CBS: aantal slachtoffers cybercrime stijgt naar 2,4 miljoen Nederlanders

Het aantal Nederlanders dat slachtoffer werd van onlinecriminaliteit is in 2024 gestegen naar 2,4 miljoen mensen. Dat blijkt uit onderzoek van het CBS onder 33.000 respondenten. Het percentage slachtoffers steeg van 14,8 naar 15,7 procent.

Met name onlineoplichting en -fraude namen toe, zo blijkt uit het onderzoek. De grootste categorie vormt aankoopfraude, waar 7,2 procent van de ondervraagden mee te maken kreeg tegenover 5,6 procent in 2022. Het aantal slachtoffers van hacken daalde daarentegen van 4,6 naar 3,9 procent. Onlinebedreiging en -intimidatie bleef stabiel op 4,1 procent.

Jongeren tussen 15 en 25 jaar werden vaker getroffen dan 65-plussers, met respectievelijk 20 en 10 procent. Deze verschillen waren het grootst bij onlinebedreiging en -intimidatie. Geslacht en opleidingsniveau speelden geen aanzienlijke rol in de slachtofferkans, zo blijkt uit het onderzoek. Van de slachtoffers deed 48 procent melding bij een instantie of persoon. 18 procent ging naar de politie. Hacken werd het minst vaak gemeld met 12 procent.

37 procent van de slachtoffers zegt minder vertrouwen in mensen te hebben gekregen en 30 procent voelt zich minder veilig. Deze gevolgen waren het sterkst bij slachtoffers van onlinebedreiging en -intimidatie.

Reacties (34)

[memphis]

Op sociale media wordt je doodgegooid met scam advertenties dat je nog amper kunt vertrouwen in de advertenties van echte winkels. Er mag best wel een strenger beleid komen bij alle media die adverteren om bv een strengere controle uit te voeren op de te verwerken advertenties.

[Tommie12]

Ik heb al meerdere malen scam gerapporteerd op zowel FB, Instagram en sites als Tweedehands en Marktplaats.
Daar wordt nooit gevolg aan gegeven.

Als een camera van 2000€ aangeboden wordt voor 800€ en niet kan getest worden, door iemand die maar 2 maanden actief is, en al 3 commentaren heeft dat spullen niet aan komen, waarom blijven die dingen dan staan. Ik ben er nog niet in getrapt, maar dat gebeurt dus wel…
En waarom doen die platformen niks…

[memphis]

Geld is het toverwoord. Adverteren op sociale media kost geld en voor geld doen ze alles. Ik ben ook gestopt met het melden want het antwoord dat je terug krijgt is standaard met "we zien er geen probleem in". En blijkbaar geloven mensen in een Dewalt accu gereedschap set van normaal 1200 euro voor maar 49.95 en krijg een 2e set gratis als je nu besteld. Zeker dat soort shops zijn makkelijk herkenbaar. Ze doen zich voor als een Nederlandse winkel en daar hangen volgens de wet "kopen op afstand" verplichtingen aan zoals vermelding van volledige contact gegevens en KvK nummer. Ook de Whois info geeft een aardige inkijk van waar de shop gerund wordt.

[mrwolf]

Dus meer dan 1 op de 7 Nederlanders is in één jaar tijd slachtoffer geweest van cybercrime? Dat klinkt als bizar veel?

[lenwar]

Dit viel mij ook al op. (eigenlijk nog iets meer, want het gaat om personen van 15 jaar). Nou heb ik geen reden om het CBS niet te vertrouwen, maar we moeten wel de context in de gaten houden. Het gaat hier om mensen die 'zeggen' slachtoffer te zijn van één of meer online-misdrijven. Ik weet niet hoe de vragen gesteld zijn natuurlijk, maar 'slachtoffer zijn van fraude' is natuurlijk superbreed en generiek.

Ik krijg (vrijwel) dagelijks phishing mailtjes. Dat mijn niet bestaande bankrekening of KVK-nummer moet worden 'herbevestigd' vanwege nieuwe wetgeving en dat soort spul. Mijn e-mail adres staat dus blijkbaar in één of meer databasejes, maar ben ik dan slachtoffer van fraude als ik hier niets mee gedaan heb? (ik vind zelf van niet, maar anderen misschien wel.)

