noctua A12x25 PWM-fans |
Casefans 12V*
(4 fans) |
Casefans 12V*
(3 fans) |
Casefans 12V*
(1 fan) |
| |
x |
30dB(A)-test
(3 fans) |
30dB(A)-test
(1 fan) |
| |
35dB(A)-test
(4 fans) |
35dB(A)-test
(3 fans) |
x |
| |
40dB(A)-test
(4 fans) |
x |
x |
Bij bovenstaande tests meten we bij de scenario's met een * de geluidsproductie. Bij alle metingen loggen we gedurende vijftien minuten het temperatuurverloop van twaalf sensors: de gekalibreerde TMP117-temperatuursensors. We normaliseren de gemeten temperaturen op basis van de gemeten omgevingstemperatuur naar 22 graden Celsius. De twaalf sensors leggen de temperatuur van alle componenten in de behuizing vast, plus drie temperaturen van de behuizing: voor de cpu-koeler, achter de cpu-koeler en de temperatuur boven de videokaart. We loggen het temperatuurverloop gedurende vijftien minuten, laten de behuizingen tussentijds afkoelen en noteren in grafieken het 95e percentiel van de temperaturen.
Gebruikte temperatuursensors
- Temperatuur boven videokaart
- Temperatuur vóór cpu-koeler
- Temperatuur achter cpu-koeler
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset / pch
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm 1
- Vrm 2
Kortom, we hebben de temperatuursensors aangepast, de geluidsmetingen aangepakt en nieuwe pcb's inclusief een voeding gemaakt. Daarmee zijn we klaar om behuizingen te testen.
Prestaties: basissysteem
Het basissysteem heeft een processor die 100W verstookt en de videokaart verbruikt 150W. De systeemkoeling bestaat uit de meegeleverde, voorgeïnstalleerde ventilators of drie 120mm-Noctua-fans. Eerstgenoemde ventilators laten we op 7 en 12V draaien; de bruine ventilators laten we op 12V draaien en stellen we in op spanningen waarmee de systemen 30 en 35dB(A) geluid produceren. De bijbehorende toerentallen en spanningen voor die instellingen vind je op deze pagina.
Met de meegeleverde ventilators ingesteld op 7V is de Fractal Torrent over het algemeen nipt koeler dan de Mesh-versie van de North XL, maar veel ontlopen ze elkaar niet. Tussen de Mesh-versie van de North XL en de XL met glazen paneel is het verschil nog kleiner. Het trio staat in de grafieken steeds bovenaan. Hetzelfde beeld zien we met de stockfans op 12V; de North XL's vechten met de Torrent om de eerste plek, waarbij die laatste iets beter koelt.
Met de Noctua-fans in plaats van de meegeleverde ventilators op 12V zakken de prestaties relatief iets; de eerste paar plekken moeten vaker met andere behuizingen gedeeld worden. Met die Noctua-fans op 30dB(A) ingesteld staan de twee XL-varianten weer aardig boven in de grafieken, al lijkt de koeling van de chipset een zwakke plek. Althans, ook als de fans iets harder draaien, is die bij onze opstelling warmer dan we op basis van de overige resultaten hadden verwacht.
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Temperatuur processor
- Videokaart
- M.2-ssd
- Chipset
- Temperatuur geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-12
Alternatieve weergave grafieken
Basis - Stock 7V
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
Basis - Stock 12V
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
Basis - Noctua 12V
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
Basis - Noctua - 30dB
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
Basis - Noctua - 35dB
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
Prestaties: high-end systeem
Voor de tests met het high-end systeem schroeven we de vermogens omhoog. De processor stellen we in op 200W en het vermogen van de videokaart verhogen we naar 350W. Het totale vermogen bedraagt ruim 600W. We testen waar mogelijk met een extra Noctua-systeemfan erbij. Die Noctua-fans laten we op 12V draaien en stellen we in op een vaste geluidsproductie van 35 en 40dB(A). Ook hier geldt: de ventilatorconfiguraties, spanningen en toerentallen vind je op de pagina met de geluidstest.
Op 7V, met de stockfans, is de Torrent de enige behuizing die de North XL af en toe de baas is. Ook op 12V heeft de North XL weinig te duchten van de kasten in de vergelijking.
Als we de Noctua-fans met z'n vieren monteren om de variabelen zoveel mogelijk gelijk te trekken, scoort de North XL nog steeds goed, maar zijn behuizingen als de NZXT H7 en Corsair 6500X sterke concurrenten. Met de Noctua-fans op hun relatief stille stand van 35dB(A) kunnen weinig kasten tegen de North XL op wat koelprestaties betreft. In de 40dB(A) ontbreken beide North XL-varianten, omdat we de fans niet hard genoeg kunnen laten draaien om 40dB(A) op 50cm afstand te kunnen meten.
