40.000 Belastingdienstwerknemers werken nog niet met Microsoft 365

De Nederlandse Belastingdienst, de Dienst Toeslagen en de douane hebben alle nieuwe werkplekken inmiddels gemigreerd naar Microsoft 365, maar 40.000 werknemers blijven nog werken met verouderde kantoorsoftware. Dat schrijft demissionair staatssecretaris van Financiën Heijnen. Hij erkent dat Nederland daarmee afhankelijker wordt van de VS.

Demissionair staatssecretaris van Financiën Eugène Heijnen schrijft dat in een reactie op Kamervragen. De Nederlandse Belastingdienst, de Dienst Toeslagen en de douane begonnen in 2021 met het inrichten van nieuwe werkplekken met Microsoft 365. "De uitrol van de nieuwe werkplekken is inmiddels afgerond", schrijft Heijnen. Wel zijn er nog steeds 40.000 bestaande werkplekken bij de fiscus die werken in een bestaande kantooromgeving. Die zijn 'verouderd en inefficiënt', zegt Heijnen. Dat levert problemen op. De Belastingdienst gebruikt nu twee kantoorsoftwarepakketten door elkaar. "Doordat M365 nog niet is geïmplementeerd bestaan er nu inefficiënte manieren om vanaf de nieuwe werkplekken met de beperkingen van de oude werkomgevingen om te gaan. Deze workarounds resulteren in een productiviteitsverlies", zegt Heijnen.

Heijnen reageert op Kamervragen van Hanneke van der Werf van D66, Barbara Kathmann van GroenLinks-PvdA en Jesse Six-Dijkstra van NSC. Die stelden vragen nadat in oktober bleek dat de Belastingdienst voor zijn kantoorsoftware overstapt op Microsoft 365. De fiscus zegt dat het geen goed, Europees of Nederlands alternatief kan vinden.

Wel zegt Heijnen dat de Belastingdienst onderzoekt wat een alternatief kan zijn. Hij noemt daarbij specifiek 'Mijn Bureau', een initiatief van het ministerie van Binnenlandse Zaken dat 'een suite met samenwerksoftware voor de overheid, publieke sector en bedrijven' wil maken op basis van een Frans, Duits en Nederlands samenwerkingsverband.

De staatssecretaris erkent dat de stap richting Microsoft 365 kan leiden tot het afstaan van gegevens aan Amerikaanse autoriteiten. "De Cloud-verordening maakt het mogelijk dat de Amerikaanse overheid, waaronder opsporingsdiensten, toegang krijgen tot (persoons-)gegevens van Nederlandse burgers", zegt Heijnen. Hij zegt dat de kans daarop echter '(heel) klein' is.

Update, 19.41 uur – In het artikel stond aanvankelijk dat de brief werd gestuurd door demissionair minister Eelco Heinen, maar het gaat om staatssecretaris Eugène Heijnen. Daarnaast is aangepast dat de migratie niet alleen van toepassing is op de Belastingdienst, maar ook op de Dienst Toeslagen en de douane.

Reacties (127)

[VOODOO_WILLIE]

De staatssecretaris erkent dat de stap richting Microsoft 365 kan leiden tot het afstaan van gegevens aan Amerikaanse autoriteiten. "De Cloud-verordening maakt het mogelijk dat de Amerikaanse overheid, waaronder opsporingsdiensten, toegang krijgen tot (persoons-)gegevens van Nederlandse burgers", zegt Heijnen. Hij zegt dat de kans daarop echter '(heel) klein' is.

De "zou kunnens", "mogelijks", "misschiens" en "kleine kansen" waren genoeg om het hele land meermaals in een lockdown te gooien en sociaal en economisch de vernieling in te helpen maar nu is dat ineens geen enkel probleem.

De amerikaanse autoriteiten, inlichtingendiensten en megabedrijven zoals Microsoft zijn alles behalve betrouwbaar als het gaat om gegevens en privacy.

[NotWise]

Blijkbaar denkt de staatssecretaris nog steeds dat de USA een vriend is. De USA is onze vriend niet meer en de kans is groot dat dit zo zal blijven. Dat is dus een risico en die moet je niet nemen met onze gegevens.

[magician2000]

Ook al zouden de VS in de toekomst weer onze "vriend" zijn, we kunnen ze nooit en te nimmer meer vertrouwen. Het is overigens ook dom dat we dat gedaan hebben, kijkende naar de geschiedenis. De VS heeft eigen belang en geld verdienen altijd voorop gesteld. Het probleem is dat "wij" al die borstklopperij toegestaan hebben. Ze zijn al die onzin nu zelf gaan geloven.

[klakkie.57th]

Dit soort slapjanussen zouden nooit zo’n positie mogen bekleden ….

[CAPSLOCK2000]

Dit soort slapjanussen zouden nooit zo’n positie mogen bekleden ….

Je komt niet op zo'n positie als je niet heel flexibel bent. De toppolitici zijn juist meesters in hun eigen mening aan de kant zetten, cognitieve dissonantie negeren en creatief omgaan met druk en conflicten. Het zijn ware slangmensen die vreemde kronkels kunnen maken om onvereenigbare eisen toch samen te brengen.
Wij techneuten denken graag in binaire oplossingen. Iets is waar of onwaar, iets is een wel of geen goede oplossing voor een probleem. En als de ene kant gelijk heeft dan heeft de andere kant dus ongelijk. Als de ene kant wint, dan verliest de andere kant.

