Ook fiscus kan geen EU-alternatief voor Microsoft vinden en zet migratie door

De Nederlandse Belastingdienst gaat volledig over op Microsoft 365 als kantoorpakket, in cloudvorm in plaats van lokaal. Voor de tweede keer in korte tijd zegt een belangrijke Nederlandse organisatie niet realistisch te kunnen overstappen naar een lokaal of in ieder geval Europees alternatief voor de clouddienst. Ook lukt het niet dat on-premises te hosten.

Dat schrijft demissionair staatssecretaris van Financiën Eugène Heijnen in een brief aan de Tweede Kamer. In de brief gaat Heijnen verder in op de stappen van de Belastingdienst om over te stappen op een alternatieve kantoorsoftwareomgeving. De Belastingdienst, met daarnaast ook de Douane en de Dienst Toeslagen, gebruikt momenteel eigen software voor kantoorautomatisering. Die begint steeds vaker een probleem te vormen. "Het onderhouden van deze omgeving is complex, kostbaar en het op orde houden van de informatiehuishouding is moeilijk", schrijft Heijnen.

De omgeving zorgt voor 'beperkingen', waarvoor ambtenaren omwegen moeten verzinnen, schrijft Heijnen. "Deze zogenoemde workarounds leiden tot een productiviteitsverlies. Medewerkers geven aan dat dit hen veel tijd kost. Een schatting is dat het wegvallen van deze workarounds 15 tot 30 minuten per medewerker per dag kan besparen."

Op zoek naar alternatief

Al in 2021 ging de Belastingdienst op zoek naar een alternatief voor de omgeving. De organisatie kwam daarbij uit op Microsoft 365. De Belastingdienst begon eerst met het aanpassen van fysieke werkplekken en zou daarna ook de software migreren. Dat is nu nog in gang. In de tussentijd wordt 'de huidige werkomgeving als ongebruiksvriendelijk ervaren', aldus Heijnen. "Aangezien de huidige werkomgeving onvoldoende samenwerkingsfunctionaliteiten heeft, sluit deze niet langer aan bij de eisen van hybride werken. Dit belemmert de productiviteit en onderstreept de noodzaak om te investeren in een nieuwe, moderne omgeving."

Er is steeds meer maatschappelijke druk om Europese techalternatieven te zoeken, maar de Belastingdienst erkent dat die er niet zijn.Ondertussen is daar ook steeds meer maatschappelijke druk bij komen kijken om af te stappen van Amerikaanse techbedrijven. Destijds koos de Belastingdienst voor een migratie naar Microsoft 365 omdat dat makkelijker en beter zou werken, maar inmiddels heeft de dienst onderzocht of er geen lokaal Nederlands of Europees alternatief beschikbaar was. Daarvan concludeert de Belastingdienst nu dat dat er niet is. "Op afzienbare termijn zijn er nog geen Europese alternatieven die een vergelijkbaar niveau van functionaliteit, veiligheid en continuïteit kunnen bieden als Microsoft 365."

Als alternatief heeft de Belastingdienst gekeken of de kantoorsoftware dan op zijn minst on-prem te draaien is, in plaats van bij Microsoft zelf. Er werd gekeken naar een hybride oplossing, waarbij Exchange lokaal werd gehost. Ook dat is echter geen optie, schrijft Heijnen. "Dit vereist het inrichten van een geheel nieuwe Microsoft-omgeving, omdat de Belastingdienst geen basis heeft in Microsoft. Het inrichten van deze nieuwe omgeving gaat gepaard met een lange doorlooptijd en vereist ruimte in het datacenter. Die ruimte en de benodigde stroomvoorziening zijn er niet binnen afzienbare termijn. In de tussentijd blijft er in dit scenario vervolgens ook nog sprake van productiviteitsverlies."

Knieval naar publieke cloud

Dat de Belastingdienst kiest voor een clouddienst van een groot Amerikaans techbedrijf, is opvallend en kan zelfs worden gezien als een knieval. De wens om ict-omgevingen meer in eigen beheer te houden of te zoeken naar autonome of op zijn minst Europese oplossingen wordt inmiddels door vrijwel iedere partij en door de regering breed gedragen, van links tot rechts. Eerder dit jaar bracht de overheid na jaren werk de Nationale Digitaliseringsstrategie uit, waarvan autonomie op techgebied een belangrijk onderdeel was. De overheid, en zeker de Belastingdienst, zou een van de belangrijkste partijen kunnen zijn die zich hardmaakt om weg te stappen van Amerikaanse techbedrijven, maar erkent nu dat dat niet realistisch is.

Heijnen erkent het belang van autonomie, maar zegt dat dat niet lukt.Heijnen erkent die paradoxale houding in zijn brief. "Ik onderschrijf de wens om als overheid onze digitale autonomie verder te versterken. Een overstap naar een Europese aanbieder, zodra deze een vergelijkbaar volwassenheidsniveau heeft, is hier een maatregel voor." Hij vervolgt: "De keuze voor het scenario om de overstap naar Microsoft 365 voort te zetten is de enige realistische optie op dit moment."

Wel heeft de Belastingdienst een 'exitplan' klaarliggen, zegt Heijnen. Dat kan worden ingezet als plotseling blijkt dat Microsoft 365 niet meer beschikbaar is. "De directe terugvaloptie is een gereduceerde versie van de huidige on-premisesomgeving, waarin alleen primaire functies voor interne en externe communicatie (onder andere mail en videobellen) en het bewerken, delen en opslaan van informatie beschikbaar zijn." Ook heeft de Belastingdienst back-ups offline beschikbaar waarmee de organisatie door kan blijven werken.

Het is de tweede keer in korte tijd dat een voor Nederland belangrijke organisatie openlijk stelt dat er geen goed alternatief is voor Amerikaanse techbedrijven. Vorig jaar zei de Stichting Internet Domeinregistratie Nederland hetzelfde. De SIDN, verantwoordelijk voor beheer van het .nl-domein, brengt ook de hele kantooromgeving onder bij een Amerikaanse cloudaanbieder, al is dat Amazons AWS in plaats van Microsoft. De SIDN zei dat ze keek naar een Europees alternatief, maar dat dat niet beschikbaar was. Opvallend is dat de Tweede Kamer deze zomer unaniem instemde met het tegengaan van die migratie, al kan een regering dat niet afdwingen bij een stichting.

Door Tijs Hofmans

Nieuwscoördinator

02-10-2025 • 12:05

199

Submitter: coolkil

Reacties (199)

199
195
75
11
0
108

Sorteer op:

Weergave:

In tegenstelling tot iedereen die roept dat dit onbegrijpelijk is vind ik het juist zeer begrijpelijk. Het hele punt van een monpolie is dat er geen alternatief is. Het gaat toch al 30 jaar zo?

Ik vind het vooral naief dat je een dergelijk project begint zonder duidelijke keuze voor of tegen MS/O365.
Geen MS/O365 gebruiken is echt een keuze met een hoop consequenties. Iedere IT'er weet dat kan het in drie minuten uitleggen. Er is een reden dat zo ongeveer iedere bedrijf in de wereld voor dezelfde software "kiest".

