TU Delft-studenten steken Noordzee over met zelfgebouwde waterstofboot

Twee studenten van de TU Delft hebben met een zelfgebouwde waterstofboot de Noordzee overgestoken. Donderdagavond kwamen ze na een tocht van ruim twaalf uur aan bij de haven van Ramsgate.

Het is voor het eerst dat een boot op waterstof de Noordzee is overgestoken. Vlak na vertrek ging het echter fout, vertelt Renzo Ligthart, één van de studenten, aan NU.nl. Eén van de koelingpompen begaf het, waardoor de twee na een paar kilometer weer teruggesleept moesten worden naar een haven in België. Daar werd de boot gerepareerd en na een half uur vervolgden de studenten hun weg naar Engeland. In 12,5 uur legden zij ruim 160 kilometer af.

Het project komt van het zogenaamde Hydro Motion Team van de TU Delft. Dat project startte in 2020 en heeft als doel om de maritieme industrie duurzamer te maken. Door de tocht van Nederland naar Engeland te maken, wil het team aantonen dat waterstof als duurzame brandstof gebruikt kan worden voor de scheepvaart. In de boot zit een speciale tank met daarin 25 kilo waterstof, waarmee Engeland bereikt werd.

Hydro Motion Team TU Delft

Door Eveline Meijer

Nieuwsredacteur

12-07-2024 • 18:37

136

Reacties (136)

136
133
51
3
0
61
Wijzig sortering
Ik mis toch een beetje de diepgang in het artikel. Er rijden al jaren vuilniswagens, bussen en auto's rond op waterstof. Waarom is het bijzonder dat een boot dit doet.

Ik snap het natuurlijk wel een beetje, maar het punt is, waarom is dit nou zo bijzonder? Is 25 kg waterstof veel of weinig? Is de boot zo zwaar als een vrachtschip? (nee natuurlijk niet, zie de foto) Duurzaam hoe? Is het efficiënter dan diesel? Zelfs met de inefficiënte waterstof productie?
wil het team aantonen dat waterstof als duurzame brandstof gebruikt kan worden voor de scheepvaart.
Dat wisten we toch al lang? Gaan er nu investeringen in een waterstof vrachtschip komen? H2o (of h2?) tanks voor boten in de haven?

[Reactie gewijzigd door Triblade_8472 op 22 juli 2024 15:50]

Misschien zie ik iets over het hoofd;

- rendement van waterstof is niet super
- regelmatig overschot aan energie via zonnepanelen

….

Is het niet “interessant”’ om dat overschot te benutten voor “laag rendement” productie van waterstof?

Is toch altijd nuttiger dan niets doen met het “overschot”? Bedoel beter waterstof maken met energie dan het niet gebruiken? Of is dat zo’n gekke redenering?

[Reactie gewijzigd door himlims_ op 22 juli 2024 15:50]

Het is een gekke redenering. De wereld heeft geen stroom overschotten, er is een distributie probleem. Hoe een lokaal overschot in een gebied met vraag te krijgen?

Dan is investeren in stroomnetten logischer dan in onderzoek naar waterstof.
Er wordt gruwelijk veel stroom weggegooid, en dat wordt steeds meer.

https://www.change.inc/en...bewijst-dat-het-kan-41117
Het afgelopen kwartaal werd er door curtailment al voor 1700 gigawatt aan groene stroom weggegooid. Genoeg om heel Nederland bijna zes dagen lang op te laten draaien.
Verder, waar wil jij overschotten naar toe exporteren? Als Nederland veel zonnestroom of windstroom heeft, heeft de rest van Europa dat zeer waarschijnlijk ook.
Misschien moet je je eigen artikel beter lezen. Daar wordt ook nog beargumenteerd dat het niet perse erg is.

Op het net is regel vermogen nodig is om onbalans aan te pakken. Dat is met duurzame energie lastiger dan gasturbines. Door dat met windmolens te doen heb je dus minder gasturbines nodig om die capaciteit om te regelen te leveren.
Daarnaast is die 1700GWh zonder context echt compleet niks zeggend. Want als het toevallig enorm zonnig was en hard waaide kan het prima zijn dat er meer groene stroom was dan het net aan kon.
Niet te vergeten dat locatie ook een rol speelt. Je kan niet alles van Groningen naar Maastricht willen transporteren, dus het kan zijn dat je Maastricht gasturbines aanzet terwijl in Groningen gratis stroom uit staat zo ongeveer. Net congestie.

Die laatste zin is feitelijk onjuist, Europa heeft best wat weers verschillende. Je ziet de flow regelmatig keren van waar stroom naar wordt geëxporteerd en importeert binnen Europa.
Daarnaast heeft Nederland heel veel potentie voor windenergie op zee, waar België en Duitsland dat niet hebben.

Nederland een energie exporteur maken is een grandioos plan en dat plan ligt er ook. Aangezien we 72GW aan offshore wind bouwen voor 2045, wat 24/24 uur Nederland statistisch kan voorzien van zat stroom en kan exporteren.

Daarnaast zijn er plannen voor High Voltage DC lijnen naar onder andere het Roergebied en tussen Groningen en de randstad. Om zo fysieke afstanden als het ware te verkleinen.
Nederland een energie exporteur maken is een grandioos plan en dat plan ligt er ook. Aangezien we 72GW aan offshore wind bouwen voor 2045, wat 24/24 uur Nederland statistisch kan voorzien van zat stroom en kan exporteren.
Een dramatisch plan zal je bedoelen. Dat iets economisch rendabel lijkt (omdat er allerlei kosten zoals milieuschade door productie en uiteindelijke recycling niet ingecalculeerd worden) maakt het nog geen goed idee.

[Reactie gewijzigd door bille op 22 juli 2024 15:50]

Ik snap ook niet waarom we zo nodig exporteur moeten zijn. Net als de landbouw, waarom moeten we op dit kleine stukje grond hofleverancier van vee in Europa zijn? Waarom moeten we stroom exporteur zijn terwijl bijvoorbeeld Spanje met een zonnig en dunbevolkt gebied daar veel geschikter voor is?
Omdat onze economie moet groeien, anders kan je binnen de kortste keren een loodje trekken welke ouderen er nog zorg/voedsel/onderdak krijgen. Het is niet duurzaam nee, maar ironisch genoeg via duurzaamheid behouden we die groei. Vergelijk het met China die bijvoorbeeld 200% inzet op EV en PV export. Hun eigen milieu en gezondheid is absoluut ondergeschikt: groei groei groei. Als je in een piepklein dorpje niet meer kinderen hebt dan ouderen dan loopt het leeg. Flinke export kan dan je redding zijn (je kan dan weer alles wat je nodig hebt importeren)
In bijvoorbeeld de landbouw en veeteelt werken betrekkelijk weinig mensen, en grote lappen goede grond zijn daardoor niet beschikbaar voor bewoning. Export an sich is zeker van meerwaarde, maar de manier waarop dit in de argrarische sector gaat is m.i. enorm uit het lood geslagen.