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Temperatuur processor
- Videokaart
- M.2-ssd
- Chipset
- Temperatuur geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
Alternatieve weergave grafieken
High-end - Stock 7V
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
High-end - Stock 12V
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
High-end - Noctua 12V
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
High-end - Noctua - 35dB
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
High-end - Noctua - 40dB
- Temperatuur voor de cpu-koeler
- Achter de cpu-koeler
- Boven de gpu
- Voeding
- Processor
- Videokaart
- Chipset
- M.2-ssd
- Geheugenmodule 1
- Geheugenmodule 2
- Vrm-1
- Vrm-2
Prestaties: geluidsproductie
De geluidsproductie meten we in onze geluidarme ruimte, met de Larson Davis 831C-geluidsmeter op 50cm van de behuizingen, in vier scenario's. We laten in eerste instantie de ingebouwde, meegeleverde ventilators zitten, sturen die op 7 en 12V aan en meten de geluidsproductie. Daarna bouwen we de vier en drie Noctua-fans in van respectievelijk het high-end en het basissysteem, en laten die op 12V draaien. De posities van de ventilators vind je in de onderstaande tabel. Let op, in niet alle behuizingen kun je vier ventilators kwijt. In het eerste scenario meten we hoe de meegeleverde ventilators klinken en in het tweede scenario met de Noctua-fans kunnen we eerlijker vergelijken door dezelfde ventilators te gebruiken.
Ventilatorconfiguraties geteste producten
We testen de behuizingen met de meegeleverde ventilators en met maximaal vier Noctua A12x25-fans. We laten de meegeleverde ventilators op hun voorgemonteerde positie zitten en de Noctua-fans monteren we indien mogelijk op de posities waar de fabrikant de meegeleverde ventilators monteert. Alle fanposities van de geteste behuizingen hebben we in onderstaande tabel samengevat.
| Behuizing |
Stock |
Highend |
| Fractal Design North XL - TG |
3x 140mm voorkant |
3x 120mm voorkant
1x 120mm bovenkant |
| Fractal Design North XL - Mesh |
3x 140mm voorkant |
3x 120mm voorkant
1x 120mm bovenkant |
| Fractal Design North - TG |
2x 140mm voorkant |
3x 120mm voorkant
1x 120mm achter |
| Corsair 4000D Airflow TG |
1x 120mm onderkant
1x 120mm achter |
3x 120mm voorkant
1x 120mm achter |
| Corsair 6500X RGB |
3x 129mm zijkant |
2x 120mm boven
2x 120mm onder |
| Fractal Design Torrent |
2x 180mm voorkant
3x 140mm onderkant |
2x 120mm voorkant
2x 120mm onderkant |
| Hyte Y60 |
2x 120mm onderkant
1x 120mm achter |
2x 120mm bovenkant
2x 120mm zijkant |
| Lian Li O11 Dynamic EVO |
geen |
2x 120mm bovenkant
2x 120mm onderkant |
| NZXT H7 Flow |
1x 120mm voorkant
1x 120mm achter |
3x 120mm voorkant
1x 120mm onderkant |
De meegeleverde en voorgeïnstalleerde ventilators zijn niet bepaald stil. Dat was met de kleinere North ook al het geval; ook toen raadden we aan om ze fors langzamer te laten draaien om het geluid wat te beperken. In de praktijk stel ik ze zelf op 30 procent in, goed voor krap 700rpm. Nog een stukje langzamer dan het toerental waarmee we op 7V meten dus; die 7V levert nog altijd 1050rpm op. Met de Noctua-fans is de North XL veel stiller. Zowel met drie als met vier ventilators gemonteerd is de kast dan de stilste in de test. Het zou dan ook fijn zijn als Fractal voortaan fans zou meeleveren die net zo goed koelen, maar wel een stuk stiller zijn. Gezien de koelprestaties in combinatie met de geluidsproductie met de Noctua-fans moet dat ook prima mogelijk zijn.