Als je onafhankelijk wil zijn dan zal je offers moeten brengen. Financieel, functioneel en op vele andere vlakken. Er zijn landen en organisaties die deze keuze hebben gemaakt, het is niet onmogelijk, de vraag is of je bereidt bent om de last te dragen.
Als die onafhankelijkheid niet je primaire eis is dan heeft verder onderzoek weinig zin.

Die onafhankelijkheid geldt trouwens ook voor je adviseurs en consultants. Die zitten min-of-meer in hetzelfde schuitje en zullen dus al snel adviseren om toch maar voor MS/O365 te kiezen. Ik voel dat terug in twee citaten:
"Aangezien de huidige werkomgeving onvoldoende samenwerkingsfunctionaliteiten heeft, sluit deze niet langer aan bij de eisen van hybride werken. Dit belemmert de productiviteit en onderstreept de noodzaak om te investeren in een nieuwe, moderne omgeving."
"In de tussentijd blijft er in dit scenario vervolgens ook nog sprake van productiviteitsverlies."
Het is duidelijk welke keuze hier voorop staat.

Overigens snap ik ook wel dat de belastingdienst weinig keuze heeft, die moet altijd functioneren. Zonder belastinginkomsten valt de hele overheid stil. De belastingdienst zelf verwijt ik dan ook niet veel, wel de regeringen die de regels en prioriteiten stellen.
In tegenstelling tot iedereen die roept dat dit onbegrijpelijk is vind ik het juist zeer begrijpelijk. Het hele punt van een monpolie is dat er geen alternatief is. Het gaat toch al 30 jaar zo
Zo'n monopolie is het ook weer niet want ze hebben tot nu toe geen M365 gebruikt.
Geen MS/O365 gebruiken is echt een keuze met een hoop consequenties. Iedere IT'er weet dat kan het in drie minuten uitleggen. Er is een reden dat zo ongeveer iedere bedrijf in de wereld voor dezelfde software "kiest".
Je hebt ook Google nog, maar daarmee los je helaas de afhankelijkheid van Amerika niet mee op natuurlijk. Bij ons op het werk hebben we eigenlijk continu een proefomgeving draaien op Google zodat we daar ook van weten op het moment dat met besluit om over te stappen. En voor intune achtige dingen heb je ook gewoon concurrerende pakketten (die vaak nog een heel stuk capabeler zijn ook).

Maar binnen de EU is met name office pakketten lastig ja.
Is LibreOffice niet vrijwel gelijk aan Office?
Ja, de UX is flut maar dat is die van Microsoft Office ook :+
Ja en nee. Je kan er ongeveer hetzelfde mee maar perfecte compatibiliteit met complexe excel formules enzo heb je ook weer niet. Daar hangt het vaak een beetje op.
Heel raar eigenlijk we geven als overheid tientallen miljoenen per jaar om het Office pakket te gebruiken, echter een deel van dat bedrag schenken aan bv. Libre Office om de compabiliteit op te schroeven is dan te veel ?
(algemene vraag)
Dat kan en zou het op kunnen lossen. Zeker op termijn - zeker op een termijn van 2020 tot nu. Er is geen enkele feature die in die tijd niet gebouwd kan worden.

Dit hele verhaal - wat een zwakte. Voor de duidelijkheid, ze hebben overduidelijk NIET echt gezocht naar andere oplossingen. Daar heb ik bewijs voor: ze zijn niet met ons in gesprek gegaan. En daar wij al bij honderden overheidsorganisaties, met soms honderduizenden gebruikers, ingezet worden als alternatief voor Microsoft 365 is het dus een feit dat er niet serieus is gezocht naar een alternatief.

[Reactie gewijzigd door Superstoned op 2 oktober 2025 13:51]

ze hebben overduidelijk NIET echt gezocht naar andere oplossingen. Daar heb ik bewijs voor: ze zijn niet met ons in gesprek gegaan. En daar wij al bij honderden overheidsorganisaties, met soms honderduizenden gebruikers, ingezet worden als alternatief voor Microsoft 365 is het dus een feit dat er niet serieus is gezocht naar een alternatief.
Ik vind dit wat kort door de bocht. Omdat ze niet naar 'jouw' oplossing zijn komen kijken (zover jij weet), hebben ze maar helemaal niet gekeken naar alternatieven?

Ik snap je punt, maar om dit zo stellig te durven zeggen vind ik te ver gaan.
Ja precies, zou veel beter zijn, dat vind ik ook.

Maar het wordt altijd erg tegengewerkt. Dat zag je ook met Munchen die op Linux over wilde. Prompt verhuisde Microsoft hun Duitse hoofdkantoor naar Munchen en begon keihard te lobbyen. Want een grote stad die succes heeft met FOSS is een enorme bedreiging voor ze.
Maar ze focussen op een of andere manier altijd op libreoffice als alternatief voor MS office, alsof dat de enige oplossing is. Softmaker is van Duitse makelij en heeft naar mijn ervaring veel betere compatibiliteit met MS en is cross-platform beschikbaar, en heeft ook nog eens een modernere interface. Waarom zie ik deze optie nooit als keuze? Vaak zie ik dan wel dat ze moeilijkheden ondervinden om over te schakelen naar L0 omdat niemand er mee overweg kan.
Ik denk omdat dat een betaalde oplossing is. Als je al de moeite neemt om van MS af te stappen dan heb je met een gratis oplossing natuurlijk veel meer voordeel. Dat maakt het hele traject een stuk interessanter.
Weet niet of dat nou zo doorslaggevend zou zijn. Je beheerorganisatie zal toch ook ondersteuning willen dus uiteindelijk kom je altijd bij een tussenpartij uit die je daar voor betaald.

Dat kan lang zijn of kort bijvoorbeeld tot de beheerorganisatie is bijgespijkerd.

open source is niet per definitie gratis
Nee dat niet, maar de hele factor licentiekosten is natuurlijk wel een flinke besparing op het totaal.

En als het niet goedkoper is dan Microsoft, waarom dan overstappen? Ik denk dat veel bedrijven daar ook op vastlopen. Een IT manager haalt daarmee alleen extra risico op de hals. Nobody ever got fired for buying IBM...
En als het niet goedkoper is dan Microsoft, waarom dan overstappen? Ik denk dat veel bedrijven daar ook op vastlopen.
- souvereiniteit
- niet gegijzeld kunnen worden door een ander staatshoofd.
- een andere mogendheid kan niet bij je data.
- etc.
Het gaat niet om het gratis/betaalde aspect. Die kosten zijn marginaal op het grote geheel. Zwaartepunt bij een keus voor OSS is dat het Open is.
Ja, en er is ook nog wel wat anders denkbaar natuurlijk.

Want, hoewel Microsoft heft liever niet heeft en probeert de integratie van Office en de online 365-diensten verder en verder te pushen, zou je nog wel kunnen overwegen om de lokale versie van Office te installeren. Die kan je nog steeds als eenmalige licentie kopen.

Met wat registersleutels is het dan mogelijk om de verwijzingen naar OneDrive er zoveel mogelijk uit te slopen en die integratie wat terug te schroeven. Voor Teams zijn op zich voldoende alternatieven.