Verder is China wel het laatste land waar ik me op elk vlak in het DESTEP model aan wil spiegelen.
Wind is een enorm betrouwbare bron van energie, ook zoals ik eerder aangaf is Spanje niet echt dichtbij. Tenzij je met waterstof als transportmedium gaat werken is dat niet viable.

Ook is onafhankelijk van andere landen voor onze energie zijn enorm belangrijk, je ziet hoe dat ging met Russisch gas. Daarnaast is het van belang om innovatie en industrie in NL te houden, als we afhankelijk zijn van andere landen gaat dat moeilijker.

NL heeft gigantisch veel windenergie potentie en daar ligt een kans welke met beide handen aangepakt moet worden.
Ja dat ben ik voor Nederland met je eens, maar ik lees er geen argument in waarom het op de export gericht moet zijn, die productie.
Het is niet gericht op maar gevolg van.
Soms waait het veel soms minder, om onszelf te voorzien moeten ee dus over dimensioneren. Wat betekent dat de meeste uren we te veel produceren om bijna altijd genoeg te kunnen produceren.
Pfffff economish rendabel, nee elke dag een berg geld richting het buitenland sturen voor fossiele brandstoffen is rendabel!
Aan de andere kant, je hoeft dan weer niet na te denken over recycling.
Uiteindelijk moet er een groot overschot aan groene energiecapaciteit komen en zal er massaal stroomvoorziening uitgeschakeld moeten worden. Daar ontkom je ook op Europese schaal niet aan.

Het is een sprookje dat het weer in het kleine Europa zo fijn variabel is dat wij elkaar precies kunnen aanvullen.
sorry voor de kleine nitpick, maar het is 24/7 en niet 24/24
Nee het is 24/24. Sorry voor mijn grote nitpick.
Waarom zou je dit in een week gaan berekenen?

We willen weten hoeveel uur we zelfvoorzienend kunnen zijn, met 55GW zou dat 18/24 export, 4/24 in balans en 2/24 import. Snap niet wat je met die 7 wilt zeggen

[Reactie gewijzigd door Horatius op 22 juli 2024 15:50]

24/7 is equivalent voor ononderbroken continue dag in dag uit. Altijd dus.
24/24 is voor mij ook onduidelijk. Want we hebben al een uitdrukking voor continue. Dus waarom gebruik je niet 24/7 maar 24/24. Bedoel je dan wat anders?
24/7 is inderdaad de marketing term voor iets dat 24 uur 7 dagen per week is. Feit is dat dit niet in weken gaat en niet relevant is in weken, energiemarkt werkt meer met uren. Zondagen zijn anders dan maandagen, dus misschien is 24/7 niet waar. 24/24 is inderdaad anders dan 24/7.

Dit is hoe TenneT het zelf presenteert, dat jij het niet gewend bent te zien betekent niet dat het fout is of de meer gebruikte term in de volksmond beter of waar is. Hoe wil je anders die 55GW presenteren? 18/7 en 4/7? Dat is toch vele malen dommer en onduidelijker. 24/24 is een gangbare aanpak maar niet een die jij gewend bent in commercials, gelukkig zitten we daar niet in.
Helder. Bedankt voor je toevoeging.
Het grote probleem is dat je met zulke overschotten niets bent, al helemaal niet met de productie van waterstof.

Ga je tientallen of honderden miljoenen investeren in een fabriek die 6 dagen per jaar kan draaien? En dan niet eens 6 dagen aan 1 stuk. Maar waarbij je telkens kosten en tijd nodig hebt om op te starten en op tijd ook weer alles moet stilleggen.

Dat is net het grootste probleem. Die overschotten zijn redelijk kortstondig, beperkt in de tijd en verdeelt over heel het land. Daar kan je relatief weinig productiefs mee doen. Iemand die zou investeren in bijv. waterstofproductie wil die investering laten renderen en daarom elke dag laten werken. Niet enkel wanneer er een overschot is.

En nee, het is niet omdat er lokaal een overschot is, dat er overal een overschot is. 500km verderio kan het zwaarbewolkt en windstil zijn.
En daarmee komen we eindelijk tot de conclusie dat windmolens een intens slechte oplossing zijn - iets wat ik al jaren zeg.
We kunnen er ons huidige stroomverbruik nooit mee afdekken. Maar ons huidige stroomverbruik is slechts een fractie van ons toekomstige stroomverbruik. Daarnaast zijn windmolens volkomen onbetrouwbaar. Niet alleen vanwege variabele wind, maar ook door de gebruikte mechanische technieken.
Hier heeft TenneT contracten voor, TenneT koopt capaciteit welke niet wordt gebruikt zodat ze het net veilig kunnen houden. Dus ja er worden generatoren gebouwd welke puur zijn voor uitstaan tenzij ze nodig zijn.

Dit is ook een vrij niet gezien probleem met kerncentrales, mocht er een kerncentrale onverwachts uitvallen dan moet TenneT genoeg capaciteit achter de hand hebben om dat op te vangen. Laten kerncentrales nou gigantisch veel opwekken wat dus betekent dat je veel meer achter de hand moet hebben.

Maar goed punt, alleen op het laatste is het weer niet bijzonder relevant. Bijvoorbeeld groningen heeft enorm veel zon en vrij weinig verbruik. Al is het in heel NL zonnig dan is daar gewoon een overschot door de locatie van productie eenheden. NL bouwt momenteel als koperenplaat terwijl afname en opwek aangemoedigd zouden moeten worden zich te concentreren op dezelfde plekken.
Nederland heeft wel degelijk stroomoverschotten, er worden nu vaak meerdere GW aan zon (en soms ook wind) afgeschakeld. Dat kunnen we ook niet zomaar kwijt aan onze buurlanden omdat die op het zelfde moment ook overproductie hebben, in Nederland hebben we dit jaar al bijna 275 uur aan negatieve prijzen gehad en daarmee staan we bovenaan in de EU-lijst, met Denemarken, Spanje en Duitsland die de lijst verder aanvoeren. Dat is geen lokaal probleem meer maar een (inter)nationaal probleem.
Stroomnetten zijn geweldig wanneer je hier overschot en daar tekort hebt. Energieopslag, waar waterstof een vorm van is, is voor wanneer je nu een overschot hebt en straks een tekort.

