Regio Twente en universiteit krijgen 165 miljoen euro subsidie voor chipfabriek

De regio Twente krijgt gedurende de komende zes jaar een subsidie van 165 miljoen euro voor de verdere ontwikkeling van de lokale chipindustrie. Er moet onder meer voor 70 miljoen euro een chipfabriek met de naam New Origin gebouwd worden, op of nabij de Universiteit Twente.

Het geld wordt vrijgemaakt uit de door de overheid gesteunde groeifondsen Quantum Delta, PhotonDelta en Nextgen Hightech, zo detailleert het AD. Deze indirecte overheidsfondsen worden gebruikt om innovatieprojecten te stimuleren. De vermelde fondsen hebben allemaal te maken met chipproductie, waaronder in het geval van Quantum Delta specifiek chips voor quantumcomputers. De chipfabriek New Origin gaat dan ook zogenoemde lichtchips op basis van siliciumnitridekanalen maken. Dergelijke chips worden ook wel lichtchips genoemd en maken gebruik van fotonen in plaats van elektronen voor de overdracht van data in quantumcomputers.

Professor Guus Rijnders van de Universiteit Twente legt aan Tweakers uit dat deze niche binnen de chipindustrie zorgvuldig gekozen is. "Er is gekeken naar een sector met een relatief kleine omvang om op een kleinere schaal te kunnen instappen." De New Origin-fabriek zou de reguliere chipindustrie niet kunnen bijbenen, maar moet wel mee kunnen groeien met de quantumsector, die nog in de opkomende fase verkeert. De betreffende lichtchips kunnen overigens ook toegepast worden in onder meer lidar-systemen voor de automotive-industrie.

Rijnders benadrukt dat de fabriek een aanjaagfunctie heeft voor de regio. "We willen New Origin zo snel mogelijk tot private partij maken. De fabriek heeft een aanjaagfunctie voor de regio en moet andere bedrijven en nieuwe werknemers opgeleid aan de universiteit aantrekken." Volgens de professor is er al internationale aandacht voor de aankomende siliciumnitridechipfabriek, al kan hij niet delen welke partijen van de toekomstige foundry gebruik willen maken.

Momenteel maken verschillende bedrijven uit de regio Twente nog gebruik van de cleanroom van het MESA+ Instituut, waar Rijnders wetenschappelijk directeur van is. Deze productieruimte wordt daarentegen te klein voor de wensen van betrokken bedrijven. Wanneer de nieuwe fabriek binnen de komende twee à drie jaar in gebruik genomen wordt, kan het MESA+-lab weer volledig voor onderzoeksprojecten gebruikt worden.

MESA+ Instituur
Het huidige MESA+ Instituut, gelegen aan de Universiteit Twente. Afbeelding via UT

Door Yannick Spinner

Redacteur

15-05-2023 • 18:51

73

Submitter: Bastien

Reacties (73)

Sorteer op:

Weergave:

Ik denk dat het goed is dat fotonica een steuntje krijgt in de vorm van een ‘fabriek’.

Wat ik niet goed vind is de link met de universiteit. Er gaan tientallen miljoenen naar universiteiten waarvan op voorhand wel bekend is dat a) bedrijven in de kou blijven staan, b) er gedoe over IP is. Dit weekend nog een interview in de krant over “algen park Wageningen” (=mislukt), Horst Instituut (met IMAC en Brain poort) (= mislukt), OnePlanet (40 miljoen) is mislukt. En het kweekvlees project t.w.v. 60 miljoen gaat ook niet goed.

Wat hebben deze projecten gemeen? Universiteiten die aan het stuur zitten.

Om het nog duidelijker te zeggen “welke 5 innovatie ideeen zijn er in de laatste 5 jaar ontstaan vanuit de universitaire wereld”.
Ik denk dat dat ook afhangt van wat je als doel ziet van universiteiten. Zelf denk ik dat de universiteit ook niet het instituut is om winstgevende bedrijven op te zetten. Ze zijn bedoeld als onderwijs- en onderzoeksinstelling.