En ook een Strato heeft een HiDrive Business met Collabora Online (https://www.strato.de/cloud-speicher/hidrive-business/)

Dus ja, er zijn wel wat alternatieven en mogelijkheden. Maar dat kost wat meer werk en inderdaad, dan hou je 'omwegen' en dus tijdsverlies. Hoewel Office ons hier ook heel veel tijd kost hoor, met alle vage foutmeldingen en traagheid af en toe. Hoe dan ook: computers blijven altijd tijd kosten, denk ik :-)
Juist op samenwerking doet Office het gewoon beter, als je het bredere ecosysteem bekijkt. Als je dat laatste moet vervangen (en je mensen moet opleiden) ben je veel tijd en geld kwijt en is het maar hopen dat het lukt en enigszins vergelijkbaar is.

Het is misschien niet onmogelijk maar vereist zeer veel flexibiliteit, dat vind ik de belastingdienst eerlijk gezegd niet in uitblinken.
Dit is toch een drogreden. Vroeger hadden we die mensen tot de "outsourcing" gekte toesloeg.

Dacht dat men zo graag een kennis economie wil hebben, en meer zelfvoorzienend wil zijn.
Voor mij is niet het punt dat Word enzo gebruikt wordt, maar dat alles in de cloud gaat!

Dat zijn twee compleet gescheiden zaken die hier veelal als een worden beschouwd.
Voor mij is niet het punt dat Word enzo gebruikt wordt, maar dat alles in de cloud gaat!

Dat zijn twee compleet gescheiden zaken die hier veelal als een worden beschouwd.
Ik zie dat niet als gescheiden zaken. De koers van MS is duidelijk: alles naar de cloud. Als je kiest voor Word dan impliceert dat je ook kiest voor de MS cloud.
Misschien kun je het nog een generatie uitstellen maar hoe langer je wacht hoe moeilijker het is om nog een andere keuze te maken.

[Reactie gewijzigd door CAPSLOCK2000 op 2 oktober 2025 12:42]

Zeker niet. Wij hebben bewust gekozen om on-prem fileservers aan te houden voor documenten. En deze openen we met... Word.

Cloud is voor een stukje, maar documenten zijn gewoon "offline".
Zeker niet. Wij hebben bewust gekozen om on-prem fileservers aan te houden voor documenten. En deze openen we met... Word.

Cloud is voor een stukje, maar documenten zijn gewoon "offline".
Ja, nu kan dat nog, maar in mijn ogen is dat tegen de stroom in roeien. MS zal druk blijven uitoefenen om wel naar de cloud te gaan. Als je eigen visie structureel afwijkt van de visie van je leverancier dan is dat imho niet de juiste leverancier.
Als leverancier X wil gaan aanbieden of er naar toe wilt pushen (in dit geval de cloud) maar afnemers willen dat steeds minder (on-prem). Dan gaat er vanzelf een belletje rinkelen bij de leverancier. Blijven ze X door pushen komt er wellicht een alternatief!
MS Pureview, is zo'n dienst. Je wilt compliant zijn dus moet je dan alles onder brengen in de cloud maar privacy is dan weer niet geborgd. Dus niet GPDR-compliant.
Oef - dan lever je wel een hoop functionaliteit en productiviteit in.
Ja, je ziet ook dat bijvoorbeeld Sharepoint on-prem helemaal gestopt is: https://learn.microsoft.com/en-us/lifecycle/products/sharepoint-server-2019?branch=live. 2019 was de laatste versie en volgend jaar is de support voorbij.

En ze proberen steeds meer richting M365 abonnementen te gaan, Azure AD in plaats van on premise AD enz. Want maandelijks geld is beter voor ze dan maar 1x in de zoveel jaar een nieuwe licentie verkopen.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 2 oktober 2025 13:49]

nee dat zijn geen gescheiden zaken. Als je met MS wilt werken wordt je gedwongen om in de cloud te werken. Alles wat je zelf on premise doet op probeert te doen is veel omslachtiger en mist vaak ook nog eens functionaliteit. En dat doet deze monopolist natuurlijk heel koud calculerend met een reden.

Je ziet de dwang naar cloud al als je kijkt naar teams/sharepoint en kleine dingetjes zoals een autosave functie die alleen met cloudopslag werkt.....
Teams/sharepoint blijft waardeloos met zijn andere interface en geen idee wie allemaal toegang tot mijn bestanden heeft. Autosave is niets, aangezien ik vaak wat dingen probeer of los uitreken in Excel, wil ik niet automatisch opgeslagen hebben. En nee, ik hoef niet overal AI.
Eens dat Teams/Sharepoint waardeloze interfaces hebben en dat bestandstoegangen al snel een rommeltje wordt, zeker computerleken maken er soms een hele puinhoop van, waarbij alles met iedereen wordt gedeeld. Gelukkig kun je extern delen dan nog wel beperken, anders zou alles gewoon op straat belanden.

Autosave is een vereiste als je ook gebruik wil maken van Copilot.... Niet overal AI, ja waar, maar ik gebruik het wel in o.a. Excel, omdat dit mijn werk enorm versnelt.
Wat me opviel in dat verhaal is dat er wordt gesproken over zelf ontwikkelde software die duur is om te onderhouden en ook nog eens achterloopt.

Moet ik hieruit concluderen dat de BD zelf een office-suite heeft ontwikkeld en onderhouden...
Ik geloof er niet zo in dat ze monopoly hebben.

Want welke zaken doen zij welke niet anders kunnen? Kan er iets met Outlook wat niet met Nextcloud kan, om even een random voorbeeld te noemen?
Ik denk dat je gelijk hebt dat het begrijpelijk is. En ik snap ook dat medetweakers de afhankelijkheid van Amerika voor core-diensten in NL niet fijn vinden (ik ook niet), maar als het alternatief open source is, ben je dan mogelijk niet nog slechter af?

Er zijn vast bedrijfjes die voor open source producten SLA's aanbieden, maar op de schaal van wat Microsoft kan, voor zoveel software. Er is - voor zover ik weet - geen 1 bedrijf dat de hele kantoor front-end en een heel stuk backend louter en alleen aan weet te bieden, zonder ook maar gebruik te maken van een dienst die niet in de VS zit. Organisatorisch is het voor bijv. de belastingdienst waarschijnlijk onmogelijk om een organisatie van hun omvang serieus naar andere (niet eens perse open source, maar wel non-VS) alternatieven over te kunnen laten stappen. Heel misschien kan de Duitse stad Munchen als voorbeeld dienen. Maar daar hebben ze volgens mij ook jaren en jaren gedaan (incl de nodige mislukkingen) om eigen kennis op te bouwen (het is al weer zolang geleden dat er nieuws op dit vlak was, dat ik me niet weet te herinneren of zij onderhoud en beheer zelf doen voor de opensource producten of uitbesteed hebben).
Wat een stel slapjanussen en flut excuusjes.
Ik snap dat een bestaande migratie een andere kant op draaien lastig is. Maar frankrijk heeft ook gewoon microsoft zijn producten in een sovereign cloud. Alles beheerd door een EU bedrijf met microsoft software waarvan een kopie (code) in zwitserland licht onder escrow. Geen link met microsoft anders dan de leverancier van het doosje.

