Vigor
- GK71 Sonic Red
- GK71 Sonic Blue
Samengevat
De Vigor GK71 is een gamingtoetsenbord van MSI dat met zijn doorzichtige puddingkeycaps de show steelt. Het mechanische toetsenbord heeft speciale Sonic-switches die MSI samen met Kailh maakt en een lichtere aanslag dan gewone rode switches hebben. De volumedraaiknop werkt redelijk, maar voelt niet heel premium aan, net als de abs-keycaps. Op het moment van schrijven is de prijs van ongeveer 120 euro aan de hoge kant voor dit toetsenbord, maar een slechte koop doe je niet.
Samengevat
De Vigor GK71 is een gamingtoetsenbord met mechanische, blauwe switches. Die leveren een clicky geluid op dat in het geval van de Sonic Blue-uitvoering nogal luid is. Dat wordt meegeholopen door de doorzichtige puddingkeycaps die van abs gemaakt zijn en schel klinken. Die doorzichtige keycaps maken wel een imposante lichtshow mogelijk met afzonderlijke rgb-verlichting per toets. MSI heeft de Sonic Blue-switches samen met Kailh ontwikkeld en heeft ze iets lichter gemaakt dan gewone Blues. De actuatie van de switches is wel heel vroeg, ruim voor de klik, wat fouten in de hand werkt. Bugs in de verlichting en een goed functionerende, maar niet lekker aanvoelende volumedraaiknop leveren minpunten op. Ook de prijs, op het moment van schrijven ongeveer 120 euro, is een minpunt, want je betaalt te veel voor wat je krijgt: een redelijk toetsenbord.
MSI heeft met de Vigor GK71 Sonic-serie twee toetsenborden voor gamers uitgebracht. De variant met rode switches zou eerder verkrijgbaar zijn dan die met blauwe, maar de praktijk leert dat de variant met Sonic Blue-switches inmiddels al prijzen heeft, terwijl de Sonic Red-variant nog op zich laat wachten. We hebben beide toetsenborden in huis gehaald om te zien hoe MSI's nieuwe Vigor-toetsenborden, met die Sonic-switches, bevallen.
Eerst een kleine recap. MSI maakt natuurlijk al jaren gamingtoetsenborden met mechanische switches; de eerste verscheen tien jaar geleden in de vorm van de GK-601. Sinds een aantal jaar voert MSI de naam Vigor voor zijn gamingtoetsenborden en de recentste uitbreidingen in die lijn zijn de hier besproken GK71-varianten. De versie met blauwe switches, clicky dus, kost momenteel ongeveer 120 euro. De versie met rode switches, ook bekend als lineair, zal voor een vergelijkbare prijs te koop zijn.
:strip_exif()/i/2005721354.jpeg?f=imagenormal)
Beide toetsenborden zijn fullsize keyboards, met 105 toetsen dus, en hebben een duidelijk gaminggericht uiterlijk. Anders dan de overige toetsenborden in het productgamma van MSI hebben de twee GK71-modellen in de rechterbovenhoek dedicated mediatoetsen, waarbij vooral het draaiwiel voor volume opvalt. Wat ook opvalt, is de lichtshow. De toetsenborden hebben - uiteraard zou ik zeggen, want het zijn gamingtoetsenborden - rgb-verlichting aan boord. Die leds vallen extra op door de aparte keycaps die op de GK71 zitten. Dat zijn deels transparante keycaps die het licht extreem goed doorlaten. Daar kijken we zodirect verder naar en ook naar de rest van de toetsenborden natuurlijk.
De GK71 Sonic nader bekeken
MSI bouwt zijn keyboards met afgeplatte hoekjes en accenten door middel van kleurverschillen tussen de boven- en onderschaal van het toetsenbord. Boven het pijltjescluster staat het MSI-logo, maar verder heeft MSI geen opzichtige belettering aangebracht. Net links van het pijltjescluster zitten de statusleds, met rgb-leds voor numlock, capslock en gamelock. Met die laatste optie voorkom je uiteraard dat je per ongeluk de Windows-toets tijdens gamen indrukt en uit je spel knalt. De statusleds hebben een aparte locatie gekregen, maar dat heeft een reden.