Het ene is een distributieprobleem over afstand, het ander over tijd. Chemische energiedragers zoals brandstoffen zijn onwijs handig en praktisch, daarom zien mensen heil in het gebruik van energieoverschot en water om een brandstof te kunnen creëren.
Maar is waterstof praktisch? Je hebt al grote verliezen om het te maken, en vervolgens heb je een fysiek goed dat niet echt handig is om te distribueren over afstand - of waar je ter plaatse terug stroom moet uithalen en op het net zetten (en dit geeft weer grote verliezen).

Die laatste biedt een oplossing voor zowel afstand als tijd maar is erg inefficiënt. Kan je de stroom dan niet beter opslaan in batterijen: dat biedt dezelfde voordelen én zou efficiënter zijn? Nadeel is natuurlijk wel de productie en recyclage van die batterijen.

Aan de andere kant: waterstof snel lekt. Uit studies blijkt dat waterstof - hoewel niet direct een broeikasgas toch ongeveer 12 keer slechter zou zijn dan CO2 mbt klimaatsverandering (bekeken op een termijn van 100 jaar). Dit omdat waterstof invloed heeft op de verhouding van de gassen in de atmosfeer. Dus misschien toch niet te gehaast op waterstof overgaan?
https://www.nature.com/articles/s43247-023-00857-8

Persoonlijk ben ik meer voorstander om niks onnodig de atmosfeer in te sturen en eventuele negatieve impact van energieproductie/-voorziening zoveel mogelijk op een paar plaatsen lokaal te houden.
De productie van waterstof is recentelijk economisch rendabel geworden door technologische doorbraken.
Deze markt staat figurlijk op ontploffen en gaat een enorme rol spelen in de energietransitie.

Waarschijnlijk veel productie ervan in Afrika (dan kunnen die eindelijk ook iets aan ons verdienen) met transport over water.
Ah, ik heb wat gemist. Kan je me naar 1 fabriek wijzen die op kortstondige energie waterstof kan maken zonder grote verliezen tijdens productie, distributie en opslag?
Google eens Zifron (AGFA).
Nou gedaan. Kan geen getallen vinden over efficiency met dynamische load, en tenminste 25% load lijkt wel noodzakelijk bij degene die ik wel kon vinden. Zifron is alleen een membraan, geen H2 fabriek.
Helemaal correct, als we het echt goed willen doen verplaatsen we de stroomopbrengst aan de zonnige winderige kant vd planeet naar de donkere, windstille (nacht)kant. Helaas is internationale samenwerking hier nog niet aangekomen maar dit zou wel de mooiste oplossing zijn imo!
Heeft iemand hier een goed antwoord op? Vraag ik me ook al jaren af eigenlijk!
Volgens mij berust er een misverstand op inefficientie. Een verbrandingsmotor zet slechts gemiddeld ongeveer 25% van de energie die brandstof levert om in bewegingsenergie, en dat was ooit veel minder. Dit is niet zo heel hoog.

Desondanks is de verbrandingsmotor een enorm succes gebleken, simpelweg omdat je door heel snel tanken een enorme actieradius hebt. Dat heeft een enorm voordeel tov van stekkeren. Hierin zie je de overeenkomst met waterstof. Er wordt heel hard gezocht naar betere opslag voor energie, maar deze zoektocht is nog steeds gaande, want de heilige graal is niet gevonden. Waterstof is dus niet voor niets nooit afgeschreven en zolang onderzoek doorgaat, zal het product vanzelf verbeteren.

Hoe dan ook, een elektromotor op waterstof heeft een hoger rendement dan een brandstofmotor. Het misverstand over rendement komt denk ik, omdat een elektromotor op een elektrische accu enorm efficient is.

[Reactie gewijzigd door ABD op 22 juli 2024 15:50]

Nee, die inefficientie komt voort uit het feit dat 'groene waterstof' maken met electriciteit inefficient is. Het kost ruwweg dubbel zoveel electrictrische energie om waterstof te maken dan wat je energetisch aan waterstof overhoud om een brandstofcel te voeden.
Aha, daarom is de verbrandingsmotor zo inefficient.

Volgens mij heb je mijn punt niet begrepen, nl bij de verbrandingsmotor is het lage rendement nooit een issue geweest. Het werd een enorm succes door de vrijheid en mobiliteit.

PS: het maken van aardolie was vrij inefficient. Dat duurde miljoenen jaren;)

[Reactie gewijzigd door ABD op 22 juli 2024 15:50]

Zal vast, maar ook je zonnepaneel heeft maar een rendement van zo'n 20%.
Daarnaast, als je de keuze hebt om:
- Energie weg te gooien (bijv. zonnepanelen uitschakelen)
OF
- Energie om te zetten naar een vorm die later inzetbaar is. (Bijv. waterstof)
DAN lijkt me de 2e keuze toch echt wel het beste (zowel qua energie als milieu).

Uiteraard heeft elke omzetting verliezen, maar je kunt beter er iets van maken dan er niets mee te doen.

Zoveel reacties waaruit lijkt alsof elektra de heilige graal is. Ja het heeft voordelen, maar ook zeker nadelen. En zolang die nadelen niet opgelost zijn, kun je beter voor het best beschikbare alternatief kiezen.

Ik zeg niet dat het antwoord overal waterstof moet zijn, maar het zou wel een optie kunnen zijn naast alle andere vormen.

[Reactie gewijzigd door MRTNbos op 22 juli 2024 15:50]

Een zonnepaneel draait op zon. Behalve de productie gebruikt het geen grondstoffen. Wat dat betreft moet je de grondstoffen en aanleg meenemen bij de efficiëntie, maar natuurlijk niet de zon, want die gaat letterlijk voor niets op.

En de hele discussie gaat erover of het handig is om het naar waterstof om te zetten. Ik denk nog steeds van niet, er zijn veel andere opties die beter zijn. Zelfs gebruik maken van zwaartekracht (water omhoog pompen) of warmte (opslag in beton) lijken me interessantere opties.
Het probleem is dat je waterstof-generator dan moet worden gebouwd voor gebruik tijdens piekmomenten. In plaats van een generator van 10MW die 100% van de tijd aanstaat, moet je een 10x zo grote generator van 100MW neerzetten die 10% van de tijd aanstaat - als het al zo vaak is.

Sure, de elektriciteit is gratis, maar alle vaste kosten (terugbetalen bouwkosten, salaris werknemers, onderhoud, aansluiting electriciteitsnet, ...) zijn 10x zo hoog! Het is al vrij snel goedkoper om géén gebruik te maken van de overschotten.
Terraform Industries Hebben daar een oplossing voor bedacht: de vaste kosten zo laag mogelijk houden. Geen aansluiting aan het netwerk, minder efficiënte maar goedkope generatoren en methaan ipv waterstof omdat dat gemakkijker is om mee te werken en we al de infrastructuur toch al hebben.
Lollig, we hebben de waterstof problemen opgelost: we maken methaan.
En waar halen we elektriciteit vandaan als het even niet waait en de zon niet schijnt?
Daarom wil je het over dimensioneren, wat we in het huidige net al doen maar bij groene energie nog meer moeten doen.
Daarnaast beginnen we ongelofelijk goed te worden in weersvoorspellingen icm energieopwek, het verleden voorspelt het heden. Kan je allemaal statistisch berekenen en kijken hoeveel over dimensioneren nodig is.

