Samsung start massaproductie '20nm'-geheugen

Samsung heeft zijn nieuwste halfgeleiderfabriek in Zuid-Korea in gebruik genomen voor de productie van geheugen. De fabriek zou de grootste productiefaciliteit voor geheugen ter wereld zijn. De productie van solid state-geheugen is er begonnen.

De nand-chips voor solidstate-geheugen zullen volgens een ongespecificeerd procedé worden gemaakt. Samsung spreekt van een '20nm-class'-procedé, wat een daadwerkelijke procesnode tussen 20 en 29nm inhoudt. De massaproductie van de nand-geheugenchips moet in een later stadium worden gevolgd door de productie van chips volgens een 10nm-class-procedé. Ook daarvan wil Samsung niet zeggen welke grootte de transistors hebben. Het nand-geheugen moet onder meer in opslagproducten als solid state drives en in draagbare apparatuur als smartphones en tablets gebruikt worden.

Line-16 zal een productiecapaciteit van ruim tienduizend 300mm-wafers per maand hebben. Daarvoor is een fabriek met een oppervlakte van 198.000 vierkante meter nodig, wat een investering van ongeveer 7,5 miljard euro vergde. De fabriek werd binnen een jaar gebouwd en bedrijfsklaar gemaakt; in mei 2010 werd begonnen met de bouw en in juni dit jaar werden de eerste testwafers gemaakt.

Naast de ingebruikname van de Line-16-fab kondigde Samsung aan dat het begint met de massaproductie van ddr3-geheugenchips van 2Gb, die eveneens volgens een 20nm-class-procedé gemaakt worden. In een later stadium worden ook ddr3-chips met een capaciteit van 4Gb volgens hetzelfde procedé gemaakt. Daarmee moet de productie van grotere geheugenmodules, tot een capaciteit van 32GB, mogelijk zijn.

Reacties (52)

[ChrisL1971]

kijk eens op http://www.ed.nl/economie...lanten-in-verdrukking.ece

Hoe Nederland er nog aan verdient.

[JoeriBlaau]

Voor zolang het Nederlands is.
ASML kan al langere tijd niet volledig aan de vraag voldoen.
zie nu ook de datum van het artikel, dacht dat het recent was.

[Reactie gewijzigd door JoeriBlaau op 1 augustus 2024 04:25]

[obimk1]

Een beetje fab kost tegenwoordig ongeveer zo'n 6 miljard, de 'cleanroom' bestaat vaak -grofweg- 2 gedeelten: De cleanroom zelf en de zgn 'grey aera'. In de grey area staan meestal de ondersteunende apparatuur voor de productie machines die in de cleanroom staan. Grey area is ook een cleanroom maar heeft meestal een lagere verontreinigings-klasse dan die van de productie cleanroom. De grey aera is gesitueerd in een verdieping onder de productie cleanroom. Sommige fabs hebben meerdere verdiepingen en het zijn dus reusachtige gebouwen.

De afmetingen van een fab worden eigenlijk bepaald door de afmetingen van de wafer die geproduceerd wordt. Tien jaar geleden werden nog 200 mm wafers gebruikt, een fab voor 200 mm wafer productie is beduidend kleiner dan een fab die 300 mm wafers produceert.
De fab van NXP (voormalige Philips) in Nijmegen, is een dwerg vergeleken met deze fab in Z. Korea. Maar de fab in Nijmegen werd gebouwd in het 200 mm 'tijdperk'.

[Fjerpje]

Leuke toevoeging voor diegene die meer informatie wil: http://www.youtube.com/watch?v=PecKlm6VutU

[stardusk]

Hoeveel scheelt dit nou qua energiegebruik/snelheid?

[stewie]

niets, maar het is 20% goedkoper om te fabriceren.
als performance bedrijven echt wat kon schelen dan zaten wij nu al op nog kleinere productie procedé.