Waarom kan onze dienst dat niet? Ik ben er vrij zeker van dat de franse dienst beschikbaar is voor andere overheden.

En anders pompen ze er maar wat geld in om een EU alternatief op te zetten of te sponsoren. Liefst in samenwerking met andere landen in de EU.
Ik stoor met ontzettend aan de mentaliteit die bij onze overheid heerst. Hoe kan je tolereren dat data over Nederlandse burgers en bedrijven in Amerikaanse handen geeft? En elke keer maar excuus dat er geen passend alternatief is... zorg er dan maar voor dat het gaat passen.

Als we nu niet de stap nemen, gaan we deze nooit nemen en blijven afhankelijk van derden. Dat geldt bijv. ook voor externe inhuur aan personeel. Het is geen aanvulling op ondersteuning of advies, maar een chronisch tekort aan in-huis kennis hebben. Waar je vervolgens externe inhuurt, opleidt en weer de deur ziet uitlopen.

Deze overheid en instanties lijken altijd voor de makkelijkste weg te willen kiezen, behalve wanneer daar om gevraagd wordt.
Ik moet zeggen dat dit voor veel bedrijven ook zo is. We zijn gewoon verslaafd aan Microsoft.
Er zijn geen Europese alternatieven. Dat krijg je als je als Europa jezelf uit de markt prijst en op geen enkel vlak iets onderneemt.
Er zijn prima Europese alternatieven, en anders moeten ze zelf maar wat laten bouwen/hosten. Ze zijn alleen duurder en minder comfortabel om te gebruiken.
Er zijn prima Europese alternatieven, en anders moeten ze zelf maar wat laten bouwen/hosten.
soo. heb je dan wat voorbeelden? Want ik weet ze ook niet zo 1,2,3 te benoemen en je zin is dan nogal tegenstrijdig.

"ze zijn er wel, en indien ik dat verzonnen heb, moeten ze ze zelf maar maken"

En dat is volgens mij niet helemaal waar je op doelt.
Nextcloud + office + mail bijvoorbeeld. Hoofdkantoor in Duitsland.

Zit een goede tekstverwerker, spreadsheet, presentatie en diagram programma in.

Wat heb je nog meer van Office 365 nodig?
Wanneer je alleen Office en storage nodig hebt, is dat een oplossing. Office365 is maar een heel erg klein deel van de hele Microsoft Cloud propositie.
Als je denkt dat je er daar mee bent, heb je geen enkel idee wat azure/M365 werkelijk is. Wat je noemt is 1% van het hele product.
Dat is waar, maar voor MKB zie je niet zo heel snel alles gebruikt worden. Zaken als Purview doen ze meestal niet aan. In de enterprise markt wel natuurlijk maar die hebben vaak wel weer erg specifieke eisen (integratie met SOC bijvoorbeeld).

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 2 oktober 2025 13:51]

Het MKB zal proton of nextcloud heel goed voor kunnen dienen in veel gevallen.

Maar ik weet niet eens of we hier in de EU een hyperscaler hebben zoals AWS dat voor amazon of azure functions/kubernetes/docker e.d. dat voor microsoft doet. Om maar niet te spreken van Virtual desktops e.d.
Gelukkig werk ik niet met Azure/Entra, dat doet mijn collega. Ik quote haar na: het is een draak van een product. Een explosie van tientallen bedrijven die door Microsoft samen gevoegd zijn in een gedrocht van een pakket. Iedere tak binnen het programma heeft een andere manier van werken en er is weinig consistentie te merken.

Dit is natuurlijk maar een deel van het product. Maar realistisch, ik ben dus software developer, laten we zeggen binnen waar ik werk ben ik een power user. Maar wat verwacht ik, als werknemer van wat de software voor mij moet doen?
Tekstverwerken, spreadsheets en presentaties maken. Email en Agenda zijn ook handig. Precies wat Nextcloud ook doet.

Wat biedt Azure nog meer dat een Nextcloud niet kan bieden dan?
edit:
Ik weet heus dat Azure bestand sharing, collaboration, user management en al die dingen kan doen, maar dat kan in Nextcloud ook gewoon.

[Reactie gewijzigd door Indy81 op 2 oktober 2025 13:55]

Gelukkig werk ik niet met Azure/Entra, dat doet mijn collega. Ik quote haar na: het is een draak van een product. Een explosie van tientallen bedrijven die door Microsoft samen gevoegd zijn in een gedrocht van een pakket. Iedere tak binnen het programma heeft een andere manier van werken en er is weinig consistentie te merken.
Dat vind ik trouwens ook heel erg van AWS. Nog meer dan Microsoft zelfs. Elke dienst van ze werkt weer totaal anders, en er zit ook enorm veel overlap in (meerdere diensten die ongeveer hetzelfde doen). Ondanks dat die vaak wel inhouse zijn ontwikkeld, communiceren die dev teams blijkbaar totaal niet met elkaar.
Wat biedt Azure nog meer dat een Nextcloud niet kan bieden dan?
Zaken als datalabeling en classificatie. Bijvoorbeeld documenten markeren als Gevoelig / zeer gevoelig waarbij dan extra beperkingen gelden zoals watermerk, verplichte encryptie, niet door mogen mailen naar externen dat soort dingen.

Ik ben geen fan van M365 maar dit is wel iets wat in de meeste MKB oplossingen niet zit.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 2 oktober 2025 14:00]

Het product portfolio van Azure is zo gigantisch groot, nextcloud is dan niet zo heel boeiend om eerlijk te zijn.
Inderdaad, want als ik de Maas over wil steken wil ik ook een cruise schip gebruiken in plaats van een veerpondje.
Je edit mist nog steeds het punt. Heeft nextcloud purview vervanger? hebben ze een azure functions vervanger. een powerbi vervanger? SQL hosting in een of ander vorm , intune voor uitrol, scomm monitoring etc etc etc...

De interface veranderd dagelijks, maar de mogelijkheden en gebruiksvriendelijkheid is mega in vergelijking met bijvoorbeeld Google. Je collega heeft misschien niet zo een brede ervaring.

En heeft nextcloud alle certificeringen die (nuttig of niet) gevraagd worden?

Ik kan nog dagen door. De gebruikers kant is totaal onbelangrijk. Het is de achterliggende zooi die zorgt dat de gebruikers kunnen werken en hun fasciliteiten hebben die telt. Die is vaak onzichtbaar. Maar heel belangrijk.

En als software developer kom ik gewoon in heel die azure cloud. Zit vol met al dan niet open source tooling en handige features. Microsoft host net zo makkelijk SQL server als postgres of mariadb in azure. En dat is voor elk product zo.
En welke 99% gebruikt de belastingdienst dan dat Microsoft noodzakelijk blijft?
Noodzakelijk is het verkeerde woord. Migratie naar iets nieuws kost tijd en een migratie afbreken gooit een hoop geld weg.

