'Binnen twee jaar doorbraak van 3d-films'

Een techniek die oorspronkelijk door de Nasa is ontwikkeld om astronauten te trainen voor reparaties in de ruimte, kan er voor zorgen dat we binnen enkele jaren van realistische 3d-films kunnen genieten in de bioscoop.

Het Californische bedrijf Real D heeft een techniek ontwikkeld, Digital 3-D genaamd, die garant moet staan voor een goede 3d-beleving bij het bioscooppubliek. Het bedrijf verwacht dat in 2009 3d-films in de bioscoop gemeengoed geworden zullen zijn. Disneys Chicken Little, de eerste 3d-film die van deze technologie gebruik maakt, is een groot succes geworden. Mensen waren maar wat graag bereid om tussen de 2,5 en 4 dollar extra voor hun kaartje te betalen. Voor het gebruik van het systeem moeten in de bioscoop speciale projectoren worden geïnstalleerd. Ook zijn er speciale brillen voor de bezoekers nodig. De techniek is wel zo ver gevorderd dat de gebruikers geen vermoeide ogen of hoofdpijn zullen krijgen, klachten die regelmatig werden geuit bij de meer traditionele brillen met rode en groene glazen.

De Real D-techniek (klik voor groter)

De film wordt door speciale dlp-projector met 144 frames per seconde geprojecteerd. Voor de projector zit een scherm dat de polarisatie afwisselend afstemt op de polarisatie van de linker- en rechterlens van de 3d-bril van de kijker, zodat per oog 72 beelden per seconde kunnen worden getoond. Omdat de beelden voor het linker en rechter oog ten opzichte van elkaar iets verschoven zijn, nemen de hersenen een realistisch 3d-beeld waar. Elk afzonderlijk frame wordt bovendien driemaal herhaald, waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van de eigenschap van menselijke ogen om beelden een fractie van een seconde 'vast te houden'. Daardoor krijgt elk oog, net als bij een normale filmvertoning, 24 unieke beelden per seconde aangeleverd, en dankzij de hoge afbeeldingsfrequentie worden de beelden door de hersenen aaneengesmeed tot een rustig en flikkervrij beeld.

Een filmstudio is ongeveer tien tot vijftien miljoen dollar bovenop de normale productiekosten kwijt om een 3d-film te maken. Een bioscoop moet daarnaast 30.000 dollar per jaar per scherm ophoesten voor het gebruik van het Real D-projectiesysteem. Gezien het succes van Chicken Little en drie andere 3d-films, waaronder Meet the Robinsons en Monster House, lijken deze bedragen een verdere opmars van de techniek niet in de weg te staan. Op dit moment zijn er in de VS 700 schermen met Real D-technologie in gebruik; het bedrijf verwacht dat dit aantal in 2009 tot ongeveer 5000 is gegroeid. Bekende filmstudio's als DreamWorks, het bedrijf van Steven Spielberg, en Walt Disney hebben al aangegeven films in het Real D-formaat uit te zullen brengen. Aan het einde van dit jaar wordt U2-3D, een registratie van de Vertigo-tour van de band U2, verwacht. Deze film moet laten zien dat de techniek niet alleen voor animaties geschikt is.

Reacties (96)

[rodie83]

Het maakt een film wel een andere belevenis. Zeker de wat meer actionpacked kunnen van deze techniek profiteren om het een en ander nog spectaculairder were te geven.

Als filmliefhebber zie ik helaas wél gebeuren dat er films gemaakt gaan worden op basis van deze techniek - waardoor niet de film, maar het3d gebeuren erom heen op de eerste plek komt te staan. Dat is één keer leuk, twee keer leuk, maar daarna niet meer. En hollywood haar melktechniek kennende...

[LessRam]

Ach dat is maar even. Ik zal zeker naar de eerste film in Real-D kijken in de bios. Maakt niet uit welke film. Maar eenmaal die ervaring rijker, ga je alleen nog maar naar goede films.

Jaws 3D hoevelen gingen wel niet naar de bios voor de effecten.

Jurrasic Park.... hoevelen gingen er wel niet heen alleen al voor het Dolby Digital effect ?

Hoeveel mensen hebben wel niet naar Michael Jackson gekeken in Disney ? Alsof dat zo'n goed verhaal was.