[dapyroo]

Er zijn genoeg bedrijven die belang hebben bij snellere en zuinigere producten. Denk maar eens aan terugdringen van het verbruik van datacenters en de rekenkracht van supercomputers. Daar valt veel aan te verdienen. En hoe kunnen er elk jaar snellere zuinige telefoons worden uitgebracht zonder verbeteringen als dit.

Bij intern geheugen wordt hier misschien iets minder waarde aan gehecht dan aan processors, maar de procede-verkleining gaat over alle producten tegelijk.

[BvZ]

Wat zou dat vet zijn om te zien hoe de fabriek loopt.

Wel grappig dat 20nm-class'-procedé, daadwerkelijk tussen de 20 en 29nm is.

[kh65]

Ik vrees dat kruipen voor die fabriek van 198.000 vierkante meter
al erg lastig is, om over lopen maar niet te beginnen.

198.000 vierkante meter is toch wel iets van 200meter x 1000meter
en om dat rechtop te zetten op een paar schoenen...

Maar eens dat het vet zou zijn om te zien...

[Reactie gewijzigd door kh65 op 25 juli 2024 13:13]

[Iblies]

Quote uit de bron;
Housed in a 12-story building, Line-16 is the industry's most advanced and largest memory fabrication facility, with a combined workspace of approximately 198,000 square meters.

In principe een industriele flat.

Als er sprake is van een vierkant, dan hebben we het over een oppervlak van ongeveer 125x125 m.
Apart, maar niet buitengewoon.

[ozothebozo]

irrelevant maar wel een droge gedachtegang

[kidde]

Uhm, ja, wedden dat die fabriek voor geen meter loopt?

[HikariMisako]

Zelfde idee als 'de jaren 70' etc.

[Xellence]

Hoe zit het met de refresh van het geheugen met deze schaalverkleining? Moet dit soort RAM vaker gerefreshed gaan worden tegen het lekken van stroom of is dat juist minder? Ze zitten namelijk al erg dicht tegen de fysieke grens aan wat net groter is dan losse moleculen.

[Mijzelf]

Nou, 20nm is 200Å, dus het is nog ongeveer 200 atomen breed.
Ik weet alleen niet bij welke breedte een silicium halfgeleider zijn halfgeleider eigenschappen verliest. Ik zou gokken op ongeveer 10 atomen. Met evenveel isolatie erbij zou je dan tot 2nm kunnen gaan.

[tweaker2010]

"Daarvoor is een fabriek met een oppervlakte van 198.000 vierkante meter nodig, wat een investering van ongeveer 7,5 miljard euro vergde"

Dat moet wel jaren duren voordat Samsung dit terugverdiend heeft. De marges op geheugen zijn tegenwoordig al zo laag en SSD's zullen ook alleen maar goedkoper worden...

[ktf]

Net hoe je marge definieert natuurlijk. Alle fabrikanten zijn bezig hun fabs terug te verdienen, de afschrijving hoort gewoon bij de vaste kosten (edit: en dus niet bij de marge). Wat je daarna als marge overhoud is dan inderdaad maar de vraag, maar het wordt momenteel niet onder de kostprijs verkocht ofzo.

[Reactie gewijzigd door ktf op 25 juli 2024 13:13]

[robvanwijk]

Ook daarvan wil Samsung niet zeggen welke grootte de transistors hebben

Kan iemand me uitleggen waarom Samsung het over "20nm-class-procedé" en "10nm-class-procedé" heeft in plaats van te vertellen hoe groot de transistoren zijn...? Is dat omdat op deze schaal de onnauwkeurigheid al zo groot is dat de transistoren gewoon niet allemaal even groot zijn, of gaat het om concurrentie-redenen?

[bertp1]

simpele marketing. 20nm klinkt beter dan bv 25nm, en veel mensen zullen niet merken dat er 20nm-class procedé ipv 20nm procedé staat

[stewie]

marketing? niemand kan het wat schelen (afgezien van investeerders die geen kennis van zaken hebben)

[Pjotr]

Er zullen inderdaad redenen zijn om de concurrentie niet in de keuken te laten kijken.