Maar er wordt wel degelijk veel zinnig onderzoek gedaan aan universiteiten en er komen zeker wel innovatieve ideeën vandaan, dus dat in twijfel trekken vind ik wel wat kort door de bocht. Vaak zijn deze ideeën nog niet direct toepasbaar in de praktijk of niet om te vormen tot een winstgevende onderneming. Maar het gebrek aan winstoogmerk maakt juist dat bepaalde onderwerpen wel onderzocht kunnen worden.
eens. twee doelen zeg ik altijd : onderwijs en ... onderwijs. het bijproduct van een promovendus zijn de papers cq het boekje. het primaire doel, is de opleiding.
Ja maar Universiteiten zijn tegenwoordig wel degelijk een partij die een soort van winstoogmerk hebben. Het 'Kapitaliseren van kennis' zorgt al voor de nodige problemen. In deze video wordt dat uitgelegd. Ik heb er gewerkt en het zijn instituten waar de mensen totaal andere prioriteiten hebben als een marktpartij. Universiteiten zijn geen commerciële partijen en moeten dat ook niet willen zijn. Voor mij is het evident dat als een universiteit partner is in dit soort projecten dat dat niet altijd een voordeel is.
ps ik zeg nergens dat er niet zinnig onderzoek wordt gedaan.
Opzettelijk misleidende vraagstelling. AI komt uit universitair onderzoek vanaf de jaren 60. Door de termijn zo arbitrair op 5 jaar te zetten negeer je hier alle fundamenteel onderzoek.
vertel. stel de grens wordt 20 jaar, welke innovatie heeft dan een link met universiteit gehad?
Pakt een willekeurige scriptie uit de bieb gerelateerd aan ASML.

https://sorama.eu/
https://vinotion.com/nl/

Moet ik nog doorgaan?

[Reactie gewijzigd door TechSupreme op 31 juli 2024 00:00]

Mijn reactie was te kort.

Ik bedoelde niet 'samenwerken' dat is prima.
Ik bedoelde "welke bedrijven zijn rechtstreeks ontstaan uit onderzoek van een universiteit, kortom via fundamenteel onderzoek, toegepast onderzoek, bedrijf, markt etc.".
Sorama en vinotion zijn direct spinoffs van de TU Eindhoven.
Stable Diffusion van de Ludwig-Maximilians-Universität München?
De universiteit Twente heeft het altijd al van spin-off bedrijven moeten hebben. De bijna duizend bedrijven zullen het zeker niet allemaal redden, dat klopt, maar denk je echt dat ze zich actief bemoeien met al die bedrijven? Ze zitten vaak alleen in dat bedrijven om hun IP te beschermen en de investeringen terug te verdienen op termijn. Dat zie je ook terug in de nieuwe afspraken rondom overdracht op termijn van IP aan spinoffs.
Onze universiteit is wellicht een uitzondering (ook al gaan nogsteeds sommige samenwerkingen met bedrijven fout)
Maar op de campus is naar mijn mening zelfs te veel aandacht en ruimte voor bedrijven.
Er wordt ook helemaal niks gezegd over de belangen en de structuur van het bedrijf. Er wordt alleen gezegd dat het op of nabij het Campus van Uni Twente is.

Er zijn genoeg spin-offs (gedoe over IP?? Huh? Alles wat een uni produceert is publiekelijk eigendom) die gerelateerd zijn aan een uni. Daarnaast zijn er ook genoeg onderzoeksinstituten gevestigd op een campus van een uni. En daarnaast hebben universiteiten zelf ook nog eens commerciële neven activiteiten.

Dat is allemaal niks nieuws. Ik snap niet waarom je er nu al vanuit gaat dat het zal falen terwijl de succesverhalen volop aanwezig zijn. Alleen maar naar het slechte wijzen en daarop verder bouwen is nauwelijks een argument. Vraag ik me ook af wat er nou is mislukt aan de projecten waar jij naar refereert.

Belangrijk detail. het is niet IMAC... het is imec, als je het verschil tussen een IMAC en het imec niet weet dan vraag ik me terecht af hoe geïnformeerd jij bent over dit onderwerp. Horst Insituut heb ik eigenlijk ook nog nooit van gehoord, ik denk dat je het Holst Centre bedoelt en als dat zo is vraag ik me ook nog eens af wat daar aan gefaald zou moeten zijn.