Hoeveel mensen gaan 100den kilometers rijden om pas bij het Omniversum te zien welke film er draait op dat 360 graden doek ?

Die dingen doe je 1 keer en dan is de lol eraf, en ga je weer voor de kwaliteit van het verhaal.

[XyritZz]

Ik vraag me wel af hoe ze dat doen voor mensen die al een bril dragen, 3d is leuk maar niet onscherp

Overigens denk ik dat kotszakjes bij oorlogsfilms met veel gore wel gewenst gaan worden voor de mensen met zwakke magen

[Anoniem: 175502]

een speciaal formaat zodat je hem voor of achter je bril kunt zetten, lijkt me het makkelijkst

[Belboer]

Ik heb hier zo'n bril liggen. Die komt uit Disney World waar ze deze techniek gebruiken voor de Muppets 3D show. Het kan overigens ook gebruikten zijn want het is al een jaar of 9 geleden en ik weet niet of die show nog draait. Het is dus niet echt nieuw, behalve dat gewone bioscopen dit nu ook kunnen gebruiken. Ik kan je zeggen dat die polariserende bril nooit achter je gewone bril gaat passen. Sterker, het ding is zo groot dat ie met gemak voor je bril past :-)

EDIT

Even een foto gemaakt van de bril met een zonnebril erbij te vergelijking: foto
En volgens wikipedia is Muppet Vision 3D open sinds 1991...

[StGermain]

In het science museum in Londen kan je 3D films gaan zien, je krijgt een grote bril die je probleemloos over je gewone bril kan zetten (ik ben zelf een brildrager). Het effect is verbluffend, alles ziet er echt uit, niet meer te vergelijken met de roodgroene brilletjes van vroeger...

[fevenhuis]

Of een 3D versie voor slechtzienden, waarbij de scenes uitgebrult worden door een schermvertaler.

[Microkid]

Ja, Muppet 3D vision is nog steeds open (in Orlando ten minste). Vorig jaar geweest en inderdaad vreselijk leuk om dit in 3D te zien.

[b_buster]

Voor brildragers zijn er van die speciale "clip-ons", althans die gebruiken ze bij ons op het werk tenminste.

[Anoniem: 170506]

Dat is het zelfde in de game industrie, niet game play maar graphische effecten staan boven op de prioriteiten lijst.

Als dat met de film industrie net zo is, blijf ik liever 2D kijken. Beter 2D een goed verhaal dan 3D een slecht verhaald.

[Anoniem: 8046]

Is een goed verhaal afhankelijk van 2D of 3D?
Dacht van niet.
Het geeft je wel een andere belevenis maar het doet niets aan het verhaal.

[Cyberwizzard]

Leer lezen: er wordt niet beweerd dat 3D slechte verhalen geeft maar dat Hollywood met dollartekens in de ogen de meeste resources in het 3D maken van een film gaan gooien ipv het geld te steken in de kwaliteit van de film/verhaal.

Denk Jurassic Park, deel 1 was geweldig maar tegen de tijd dat je bij deel 3 bent is al het geld in de special 3D effects gegaan en het verhaal uitwerken was schijnbaar niet belangrijk...

Dan ben ik het Melvin eens, dan kijk ik nog liever wat langer tegen 2D aan dan dat ik craphola films moet gaan kijken...

[FuzzyLogic66]

In het begin (lees: eerste jaar, misschien ook de tweede) zal dit inderdaad het geval zijn. Maar daarna zal de techniek zo ingeburgerd zijn dat mensen minder naar de bioscoop zullen gaan om een film te zien met een slecht verhaal te kijken. Dan zullen filmmakers opnieuw veel geld in het verhaal steken. Maar dat er in het begin veel films met slechte verhalen komen, dat wel.

[elmuerte]

De techniek is wel zo ver gevorderd dat de gebruikers geen vermoeide ogen of hoofdpijn zullen krijgen, klachten die regelmatig werden geuit bij de meer traditionele brillen met rode en groene glazen.

Rood-groen is zoooo 1980 en ouder.
Al meer dan 10 jaar is er al 3D doormiddel van polarisatie.
IMAX-3D is daar een goed voorbeeld van.
Wings of Courage uit 1995 was de eerste IMAX-3D film die ik gezien heb die gebruik maakte van gepolariseerde beelden.