Zo werkt het niet in de politiek. In de politiek ben je succesvol als je beide kanten gelijk geeft en je niet laat vangen op absolute standpunten. Politici zullen dus nooit zeggen dat iets '100% zeker' zo is. Ze zullen zeggen "er is een grote/klein kans". Als je zegt dat het dan niet veilig is zeggen ze "jawel hoor, de kans is heel klein." Als het toch fout gaat zeggen ze "ik heb altijd gezegd dat er een kans was". Dat is (niet alleen) om hun eigen carriere te redden maar omdat ze steun van de meerderheid nodig hebben. Daarom zitten wetten vol cadeautjes en uitzonderingen om de pijn te verzachten. Politici die het spel niet meespelen krijgen niks gedaan, ongeacht hoe graag ze dat ook willen (zie bv minister Faber).

PS. Dit is geen aanbeveling of excuus, alleen een beschrijving van de situatie.

[magician2000]

En door dat soort vuile slangen zitten we al vele jaren in de shit. Ze zijn te bang voor hun eigen hachje (populariteit). Erg jammer, want zo komen we nooit meer fatsoenlijk een steek verder voor het "gewone volk".

[Striffelbuur]

Wanneer je als politicus zegt dat zo'n kans klein is, zou in deze kwestie als voorbeeld nooit kunnen aandragen dat 'ie altijd al gezegd heeft dat er een kans was. Hij heeft namelijk gezegd dat de kans zeer klein was, en gezien de delicate aard van de data, dan moet die kans ook wel dusdanig aantoonbaar klein zijn dat men in de praktijk spreekt van zo goed als onmogelijk. En dan nog zul je moeten onderbouwen hoezeer de VS het zich nooit zal kunnen permitteren om misbruik van deze data te maken. Je pleegt immers hoogverraad als blijkt dat er wel degelijk een meer dan verwaarloosbaar risico was op misbruik. Gezien hun track-record zou je moeten werken vanuit de aanname dat dit zo langzamerhand hun standaard business-model is. Hoe is de kans op misbruik dan nihil 'genoeg' om liever naar de situatie te migreren waarbij de VS hoe dan ook de touwtjes in handen krijgt over al deze informatiestromen, dan het provisorisch uit te zingen met de achterhaalde fysieke werkplekken tot er zich iemand meldt die nog wel kan herinneren wie daar ook alweer allemaal met plausibele oplossingen op de proppen zijn gekomen binnen de EU.

Enkele decennia geleden was de algehele etiquette onder politici tenminste nog dat je misschien wegkwam met een lulverhaal waarin je je best hebt gedaan niet daadwerkelijk te liegen, ook al wist iedereen in de kamer dat jij ook wist hoe ver je relaas van de realiteit lag, maar daadwerkelijk een leugen gebruiken om iets te misrepresenteren als absolute doodzonde werd beschouwd. Onsportief, zeker gezien de kern van hun vak... de werkelijkheid naar hun hand lullen. Tegenwoordig lijken ze niet eens in staat om zelf zo'n onderscheid te kunnen maken.

[magnifor]

Nou dus al mijn belastinggegevens staan nu bij MS in de cloud. Locatie is niet van belang want MS moet gewoon toegang verschaffen als het nodig is. Wat zijn de mogelijkheden voor mij als burger om mijn gegevens te laten verwijderen en dan de belastingdienst dwingen om ergens anders op te slaan? Hoe ver gaat het “recht om vergeten” te worden bij de belastingdienst? Nee, niet om belasting te ontduiken etc maar heb dan liever dat ze mijn gegevens ouderwets in een papieren dossier opslaan ofzo dan bij de amerikanen in de cloud….

[niceman12]

Jouw belasting gegevens staan gewoon in Nederland. Dit gaat alleen over werkplekken en mail verkeer. Cloud blijft private en in NL datacenters.

Totaal niet met het besluit eens trouwens, maar het is gelukkig minder erg dan jij hier schetst

[AnonymousGerbil]

Vind dit toch wel bizar nonchalant zo vlak na het nexperia gebeuren, met nu wel de noot dat we ondertussen sinds 2019 al een stuk minder naief (zouden moeten) zijn geworden.

En dan hebben we het er nog niet over dat die informatie niet beveiligd zal zijn op een niveau dat acceptabel is voor de langer dan korte termijn (5 jaar).

[Reactie gewijzigd door AnonymousGerbil op 1 december 2025 23:28]

[Sebritar]

Het klinkt gek om in deze dag en tijd waarbij soevereiniteit steeds belangrijker lijkt te worden er nog steeds richting O365 geduwd lijkt te worden in een overheidssituatie.

[William_H]

Omdat er hele structuren (bijvoorbeeld inhuur) ingericht zijn op MS producten. Probeer maar eens als zzp-er ib de IT bij de overheid binnen te geraken. Vaak staat als eis dat je MS gecertificeerd moet zijn. En we weten allemaal dat die MS certificeringen regelrechte reclame sessies zijn voor hun eigen producten (voor het grootste deel).

[jorisporis]

Overstappen naar open source was nog nooit zo gemakkelijk. Een van de weinige goede toepassingen van ai is snel een nieuwe software leren kennen. Bovendien zouden Europese landen moeten investeren in hun soevereiniteit. Een kleine kans is al te veel voor een kritisch systeem.