Daarnaast staat net veiligheid op 1, mocht dat in het gedrang komen dan pakken de TSO's alle touwen in handen en wordt de markt stil gelegd (zoals nu af en toe al gebeurd).
Kijk, hier zeg je het wél goed. We moeten overdimensioneren. Met de weersvoorspelling kunnen we nu al zeggen hoe duur stroom de volgende dag wordt, m.a.w. hoe hoog aanbod en vraag zijn.

Als het aanbod veel te hoog is, moeten we groene exploitanten dwingen om hun apparatuur af te schakelen. Die krijgen dan een vergoeding, te betalen door consumenten.

Wij betalen dus de kosten voor curtailment omdat deze exploitanten hun overschotten niet opslaan maar weggooien. Dat is schandalig.
Wij betalen dus de kosten voor curtailment omdat deze exploitanten hun overschotten niet opslaan maar weggooien. Dat is schandalig
Dat ligt er maar aan wat de kosten van opslag zijn. Een batterij of electrolizer bouwen is ook niet bepaald gratis. Als het bouwen van overcapaciteit (en stilzetten op bepaalde momenten) goedkoper is dan opslagmogelijkheden bouwen, dan is dat kennelijk de route.

Maar vanuit energetisch standpunt lijkt dat natuurlijk heel erg zonde. En dat is het ergens ook wel.
Dus.
Windmolenexploitanten krijgen gratis infrastructuur van de belastingbetaler (door Tennet).
Windmolenexploitanten leveren stroom als het hen uitkomt (n.l. als het waait).
Windmolenexploitanten krijgen vergoeding van de consumenten als er een overschot aan stroom is en we dus niet zitten te wachten op hun stroom.

Dit is geen ondernemen. Ondernemers lopen immers ondernemersrisico. Die is risico-vrij teren op de samenleving met een vrij waardeloos product.
Eh ik denk dat je niet snapt hoe de energiemarkt werkt.

Het aanbod op het net kan niet veels te hoog zijn. Voor al het energie welke je opwekt en afneemt moet je het van/aan een andere partij kopen of verkopen.
Dus als het aanbod veels te groot is is iemand niet aan het afnemen en creërt onbalans, die betaalt de rekening. Niet de consument.

Windmolens die stil staan zijn natuurlijk wel duurder wat uiteindelijk wel in de kosten te zien is.

Momenteel is het nog wel raar met subsidies maar deze gaan er van af.
Het aanbod op het net kan niet veels te hoog zijn.
Ja, dat kan wel. Dan loopt in het geval van zonnepanelen in de wijk de netspanning zo ver op dat omvormers uitvallen. Windmolenexploitanten wordt bij overschotten verzocht om hun windmolens stil te zetten. Zonneparken worden uitgeschakeld.
Vraag en aanbod moeten op het net in balans zijn.
Dus als het aanbod veels te groot is is iemand niet aan het afnemen en creërt onbalans, die betaalt de rekening. Niet de consument.
Dat is onzin. Niemand hoeft te betalen voor stroom die je niet afneemt. Geen consument en geen onderneming. Het is de netbeheerder die de zaak in balans moet houden door vraag en aanbod in balans te houden. Dat kan door groene energie uit te schakelen of gascentrales bij te schakelen.
Windmolens die stil staan zijn natuurlijk wel duurder wat uiteindelijk wel in de kosten te zien is.
Yep. Ze staan stil als het niet waait ongeacht of er vraag is, ze staan stil als het stormt en ze staan stil als er overschot aan groene stroom is.
Momenteel is het nog wel raar met subsidies maar deze gaan er van af.
Nee, de subsidie wordt alleen maar meer. Er komen steeds vaker momenten met overschotten aan groene stroom en negatieve energieprijzen. Steeds vaker zullen windmolens uitgeschakeld worden (curtailment) vanwege onbalans. De exploitanten krijgen vergoeding als ze hun windmolens stil moeten zetten en lopen dus geen enkel risico.
Het probleem wordt steeds groter en dat gaat de consument bakken met geld kosten.
Jij hebt het voornamelijk over net congestie wat de veroorzaker is van onbalans, niet dat de windmolens onbalans creëren want dat is gewoon incorrect.
Dat is onzin. Niemand hoeft te betalen voor stroom die je niet afneemt. Geen consument en geen onderneming. Het is de netbeheerder die de zaak in balans moet houden door vraag en aanbod in balans te houden. Dat kan door groene energie uit te schakelen of gascentrales bij te schakelen.
Dit laat gewoon zien dat je de energiemarkt niet begrijpt....
Bedrijven kopen hun energie in en zijn verplicht dit af te nemen van het net of het weer door te verkopen, als jij dat niet afneemt zorg je voor onbalans en moet je dokken dus moet je dokken voor energie welke je niet gebruikt.
Ook de consument indirect, deze wordt vertegenwoordigd op de markt door een BRP.
Lees je in zou ik zeggen, e-programmas, BRPs en day-ahead/intraday market.

Het is de netbeheerder welke het net veilig moet houden, niet in balans. Balans is een onderdeel daar van en de netbeheerder moet ingrijpen als dat niet bewaakt wordt. Maar is niet eerste lijns
Immers zijn er BRPs, balance responsible parties.....

Als laatste, netbeheerders hebben geen controle over het net. Het zijn eigenlijk gewoon dummies welke verplicht zijn iedereen aan te sluiten en de markt te voorzien. TENZIJ dat de net veiligheid in het geding komt en dan mogen ze remedial actions uitvoeren.

[Reactie gewijzigd door Horatius op 22 juli 2024 15:50]

Bedrijven kopen hun energie in en zijn verplicht dit af te nemen van het net of het weer door te verkopen, als jij dat niet afneemt zorg je voor onbalans en moet je dokken dus moet je dokken voor energie welke je niet gebruikt.
Een slager om de hoek heeft echt geen afnameverplichting. Wat jij noemt geldt voor de spreekwoordelijke grootverbruikende uitzonderingen als Tata Steel.

Verder worden windmolens stilgezet, zonneparken uitgeschakeld en vallen private omvormers uit als het aanbod groter is dan de vraag.

