Financiële toezichthouder gaat op Nederlandse mbo's lesgeven over cryptomunten

De Nederlandse toezichthouder voor financiële producten, de Autoriteit Financiële Markten, gaat op tientallen mbo-scholen in Nederland lessen geven over beleggen en speculeren. Daarbij lijken cryptomunten een hoofdrol op te eisen.

Medewerkers van de AFM beginnen in de komende maanden met de lessen. Het doel is jongeren te waarschuwen voor de risico's die ze lopen en om niet te snel mee te gaan in de positieve verhalen van influencers. "Bij crypto's hebben we serieuze zorgen dat je wordt verleid om heel snel geld te verdienen", zegt Tom Smiers van de AFM tegen de NOS. "We zien dat er veel geadverteerd wordt en de ene advertentie is nog aanlokkelijker dan de ander. Het snel geld verdienen staat vaak centraal."

Naast de AFM waarschuwt ook De Nederlandsche Bank voor de risico's, mede omdat het juridisch gezien niet eenvoudig is in te grijpen. Door het gebrek aan regels kunnen de toezichthouders nu nog weinig anders dan waarschuwen voor de risico's en influencers ertoe bewegen om transparant te zijn over de voor- en nadelen van een product. "Het feit dat we nog geen wettelijk mandaat hebben, betekent niet dat we onze stem niet willen laten horen", zegt Smiers. "Dat betekent dat we door middel van deze lessen een waarschuwend geluid laten horen en het gesprek erover met de jongeren willen aangaan." Smiers heeft al een gastles gegeven.

In onder meer Spanje is het toezicht op het promoten van cryptovaluta al aangescherpt en Frankrijk let sinds eind vorig jaar scherper op influencers die cryptovaluta aanprijzen. Het is de bedoeling dat er uiteindelijk op EU-niveau regels worden ingevoerd. Daartoe zijn al voorstellen gedaan die inhouden dat aanbieders hun publiek veel meer en beter moeten wijzen op de risico's. Misleiding is dan uitdrukkelijk niet toegestaan. De verwachting is dat deze regels pas in 2024 van kracht zullen zijn.

De AFM waarschuwde eind vorig jaar zogeheten finfluencers, influencers die financieel advies geven over beleggingen, zoals cryptovaluta. De toezichthouder wees hen op de regels inzake onlinepublicaties over beleggen, een markt waarop in Nederland nog geen strak geregeld toezicht is. Ook deed de AFM eerder onderzoek naar ruim 150 finfluencers. De autoriteit concludeerde toen dat zij veelal een risicovolle werkwijze hanteren, vaak beleggingsadvies geven zonder de verplichte vergunning en risicovolle producten zoals cryptovaluta aanprijzen.

Reacties (106)

[Freakie1NL]

"Ook deed de AFM eerder onderzoek naar ruim 150 finfluencers. De autoriteit concludeerde toen dat zij veelal een risicovolle werkwijze hanteren, vaak beleggingsadvies geven zonder de verplichte vergunning en risicovolle producten zoals cryptovaluta aanprijzen."

Misschien dan als toezichthouder optreden? Kan je nu wel voorlichting geven, maar vermoed dat dit weinig resultaat oplevert. Optreden en een signaal afgeven dat die finfluencers aangepakt worden lijkt mij efficiënter en meer effectief.

[Wouterie]

In principe kan de toezichthouder optreden tegen iedereen die beleggingsadvies geeft zonder die vergunning, maar (en daar istie weer) hebben ze uiteraard geen tijd/mensen/geld/zin voor dit kleine 'voorlichters'. Het zou makkelijker zijn als je ze eenvoudig kon rapporteren en er een standaardprocedure uit zou rollen.

[Travelan]

"I'm not a financial advisor, but..."

[YopY]

Het "enforcen" van dit soort dingen stopt bij de grens, net zoals bijv. gokwebsites; dat mag in NL dan niet mogen, maar de autoriteiten kunnen er weinig aan doen. Ja, oproepen dat buitenlandse sites geblokkeerd worden, maar dat gaat weer tegen netneutraliteit in, kijk maar hoeveel vergeefse moeite ze hebben gedaan om bijv. The Pirate Bay te blokkeren.

[Freakie1NL]

Nee dat klopt niet, in Europa rijkt het financieel toezicht gelukkig verder dan de grens.

https://wetten.overheid.nl/BWBR0042098/2019-04-06

[gekkie]

Ik mis een beetje hoe deze twee zaken te rijmen zouden moeten zijn, enerzijds stelt men:

Naast de AFM waarschuwt ook De Nederlandse Bank voor de risico's, mede omdat het juridisch gezien niet eenvoudig is in te grijpen. Door het gebrek aan regels kunnen de toezichthouders nu nog weinig anders dan waarschuwen voor de risico's en influencers ertoe bewegen om transparant te zijn over de voor- en nadelen van een product.

