Samsung Galaxy S23 en S23+ Review

Sneller, strakker en stevig geprijsd

Hardware: eindelijk Snapdragon

Qualcomm Snapdragon 8 Gen 2 Mobile Platform for Galaxy
Cpu	1x Cortex X3, 3,36GHz* 2x Cortex A715, 2,8GHz 2x Cortex A710, 2,8GHz 3x Cortex A510, 2,0GHz
Gpu	Adreno 740, 719MHz*
Connectiviteit	Qualcomm X70 5G, Wi-Fi 6E**, BT5.3
Procedé	TSMC 4nm
*Bij de non-Galaxy versie draait de Cortex X3 op maximaal 3,2GHz en de gpu op maximaal 680MHz. **In de Galaxy S23/S23+

Alle Samsung Galaxy S23-toestellen die wereldwijd uitkomen, hebben zoals gezegd de Snapdragon 8 Gen 2, in de speciale 'for Galaxy'-uitvoering. Dat betekent een net iets hogere maximale kloksnelheid voor de snelste rekenkern en voor de gpu, dan bij de standaarduitvoering van Qualcomms snelste soc voor begin 2023. Ook zonder hogere maximale kloksnelheid zou de snelle Cortex X3 'prime'-core in de Snapdragon 8 Gen 2 volgens Qualcomm 25 procent sneller zijn dan de Cortex X2-kern in de 8 Gen 1, vorig voorjaar het topmodel.

De rest van het cpu-gedeelte bestaat bij de Snapdragon 8 Gen 2 uit een ratjetoe aan verschillend ontworpen kernen. In volgorde van rekenkracht zitten er na de 'prime'-core twee Cortex A715-kernen op de chip, met de belofte van 20 procent hogere prestaties dan bij de Cortex A710, waarvan er ook twee op de Snapdragon 8 Gen 2 aanwezig zijn. Tot slot zijn er drie efficiënte Cortex A510-kernen aanwezig. Daarmee heeft de nieuwe soc een extra 'middelsnelle' kern in plaats van een zuinige kern, zoals bij de Snapdragon 8 Gen 1 met 1+3+4-opbouw.

Qualcomm claimt dat de ingebouwde Adreno 740-gpu, voorzien van ondersteuning voor realtimeraytracing en de nieuwe Vulkan 1.3-api, liefst 25 procent sneller is dan zijn voorganger en 40 procent efficiënter is. Wat er architectureel precies gewijzigd is, blijft vaag. Opvallend is wel dat de maximale kloksnelheid veel lager ligt dan bij de Adreno 730 in de Snapdragon 8(+) Gen 1, zelfs in de speciale Galaxy-versie van de Snapdragon 8 Gen 2. Op zijn beurt was de Adreno 730 al tientallen procenten sneller dan de Xclipse-gpu in de Exynos 2200, de op sommige vlakken geavanceerde architectuur ten spijt.

In theorie veel sneller

De Snapdragon-gebaseerde S23-serie belooft in theorie dus veel sneller te zijn dan de S22-serie. Dat blijkt te kloppen als we kijken naar het resultaat van benchmarkapps die we op de toestellen hebben gedraaid, zoals Geekbench, GFXBench en 3DMark Wild Life. Gelet op Geekbench, dat de cpu-prestaties poogt te kwantificeren, scoren de S23-toestellen ongeveer even hoog als de Apple iPhone 14 en 14 Plus, een procent of tien beter dan de gemiddelde Snapdragon 8+ Gen 1-telefoon en 30 tot 40 procent hoger dan de S22-serie. In gamingbenchmark 3DMark Wild Life voert de S23-serie de ranglijst aan, met zelfs hogere scores dan Apples topmodel, de iPhone 14 Pro Max, die in tegenstelling tot de iPhone 14 en 14 Plus ook is voorzien van Apples recentste soc. Ten opzichte van de S22-serie is de score van de S23-toestellen bijna dubbel zo hoog in deze test. Bij dit soort benchmarkscores moeten we direct het voorbehoud plaatsen dat fabrikanten, waaronder Samsung, erop zijn betrapt de prestaties in praktijkscenario's te beperken, terwijl een toestel ineens wel voluit werkte als er een benchmark werd gedraaid.