Maar als je wil weten purview, intune, scomm, powerbi, azure function? database hosting (sql postgres mariadb). website hosting, entra, remote device management. Een enorme suite aan verschillende pakketen.
Ik weet een ding zeker, desktop is maar 1% van het verhaal bij een dienst als de belastingdienst. Alle automatische processen die desktop werk mogelijk maken is waar de complexiteit zit.

Maar het staat je vrij om even azure te googlen.

En iets algemener het AI antwoord :)
Azure Functions Capabilities with No Equivalent in Nextcloud or Proton
----------------------------------------------------------------------

| Capability | Description | Why No Equivalent Exists |
|-------------------------------------|-----------------------------------------------------------------------------|---------------------------------------------------------------------------|
| Event-driven serverless execution | Run code in response to triggers like HTTP, queues, blobs, or DB changes | Nextcloud and Proton aren’t compute platforms — no custom code execution |
| Durable Functions (stateful flows) | Build long-running workflows with checkpoints and retries | No orchestration or stateful chaining support |
| Native Azure service integration | Bindings to Cosmos DB, Event Hubs, Blob Storage, etc. | Not part of Azure ecosystem |
| Custom language runtimes | Support for C#, JS, Python, Java, PowerShell, custom handlers | Proton is closed-source; Nextcloud is PHP-only |
| Consumption-based scaling | Auto-scales with pay-per-execution pricing | No dynamic compute scaling |
| Scheduled tasks (cron-like) | Background jobs on a schedule | No general-purpose scheduler for custom logic |
| AI/ML inference triggers | Trigger AI services from events | No event-driven AI integration |
| Real-time stream processing | Handle IoT or telemetry data streams | Not applicable to either platform |
| Visual Studio & GitHub CI/CD | Deep integration with dev tools | Not designed for developer-centric CI/CD workflows |
Noem eens een prima Europees alternatief? Ik ben benieuwd.....

Laten we de belastingdienst vooral geen eigen dingen maken, zij hebben patent op het uit de hand lopende en falende IT projecten.
Dan liever gestolen data en risicos op internationale chantage.
Ik heb ook liever een Europees alternatief dan die spullen van Mickey soft, jij roept iets over prima alternatieven en ik vraag om een voorbeeld, want ik wil met alles van die MS rommel af. Blijkbaar weet je geen alternatief, want je gaat meteen met de hakken in het zand, een beetje jammer.
Want het implementeren van dingen als b.v. SAP lopen nooit uit de klauwen?
SAP, D365 etc loopt altijd vreselijk uit de klauwen omdat het die pakketten bestaan uit standaard processen bestaan, waar feitelijk geen enkele organisatie in past. En ze zijn zo gemaakt dat er een wildgroei aan consultancy bedrijven daar tot het einde der tijden werk uit kunnen putten.

Maar als je het nieuws afgelopen jaren had gevolgd, had je alle volkomen mislukte projecten bij de belastingdienst wel voorbij zien komen. Ik zou deze incompetentie niet door willen zetten aan iets waar onze belastingaangiftes etc door geprocessed wordt, dat gaat nooit goed komen.
Niet echt voor de consument. Maar voor de overheid is er bijvoorbeeld de franse sovereign cloud. Dat is azure software 100% gehost door een EU partij op EU servers. Het enig verband met Microsoft is als de leverancier met de doos software. 100% azure. En de software ligt in escrow voor geval oorlog of zo.
Zo soeverein is die dus ook niet, Microsoft heeft zelf toegegeven dat ze ook daar informatie moeten overhandigen aan de Amerikaanse overheid als die daarom vraagt. En momenteel leeft die nogal in de waan van de dag, net zoals je met die tarieven van de ene op de andere dag niet weet wat er gebeurt, heb je ook minder zekerheid op privacygebied.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 2 oktober 2025 13:54]

Ik kan uit dat artikel niet goed opmaken waar ze het over hebben. De schrijfster wist dat zelf niet eens zeker denk ik. Er is franse data in de microsoft hosted cloud dan zijn er geen garanties. Maar Project Bleu was bedoelt om die cloud hier te krijgen. Dus wellicht is de zorg over als die data gemigreerd is?
Nee, het valt simpelweg gewoon onder een Amerikaans bedrijf en die zijn verplicht informatie over te dragen.
Dat is het punt van het souvereign cloud product dat het niet onder een amerikaans bedrijf valt.
Er waren geen alternatieven. Die zijn er nu meer. Ook meer funding voor Europese tech. Is meer een mindset issue volgens mij. Als het bij andere overheden werkt, waarom niet in NL? Tekort aan ambitie en daar gaan ze op lange termijn onder lijden. Want cloud = provider heeft alle macht om prijzen aan te passen. On premise = gebruik het zolang je maar kunt en upgrade wanneer je zelf wil
Er zijn nog steeds geen EU alternatieven.

Het is fijn dat er nu meer bewustwording is in de EU om dingen op te gaan tuigen, maar dat duurt nog jaren.

On premise gaat MS vanaf, precies om de reden dat jij denk ik bedoelt: vendor lock in en eerlijk is eerlijk: men verdient bakken met geld met de cloud.
Ja NextCloud toch gewoon?
Dat is maar een heeeeeel klein stukje van wat Microsoft biedt, maar het is een start.
Deze overheid en instanties lijken altijd voor de makkelijkste weg te willen kiezen, behalve wanneer daar om gevraagd wordt.
uiteraard is 'de kiezer' daar ook schuldig aan. Die wil niet dat 'de overheid' veel geld aan iets besteed dat je 'elders' goedkoper kan krijgen. Helaas, je kan het eigenlijk niet goed doen in deze.
Ik vind wel mooi dat jullie hier zo in zitten, maar missen stiekem de belangrijkste reden die hier genoemd wordt.
Het inrichten van deze nieuwe omgeving gaat gepaard met een lange doorlooptijd en vereist ruimte in het datacenter. Die ruimte en de benodigde stroomvoorziening zijn er niet binnen afzienbare termijn.
Vanwege mn werk weet ik hier wat van. De datacenters van de belastingdienst zitten gewoon vol. Alle nieuwe interne projecten hebben hier last van. Ze hebben er komende tijd gewoon geen ruimte hier voor. Het is dan ook niet gek dat ze voor nu naar een cloud oplossing moeten.
Raar dat Duitsland het wel lukt. Er wordt wel O365 gebruik maar onder strikte voorwaarden en in locale DC's die vallen onder Duitse entiteiten.
Nog een voorbeeld naast het Franse inderdaad. Dus zoals ik al aangaf, het is niet dat het niet kan, het kan alleen maar onwil of incompetentie zijn.
Er stond als een van de belangrijkste punten bij dat zelfhosten voor productiviteitsverlies zorgt en dat t langer duurt doordat ze hiervoor nog geen Microsoft gebruikte. Klinkt idd alsof men liever iets makkelijkst kiest
yep idd InfoSec waar de soevereiniteit discussie onder valt gaat niet over gemak ;) en dat vinden managers niet leuk.
Blijkbaar zitten zelfs na het uitgeven van belachelijke geldsommen aan defensie nog steeds niet echt in een verdedigende modus nee.