Algemene tip voor anderen trouwens die phishingmailtjes zat zijn:
stuur ze door 'als bijlage!!' (ivm de mailheaders) naar 'valse-email@<bedrijf>' (dus [e-mail] of [e-mail], enz.) Dit lijkt een soort generiek e-mail adres te zijn bij bedrijven en ook bij de fraude helpdesk. Ik ben hier sinds enige tijd mee begonnen om te doen, en ik ontvang daadwerkelijk minder phishing mailtjes. (allicht is het toeval).
Je krijgt overigens geen 'echte reacties' van de bedrijven (dat geven ze veelal ook aan dat dat niet gebeurd), maar ze doen er naar eigen zeggen wel iets mee. (allicht dat ze geautomatiseerd de links e.d. parsen en contact leggen met hostingproviders/mailproviders of zo, vandaar het doorsturen als bijlage enzo)?)

[Stijnvi]

Tja, een groot deel bestaat uit "aankoopfraude". Dat klinkt alsof daar bijvoorbeeld ook oplichting via Marktplaats onder valt. En dat is natuurlijk geen nieuw fenomeen.

Daarnaast neemt men ook online bedreiging en intimidatie mee. Persoonlijk vind ik dat niet echt onder "cybercrime" vallen. Bedreiging en intimidatie is ook totaal geen nieuw fenomeen, en het is dan ook niet raar dat dit met de aanhoudende digitalisering inmiddels ook online plaatsvindt.

[bytemaster460]

In het onderzoek gaat het om mensen die zelf aangeven dat ze slachtoffer van cybercrime zijn geworden. Het lijkt erop of daar geen objectieve controle op is uitgevoerd.
Een phishing mailtje ontvangen lijkt al meegenomen te worden in de cijfers. Ook zijn er veel mensen die denken dat ze opgelicht worden door bijv. een webshop terwijl ze zelf niet goed hebben gekeken wat ze nu precies kochten of dat mensen zelf denken in hun recht te staan en dan de winkelier een oplichter noemen. Ook veel oudere mensen denken vaak dat ze gehackt zijn als er iets onverwachts gebeurt op hun telefoon

[m_snel]

Als je dan bedenkt dat de NS en Ziggo en een aantal andere bedrijven gegevens hebben laten lekken via een derde dan heb je al direct miljoenen mensen te pakken.
Mijn anti virus is al jaren verlopen en krijg regelmatig mails om te betalen. Echter gebruik ik een andere scanner en die kennen niet eens mijn mail adres.

[SPee]

Mijn anti virus is al jaren verlopen en krijg regelmatig mails om te betalen.

En dan komen die mailtjes ook van een vreemd domein. Ik vertrouw [e-mail] niet, dus verleng ik daar ook niet mijn antivirus en die mailtjes blijven lekker in de spam box.

[wjn]

74% doet geen aangifte bij de politie, dan zit er toch iets fundamenteel mis.

[The Zep Man]

74% doet geen aangifte bij de politie, dan zit er toch iets fundamenteel mis.

Wat missen slachtoffers in die 74% van de gevallen door geen aangifte te doen?

Verder is onduidelijk of het altijd wel iets aangiftewaardig is. Opgelicht? Zeker. Een phishingmailtje ontvangen? Meh. Waarschijnlijk heb ik meer capaciteit voor het analyseren en opvolgen van dergelijke mails en zelfs ik heb er geen zin in. Waarom zou de politie dat dan wel moeten doen?

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 15 april 2025 16:11]

[Niema]

Ik Ben een keer opgelicht voor €20 op marktplaats. Ga daar geen aangifte bij de politie voor doen. Dat is een rotwerk en de kans dat er iets mee gebeurt is 0. Veel van de scams zijn klein

[CivLord]

De kans dat met één melding van oplichting voor € 20 iets gedaan wordt is inderdaad klein. Er is bij de politie niet genoeg mankracht om achter dergelijke meldingen aan te gaan.
Wanneer er echter 100 meldingen van dergelijk kleine oplichting van één oplichter binnenkomen, dan wordt het een andere zaak. Maar wanneer 99 van de 100 slachtoffers het te veel werk vinden om aangifte te doen, blijft het bij die ene aangifte waar niets mee gedaan wordt.

