OM: pro-Russische hackgroep betaalde 17-jarige voor spioneren met wifisniffer

Een 17-jarige jongen werd vermoedelijk betaald door een aan de Russische overheid gelieerde hackersgroep om te spioneren met wifisniffers. Dat meldt het Nederlandse Openbaar Ministerie. De jongen werd recent met een leeftijdsgenoot aangehouden. Er is ook een derde verdachte.

De 17-jarige hoofdverdachte stond vermoedelijk in contact met een aan de Russische overheid gelieerde hackersgroep en met twee 17-jarige jongens die in Nederland wonen, schrijft het OM. De hoofdverdachte zou zijn twee leeftijdsgenoten instructies hebben gegeven om op meerdere plekken in Den Haag wifi-netwerken in kaart te brengen. De Telegraaf schreef eerder dat ze onder meer langs ambassades en de hoofdkantoren van Europol en Eurojust liepen.

De informatie die de twee 17-jarigen verzamelden, werd volgens het OM weer door de hoofdverdachte gedeeld met de pro-Russische hackgroep. Hier werd hij volgens het OM voor betaald, al is het niet duidelijk hoeveel hij hiervoor zou hebben gekregen. De gedeelde informatie zou gebruikt kunnen worden voor digitale spionage en cyberaanvallen.

Het OM zegt zeer terughoudend te zijn in het delen van verdere informatie, omdat de drie verdachten nog jong zijn. Wel zegt het OM dat er op dit moment geen aanwijzingen zijn dat er 'andere personen uit de omgeving strafrechtelijke betrokkenheid hebben' bij de zaak. "Ook zijn er vooralsnog geen aanwijzingen dat er druk is uitgeoefend op de verdachte die in contact stond met de aan de Russische overheid gelieerde hackersgroep."

Verder meldt het OM dat een van de 17-jarigen 'onlangs' is verhoord en dat er bij hem gegevensdragers in beslag zijn genomen. Deze verdachte is verder niet aangehouden 'vanwege zijn beperkte rol in de zaak'. De hoofdverdachte werd samen met de overgebleven verdachte op 22 september aangehouden, waarbij de hoofdverdachte 14 dagen in de jeugdgevangenis heeft gezeten. Sinds 8 oktober heeft hij huisarrest, tot 27 oktober. De andere verdachte zat tot 8 oktober in huisarrest.

Reacties (56)

[Robbierut4]

Ik snap niet helemaal waarom die kinderen hiervoor zijn ingezet.

Rusland heeft voor zover ik na kan gaan een ambassade in Nederland. Dus ook politiek onschendbare mensen hier rondlopen.
Waarom zijn die niet gewoon ingezet om ff rond te lopen met een flipper zero?

[this]

Politieke onschendbaarheid heeft ook zijn grenzen. En hiermee zou Rusland hun diplomatieke relaties met Nederland enorm onder druk zetten.

[jimmy_dg]

En hiermee zou Rusland hun diplomatieke relaties met Nederland enorm onder druk zetten

En dat is nu niet gebeurt?

[SomerenV]

Met harde bewijzen komen is in een geval als deze waarschijnlijk al een stuk lastiger. Van hackersgroepen wordt vaak vermoedt dat ze opereren in opdracht van een bepaald land, maar niemand van de groep of het land zal het erkennen. Als iemand van de ambassade dit geintje zou flikken wordt ontkennen toch wel wat lastiger

[Powerblast]

Als ze een diplomaat dit laten uitvoeren wordt hij waarschijnlijk alsnog het land uitgezet en geef je ineens ook als land toe dat je er mee bezig bent. Met deze jongens kunnen ze nog altijd gewoon ontkennen.

[RoamingZombie]

Als ze hun diplomaten hiervoor inzetten kunnen ze niets ontkennen. Als ze lokale tieners gebruiken kunnen ze het op een derde partij schuiven.

[ABD]

Russen zijn meesters in vertwijfeling te zaaien. Als men daadwerkelijk Russen inzet, kan men aangewezen worden als schuldig. Nu kan men blijven ontkennen. Er zullen altijd mensen zijn die twijfelen aan de beweringen van de geheime dienst.

Russen hebben weinig scrupules, ze trainen zelfs dolfijnen. Ze zijn bovendien heel praktisch ingesteld. Waar de Amerikanen miljoenen uitgaven om een pen de ruimte in te sturen, namen zij een potlood mee. In dit kader zou je het kunnen zien; een paar honderd euro uitgeven aan een paar tieners of jarenlang een dubbelspion opleiden en daar bakken met geld aan uitgeven.

[luxebenen]

Waar de Amerikanen miljoenen uitgaven om een pen de ruimte in te sturen, namen zij een potlood mee.