10% ongemak of geen belastingdienst meer als het verkeerde land boos op ons is --> dan liever het risico lopen blijkbaar.
De VS heeft eerder al bewezen een onbetrouwbare partner te zijn, en dat de despoot die daar aan de macht is het helemaal niet erg vindt om bedrijven te gebruiken als een middel om dingen af te dwingen.


"Oh jij wilt Palestina erkennen, dan heeft jouw belastingdienst geen email meer" ligt zeker binnen de mogelijkheden. Soevereiniteit is dan gewoon weggegooid, in ruil voor wat comfort bij de fiscus.

[Reactie gewijzigd door nandervv op 2 oktober 2025 13:11]

"Oh jij wilt Palestina erkennen, dan heeft jouw belastingdienst geen email meer"
Hoewel dit vergezocht klinkt, is dat helemaal niet eens zo heel gek. Het is niet ondenkbaar dit kan gebeuren. Je kan als land zomaar op een sanctielijst komen en het ondersteunen cq valideren van een terroristische organisatie als leider van een land zou daar wat mij betreft ook onder moeten vallen.
Idd, dus Israel moeten we stoppen met erkennen.

Overigens erkennen wij Noord-Korea wel, dus dit hele argument is gewoon achterlijke kul.

[Reactie gewijzigd door nandervv op 2 oktober 2025 13:38]

Heeft noord-korea een terroristisch regime? Nee. Totaliteire dictatuur ja.

China erkennen we ook en daar is daadwerkelijk sprake van genocide richting oeigoeren right?

Moeten we dan ook maar mee stoppen

en Misschien moeten we dan Israël ook niet erkennen, maar again. Politiek gezien niet zo slim omdat te doen.

Ik vind zelf van niet.

Waarom denk je dat we Taiwan ook niet erkennen? Dan hebben gelijk China op t dak. Vind ik ook wat van, maar he. Dat is gewoon hoe internationale politiek werkt.
Denk aan; Als jij als land, China geen sancties oplegt heeft ASML of jouw belasting dienst geen mail meer of , oh wie zien dat een rus toevallig aandelen heeft in jouw bedrijf >>>> Sanctie lijst. Is al gebeurd trouwens. Google "Amsterdam Trade Bank Microsoft" maar even. Ze konden niet eens meer bij hun documenten om bij de rechter in verweer te gaan.

[Reactie gewijzigd door Skywalker27 op 2 oktober 2025 14:12]

Er is ook geen reden om zelf te hosten, de Fransen kunnen dat prima voor ons en het is nog steeds de Microsoft software, alleen onder Europese controle.
Herkenbare houding in het onderwijs helaas. Daar ontbreekt het (net als in de politiek) op een aantal sleutelposities van voldoende kennis van zaken om de context te begrijpen. Om die sleutelposities heen is wel voldoende kennis aanwezig om die impact te kunnen duiden. Maar helaas wordt om onbekende reden niet met die inhoudelijke exports gesproken om te begrijpen wat nu de daadwerkelijke situatie nu is en straks kan zijn. En hier ontstaat een spiraal; die specialisten zetten zich met hart en ziel in voor de goede dingen doen en adviseren zich een slag in de rondte, maar het lijkt alsof men oostindisch doof wil zijn.

Waar een wil is, is een weg. Natuurlijk is er wel een alternatief te vinden. Ik vind het overigens een goede zaak dat onder de Cbw bestuurders persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Maar die laag managers daaronder zou ook intrinsiek gemotiveerd moeten worden om daadwerkelijk te gaan luisteren naar experts en bij afwijking dat ook deugdelijk onderbouwen. Want veelal worden bestuurders onvolledig geïnformeerd door de laag managers onder hen.
Maar we willen toch geen datacentra in Nederland? Ook niet van de overheid als ik de reacties onder elk FP artikel lees wanneer de overheid en datacentrum erbij wil hebben. Dat moet maar ergens anders gebeuren.

En of de Fransen erop zitten te wachten onze zaken te hosten is ook maar de vraag.
We willen geen Meta, Microsoft datacentra waar andermans data op staat met als enig doel waarbij deze bedrijven er zelf financieel beter van worden. Is daar moeilijk onderscheid voor te maken?
"We" willen ook geen overheidsdatacentrum anders. Dat noemde ik ook al specifiek in mijn reactie. Als je kijkt onder de reacties op een artikel hier wanneer de overheid een datacentrum wil openen zijn er toch genoeg die direct klagen over hoeveel stroom en water dat wel niet kost.
Dat zeggen we helemaal niet. Dat zeggen ze over de zoveelste datacenter van de zoveelste cloudgigant.
De data in Nederland of elders in Europa hosten is maar een deel van de oplossing. Zolang men een Microsoft product (office 365) blijft gebruiken, blijft de afhankelijkheid van een Amerikaans Tech-bedrijf in stand. Via die software blijft Microsoft dus ook toegang houden tot de data.
En Microsoft blijft gewoon de mogelijkheid houden om de stekker d'r uit te trekken als gedwongen straf voor Nederlands beleid.
Nee dat kunnen ze niet omdat de software in zwitserland onder escrow ligt. Als ze de stekker eruit trekken krijgt de franse overheid of het EU bedrijf alles wat nodig is om verder te gaan ontwikkelen.
Die datacentra van MS in Nederland kunnen we natuurlijk ook loskoppelen van het stroomnet als het er echt om gaat spannen.
Dat is niet waar. De franse sovereign cloud heeft geen verbinding met microsoft. Ze draaien het product helemaal zelf op eigen hardware. De software code is in escrow in zwitserland. Dat is niet perfect. Maar veel beter. Microsoft heeft geen toegang. Is niet eens verbonden buiten als leverancier van een softwarepakket.
Nog beter zou natuurlijk zijn om open-source varianten te overwegen en af te stappen van de commerciele partijen.
Maar dan moet er ook wel degelijke compensatie voor zijn. Oostenrijkse leger heeft zelf aardig wat gecontribute naar libre office. Dat hoor je niet vaker van organisaties die wel het geld hebben maar die denkwijze niet maken
Tuurlijk, maar ze zitten al in die migratie naar O365. De franse opzet is exact dat product maar dat volledig onafhankelijk van Microsoft. Geen verbindingen naar de VS. Dus kan dat de migratie door laten gaan en kan je daarna een beter beleid kiezen. Hoef je geen belastinggeld weg te gooien dat al uitgegeven is.
Dat is een illusie, je bent nog steeds afhankelijk van Microsoft. Daarnaast US Cloud act dus zeggenschap over gebruik en jouw data in de VS. Je weet niet wat er mee gebeurd. Dit is een dure vorm van schijnzelfstandigheid.
De US cloud act heeft geen zeggenschap over EU data centrums of EU bedrijven. Als je denkt dat ze via microsoft erbij kunnen moet je googlen op de franse souvereign cloud.

Die is opgezet door lokale partijen om een kopie te zijn van azure/o365, maar expliciet zonder verbindingen naar Microsoft. Het is Microsoft die de software levert en de code van die software is onder escrow in zwitserland. Het staat helemaal los. Microsoft is er geen eigenaar van en functioneert niet anders dan de leverancier van je favo tekenpakketje of zo.