Gesjoemel terzijde: ook op de Galaxy S22-toestellen werken apps tijdens normaal gebruik vloeiend, maar de Galaxy S23-serie zet daarin wel een volgende stap. Of het aan de optimalisaties in OneUI 5.1 ligt of aan de nieuwe soc; de interface wordt met duidelijk minder framedrops gerenderd op de Galaxy S23 versus de Galaxy S22, waardoor het scrollen door lijsten en wisselen tussen apps een stukje vloeiender aanvoelt. In de opstartsnelheid van 'normale' apps zit niet zo'n verschil, maar grote apps zoals games starten sneller op op de Galaxy S23. PUBG Mobile is bijvoorbeeld een paar seconden sneller klaar, waarbij het verschil verder oploopt wanneer er eerst een update moet worden gedraaid.

Iets anders dat na een poosje opvalt tijdens het gamen, is een verschil in temperatuur van de behuizing. De Galaxy S22 wordt behoorlijk heet, zeker nabij het cameragedeelte waar de soc zit, maar ook rondom de rest van het aluminium frame. Echt oncomfortabel is het net niet. De Galaxy S23 is na dezelfde workout slechts lauwwarm.

3DMark Wild Life Unlimited Stress Test - Stabiliteit
Smartphone	Cpu/soc	Gemiddelde stabiliteit in % (hoger is beter)
Samsung Galaxy S23+	Snapdragon 8 Gen 2	76,5
Google Pixel 7	Tensor G2	75,1
Apple iPhone 14	A15 Bionic	71,8
Apple iPhone 14 Pro Max	A16 Bionic	71,2
Samsung Galaxy S22	Exynos 2200	68,8
Samsung Galaxy S23 Ultra	Snapdragon 8 Gen 2	67,0
Samsung Galaxy S23	Snapdragon 8 Gen 2	63,5
Motorola Edge 30 Ultra	Snapdragon 8+ Gen 1	61,9
Samsung Galaxy S22+	Exynos 2200	55,0
Samsung Galaxy S22 Ultra	Exynos 2200	53,1

Samsung pocht in zijn persbericht met de grotere vaporchamber, die op elk model van de S23 aanwezig zou zijn. De 3DMark Wild Life-stresstest laat zien dat de prestaties na verloop van tijd constanter blijven bij de S23+ dan bij de S22+. Het tegenovergestelde geldt echter voor het kleine model, dat iets harder gaat throttelen dan zijn voorganger en een stuk minder stabiel blijft dan de S23+.

Opslag, werkgeheugen en connectiviteit

Met de overgang naar de Snapdragon 8 Gen 2, krijgt het werkgeheugen in de Galaxy S23-serie een upgrade naar lpddr5x, wat lpddr5 was bij de S22-reeks. Modellen met 256GB of meer opslag gebruiken hoogstwaarschijnlijk UFS 4.0-opslaggeheugen. UFS 4.0-chips zijn kleiner, energiezuiniger en bieden bovendien flink hogere lees- en schrijfsnelheden dan UFS 3.1, dat in de Galaxy S22-serie werd gebruikt. Dat kan in de praktijk snelheidsvoordelen opleveren bij het openen van grote apps, zoals hierboven al bleek. Als de geruchten kloppen, zou de 128GB Galaxy S23 nog UFS 3.1 bevatten, onder andere omdat Samsung geen UFS 4.0-chips zou maken met deze capaciteit. Samsung heeft ons de 256GB-versie toegestuurd, dus dat kunnen we niet direct checken.

In de onderstaande tabel zie je alle geheugenvarianten van de Galaxy S23 en S23+ en hun prijzen, die zoals gezegd omhoog zijn gegaan. Van de Galaxy S23+ is geen 128GB-variant meer te koop. Mocht je 512GB nodig hebben, dan is de S23+ de enige manier om dat te krijgen. Vorig jaar kon alleen de S23 Ultra met zoveel opslag worden besteld. Het werkgeheugen blijft ook bij de nieuwe generatie beperkt tot 8GB; dat is ruim voldoende voor een goede ervaring, maar niet zoveel als sommige Android-topmodellen, die met 12GB of zelfs 16GB geheugen zijn uitgerust.

Opslag / werkgeheugen	S23	S23+
128GB / 8GB	€ 949 (+€ 100)	-
256GB / 8GB	€ 1009 (+€ 110)	€ 1199 (+€ 100)
512GB / 8GB	-	€ 1319

Alle opslagvarianten kun je weer in alle vier mogelijke kleuren bestellen. Bij de S23 lijkt ons een 'upgrade' naar 256GB aantrekkelijk door de relatief lage meerprijs van 50 euro. Een microSD-kaartje past er immers niet in.