Er is alleen niet veel waar van dit verhaal. De Space Pen is ontwikkeld door een extern bedrijf met eigen geld. De Russen hebben die pennen later ook gebruikt voor hun eigen ruimtereizen

https://www.scientificamerican.com/article/fact-or-fiction-nasa-spen/

[jaxxil]

En potloden gebruiken in de ruimte is een extreem slecht idee omdat grafiet elektrische geleidend is en het zonder zwaartekracht overal heen zweeft.

[ABD]

Ja, en? Alsof dat ze wat uitmaakt? Reizen in de ruimte is een nog slechter idee. Daar gaat een mens heel snel dood. Het ging om de prestige, de eer van de natie.

[Reactie gewijzigd door ABD op 18 oktober 2025 05:09]

[ABD]

Dank je, dit is precies hoe Russen te werk gaan. Twijfel zaaien en anderen laten ontkennen hoe het zit.

Prigozjin, Navalni, Levin-Oetkin, Starovojt, Yandarbiyev, Litvinenko en de lijst is veel langer. Allemaal gestorven aaneen natuurlijke dood. Persoonlijk heb ik nog nooit defenestratie meegemaakt, maar in Poetins cirkel is het doodnormaal.

[Reactie gewijzigd door ABD op 18 oktober 2025 04:59]

[Pyronick]

De discussie over potloden of Space Pens is inderdaad irrelevant. De echte kern zit in de Russische modus operandi en de cultureel-strategische denkwijze die dit soort operaties stuurt.

De inzet van een 17-jarige via een pro-Russische hackgroep is een schoolvoorbeeld van hybride, asymmetrische oorlogsvoering: maximale verstoring en plausible deniability creëren met minimale middelen.

Dit gedrag vloeit voort uit een cultureel en strategisch circulair tijdsbesef, in scherp contrast met onze westerse, lineaire beleving van tijd. Terwijl wij het verleden als afgesloten zien (een Duitser voelt zich bijv. niet verantwoordelijk voor zijn overgrootvader), zien velen in Rusland de geschiedenis als een reeks terugkerende cycli: het verleden is altijd aanwezig in het heden. Deze diepe, melancholische band met de geschiedenis stelt hen in staat om met strategisch geduld te opereren. Korte termijn verliezen zijn acceptabel, omdat het einddoel, het herstellen van invloedssferen, een kwestie van de lange adem is. Juist onze focus op snelle resultaten en het heden wordt hierdoor een zwakte die ze strategisch uitbuiten. Het gaat niet om de techniek, maar om de strategie van verdeel en heers en het ondermijnen van ons vertrouwen vanuit een totaal ander tijdskader.

[synoniem]

Het zou gaan om een aan de Russische overheid gelieerde hackersgroep en niet om een Russische inlichtingendienst. Ik ga er vanuit dat die laatste al over die informatie beschikken.

[voske]

De vraag is misschien hoe dun het onderscheid is tussen zo'n gelieerde hackersgroep en een inlichtingendienst Zo zijn er omschrijvingen van APT28 als een aan de Russische overheid gelieerde hackersgroep en als cybereenheid van een Russische inlichtingendienst (zoals eerder dit jaar door de MIVD).

[Hans1990]

Overheid kan ontkennen dat ze er iets mee te maken hebben. Men treft nu willekeurige jeugd aan, maar wie er dan in Rusland welke opdracht geeft is niet duidelijk. En vanuit NL kom je daar waarschijnlijk niet zomaar achter (of gaan ze sowieso niet prijs geven in deze rechtzaak).
Beetje in dezelfde lijn als dat grotere criminelen steeds kleinere boefjes inhuren, totdat je 1 iemand hebt die de vuile was moet buiten hangen. De rest zal ontkennen dat ze er iets mee te maken hebben.

Tenslotte kan je er al van uit gaan dat inlichtingendiensten bepaalde diplomaten e.d. extra in de gaten houden [**]. Zij hebben namelijk bepaalde priviliges die ook een geheime agent niet zomaar bereikt. Bvb: tijdens een staatsbezoek zijn andere staatshoofden een van de weinige mensen die in direct fysiek nabijheid bijelkaar komt. Ik zet dan even mijn aluhoedje op: na de Putin-Trump bijeenkomst in Alaska en Trump's opvallende radiostilte zo'n 2 weken later, gingen er wel wat geruchten rond dat deze met elkaar te maken kunnen hebben gehad (denk aan vergiftiging o.i.d.).

Nu zijn er genoeg redenen om aan zo'n alu-hoed theorie te twijfelen (waaronder risico's en vergelding gevolgen als ze wel dit verband leggen). Daarvoor zijn diplomaten "teveel waard". Maar een paar willekeurige jongens uit NL? Daar zullen die hackergroepen in Rusland echt niet wakker om liggen. Ze zullen waarschijnlijk meer balen dat ze nu geen nieuwe informatie meer krijgen.