Wat jij bedoelt zijn die loze beloftes die microsoft links en rechts doet over hun eigen datacentrums in de EU maar dat is een heeeeel andere situatie.
Ik ben nog niet overtuigd, want als MS geen updates levert zal het functioneel nog wel kunnen werken maar op een gegeven moment niet meer. Het is beter maar nog niet helemaal los van.
Ik zie het als een tussenstap. Het alternatief is ook niet morgen klaar.
Frankrijk is een maatje groter dan NL en van oudsher veel sterker chauvinistisch. Weet je waarom Frankrijk dit wel voor elkaar gekregen heeft dan?
De weg van de minste (interne) weerstand ongeacht het prijskaartje.

Jammer want open source is heel volwassen geworden.
Behalve dat het geen alles-in-1-oplossing biedt, en dat is wat grote bedrijven/overheden willen. Het moet volledig uitbesteed worden bij 1 partner, en als je iemands mailadres hebt moet je ook meteen die persoon toegang kunnen geven tot documenten, meetings en kalenders. Daarnaast moeten alle vinkjes gezet zijn bij de verschillende ISO- en NEN-normen, en bij een grote cloudboy krijg je dat erbij (met prijskaartje natuurlijk) terwijl je het anders zelf moet doen. Stel je voor, iemand moet dan zelf bedenken wat de backup-frequentie van agendas wordt, dat vastleggen, en daarna ook nog uitvoeren. Weet je wel hoeveel overhead daarin gaat zitten?

Het probleem is niet 'open source' maar 'vooraf uitgedacht'. En dat laatste vind je alleen bij grote clouds (en het is meteen simpel, bevalt dat niet dan heb je pech).
Je hebt geen ongelijk, maar je moet het ook niet moeilijker voorstellen dan het is. Ik heb (als jurist, zonder enige studies in IT) zelf mijn kantoor ingericht met open source software en met SSO. Voor een professionele partner is het kinderspel om zoiets vandaag op schaal in te richten. Je hebt wellicht niet dezelfde mature oplossingen voor iedere component in de Azure omgeving, maar iedereen weet ook dat niet iedere component even kritiek is voor het doen werken van een omgeving.

De gebruiker is niet het probleem, want die heeft altijd wel iets om over te klagen (dat zie ik in mijn kantoor, maar ook in grote multinationals waar ik kom of in het verleden ben geweest). Het échte probleem is dat er een tekort is aan ITers die er aan willen beginnen. Het overgrote deel is opgeleid in de Microsoft omgeving en heeft geen flauw benul hoe je begint aan het opzetten van een Kubernetes cluster met Flux-integratie en CI/CD workflows om het geheel manageable te houden.
Ik zie het bij ons vooral van boven komen eigenlijk. Microsoft is goed in het bespelen van het topmanagement. Ik ben er zelf helemaal niet blij mee dat we steeds meer op MS overstappen.

En ja het werkt allemaal wel goed samen maar onze eerdere oplossingen waren wel een stuk krachtiger. Microsoft is altijd zo middelmatig. Net goed genoeg om niet voor een oplossing van een derde te gaan. Bij elke migratie hebben we best wel in moeten schikken in onze eisen. Maarja, Microsoft biedt het aan als alles in 1 pakket dus het is goedkoper.

Het maakt het voor mij als IT'er ook niet leuker op. Waar ik vroeger ergens diep in kon duiken als er wat mis ging, moet ik nu maar een ticket aanmaken naar hun geoutsourcde support, 10x achter elkaar nieuwe logs insturen (omdat ze het ook niet weten en niet mogen escaleren blijven ze je daarmee aan het lijntje houden) en dan te horen krijgen dat het echt zou moeten werken volgens de documentatie dus dat ik waarschijnlijk iets fout doe. Ja die docs had ik al gelezen, anders maak ik geen ticket aan. Inmiddels ben je dan alweer weken en heel veel frustratie verder. Uiteindelijk moet je het dan zwaar opspelen via de accountmanager en eindelijk krijg je dan iemand van Microsoft die wel verstand van zaken heeft. En dan gebeurt er eens echt wat.

Vroeger kon ik er gewoon helemaal induiken. Soms was dat wel pittig maar ik kwam er altijd wel uit en ook veel sneller. Bovendien was het ook echt IT werk. Wat ik nu doe zie ik niet meer echt als IT. Mijn collega's zijn allemaal bezig met de Microsoft certificaten maar ik heb dat tot nu toe afgehouden, ik zou veel liever weer naar een echte technische functie gaan. Ik wil helemaal geen expert zijn in microsoft spullen. Maar in echte techniek.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 2 oktober 2025 13:34]

Kort gezegd: Ik denk dat de overheid iets minder alles-in-1 moet willen en iets meer op-ons-eigen-grondgebied.
De mogelijkheden om eenvoudig(er) zaken in te plannen en te delen (kantoorwerk) zijn de afgelopen 10 jaar siginificant toegenomen, met name sinds de komst van sharepoint en teams.

Echter heeft dat niet geleid tot minder FTEs zoals je zou verwachten, maar tot 25% meer op elk onderdeel.
(politie en defensie zou je nog als uitzondering kunnen beschouwen, want fysiek werk)

Nederland heeft ruim een miljoen ambtenaren, hun salaris moet verdiend worden door de niet ambtenaren.
In totaal werken er 9,8 miljoen mensen.
1/10 ambtenaar vind ik nogal veel!

En dan is nog het europese apparaat buiten beschouwing gelaten, daar dragen de niet ambtenaren in NL ook de kosten voor.

[Reactie gewijzigd door sircampalot op 2 oktober 2025 12:55]

hun salaris moet verdiend worden door de niet ambtenaren.
Ambtenaren betalen ook gewoon belasting hoor ;) Net zo veel als private sector

Daarnaast is niet 1/10 rijksambtenaar op kantoor in pak, ook afvalverwerkers, waterschappen, defensie, straatvegers, politie... 10% is zo gek nog niet.
Het hele ambtenaren apparaat van 0,98 miljoen personen koste 156 miljard euro in 2024.
Weet je wel hoeveel overhead daarin gaat zitten?
Ik denk dat we daar het beste even een think tank op kunnen zetten, dus plan jij de meeting in om de teamrollen te verdelen voor de key users die daar dmv een deep dive daar het holistic project voor op gaan zetten?
Open source is best ver, maar lang nog niet zover als M365 als totaaloplossing met teams, SharePoint etc. Ik vind zelfs google docs een slappe kopie.
Ik denk wel dat de EU zich hard zou moeten maken voor een EU government locatie
Ik ben het met je eens. Met M365 kun je meer. Maar de vraag is: hebben we dat wel allemaal nodig?

Ik erger me groen en geel aan Outlook, SharePoint en Teams. Allemaal overbodige meuk die ik nooit gebruik.
Ik word als software developer wel gezien als 'de computer kenner' of 'de power user', maar ik gebruik niets van die meuk. Voor mij is Google Docs veel sneller en eenvoudiger.

Er zal vast wel ergens een accountantje zitten die vroeger een cursus Excel heeft gehad, en schijnbaar niets anders kan dan dat. En zo complex zijn die formules nu ook weer niet.
Google docs intial release : 2006, Microsoft word online 2010.