[MrMonkE]

74% doet geen aangifte bij de politie, dan zit er toch iets fundamenteel mis.

Alleen voor de verzekering. Dat mijn auto was bekrast 8 jaar terug hetzelfde. Volgens mij doen ze echt helemaal niets met zo'n melding.

[CivLord]

En wat hadden ze met die melding kunnen doen?

Een CSI de kras laten onderzoeken? Waarbij minuscule metaaldeeltjes gevonden worden van een metaallegering waarvan enkel autosleutels van één specifiek merk gemaakt werden. En dan door de halfwaardetijd te meten de exacte datum en tijd vaststellen waarop de sleutel gemaakt werd, wat weer terug te voeren is naar de exacte auto waar het slot in is gemonteerd waar die sleutel voor gemaakt is. Even een belletje naar de RDW en de dader is gevonden!
Ik geloof dat dit scenario zelfs nog net iets te fantasierijk is voor een TV-serie.

Wat ze wel met een dergelijke melding kunnen doen is de buurt in de gaten houden wanneer er binnen een bepaalde tijd meerdere dergelijke meldingen uit een bepaald gebied komen.

[MrMonkE]

Daarom doen mensen dus geen aangifte van de meeste zaken.

[CivLord]

En dan ga je dus voorbij aan mijn laatste alinea.

[B Tender]

2.4mio slachtoffers... Dat vind ik ofwel vrij veel, ofwel vrij weinig!

Namelijk: afhankelijk van antwoord op de vraag of je reeds als slachtoffer gezien als je (weet dat je) benadert bent maar niet in de poging-tot-scame bent getrapt? Of ben je pas slachtoffer als er geld afhandig is gemaakt (én het kwartje is gevallen dat dit frauduleus was).

Parallel naar de tastbare wereld: Ben je slachtoffer van een fietsendief als hij je fiets heeft bekeken, aan je slot heeft gemorreld, maar je slot niet (snel genoeg) heeft losgekregen en is doorgelopen?

[Cyberpuppy]

Precies dat.

Wij hebben er onderzoek naar proberen te doen en ook CBS en Eurostat konden geen zinnige cijfers aanleveren. Enige wat je vindt zijn enquetes met onduidelijke definities. En dan ben ik het helemaal met je eens. Dan zijn de cijfers ofwel veel te laag of veel te hoog.

[svane]

Verbaast mij dat het niet meer is. Online oplichting is zo goed als gelegaliseerd. Volle naam + rekeningnummer bekend van de oplichter en/of geldezel. Politie weigert wat te doen 'vanwege drukte'.

Marktplaats weigert ook iets te doen. Ook al kunnen ze zien dat de verkoper mij negeert op de chat, en dat het verkochte product gewoon weer met een nieuwe advertentie online gaat.
Zelfs tot op de dag van vandaag, jaren later, gaat hij nog leuk door. (Account heet tegenwoordig enkel maar 'A', dat hij z'n naam veranderd heeft naar een enkele letter vindt marktplaats ook niet verdacht natuurlijk..., en nee, de originele naam begon niet met A)

Waarom zou iemand nog überhaupt iets versturen? Gooi een baksteen op de post en je gaat vrijuit.

[themadone]

Dit is precies de rede waarom ik dingen van marktplaats altijd op ga halen, weet je zeker dat je krijgt waar je voor betaald.

Blijft ook wel een beetje gek om geld te sturen en dan te verwachten dat mensen eerlijk zijn, zou moeten kunnen maar is niet de maatschappij waar we in leven.

[arnovr]

Ik ben er 1 die dat altijd doet. Gewoon geld sturen en hopen dat het goed komt .
Moet wel zeggen het zijn altijd kleine bedragen. En bij marktplaats kan je een verzekering erbij afsluiten.

[_NooT_]

Dat de toename van cybercrime stijgt is helaas overduidelijk.