Niet de afname van bedrijven is het probleem. Die kan een hele tijd vooruit redelijk nauwkeurig voorspellen hoeveel afgenomen gaat worden.

Het probleem zit in het aanbod van groene energie. Een dag van te voren kan het aanbod nog redelijk voorspeld worden, maar een week van te voren is onmogelijk.

Daarom zal er altijd en vooral gestuurd moeten worden op afschakelen van groene stroom (curtailment) en bijschakelen van gascentrales.
[...]
Een slager om de hoek heeft echt geen afnameverplichting. Wat jij noemt geldt voor de spreekwoordelijke grootverbruikende uitzonderingen als Tata Steel.
Jij hebt je duidelijk niet ingelezen... Dit geldt niet alleen voor grootverbruikende uitzonderingen zoals Tata Steel, dit geldt voor elke aangeslotene, lees jezelf nou eens in voordat je reageert.
https://www.tennet.eu/nl/...elijken-brps/brp-register

Dus ja jij en ik zijn ook aangeslotenene en ook balansverantwoordelijk alleen vallen wij achter een energieleverancier die dit voor ons overneemt, deze moet voorspellen hoeveel energie hij kan kopen en verkopen voor dag x op tijd x. Day ahead markt en intraday markt.
Als deze vertegenwoordiger te veel of te weinig koopt voor zijn verbruik/opwek zorgt dit voor onbalans op het net. Dus de eerste lijns heeft zijn werk niet 100% goed gedaan (te verwachten), daarna moeten de netbeheerders dit oplossen door bij en af te schakelen wanneer nodig.
[...]
Verder worden windmolens stilgezet, zonneparken uitgeschakeld en vallen private omvormers uit als het aanbod groter is dan de vraag.
Ja omvormers vallen uit als de power quality te laag wordt, dat kan gebeuren als het voltage te hoog wordt bij een inbalans. Dit gebeurt niet alleen prive, maar elke partij doet dit om zijn apparatuur te beschermen.
Niet de afname van bedrijven is het probleem. Die kan een hele tijd vooruit redelijk nauwkeurig voorspellen hoeveel afgenomen gaat worden.

Het probleem zit in het aanbod van groene energie. Een dag van te voren kan het aanbod nog redelijk voorspeld worden, maar een week van te voren is onmogelijk.

Daarom zal er altijd en vooral gestuurd moeten worden op afschakelen van groene stroom (curtailment) en bijschakelen van gascentrales.
Dit noemen we inderdaad overdimensioneren, wat meer vereist is bij groene stroom door onzekerheid ja. Uiteindelijk is ook het plan dat we groenere opwek kunnen bijschakelen. Ik heb nooit gezegd dat dit niet klopt.
Want laten we even mijn veel eerdere reactie nemen in dit topic;
Daarom wil je het over dimensioneren, wat we in het huidige net al doen maar bij groene energie nog meer moeten doen.
Daarnaast beginnen we ongelofelijk goed te worden in weersvoorspellingen icm energieopwek, het verleden voorspelt het heden. Kan je allemaal statistisch berekenen en kijken hoeveel over dimensioneren nodig is.
Dus je zegt niks nieuws, bent mijzelf aan het herhalen tegen mij. Beetje bizar. Echt compleet geen rode draad te vinden in de comments die je hier probeert te vinden, ik zei alleen dat je de energiemarkt niet begrijpt. Wat continu blijkt en ook je onwil om het wel te begrijpen.
Zoek jij eens op wat "gaslighting" betekent. Want dat is wat jij doet met je laatste vier zinnen.
Hahaha, dan gaan we lekker door met wat jij "gaslighting" noemt.
Je speelt de slachtoffer rol en gaat niet in op mijn punt, ik speel het absoluut deels op de man omdat er dus geen logica achter zit wat je zegt.
Nergens. Het probleem is dat je in de winter af en toe twee weken stil ligt, regelmatig een nachtje, en op alle piekmomenten. Dan heb je dus nog 50-75% van de tijd productie. Daar kun je prima de afschrijving van betalen.
Dat is natuurlijk volledig onacceptabel voor onze samenleving. De pleuris breekt uit.
Er wordt door de industrie veel grijze waterstof gebruikt, gewonnen uit aardgas. Lijkt me beter dat waterstof uit duurzame bron de grijze waterstof vervangt voordat we het op andere plekken gaan inzetten.
Waarom is het bijzonder dat een boot dit doet.
En ook dat is eigenlijk niet nieuw, Duitsland en Italië hebben al sinds eind jaren 90 onderzeeërs met waterstof-brandstofcellen.
Volgens mij is dit een nieuwsartikel overgenomen uit andere media waar dus geen bijzondere diepgang achter zit.

Misschien dat er nog wel een achtergrond artikel door Tweakers gemaakt gaat worden wat voor de Tweakers doelgroep de nodige extra interessante informatie zal toevoegen. Maar dat zal dan uiteraard pas later uit kunnen komen omdat het dan wel meer werk is dan alleen een nieuws van de dag bericht.
Het zou mij ook interesseren. :)
Ik mis toch een beetje de diepgang in het artikel. Er rijden al jaren vuilniswagens, bussen en auto's rond op waterstof. Waarom is het bijzonder dat een boot dit doet.
Ik denk dat je de spijker op z'n kop slaat, maar ik weet niet helemaal of je de 'schuld' daarvan bij Tweakers moet leggen.

Op de website van het studenten team komen ze ook niet heel veel verder dan dat het een hydrofoil is en dat ze aan willen tonen dat je een zeewaardige waterstof aandrijving kunt maken.

Ik kan me ook niet helemaal aan de indruk onttrekken dat het niet helemaal volgens plan verlopen is. Los van de valse start (reparatie) lijkt mij dat 160km in 12,5 uur voor een hydrofoil die in potentie 40 per uur gaat een beetje raar. Maar wellicht ziet ik e.e.a. over het hoofd.
mist idd wat dieptegang in dit verhaal maarja je ziet dat het allemaal wel mogelijk is.
Die waterstof is beter als diesel en mede natuurlijk ook miljeuvriendelijker.

[Reactie gewijzigd door rjmno1 op 22 juli 2024 15:50]

Als je die diesel in een energie centrale stopt en en dan batterijen mee op laadt wil ik nog wel eens de efficiëntie met elkaar vergelijken.
Zelfs met de inefficiënte waterstof productie?
Puur in termen van energieomzetting is waterstof idd inefficiënt, maar als je vervuiling meerekent dan pakt het een stuk gunstiger uit.
Nu ik erover nadenk... op een schip krijg je een hoop zon, wind en golven die energie bevatten, temperatuurverschillen, natuurlijke stromingen...
Men kon vroeger al op basis van enkel de wind varen. Is er überhaupt wel zo'n forse aandrijving nodig, als je alle vormen van energie benut?