[**] Ik moet hier mee ook denken aan cadeautjes zoals "The Thing" die werd gedoneerd van Rusland aan Amerika. Niet alleen een mooi afgewerkt kunstwerk, het bleek ook een passieve spionage mic te bevatten wat een van de voorlopers is van RFID. Mooi pronkstok voor in de diplomatieke vergaderruimtes!

[Reactie gewijzigd door Hans1990 op 18 oktober 2025 02:24]

[R.ik]

Omdat een Flipper Zero alleen sub GHz doet, geen wifi ranges

[DigitalExorcist]

Daar heb je het Flipper Zero WiFi Devboard voor, met de Marauder firmware...

Heb ik van horen zeggen natuurlijk, niet alsof ik zelf zo'n ding hier op m'n bureau heb liggen kennis daarvan heb ;)

[jaxxil]

Maar alleen maar 2.4Ghz via het dev board en Marauder, dus waarschijnlijk wil je iets anders gebruiken voor je internationale spionage!

[XL79]

Daar heb je toch wel mods voor?

[ShadLink]

Een flipper zero is hooguit high tech speelgoed vergeleken met wat hackers gebruiken ;)

[DigitalExorcist]

Een Wifi sniffer kan je met een Flipper Zero prima doen. Ook gewoon met een Raspberry Pi Zero W2 trouwens als je dat zou willen. Devboard aan je Flipper en een GPS-addon eraan sleutelen voor een paar euro en je kan wardriven. Of je bestelt een Pineapple bij Hak5 of zo.

_{Heb ik van horen zeggen, uiteraard.}

[Reactie gewijzigd door DigitalExorcist op 17 oktober 2025 21:20]

[BlueBird022]

Inderdaad, vreemd!

[Bor]

Rusland heeft voor zover ik na kan gaan een ambassade in Nederland. Dus ook politiek onschendbare mensen hier rondlopen.

Diplomatie != spionage. Dat lijkt mij evident. Denk je dat landen vrijwillig spionnen van andere landen toelaten?

[Gamebuster]

Wat moet je met wifi netwerken in kaart? "De gedeelde informatie zou gebruikt kunnen worden voor digitale spionage en cyberaanvallen." Hoe dan?

[Reactie gewijzigd door Gamebuster op 17 oktober 2025 18:28]

[themadone]

Als je de mac adressen van de Access points weet, kun je vrij makkelijk merk achterhalen. Afhankelijk van de gemeten sterkte kan het ook zomaar zijn dat je kan bepalen of het wel of geen nut heeft om daar in de buurt te gaan zitten met je laptop of iets dergelijks. Netwerk namen geven soms veel te veel informatie etc etc.

Vroeger ging je rondrijden om gratis internet te hebben, tegenwoordig is het gewoon onderdeel van de inventarisatie van je target.

Social engineering is zelfs mogelijk als je de netwerk namen kent etc.

[Noxious]

Alternatief kan het natuurlijk ook gewoon de eerste stap zijn in de recruiting van een asset. Een relatief onschuldige actie is het begin van de glijdende schaal.

[baseoa]

"WiFi-netwerken in kaart brengen"? Zoals wat mensen ook voor de lol doen op bijv. https://beacondb.net voor locatiebepaling (als alternatief op Google/Apple-diensten)?

Wat trouwens weinig mensen weten is dat veel WiFi-netwerken verklikken of je thuis bent. Niet alleen aan de signalen te zien, dat is een stuk geavanceerder maar kan natuurlijk ook, maar simpelweg in de beacon frames wordt vermeld hoeveel apparaten er verbonden zijn. Dit is voor betere load-balancing handig, maar je kan dan ook makkelijk uitlezen of er nu minder apparaten verbonden zijn in huize Ziggo7718 dan toen je de vorige keer langsliep (ctrl+f BSS load https://mrncciew.com/2014/10/08/802-11-mgmt-beacon-frame/)

[Reactie gewijzigd door baseoa op 17 oktober 2025 18:33]

[this]

Interessant, is dat iets dat wifi hotspots kunnen afzetten in hun instellingen? Of is dat noodzakelijk voor de goede werking van wifi?

[baseoa]

Noodzakelijk sowieso niet voor thuisgebruik. Op een conferentie met honderden clients en een handjevol access points is het eerder relevant, of als je bij een LAN-party een goede verdeling wil hebben of zo

Ik heb zelf niet gekeken of het uit te zetten is. Zal sowieso van het apparaat afhangen en ik ben tegenwoordig niet onder de indruk van hoe configureerbaar de meeste zijn voor eindgebruikers. Je zou eens op een verkeerd knopje kunnen klikken en de helpdesk bellen, beter dat expertopties volledig weggehaald worden (sarcasme) :(

[Atsiz]

Zolang we deze mensen(jongeren) op het nieuws als "hackers" en "spionen" plaatsen zullen ze het stoer vinden en zal dit vaker voorkomen. Ze moeten online geplaatst worden als "landverraders". Dan zal het een negatieve sigma aanhouden en zullen de meeste het niet willen doen.