Je wijst naar uni's als de boosdoeners, maar imec en Brainport zijn geen uni's... dus wat is nou je argument dan?

Kweekvlees project waar 60 mil in zit? Dat is Meatable. Wat is daaraan gefaald dan? Ze hebben een product wat nu bij de autoriteiten ligt voor goedkeuring en zodra die goedkeuring er is dan willen ze het commercialiseren. Overigens heeft dat (alweer) niks met een uni te maken en die 60 miljoen komt van private investeerders, dus geen publieke fondsen. Moeten ze toch lekker zelf weten of ze 60 mil over de balk gooien of niet. Alweer snap ik je argument niet.

Wat OnePlanet is weet ik niet, maar zover ik kan zien op hun website is het een samenwerkingsinitiatief gelijkende aan Brainport. Ook daar kan ik niet zo goed zien wat er fout aan is.

[Reactie gewijzigd door TechSupreme op 31 juli 2024 00:00]

Klopt IMEC en HOLST, te snel getikt stom.
De evaluatie rapporten zijn niet zo positief.
En OnePlanet is met IMAC en lijkt op HOLST constructie.
Nee 60 miljoen is groeifonds. Niet privaat geld dus.

Ik ben grote fan van meer 1ste en 2e geldstroom naar Universiteiten.
Betaald door de maatschappij, kennis 'voor de maatschappij.

Maar de samenleving heeft (nieuwe) bedrijven nodig die groeien.
Werkgelegenheid etc.

[Reactie gewijzigd door WouterDeHeij op 31 juli 2024 00:00]

Nee 60 miljoen is groeifonds. Niet privaat geld dus.
Staat toch letterlijk in de wiki dat het privaat is. Maar dan nog, wat is daaraan gefaald dan? Ze hebben een product wat wacht op goedkeuring. Als ze die goedkeuring hebben willen ze per 2025 met grootschalige productie beginnen. Ook al was het met subsidies gerealiseerd zoals jij claimt, dan is het een argument tegen wat jij zegt en niet voor.
Maar de samenleving heeft (nieuwe) bedrijven nodig die groeien.
Zoals Brainport, OnePlanet en Holst? Dingen die mogelijk worden gemaakt door de kennis industrie die gevestigd zijn om universiteiten!

Kom eens met bronnen. Ik begin echt het idee te krijgen dat jij nog nooit voet hebt gezet op een campus en niet eens weet hoe een universiteit en alles eromheen werkt.

[Reactie gewijzigd door TechSupreme op 31 juli 2024 00:00]

Hoi ??? (Hoe heet je eigenlijk).

25 jaar alleen maar met high-tech startups.
Op een km van een campus.
Netwerk met tientallen universiteiten.
Alleen maar hoog opgeleide onderzoekers als medewerker en partners.

PS die 60 miljoen, ja ook privaat geld opgehaald. ik verwees naar:
https://www.wur.nl/nl/nie...nderwijs-en-onderzoek.htm
CRISPR, een definitie van massa, de basis voor een vaccin voor ebola, bewijs en detectie van higgs boson... dat is zo uit mijn hoofd wat ik interessant vind. Ook verschillende nieuwe modellen van kunstmatige intelligentie. Toepassingen daarvan komen steeds vaker in het nieuws. Dat gezegd hebbende, dit zijn allemaal nobel prijs waardige ontdekkingen, de meeste innovatie bestaat uit enorm veel kleine stapjes.

Onderzoek op universiteiten houdt zich bezig met het ontwikkelen van nieuwe technologie. Deze technologie kan vervolgens gebruikt worden om nieuwe producten mee te ontwikkelen. Dit gebeurt vaak door spin offs. Dit process heet valorisatie. In Twente is de UT eigenaar van een patent en als een promovendus dan een bedrijfje begint moet hij betalen voor dat patent. Na een aantal jaar kan hij het patent overkopen.