[Reactie gewijzigd door Ablaze op 22 juli 2024 15:50]

Windkracht wordt wel hier en daar toegepast, als aanvulling op traditionele aandrijving, maar vooral als PR statement. Het rendeert niet zolang de milieuschade niet in de prijs van de brandstof verwerkt zit. Stookolie is te goedkoop.
Als het zo makkelijk was om de energie van de zon en golven te gebruiken om schepen te laten varen hadden ze dit allang toegepast. Bij natuurlijke stroming is het wel handig dat dit dezelfde richting opgaat als het schip, anders heeft het schip extra energie nodig om tegen de stroming in te gaan.

Als ik kijk naar het oppervlakte van een zeil bij een luxe zeiljacht dan betwijfel ik of het wel rendabel is om dit voor vrachtschepen toe te passen. Waarbij er altijd nog een andere aandrijving aanwezig moet zijn voor in de havens of bij windstille momenten.
De schepen deden toen weken over om in Amerika te komen. Met de huidige brandstofschepen kan dit in enkele dagen. Dat verschil zie ik niet snel opgelost worden door wind.

[Reactie gewijzigd door jeroenathome op 22 juli 2024 15:50]

Ja, mee eens dat het niet bepaald makkelijk is. Maar dat lijkt mij juist reden temeer om dat op universitair niveau te onderzoeken. Zij moeten juist onderzoek plegen, daar waar het nog niet is toegepast.

Ik denk dat het grootste deel van de milieuvervuiling van schepen door transport komt. Transportschepen zijn al langzamer gaan varen, omdat dat economisch rendabeler is (minder brandstofverbruik).
Heel veel schepen gaan naar Azië en zijn sowieso al weken onderweg. Ik denk dat voor veel containerschepen, operationele kosten belangrijker zijn dan reistijd.
Als het vroeger met zeilschepen kon, zou het nu helemaal moeten kunnen.
Schepen zijn absolute werkpaarden, dat is geen plek voor iets breekbaars tenzij het diep in een container zit.

Wind? Een efficiënte windmolen is simpelweg te groot om op een boot neer te zetten. Die hefboom is gigantisch.

Zon? Alle ruimte op vrachtschepen wordt benut door containers, dus dan moeten die daar misschien bovenop? Al vrij complex, daarnaast moet ik niet aan zonnepanelen en zoutwater denken.

Temperatuurverschillen? In zee? Die is bijzonder consistent, verschilt wel maar dat gaat over dagen en graden.

Is die aandrijfkracht nodig? Nou kijk eens naar een storm op onze Noordzee, daar wil je al het vermogen dat je hebt pakken. Met die golven, wind en regen kan je ongeveer elke groene energie opwek afschrijven.

Groene energie van stromingen? Heel veel onderzoek naar gedaan, conclusie is elke keer bijzonder teleurstellend. Wanneer de stroming hoog is heb je veel sediment en zware objecten die worden meegevoerd, alles gaat kapot. Rendabele energie van grote waterstromen is ver buiten het bereik momenteel.

Nee de scheepvaart is een industrie waar je energie moet opslaan. Waterstof lijkt misschien een oplossing te bieden, of iets in combinatie met kernenergie. Of bio brandstof, ammonia etc.
De industrie heeft andere oplossingen nodig dan alleen elektra. Het is een energie transitie, niet perse richting elektricit want chemie heeft gewoon grondstoffen nodig.
Op een containerschip zullen zonnepanelenniet al te makkelijk zijn nee, maar op een tanker of een bulkschip? Zo lastig lijkt het me niet om daar honderden kilowatts aan zonnepanelen op kwijt te kunnen.

Uiteraard is dat voor een groot zeeschip nog steeds een fractie van het benodigde vermogen, maar voor een binnenschip zou je al best ver kunnen komen (mits de zon schijnt), lijkt me.
Deze youtuber probeert dit soort dingen uit te zoeken in videos als deze

Het is dus zeer moeilijk, zeker op grotere schaal ;)
"Hydrogen will not save us"

"The most dumb thing"...

Ik kan echt niet bevatten dat zoveel slimme mensen nog steeds zo op waterstof gefocust zijn...

Zelfs als electrolyse 100x zo efficiënt wordt zitten er nog steeds zoveel stappen in het process die het inefficiënt en vooral duur maken. Om over de gevaren nog maar te zwijgen.

(ik zeg niet dat het in bepaalde gevallen wel een uitkomst kan zijn, maar de hype moet nu toch eens een keer over zijn)

Edit: ahhh, kritiek met een onderbouwing door een wetenschapper wordt niet gewaardeerd? Jammer medetweakers.

[Reactie gewijzigd door Alxndr op 22 juli 2024 15:50]

Denk dat je meer in de hoek moet kijken: "wat als er bijna geen fossiele brandstof is". Waterstof is misschien inefficiënt, maar het is een van de weinige opties in lucht en scheepvaart. Stook olie en kerosine zijn de standaard, misschien dat accu's ook ooit gebruikt kunnen worden, maar waterstof moet ook zeker naar gekeken worden.
Het klopt dat waterstof inefficiënt is in zowel omzetting als opslag.
Ik vermoed dat het gebruik van YouTube als bron alleen niet erg overtuigend is voor de gemiddelde tweaker.
Tja echt een onderbouwing zie ik niet. De youtuber doet vooral verhaal om populariteit en mensen te triggeren. Ze kan vast een wetenschapper zijn, maar betrouwbaar komt ze niet direct over.
Prima dat je dat vindt, maar zoveel opties zijn er niet om gigantische hoeveelheden electriciteit betaalbaar op te slaan.

Er zijn ook heel veel onderzoekers over de hele wereld bezig om waterstof beter bruikbaar maken. Laten we hopen dat het ze lukt, anders is de bouw van duizenden windmolens en enorme zonneparken een zeer grote en vooral dure vergissing.
Waterstof is veel meer dan alleen opslag van energie.
1 - Het kan de chemie, welke niet zonder stoffen kan, veel groener maken. Zo ook waterzuiveringsinstallaties. Tata steel zou zijn cokes fabrieken deels kunnen vervangen met nieuwe waterstof installaties wat enorm veel zou schelen.
2 - transport, als NL zijn off shore windplannen uitvoert dan moeten er heel veel hele dikke kabels worden gelegd. Door een waterstof pijp kan 10x zoveel energie.

Punt is, het is geen zinloze hype en is wel een deel van de oplossing voor de energietransitie. Ik sluit bij je aan dat het vaak overhyped is en buzzword etc maar dat is wel de manier om geld binnen te krijgen in onze kapitalistische wereld. En zonder geld geen innovatie en dus geen adaptatie.