[LessRam]

Zo jaren 80 en ouder......

Doet me opeens denken aan het eerste 3D gebeuren op de TV..... Remi: Alleen op de Wereld.

[Sjaaksken]

Al meer dan 10 jaar is er al 3D doormiddel van polarisatie.
IMAX-3D is daar een goed voorbeeld van.
Wings of Courage uit 1995 was de eerste IMAX-3D film die ik gezien heb die gebruik maakte voor gepolariseerde beelden.

aaah nostalgie, die film heb ik toen ook dat jaar gezien, kudos for bringing up good memories.

[TweakMij]

Of voor privegebruik:
nieuws: Kamergrote 3d-displays voor next-gen gamen

[RM-rf]

Ik denk dat dat best wel een belangrijke rol meespeelt.
dat de techniek voor thuisgebruik voorlopig nauwelijks toepasbaar en zeer duur zal zijn (zeker nog 10 tot 15 jaar)

een film die deze 3D techniek gebruikt zal toch grotendeels het moeten hebben van de opbrengst in de bioscoop en vrijwel geen inkomsten halen uit de DVD verhuur en/of verkoop ...

dat is nu net de extra opbrengst die veel filmen absoluut hard nodig hebben en waaraan de studio's het meeste verdienen ...

wat dat betreft vrees ik dat studio's toch niet volop in de nieuwe techniek 'willen' investeren zolang er geen thuisvariabnt van bestaat en men ook daarna met DVD verhuur/verkoop goed kan verdienen ...

daarom vermoed ik dat dit een leuke 'gadget' blijft die misschien het bioscoopbezoek kan sterken (zoals Imax of allerlei andere 'experimenten', o.m. met reuk en andere zintuigen beinvloeding) ....
maar dat de werkelijke topfilms domweg 2D blijven, omdat met 2D gewoon véél meer te verdienen zal blijken te zijn.

[levia10]

Het kan ook al jaren zonder brilletjes of whatever aan gear op je knar:

3D autostereoscopic (no-glasses) displays

Philips timmert ook aan de weg met dat soort displays en ik denk zelf dat wanneer deze displays van 2600 euri zouden zakken naar 500 euri het vooral in de gamerswereld een enorme hit wordt.

[Anoniem: 199900]

Voor gaming is een 3D virtuele omgeving thuis al mogelijk.

Op Tomshardware.com was er een tijdje terug een how-to/review over hoe je thuis zelf met gebruik van een digitale projector, een EDimensional brilletje, een hardware parallax converter en nog een en ander een wall-sized 3D game-omgeving kunt maken. Het zag er best cool uit en ik zou het ook wel eens willen proberen. Alleen kost alles samen toch nog wel wat euro'tjes, tenzij je een 1500-tal euro niet veel vindt.
In het artikel worden verder een hele reeks games getest.

Hier nog een linkje: klik hier voor de howto/review op THG.

[aequitas]

Ik had dit jaren terug bij mijn elsa erazor III kaartje een 3d revelator http://www.hardware.info/images/old/reviews/000052-05.jpg

Heel leuk systeem en werkte automatisch op opengl spellen.

Ging helaas stuk en mijn monitor ondersteunde de hoge frequentie van 160 niet (2x normale resolutie wegens knippereffect) dus dan krijg je al snel koppijn.

[Daikiri]

deze techniek is alweer zo oud, ik snap de nieuwswaarde niet echt, vele atractieparken gebruiken deze techniek al,

ik zie namelijk niet echt het verschil tussen de panda droom bv..., maar oke, leuk, gaat het over 3 jaar misschien in de bios komen, maar als men zegt 3 jaar, dan bedoeld men vaak dat het 5 jaar gaat duren.. en nog vaker is dat het gewoon niet komt.

[Anoniem: 205129]

Ik snap de nieuwswaarde ook niet erg.
2 of 3 jaar geleden was ik in de 3D-bios in Berlijn. Daar lieten ze een voorstuk zien van de eerste speelfilm die volledig in 3D zou zijn. Ik meen dat het om "The Aviator" ging.
Van de 3D versie van deze film heb ik nooit meer iets gehoord, maar de teaser was erg indrukwekkend.