Waar ik wel aan twijfel is hoe hier met de cijfers is omgegaan.
Naar mijn verwachting is er een (aanzienlijke) groep waarbij een overlap is in het type cybercrime.
Dus die zowel slachtoffer zijn van bijv. aankoopfraude en online pesten.

Ik vraag me af of daar rekening mee gehouden is.
Mijn gevoel is dat alle individuele misdaden op 1 stapel zijn gegooid, zonder hiernaar rekening te houden.

[ginod]

Ja, door AI en andere vooruitgang zal je niet zo vaak meer hele slecht 'vertaalde' mailtjes zien. Ze opereren vaak al op meerdere sporen tegelijk... Eerst bellen, en dan komt er iemand langs, of dan moet je inloggen etc... tegenwoordig is het zelfs soms voor IT personen lastig te zien, of alles daadwerkelijk oprecht is of niet.

Maar.. er zijn ook mensen die klikken ergens op, zien wat meldingen op het scherm komen, en denken dan 'gehacked' te zijn... ja, dat is dan ook natuurlijk lang niet altijd waar.

[RADRIGUZ]

2,4 miljoen slachtoffers bij 15,7%? Dat zou betekenen dat het hele land inclusief peuters online gefraudeerd is. CBS baseert zich op respondenten van 15+, dus dan kom je eerder op ~2,25 miljoen. En eerlijk, wie vult die onderzoeken nou in? De gemiddelde IT’er of securitybewuste gebruiker slaat dat over. Je meet hier vooral de goedgelovige en minder technisch onderlegde doelgroep. Uiteindelijke percentage wat echt getroffen is zal dus lager zijn.

[Christoxz]

Het gaat niet alleen om fraude, maar om cybercrime, hiervalt ook pesten, bedreigen, intimidatie bijvoorbeeld onder.

[Standeman]

Dus jij beschuldigd het CBS dat ze geen verstand hebben van statistiek of enquêteren. Je komt wel met bijzonder weinig steekhoudende argumenten (eigenlijk geen).

[Obfzk8R]

Het geeft eerder aan dat teveel tweakers geen bal weten over een organisatie als het CBS en het type personeel dat er rondloopt. De zwakste schakel zouden interviewers kunnen zijn, maar degenen die echt met steekproeven, statistiek en wiskunde aan de gang gaan, zijn geen lichtzinnige individuen en simpel van geest. En die weten gemiddeld vast meer van relevante data da de meeste Tweakers die hier telkens dit soort artikelen wantrouwen, zonder onderbouwing overigens. .

[Standeman]

Tja, dat is een stukje populisme waar helaas zoveel mensen intrappen.

Een andere tweaker heeft een mooi onderschrift:

Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.

Het ligt gedeeltelijk aan interviewers en de neiging om te scoren met clickbait. Maar, zodra een oplossing iets ingewikkelder wordt dan "Minder Marokkanen" wordt het afgewezen. Zo jammer.

[MrMonkE]

2,4 miljoen slachtoffers bij 15,7%? Dat zou betekenen dat het hele land inclusief peuters online gefraudeerd is. CBS baseert zich op respondenten van 15+, dus dan kom je eerder op ~2,25 miljoen. En eerlijk, wie vult die onderzoeken nou in? De gemiddelde IT’er of securitybewuste gebruiker slaat dat over. Je meet hier vooral de goedgelovige en minder technisch onderlegde doelgroep. Uiteindelijke percentage wat echt getroffen is zal dus lager zijn.

Deze rekensom heeft het CBS natuurlijk al gedaan.

[Sjah]

Ik mis hier een advies(functie) die Tweakers zou kunnen doen.

[HollowGamer]

Volgens sommige zouden we permanent aan de banken moeten doorgeven met wie we bellen en hoelang.

[HollowGamer]

Ik vind die reclame van die oude vrouw dan ook niet goed. De meeste zijn namelijk echt niet zo handig dat ze even van scherm verwisselen om de bank in te lichten. En dan? Wordt daar iets meegedaan?

Als de ID check nog agressiever gaat worden, dan opent dit ook de weg naar zaken als chantage. Wie zegt dat deze partijen dat allemaal waterdicht opslaan (als dat al bestaat)?