Er zijn echter ook puur technische redenen te geven waarom er niet exact één bepaalde afmeting wordt genoemd, en dat is het feit dat de machines en gebruikte processen in de loop van de tijd verder verbeterd worden (terwijl ze al in gebruik zijn), waardoor er betere prestaties worden gehaald. Betere prestaties in de zin van kleinere afmetingen, hogere throughput etc.

[GeniusJennis]

Betekent dit dat de huidige geheugen modules van 2/4/8GB binnenkort flink afgeprijsd gaan worden?

[Meelworm]

Vond het toch al niet zo duur tegenwoordig.

http://tweakers.net/price...pOmKHerS7x7MaH9rb68wqllD8


Minder dan 40 euro 8 Gb!!!

[Reactie gewijzigd door Meelworm op 25 juli 2024 13:13]

[Fuzzillogic]

€40 voor 8Gb, dat is best duur! Gelukkig zijn er ook shops die het voor minder dan €40 voor 8GiB doen.

[kidde]

Som voor de kijkert thuis: Als de winstmarge over die €40 voor 8Gb hardware 10% is o.i.d, reken uit hoeveel GB iedere inwoner van de aarde moet kopen (en voor bonuspunten hoeveel transistors dat zijn) van Samsung zodat ze hun 7,5 miljard uit de fabriek terugverdienen.

ed: Het antwoord staat ondersteboven onderaan de pagina in lettertype 4.

[Reactie gewijzigd door kidde op 1 augustus 2024 04:25]

[robvanwijk]

Als de winstmarge over die €40 voor 8Gb hardware 10% is o.i.d, reken uit hoeveel GB iedere inwoner van de aarde moet kopen (en voor bonuspunten hoeveel transistors dat zijn) van Samsung zodat ze hun 7,5 miljard uit de fabriek terugverdienen.

4 euro / 8 GB = 0,50 euro / GB
7,5 miljard / 6,0 miljard mensen = 1,25 euro per persoon
( 1,25 euro / persoon ) / ( 0,50 euro / GB ) = 2,5 GB / persoon
Da's niet alleen voor PCs, maar ook voor mobiele devices, embedded devices en servers / datacentres / cloud / etc. Van de andere kant, er zijn ook andere fabrikanten.

Al met al vind ik het echt geen absurd getal...?

Edit:
Ow, en die bonuspunten: DDR3 is een vorm van DRAM, die gebruikt per bit geheugen slechts één transistor (en één condensator). Als de overhead (aanstuur-logica) dusdanig veel transistoren nodig heeft dat het, op 10 miljard bitjes, een wezenlijk verschil maakt, dan doe je iets grondig fout ter vergelijking: high-end multicore CPUs en de grootste GPUs zitten rond de 1 miljard transistoren, dus dat zijn om en nabij de 10 miljard transistoren.
(Gelukkig gebruikt deze fabriek waferscanners en geen electron beam, dus worden ze met talloze "tegelijk" gemaakt, in plaats van één-voor-één, dus dit getal is voor de rest redelijk nikszeggend.)

[Reactie gewijzigd door robvanwijk op 1 augustus 2024 04:25]

[ElectroDonker]

Best duur is natuurlijk relatief, zeker als je verder klikt op een product volgend op de link van Meelworm, zoals die van een G.Skill 8GB DDR3-1600 setje . Dan zie je onderaan het prijsverloop grafiekje, die aangeeft dat het in ongeveer 5 maanden van E70 naar E45 is gegaan, wat natuurlijk een enorme daling is.

Volgens mij heeft zo een prijsdaling zich ook een keer voorgedaan bij DDR2 geheugen ongeveer 1,5 a 2 jaar geleden, waarna de prijs later ook weer flink steeg. Dus, goed moment om te investeren in een partij geheugen in de verder zo onzekere economie!

[Mentalist]

Volgens mij heeft zo een prijsdaling zich ook een keer voorgedaan bij DDR2 geheugen ongeveer 1,5 a 2 jaar geleden, waarna de prijs later ook weer flink steeg. Dus, goed moment om te investeren in een partij geheugen in de verder zo onzekere economie!