Misschien is de enige nieuwswaarde van het bericht dat de productie van zulke films goedkoper kan.
En vooral niet te vergeten, dat de projectoren goedkoper kunnen.

[Anoniem: 154505]

Helemaal mee eens. Dit soort berichten is commerciele push om vraag te creeren. Ongelofelijk dat het door de redactie is geraakt. Dat ze een zinvolle toepassing aanbieden en dan zien we wel of het top of flop is. Aan tromgeroffel hebben we niets.

[Velly2007]

Volledige geanimeerde 3D films kunnen redelijk eenvoudig vertaald worden naar 'echt 3D' zien in de bioscoop. Kwestie van een extra camerastandpunt uitrekenen een paar centimeter vanaf de 1e camera.
Documantaires zonder veel nabewerking (alleen eenvoudige kleurcorrectie) zijn d.m.v. een speciale camera ook direct in '3D' te draaien.
Maar voor alle andere speelfilms wordt dit een waanzinnig dure grap: Elke film wordt tegenwoordig flink onder handen genomen in de postproductie; digitale effecten, kleurcorrectie met diverse masks etc. Dit moet nu 2x gedaan worden (linker & rechter beeld) en op de juiste locatie in '3D-space', anders zweeft een effect ergens los in de ruimte i.p.v. op de plek waar die moet zitten.
Een 'eenvoudige' mattepainting als achtergrond kan ook niet meer; dat ervaar je nu direct als een plat schilderij achter de set. De mattepaintings moeten dus ook in 3D gepaint gaan worden....

[SuperDre]

Je moest eens weten wat tegenwoordig mogelijk is met ingewikkelde berekeningen/programma's en hele snelle computers, zonder dat je de werkelijke 3d data beschikbaar hebt... Maar je hebt gelijk, bij een 3D animatiefilm scheelt het heel veel tijd ja...

[GENETX]

Moet idd vrij simpel te doen zijn. BIjn mij zit een jongen in de klas die filmpjes voor een kerk hier monteert. Nu ging ook zij een 3D filmpje maken. Ze hadden 2 exact gelijke camera's (dat is dan wel nodig) en daarmee kunnen ze dat doen. Grote bas box er bij op een onhoorbare frequentie om de stoelen daar te laten trillen. Belooft echt iets heel moois te worden.

[Weltschmerz]

Hoe zit het met bezoekers die zelf al een bril hébben? Ik heb zelf L -1,5 R-2,0 en zonder mijn bril zou het dus misschien wel 3D zijn, maar wel blurry, en dat is dan ook weer behoorlijk vervelend...

[Andros]

Ik heb -7 (beide ogen). Zonder bril kan ik net zo goed me ogen dicht doen, dan is het een en al waas...

[MrSnowflake]

Hoe werkt dit voor mensen waarbij de ogen verder uitelkaar of dichter bij elkaar staan? Ze maken welliswaar hun 3D beeld op dezelfde manier, maar hun ogen staan anders gepositioneerd, waardoor hun 2 beelden meer verschillen als de beelden die geprojecteerd gaan worden. Zullen ze dan niet eerst moeten aanpassen om in alle rust van deze 3D films te genieten?
En hoe zit het met beweging? Als ik naar stereografische foto's kijk heb ik goed 3D zicht, maar als ik mijn hoofd licht beweeg is het beeld niet meer helemaal juist en krijg ik extra 'stress' op mijn ogen omdat het beeld er vreemd uitziet. Ik kan me inbeelden dat stereografisch naar foto's kijken (zonder extra hardware dus wel) anders is als naar zo'n 3D film kijken, maar als mensen pijn aan de ogen gaan krijgen, zal het niet echt een geweldig succes worden.

[Xenan]

Doorbraak over 2 jaar? Ja, dat zeiden ze ook van HDTV op de Firato van 1990. We weten hoe dat gegaan is.

welnee, dat wordt zeker 2022 voordat het mainstream is. Ja, er zullen eerder 3D bioscopen zijn met deze nieuwe techniek, maar met oude technieken bestonden 3D bioscopen al sinds de jaren 50.

[Xyphoid]

En wie gaat er weer als eerste gebruik van maken? Juist, de porno industrie Die waren ook als een van de eerste met multiple angles op DVD. Al heb ik dat nog nooit in het echt gezien (die multiple angles dan he ).