Alternatieve weergave grafieken
- Stock fans - 7V
- Stock fans - 12V
- Basissysteem (3x Noctua @12V)
- High-end systeem (4x Noctua @12V)
Toerentallen en spanningen
De geluidsmetingen zijn uitgevoerd met de meegeleverde ventilators op vaste spanningen. Niet elke ventilator is hetzelfde, dus we hebben de toerentallen van alle stockfans gemeten. De Noctua-fans laten we op 12V draaien, waarbij ze op 2000rpm werken, en op vaste geluidsproductie. Voor dat laatste hebben we de toerentallen en de daarvoor benodigde spanningen vastgelegd; dat kan je een handvat geven als je met fancurves aan de slag wilt.
| Behuizing |
Stock- ventilators 7V rpm |
Stock- ventilators 12V rpm |
Noctua-fans 30dB(A)
rpm / spanning |
Basissysteem 35dB(A)
rpm / spanning |
High-end systeem 35dB(A)
rpm / spanning |
High-end systeem 40dB(A)
rpm / spanning
|
| Fractal Design North XL - TG |
1050rpm |
1600rpm |
1620rpm / 9,5V |
1800rpm / 10,9V |
1770rpm / 10,5V |
N.v.t. |
| Fractal Design North XL - Mesh |
1050rpm |
1600rpm |
1560rpm / 9V |
1830rpm / 11,1V |
1770rpm / 10,8V |
N.v.t. |
| Fractal Design North - TG |
1050rpm |
1590rpm |
1350rpm / 7,3V |
1680rpm / 9,5V |
1590rpm / 9,2V |
1890rpm / 11,2V
|
| Corsair 4000D Airflow TG |
870rpm |
1240rpm |
1470rpm / 8,25V |
1800rpm / 10,55V |
1700rpm / 9,85V |
N.v.t. |
| Corsair 6500X RGB |
1330rpm |
2000rpm |
1290rpm / 7,2V |
1410rpm / 8,1V |
1440rpm / 7,9V |
1860rpm / 11,1V
|
| Fractal Design Torrent |
630rpm |
1000rpm |
1260rpm / 7V |
1440rpm / 8,1V |
1470rpm / 8,25V |
1700rpm / 9,9V
|
| Hyte Y60 |
640rpm |
1300rpm |
1470rpm / 8,4V |
1770rpm / 10,5V |
1560rpm / 9,2V |
1900rpm / 11,5V
|
| Lian Li O11 Dynamic EVO |
N.v.t. |
N.v.t. |
1470rpm / 8,2V |
1770rpm / 10,3V |
1710rpm / 9,9V |
2000rpm / 12V |
| NZXT H7 Flow |
N.v.t. |
N.v.t. |
1440rpm / 7,88V |
1740rpm / 9,75V |
1590rpm / 9V |
1800rpm / 10,4V
|
Prestatie-index
Om de data iets inzichtelijker te maken, hebben we indices van de tests per testsysteem gemaakt. We hebben per deeltest een index gemaakt en daarin hebben we de sensors die de meeste spreiding vertonen, het zwaarst laten wegen.
Met zijn twee 180mm-fans voorin en drie 140mm-fans onderin is de Fractal Torrent met al die fans op 7V een heel klein beetje koeler dan de North XL-kasten. Op 12V is het verschil iets groter, maar hoeft de North XL zich nergens voor te schamen. Met de drie Noctua-fans begrensd op volume is de North XL de koelste in de test en op vol vermogen een van de koelste. Het valt wel op dat de Mesh-versie lang niet altijd de koelere van de twee North XL-varianten is. Voor de superieure koeling hoef je die dus niet te kopen, tenzij je extra ventilators in het zijpaneel monteert; dat kan bij de glazen versie immers niet. Of je koopt de Mesh-versie simpelweg omdat je hem mooier vindt.
Met het high-end systeem gemonteerd is het weer de Torrent die iets koeler is met de meegeleverde ventilators, terwijl de North XL met vier Noctua-fans juist duidelijk koeler is. Sterker nog, daarmee halen we de 40dB(A) niet eens, wat pleit voor het dempend vermogen van de North XL.
- Stock-fans 7V
- Stock-fans 12V
- Noctua 30dB(A)
- Noctua 35dB(A)
- Noctua 12V
High-end prestaties
- Stock 7V
- Stock 12V
- Noctua 35dB(A)
- Noctua 40dB(A)
- Noctua 12V
Conclusie
De North XL lost een van de weinige problemen van de originele North op: de afmetingen. Wie een stevige videokaart in de North wil bouwen, moet een beetje passen en meten. Dit soort beperkingen zijn er voor de North XL niet meer. Wat moederbord, videokaart en koeling betreft kun je je uitleven in de XL.