Er is wel een verschil. Dat met DDR2 was twee jaar terug. DDR3 was toen al een paar jaar op de markt.

Dat is nu niet het geval. DDR3 moet nog minstens een vol jaar mee voor DDR4 er kan zijn. De final spec voor DDR4 is er pas ergens midden volgend jaar.

[Fuzzillogic]

Je mist duidelijk mijn punt. Meelworm heeft het over Gb, wat heel iets anders is dan GiB. Mag ik op een tech-site verwachten dat men de eenheden en grootheden goed gebruikt? Zeker bij een artikel over nota bene geheugen kan dat onderscheid cruciaal zijn.

[uNoTopia]

Ja je kunt daar inderdaad over gaan muggenziften... Je zou ook kunnen "begrijpen" waar meelworm het over heeft, kijkende naar zijn link. Mijn hemel. -_-


Mooi nieuws, laat dit maar snel vooruitgang boeken zodat ik over een jaartje een mooie SSD kan aanschaffen voor een mooie prijs

[boner]

da's 5 euro per GB. Een solid state disk zit nu op zijn goedkoopst rond en euro per GB en dat vinden we duur.....

[Fuzzillogic]

En je punt is? FlashRAM is een heel ander soort geheugen.

[watercoolertje]

Korte termijn geheugen, en SSD lange termijn geheugen

[YVG]

Ken ik er ook nog één !
16GB kost €80,-

Jij linkt naar 2x 4GB

1x 8GB kost toch echt nog minimaal € 67,-

[Thunderwolf1989]

2/4 GB kost nu al niet veel meer, tenminste niet de standaard snelheid.

Maar goed, vooruitgang zal blijven doorgaan toch? Over een tijdje zeggen we hetzelfde over een nog kleiner procede.

[ronh]

Mwoh, eerst moet die 7,5 miljard terugverdiend worden die ze in die fabriek hebben geinvesteerd... Dat zijn toch heel wat geheugen moduletjes!

[Ewivis]

Zo duur zijn ze nu ook weer niet hoor maar ik hoop en denk het wel !

[Verwijderd]

Nee, de huidige modulen zijn betrouwbaarder en sommige gebruikers willen best betalen voor een betrouwbaar maar kostbaarder productie proces. Nieuwe NAND geheugens hebben meestal multi-level cellen wat ze minder robuust maakt maar wel goedkoper en sneller. Of zie het zo: Wat moet een vrachtwagenchauffeur met een nieuwe snellere Ferrari? Maar dan een coureur, die kijkt daar toch anders naar.

[computerjunky]

nu maar hopen dat de prijs zakt door de toegenomen capaciteit al verwacht ik dat niet deze ''economie'' kennende...

verder kan ik niet wachten op modules van 8 gig en meer trouwens die zijn nu namelijk zo goed als niet te vinden wat jammer is aangeizien ik de combo ramdrive+ssd voor snel inladen een leuk idee vind.

[styno]

Hopelijk gaan er dan ook singlesided 4 GB DIMMS in volume gemaakt worden. Nu is het nog knap lastig om bijvoorbeeld een i5 CPU te koppelen aan 16GB ram...

[martijnnos]

Dit begrijp ik niet, dat kan toch gewoon. Heb het zelf met een i7 en 4 geheugen modules van 4GB.

[styno]

Volgens het boekje van het moederbord kan het niet: pricewatch: Asrock H61M-GE

En ik had het eerst geprobeerd voordat ik de handleiding gelezen had en het blijkt ook echt niet te werken met 4 double-sided 4GB dimms.

Volgens de kleine lettertjes op de website van Asrock:

Due to chipset limitation, if you plan to install three or four memory modules on this motherboard, please install only single-sided memory modules.

Zijn die van jouw misschien single-sided, of zie ik iets anders over het hoofd?

[Reactie gewijzigd door styno op 1 augustus 2024 04:25]