:strip_exif()/i/2005733396.jpeg?f=thumblarge)
De traditionele plek ervoor, boven de numpad, wordt in beslag genomen door drie multimediatoetsen en het scrollwiel. MSI volgt namelijk de trend van de laatste tijd om een rotary encoder, ofwel een klik-draaischakelaar, in te bouwen om het volume mee te regelen. De drie andere toetsen zijn gewone microswitches en laten je media spelen en stoppen, en vorige en volgende tracks kiezen. Het scrollwiel dient om het volume te regelen en met een druk op de knop te muten. De mediaknoppen voelen vergeleken met mechanische switches wat stijf en eenvoudig aan, en het scrollwiel maakt een wat aanloperig geluid in ons rode toetsenbord, terwijl het in beide varianten niet supersolide aanvoelt.
:strip_exif()/i/2005733394.jpeg?f=thumblarge)
De switches, waarover zodirect meer, zijn gevangen in de topplaat. Daarmee is de behuizing vrij eenvoudig samengesteld, met een abs-bodemschaal en een topplaat van geanodiseerd aluminium. Dat geeft het toetsenbord de nodige rigiditeit, maar desondanks kan het redelijk torderen. Het aluminium is 1,5mm dik en is gelukkig netjes ontbraamd, zodat er geen scherpe randjes zijn. De switches zijn direct op het pcb van het toetsenbord gesoldeerd en kunnen dus niet vervangen worden. Nou ja, in theorie kan dat, maar om één switch te vervangen, moet je alles los solderen. Het pcb bestaat uit onder meer een Holtek HT32F52352 32bit-microcontroller met Cortex M0+-core en wat onboard geheugen. Daarnaast zit een GigaDevices flashchip van 512kB waarin je drie profielen kunt opslaan. Twee leddrivers zorgen voor het rgb-geweld. De stabilizers zijn Cherry-stabilizers en ze zijn met flinke hoeveelheden vet 'gelubed'.
Een minpuntje is de USB-kabel. Die is niet verwijderbaar en is met een interne stekker direct op het pcb geprikt. De kabel vervangen zal dus niet makkelijk zijn, maar de kabel zelf is wel netjes uitgevoerd en heeft een trekontlasting in de behuizing. De kabel is ongeveer 160cm lang, heeft een stoffen mantel en is voorzien van een 'ingebouwde', rubberen kabelbinder. De aansluiting is een gewone USB A-connector, met er net voor een ferrietkern om de signalen te ontstoren en in de keyboardbehuizing zitten kabelgootjes om de kabel naar de gewenste plek - links, rechts of midden - te leiden.
De switches waar we het nog over zouden hebben, zijn 'custom MSI-switches' die in samenwerking met fabrikant Kailh gemaakt zijn. Dat bedrijf maakt wel vaker customswitches voor derden, maar heel veel custimization lijkt hier niet doorgevoerd. De voornaamste claim to fame voor de Sonic Blues en Sonic Reds is hun lichte aanslag. Het zou wellicht wat cynisch zijn om te stellen dat enkel het veertje in de standaard Kailh Blue- en Red-switches vervangen is, maar daar heeft het wel wat van weg. Op de bovenste schaal van de behuizing van de switches staat het MSI-logo onder het Kailh-logo, dus de gietvorm voor de switches is wel aangepast. De switches hebben een standaard kruis om keycaps op te drukken. Een opening laat licht van onderliggende leds door en de transparante body helpt dat licht te verspreiden.
De keycaps zijn een apart verhaal, want waar de transparante switches het licht helpen verspreiden, moeten de keycaps daar nog een kruiwagen bovenop doen. Ze zijn namelijk deels transparant en dan niet in de doubleshot-met-transparante-legenda's-manier, maar met een doorzichtige onderkant en alleen een ondoorzichtige bovenkant. De onderkant lijkt van polycarbonaat gemaakt en de bovenkant van abs-plastic, maar dat is lastig met zekerheid te zeggen. Wel lijken de keycaps volgens een soort doubleshottechniek vervaardigd, want de legenda's zijn net als de zijkanten transparant. Wie weleens van puddingkeycaps gehoord heeft, zal ze erop vinden lijken. In de regel worden puddingkeycaps echter met een wat minder transparante onderkant gemaakt, zodat de lichtgloed wat subtieler is.