Anderszijds:

De autoriteit concludeerde toen dat zij veelal een risicovolle werkwijze hanteren, vaak beleggingsadvies geven zonder de verplichte vergunning en risicovolle producten zoals cryptovaluta aanprijzen.

Als ze denken dat ze onder de vergunningsplicht vallen, dan is het wettelijk kader er toch al ?

[Reactie gewijzigd door gekkie op 23 juli 2024 06:38]

[ACM]

Op het moment dat ze daadwerkelijk beleggingsadvies geven is het inderdaad vrij duidelijk. Maar is als zo'n finfluencer zegt "ik zou nu direct CryptoX kopen!" het dan een beleggingsadvies of een persoonlijke mening?

En de varianten als "kijk mij eens hoeveel geld ik verdiend heb met CryptoX!!" is dan wellicht nog wat lastiger.

[Reactie gewijzigd door ACM op 23 juli 2024 06:38]

[Maurits van Baerle]

Je hoeft niet eens zo expliciet te zijn als "ik zou nu direct CryptoX kopen!". Je huurt een Lamborghini voor een dagje (of huurt een fake private jet voor een kwartiertje), neemt wat video's op over hoe succesvol je wel niet bent, zegt dat iedereen net zo rijk kan worden als jij, gooi het op Instagram met wat inspirerende quotes en biedt een 'cursus' aan waar je mensen beloofd uit te leggen hoe ze ook zo succesvol kunnen zijn.

Dat is niet financieel advies of überhaupt gereguleerde activiteit dus lastig preventief tegen op te treden.

De 'sweet spot' zijn mensen die niet al te snugger zijn en vast zitten in een baan die ze niet leuk vinden maar wel spaargeld hebben of nog niet veel levenservaring hebben maar een redelijk besteedbaar inkomen hebben omdat ze nog bij hun ouders wonen. Beloof mensen "passive income" en snel geld verdienen en het geld stroomt je kant op.

Als toezichthouder is er geen moment dat je kunt ingrijpen. Behalve dan, van tevoren voorlichting geven. Net zoals ze op scholen langs gaan om jongeren te waarschuwen dat ze geen geldezel moeten worden door hun bankrekening eventjes uit te lenen aan een schimmig figuur.

[gekkie]

Maar dan zou die tweede quote van ze dus niet geldig zijn, want dan kunnen ze toch niet geconcludeerd hebben dat ze veelal beleggingsadvies geven op een wijze waar een vergunningsplicht al voor zou gelden ?

Daarnaast mis ik vaker in het openbaar bestuur om er eens een (proef)proces tegen aan te gooien en kijken waar het schip al dan niet zou stranden. Als het strand, kun je met die uitspraak die dan hopelijk redelijk gemotiveerd is, terug naar de wetgevende macht om die te laten werken aan het dichten van die lacune. Als het niet strand is het ook duidelijk en kan er gehandhaafd worden.

[Reactie gewijzigd door gekkie op 23 juli 2024 06:38]

[ACM]

Geen idee, het ene is wat er een paar maanden geleden gebeurde. Het andere is nu.

Als die influencers hun boodschap zijn gaan aanpassen van "je moet nu CryptoX kopen" naar een variant die veel minder duidelijk als beleggingsadvies is aan te wijzen, dan kloppen die beide alinea's nog steeds.

[gekkie]

Zou dan kunnen kloppen, maar dan had ik iets verwacht over een kennelijke wijziging in de modus-operandi van die influencers, sinds het eerste onderzoek. Dat zie ik in het artikel in ieder geval niet terug komen.

[ACM]

Inderdaad, ik weet niet wat er precies zo lastig is/was toen.

Wellicht is het wel makkelijk te zeggen 'dat lijkt op beleggingsadvies' maar is het heel lastig om dat naar een vaststelling 'dat is beleggingsadvies' om te zetten en zijn dan ineens de regels niet streng genoeg.

[gekkie]

Dat kan ik me voorstellen, al zou een proefproces daar wellicht al snel helderheid in kunnen hebben geboden. Ik zie niet terug komen dat ze dat geprobeerd hebben met een voor hun negatieve uitkomst.

En als dat zo is, dan zie ik dus niet hoe ze kunnen concluderen dat influencers die dat soort uitspraken doen kennelijk toch vergunningsplichtig zouden zijn. Wel dat dat de wens is, niet dat dat gehandhaafd is en vervolgens overeind is gebleven in de rechtspraak.

Als zij dachten dat ze vergunningsplichtig waren, dan hadden ze op dat moment moeten gaan handhaven. En als vervolgens was gebleken dat er een probleem lag met bewijslast en formulering van de wetgeving, dan had er een vraag en advies richting politiek kunnen gaan. Met daarbij waarom de rechtspraak negatief had geoordeeld tov het ingebrachte en hoe men denkt die lacune te kunnen vullen.

De angel zit hem wat mij betreft dus in het niet eens proberen handhaven ondanks dat je constateert dat dat zowel wenselijk is, als misschien al mogelijk.

[Reactie gewijzigd door gekkie op 23 juli 2024 06:38]

[Squixx]

ingrijpen aan de 'handel kant' is lastig.

Dus word er gekeken naar ingrijpen aan de 'informatie kant'

[Yamotek]

Kunnen ze dan ook meteen lesgeven over de advertenties van onze staatsgokbedrijven? Crypto wordt inderdaad gedomineerd door de belofte van snel geld verdienen, dit is bij loterijen niet anders.

En de online casinomarkt zou dan ook meteen meegenomen kunnen worden.

[rutierut]

Bij een casino is het duidelijk dat het om een casino gaat.

Bij crypto is het niet duidelijk dat het om een casino gaat.

[t-force]

Als je er niks van snapt reageer dan ook niet.
Crypto is geen casino.

Lukraak coins kopen in de hoop dat ze veel waard worden is onderdaad gokken.
Maar dat kan ik ook met aandelen of dollars of heel hip tegenwoordig roebels en zonnebloem olie.

Zodra je hoopt dat iets meer waard wordt is het vergelijkbaar met een casino.

Cryptos an zich hebben een nuttige functie. Verdiep je eens echt in.

[Bezulba]

mijn portfolio is nog steeds niet hersteld van 2018..

En ja, het is erg nuttig dat je er nu het bonnetje van een plaatje van een aap mee kan kopen.

Er is momenteel 0 toegevoegde waarde voor blockchain. Er zitten heel veel leuke verhalen achter, dat zeker, heel veel ideeen die misschien ooit een echt goed product kan worden. Maar momenteel is het gewoon een crap shoot waarbij je overgeleverd bent aan de grillen van de markt en de walvissen waar jouw coin nou weer heen gaat.

En 99.9999% van de cryptobro's (inclusief de MBO studenten) willen gewoon heel veel geld heel snel verdienen. Hoe doe je dat? Extreem veel risico nemen of zelf de scamtrain besturen.

[Oyxl]

Als jouw crypto niet hersteld is van 2018, dan heb je geen BTC, ETH, BNB, of andere nuttige coins gekocht. Klinkt als buyers remorse. DYOR.

[cricque]

Zelfs had je doge gekocht in 2018 had je winst gemaakt , er zijn coins die inderdaad verdwenen zijn, maar zelfs shitcoins zijn gestegen.

[Memori]

Waar heb jij het over man. Heb je op het slechtste moment in 2018 gekocht dan heb je nu 175% daarvan.

En ook hier moet ik waarschuwen om niet al je geld in crypto's te pompen. Heb je crypto's, luister dan absoluut niet naar een zogenoemde influencer. MAAK JE EIGEN BESLISSINGEN. Ik wou dat ik de tekst groter kon maken.

En wanneer het op reclame aankomt: ga er niet op in, want jij bent altijd het product. Wil je crypto's kopen, doe het dan via waardige exchanges. Er zijn grotere exchanges, maar voor Europa vind ik zelf Bitstamp erg fijn.

[Bezulba]

ATH stond ik op +4k, ik sta nu +2,2k want ik ging mee in de "dit is de beste coin sinds gesneden brood!" en was heerlijk gemaakt met de comments dat je wel gek zou zijn om je geld op de bank te laten staan of zelfs in aandelen te investeren want dat was small peanuts.

En al die coins? Al die next best things? je krijgt er at most, 0.000001 euro voor, als je het al uberhaupt nog verkocht krijgt.

Dus ik ben erg cynisch op elke opmerking hoe fantastisch crypto wel niet is en hoe je er lekker veel geld mee kan verdienen.

[Memori]

Dus ik ben erg cynisch op elke opmerking hoe fantastisch crypto wel niet is en hoe je er lekker veel geld mee kan verdienen.

Mee eens. De "lekker snel veel geld verdienen" opmerking komt mij de strot uit. Daar is crypto namelijk helemaal niet voor bedoeld. Betekend echter niet dat je er niet in mag verdiepen. Als je al een beetje spaargeld hebt is het niet erg dat je in plaats van 100% per maand van het overgebleven salaris naar de spaarrekening te doen, bijvoorbeeld 60% naar de spaarrekening doet en 40% investeerd.

[Finraziel]

Jij denkt dat er maar één cryptocoin is of zo? Perfect mogelijk om alles kwijt te zijn hoor...

Edit: ok ik moet mezelf toch enigszins corrigeren... Hoewel ik ook nog in de min zit ten opzichte van wat ik er ooit in gestopt hebt (gelukkig niet zoveel, niks wat ik niet makkelijk kon missen) is mijn wallet toch ook weer een stuk meer waard dan toen ik er een paar jaar geleden voor het laatst naar keek. Ik laat het lekker staan en kijk over een paar jaar weer denk ik

[Reactie gewijzigd door Finraziel op 23 juli 2024 06:38]

[Memori]

Hoe jonger de coin, hoe meer risico je loopt inderdaad. Het is niet zo slim om 100% in te zetten op bijvoorbeeld SHIB.

[Finraziel]

Welke loterij belooft jou snel geld te verdienen? Volgens mij is het overal duidelijk dat het een hele kleine kans is om heel rijk te worden. Dat is bij crypto veelal anders, daar wordt het bijna als zekerheid gepresenteerd.

[maxboone]

tbf de reclames van toto e.d. zijn best wel misleidend

[Finraziel]

Oh ja ik zeg ook niet dat daar alles helemaal ok is... Persoonlijk heb ik de postcode loterij als stokpaardje, ik vind dat die zsm illegaal verklaard zou moeten worden (tenzij ze afstappen van het postcode systeem). Maar ik vond het raar om het zo aan de haren er bij te slepen in deze discussie.

[Stukfruit]

Bij loterijen denken teveel mensen dat een klein bedrag winnen ook "winnen" is en dat ze er daardoor minder risico door lopen.

Maar iedere week 10 euro betalen en 5 euro winnen is tot nu toe op jaarbasis duurder dan hetzelfde geld iedere week in crypto steken...

[t-force]

Volgens de reclames die ik zie wordt iedereen snel rijk met gokken. ‘Zo veel money’

Maar ik blijf er ver vandaan.

[NLxAROSA]

Loterijen en casinos zijn al zwaar gereguleerd.

[Aelyss]

Wat mij betreft mogen loterijen ook aangepakt worden, en dan vooral de postcode loterij. Dit spel maakt gigantisch misbruik van FOMO (Fear Of Missing Out).

[YopY]

True, maar het wordt tenminste gereguleerd; er is geen wildgroei aan loterijen want er mogen maar X zijn, en ze worden geaudit om te kijken waar het geld naartoe gaat.

Ik bedoel dat zal ook mooie oplichting zijn (vestzak / broekzak goede doelen), maar d'r is tenminste controle op.

[Frame164]

Ik heb even de websites van een paar staatsgokbedrijven bekeken en geen enkele wekt de suggestie dat je snel rijk kunt worden of dat je een hele grote kans op een grote prijs maakt.

[zzzzz]

"We zien dat er veel geadverteerd wordt en de ene advertentie is nog aanlokkelijker dan de ander. Het snel geld verdienen staat vaak centraal."
Dat staat toch zoiezo centraal in de onderlaag van de samenleving? Of dat nou shitcoins zijn of wedden op sport. Ik vind dit een beetje een rare discussie worden op deze manier. Wedden op sport of kansspelen mogen wel (en worden als sociaal-acceptabel gezien), maar crypto dan weer niet?

[Amanoo]

De gokreclames die je tegenwoordig ziet zijn ook zoiets. Daar word ik nu ook niet echt blij van. Dat is gewoon triest.

[dakka]

Omdat min of meer iedereen weet dat gokken letterlijk gokken is en je makkelijk kan verliezen, by crypto wordt er gebruik gemaakt van "investeren" en "beleggen", waardoor het betrouwbaarder en officiëler lijkt waardoor je dus niet snel in je achterhoofd mee neemt dat je nog steeds keihard aan het gokken bent.

En ja de gemiddelde tweaker weet het verschil tussen ICO, NFT, stablecoin en shitcoin, maar de meerderheid van NL krijgt alleen maar door wat ze in de reclame van litebit zien te weten.

Goede zaak dat dit op scholen gebeurt, want veel van die influencers hebben die doelgroep en toen ik 5 jaar geleden nog op het MBO zat hadden we ook de halve klas die aan het "investeren" was.

[Reactie gewijzigd door dakka op 23 juli 2024 06:38]

[Woy]

Wedden op sport of kansspelen mogen wel (en worden als sociaal-acceptabel gezien), maar crypto dan weer niet?

Ze zeggen nergens dat het niet mag, ze willen er alleen voor waarschuwen dat er ook risico's zijn. Net zoals dat er voor gokken, of andere financiele producten gewaarschuwd wordt.

[Squixx]

voor gokken is dat gelukkig straks ook weer klaar...

https://www.rtlnieuws.nl/...ksites-onlinecasino-franc

[Dacuuu]

Geef ze dan meteen algemeen financiële les. Je krijgt vanalles op school, maar geen les hoe je met geld moet om gaan. Typisch weer zo'n 1 day fly aandacht lesje dit.

En ondertussen dood worden gegooid met TOTO reclames.

Er is niks mis met Crypto, aandelen, hefbomen, gokken en andere zaken waar geld in om gaat. Als je het maar bedachtzaam doet.

[T-men]

Ja, er valt zeker meer te leren over hoe je met geld om moet gaan. Maar dat wil niet zeggen dat je géén les over crypto moet geven. Veel jongeren hebben écht geen idee van de risico's, terwijl ze dat met 'normale' zaken wel (enigszins) hebben.