[Klaus_1250]

Bij het bedrijf waar ik werk hebben we verschillende pogingen ondernomen om Office uit te faseren, maar zitten nu ondertussen ook op 365. Er is geen alternatief als je al jarenlang Office gebruikt - ik heb het persoonlijk geprobeerd maar ook opgegeven. Te veel werk om alles om te zetten en het werkt gewoon allemaal net niet lekker.

[sus]

Los daarvan zijn er de diverse datakoppelingen die in bv LibreOffice domweg niet werken en dus moet je wel, hoe graag je wil.

[CAPSLOCK2000]

Los daarvan zijn er de diverse datakoppelingen die in bv LibreOffice domweg niet werken en dus moet je wel, hoe graag je wil.

Moet, moet... nou...

Het is ook mogelijk om LibreOffice te verbeteren zodat het die koppelingen wel ondersteund. Of je kan de aanbieders van die koppelingen vragen om het op een andere manier te regelen.

Ik zeg niet dat het makkelijk is, maar als je maar graag genoeg wil zijn er mogelijkheden. De bakker om de hoek gaat zo iets niet gedaan krijgen, maar de Nederlandse Overheid heeft meer slagkracht.

[Superstoned]

Ja precies. Voor een klein bedrijfje kan ik er nog inkomen maar een overheid? We hebben al honderden bedrijven en overheden overgezet - het Oostenrijkse leger, of ministeries in Frankrijk met meer dan een miljoen gebruikers - dus zeggen dat het niet kan klopt gewoon niet. Dat het werk is, ja, dat is zeker waar.

edit:
we = Nextcloud

[Reactie gewijzigd door Superstoned op 2 december 2025 09:52]

[Erwin1967]

Een data koppeling in software als Excel is een ramp omdat je niet weet wat je aan het doen bent. Als er rare resultaten getoond worden kan IT weer gaan uitzoeken waarom het niet meer werkt in de door de gebruiker gemaakte ‘applicatie’.

[dmantione]

Nou, de hele reden waarom de Belastingdienst naar Microsoft 365 is dat de huidige Office niet lekker werkt. Als de huidige Office niet lekker werkt, dan voelen de alternatieven ook minder slecht.

[kaaas]

Ik zou echt eens kijken naar collabora in nextcloud. Er is echt een hoop verbeterd en het is een hele degelijke office oplossing. Met talk en het filesysteem heb je echt een zeer complete oplossing die voor het merendeel van de bedrijven een uitstekende oplossing is.

[Mellow Jack]

Overstappen was nog nooit zo gemakkelijk maar zeker niet makkelijk. Het werkt allemaal net niet zo vlekkeloos. Verder wel met je eens, als alle Europese overheden zouden overstappen heb je voldoende investering om het wel vlekkeloos te laten werken.

[kozue]

Lijkt me geen probleem. MS werkt ook lang niet vlekkeloos. Tis maar net welke vlekken je beter mee kunt leven

[Mellow Jack]

Haha zeker, t is uiteindelijk vrij simpel. Als wij (4000 werknemers) zouden overstappen zouden we, vooral in het begin, meer helpdesk personeel en werkplek expertise moeten hebben. Daarnaast zou ons maatwerk team moeten groeien.

Ik vind het een prima idee... Maar ja, ik hou me bezig met de techniek en niet met de financiën

[CAPSLOCK2000]

Haha zeker, t is uiteindelijk vrij simpel. Als wij (4000 werknemers) zouden overstappen zouden we, vooral in het begin, meer helpdesk personeel en werkplek expertise moeten hebben. Daarnaast zou ons maatwerk team moeten groeien.

Ja en nee. Ik hoor zo vaak dat mensen niet kunnen overstappen omdat ze alleen met Windows en Office kunnen werken en overstappen naar iets anders zo moeilijk is. Ondertussen zijn er wel honderd verschillende merken telefoons en tablets op de markt die allemaal net wat anders werken maar daar is het geen probleem. Geen twee Android telefoons zijn hetzelfde en Apple heeft voor alles z'n eigen aanpak.
Daarnaast gebruiken we iedere dat talloze websites die ook allemaal anders zijn en hun eigen conventies volgen.

Sterker nog, we zien daar vergelijkbare taferelen ondanks dat er geen standaard GUI of werkwijze is. Volgens mij klopt er dus niks van dat veranderen te moeilijk is voor mensen. Volgens mij is het echte probleem dat ze vast zitten aan bepaalde applicaties. Buiten wat nerds om geeft niemand wat om het OS dat ze draaien, het gaat ze om hun applicaties en data.

Natuurlijk, bij iedere overstap zal er wat training en leertijd nodig zijn en wat extra ondersteuning, maar dat hoor ik nooit als blokkerend argument als er moet worden overgestapt op de volgende versie van Windows, Office, Android, iOS, GMail of een nieuwe telefoon of auto.

[Mellow Jack]

[...]


Natuurlijk, bij iedere overstap zal er wat training en leertijd nodig zijn en wat extra ondersteuning, maar dat hoor ik nooit als blokkerend argument als er moet worden overgestapt op de volgende versie van Windows, Office, Android, iOS, GMail of een nieuwe telefoon of auto.