Praktijk
Uit de doos ogen de toetsenborden best aardig. Er zijn weinig overbodige elementen, zoals grote, brede randen en opzichtige logo's. Uiteraard vallen de mediatoetsen met volumewiel op en ook de glimmende (pc-)onderkanten van de keycaps trekken de aandacht. Zodra je de USB-stekker inprikt, valt het toetsenbord pas echt op, want die volledig kleurloze, transparante puddingkeycaps laten nogal wat licht door. Op volle sterkte is het wat mij betreft allemaal behoorlijk te veel, maar gelukkig kun je de intensiteit aanpassen.
Leuk detail is dat de indicatorledjes voor numlock, capslock en Win-lock daarbij netjes meegedimd worden. Tenminste, totdat je de verlichting uitzet, want dan branden die ledjes op volle sterkte. Een bugje dus. Ook het scrollwiel is niet feilloos, want zoals gezegd zit het wat lossig in de Blue-variant en schraapt het wat in de Red-versie.
In de doos zitten naast het toetsenbord een keycappuller en een prima polssteun. Die laatste voelt wat flimsy aan en tordeert makkelijk, maar het memory foam onder het nepleer voelt wel comfortabel aan en ook zonder magneetjes blijft de steun prima onder je toetsenbord liggen.
Wat tikken betreft had ik wat moeite met het toetsenbord met de blauwe switches. Niet dat ik iets tegen blauwe, clicky switches heb, maar mijn bezwaar heeft andere redenen. Ten eerste is het toetsenbord behoorlijk lawaaiig, zeker op een kaal bureau, zonder ondergrond. Je keyboard op een extra brede muismat gebruiken voor een klein beetje externe demping is dan ook wel een aanrader. Er is namelijk geen enkele vorm van demping in het toetsenbord aanwezig: geen foammat in de behuizing, geen gasket mounting, geen o-rings, geen siliconen, niks. En met lichte abs- (en misschien pc-)keycaps maakt dat nogal wat geluid. Daar komt bij dat de toetsen echt een lichte aanslag hebben. Ook niets mis mee en MSI adverteert het keyboard ook als zodanig, maar het is iets te veel van het goede. Het idee van een clicky switch is natuurlijk dat je voelt wanneer je een toets indrukt, dat je dus tactiele feedback krijgt.
Dat gebeurt met de Sonic Blues ook, ware het niet dat je de toets al actueert ver voordat je bij de klik bent. Tijdens heel actief gebruik is dat niet zo erg, maar vooral als je je vingers even op de toetsen laat rusten, activeer je al heel snel per ongeluk een toets. Waarom dat is, zullen we bij de testresultaten onderzoeken.
| Switch |
Sonic Blue (clicky) |
Sonic Red (lineair) |
| Actuatiekracht |
45cN |
35cN |
| Actuatiepunt |
1,4mm |
1,9mm |
| Totale travel |
3,5mm |
4mm |
Het toetsenbord met de Red-switches is ook allesbehalve stil, maar een stuk beter te behappen. Nog steeds leidt het gebrek aan demping tot flink veel geluid, maar er valt beter mee te leven. Wat de toetsen betreft, bevalt het toetsenbord redelijk. De grootste verandering die Kailh voor MSI lijkt te hebben doorgevoerd, zijn lichtere veren in de switches. Vrijwel alle Kailh Red-switches hebben namelijk een actuatiekracht van ongeveer 50cN, terwijl de Sonic Red-switches 35cN vergen. Dat is een behoorlijk lichte aanslag en ook het actuatiepunt ligt iets minder diep. Dat is gespecificeerd op 1,9mm, waar de meeste Kailh-switches op 2mm zitten. De totale travel is gewoon de standaard 4mm. Voor de Sonic Blues is het actuatiepunt een stuk minder ver, 1,4mm met een totale travel van 3,5mm. Daarmee lijken de Blues meer op een Kailh Gold-switch, maar met een actuatiekracht van 45 in plaats van 60cN.
Wel viel me op dat er behoorlijk veel speling in de stems zit. Dat betekent dat de keycaps vrij makkelijk heen en weer wiebelen. Met een meetklok kwam ik op een beweging van een halve millimeter op de x-as en een hele millimeter op de y-as. Dat ligt niet aan de manier waarop de keycaps op de 'cherry-kruisjes' zitten, maar eerder aan de toleranties in de behuizing van de switches. De keycaps zelf zitten behoorlijk strak op de kruizen. Als we er andere keycaps op proberen, lijkt dat vooral door de 'puddingkeycaps' van de toetsenborden te komen.