Er is niks mis met Crypto, aandelen, hefbomen, gokken en andere zaken waar geld in om gaat. Als je het maar bedachtzaam doet.

Om het 'bedachtzaam' te doen, moet je wel het onderwerp een beetje begrijpen. Dat is nou precies wat ze de kids bij willen brengen.

[realmadridsi]

Ja, er valt zeker meer te leren over hoe je met geld om moet gaan. Maar dat wil niet zeggen dat je géén les over crypto moet geven. Veel jongeren hebben écht geen idee van de risico's, terwijl ze dat met 'normale' zaken wel (enigszins) hebben.

Gezien hoe makkelijk het is om in opties of met hefbomen te handelen in apps zoals Bux ben ik het totaal niet met je eens. Met crypto kun je maximaal je inzet verliezen, dit gaat voor opties/hefbomen niet op.

[Memori]

Vanaf het VMBO krijg je als het goed is al het vak economie, alleen ligt de focus verkeerd. Het vak zou zich inderdaad moeten focussen op persoonlijke financiën. Sparen, lenen/hypotheken, beleggen, belastingen (en aangifte), pensioen, en noem maar op. Als kinderen ook maar 30% van die informatie opnemen, weten ze al meer dan ik wist toen ik afgestudeerd was en uiteindelijk zelf op onderzoek moest gaan.

[jcvw]

In dit rijtje is de hefboom de ergste: het is $iets doen met geleend geld, waarbij $iets aandelen, obligaties, crypto en gokken zijn. Ik zou hefbomen daarom uit dit rijtje weglaten.

[Dionos]

Ik vind ook de insteek erg negatief. Waarom geen bredere les over beleggen, over wat aandelen zijn, fondsen enzovoort. Dat is ook een positieve boodschap: jullie zijn jong en kunnen investeren op langere termijn, dat brengt meer op dan een spaarrekening. Daarbij dan wel waarschuwen voor een aantal valkuilen en aangeven hoe wél goed te beleggen.

[D-e-n]

Probleem is natuurlijk ook dat crypto's geen reet van doen hebben met "investeren". Investeren houdt van mij namelijk in dat je geld steekt in iets dat ook een intrensieke waarde heeft, zoals een aandeel van een bedrijf, in iets dat van zichzelf ook weer waarde creëert.

[Richh]

Prima maatregel.

Maar ergens vind ik het erg gek dat je bewust jongeren gaat voorlichten over de grote boze crypto's, terwijl we ondertussen van nota bene staatsgeld reclames van Toto financieren, gericht op jongeren. Terwijl casino's op ieder bushokje gepromoot worden. En terwijl helemaal niemand op school leert hoe je belastingaangifte doet, of hoe je bijvoorbeeld een kasboekje bijhoudt. Voorbeeld, toen ik 16 was had ik geen idee wat een normaal fulltime inkomen was en hoeveel je daarvan besteed aan vaste en variabele lasten.

Als je jongeren financieel weerbaarder wilt maken, begin dan eens daarmee, in plaats van ze inprenten dat crypto echt heel slecht is...

[Groningerkoek]

iedereen begrijpt wel dat een kraslot of de toto gokken is, of je krijgt extra geld, of je bent je geld kwijt. Bij crypto's ligt dat anders omdat jongeren gepushed kunnen worden door bijvoorbeeld gamers die zij volgen, of dat meisje die altijd goede make-up tips heeft op YouTube en die laten het klinken als of verlies geen optie want gegarandeerd een dikke stijger. Niet gelijk je huur betalen van de studiefinanciering, maar eerst een weekje in crypto's zetten, want dan kun je gegarandeerd en de huur betalen en een weekend stappen van de winst. Niemand die erbij vermeld dat de kans bestaat dat je de huur niet kunt betalen.

Kasboekje en belastingaangifte kunnen de ouders ook prima doen, mijn ouders waren altijd open over hoeveel ze verdienden, hoe duur alles was, bij de belastingaangifte zaten we gezamenlijk aan tafel. Toen ik 16 was waren er daaromtrent al geen vragen meer. Niet alles bij de school neerleggen, het is geen opvoedingsinstituut.

[Richh]

iedereen begrijpt wel dat een kraslot of de toto gokken is, of je krijgt extra geld, of je bent je geld kwijt. Bij crypto's ligt dat anders omdat jongeren gepushed kunnen worden door bijvoorbeeld gamers die zij volgen, of dat meisje die altijd goede make-up tips heeft op YouTube en die laten het klinken als of verlies geen optie want gegarandeerd een dikke stijger. Niet gelijk je huur betalen van de studiefinanciering, maar eerst een weekje in crypto's zetten, want dan kun je gegarandeerd en de huur betalen en een weekend stappen van de winst. Niemand die erbij vermeld dat de kans bestaat dat je de huur niet kunt betalen.

