Weinig zaken over cybercriminaliteit leiden tot de opsporing, vervolging en berechting van daders. Dat blijkt uit onderzoek van het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving, in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum.
Voor het onderzoek heeft het NSCR een willekeurige steekproef verricht van 300.000 registraties uit de Basis Voorziening Handhaving van de Nationale Politie. Slechts vijf procent van de registraties bij de Nederlandse politie bestaat uit zaken over online criminaliteit. In één procent van de gevallen gaat het om cybercriminaliteit waarbij sprake is van hacken of ransomware. Bij de overige vier procent gaat het om gedigitaliseerde criminaliteit, zoals online fraude of bedreiging.
Het lage percentage registraties van online criminaliteit komt volgens de onderzoekers deels doordat cybercriminaliteit niet altijd als zodanig wordt geregistreerd. Het blijkt echter ook dat er weinig aangiftes worden gedaan. Bij ongeveer een kwart van de registraties van online criminaliteit is er geen aangifte gedaan. Als er wel aangifte is gedaan, is er slechts in een klein deel van de gevallen een verdachte in beeld. "De instroom in de vorm van aangiften is al niet groot, maar omdat er maar in ongeveer tien procent van de gevallen een verdachte wordt gekoppeld, is de doorstroom nog veel geringer", stellen de onderzoekers.
De onderzoekers schrijven dat het implementeren van een gebruiksvriendelijk online aangiftesysteem de aangiftebereidheid moet verhogen. Eerder werd al bekend dat de Nederlandse politie het aangifteproces voor cybercriminaliteit in 2026 gedigitaliseerd wil hebben. Ook stellen de onderzoekers dat medewerkers beter getraind moeten worden op het gebied van online criminaliteit. Een gebrek aan kennis van medewerkers zou de opsporing van digitale misdaden hinderen.
Het onderzoek in opdracht van het WODC wijst uit dat de aangiftebereidheid van slachtoffers van online criminaliteit lager is dan van slachtoffers van niet-digitale misdaden. Die bereidheid zou ook verschillen tussen verschillende vormen van online criminaliteit. Zo lijken meer mensen aangifte te willen doen als het gaat om online fraude of bedreiging. Dertien procent van de ondervraagde slachtoffers zegt melding gedaan te hebben van online criminaliteit. In acht procent van de gevallen is er aangifte gedaan.