[BobJung]

Strafblad en lang zitten, nog spannerder.
Ik ben inmiddels Opa , zou er niet aan moeten denken dat dit gaat gebeuren met mijn zoon, zeer onwaarschijnlijk. Maar kan i=ook je kleinkinderen overkomen.
Betere nachtmerrie scenario.

[KorporaalTimmer]

De gemiddelde jongere is waarschijnlijk maar één of twee Jeffrey Sachs podcasts verwijderd van een Russische spion worden. De jongeren worden gehersenspoeld met allerlei genocides en andere misdaden tegen de mensheid die door het collectieve westen gedaan zouden zijn zodat ze ineens even vergeten dat Rusland hun buurland aan het uitroeien is.

Jongeren zijn kwetsbaar en alleen een ijzersterke grip op de media en het narratief kan ons beschermen tegen Rusland en China. Dit nieuws is weer eens bewijs hiervan. Ze hersenspoelen kinderen zodat ze gaan spioneren. In feite zijn dat kindsoldaten

[cnieuweboer]

Het lijkt ook zo'n redelijke man. Met dingen als "we moeten naar vrede toe werken" of "we moeten uiteindelijk wel in de zelfde wereld level als Rusland". Totdat je op gaat letten wat hij niet zegt. Als je niet eens de kant van de oorlog die burgers aanvalt wil veroordelen, ben je wel een beetje het spoor kwijt, hoe redelijk je meningen op eerst gezicht ook lijken.

[flossed]

Nogal zwak betoog. Iemand krijgt geld om rond te lopen op straat en daarvoor worden wifi netwerken in kaart gebracht, en de persoon krijgt geld. ik zie niet in wat hier hier strafrechtelijk mis is. is er een hackpoging=> huisvrede breuk. sniffen van een wifi netwerk? beetje stemmings makerij. ik zou ook oppassen wie putdeksels aan het fotograferen zijn. want als je die weghaalt kan je een terroristische daad begaan.

[J_van_Ekris]

Nogal zwak betoog. Iemand krijgt geld om rond te lopen op straat en daarvoor worden wifi netwerken in kaart gebracht, en de persoon krijgt geld. ik zie niet in wat hier hier strafrechtelijk mis is.

Zie https://blog.iusmentis.co...om-spionage-voor-rusland/

[thalx]

Vroeger was dat toch nog wel een dingetje, 'war driven' noemden we het.
https://wigle.net/

Op zich haal je niet veel nuttigs meer uit een simpele scan, of je moet toevallig de aanwezigheid van een wifi netwerk/(B)SSID als 'trigger' willen gebruiken voor iets.
Bij zulke locaties ga je écht niet makkelijker vanaf een WiFi netwerkje een brug slaan naar een intern beveiligd netwerk.

[Sefa]

Zou het niet het afvangen van handshakes zijn? Die kunnen ze dan op hun gemak kraken om later terug te komen en te verbinden met het netwerk

[Knallmeister]

Dat via Russische (cyber)criminelen minderjarige Nederlandse jongeren hiervoor zijn geronseld is totaal niet vreemd.

Allereerst kan het Kremlin (en dat zullen ze zeker doen) iedere betrokkenheid ontkennen.

Ten tweede is de strafmaat in dit soort gevallen lager dan bij volwassenen.

Ten derde zijn er altijd wel jongeren (digitaal vaardig of niet) te vinden die zwichten voor "snel geld" omdat ze de gevolgen van hun daden nog niet volledig overzien.

Ten vierde kan het ook zo zijn dat ze juist jongeren ronselen omdat die gevoelig kunnen zijn voor status, en of het gewoon enorm spannend vinden om hieraan mee te doen.

Los hiervan vind ik het vreemd dat organisaties zoals Europol, Eurojust en ambassades het gebruik van WIFi binnen hun gebouwen toestaan.

[Reactie gewijzigd door Knallmeister op 17 oktober 2025 21:19]

[Indifstublatia]

Grappig al die reacties over dat 'die kinderen' dit en dat en zus en zo doen.
Als je 17 bent, ben je wettelijk nog een kind, maar je weet echt wel net zo goed als een 50-jarige wat je doet. Ook al krijg je een bak (waarschijnlijk heel weinig) met geld.

Beste straf voor dit soort jongelui:
- Deportatie naar het land dat jou heeft ingehuurd.