Dus wat hebben deze projecten met elkaar gemeen? Er is niet een directe business case, maar bevatten wel baanbrekende technologie. Deze technologie biedt ons de kans om de wereld totaal te veranderen.
CRISPR: https://en.wikipedia.org/wiki/Yoshizumi_Ishino EENS!
MASSA : Isaac Newton toch? https://nl.wikipedia.org/...ewton#Klassieke_mechanica Klopt hij was toen hoogleraar in Cambridge.
HIGGS BOSON : CERN toch?

Maarrrr.
Ishino heeft dan de DNA sequence 'ontdekt' (deze was er al natuurlijk ;-) ), maar heeft hij ook de visie gehad (of zelfs de methode ontwikkelt) die we nu CRISPR noemen? Nee lijkt me niet.
MASSA, Brilliant onderzoek, Brillante wetenschapper. Maar innovatie?
HIGGS BOSON: ehe welke innovatie? Gaaf onderzoek, meesterlijke analyse. Maar zat het 'deeltje' niet al verstopt in de werken van Einstein?

Neen, onderzoek aan universiteiten moet zich bezig houden met fundamenteel onderzoek (het snappen). Ontwikkeling van nieuwe technologie (CD, Internet, Wasmachine, een app, een windmolen) is nu net geen fundamentele taak van universiteit. Defacto kan je stellen "ze kunnen dat niet eens".
Gigantisch commerciële markt moet aan het infuus van de staat....
Ik vind dit ook geen goede zaak, maar helaas trekt de VS de subsidiepot ook wagenwijd open voor het bouwen van chipfabrieken. Europa moet dan helaas mee, anders zijn we straks afhankelijk van óf China, óf Amerika. Met de pandemie hebben we gezien dat die lange afstandsafhankelijkheden toch voor flinke problemen kunnen zorgen.
Onze politiek is nu al weer druk bezig de afhankelijkheid van Russisch gas en olie in te wisselen voor Chinees lithium en andere zeldzame aardmetalen. Ik zie liever dat men -gesubsidieerd of niet- weer een stukje economische onafhankelijkheid herwint, dan dat we afhankelijk zijn (blijven) van de nukken en grollen van een aantal economische grootmachten waarmee je de relatie hooguit 'zakelijk' moet houden omdat deze op elk ander vlak botst met je eigen principes en idealen.
Canada en Zweden hebben inmiddels ook exploitabele lithiumertsen in hun bodem ontdekt.
Klopt, maar het overgrote deel van de erts die buiten China wordt gewonnen, wordt geëxporteerd naar China, om daar te worden verwerkt tot grondstof en productie van accucellen. Iets met lokale milieuwetgeving en impact op de omgeving.
Lithium is een zeldzaam aardmetaal, maar het is niet zo dat dat alleen in China voorkomt. Ook in andere delen van de wereld komt lithium voor. Op dit moment wordt lithium wel voornamelijk in China gewonnen.
In Zweden / Finland en Canada ligt mogelijk zelfs een nog grotere lithium voorraad vlak onder de oppervlakte. Hoe groot de wereldvoorraad (winbare) lithium is kan eigenlijk niemand zeggen.

Voor andere aardmetalen geld eveneens dat de locaties waar het nu gewonnen wordt zeker niet de enige mogelijkheden zullen zijn. Zoals voor bijna alles geldt: Je moet eerst zoeken voordat je het kan vinden.
Wat ik hier ook aangaf, delving is één, verwerking en productie is een minstens zo belangrijk aspect. En dat vindt voornamelijk in China plaats.
Als er in andere landen grote mijnen worden geopend is het natuurlijk niet handig dat alle ertsen naar China worden vervoerd om daar verwerkt te worden. Wat in China kan, kan elders op de wereld net zo goed. Voor een kleine mijn is dat echter niet rendabel. Als de Chinezen de ruwe erts voor een redelijke prijs willen kopen (zoals ze dat nu doen), of de hele mijn opkopen is dat veel winstgevender.
... omdat het anders in (ZO-)Azië eerst gesubsidieerd en ontwikkeld wordt. Of het nu Taiwan of mainland China is, we roepen met z'n allen al tijden dat we niet zo afhankelijk van die hele regio willen zijn en we willen graag meer goed betalende banen in zowel high-tech engineering als (toeleverende) maakindustrie hier hebben. Dit is hoe je dat doet. Deep-tech bedrijven hebben met name veel tijd, maar natuurlijk ook geld nodig om het lange traject van het opbouwen van een hoogtechnologisch product (en bijbehorende productiefaciliteiten en toeleverancies) te overbruggen. Dat de staat die tijd en dat geld daarin investeert, toont goed langetermijnleiderschap dat verder kijkt dan de eerstvolgende Prinsjesdag.
Ja. Zo is bijvoorbeeld AMSL ook begonnen. De staat is de durfinvesteerder bij uitstek.
De commerciële markt voor quantum computers is exact 0 miljard euro, nu in 2023. Maar zoals we aan ASML zien kan het extreem lucratief zijn om een de facto monopolie te hebben op nieuwe technologie.