Van de typografie van de legenda's op de keycaps ben ik geen fan, maar dat is puur een persoonlijk punt. Nog een puntje over de software: met het toetsenbord kun je algemene effecten van de rgb-verlichting aanpassen, zoals patronen, helderheid en snelheid. Wil je echter per toets instellingen aanpassen, dan zul je MSI's Center moeten installeren. Noem me ouderwets, maar ik vind een programma van ruim een halve gigabyte om je toetsenbord in te stellen, een beetje overdreven. Wel krijg je op die manier niet alleen software voor je toetsenbord, maar direct een complete omgeving om allerlei andere dingen, zoals hardwaremonitoring en profielen in te stellen.
Testresultaten
Wat de prestaties betreft hebben we de toetsenborden met onze textureanalyzer doorgemeten. Dat apparaat laat een 'vinger' op elke toets zakken en meet exact hoever de toets beweegt en welke kracht daarvoor nodig is. Al die waarden geven we weer als kaart van het toetsenbord, met voor elke toets de gemeten waarden. Gemiddelden van alle toetsen zetten we in een grafiek, zodat je ze een beetje met andere toetsenborden kunt vergelijken.
Zoals je in de grafiek kunt zien, is de kracht om de toets naar het actuatiepunt te brengen van de MSI Sonic-switches inderdaad lager dan bij de andere. We hebben wat Kailh Red-switches, standaard Cherry MX Red-switches en twee Speed-varianten in de grafieken opgenomen. Beide Sonic-switches zijn lichter geactueerd dan het vergelijkingsmateriaal. De standaardeviatie van de blauwe switches is prima, maar dat van de rode laat wat te wensen over. Sommige switches zul je dus wat makkelijker indrukken dan andere. Bij de Sonic Blue-switches ligt het actuatiepunt veel lager dan de 1,4mm die we hadden verwacht.
- Gemiddelde kracht vereist voor actuatie
- Stdev kracht vereist voor actuatie
- Hoogste kracht vereist voor acuatie
- Laagste kracht vereist voor actuatie
De daadwerkelijke actuatiekracht, dus de kracht die uitgeoefend wordt op het punt waarop een key press wordt gedetecteerd, is gemiddeld slechts 37cN voor de rode switches en 39cN voor de blauwe. Dat is aardig on target voor de rode, die op 35cN zijn gespecificeerd, maar aan de lage kant voor de blauwe, die 45cN zouden doen. Die laatste hebben wel weer een lage standaarddeviatie, dus alle toetsen voelen aardig hetzelfde aan.
- Gemiddelde kracht vereist tijdens actuatie
- Stdev kracht vereist tijdens actuatie
- Hoogste kracht vereist tijdens actuatie
- Laagste kracht vereist tijdens actuatie
De travel, de afstand die je de toets moet indrukken om een key press te krijgen, is 1,9mm, keurig wat MSI en Kailh specificeren. De blauwe switches druk je veel eerder in dan gespecificeerd: gemiddeld op slechts 0,8mm. Dat is voorbij Speed-gebied en ruimschoots voor de klik, die pas op 1,4mm travel hoor- en voelbaar is.
- Gemiddelde actuatieafstand
- Hoogste actuatieafstand
- Laagste actuatieafstand
- Gemiddelde totale afstand
Als je benieuwd bent naar de testresultaten van alle 104 individueel geteste toetsen, kun je grasduinen in onderstaande afbeeldingen.
- GK71 Sonic Red
- GK71 Sonic Blue
Conclusie
De GK71 in zijn twee versies is een leuk toetsenbord dat inspringt op de trend van vorig jaar om elk toetsenbord van een rotary encoder te voorzien. Die worden onder meer gebruikt als volumeknop. Bij de GK71 is dat tot op zekere hoogte gelukt; de knop zit er en werkt, maar voelt niet aan als een luxe premium. De prijs is daar evengoed wel behoorlijk naar; voor een vrij standaard toetsenbord met Kailh-switches en abs-keycaps betaal je immers pakweg 120 euro.