Een andere tekortkoming van de 'kleine' North heeft Fractal met de North XL niet opgelost: de luide ventilators. Die zijn weliswaar erg effectief om de componenten in de behuizing lekker koel te houden, maar doen dat met veel te veel lawaai. Je zult ze echt behoorlijk moeten knijpen om het geluidsniveau een beetje acceptabel te krijgen, maar dat kost je natuurlijk wat koelvermogen. Erg jammer, want met andere ventilators erin, zoals met onze Noctua-test, bewijst de North XL dat stilte en goede koeling prima gecombineerd kunnen worden. Je betaalt immers wel voor die ventilators, terwijl je ze ofwel enorm langzaam moet laten draaien, ofwel direct moet vervangen.
Natuurlijk valt over smaak niet te twisten, maar het uiterlijk van de North XL moet je wel aanstaan. Het is een aparte verschijning met het lattenhouten frontje en toevallig ben ik daar persoonlijk van gecharmeerd. Een Innovatie-award gaat dit keer echter aan de neus van Fractal voorbij, want die kunnen we natuurlijk niet twee keer voor hetzelfde trucje uitdelen. De Great Value-award is met een (introductie)prijs van 200 euro evenmin van toepassing en gezien de luidruchtige ventilators is Excellent alleen op de koelprestaties, maar niet op de algehele prestaties van toepassing.
Dat neemt niet weg dat de kast een aanrader is. Zoals gezegd is het ontwerp net als bij de 'kleine' North prachtig, is de bouwkwaliteit uitstekend en zijn de mogelijkheden heel uitgebreid. En of je dan een Mesh- of een Tempered Glass-versie moet kiezen, is weer een kwestie van smaak. Voor de prestaties hoef je de Mesh niet te nemen, want die koelt nauwelijks beter, tenzij je van plan bent de meegeleverde ventilatorbeugel te benutten en zo extra ventilators aan het zijpaneel te hangen. De glazen zijkant kies je natuurlijk als je graag je hardware, bijvoorbeeld die grote videokaart die wél in de XL past, wil etaleren.
- Prijzen North XL TG
- Prijzen North XL Mesh
Laagste prijzen voor:
Fractal Design North XL - TGC Chalk White
| Winkel |
Beoordeling |
|
Prijs |
Totaal |
|
|
NBB.com
|
|
|
€ 179,99
|
€ 179,99
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Amazon.nl
|
|
|
€ 189,99
|
€ 189,99
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
bol Plaza
|
|
|
€ 189,99
|
€ 189,99
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Megekko
|
|
|
€ 199,-
|
€ 199,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Azerty
|
|
|
€ 193,05
|
€ 199,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
Laagste prijzen voor:
Fractal Design North XL - Mesh Charcoal Black
| Winkel |
Beoordeling |
|
Prijs |
Totaal |
|
|
NBB.com
|
|
|
€ 187,99
|
€ 187,99
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
CAPS
|
|
|
€ 193,95
|
€ 193,95
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Amazon.nl
|
|
|
€ 193,95
|
€ 193,95
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Azerty
|
|
|
€ 193,95
|
€ 199,90
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Megekko
|
|
|
€ 199,90
|
€ 199,90
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
:strip_exif()/i/2006509516.webp?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2006502642.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508866.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508874.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508868.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508862.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508864.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508870.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508860.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508872.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508886.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508884.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508890.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508880.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508892.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508878.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006508882.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2005501878.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2006509430.webp?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005531448.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2006468136.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/87978/crop566e036cc3e24_cropped.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/542/crop5bc8ccfca2eb4.jpeg?f=community)
:strip_exif()/i/1338715926.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005807092.jpeg?f=fpa)
/i/2005658172.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004919612.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/263315/crop592fef8caf3e6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/2395/tweakers_forum.gif?f=community){kind=small}
/u/314383/crop5dc6a4144d574_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/690373/crop619e37a86eb61_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/1006081/crop5a2704340349c_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/588118/crop65815b5e89010_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/286895/icon1.png?f=community){kind=small}
/u/292983/crop6330289843702_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/157772/crop646e49fe679e7_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/61340/crop5bef4b15a2890_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/247151/moppersmurf-60px.png?f=community){kind=small}
/u/32637/crop677ea9d840dae_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/742069/crop56d18b6cb7cae_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1434986/crop649350276f23c_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/381607/have%2520a%2520nice%2520day%2520-%2520small.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/145751/check-in-minion-small2.jpg?f=community){kind=small}
/u/217510/crop660db19c1cf7b_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/586922/crop657dfec54e087_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/526002/crop5903118017c66.jpeg?f=community){kind=small}