Ja, dit is een long shot. De kans op een tweede ASML is klein. Maar onze overheid kan dat risico lopen.
Vroeger had Philips allerlei chip en andere fabrieken in NL, die gaan we nu weer proberen op te starten?
ASML bedoel je? Dat was ooit Philips.
Nee, niet alleen. Meer zoals NXP lijkt me.
Zoek die nxp fabriek in nijmegen maar eens op met Google maps; fabriek ziet er van boven ook uit als een chip

Olaf ooit een stukje over geschreven

nieuws: NXP investeert 20 miljoen euro in uitbreiding Nijmeegse chipfabriek

//edit: 2018 alweer, gaat toch allemaal snel :+

[Reactie gewijzigd door himlims_ op 31 juli 2024 00:00]

Jarenlang dagelijks langsheen gefietst. Imposant gebouw is het ook. Het torend overal boven uit.
Vroeger had Philips allerlei chip en andere fabrieken in NL, die gaan we nu weer proberen op te starten?
Dat zou heel mooi zijn! Wat mij betreft gaat daar fors geld heen. Chips zijn enorm belangrijk en ik denk dat er voorlopig nog lang de rek niet uit is. Ik vind het goed als er meer op Nederlandse bodem gefinancieerd wordt en dat op die manier ook bedrijven of zelfs overheden buiten EU buiten de deur houden.
Is dat ooit winstgevend geweest? Volgens mij hebben zo'n beetje alle enigzins succesvolle computer-achtige produkten van Philips een CPU van een ander merk. Intel voor Videopac, Zilog vppr P2000 en MSX, M68000 variant voor CD-i. Als ze ooit iets met computers verdiend hebben was dat waarschijnlijk voor het laatst.

[Reactie gewijzigd door blorf op 31 juli 2024 00:00]

Misschien kan ASML ook een fabriek openen in die regio? ;) ;)
ASML maakt de machines die je nodig hebt om chips te maken. Ze maken zelf geen chips, en volgens mij willen ze dat ook niet. Dan worden ze meteen de grootste concurrent van hun grootste klanten.
Is maar een geintje (vandaar ook die knipoog), ik doelde meer op een fabriek waar ASML de machines maakt in die regio, ipv een chipfabriek.
Er wordt genoeg gemaakt voor asml hier.
Dit nieuws maakt mij dan toch wel weer blij. Een chip fabrikant van Hollandse bodem gespecificeerd in quantum technologie. Ben benieuwd wat het van de grond brengt en of het invloed gaat hebben in de huidige chip markt en de strijd aan kan gaan met AI.
Een chip fabrikant van Hollandse bodem gespecificeerd in quantum technologie.
Feitelijk gezien niet van Hollandse bodem, wel van Nederlandse bodem :Y)
Een chip fabrikant van Hollandse bodem gespecificeerd in quantum technologie.
Als je dan wilt mierenneuken... :+
Is er al eens een toepassing van quantum-technologie? Volgens mij is het technische voordeel nog steeds niet wetenschappelijk aangetoond, alleen volgens bedrijven.
Ik vind het zelf een beetje jammer dat ze het daarop gooien.
Als ik de bouwkosten soms lees van sommige chipfabrieken kunnen ze voor die 170 miljoen net de kantine neezetten.
Dan heb je het al snel over complete fabs met productielijnen et cetera. Voor 1 ASML EUV machine ben je dan inderdaad al dit hele bedrag kwijt, en dan staat hij in het open veld. Het idee is hier veel kleinschaliger.