Elektriciteit lost niet alles op, niet alle processen kunnen naar elektra. Daar kan waterstof een hand bieden. Opslag misschien ook, wie weet in combinatie met warmtenetten maar een oplossing moet gevonden worden.
En het broeikaseffect van waterstof?
Waterstof is geen broeikasgas? Het heeft wel een gelimiteerde indirecte invloed.

Daarnaast stoten we geen waterstof uit, je verbrandt het (tot water) of gebruikt het. Dan komt het niet als waterstof in de lucht.
Waterstof is vele malen schadelijker (per gram) dan CO2.
Verder lekt waterstofgas uit iedere container.
Bij grootschalig gebruik betekend dit dat er veel de atmosfeer in zal lekken.
Bron?

Je zegt precies niks op mijn reactie. "Waterstof is vele malen schadelijker dan CO2". Zoals ik al zei stoten we geen waterstof uit bij processen en al zeker niet op de schaal van CO2.
Dus al is het 10x zo schadelijk is het minder. Dus nogmaals, bron?
Bron:
https://www.change.inc/in...chadelijker-dan-co2-38062

Bron:
nieuws: 'Waterstofvervoer naar Nederland is door kans op lekkages een slecht ...

Bron:
https://about.bnef.com/bl...le-lightness-of-hydrogen/

Er is nu (door de winning van aardgas) al een meetbare verhoogde hoeveelheid waterstof in de atmosfeer die het broeikaseffect vergroot.
Bij grootschalige opslag van waterstof zal dit het broeikaseffect doen toenemen.

Een auto met volle tank laten staan als je op vakantie gaat is als je terug komt bijna half leeg.
In de atmosfeer.

Quote van drChair:
Gaat o.a. ook in op de opties van vloeibaar waterstof vervoeren vs gecomprimeerd waterstof gas vervoeren.
Naast dat waterstof altijd lekt, neemt het zelfs in vloeibare vorm relatief veel ruimte in in verhouding tot de hoeveelheid energie. Je kan dus minder energie vervoeren per keer, vergeleken met bijvoorbeeld LNG.
Schatting is dat alleen al het vervoer van waterstof per schip per kWh ongeveer 4x zo duur zal zijn als het vervoer van LNG.

Mensen willen te graag alleen de voordelen van waterstof zien.

[Reactie gewijzigd door joene1972 op 22 juli 2024 15:50]

Waterstof is vele malen schadelijker (per gram) dan CO2.
Maar gebruik van waterstof als energiedrager produceert water en zuurstof als afval, en dat is onschadelijk.
Sabine heeft natuurlijk prima punten, maar een aantal zijn gespiegeld aan de situatie NU.

Als er een permanente overcapaciteit aan groene stroom is, dan kan productie van waterstof om voor bepaalde toepassingen nog best interessant zijn. Nu wordt waterstof ook al op de nodige plaatsen gebruikt, maar is het vooral CO2 producerende 'blauwe waterstof'; dat helpt ook niet mee aan de milieuproblematiek.

De toepassing voor mobiliteit is beperkt denk ik. Bussen, vrachtwagens, boten, maybe vliegtuigen op termijn, maar dat ligt er aan hoe competatief het kan worden BEV en ICE technologie en het prijskaartje wat we daar aan hangen (met name aan ICE).
Ergens hoop ik dat we nooit op een punt komen waar er een permanente overcapaciteit aan groene stroom is, want dan hebben we slecht geinvesteerd en hebben we het milieu zitten belasten voor iets dat niet noodzakelijk is.
Nou ja, misschien met fusie. Hoeft niet per se milieuvervuilend zijn. Maar ik denk dat we nog ver van dat soort utopia zijn, zelf als ons rijke kikkerlandje ooit op dat punt komt.
Waterstof is idd niet de oplossing voor het energie probleem. Maar waterstof is wel effectief als een hoge energie-dichtheid gewenst is. De opgeslagen energie per gewicht en per volume is veel hoger dan van gewone batterijen/accus, dus bij toepassingen waar gewicht en actieradius belangrijk zijn kan waterstof wel de beste oplossing zijn.
Hydrogen will not save us
Dan nog kan waterstof een goede oplossing zijn voor toepassingen waar gewicht en actieradius belangrijk zijn. Scheepvaart is één zo'n toepassing.
Dit ding zal een 2 ton wegen, de grootste container schepen doen een 230.000 ton. Dus pak hem beet een factor 100.000 verschil. 25kg waterstof meenemen, of 2.500.000kg waterstof meenemen. Voor een kleine 200km. Die schepen doen echter een 20.000km, dus ook weer 100x zo veel. Dus ipv 2.5 miljoen kg waterstof, wordt het dan 250 miljoen kg waterstof. Dat is 250.000 ton.

Nou kan ik ergens een rekenfout hebben gemaakt, please check, maar dit is méér dan dat zo'n containerschip weegt.
Het energie verbruik schaalt niet noodzakelijk lineair met het gewicht..
Dat is natuurlijk helemaal waar, de weerstand neemt niet lineair toe. Maar daar komt wel weer bij dat zo'n schip veel sneller vaart dan dit prototype. En dat kost dan wel weer meer energie.

Dit soort schepen hebben wel een 15 a 20 miljoen liter stookolie bij zich. Geen idee hoeveel energie daar netto in zit, maar het is flink wat. Een vergelijkbare hoeveelheid zul je dus uit de waterstof moeten halen. Dat zul je ergens moeten opslaan en dat is niet zo eenvoudig als met een vloeistof.
Een kg waterstof bevat 33,3 kWh energie. Een kg stookolie bevat 11,4 kWh energie.

https://www.joostdevree.nl/shtmls/calorische_waarde.shtml

In waterstof zit 3 keer zo veel energie. De omzetting van waterstof naar electriciteit en beweging schat ik 2 keer zo efficiënt als van een dieselmotor. Dat betekent dat je zes keer zo weinig gewicht aan brandstof mee hoeft te nemen.