Ik denk dat dit een aanname is, en dat heel veel jongeren wél de risico's kennen. Als in, dat ze zich bewust zijn dat ze ook hun geld kwijt kunnen raken, net als met gokken.

Tegelijkertijd is er een reden wáárom jongeren toch dat risico willen nemen. Zowel met crypto als andere riscovolle beleggingen, of eveneens kansspelen. Ik denk dat het veel belangrijker is om dergelijke gevolgen aan te stippen, of jongeren te leren hoe ze op lange termijn moeten kijken naar hun financien. Hoe je voor sommige doelen zal moeten sparen, zoals voor een auto of voor een woning.

Dit in een tijd waarbij geld lenen in principe goedkoper is dan ervoor sparen (spaarrente/inflatie is negatief) en we het normaler dan ooit vinden om dingen op afbetaling te kopen, te huren of te leasen.

Ik denk dat heel veel jongeren denken 'dat kan ik toch niet betalen' en daardoor maar gaan 'gokken' om zo een kans te maken dat het dan wél lukt. Terwijl, wanneer je een periode van 5 jaar niet 'gokt' maar dit spaart en wellicht toch investeert, het soms wel kan. Dat zou je volgens mij moeten onderwijzen.

De kern van dit verhaal gaat volgens mij wel wat verder dan wat malafide Youtubers en Instagrammers, maar zit dieper geworteld in onze huidige financiële situatie, de financiële kansen van jongeren en de zeer gebrekkige aandacht voor hen vanuit politiek.

Kasboekje en belastingaangifte kunnen de ouders ook prima doen, mijn ouders waren altijd open over hoeveel ze verdienden, hoe duur alles was, bij de belastingaangifte zaten we gezamenlijk aan tafel. Toen ik 16 was waren er daaromtrent al geen vragen meer. Niet alles bij de school neerleggen, het is geen opvoedingsinstituut.

Tja, mijn ouders waren daar wat minder open over. Zeker na de scheiding.
Laten we niet vergeten dat veel ouders ook geen helden zijn in budgetteren. Als je gelijke kansen nastreeft, is dit júíst belangrijk om het - al is het kortdurend - hier aandacht aan te besteden.

[SirLenncelot]

Je hebt gelijk, maar niet helemaal. De staat probeert de gokpraktijken enorm te beperken (en creëerde daarmee on the fly een fijn monopolie voor zichzelf) maar werden volgens mij door de EU gedwongen om dit open te maken. Er komen nu wel weer beperkingen aan de reclame-uitingen voor gokken. Dus zo vrij als jij het beschrijft is het gelukkig niet.

En ik weet niet hoe het tegenwoordig is maar aan het begin van het millennium kreeg ik bij economie gewoon deze onderwerpen uitgelegd hoor. Gelukkig niet letterlijk hoe je belastingaangifte doet, dat zou nu al achterhaald zijn. Maar hoe een loonstrook uitziet, wat een modaal inkomen is, basaal boekhouden en de principes van ons belastingstelsel kwamen allemaal voorbij hoor. En in de “bovenbouw” wordt het al wat abstracter met basale optimalisatieberekeningen .

[Oon]

Het verschil is dat dingen als de Staatsloterij expliciet neergezet worden als gokken, en crypto niet.

Beleggen en crypto zijn, tot je op een bepaald punt komt, exact hetzelfde als gokken, maar worden geadverteerd als 'zet je geld in deze app en je bent morgen miljonair'.

Totaal mee eens dat er wat basiskennis bijgebracht zou moeten worden op school, maar crypto is wel echt heel slecht, net als iedere andere vorm van hoog risico beleggen. Niet slecht voor iedereen, maar wel slecht voor jongeren die letterlijk nog niet de prefrontale cortex hebben om vooruit te kunnen denken.

[vali]

Waarom ligt de focus zo op crypto? Leer kinderen eerst kritisch nadenken om zodoende niet alles klakkenloos van "influencers" over te nemen. Dit kan prima door de leraar worden uitgevoerd en hoeft er niet een toezichthouder zich ergens mee bezig te houden waar ze, in veel gevallen, weinig vanaf weten.

Naast de AFM waarschuwt ook De Nederlandse Bank voor de risico's, mede omdat het juridisch gezien niet eenvoudig is in te grijpen

Ironische is dat meerdere Nederlandse banken juist druk bezig zijn met de blockchain en veelal in de beginstadium nog zitten. Misschien idee dat die bij deze lessen, mocht het allemaal doorgaan, aanschuiven? Misschien leren ze hier dan wat van.

[Reactie gewijzigd door vali op 23 juli 2024 06:38]

[Frame164]

Omdat dit een domein is waar de AFM iets kan betekenen. Anderen kunnen wat over de andere gevolgen van influencers komen vertellen op scholen.

[vali]

Omdat dit een domein is waar de AFM iets kan betekenen.

Vermoed dat je beddoelt dat ze willen dat het in dit domein wordt gestopt zodat ze iets mogen betekenen.. Snap persoonlijk niet waarom ze uberhaupt aan tafel geschoven worden..

@The Zep Man Helemaal mee eens! Als ze les gaan geven in "Persoonlijke financiën'" hebben ze, naast de andere onderwerpen, zeer goede basis om zich weren tegen de gevaren van "influencers".

[The Zep Man]

Waarom ligt de focus zo op crypto? Leer kinderen eerst kritisch nadenken om zodoende niet alles klakkenloos van "influencers" over te nemen. Dit kan prima door de leraar worden uitgevoerd en hoeft er niet een toezichthouder zich ergens mee bezig te houden waar ze, in veel gevallen, weinig vanaf weten.

Ik heb het wel eens eerder voorgesteld om verplicht te stellen op elke de basis- en middelbare school:
• Maatschappijleer
• Statistiek
• Logisch redeneren

Die combinatie zorgt voor kritisch denken, en geeft kinderen de kans om hun eigen conclusies te maken in plaats van enkel maar te accepteren wat een ander hen voordraagt.

[edit]
@Richh maakt ook een goed punt. 'Persoonlijke financiën' is een goede aanwinst voor de lijst hierboven. Niet zozeer voor kritisch denken, maar wel voor zelfredzaamheid.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 06:38]

[Smuey]

Je weet gewoon dat als er 'advies' over cryptovaluta van de AFM of de Nederlandse banken komt, dat dat advies op zijn zachtst gezegd gekleurd gaat zijn ten nadele van het onderwerp. Prima dat er voorlichting komt, overigens, dat is volgens mij ook hard nodig, maar niet van deze partijen.

[SinergyX]

Dat zal het altijd zijn, of jij er een verhaaltje over doet, of AFM, of een crimineel die het gebruikt voor z'n ransomware. Maar dit is meer het waarschuwing/uitleggen wat zulke advertenties/reclames/finfluencers als primaire doel hebben en waar jij dus op moet letten.. meer voorlichting dan advies.

[Groningerkoek]

En hoe wil je positief zijn over crypto's?

Je wallet kan gehacked/gejat worden,
Je munt kan over een week niet meer bestaan,
De waarde is zeer volatiel,
Er zijn geen garanties of waarborgen.

Als je investeert in een munt en iemand als Musk tweet dat het bagger is ben je al rap 20% van je geld kwijt, hoe kun je daar positief over zijn?

[Snowfall]

Je wallet kan gehacked/gejat worden,

Je portemonnee met euros kan worden gestolen

Je munt kan over een week niet meer bestaan,

Net zoals huidige FIAT currencies. Er zijn al 10.000den currencies ontbonden de afgelopen 2000 jaar

De waarde is zeer volatiel,

Fiat currencies kunnen ook zeer volatiel zijn en in een keer koopkracht verliezen.

Er zijn geen garanties of waarborgen.

Huidige FIAT currencies hebben ook geen enkele garantie of waarborging want ze worden letterlijk nergens door gebacked. Het ECB museum is hier gewoon heel eerlijk over.

Als je investeert in een munt en iemand als Musk tweet dat het bagger is ben je al rap 20% van je geld kwijt, hoe kun je daar positief over zijn?

Dit is letterlijk hoe vrijwel elke manier van investeren werkt voor vrijwel elk aandeel, elke ETF en elke FIAT currency waar je in kan investeren.

[Snowfall]

Euro is geen geld idd. Euro is valuta. Het moment dat een betaalmiddel geen store of value heeft is het geen geld meer maar currency. Dat overheden het geld noemen is dan ook best misleidend

Hier dan kan je het verschil leren

https://www.educba.com/money-vs-currency/

[Snowfall]

Nee het is valuta. Wij gebruiken sinds de afschaffing van het Breton Woods system in 1970 geen geld meer maar valuta. Het "geld" dat wij tegenwoordig gebruiken is niets anders dan een schuldpapiertje.

[Snowfall]

https://www.investopedia....brettonwoodsagreement.asp

Under the Bretton Woods System, gold was the basis for the U.S. dollar and other currencies were pegged to the U.S. dollar’s value. The Bretton Woods System effectively came to an end in the early 1970s when President Richard M. Nixon announced that the U.S. would no longer exchange gold for U.S. currency.

While the Bretton Woods System was dissolved in the 1970s,

Moest je leraar Economie vroeger ook huilen als jij je vinger weer opstak?

Nee die moest huilen toen ik hem voor de directie trok omdat ik een 4 kreeg voor mijn werkstuk over de gevaren van Not value backed currencies zoals de Euro. Kreeg toen na de klacht en een proof reading van een leraar van een hogeschool een 8,5 en hij was erg onder de indruk dat een 15 jarige toen al wist hoe FIAT werkte. Dit was 15 jaar geleden

[bons]

Wellicht is voorlichting om niet zomaar op de blauwe ogen van influencers te geloven een betere optie, dan je alleen maar op de crypto wereld te focussen.

Als je ziet wat influencers door allerlei rare sponsor constructies of meningsvorming de jeugd proberen te beïnvloeden een groter issue is.

[lighting_]

Of gewoon kritisch leren denken.
Vertrouw niet meteen wat iemand zegt of wat op internet staat. Doe altijd onderzoek.

[rubenkemp]

Je zou dit kunnen verwerken in voorlichting. Vooral je laatstgenoemde punt valt m.i. onder voorlichting, want waar en hoe bepaal je of een bron betrouwbaar is? Met kritisch denken alleen kom je er dan niet.

[lighting_]

Daar is geen handleiding voor.
Als je kritisch/argwanend leert denken ga je al op onderzoek. Hoe meer uren je in het onderwerp steekt hoe meer je leert. Je zou best in de klas zo een onderzoek tocht laten uitvoeren en achteraf vragen wat ze gevonden hebben. Bijvoorbeeld een influencer promoot een product. Laat de kinderen googlen naar het product en dat leidt weer naar beoordeling/prijs sites.

[D.oomah]

Je kunt mensen precies wel leren hoe ze een bron kunnen beoordelen. Leer ze te achterhalen wie de auteur is, voor wie hij geschreven heeft en wat het doel van dit artikel is. Leer ze het verschil tussen primaire bronnen en secundaire bronnen. Leer ze om verschillende bronnen te vergelijken en niet het 1e verhaal wat ze horen als waar aan te nemen.

Want als je alleen zegt "kritisch denken" dan komt een groot deel in de positie dat ze zelfs de NOS niet meer vertrouwen.

[lighting_]

Ieder beoordeelt een bron anders.
Daarom heb je verschillende meningen/opvattingen etc.
Soms zoek je bewust artikelen die je mening "onderbouwen"
Er is geen boom constructie. Zelfs als je zo een cursus geeft zullen personen nog beïnvloed worden.
Eens. Kritisch denken is een breed begrip. Maar daar een 10 tal paginas theorie aan te hangen is nutteloos. Of ik NOS nieuws meer vertrouw dan een influencer? Zeker weten.
Maar een nieuws item van 3 minuten op NOS over crypto neem ik weinig serieus.
Al dat soort afwegingen maak je. Daar is geen it then else code voor.
En helaas. Ervaring komt met de jaren. Dat speelt ook een rol.

[Reactie gewijzigd door lighting_ op 23 juli 2024 06:38]

[Just1n12]

Waarom denk je dat ze dit juist op het MBO doen. Lager geschoolde personen hebben vaak minder kritisch onderzoeksvermogen. Dit is namelijk ook helemaal geen skill die je nodig hebt als je bijv houtbewerker of iets dergelijks wilt doen. Dit maakt deze personen een stuk gevoeliger voor dit soort influencers. Uiteraard zijn niet alle MBO’ers zo. Maar in mijn sociale kring zijn het toch meer lager geschoolde mensen die zich op munten als elongate hebben gestort dan bachelors of masters..

[lighting_]

Je kan het ze best uitleggen en leren.
Een deel zal er wat aan hebben een deel doet er niks mee.
Zoals met elke opleiding/cursus

[Twitch007]

In de basis een uitstekende suggestie, alleen is het beoordelingsvermogen niet gelijk bij iedereen. Als sprekend voorbeeld mensen die zelf de meest waanzinnige theorieën geloofden omtrent corona op basis van eigen ""onderzoek"" !1! ( Met in de Facebook comments altijd het advies om Wakker te worden )

[lighting_]

Personen die een ander opvatting op nahouden of heilig geloven in een influenceer hou je niet tegen.
Dat is de doelstelling ook niet.

[Shandar04]

Als je ziet hoeveel mensen met schulden zitten, geld uitgeven wat ze eigenlijk niet hebben en zo goed als geen spaargeld achter de hand houden voor onvoorziene kosten zou ik veel meer willen pleiten voor lessen aan het begin van de middelbare school over verantwoord omgaan met geld.

Dit is uiteraard eigenlijk de taak van ouders, maar de praktijk leert dat dit niet altijd tijdens de opvoeding word aangeleerd; wat voor financiële problemen kan zorgen voor de kinderen.

[Reactie gewijzigd door Shandar04 op 23 juli 2024 06:38]

[Frame164]

Het probleem is dat financiele problemen vaak al generaties lang in sommige families bestaan. Dan kunen ouders hun kinderen niet leren hoe dit zit. Vergeet niet dat zelfs de grootouders van middelbare scholieren vaak geboren zijn in de jaren 60, dus alleen maar hebben geleefd in een tijd dat het prima was om te lenen. De generatie die is opgegroeid in een tijd van schaarste is er niet meer of heeft al geen jonge kleinkinderen meer.