Bij ons is extra ondersteuning juist de reden dat we voorzichtig zijn met overstappen. En dan gaat het niet eens over word, Excel en PowerPoint maar vooral over alle extras die onze E5 licentie ons geeft. Het is best een omscholing voor onze support teams en in de tijden van flinke bezuiniging is dat niet zo gemakkelijk

[Erwin1967]

De Microsoft omgeving een erg complexe omgeving waarbij Microsoft je steeds meer dwingt om in de cloud te gaan. Je zit vast aan abonnementen en de bijbehorende ongecontroleerde prijsstijgingen. Een piefje die verkeerd staat en het kaartenhuis stort in. Daarnaast kan de Amerikaanse overheid onbeperkt meekijken en wie kijkt er nog meer mee? Ik denk dat de Nederlandse overheid zich ernstig zorgen moet maken want het is de plicht van de overheid om uitermate voorzichtig om te gaan met gegevens van de burgers. Een contract met Microsoft heeft op dat vlak weinig waarde.

[sprankel]

De front-end kan je vervangen met open-source maar de back-end voor enterprise is Microsoft heer en meester. Windows is niet groot geworden vanwege het OS, het is groot geworden omdat als je er 10 000 van hebt lopen dit te managen valt met AD, group policies, WSUS, SCCM enzoverder.

Wat betreft de zuivere Office omgeving, niet enkel moet je voldoen aan GDPR (wat wil zeggen dat je alle documenten/mails waar persoon X in vermeld staat moet kunnen terug vinden), je moet ook voldoen aan allerhande speciale enterprise wensen.

Denk aan de CEO die niet zomaar via Teams aangesproken mag worden, dat Teams enkel op de eigen omgeving mag draaien ook al gaat de werknemer in op een externe meeting (word gedaan als men altijd volledige logs/controle wenst), of en zo ja welke bestanden gedeeld mogen worden, mail accounts waar niets uit gedelete of aangepast mag worden (denk aan klokkenluider of legal mail), distributielijsten met rechten op zodat Piet niet heel het bedrijf stuurt wie er op zijn parkeerplaats staat (met 20 man die er op antwoord met reply all) en ga maar door.

Heel die backend die op 1001 (enterprise) situaties moet inspelen, ik benoem nog vrij courante dingen want je kan daar ver in gaan, MS is daar heer en meester in.
Het enigste wat MS naar mijn mening wel is mag doen is duidelijker zijn in "dit werkt niet omdat u bedrijf dit zo beslist heeft", heel veel klachten van gebruikers dat X of Y niet werkt zijn dan meteen ook uitgeklaard.

[dmantione]

Tja... ik denk dat heel veel mensen voordat dat het Internationaal Strafhof afgesloten werd van de Microsoftcloud ook zouden zeggen dat de kans héél klein was dat de Amerikanen zo ver zouden gaan. Het is desondanks wel gebeurd.

In de gegevens die de Nederlandse overheid verwerkt zit nu eenmaal informatie waar vreemde mogendheden wel oren naar zullen hebben. Zouden ze echt nooit in de verleiding komen?

[merethan]

Mensen die niet willen horen, moeten maar voelen.

[kozue]

Helaas werkt dat hier niet zo. Dit is dus een andere partij dan jezelf (in dit geval de overheid) die besluit om jouw gegevens op een platform te zetten waar de Amerikaanse overheid het op ieder moment dat het ze uitkomt op kan vragen. Wie heeft daar het meeste last van? Die overheid of degenen waarvan hun gegevens zijn gelekt? Beetje vergelijkbaar met Whatsapp die klakkeloos adresboeken kopieert en mijn gegevens in vele daarvan zullen zitten, waardoor Meta zich een beeld kan vormen met wie ik communiceer zonder ooit iets van hun te gebruiken. Hoe goed je je best ook zelf doet om je data veilig te houden, anderen verpesten het wel voor je (in dit geval de overheid die het voor al z’n burgers verpest zonder hun ooit te vragen of ze het wel ok vinden om in een Amerikaanse cloud te staan).

[Davey400]

Op basis van de inhoud dacht ik: maar hoeveel zijn het er dan wel niet?

In 2022 bijna 27.000 mensen volgens deze pagina.

In 2024 hebben we het ineens over 28.081 fte volgens deze link.

Aangezien een deel van die mensen parttime zal werken is er niet alleen sprake van een flinke groei, maar zouden die 40.000 zomaar eens álle werknemers kunnen zijn.

[david-v]

Externe medewerkers krijgen denk ik ook een werkplek van de belastingdienst. Dat is de enige verklaring die ik heb voor het verschil.

[Wouterkaas]

Het meest aannemelijke lijkt me nog dat de 40.000 ook de dienst Toeslagen en de Douane betreft, die formeel ontvlochten zijn van de Belasting maar gebruik maken van dezelfde ICT infrastructuur

edit:
zelf even de beantwoording door de stas erbij gepakt en dat klopt: “De Belastingdienst is sinds 2021 bezig met het vervangen van de werkplekken bij de Belastingdienst, Douane en Toeslagen”

[Reactie gewijzigd door Wouterkaas op 1 december 2025 19:26]

[SirQuack]

Laten we niet vergeten dat het over werkplekken gaat. De belastingdienst werkt vast, net als veel andere Rijksoverheid en NGO-instanties met virtuele omgevingen. Voor bijv. ontwikkelaars kunnen dat er zelfs meerdere zijn.

Zo kunnen 40.000 werkplekken nodig zijn voor 15.000 werknemers (2 p.p. voor regulier, 3 p.p. voor ontwikkelaars).

[Barcht]

in een bericht van 02-10-2025 op rijksoverheid.nl wordt gesproken over 46.000 medewerkers bij de Belastingdienst, Douane en Dienst Toeslagen.

[Sebazzz]

40.000 belastingdienst medewerkers kunnen niet geraakt worden door een rug pull van meneer Trump.