[Reactie gewijzigd door the_shadow op 31 juli 2024 00:00]

En dan nog zijn de bouw- en loonkosten niet overal hetzelfde. Sterker nog: zelfs bouwkosten in Nederland en buurland Duitsland zijn behoorlijk verschillend.
Regio Twente en universiteit krijgen 165 miljoen euro subsidie voor chipfabriek

Het kwartje is gevallen in Nederland..// innovatie + kennis
Alleen nog een bierfabriek en ze zijn officieel de beste universiteit van Nederland! :9
Grolsch fabriek ligt op steenworpafstand, zal me niet verbazen dat er al een vaste leiding ligt 🍻
Ontopic,
Mooi dat er iig iets gedaan wordt om minder afhankelijk van de VS en China te worden al is het een druppel en een pril begin, alles beter dan niets. EU staat op dit punt ver achter
Grolsch fabriek ligt op steenworpafstand, zal me niet verbazen dat er al een vaste leiding ligt 🍻
Nope, enkel een paar mega-tanks (ik dacht 1000 liter per stuk ) die door Grolsch beleverd worden met een tankwagen (tenzij ze die bij een verbouwing van de Bastille verwijderd hebben)
Die tanks zitten er zeker nog in.
De Vestingbar was al voor de speciaalbierhype een bastillion voor speciaalbiertjes van de tap :)
Die staat 5 km verderop.
Naast dat grolsch idd in de buurt zit, wordt er volgens mij ook nog bier gebrouwen op de campus.
En gaan ze dat ook écht investeren in die chipfabriek of gebruiken om de schade van Hof van Twente en die rechtszaak te dekken?
Je begrijpt neem ik aan zelf ook wel dat de gemeente Hof van Twente een totaal andere gemeente is?
Is Regio Twente een gemeente dan? Regio klinkt mij in de oren als letterlijk een regio. Net als dat het Gooi een regio is, maar niet één grote gemeente.
Ik denk dat daar dan ook de vraag vandaan kwam. Regio Twente is de regio, Hof van Twente is een gemeente. Wat de relatie tussen deze investering (die gok ik primair gaat vallen in Enschede) en de rechtzaak van Hof van Twente is, is mij dan ook een raadsel.
Omdat de regio uiteindelijk het geld moet overmaken (om het maar even simpel te zeggen). Ze kunnen ook op het laatst besluiten om het over te maken aan Hof van Twente om de schade te dekken.
Ik denk niet dat je de constructie begrijpt in Nederland. Staat (Nederland) - Provincie (Overijssel) - Gemeente (Hof van Twente). Ik zie niet in wat voor jou de 'regio Twente' doet? De regio Twente is in bestuurlijk opzicht formeel namelijk niks.

Onder de noemer 'regio Twente' werken de Twentse gemeenten samen aan bijvoorbeeld toerisme, werkgelegenheid, cultuur etc. Dit heeft niets te maken met de inhoudelijke zaken van, in dit geval, de gemeente Hof van Twente en hun boetes/schulden/rechtszaken.
Dus gemeenten kunnen samen niet besluiten om iets anders met het geld te doen?
Inderdaad. Het meeste geld van het rijk komt met een oormerk. Je geeft het uit waarvoor het bedoelt is, of je geeft het terug.
En het is ook niet de bedoeling om door rood te rijden, maar mensen doen het toch. Dus ja, óók regio's kunnen de fout in gaan.
En het is ook niet de bedoeling om door rood te rijden, maar mensen doen het toch. Dus ja, óók regio's kunnen de fout in gaan.
Ik snap niet wat de regio hierin doet? De regio is namelijk formeel niks. Dit geld is bedoeld voor het opzetten van een chipmachinefabriek in Twente, dus wat is de connectie met de gemeente Hof van Twente hiermee?
in Broek op Langedijk staat toch een grote chip fabriek?
Ook ja, maar als die gaan denken is er iets verkeerd gegaan.
Want er mag er niet meer dan één zijn?

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.