Met andere woorden microsoft heeft een slap afkooksel gemaakt van wat google 4 jaar eerder online had, ik gebruik nog steeds liever Google presentaties dan PowerPoint online.

Teams is trouwens een gedrocht waar ik liever van afkom, ik was perfect gelukkig met slack. Onze trusty fileserver werkte trouwens perfect, sharepoint daar vind een kat z'n jongen niet terug.

Maargoed, het zal wel aan mij liggen. Dat nog steeds geen EU alternatief is, komt voornamelijk omdat we er allemaal blijven aan vasthouden en dus actief innovatie in de weg staan.
Op lokaal niveau kan niemand deze weerstand overwinnen. Dit moet dus binnen de EU geregeld worden. Een Euro Cloud obv open source en een lange termijn investeringsplan.
Maar niet volwassen genoeg helaas.
Vroeger had je de slogan 'Er is nog nooit iemand ontslagen, omdat hij IBM aanschafte', datzelfde is nu het geval met Microsoft.
Proton mail hoor ik de laatste tijd veel over, en dat lijkt me een prima Europees bedrijf om dmv een grote overheidsklant een goede kapitaalinjectie te geven om hun platform door te ontwikkelen.
Maar dat is ook geen EU bedrijf. Nu is Zwitserland wel een ander verhaal dan Amerika, maar het is nog steeds buiten de EU.
Zwitserland heeft zich wel gecommiteerd aan veel van de EU-regelgeving, waaronder die van de GDPR. Dus ik zie geen enkele reden om Zwitserse bedrijven zoals Proton niet de voorkeur te geven boven Amerikaanse bedrijven.
Die zijn inderdaad aan de weg aan het timmeren maar is op dit moment nog geen volwassen alternatief.
Die komen niet eens in de buurt van exo Kwa enterprise functionaliteit laat staan M365 Capability
Dat is helaas onzin. Er zit veel meer in o365 dan een beetje mail en een Office pakket.

Het is een ongelofelijk groot pakket waar zo ongeveer elke automatisering dienst noodzaak voor heeft. Firewalls, hosting, Kubernetes, docker. Verschillende sql software pakketten, bi oplossingen, monitoring, deployment, security assessment , teams etc etc etc

Dan nog de certificeringen die nodig zijn bij de overheid. De compliance zooi.

Het gaat echt niet om de desktop. Dat is een eitje.

Google eens op Azure en kijk eens wat de lijst van diensten is. M356 is het gebruiker zichtbare jasje. Azure is het hele ding.

[Reactie gewijzigd door bzuidgeest op 2 oktober 2025 12:37]

Dan heb je alleen de mail.. maar nog geen virtuele werkplekken, overige servers, rest van office, meeting software, beveiliging, etc.

[Reactie gewijzigd door SunnieNL op 2 oktober 2025 13:05]

Voor prive is Proton wel leuk, maar zelfs daar heeft het al grote tekortkomingen.Voor enterprise is het natuurlijk totaal geen optie, behalve voor een zzp'er of de slager op de hoek.
Email is in mijn corporate ervaring niet meer zo belangrijk als 10 jaar geleden. Mijn communicatie gaat nu voor 95% over Teams en email is er voornamelijk voor het verzenden en ontvangen van vergaderverzoeken.

Documentvastlegging gaat ook voornamelijk via Teams en de integratie naar sharepoint.

Ik zeg niet dat ik er blij van word, maar het is zo.
Op gebied van Compliance en Governance kan ik me iets erbij voorstellen, maar neem iets als Proton als voorbeeld. Dit is ook gewoon een EU based (zwitsers) bedrijf met een volledige Cloud office suite, MFA, VPN en drive oplossing.

Er zijn dus wel degelijk alternatieven, alleen zal er van de bekende paden afgeweken moeten worden. Door zowel gebruikers (ambtenaren) en beheerders en managers en audit partijen. Lastig zal het zeker zijn, maar als we zo allemaal doorbanjeren komt er nooit een alternatief.
Zwitserland is geen EU.
Maar wel van de EVA/EFTA. In ieder geval europees genoeg lijkt me.
Zwitserland is geen lid van de EU. Wel een land in Europa natuurlijk. Hoewel het Zwitserland natuurlijk wel uitmaakt omdat ze omringd zijn door EU-landen, zijn ze niet gedwongen om EU-wetgeving te volgen. Wat dat betreft dus niet anders dan de VS.
Dat klopt, maar Zwitserland heeft wel een redelijk bijzondere status als "onafhankelijk". Dat betekent dat ze niet snel zullen helpen als een land in de problemen zit, maar ook niet snel ruzie zoeken door met IT diensten te gaan klooien. Daarnaast is de geheimhoudplicht in Zwitserland bijzonder te noemen, en ideaal voor het opslaan van geheime documenten of gevoelige informatie. Ik zou persoonlijk zelfs liever mijn persoonsgegevens opgeslagen zien worden op een cloud server in Zwitserland, dan in Nederland.
Ben benieuwd naar hun exit plan als de EU–US Data Privacy Framework toch niet als voldoende wordt gezien.
Zeggen dat het echt niet anders kan, de procedures zo lang mogelijk rekken, en dan toch de boete maar betalen. Het is niet alsof onze overheid van beleid beschuldigd kan worden, da's niet cool te maken.
Alternatief gaat er ook niet komen, goede Substack hierover - https://josvisser.substack.com/p/talk-is-cheap
Over 5-10 jaar zal er niks veranderd zijn. Er zal vooral heel veel gepraat, gereguleerd zijn. Zal wel een nieuwe Cloud act komen (of een andere president) en dan zijn we alles weer vergeten.
Onbegrijpelijk dit. Heel benieuwd naar de gestelde requirements. Tuurlijk zul je wat moeten inleveren als je overstapt op Europese alternatieven zoals Nextcloud, maar ik denk dat dat het dubbel en dwars waard is op de lange termijn. Is het niet een idee voor Tweakers om uit te zoeken wat hier dan echt de drempel is geweest? Want dat een minister die er geen bal verstand van heeft zegt dat het "onrealistisch" is heeft voor mij weinig betekenis.
Het kan een beslissing op basis van historische trauma's geweest zijn. Ik kan me een reportage herinneren over de toeslagenaffaire waarin men sprak over niet een, maar zo'n 30 systemen, draaiend op ronduit antieke hardware dat vreselijk veel onderhoud nodig heeft. Misschien is daardoor de beslissing om de werkomgeving maar naar MS365 te trekken makkelijk genomen.
Voelt ook een beetje als lamheid. Durven we niet hobbelige wegen te berijden omdat dat oncomfortabel is? Comfort boven principes... Ik snap het en tegelijk, jemig. Duitsland en Denemarken zijn gewoon lekker lomp het roer om aan het gooien op allerlei plekken. Zij accepteren discomfort, voor lange termijn visie.
Wat de boer niet kent dat vreet tie niet.
Die uitspraak is op meerdere onderwerpen te gebruiken.

Het grote gros "gebruikers" zit niet te wachten op andere software, en zal ze een rotzorg zijn wat MS doet met hun data.


Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn