Het kabinet erkent dat de bewaarplicht in strijd is met een Europees verdrag. Dat zou betekenen dat de huidige wet ongeldig is, beweert Bits of Freedom. Providers zouden de metadata van hun klanten dan niet meer hoeven op te slaan en dat bovendien ook niet meer mogen.
In een brief aan de Tweede Kamer 'onderschrijft' het kabinet bij monde van minister van Justitie Opstelten de 'zienswijze' van de Raad van State dat de bewaarplicht in strijd is met het Europese Handvest van grondrechten. Maar dat is niet het hele verhaal: "Eén heel belangrijk aspect verzweeg hij", schrijft Rejo Zenger van burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom. "In onze Grondwet is geregeld dat een wet die strijdig is met internationale verdragen, zoals dat Handvest, niet wordt uitgevoerd."
Dat zou betekenen dat de wet niet meer geldig is. Providers, die gegevens over belgedrag en internetgebruik nu nog voor een periode van een halfjaar tot een jaar moeten opslaan, zouden dat niet meer hoeven doen. "Sterker nog, dat zouden ze niet eens meer mogen", aldus Zenger van Bits of Freedom tegenover Tweakers. Er is dan immers geen juridische basis meer voor het opslaan van die data.
Hoogleraar internationaal recht Willem van Genugten bevestigt dat wetten die in strijd zijn met het internationaal recht ongeldig zijn. "Wij hebben een stelsel waarin bepalingen in internationale verdragen die niet voor meerdere uitleg vatbaar zijn, rechtstreeks doorwerken in de rechtsorde", aldus Van Genugten. Een rechter zou de bewaarplicht daarmee naast zich neer kunnen leggen met een verwijzing naar het internationale verdrag.
Eerder zei het kabinet nog dat providers de data van hun klanten gewoon moeten blijven opslaan, ondanks dat de Europese richtlijn waarop de wet is gebaseerd door het Europese Hof van Justitie ongeldig is verklaard. Wel komt er een nieuwe wet, waarin het voor de overheid minder makkelijk wordt om data op te vragen.
Het kabinet liet later in een reactie weten dat het opschorten van de wet niet nodig vindt, omdat de wet al zal worden aangepast. Internetprovider Xs4all zegt desgevraagd dat het nog niet heeft besloten of het stopt met het opslaan van de metadata. "We zijn nog in overleg met moederbedrijf KPN en met onze juristen", aldus een woordvoerder van het bedrijf.
Update, 19.45 uur - Reactie kabinet toegevoegd.