Het probleem is natuurlijk wel de opslag.
Gaaf. Er zijn zo veel overeenkomsten tussen waterstof en batterijen in aandrijving, dat ik niet zo goed begrijp waarom fabrikanten zo veel focussen op één energiebron. Heeft waterstofaandrijving niet ook een kleine accu als buffer voor bij grote veranderingen in vermogensvraag? Is ieder schip of wegvoertuig met elektromotoren niet makkelijk te wisselen tussen kernenergie, waterstofenergie, dieselenergie, batterijenergie en zonneenergie? De aandrijflijn blijft volgens mij gelijk.
Klopt er zit ook een accu in van 224 cellen voor de acceleratie. De boot zou 50 km/h kunnen halen.
Bron: https://hydromotionteam.nl/project/
In de scheepvaart gaat alles langzaam. Ik vraag mij dan wel af of een extra accu dan wel nodig is. Ik zie niet welke probleem het zou hebben dat het vermogen langzaam wordt opgebouwd in plaats van direct beschikbaar vanuit een accu.
Is ieder schip of wegvoertuig met elektromotoren niet makkelijk te wisselen tussen kernenergie, waterstofenergie, dieselenergie, batterijenergie en zonneenergie? De aandrijflijn blijft volgens mij gelijk.
Als het makkelijk zou zijn dan hadden we dat al gedaan. Wat het ongemakkelijk maakt is dat die methodes niet allemaal hetzelfde kosten om te implementeren, of het de kosten waard is hangt af van de toepassing. Daarom hebben we bvb wel onderzeeboten op kernenergie, en ruimtetuigen op waterstof.
hmmm,

ben ik nu dom om te denken dat je in 12 uur in een bootje met 2 man en pedels ook wel de noordzee over raakt ??

even googelen en je vind al mensen die bijna even snel het kanaal over gezwommen hebben :)
https://www.hln.be/brugge...ar-wat-een-kick~a82a84a1/
Het record zwemmen ligt blijkbaar zelfs op 6+ uur

of is die 12 uur inclusief hun herstelling ?
Verschil in vertrekplaats. Zwemmer stak over bij Calais en niet vanuit Nederland. 33km zwemmen vs 160km varen.
Je hebt de afstanden fout, zoals anderen al aantoonden, maar los daarvan: dit is toch helemaal geen wedstrijd? Of een competitie wie de dikste piemel heeft?
Dit is een verschrikkelijk leuk project en een test om te kijken wat je allemaal kan doen met waterstof. Er is ook iemand geweest die met een mens-aangedreven vliegtuig het kanaal is overgestoken. Als ik niet zo vreselijk geinteresseerd was in nieuwe technieken (daarom zit ik op Tweakers...) had ik gezegd: ik ben laatst zonder een druppeltje zweet van Hoek van Holland naar Newcastle gevaren, waarom doe je zo moeilijk?
die zwemmen niet vanuit nederland 160km heel de Belgische kust voorbij, maar eerder de kortste afstand vanuit Calais naar Dover, iets meer dan 40km.
160km over zee is zelfs voor onze Maarten een beetje veel van het goede, hoewel je natuurlijk wel slim van de getijden gebruik kan maken. De elfstedentocht wordt echter ook wel met kano gedaan als wedstrijd, dus in je eentje op spierkracht over wilt dan is het een optie. Een zeil of kite lijkt me echter slimmer :P
Ik vermoed dat er een koelwaterpomp bedoeld wordt? Was die dan niet dubbel uitgevoerd zoals gebruikelijk is in de maritieme industrie?
Wat voor type motor werd er gebruikt? Een brandstofcel of verbrandingsmotor?
Bij een 'proof of concept' zoals dit is het niet gebruikelijk om redunantie in te bouwen. Meestal is het al een uitdaging om iets werkends te krijgen.
Daar valt op zich ook wel wat voor te zeggen. Eerst maar eens aan de praat krijgen en dan kijken naar kwaliteit en redundantie.
Ik loop wel eens op de binnenvaart rond, maar meerdere backups is niet echt standaard.
Echt niet joh? In de zeevaart zeker wel. Een zeekoelwaterpomp bijvoorbeeld is zonder uitzondering dubbel uitgevoerd.
Door de tocht van Nederland naar Engeland te maken, wil het team aantonen dat waterstof als duurzame brandstof gebruikt kan worden voor de scheepvaart
Het lijkt mij niet in verhouding staat tot een containerschip en daarmee een weinig overtuigend statement.
De Wright Flyer is ook niet te vergelijken met een A380. Je moet ergens beginnen.
Oké, maar we hadden al boten, we hadden al waterstof, we hadden al elektrische aandrijving. Daarbij hadden ze al een boot op waterstof, alleen voor max 8 personen.

De meeste waterstof wordt nu nog van gas gemaakt en dus zou je kunnen zeggen dat ze een hele inefficiënte boot hebben 'uitgevonden' die op fossiele brandstof vaart. Goed gedaan. 👍😊
Het zijn studenten. Ze zijn niet bezig met een product voor nu, maar met een idee wat misschien over tien of twintig jaar kan landen. Of niet.
Het product is niet het doel, dat is leren en proberen grenzen te verleggen. Ik vind dat mooi.
Wat ik zeg is dus dat er geen grens is bereikt. Alles was er al, zelf de combinatie.
Als het eerstejaars zijn die het wiel aan het uitvinden zijn is dat natuurlijk goed, maar dan is het ook niet erg nieuwswaardig. Nu wordt het in de publiciteit gezet als een soort mirakel en gretig opgepakt door media in komkommertijd.
Niet veel later was er een vergelijkbaar vliegtuigje dat werkte op spierkracht. Ook een leuk beginpunt, maar een A380 op spierkracht zal er toch écht niet komen.

Dit waterstofbootje is speelgoed, er zitten te veel nadelen aan puur waterstof. Als je daadwerkelijk duurzaam waterstof wil gebruiken, doe je dat met ammonia.
Natuurlijk is het 'speelgoed', het is een test/leerobject, geen eindproduct.

Met al mijn bedenkingen tegen grootschalige toepassing van waterstof, juich ik toch toe dat daar onderzoek naar wordt gedaan. Wie weet vinden we wel een niche waar waterstof doorslaggevende voordelen heeft.
Die hebben we al, chemie en staalproductie. Veel industrien willen naar waterstof over, en *als* we dat duurzaam kunnen maken dan zijn er dus genoeg klanten voor. Volgens mij wordt het ook we gebruikt in de ruimtevaart?
Anoniem: 454358 12 juli 2024 18:52
Ik heb liever mijn eigen bootje op wind energie :+
En nu worden er vrachtschepen gemaakt met zeil technieken! Helemaal nieuw is het niet, duurzaam zeker!
Zeiltechnieken als hulpje en vooral greenwashing volgens mij. Desalniettemin: ieder beetje fossielvermindering is een verbetering.
Maar beter nog combineren we dat met wereldwijd zoveel mogelijk lokaal produceren zodat we niet alles meerdere keren de wereld rond varen/vliegen in ruwe grondstoffen, halffabrikaten en eindprodukten.
Die zijn er voldoende. Zeker in het kleinere formaat.
Die techniek is al duizenden jaren oud.
Als “first” prima natuurlijk en het is een technische uitdaging voor deze studenten, maar geen idee wat hiermee bewezen is. Uiteraard kun je met waterstof, net als elke andere energiedrager, via een motor een schoep aansturen. Dus een boot laten varen.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.