Daar krijg je een redelijk keyboard voor terug, uiteraard voorzien van individuele rgb-verlichting per toets, wat nog eens extra zichtbaar is door de transparante puddingkeycaps. Dat die laatste van abs zijn, is een bekend minpunt, in ieder geval voor mij. Het geeft de toetsen een glad gevoel, het geluid is schel en vooral: na een dikke week werken op het Red-keyboard glimmen de alfa's alsof ze gepoetst zijn. De functietoetsen zijn nog mooi mat, maar persoonlijk vind ik dat niet bijzonder aantrekkelijk in een toetsenbord.
Ook zijn hier en daar wat bugjes en ruwe randjes te zien. De rotary encoder voelt bij geen van beide toetsenborden lekker aan en dat geldt dubbel voor de eenvoudige momentary switches onder de mediatoetsen. De verlichting is dankzij de volledig transparante puddingkeycaps erg fel en als je dat uitschakelt, branden de statusleds op vol vermogen. Verder was een afneembare kabel wel fijn geweest, al is de kabel met zijn gewoven mantel en ingebouwde kabelbinder allesbehalve slecht.
Ik heb vooral het rode toetsenbord gebruikt, wegens de eerder genoemde geluidsproductie van het blauwe. Daarbij viel de lichte aanslag inderdaad op, maar anders dan wat sommigen zeggen, is het prima bruikbaar voor gebruik buiten gaming. Tikken gaat uitstekend en de lichte actuatie en aanslag storen daar niet bij. Dat had ik meer bij gamen, waar ik vooral in rts-games regelmatig units selecteerde omdat mijn vingers iets te zwaar op de toetsen rustten. Dat 'rustend indrukken' gebeurt nog veel eerder bij de Blue-switches, waarbij ook een marginaal verkeerde positie van je vingers tot ongewenste toetsaanslagen leidt, doordat de actuatie zo licht is. Daarmee is die versie net iets problematischer in gebruik.
Al met al levert MSI met de Vigor GK71 prima toetsenborden die een lekker lichte aanslag hebben, die soms echter te licht kan zijn. De bouw is prima met de aluminium bovenschaal, al zou de volumedraaiknop wat meer aandacht mogen krijgen. Ook enige mate van demping, zoals een siliconen mat in de behuizing of wat foam, zou zeer welkom zijn om het geluid wat te beperken. De verlichting is een tijdje leuk, maar daarna een beetje veel van het goede en hoewel de transparante puddingkeycaps een opvallend effect geven, zou een ander setje niet misstaan. Ook met extra's als de prima polssteun en de verplichte keycappuller is de prijs van 120 euro nog altijd iets te hoog.
- GK71 Sonic Red
- GK71 Sonic Blue
- GK71 Sonic Red
- GK71 Sonic Blue
:fill(white):strip_exif()/i/2005687750.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/2004960342.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2005721354.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005721356.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005721358.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005733396.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005721362.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005721360.jpeg?f=imagegallery)
/i/2005713032.png?f=imagegallery)
/i/2005713030.png?f=imagegallery)
/i/2005713034.png?f=imagegallery)
/i/2005713036.png?f=imagegallery)
/i/2005713038.png?f=imagegallery)
/i/2005713040.png?f=imagegallery)
/i/2005713044.png?f=imagegallery)
/i/2005713042.png?f=imagegallery)
/i/2005713046.png?f=imagegallery)
/i/2005713048.png?f=imagegallery)
/i/2005713050.png?f=imagegallery)
/i/2005713052.png?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2004960342.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007171050.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005414756.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005394628.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005206560.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005034352.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2004819938.png?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004642258.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003960326.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2001298295.png?f=fpa)
/i/2001346815.png?f=fpa)
:strip_exif()/u/44074/avatar001.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/71414/images.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/102237/jcash.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/384807/crop64230383615bf_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/581763/crop671d464e1d270_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/25264/momentum.gif?f=community){kind=small}
/u/40481/crop63f777c898038_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/481554/crop5a9ffc5d3aef6_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/6764/cergorach.jpg?f=community){kind=small}
/u/314383/crop5dc6a4144d574_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/269054/crop6064049cee9ab_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/693272/crop55e042eae2eeb_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/410739/crop63751eb5f36c2_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/673195/crop58f270eadad40_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/3447/crop64602bcd911af_cropped.png?f=community){kind=small}