In de S23-toestellen kunnen wel weer twee simkaartjes, waarmee je via het nieuwe X70-modem van de Snapdragon 8 Gen 2 gebruik kunt maken van 5G. Hoewel de nieuwe soc over Wi-Fi 7-ondersteuning beschikt, is Wi-Fi 6E het maximum op de specsheet van de S23 en S23+. Misschien beschikken ze niet over de benodigde antennes. Ondersteuning voor 2,4GHz-netwerken is bij beide toestellen nog steeds aanwezig. Eerder was er wat onduidelijkheid over of de Snapdragon 8 Gen 2 die band nog zou ondersteunen, omdat Qualcomm alleen 5GHz- en 6GHz-banden noemde in zijn persbericht.

De Galaxy S23 en S23+ beschikken over Bluetooth 5.3, met codecondersteuning voor aptX, LDAC, AAC en Samsungs SSC. De aptX Adaptive-codec, die audio-overdracht zonder kwaliteitsverlies mogelijk maakt in combinatie met een geschikte bluetoothkoptelefoon en wordt ondersteund op sommige recente Snapdragon-telefoons, is in het ontwikkelaarsmenu van de S23-toestellen niet te vinden.

Net als voorgaande jaren beschikken alleen de Plus- en Ultra-toestellen in de S23-serie over UWB-functionaliteit, die je bijvoorbeeld kunt gebruiken als je een bluetoothtracker hebt. De S23+ kan je dan wijzen waar de tracker precies is als je er in de buurt bent. Het is een beetje jammer dat de S23 die functie nog steeds moet ontberen, omdat Apple hem al jaren weet te verwerken in toestellen van een vergelijkbaar of kleiner formaat.

Haptiek en geluid

Uiteraard beschikken de Galaxy S23 en S23+ weer over stereospeakers met Dolby Atmos-ondersteuning. De ene zit aan de onderkant, naast de USB-C-poort, de andere in een smal spleetje tussen het glas en het frame aan de bovenkant. Deze speaker dient ook als luidspreker voor het oor tijdens het bellen. Ondanks de kleine opening is het geluid wat eruit komt even luid als bij de onderste speaker. De klank lijkt ten opzichte van vorig jaar verbeterd, met net wat meer lage tonen. Voor telefoonspeakers klinken ze dus behoorlijk goed, waarbij de S23+ net wat harder kan en een breder geluidsbeeld biedt, doordat de speakers verder van elkaar staan.

De trilmotor van de S23 en S23+ voelt ten opzichte van voorgaande jaren ongewijzigd. Het is nog steeds een erg luxe exemplaar, dat de nauwkeurige en felle tikjes kan geven die je van een toptelefoon mag verwachten. Er gingen voor de release wat geruchten dat de S23 een mindere trilmotor zou hebben. Dat lijkt mee te vallen: de S23 kan niet minder hard trillen dan de S23+ en kan net als het grote model ook op verschillende frequenties trillen. Dat is iets wat de duurste toestellen in de S-serie al jaren hebben en wat de trilmotor van bijvoorbeeld de iPhone niet lijkt te kunnen. Samsung heeft heel wat grappige 'trilpatronen' toegevoegd die daarvan gebruikmaken, bijvoorbeeld een sirene waarbij de telefoon afwisselend hoog en laag trilt. De trilmotor kan ook meetrillen op de muziek van je beltoon. Net als op de S22-serie komen een aantal standaard belgeluiden van de k-popgroep BTS.

Al sinds de Galaxy S20 plaatst Samsung in de Galaxy S-serie een sonische vingerafdrukscanner onder het scherm. De meeste andere smartphones met een vingerafdrukscanner onder het scherm maken gebruik van een optisch exemplaar. Voordeel aan een sonische scanner is dat je het toestel ook met natte vingers kunt ontgrendelen. Je ziet het scherm ook niet telkens oplichten bij het scannen van je vinger. De snelheid van ontgrendelen is nog steeds prima bij de Galaxy S23-toestellen. Wat mij betreft zit de scanner bij beide toestellen op een fijne plek, ongeveer op een kwart van de hoogte van het scherm, maar dat is natuurlijk een kwestie van persoonlijke voorkeur.

• Volgende pagina 6. Accuduur en opladen