[360Degreez]

"40.000 medewerkers bij de fiscus" klinkt in beginsel al als zeer inefficient.

[Eddey]

Het rare is dat ik elders lees dat er zo'n 27.000 medewerkers zijn bij de belastingdienst. Ik was benieuwd hoe groot aandeel die 40.000 is op het totaal aantal medewerkers.

In de bijlage (antwoorden van der Werf) gaat het over "de nieuwe 40.000 werkplekken", en er wordt gesproken over "in de vorm van laptops". Er zullen meer laptops zijn dan medewerkers (ook ivm vervanging etc), dus klinkt plausibel.

Maar het lijkt er dus op dat alle laptops (en dus medewerkers) nog niet in M365 werken. En blijkbaar komt dat doordat de Belastingdienst de overstap heeft "getemporiseerd" op basis van (geo)politieke en maatschappelijke ontwikkelingen.

[oomeq]

Zoals ik het begrijp is er 27.000 FTE en zijn er 40.000 medewerkers.

pagina 9 van dit rapport (jaarplan belastingdienst 2024) heeft het over het aantal FTE.

[Zenix]

Mijn vermoeden is dat het niet alleen belastingdienst werkplekken zijn, maar ook werkplekken van andere diensten waarvoor de IT van de belastingdienst de werkplek voorziening doet.

[Reactie gewijzigd door Zenix op 1 december 2025 18:57]

[Wouterkaas]

Klopt: “De Belastingdienst is sinds 2021 bezig met het vervangen van de werkplekken bij de Belastingdienst, Douane en Toeslagen”

[Speedpete]

Inderdaad, die anderen zijn bij elkaar zo'n 10.000 werkplekken groot en dan kom je richting de 40K.

Maar wat kost M365? Normaal is ca. 140,-, alles er op en er aan 250,-, dus ga even uit van 200 per werkplek. Dat is toch een kostenplaatje van 8 miljoen, per jaar.

Voor dat geld kan je best een leuk groepje eigen IT-ers neerzetten met voldoende hardware om alles open source zelf te regelen.

[OruBLMsFrl]

Grootste kosten zijn recruitment, trainingen en incompatibiliteit. Probeer je een belasting deal te sluiten met een grote multinational die je een Excel met macro stuurt, dan valt het opeens heel hard tegen met al die alternatieven en compatibiliteit.

Het is een impopulaire mening hier, maar de zakelijke realiteit is dat je niet in je eentje kan bepalen hoe de ander iets mag aanleveren. Je gaat meemaken dat anderen gewoon uitwijken als je het lastig maakt. Dus die samenwerking met andere landen is slim, eigenlijk moeten gewoon heel de EU overheden op eenzelfde datum een inkomende documenten standaard afspreken in wetgeving in aanloop hiernaar.

[CAPSLOCK2000]

Grootste kosten zijn recruitment, trainingen en incompatibiliteit. Probeer je een belasting deal te sluiten met een grote multinational die je een Excel met macro stuurt, dan valt het opeens heel hard tegen met al die alternatieven en compatibiliteit.

Het is een impopulaire mening hier, maar de zakelijke realiteit is dat je niet in je eentje kan bepalen hoe de ander iets mag aanleveren. Je gaat meemaken dat anderen gewoon uitwijken als je het lastig maakt. Dus die samenwerking met andere landen is slim, eigenlijk moeten gewoon heel de EU overheden op eenzelfde datum een inkomende documenten standaard afspreken in wetgeving in aanloop hiernaar.

Die standaard ís er, maar MS heeft zich er onderuit weten te werken. Officieel kan je je bestanden opslaan in een compatible formaat. In praktijk doet niemand dat en heb je er geen fluit aan.
Je hebt helemaal gelijk dat zelfs onze overheid niet zomaar om dergelijke 'standaarden' heen kan. Ik zet standaard hier tussen aanhalingstekens omdat er inderdaad geen andere software is die alle aspecten van Excel (en andere MS-bestandsformaten) echt perfect ondersteund (zelfs binnen MS). De EU heeft jaren geleden geprobeerd te standariseren op open bestandsformaten maar heeft helaas niet doorgebeten.
Op het laatste moment is er water bij de wijn gedaan zodat iedereen alles bij het oude kon laten en we zitten nog steeds vast aan de MS-bestandsformaten.

Nu was het toen ook al zo dat eenzijdig overstappen naar een ander formaat niet mogelijk was, dat was algemeen bekend, ook bij de mensen die het anders willen. Dat er een compromis voor de overgangsfase nodig was kan ik nog begrijpen, maar dat er in al die tussenliggende jaren niks mee is gedaan zit me wel dwars. We zijn (op Office-vlak) niks opgeschoten sinds die wet is ingevoerd.

Sterker nog, ik denk dat we meer afhankelijk zijn dan ooit te voren doordat er steeds meer 'online'-features komen. Het zit er snel aan te komen dat we geen bestanden meer rondsturen maar linkjes naar M365* zodat je (bv) als gast een bestand mag bekijken (maar het niet mag aanpassen of kopieren). Net zoals we nu worden doodgegooid met Teams.


Rant: onze samenleving is te goed geworden in verantwoordelijkheid op afstand plaatsen. We lossen problemen niet op maar we 'managen' ze. We nemen geen verantwoordelijkheid voor de oplossing, maar wij voeren 'regie'. We zorgen er voor dat we zelf in een positie zitten waarin we niks fout kunnen doen want we volgen alleen maar het advies van anderen, die we heb ingehuurd op advies van weer anderen. Daardoor zijn er nogal wat wetten die aardig klinken maar in praktijk niet werken of gewoon niet uitgevoerd omdat er niemand is die toezit op de uitvoering. De meeste betrokkenen (bv leden van de Tweede Kamer) zijn niet in in het onderwerp geaccepteerd en stemmen strategisch, vervolgens wordt er niet meer naar omgekeken tot er een schandaal ontstaat. Dan is er een hoop kabaal maar blijkt niemand verantwoordelijk te zijn want iedereen heeft zijn 'rol gepakt'. Zie het befaamde toeslagenschandaal. Ondanks alle ophef is dat nog steeds niet afgehandeld en niemand is verantwoordelijk gehouden. Alleen Omtzigt heeft er politiek voordeel van gehad en zie eens hoe het daarmee is afgelopen.

En nee, niet alle politiek of leiding is slecht of disfunctioneel, maar wat hebben we toch veel kaf tussen het koren.

* Ik bedoel dit niet als 'complot' van MS maar gewoon de volgende logische stap in de huidige ontwikkelingen. Niettemin zal het in praktijk mensen nog meer binden aan MS Office.

[Speedpete]

Voor de belastingdienst speelt dat echt niet, die leggen op wat ze willen ontvangen. Voor zover mij bekend is dat tegenwoordig SBR / SBRL.

[OruBLMsFrl]

Als ze zo een belastingdeal sluiten met een grote multinationals gaat daar vast heel wat mailverkeer en documenten aan vooraf. Mensen mogen ook bezwaar maken, om een uitspraak vragen, en dan zijn er nog de lagere overheden, NGO's, andere departmenten en internationale samenwerkingen om mee te communiceren. Die 40.000 mensen werken heus niet in isolatie, en kunnen in Nederland best nog wat afdwingen, maar uiteindelijk gaat een NL belastingdienst nul komma nul kunnen kiezen in hun samenwerking met de VS of China bijvoorbeeld, maak je geen illusie, kijk daarvoor naar Nexperia hoe dat gaat als je als Nederland wel even internationaal zaken gaat dicteren... staart tussen de benen excuses maken

[mr.Millenarian]

Nee, het is inderdaad 27000 Fte die 40k werkplekken hebben. Oftewel heel veel medewerkers, die parttime werken.

Maar waar het hier eigenlijk over gaat is dat M365 wel door iedereen gebruikt wordt, maar via een virtuele werkplek op oude software omdat de systemen er eigenlijk nog steeds niet klaar voor zijn. Dat levert erg veel vertraging op bij inloggen als bij het verwerken van data.

[michelr]

Niemand betaalt list price.

[Speedpete]

Weet ik. Ik ken een organisatie met ca. 30.000 werkplekken en wat zij betalen per werkplek, dus daarom reken ik hier even met 200.

[runaround]

Dan nog, 25.000 (belastingdienst) + 6.500 (douane) + 3.500 (dienst toeslagen) = 35.000 werknemers. Dan is 40.000 werkplekken zonder office365 erg veel.

[Speedpete]

Heel bot: vrijwel niemand is over.

[david-v]

27.000 vaste medewerkers, de rest inhuur? Toen ik lang geleden bij de belastingdienst zat was 80% van ons team extern, manager, analist en functioneel beheer was wel in dienst van de belastingdienst. Voor externe medewerkers regelt de belastingdienst ook de werkomgeving. Dat mag je niet doen op de laptop van je eigen bedrijf. Zo komen ze denk ik aan de 40.000 werkplekken.

[Standeman]

Tja, het rechtse geluid is dat we een kleine overheid. Dat de rest wordt ingehuurd om het noodzakelijke werk te verzetten hoeven we natuurlijk niet mee te tellen

[flurb]

Ik ben niet rechts nog links, maar dit is wel een jammere opmerking, je kan ook stellen dat we erg veel handjes nodig hebben voor het "linkse" geld rondpomp feest festijn. :-)
Misschien is het beter als we wat minderen op tweakers met dit soort niet al te genunanceerde links en rechts geluiden, het is niet heel erg aantrekkelijk en vaak niet gebaseerd op de echte feiten.

[Raymond Deen]

Ik stel voor dat je de hand in eigen boezem steekt en dan zelf begint met je reactie te ont-polariseren in plaats van te jij-bakken. Daarna heb je alle recht van spreken.

[Finraziel]

Wat is dat toch voor een drang om eerst even een ketel olie op het vuur te gooien alvorens anderen te zeggen dat ze niet zo moeten zitten stoken...

[Cid Highwind]

Je bedoelt het rondpompen van lapmiddelen als pleister op de wond van de beknibbelingsdrang op sociale voorzieningen.

Mee eens hoor, maar wanneer je naar een oplossing toe wilt is het wel belangrijk oorzaak en gevolg van elkaar te kunnen onderscheiden.

[blouweKip]

Dat is vooral een soort toneelstukje: je ziet altijd dat de overheid groter en inefficienter wordt naarmate je meer naar rechts opschuift en het rondpompen van geld vele malen erger: alleen wordt de verdeling iets schever in het nadeel van de meeste mensen.

De Belastingdient is juist een stuk minder efficient geworden in het evenwichtig belasten van de verschillende groepen in de samernleving, of dat bewust beleid of en gevolg van gemakkelijk "Laissez faire" beleid zonder visie is laat ik maar in het midden ;)

[R_Zwart]

Waarom klinkt dat inefficiënt? Met hoeveel mensen zou het dan moeten kunnen? En waarom dat aantal?

Ik zeg niet dat de BD efficiënt is maar zomaar zeggen dat het inefficiënt is omdat je een groot getal ziet verdient onderbouwing.

[360Degreez]

Eens, want daar erger ik me zelf bij anderen ook aan.

Die mening komt met name voort uit verschillende zaken die voorbij kwamen in een documentaire over de toeslagenaffaire. Hierin speelde organisatorisch falen, vriendjespolitiek en een extreem verouderd en nodeloos complex ICT-landschap een grote rol.

@Eddey gaf echter een goed argument met een mogelijke differentiatie tussen werkplekken en werknemers. Dit lijkt te kloppen, want ik lees net dat ze iets meer dan 28.000 fulltimers hebben.

• Particulieren 2.839
• Midden- en Kleinbedrijf 7.516
• Grote Ondernemingen 3.052
• FIOD 1.833
• Centrale Administratieve Processen 3.836
• Klantinteractie & Services 1.788
• Informatievoorziening 3.308
• Overige dienstonderdelen 4.086 fte

De overige ~12.000 werkplekken zullen dan flexwerkplekken, externe inhuur etc zijn

[Raymond Deen]

Fulltimers is wat anders dan fte’s. Je kunt twee 50% parttimers in één fte proppen en ik zie in het document helaas nergens iets terug over deeltijd werknemers terug komen.

Er kunnen dus makkelijk 40.000 werknemers zijn die gemiddeld 0,7 fte zijn.

[Standeman]

Is dit een facebook post gedaan naar heel veel instagram onderzoek, of heb je ook daadwerkelijk inzicht in de hoeveelheid werk dat een belastingdienst voor x miljoen belastingplichtigen en een paar 100-duizenden bedrijven met zich meeneemt?

[DropjesLover]

Het zou bij de belastingdienst een stuk beter gaan met 80.000 medewerkers.
Bedenk dat toeslagen en bijv. controle-instanties zoals de FIOD hier ook onder vallen.
Dan kunnen er tenminste inspecteurs bij die alle schimmige constructies van bedrijven en de 1% eens tegen het licht gaan houden...

Bedenk dat dit de instantie is die het inkomen van de overheid (450 mijard!) regelt.
Waar we weer vanalles voor terug krijgen (zorg, sociale zekerheid en gemeentefonds is samen al 290 miljard).

[Reactie gewijzigd door DropjesLover op 2 december 2025 08:05]

[roberttttt]

Helemaal mee eens.
Altijd wordt er maar gezeurd over hoeveel die ICT wel niet kost, maar je ziet nooit een berekening hoeveel het zou kosten als de Belastingdienst zijn taken zonder computers zou moeten uitvoeren.

Dus politiek, stop met zeuren en bemens de Belastingdienst met de hoeveelheid ICT-ers die nodig is om het werk goed te doen, en dan wel in vaste dienst.

[O085105116N]

Bij Defensie werken er 60.000 give or take…

[Guru Evi]

Die draaien gewoon Office 2016/2019 of iets gelijkaardig en kan niet gemakkelijk upgraden omdat het systeem uit de jaren van XP/7 komt.

Ik werk in een gelijkaardige omgeving, of het nu niet willen of niet kunnen of geen budget, een OptiPlex 990 draait nog steeds Windows 10. Hoeveel “werk” er verricht wordt op die machines weet ik niet, ikzelf ga er tenminste niet op wachten, maar zoals alles in de regering, het is een excuse om minder te doen ondanks dat we aanbieden om een jonger modelletje van de schroothoop te halen, zolang de medewerker en hun bazen niet meewerken is er niets aan te doen.

[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 2 december 2025 03:02]

[beerse]

Na office 2016 en 2019 is er ook office 2021 en office 2024. Die zijn wel bruikbaar in omgevingen waar geen verbinding met internet is. Het is dat microsoft niet graag ziet dat die gebruikt worden, ongetwijfeld omdat die niet passen in de overgang naar alles bij microsoft...

[Guru Evi]

Office 2021/2024 zijn een versie van het O365 pakket, je licentie zit gebonden aan een O365 login, O365 geeft je nog steeds de desktop versies, het grootste verschil met een 2024 build en de desktop versie van O365 is het update kanaal - O365 zijn de beta testers voor de stabiele updates voor Office 2024. het feit dat ze dit niet (kunnen/willen) draaien duidt erop dat ze vastzitten aan een vroege build van Windows 10 of zelfs 7. Het is niet omdat iets Windows 10 draait dat het niet vastzit aan vb 1909 omdat de AMD display driver niet beschikbaar is voor 2004.

Office 2019 was de laatste versie die echt zonder cloud kon draaien en een klassieke licentie waar geen O365 login aan gebonden was.

[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 2 december 2025 13:37]

[beerse]

Dat is niet wat ik bij microsoft op de site lees en begrijp. Wel zie ik dat er bij iedere pagina en iedere klik een zekere drive richting 365 is. Om maar zo veel mogelijk naar 365 te sturen en zo veel mogelijk van de jaartal-versies af.

Zowel met office 365 als ook met de msoffice-met-jaartallen kan je sinds 2019 ook makkelijk bij online documenten. En die documenten worden ook standaard/default online (in the cloud) gezet, je moet steeds meer moeite doen om offline te werken.

Met beide varianten van msoffice kan je ook offline werken. Beide moeten op 1 of andere manier geactiveerd worden en voor beide is de standaard daarvoor online. Bij office met jaartallen en een microsoft systeem dat 'in house' geactiveerd kan worden, bijvoorbeeld met een kms-server of adba (active-directory-based-activation) of zelfs met telefonische activatie kan en mag je de msoffice-met-jaartal systemen ook offline gebruiken zonder dat ze ooit online hoeven te komen. Zie bijvoorbeeld: https://learn.microsoft.com/en-us/office/volume-license-activation/activate-office-by-using-kms (detail: Bij microsoft zoeken op kms en/of adba zodat je niet in de office-365 route valt) Toegegeven, dat is vaak alleen maar interessant voor groot-zakelijke-organisaties met enterprice licenties.

En ja, je hebt gelijk, beide office varianten hebben een gelijke code-base. Het is aan microsoft om daar in te bepalen welke versie wanneer en hoe beschikbaar komt. Zoals jij het stelt komt de 365 versie eerst uit. Zakelijk kan je dat ook uitleggen dat je met de 365 versie misschien beta-tester bent voor de ander. Andersom uitgelegd, de jaartal-versie is de 'esr' variant. Beide zijn niet gratis....

[Guru Evi]

Ja, de Microsoft site is omslachtig, maar in principe is Office "desktop" versie gewoon Office 2024, de downloaders/installers zijn identiek (Office16) en de verandering is letterlijk wat in de XML staat tijdens de installatie. Eenmaal geinstalleerd, zien ze er identiek uit, je activeert ze beide met een O365 login etc, zonder O365 activatie kun je er niets mee (of je moet al een KMS draaien).

Technisch gezien kun je een "one time" licentie kopen voor 2024, maar het is gewoon een perpetueel O365 abonnement (voor de sharing features moet je nog steeds een gratis/maandelijks/jaarlijks OneDrive gebruiken) totdat de applicatie niet meer naar de O365 website kan of je Microsoft account gesloten wordt.

Met de offline installer kan dit zo gedaan worden:
Voor O365:
<Add OfficeClientEdition="64" Channel="Current">
<Product ID="O365ProPlusRetail">
Voor O2024:
<Add OfficeClientEdition="64" Channel="PerpetualVL2024">
<Product ID="ProPlus2024Volume">

Let wel dat er ook O365 web versies zijn die op je desktop kunnen draaien (Electron?) echter die renderen gewoon de web versie in een container. Dit is ook hoe je tegenwoordig Windows omschakelt, van Home naar Pro of Enterprise is maar een cscript en een andere key, effectief (behalve de UI) verandert er niets aan de onderliggende programma's.

Als je O365 specifieert ga je specifiek in een kanaal waar je 'meer/vroeger updates' krijgt en dus af en toe zijn er kleine veranderingen terwijl inderdaad 2019 meer een "stabiele" versie, maar je kunt ze technisch gezien heen en weer schakelen door de XML te updaten, ik zou het toch geen ESR/LTSC noemen, dat is een andere 'flavor' dat enkel maar security updates krijgt maar geen feature updates en voor LTSC moet je extra betalen.

O2024 is gewoon een "stable" versie van O365 terwijl de O365 smaak in Debian terminologie "testing" zouden noemen en dan kun je optioneel een alfa-kanaal activeren waardoor je "unstable" krijgt. Je krijgt inderdaad een licentiekorting als je enkel maar O365/2024 wilt gebruiken en niet LTSC, misschien hebben ze dit doorgetrokken naar O365 kanalen, maar zover ik weet is dit een licentie en geen technische blokkade.

[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 2 december 2025 19:08]

[Scriptkid]

Ik mag hopen dat onze burger data niet in word en excel op SharePoint staat maar in beveiligde data bases.

Anders hebben we al een heel ander peobleem

[NoTechSupport]

Heel rare redenering. Ja, data staat in andere databases. Maar als jij onderdeel bent van een onderzoek naar belastingsontduiking dan zullen er ook Word documenten, to do lijstjes, SharePoint lijstjes, mails etc van bestaan. Raad eens welke individuen interessant zijn voor geheime diensten? Juist, mensen met geld en juridische problemen

[Reactie gewijzigd door NoTechSupport op 1 december 2025 18:39]

[Scriptkid]

Dan nogsteeds is dat niet alle burger data mag ik hopen maar alleen namen en bsns etc. Dus een hele andere order grote van risk

Die hebben ze allang in usa.

En als me wil kan men die ook via encryptie beschermen zodat niemand ze inzichtelijk kan hebben buiten je eigen onprem Auth.

[Reactie gewijzigd door Scriptkid op 1 december 2025 18:42]

[rustycrab]

Mooie kans om 40.000 medewerkers te laten starten met Nextcloud

[Triblade_8472]

Dat is dus een onderdeel van het Mijn Bureau systeem zoals gelinkt is in het artikel.

[CasualKnaller]

We hebben het hier nog over de kantooromgeving. Volgens mij gebruikt de belastingdienst IBM Z17, een hybrid mainframe/cloud oplossing waar AI wordt gedraaid in de Z-Cloud van IBM. Dat de CIA ook gebruik maakt van de Z-Cloud is daarbij alles behalve een geruststelling.

[ilfra2001]

Jouw stelling over z17 in combinatie met IBM z cloud is geen feit. Klopt niet. Belastingdienst is intrinsiek zeer risicomijdend. En terecht. Hoe het dan wel zit blijft om deze reden 'cloudy'.